(13) B1 (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) PL B1

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej ( 2 1) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (51) IntCl6. B66B 13/30 (54) Wrota szybowe (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 14/96 (73) Uprawniony z patentu: Rybnicka Spółka Węglowa S.A. Kopalnia Węgla Kamiennego "RYMER", Rybnik, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 04/98 ( 7 2 ) Twórcy wynalazku: Jan Dudek, Rybnik, PL Krzysztof Rozmus, Wodzisław Śl., PL PL B1 (57)1. Wrota szybowe w postaci osadzonej na zaw iasach ram y z rów noległych belek skrzynkowych, połączonych w sposób trwa-- ły za pomocą kątowników wiążących z prowadnikiem uchylnym ciągu prowadników szybowych, zabezpieczone zamkiem otwieranym za pomocą dźwigni, znamienne tym, że zamek wykonany jest w postaci ruchomych szczęk wewnętrznych (4) i nieruchomych, dzielonych szczęk zewnętrznych (5) wzajemnie dolegających do siebie i rozpartych za pomocą sprężyn (6 ), przy czym szczęki zewnętrzne (5) połączone są w sposób trwały z prow adnikiem szybowym stałym (8) i prowadnikiem szybowym uchylnym (3), zaś szczęki wewnętrzne (4) składające się z dwóch połówek (9, 10) połączone są ze sobą za pomocą zespołu rozpierającego (7) uruchamianego dźwignią (13) poprzez cięgno (12). Fig. 1

2 Wrota szybowe Zastrzeżenia patentowe 1. Wrota szybowe w postaci osadzonej na zawiasach ramy z równoległych belek skrzynkowych, połączonych w sposób trwały za pomocą kątowników wiążących z prowadnikiem uchylnym ciągu prowadników szybowych, zabezpieczone zamkiem otwieranym za pomocą dźwigni, znamienne tym, że zamek wykonany jest w postaci ruchomych szczęk wewnętrznych (4) i nieruchomych, dzielonych szczęk zewnętrznych (5) wzajemnie dolegających do siebie i rozpartych za pomocą sprężyn (6), przy czym szczęki zewnętrzne (5) połączone są w sposób trwały z prowadnikiem szybowym stałym (8) i prowadnikiem szybowym uchylnym (3), zaś szczęki wewnętrzne (4) składające się z dwóch połówek (9, 10) połączone są ze sobą za pomocą zespołu rozpierającego (7) uruchamianego dźwignią (13) poprzez cięgno (12). 2. Wrota według zastrz. 1, znamienne tym, że szczęki zewnętrzne (5) dzielone są pomiędzy prowadnik szybowy stały (8), a prowadnik szybowy uchylny (3) w stosunku 2:3. * * * Przedmiotem wynalazku są wrota szybowe, zwłaszcza szybów kopalń głębinowych, połączone w sposób nierozdzielny z prowadnikiem uchylnym ciągu prowadników szybowych, zamykające dojście do szybu na nadszybiu oraz na podszybiach. W podziemnych kopalniach złóż użytecznych wszelki transport pionowy dokonywany jest za pomocą naczyń wydobywczych poruszających się szybem. Naczyniem wydobywczym może być klatka, gdzie materiał transportuje się w wozach, jak i skip, gdzie samo naczynie wydobywcze stanowi zbiornik dla transportowanego materiału. Tor naczyń wydobywczych w szybie tworzą prowadniki, połączone z poprzecznymi dźwigarami, będącymi częścią zbrojenia szybu. Prowadniki mogą występować jako sztywne (drewniane lub stalowe) oraz linowe. Prowadniki sztywne wykonywane są w różnych przekrojach, ale najpopularniejszy jest wykonany z walcowych profilów ceowych charakteryzujący się dużą wytrzymałością i płaskimi ścianami zewnętrznymi umożliwiającymi współpracę z prowadnikami zabudowanymi na naczyniu. Prowadniki mogą być ułożone po dwu przeciwległych stronach naczynia lub w inny sposób umożliwiający bezpieczne i równe jego prowadzenie. Ciąg prowadników jest przerwany na nadszybiu i podszybiach w miejscach załadunku i wyładunku materiałów. W miejscach tych zabudowany jest tzw. prowadnik uchylny, który jest odsuwany lub odchylany na czas załadunku lub wyładunku. Dojścia do szybu zamknięte są wrotami zabezpieczającymi przed wpadnięciem do szybu zarówno ludzi jak i materiałów, w tym przede wszystkim wozów. Po otwarciu wrót, wlot do klatki zasłonięty jest częściowo przez ciąg prowadników. Aby umożliwić załadunek materiałów, konieczne jest czasowe usunięcie prowadników i dokonuje się go za pomocą prowadnika uchylnego. Prowadnik uchylny połączony jest z ciągiem prowadników i zabezpieczony przed przypadkowym otwarciem za pomocą zwykłych rygli lub zasuw otwieranych ręcznie na czas załadunku. Prowadnik wyposażony jest w zawias i odchylany w górę. Ryglowanie odbywa się za pomocą klina uruchamianego za pomocą dźwigni. Rozwiązanie takie posiada szereg wad, a najważniejszą wśród nich jest nie dość dokładne zamknięcie i zaryglowanie drzwi, powodujące szybkie zużycie zarówno klatki szybowej jak i prowadników. Dodatkowo otwieranie i zamykanie wrót jest stosunkowo uciążliwe. Celem wynalazku jest skonstruowanie takiego rozwiązania wrót szybowych, które byłoby zarazem proste i pewne oraz wiązałoby wrota bezpośrednio z prowadnikiem uchylnym. Wrota szybowe według wynalazku składają się z ramy wykonanej z równoległych belek skrzynkowych i osadzonej na zawiasach umożliwiających jej otwieranie. Rama połączona jest za pomocą kątowników wiążących z prowadnikiem uchylnym, zabezpieczonym zamkiem

3 otwieranym za pomocą dźwigni. Zamek składa się z ruchomych szczęk wewnętrznych i nieruchomych, dzielonych szczęk zewnętrznych wzajemnie dolegających do siebie i rozpartych za pomocą sprężyn. Szczęki, tak wewnętrzne jak i zewnętrzne, mieszczą się wewnątrz profilu prowadnika. Szczęki zewnętrzne połączone są w sposób trwały z prowadnikiem szybowym stałym i prowadnikiem szybowym uchylnym, zaś szczęki wewnętrzne składające się z dwóch połówek połączone są ze sobą i z cięgnem za pomocą zespołu rozpierającego uruchamianego dźwignią. Korzystnym jest, jeśli szczęki zewnętrzne dzielone są pomiędzy prowadnik szybowy stały a prowadnik uchylny w stosunku 2:3. Wrota szybowe według wynalazku są proste w wykonaniu, a połączenie z prowadnikiem uchylnym i zastosowanie zamka szczękowego pozwala na szybkie i pewne ich otwieranie i zamykanie. Przedmiot wynalazku uwidoczniony został w przykładzie wykonania na rysunku, którego fig. 1 przedstawia rzut boczny wrót szybowych połączonych z prowadnikiem uchylnym, fig. 2 - część górną prowadnika uchylnego w widoku z przodu wraz z jej przekrojem bocznym, zaś fig. 3 - przekrój poprzeczny prowadnika uchylnego z zamkiem. Wrota szybowe wykonane są z ramy z belek skrzynkowych 1 równoległych względem siebie, osadzonych na zawiasach i zamocowanych do konstrukcji szybu. Do belek skrzynkowych 1 przymocowane są w sposób trwały kątowniki wiążące 2 łączące ramę z prowadnikiem uchylnym 3. Wewnątrz prowadnika uchylnego 3 znajduje się zamek, składający się ze szczęk wewnętrznych 4, szczęk zewnętrznych 5, sprężyn 6 oraz zespołu rozpierającego 7. Nieruchome szczęki zewnętrzne 5 wykonane są jako dzielone, połączone w sposób trwały zarówno z prowadnikiem szybowym uchylnym 3, jak i z prowadnikiem szybowym stałym 8, przy czym najkorzystniej jest, aby stosunek podziału szczęk pomiędzy prowadniki: uchylny 3 i stały 8 wynosił 2:3. Szczęki wewnętrzne 4 są ruchome i wykonane z dwóch połówek 9, 10. Obydwie części 9, 10 połączone są ze sobą za pomocą zespołu rozpierającego 7, wykonanego w postaci górnych i dolnych, trzech wzajemnie połączonych ze sobą trzpieni 11. Trzpienie połączone są ze sobą w ten sposób, że dwa zewnętrzne zamocowane są do szczęk wewnętrznych 4 i połączone z trzpieniem środkowym, który z kolei poprzez cięgno 12 i trzpień środkowy dolny połączony jest z dźwignią 13. Szczęki wewnętrzne 4 i zewnętrzne 5 dolegają wzajemnie do siebie. Sprzężenie cierne pomiędzy powierzchniami szczęk wymuszone jest poprzez cztery sprężyny 6 zamocowane wewnątrz zamka. W położeniu pracy, dźwignia 13 znajduje się na prowadniku uchylnym 3, zamek jest zamknięty a ruch naczynia wewnątrz szybu możliwy. W razie załadunku, lub w przypadku konieczności odsunięcia prowadnika uchylnego 3, dźwignia 13 wędruje do góry, cięgno 12 w dół, pociągając za sobą trzpienie środkowe zespołu rozpierającego 7. Trzpienie te połączone są z trzpieniami zewnętrznymi, które z kolei zamocowane są do szczęk wewnętrznych 4, wskutek czego szczęki te odchodzą od szczęk zewnętrznych 5, wędrują w dół i zwalniają zamek. Podczas zamykania proces przebiega odwrotnie.

4 Fig 2

5 Fig. 3

6 Fig. 1 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł