UJĘCIE SYSTEMATYCZNE ARGUMENTY PRZECIWKO ISTNIENIU BOGA

Transkrypt

1 UJĘCIE SYSTEMATYCZNE ARGUMENTY PRZECIWKO ISTNIENIU BOGA

2 ARGUMENTY PRZECIW ISTNIENIU BOGA ARGUMENTY ATEISTYCZNE 1 1. Argument z istnienia zła. (Argument ten jest jedynym, który ateiści przedstawiają jako logicznie wykluczający istnienie Boga. Pozostałe mają tylko pokazać, że wiara w Boga jest nie potrzebna, a więc chcą tylko osłabić religię, ale nie ją całkowicie zniszczyć). 2. Bóg jest niepotrzebną hipotezą (tak jak UFO, czy zjawy, zjawiska parapsychiczne - nawet jeżeli nie potrafimy udowodnić, że Bóg nie istnieje, to jednak potrafimy wszystko wyjaśnić bez Niego). 3. Każdy argument za istnieniem Boga da się obalić (skoro nie ma żadnego dobrego argumentu, więc nie ma potrzeby przyznania, że Bóg istnieje)

3 ARGUMENTY PRZECIW ISTNIENIU BOGA ARGUMENTY ATEISTYCZNE 2 4. Przyjmując, że nie ma Boga ateista jest w stanie wyjaśnić wiarę w Boga lepiej niż teista jest w stanie wyjaśnić ateizm. 5. Metoda naukowa jest (jak do tej pory) najbardziej wiarygodną metodą dochodzenia do prawdy, a istnienia Boga nie da się zbadać tą metodą. 6. Nie da się zweryfikować lub falsyfikować religii, nie można dowieść ani istnienia, ani nie istnienia Boga (nie tylko nie można uzasadnić istnienia Boga, ale takie dowodzenie jest bez sensu)

4 ARGUMENTY PRZECIW ISTNIENIU BOGA ARGUMENTY ATEISTYCZNE 3 7. Jest faktem historycznym, że nauka w nowożytności stopniowo wypierała wiarę w nadprzyrodzoność. (teizm więc też jest historycznym przeżytkiem) 8. Ewolucja jest sprzeczna z prawdą o stworzeniu świata i człowieka (ewolucja wyjaśnia wszystko, więc nie ma potrzeby dowodzenia istnienia Boga - wersja argumentu nr 2) 9. W nauce nie ma sprzeczności, ale jest wiele sprzeczności, zarówno pomiędzy religiami jak i w każdej religii - religia nie głosi więc prawdy, a zatem także prawdy o istnieniu Boga. 10. Wszystkie religie nie mogą mieć racji, a każda twierdzi, że jest prawdziwa (przedstawia prawdziwy obraz Boga)

5 ARGUMENTY PRZECIW ISTNIENIU BOGA ARGUMENTY ATEISTYCZNE 4 11.Wiara w Boga zamyka umysł człowieka i przeszkadza mu szukać prawdy. 12.Wiara w Boga nie działa. Religia obiecuje bowiem uczynić świętego z grzesznika, ale święci występują bardzo rzadko. 13.Wiara w Boga zawsze sprawia, że czujesz się winnym, czyni cię winnym nawet za rzeczy, których nie popełniłeś. To prowadzi do hipokryzji. 14. Wiara w Boga umieszcza nasze zainteresowanie w świecie przyszłym, więc po pierwsze każe nam porzucić ten świat. (wiara w Boga pozbawia człowieka przyjemności tego życia)

6 DWA NAJWAŻNIEJSZE ARGUMENTY PRZECIWKO BOGU TO ARGUMENT Z ISTNIENIA ZŁA I ARGUMENT Z NAUKI

7 DWA ARGUMENTY U ŚW. TOMASZA ŚW TOMASZ - VIDETUR QUOD NON W artykule ST I, q.2, a.3 (w którym przedstawione są dowody na istnienie Boga) św. Tomasz formułuje także zarzuty przeciwko istnieniu Boga. Są to argumenty: Z istnienia zła Argument z nauki

8 ARGUMENT Z ISTNIENIA ZŁA TOMASZOWA WERSJA ARGUMENTU Z ISTNIENIA ZŁA Gdy mamy dwóch przeciwników, a jeden jest nieskończonej siły, jasne jest, że wykończy do szczętu drugiego; lecz my to właśnie rozumiemy przez imię Bóg, mianowicie, że jest nieskończonym dobrem. Gdyby więc istniał Bóg, nie było by żadnego zła. Niestety, tyle zła jest na świecie. A więc Bóg nie istnieje. ST I, q. 2, a. 3, 1.

9 ARGUMENT Z ISTNIENIA ZŁA WSPÓŁCZESNA WERSJA ARGUMENTU Z ISTNIENIA ZŁA Bóg istnieje. Bóg jest wszechmocny (może czynić co chce). Bóg jest dobry (czyni tylko dobro). Bóg jest wszechwiedzący (zawsze wie, co robi). Istnieje zło. Jeżeli przyjmie pierwsze cztery przesłanki, to z konieczności zaprzeczają one piątej Musi więc, albo nie być Boga, albo musi istnieć słaby Bóg, albo zły Bóg, albo głupi Bóg. Zatem chrześcijańskie pojęcie Boga jest sprzeczne z istnieniem zła, które jest obiektywnym empirycznym faktem.

10 ARGUMENT Z ISTNIENIA ZŁA ODPOWIEDŹ ŚW. TOMASZA Augustyn podaje na to taką odpowiedź: Bóg - najwyższe dobro - nigdy by nie dopuścił do tego, by w Jego dziełach znalazło się coś złego, gdyby zarazem nie był tak potężny i dobry, żeby nawet tego zła nie obrócił na dobre. Dopuścić zło i obrócić na dobre: to przecież świadczy o nieskończonej dobroci Boga. ŚW. TOMASZ NIE STARA SIĘ TU UDOWODNIĆ, ŻE BÓG WYPROWADZA DOBRO ZE ZŁA, ALE WYSTARCZY TO PRZYJĄĆ, ABY ODDALIĆ ARGUMENT, ŻE ISTNIENIE ZŁA Z KONIECZNOŚCI SPRZECIWIA SIĘ ISTNIENIU BOGA.

11 ARGUMENT Z ISTNIENIA ZŁA JAK MOŻNA PODWAŻYĆ ARGUMENT Z ISTNIENIA ZŁA? Jeżeli chcemy podważyć argument to musimy znaleźć w nim: 1. fałszywe przesłanki - przesłanki tego argumentu są oczywiste. 2. błędy we wnioskowaniu (wniosek nie wynika logicznie z przesłanek) - argument ten jest poprawny logicznie 3. niejednoznaczność terminów (to jedyna możliwość podważenia tego argumentu)

12 ARGUMENT Z ISTNIENIA ZŁA NIEJEDNOZNACZNE TERMINY W ARGUMENCIE Z ISTNIENIA ZŁA Bóg - termin ten nie jest jednoznaczny, ponieważ nie znamy istoty Boga, a zatem nie możemy znać powodów, dla których dopuścił zło. istnieć - zło nie istnieje metafizycznie, a jedynie jako wolny wybór, bądź zło fizyczne, a zatem istnienie zła nie wyklucza istnienia Boga. dobro - co to znaczy być dobrym - bycie dobrym nie oznacza bycia miłym (dobroć może oznaczać miłość, która jest wymagająca)

13 ARGUMENT Z ISTNIENIA ZŁA NIEJEDNOZNACZNE TERMINY W ARGUMENCIE Z ISTNIENIA ZŁA zło - tak na prawdę są dwa problemy zła moralnego i fizycznego. zło moralne - Bóg chce zachować wolną wolę człowieka, a do tego potrzebna jest realna możliwość wyboru zła (nie iluzoryczna) zło fizyczne - Bóg stworzył świat, który nie jest nieskończony, a więc musiał mieć ograniczenia. wszechmoc - nie oznacza ona, że Bóg może sprawiać rzeczy, które są logicznie sprzeczne.

14 ARGUMENT Z NAUKI TOMASZOWA FORMUŁA ARGUMENTU Z NAUKI Według zasady: nie trzeba szukać wielu przyczyn, gdy ich wystarcza mała liczba, wszystkie zjawiska na świecie mogą być spowodowane przez inne czynniki, bez uciekania się do Boga jako ich przyczyny; i tak: rzeczy naturalne sprowadzają się do natury jako swej przyczyny, a przedsięwzięcia ludzkie mają za przyczynę człowieka: jego rozum i wolę. Nie ma więc żadnej konieczności przyjmować istnienia Boga. ST I, q, 2, a.3, 2 Bóg staje się tutaj niepotrzebną hipotezą Ten argument dokładnie odpowiada argumentom współczesnego naukowego ateizmu

15 ARGUMENT Z NAUKI ODPOWIEDŹ ŚW. TOMASZA Tak, natura działa dla określonego celu, ale nie sama, tylko pod kierownictwem jakiegoś wyższego czynnika - Boga. I dlatego także i to wszystko, co czyni natura, musimy sprowadzić do Boga jako do pierwszej przyczyny. Również i ludzkie przedsięwzięcia trzeba sprowadzić do jakiejś wyższej przyczyny, którą już nie jest rozum i wola ludzka, jako że są one zmienne i ułomne; wszystko zaś, co ruchome i ułomne, trzeba - jak to już wykazano - sprowadzić do jakiegoś pierwszego początku, który jest nieruchomy i sam przez się konieczny.

16 ARGUMENT Z NAUKI ODPOWIEDŹ NA ARGUMENT Z NAUKI Św. Tomasz nie odrzuca tutaj brzytwy Ockhama, ale nie zgadza się z takim jej zastosowaniem. Sformułowane przez Akwinatę dowody na istnienie Boga pokazują, że istnienie Boga jest konieczne, aby w pełni wyjaśnić naturę. Argument ten staje się słuszny tylko wtedy, kiedy odrzucimy wszystkie pytania filozoficzne - odrzucimy metafizykę. Odrzucenia metafizyki nie da się naukowo wyjaśnić.

17 NATURALIZM CZY NATURALIZM JEST NAUKOWY? Naturalizm - pogląd, który głosi, że poza naturą nic innego nie istnieje (a więc nie istnieje także Bóg). prawdziwość przekonań religijnych z natury nie może być przedmiotem analizy nauk szczegółowych metoda naukowa nie może udowodnić istnienia, bądź nie istnienia czegoś, co z definicji nie jest jej przedmiotem. metoda naukowa jest jak dotąd najlepszym sposobem metodycznego odkrywania prawdy TO TWIERDZENIE NIE DA SIĘ UDOWODNIĆ METODĄ NAUKOWĄ ZATEM (SKORO WYKLUCZA SIĘ MOŻLIWOŚĆ POZA NAUKOWEGO USTALENIA PRAWDY), MOŻE TYLKO BYĆ PRZEDMIOTEM WIARY

18 CUDA A ISTNIENIE BOGA CZY WIARA W ISTNIENIE CUDÓW JEST NIENAUKOWA? Można sobie wyobrazić wiarę w Boga, bez cudów, ale nie można sobie wyobrazić cudów bez Boga, i dlatego negacja istnienia cudów jest także najczęściej negacją Boga. nielogiczność cudów - cuda nie są sprzeczne z porządkiem logiki. wiara w cudy wynika z nieznajomości praw natury nie oznacza wcale, nieznajomość jest przyczyną wiary samo pojęcie cudu zakłada porządek natury, który przekracza

19 CUDA A ISTNIENIE BOGA 2 CZY WIARA W ISTNIENIE CUDÓW JEST NIENAUKOWA? cuda przeczą prawom natury nie przeczą tylko przekraczają, jeżeli istnieje Bóg, to jego autorytet jest większy niż natura cuda podważają autorytet Boga, który stworzył niedoskonałe dzieło i musi teraz je poprawiać taki argument zakłada, że Bóg od początku planował taki świat, w którym nie będzie interweniował cuda są mało prawdopodobne (D. Hume) cuda z definicji są spowodowane przez coś, z poza świata, to nie można na podstawie obserwacji świata określić jak bardzo są prawdopodobne