JEZYKOZNAWSTWO. I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 11 czerwca Imię i Nazwisko:... FIGLARNE POZNANIANKI
|
|
- Elżbieta Urban
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 JEZYKOZNAWSTWO I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 11 czerwca 2012 Imię i Nazwisko: FIGLARNE POZNANIANKI Wybierz dokładnie cztery z poniższych pięciu zadań i spróbuj je rozwiazać. Za każde poprawnie rozwia- zane zadanie możesz otrzymać co najwyżej sto punktów. Uzyskanie co najmniej 200 punktów oznacza zdany egzamin. O liczbie przyznanych punktów oraz ocenie decyduję ja. 1. Udowodnij, że jest tezą systemu założeniowego klasycznego rachunku zdań: (((p s) r) q) (((p s) q) r). 2. Dowolną poprawną metodą sprawdź czy wniosek: Jeśli pada, to wieje wynika logicznie z przesłanek: Jeśli grzmi, to: jeżeli pada, to jest zimno. Jeśli jest zimno, to: wieje, o ile pada. Grzmi. 3. W zbiorze wszystkich formuł języka klasycznego rachunku zdań określamy relację R następująco: αrβ wtedy i tylko wtedy, gdy α β jest tautologią klasycznego rachunku zdań. Ustal, czy R jest relacją przechodnią. 4. Ustal, czy wniosek Pewni Poznaniacy lubia samych siebie wynika tablicowo z przesłanki: Pewnego Poznaniaka lubia wszyscy Poznaniacy. 5. Precyzyjnie wytłumacz, jakie błędy popełniono w następujących sformułowaniach, ale najpierw podaj poprawne definicje terminów zapisanych kursywą: 1. Formuła α języka klasycznego rachunku zdań przy pewnych wartościowaniach zmiennych zdaniowych wynika logicznie ze zbioru formuł X tego języka, a przy innych takich wartościowaniach α nie wynika logicznie z X. 2. Jeśli tablica analityczna zdania α języka klasycznego rachunku predykatów nie ma żadnej gałęzi zamkniętej, to α jest teza systemu tablicowego dla klasycznego rachunku predykatów. Wskazówka do zadania 2. Jeśli chcesz rozwiązywać to zadanie metodą dowodów założeniowych, to bądź łaskawa pamiętać, że tezami są: (α β) ( α β) oraz (α β) (α β). To daje ładne reguły wyprowadzalne. Wskazówka do zadania 3. Spróbuj rozumowania nie wprost. PISZ I RYSUJ WYRAŹNIE. NIE PRZEMILCZAJ CZYNIONYCH ZAŁOŻEŃ. ODPOWIEDZI UZASADNIAJ. ODPOWIEDZI PODAWAJ PEŁNYM POPRAWNYM SKŁADNIOWO ZDANIEM. Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM
2 JEZYKOZNAWSTWO I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 11 czerwca 2012 Imię i Nazwisko: NADOBNE WIELKOPOLANKI Wybierz dokładnie cztery z poniższych pięciu zadań i spróbuj je rozwiazać. Za każde poprawnie rozwia- zane zadanie możesz otrzymać co najwyżej sto punktów. Uzyskanie co najmniej 200 punktów oznacza zdany egzamin. O liczbie przyznanych punktów oraz ocenie decyduję ja. 1. Udowodnij, że jest tezą systemu założeniowego klasycznego rachunku zdań: (((p s) q) r) (((p s) r) q). 2. Dowolną poprawną metodą sprawdź czy wniosek: Jeśli jestem uczesana, to wygladam powabnie wynika logicznie z przesłanek: Jeśli jestem umyta, to: jestem czysto ubrana, o ile jestem uczesana. Jeśli jestem czysto ubrana, to: jeżeli jestem uczesana, to wygladam powabnie. Jestem umyta. 3. W zbiorze wszystkich formuł języka klasycznego rachunku zdań określamy relację R następująco: αrβ wtedy i tylko wtedy, gdy α β jest kontrtautologią klasycznego rachunku zdań. Ustal, czy R jest relacją przechodnią. 4. Ustal, czy wniosek Co najmniej jeden polityk sam z siebie się śmieje wynika tablicowo z przesłanki: Z pewnych polityków śmieja się wszyscy politycy. 5. Precyzyjnie wytłumacz, jakie błędy popełniono w następujących sformułowaniach, ale najpierw podaj poprawne definicje terminów zapisanych kursywą: 1. Zbiór X formuł języka klasycznego rachunku zdań przy pewnych wartościowaniach zmiennych zdaniowych może być semantycznie niesprzeczny, a przy innych semantycznie sprzeczny. 2. Jeśli zarówno zdanie α języka klasycznego rachunku predykatów, jak też wszystkie zdania ze zbioru X są prawdziwe w pewnej interpretacji, to α wynika logicznie z X. Wskazówka do zadania 2. Jeśli chcesz rozwiązywać to zadanie metodą dowodów założeniowych, to bądź łaskawa pamiętać, że tezami są: (α β) ( α β) oraz (α β) (α β). To daje ładne reguły wyprowadzalne. Wskazówka do zadania 3. Spróbuj rozumowania nie wprost. PISZ I RYSUJ WYRAŹNIE. NIE PRZEMILCZAJ CZYNIONYCH ZAŁOŻEŃ. ODPOWIEDZI UZASADNIAJ. ODPOWIEDZI PODAWAJ PEŁNYM POPRAWNYM SKŁADNIOWO ZDANIEM. Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM
3 ROZWIAZANIA FIGLARNE POZNANIANKI 1. Dowód założeniowy formuły: (((p s) r) q) (((p s) q) r). Budujemy dowód nie wprost: 1. (((p s) r) q) zał. 2. (p s) q zał. 3. r z.d.n. 4. q OK: 2 5. q DN: 4 6. ((p s) r) MT: 1,5 7. (p s) r NK: 6 8. r DN: 3 9. (p s) OA: 7,8 10. p s OK: ,10 Ponieważ w dowodzie nie wprost uzyskano parę formuł wzajem sprzecznych, więc badana formuła jest tezą systemu założeniowego klasycznego rachunku zdań. Inny przykład dowodu nie wprost rozważanej formuły: 1. (((p s) r) q) zał. 2. (p s) q zał. 3. r z.d.n. 4. p s OK: 2 5. (p s) r DK: 4,3 6. q RO: 1,5 7. q OK: ,7 2. Znajdujemy zdania proste: p Grzmi. q Pada. r Jest zimno. s Wieje. Znajdujemy schematy składniowe przesłanek i wniosku: 1. PRZESŁANKA 1: p (q r). 2. PRZESŁANKA 2: r (q s). 3. PRZESŁANKA 3: p. 4. WNIOSEK: q s. I Metoda: dowód założeniowy. Trzeba pokazać, że reguła:
4 p (q r) r (q s) p q s jest wyprowadzalna w systemie założeniowym klasycznego rachunku zdań. Przeprowadzimy dowód metodą nie wprost. 1. p (q r) zał. 2. r (q s) zał. 3. p zał. 4. (q s) z.d.n 5. q s NI: 4 6. q r RO: 1,3 7. q OK: 5 8. r RO: 6,7 9. q s RO: 2,8 10. s RO: 9,7 11. s OK: ,11 Ponieważ w dowodzie nie wprost uzyskano parę formuł wzajem sprzecznych, więc badana reguła jest wyprowadzalna w systemie założeniowym klasycznego rachunku zdań. Na mocy twierdzenia o pełności metody założeniowej, wniosek reguły wynika logicznie z jej przesłanek. II Metoda: tablice analityczne. Budujemy tablicę analityczną zaczynającą się od przesłanek oraz zaprzeczonego wniosku: (0.1) p (q r) 2. (0.2) r (q s) 4. (0.3) p (0.4) (q s) 1. (1 g) q (1 d ) s (2 l ) p (2 p) q r ,2l (3 l ) q (3 p) r 1d,3 l (4 l ) r (4 p) q s 5. 3p,4l (5 l ) q (5 p) s 1g,5 l 1d,5 p Ponieważ wszystkie gałęzie tej tablicy są zamknięte, więc wniosek wynika tablicowo z przesłanek. Na mocy twierdzenia o pełności metody tablicowej, wniosek wynika logicznie z przesłanek. III Metoda: skrócona metoda 0 1. Badamy, czy istnieje wartościowanie zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie przesłanki mają wartość 1, natomiast wniosek ma wartość 0. Są dwie możliwości: 1. Istnieje takie wartościowanie. Wtedy wniosek nie wynika logicznie z przesłanek.
5 2. Nie istnieje takie wartościowanie. Wtedy wniosek wynika logicznie z przesłanek. Przypomnijmy, że wartość formuły α przy wartościowaniu v zmiennych zdaniowych oznaczamy przez V al(α, v). Przypuśćmy zatem, że istnieje wartościowanie w zmiennych zdaniowych takie, że: 1. V al(p (q r), w) = 1 2. V al(r (q s), w) = 1 3. V al(p, w) = 1 4. V al(q s, w) = 0. Wtedy mamy kolejno (na mocy indukcyjnej definicji funkcji V al): 1. Skoro V al(q s, w) = 0, to: V al(q, w) = 1 oraz V al(s, w) = Skoro V al(q s, w) = 0 oraz V al(r (q s), w) = 1, to musi być: V al(r, w) = Skoro V al(q, w) = 1 oraz V al(r, w) = 0, to V al(q r, w) = Skoro V al(q r, w) = 0 oraz V al(p (q r), w) = 1, to musi być: V al(p, w) = V al(p, w) = 0 przeczy założeniu, że V al(p, w) = Ponieważ przypuszczenie, że istnieje wartościowanie zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie przesłanki mają wartość 1, natomiast wniosek ma wartość 0 doprowadziło do sprzeczności, więc musimy je odrzucić. W konsekwencji, nie istnieje takie wartościowanie. 7. Oznacza to, że przy każdym wartościowaniu zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie przesłanki mają wartość 1, również wniosek ma wartość Ostatecznie: wniosek wynika logicznie z przesłanek. 3. Trzeba sprawdzić, czy zachodzi: α β γ ((αrβ βrγ) αrγ). Trzeba zatem ustalić, czy α γ jest tautologią, o ile zarówno α β, jak i β γ są tautologiami. Przeprowadzimy dowód nie wprost. Załóżmy, że zarówno α β, jak i β γ są tautologiami oraz przypuśćmy, że α γ nie jest tautologią. Wtedy: 1. Przy każdym wartościowaniu zmiennych zdaniowych zarówno α β, jak i β γ przyjmuje wartość Istnieje wartościowanie w zmiennych zdaniowych, przy którym α γ przyjmuje wartość Na mocy indukcyjnej definicji wartości logicznej koniunkcji, skoro α γ przyjmuje wartość 0 przy wartościowaniu w, to co najmniej jedno z dwojga: a) albo α albo b) γ przyjmuje wartość 0 przy wartościowaniu w. 4. Jeśli zachodzi a), to α β przyjmuje wartość 0 przy wartościowaniu w, co sprzeczne jest z założeniem, że α β jest tautologią. 5. Jeśli zachodzi b), to β γ przyjmuje wartość 0 przy wartościowaniu w, co sprzeczne jest z założeniem, że β γ jest tautologią. 6. Tak więc, przypuszczenie dowodu nie wprost prowadzi do sprzeczności. Trzeba je zatem odrzucić.
6 7. W konsekwencji, α γ jest tautologią, co oznacza, że αrγ. Udowodniliśmy więc, że relacja R jest przechodnia. 4. Znajdujemy predykaty: 1. P (x): x jest Poznaniakiem. 2. S(x, y): x lubi y. Znajdujemy struktury składniowe przesłanki oraz wniosku: 1. PRZESŁANKA: x(p (x) y(p (y) S(y, x))) 2. WNIOSEK: x(p (x) S(x, x)) Wnioskowanie to przebiega zatem wedle następującej reguły: x(p (x) y(p (y) S(y, x))) x(p (x) S(x, x)) Gdyby reguła ta była tablicowo niezawodna, to zbudowana wedle reguł sztuki tablica analityczna (dla przesłanki oraz zaprzeczonego wniosku) miałaby wszystkie gałęzie zamknięte. Budujemy zatem tablicę analityczną rozpoczynającą się od przesłanki oraz zaprzeczonego wniosku: x(p (x) y(p (y) S(y, x))) 1. a x(p (x) S(x, x)) 3. a (1) P (a) y (P (y) S(y, a)) 2. (2 g) P (a) (2 d ) y (P (y) S(y, a)) 4. a (3) (P (a) S(a, a)) 5. (4) P (a) S(a, a) 6. (5 l ) P (a) (5 p) S(a, a) 2g,5l (6 l ) P (a) (6 p) S(a, a) 2g,6 l 5p,6 p Ponieważ wszystkie gałęzie tej tablicy są zamknięte, więc wniosek wynika tablicowo z przesłanki. 5. Poprawne definicje: 1. Formuła α języka klasycznego rachunku zdań wynika logicznie ze zbioru formuł X tego języka wtedy i tylko wtedy, gdy dla każdego wartościowania w zmiennych zdaniowych: jeśli wszystkie formuły ze zbioru X mają wartość 1 przy wartościowaniu w, to także α ma wartość 1 przy wartościowaniu w. Można też sformułować tę definicję równoważnie tak oto. Formuła α języka klasycznego rachunku zdań wynika logicznie ze zbioru formuł X tego języka wtedy i tylko wtedy, gdy nie istnieje wartościowanie w zmiennych zdaniowych takie, że wszystkie formuły ze zbioru X przyjmują wartość 1 przy wartościowaniu w, natomiast α przyjmuje wartość 0 przy tymże wartościowaniu. Tak więc, formuła α języka klasycznego rachunku zdań nie wynika logicznie ze zbioru formuł X tego języka wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje wartościowanie w zmiennych zdaniowych takie, że wszystkie formuły ze zbioru X przyjmują wartość 1 przy wartościowaniu w, natomiast α przyjmuje wartość 0 przy tymże wartościowaniu.
7 2. Zdanie α jest teza systemu tablicowego dla klasycznego rachunku predykatów wtedy i tylko wtedy, gdy tablica analityczna zdania α ma wszystkie gałęzie zamknięte. Gałąź zamknięta tablicy analitycznej to gałąź, na której występuje para formuł wzajem sprzecznych. Popełniono następujące błędy w sformułowaniach: 1. Wynikanie logiczne w klasycznym rachunku zdań ma charakter obiektywny, w tym sensie, że dla dowolnego zbioru X formuł oraz formuły α tego języka: albo α wynika logicznie z X, albo nie wynika. Nie można mówić, że przy pewnych wartościowaniach zmiennych zdaniowych α wynika logicznie z X, a przy innych nie wynika. Przy ustalaniu wynikania logicznego w klasycznym rachunku zdań bierzemy zawsze pod uwagę wszystkie wartościowania zmiennych zdaniowych. W praktyce, rozważamy oczywiście tylko zmienne zdaniowe występujące w formułach z X oraz w formule α. Ponadto, dla ustalenia, że α nie wynika logicznie z X, wystarczy znaleźć jedno wartościowanie, przy którym wszystkie formuły z X przyjmują wartość 1, natomiast α przyjmuje wartość Dla ustalenia, czy α jest tezą systemu tablicowego dla klasycznego rachunku predykatów budujemy tablicę analityczną nie dla α, lecz dla zdania α! Jeśli α jest tezą systemu tablicowego, to może być tak, że jej tablica analityczna ma zarówno gałęzie zamknięte, jak i otwarte.
8 ROZWIAZANIA NADOBNE WIELKOPOLANKI 1. Dowód założeniowy formuły: (((p s) q) r) (((p s) r) q). Budujemy dowód nie wprost: 1. ((p s) q) r zał. 2. (p s) r zał. 3. q z.d.n. 4. r OK: 2 5. ((p s) q) MT: 1,4 6. (p s) q NK: 5 7. (p s) OA: 6,3 8. p s OK: ,8 Ponieważ w dowodzie nie wprost uzyskano parę formuł wzajem sprzecznych, więc badana formuła jest tezą systemu założeniowego klasycznego rachunku zdań. Inny przykład dowodu nie wprost rozważanej formuły: 1. ((p s) q) r zał. 2. (p s) r zał. 3. q z.d.n. 4. q ON: 3 5. p s OK: 2 6. (p s) q DK: 5,4 7. r RO: 1,6 8. r OK: ,8 2. Znajdujemy zdania proste: p Jestem umyta. q Jestem uczesana. r Jestem czysto ubrana. s Wygladam powabnie. Znajdujemy schematy składniowe przesłanek i wniosku: 1. PRZESŁANKA 1: p (q r). 2. PRZESŁANKA 2: r (q s). 3. PRZESŁANKA 3: p. 4. WNIOSEK: q s. I Metoda: dowód założeniowy. Trzeba pokazać, że reguła:
9 p (q r) r (q s) p q s jest wyprowadzalna w systemie założeniowym klasycznego rachunku zdań. Przeprowadzimy dowód metodą nie wprost. 1. p (q r) zał. 2. r (q s) zał. 3. p zał. 4. (q s) z.d.n 5. q s NI: 4 6. q r RO: 1,3 7. q OK: 5 8. r RO: 6,7 9. q s RO: 2,8 10. s RO: 9,7 11. s OK: ,11 W powyższym dowodzie nie wprost uzyskano sprzeczność, a więc udowodniono tym samym, że rozważana reguła jest wyprowadzalna w systemie założeniowym. Na mocy twierdzenia o pełności metody założeniowej, wniosek reguły wynika zatem logicznie z jej przesłanek. II Metoda: tablice analityczne. Budujemy tablicę analityczną zaczynającą się od przesłanek oraz zaprzeczonego wniosku: (0.1) p (q r) 2. (0.2) r (q s) 4. (0.3) p (0.4) (q s) 1. (1 g) q (1 d ) s (2 l ) p (2 p) q r ,2l (3 l ) q (3 p) r 1d,3 l (4 l ) r (4 p) q s 5. 3p,4l (5 l ) q (5 p) s 1g,5 l 1d,5 p Ponieważ wszystkie gałęzie tej tablicy są zamknięte, więc wniosek wynika tablicowo z przesłanek. Na mocy twierdzenia o pełności metody tablicowej, wniosek wynika logicznie z przesłanek. III Metoda: skrócona metoda 0 1. Badamy, czy istnieje wartościowanie zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie przesłanki mają wartość 1, natomiast wniosek ma wartość 0. Są dwie możliwości: 1. Istnieje takie wartościowanie. Wtedy wniosek nie wynika logicznie z przesłanek.
10 2. Nie istnieje takie wartościowanie. Wtedy wniosek wynika logicznie z przesłanek. Przypomnijmy, że wartość formuły α przy wartościowaniu v zmiennych zdaniowych oznaczamy przez V al(α, v). Przypuśćmy zatem, że istnieje wartościowanie w zmiennych zdaniowych takie, że: 1. V al(p (q r), w) = 1 2. V al(r (q s), w) = 1 3. V al(p, w) = 1 4. V al(q s, w) = 0. Wtedy mamy kolejno (na mocy indukcyjnej definicji funkcji V al): 1. Skoro V al(q s, w) = 0, to: V al(q, w) = 1 oraz V al(s, w) = Skoro V al(q s, w) = 0 oraz V al(r (q s), w) = 1, to musi być: V al(r, w) = Skoro V al(q, w) = 1 oraz V al(r, w) = 0, to V al(q r, w) = Skoro V al(q r, w) = 0 oraz V al(p (q r), w) = 1, to musi być: V al(p, w) = V al(p, w) = 0 przeczy założeniu, że V al(p, w) = Ponieważ przypuszczenie, że istnieje wartościowanie zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie przesłanki mają wartość 1, natomiast wniosek ma wartość 0 doprowadziło do sprzeczności, więc musimy je odrzucić. W konsekwencji, nie istnieje takie wartościowanie. 7. Oznacza to, że przy każdym wartościowaniu zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie przesłanki mają wartość 1, również wniosek ma wartość Ostatecznie: wniosek wynika logicznie z przesłanek. 3. Trzeba sprawdzić, czy zachodzi: α β γ ((αrβ βrγ) αrγ). Trzeba zatem ustalić, czy α γ jest kontrtautologią, o ile zarówno α β, jak i β γ są kontrtautologiami. Przeprowadzimy dowód nie wprost. Załóżmy, że zarówno α β, jak i β γ są kontrtautologiami oraz przypuśćmy, że α γ nie jest kontrtautologią. Wtedy: 1. Przy każdym wartościowaniu zmiennych zdaniowych zarówno α β, jak i β γ przyjmuje wartość Istnieje wartościowanie w zmiennych zdaniowych, przy którym α γ przyjmuje wartość Na mocy indukcyjnej definicji wartości logicznej alternatywy, skoro α γ przyjmuje wartość 1 przy wartościowaniu w, to co najmniej jedno z dwojga: a) albo α albo b) γ przyjmuje wartość 1 przy wartościowaniu w. 4. Jeśli zachodzi a), to α β przyjmuje wartość 1 przy wartościowaniu w, co sprzeczne jest z założeniem, że α β jest kontrtautologią. 5. Jeśli zachodzi b), to β γ przyjmuje wartość 1 przy wartościowaniu w, co sprzeczne jest z założeniem, że β γ jest kontrtautologią. 6. Tak więc, przypuszczenie dowodu nie wprost prowadzi do sprzeczności. Trzeba je zatem odrzucić.
11 7. W konsekwencji, α γ jest kontrtautologią, co oznacza, że αrγ. Udowodniliśmy więc, że relacja R jest przechodnia. 4. Znajdujemy predykaty: 1. P (x): x jest politykiem. 2. S(x, y): x śmieje się z y. Znajdujemy struktury składniowe przesłanki oraz wniosku: 1. PRZESŁANKA: x(p (x) y(p (y) S(y, x))) 2. WNIOSEK: x(p (x) S(x, x)) Wnioskowanie to przebiega zatem wedle następującej reguły: x(p (x) y(p (y) S(y, x))) x(p (x) S(x, x)) Gdyby reguła ta była tablicowo niezawodna, to zbudowana wedle reguł sztuki tablica analityczna (dla przesłanki oraz zaprzeczonego wniosku) miałaby wszystkie gałęzie zamknięte. Budujemy zatem tablicę analityczną rozpoczynającą się od przesłanki oraz zaprzeczonego wniosku: x(p (x) y(p (y) S(y, x))) 1. a x(p (x) S(x, x)) 3. a (1) P (a) y (P (y) S(y, a)) 2. (2 g) P (a) (2 d ) y (P (y) S(y, a)) 4. a (3) (P (a) S(a, a)) 5. (4) P (a) S(a, a) 6. (5 l ) P (a) (5 p) S(a, a) 2g,5l (6 l ) P (a) (6 p) S(a, a) 2g,6 l 5p,6 p Ponieważ wszystkie gałęzie tej tablicy są zamknięte, więc wniosek wynika tablicowo z przesłanki. 5. Poprawne definicje: 1. Zbiór formuł X języka klasycznego rachunku zdań jest semantycznie niesprzeczny wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje co najmniej jedno wartościowanie zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie formuły ze zbioru X przyjmują wartość 1. Zbiór formuł X języka klasycznego rachunku zdań jest semantycznie sprzeczny wtedy i tylko wtedy, gdy nie istnieje wartościowanie zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie formuły ze zbioru X przyjmują wartość Zdanie α języka klasycznego rachunku predykatów wynika logicznie ze zbioru X zdań tego języka wtedy i tylko wtedy, gdy α jest prawdziwe we wszystkich interpretacjach, w których prawdziwe są wszystkie zdania ze zbioru X. Popełniono następujące błędy w sformułowaniach:
12 1. Semantyczna niesprzeczność zbioru X formuł języka klasycznego rachunku zdań jest własnością obiektywną, w tym sensie, że wystarcza istnienie co najmniej jednego wartościowania zmiennych zdaniowych, przy którym wszystkie formuły z X mają wartość 1. Nie wyklucza to przypadku, że wszystkie formuły z X mają wartość 0 przy pozostałych wartościowaniach zmiennych zdaniowych. Łatwo skonstruować np. zbiór X formuł, w których występuje n zmiennych zdaniowych taki, że wszystkie formuły z tego zbioru mają wartość 1 przy dokładnie jednym wartościowaniu, a wartość 0 przy pozostałych 2 n 1 wartościowaniach. 2. Na definicji wynikania logicznego w klasycznym rachunku predykatów, aby ustalić, że zdanie α nie wynika logicznie ze zbioru zdań X wystarczy znaleźć co najmniej jedną interpretację, w której wszystkie zdania ze zbioru X są prawdziwe, natomiast zdanie α jest fałszywe. Jednak dla ustalenia, że α wynika logicznie z X, trzeba brać pod uwagę wszystkie interpretacje, w których wszystkie zdania z X są prawdziwe i sprawdzić, czy w nich także α jest prawdziwe. Łatwo podać przykład zdań α i β oraz interpretacji M i N takich, że: (a) M = α oraz M = β (b) N = α lecz nie zachodzi N = β (a więc β nie wynika logicznie z {α}).
JEZYKOZNAWSTWO. I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 29 czerwca Imię i Nazwisko:...
JEZYKOZNAWSTWO I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 29 czerwca 2015 Imię i Nazwisko:............................................................... DZIARSKIE SKRZATY Wybierz
JEZYKOZNAWSTWO. I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 18 czerwca Imię i Nazwisko:... I
JEZYKOZNAWSTWO I NAUKI O INFORMACJI, ROK I Logika Matematyczna: egzamin pisemny 18 czerwca 2013 Imię i Nazwisko:.................................................................................. I Wybierz
Imię i nazwisko:... OBROŃCY PRAWDY
Egzamin: Logika Matematyczna, I rok JiNoI, 30 czerwca 2014 Imię i nazwisko:........................................... OBROŃCY PRAWDY Wybierz dokładnie cztery z poniższych pięciu zadań i spróbuj je rozwiazać.
Logika Matematyczna. Zadania Egzaminacyjne, 2007
Logika Matematyczna Zadania Egzaminacyjne, 2007 I Rok Językoznawstwa i Informacji Naukowej UAM Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl Podajemy rozwiązania zadań egzaminacyjnych.
Wybierz cztery z poniższych pięciu zadań. Poprawne rozwiazanie dwóch zadań oznacza zdany egzamin.
Logika, II rok Etnolingwistyki UAM, 20 VI 2008. Imię i Nazwisko:.............................. GRUPA: I Wybierz cztery z poniższych pięciu zadań. Poprawne rozwiazanie dwóch zadań oznacza zdany egzamin.
III rok kognitywistyki UAM,
METODY DOWODZENIA TWIERDZEŃ I AUTOMATYZACJA ROZUMOWAŃ WYKŁAD 14: POWTÓRKA III rok kognitywistyki UAM, 2016 2017 Dzisiejszy wykład w całości poświęcony będzie omówieniu przykładowych zadań, podobnych do
Drzewa Semantyczne w KRZ
Drzewa Semantyczne w KRZ Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 7 XII 2006, 13:30 15:00 Jerzy Pogonowski (MEG) Drzewa Semantyczne w KRZ 7 XII 2006, 13:30 15:00
Dowody założeniowe w KRZ
Dowody założeniowe w KRZ Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl w styczniu 2007 Jerzy Pogonowski (MEG) Dowody założeniowe w KRZ w styczniu 2007 1 / 10 Dowody
III rok kognitywistyki UAM,
METODY DOWODZENIA TWIERDZEŃ I AUTOMATYZACJA ROZUMOWAŃ WYKŁAD 6A: REZOLUCJA III rok kognitywistyki UAM, 2016 2017 1 Rezolucja w KRZ Dowody rezolucyjne w KRZ są równie proste, jak dowody tablicowe Metoda
Logika. Michał Lipnicki. 15 stycznia Zakład Logiki Stosowanej UAM. Michał Lipnicki () Logika 15 stycznia / 37
Logika Michał Lipnicki Zakład Logiki Stosowanej UAM 15 stycznia 2011 Michał Lipnicki () Logika 15 stycznia 2011 1 / 37 Wstęp Materiały na dzisiejsze zajęcia zostały opracowane na podstawie pomocy naukowych
Podstawowe Pojęcia. Semantyczne KRZ
Logika Matematyczna: Podstawowe Pojęcia Semantyczne KRZ I rok Językoznawstwa i Informacji Naukowej UAM 2006-2007 Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM http://www.logic.amu.edu.pl Dodatek: ściąga
Logika Matematyczna (2,3)
Logika Matematyczna (2,3) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 11, 18 X 2007 Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (2,3) 11, 18 X 2007 1 / 34 Język KRZ
Tautologia (wyrażenie uniwersalnie prawdziwe - prawo logiczne)
Tautologia (wyrażenie uniwersalnie prawdziwe - prawo logiczne) Definicja 1: Tautologia jest to takie wyrażenie, którego wartość logiczna jest prawdą przy wszystkich możliwych wartościowaniach zmiennych
Konsekwencja logiczna
Konsekwencja logiczna Niech Φ 1, Φ 2,..., Φ n będa formułami logicznymi. Formuła Ψ wynika logicznie z Φ 1, Φ 2,..., Φ n jeżeli (Φ 1 Φ 2 Φ n ) Ψ jest tautologia. Formuły Φ 1, Φ 2,..., Φ n nazywamy założeniami
Logika. Michał Lipnicki. 18 listopada Zakład Logiki Stosowanej UAM. Michał Lipnicki Logika 18 listopada / 1
Logika Michał Lipnicki Zakład Logiki Stosowanej UAM 18 listopada 2012 Michał Lipnicki Logika 18 listopada 2012 1 / 1 Wstęp Materiały na dzisiejsze zajęcia zostały opracowane na podstawie pomocy naukowych
Logika Matematyczna (10)
Logika Matematyczna (10) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Rezolucja w KRZ Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (10) Rezolucja w KRZ 1 / 39 Plan
Rachunek zdań i predykatów
Rachunek zdań i predykatów Agnieszka Nowak 14 czerwca 2008 1 Rachunek zdań Do nauczenia :! 1. ((p q) p) q - reguła odrywania RO 2. reguła modus tollens MT: ((p q) q) p ((p q) q) p (( p q) q) p (( p q)
Kultura logiczna Klasyczny rachunek zdań 2/2
Kultura logiczna Klasyczny rachunek zdań 2/2 Bartosz Gostkowski bgostkowski@gmail.com Kraków 29 III 2 Plan wykładu: Wartościowanie w KRZ Tautologie KRZ Wartościowanie v, to funkcja, która posyła zbiór
Język rachunku predykatów Formuły rachunku predykatów Formuły spełnialne i prawdziwe Dowody założeniowe. 1 Zmienne x, y, z...
Język rachunku predykatów 1 Zmienne x, y, z... 2 Predykaty n-argumentowe P(x, y,...), Q(x, y...),... 3 Funktory zdaniowe,,,, 4 Kwantyfikatory: istnieje, dla każdego Język rachunku predykatów Ustalenie
Wykład 6. Reguły inferencyjne systemu aksjomatycznego Klasycznego Rachunku Zdań
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 6. Reguły inferencyjne systemu aksjomatycznego Klasycznego Rachunku Zdań System aksjomatyczny logiki Budując logikę
METODY DOWODZENIA TWIERDZEŃ I AUTOMATYZACJA ROZUMOWAŃ
METODY DOWODZENIA TWIERDZEŃ I AUTOMATYZACJA ROZUMOWAŃ KONWERSATORIUM 6: REZOLUCJA V rok kognitywistyki UAM 1 Kilka uwag terminologicznych Słuchacze zapewne pamiętają z zajęć dotyczących PROLOGu poniższą
LOGIKA Dedukcja Naturalna
LOGIKA Dedukcja Naturalna Robert Trypuz Katedra Logiki KUL 7 stycznia 2014 Robert Trypuz (Katedra Logiki) Założeniowy system klasycznego rachunku zdań 7 stycznia 2014 1 / 42 PLAN WYKŁADU 1 Przykład dowodów
WYKŁAD 3: METODA AKSJOMATYCZNA
METODY DOWODZENIA TWIERDZEŃ I AUTOMATYZACJA ROZUMOWAŃ WYKŁAD 3: METODA AKSJOMATYCZNA III rok kognitywistyki UAM, 2016 2017 Plan na dziś: 1. Przypomnimy, na czym polega aksjomatyczna metoda dowodzenia twierdzeń.
RACHUNEK ZDAŃ 7. Dla każdej tautologii w formie implikacji, której poprzednik również jest tautologią, następnik także jest tautologią.
Semantyczne twierdzenie o podstawianiu Jeżeli dana formuła rachunku zdań jest tautologią i wszystkie wystąpienia pewnej zmiennej zdaniowej w tej tautologii zastąpimy pewną ustaloną formułą, to otrzymana
Wstęp do logiki. Klasyczny Rachunek Zdań II
Wstęp do logiki Klasyczny Rachunek Zdań II DEF. 1 (Słownik). Następujące znaki tworzą słownik języka KRZ: p 1, p 2, p 3, (zmienne zdaniowe) ~,,,, (spójniki) ), ( (nawiasy). DEF. 2 (Wyrażenie). Wyrażeniem
Logika Stosowana. Wykład 1 - Logika zdaniowa. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017
Logika Stosowana Wykład 1 - Logika zdaniowa Marcin Szczuka Instytut Informatyki UW Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017 Marcin Szczuka (MIMUW) Logika Stosowana 2017 1 / 30 Plan wykładu 1 Język
NOWE ODKRYCIA W KLASYCZNEJ LOGICE?
S ł u p s k i e S t u d i a F i l o z o f i c z n e n r 5 * 2 0 0 5 Jan Przybyłowski, Logika z ogólną metodologią nauk. Podręcznik dla humanistów, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2003 NOWE
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 10. Twierdzenie o pełności systemu aksjomatycznego KRZ
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 10. Twierdzenie o pełności systemu aksjomatycznego KRZ 1 Tezy KRZ Pewien system aksjomatyczny KRZ został przedstawiony
Np. Olsztyn leży nad Łyną - zdanie prawdziwe, wartość logiczna 1 4 jest większe od 5 - zdanie fałszywe, wartość logiczna 0
ĆWICZENIE 1 Klasyczny Rachunek Zdań (KRZ): zdania w sensie logicznym, wartości logiczne, spójniki logiczne, zmienne zdaniowe, tabele prawdziwościowe dla spójników logicznych, formuły, wartościowanie zbioru
Rachunek logiczny. 1. Język rachunku logicznego.
Rachunek logiczny. Podstawową własnością rozumowania poprawnego jest zachowanie prawdy: rozumowanie poprawne musi się kończyć prawdziwą konkluzją, o ile wszystkie przesłanki leżące u jego podstaw były
Lekcja 3: Elementy logiki - Rachunek zdań
Lekcja 3: Elementy logiki - Rachunek zdań S. Hoa Nguyen 1 Materiał a) Zdanie proste, złożone b) Spójniki logiczne (funktory zdaniotwórcze):,,,,, (alternatywa wykluczająca - XOR). c) Tautologia, zdanie
WYKŁAD 7: DEDUKCJA NATURALNA
METODY DOWODZENIA TWIERDZEŃ I AUTOMATYZACJA ROZUMOWAŃ WYKŁAD 7: DEDUKCJA NATURALNA III rok kognitywistyki UAM, 2016 2017 Systemy dedukcji naturalnej pochodzą od Gerharda Gentzena (1909 1945) oraz Stanisława
DODATEK 1: Wtedy h(α) = 1 oraz h(β) = 0. Jak pamiętamy ze szkoły, obraz sumy zbiorów jest sumą obrazów tych zbiorów. Mamy zatem:
DODATEK 1: DOWODY NIEKTÓRYCH TWIERDZEŃ DOTYCZACYCH SEMANTYKI KLASYCZNEGO RACHUNKU ZDAŃ 2.2. TWIERDZENIE O DEDUKCJI WPROST (wersja semantyczna). Dla dowolnych X F KRZ, α F KRZ, β F KRZ zachodzą następujące
Logika Matematyczna 11 12
Logika Matematyczna 11 12 Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl TA w KRZ Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna 11 12 TA w KRZ 1 / 102 Wprowadzenie Wprowadzenie
Rachunek zdań. Materiały pomocnicze do wykładu. wykładowca: dr Magdalena Kacprzak
Rachunek zdań Materiały pomocnicze do wykładu wykładowca: dr Magdalena Kacprzak RACHUNEK ZDAŃ Zdania Definicja Zdanie jest to stwierdzenie w języku naturalnym, któremu można przypisać wartość prawdy lub
Logika pragmatyczna dla inżynierów
Logika pragmatyczna Logika pragmatyczna dla inżynierów Kontakt: dr hab. inż. Adam Kasperski pokój 509 B4 adam.kasperski@pwr.edu.pl materiały + literatura + informacje na stronie www. Zaliczenie: Test pisemny
Logika Matematyczna 11 12
Logika Matematyczna 11 12 Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 3, 10 stycznia 2008 Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna 11 12 3, 10 stycznia 2008 1
Logika pragmatyczna. Logika pragmatyczna. Kontakt: Zaliczenie:
Logika pragmatyczna Logika pragmatyczna Kontakt: dr hab. inż. Adam Kasperski pokój 509 B4 adam.kasperski@pwr.wroc.pl materiały + literatura + informacje na stronie www. Zaliczenie: Kolokwium pisemne na
Andrzej Wiśniewski Logika II. Wykłady 10b i 11. Semantyka relacyjna dla normalnych modalnych rachunków zdań
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykłady 10b i 11. Semantyka relacyjna dla normalnych modalnych rachunków zdań 1 Struktury modelowe Przedstawimy teraz pewien
Algebrę L = (L, Neg, Alt, Kon, Imp) nazywamy algebrą języka logiki zdań. Jest to algebra o typie
3. Wykłady 5 i 6: Semantyka klasycznego rachunku zdań. Dotychczas rozwinęliśmy klasyczny rachunek na gruncie czysto syntaktycznym, a więc badaliśmy metodę sprawdzania, czy dana formuła B jest dowodliwa
Metalogika (10) Jerzy Pogonowski. Uniwersytet Opolski. Zakład Logiki Stosowanej UAM
Metalogika (10) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Uniwersytet Opolski Jerzy Pogonowski (MEG) Metalogika (10) Uniwersytet Opolski 1 / 291 Plan wykładu Plan
Paradygmaty dowodzenia
Paradygmaty dowodzenia Sprawdzenie, czy dana formuła rachunku zdań jest tautologią polega zwykle na obliczeniu jej wartości dla 2 n różnych wartościowań, gdzie n jest liczbą zmiennych zdaniowych tej formuły.
Logika formalna wprowadzenie. Ponieważ punkty 10.i 12. nie były omawiane na zajęciach, dlatego można je przeczytać fakultatywnie.
Logika formalna wprowadzenie Ponieważ punkty 10.i 12. nie były omawiane na zajęciach, dlatego można je przeczytać fakultatywnie. 1. Zdanie logicznie prawdziwe (Prawda logiczna) Zdanie, którego analityczność
ĆWICZENIE 4 KRZ: A B A B A B A A METODA TABLIC ANALITYCZNYCH
ĆWICZENIE 4 Klasyczny Rachunek Zdań (KRZ): metoda tablic analitycznych, system aksjomatyczny S (aksjomaty, reguła dowodzenia), dowód w systemie S z dodatkowym zbiorem założeń, tezy systemu S, wtórne reguły
Andrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 14. Wprowadzenie do logiki intuicjonistycznej
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 14. Wprowadzenie do logiki intuicjonistycznej 1 Przedstawione na poprzednich wykładach logiki modalne możemy uznać
Logika Matematyczna (1-3) Zadania
Logika Matematyczna (1-3) Zadania Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 24 X 2007 Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (1-3) Zadania 24 X 2007 1 / 14
Uwagi wprowadzajace do reguł wnioskowania w systemie tabel analitycznych logiki pierwszego rzędu
Witold Marciszewski: Wykład Logiki, 17 luty 2005, Collegium Civitas, Warszawa Uwagi wprowadzajace do reguł wnioskowania w systemie tabel analitycznych logiki pierwszego rzędu 1. Poniższe wyjaśnienie (akapit
Andrzej Wiśniewski Logika II. Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 5. Wprowadzenie do semantyki teoriomodelowej cz.5. Wynikanie logiczne 1 Na poprzednim wykładzie udowodniliśmy m.in.:
LOGIKA Klasyczny Rachunek Zdań
LOGIKA Klasyczny Rachunek Zdań Robert Trypuz trypuz@kul.pl 5 listopada 2013 Robert Trypuz (trypuz@kul.pl) Klasyczny Rachunek Zdań 5 listopada 2013 1 / 24 PLAN WYKŁADU 1 Alfabet i formuła KRZ 2 Zrozumieć
Logika Radosna 2. Jerzy Pogonowski. KRZ: dowody założeniowe. Zakład Logiki Stosowanej UAM
Logika Radosna 2 Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl KRZ: dowody założeniowe Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Radosna 2 KRZ: dowody założeniowe 1 / 94 Wprowadzenie
Wstęp do logiki. Klasyczny Rachunek Zdań III
Wstęp do logiki Klasyczny Rachunek Zdań III Przypomnijmy: Logika: = Teoria form (schematów, reguł) poprawnych wnioskowań. Wnioskowaniem nazywamy jakąkolwiek skończoną co najmniej dwuwyrazową sekwencję
Definicja: alfabetem. słowem długością słowa
Definicja: Niech X będzie zbiorem niepustym. Zbiór ten będziemy nazywać alfabetem. Skończony ciąg elementów alfabetu X będziemy nazywać słowem a liczbę elementów tego ciągu nazywamy długością słowa. Na
Elementy logiki. Wojciech Buszkowski Wydział Matematyki i Informatyki UAM Zakład Teorii Obliczeń
Elementy logiki Wojciech Buszkowski Wydział Matematyki i Informatyki UAM Zakład Teorii Obliczeń 1 Klasyczny Rachunek Zdań 1.1 Spójniki logiczne Zdaniem w sensie logicznym nazywamy wyrażenie, które jest
Andrzej Wiśniewski Logika II. Wykład 6. Wprowadzenie do semantyki teoriomodelowej cz.6. Modele i pełność
Andrzej Wiśniewski Logika II Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 6. Wprowadzenie do semantyki teoriomodelowej cz.6. Modele i pełność 1 Modele Jak zwykle zakładam, że pojęcia wprowadzone
Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Systemy aksjomatyczne I
Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Systemy aksjomatyczne I Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl OSTRZEŻENIE Niniejszy plik nie zawiera wykładu z Metod dowodzenia...
Logika Matematyczna (1)
Logika Matematyczna (1) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 4 X 2007 Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (1) 4 X 2007 1 / 18 Plan konwersatorium Dzisiaj:
Czyli o budowie drzew semantycznych.
Czyli o budowie drzew semantycznych ZAŁÓŻMY Jednego z Was porwał okrutny PRL. W ramach okupu żąda, by obecni na sali udowodnili, że podane przez nich formuły są zawsze prawdziwe. Zaczynają zupełnie niewinnie
ĆWICZENIE 2. DEF. Mówimy, że formuła A wynika logicznie z formuł wartościowanie w, takie że w A. A,, A w KRZ, jeżeli nie istnieje
ĆWICZENIE 2 Klasyczny Rachunek Zdań (KRZ): wynikanie logiczne, wnioskowanie, niezawodny schemat wnioskowania, wnioskowanie dedukcyjne, równoważność logiczna, iniowalność spójników za mocą formuły. DEF.
Reguły gry zaliczenie przedmiotu wymaga zdania dwóch testów, z logiki (za ok. 5 tygodni) i z filozofii (w sesji); warunkiem koniecznym podejścia do
Reguły gry zaliczenie przedmiotu wymaga zdania dwóch testów, z logiki (za ok. 5 tygodni) i z filozofii (w sesji); warunkiem koniecznym podejścia do testu z filozofii jest zaliczenie testu z logiki i zaliczenie
Adam Meissner.
Instytut Automatyki i Inżynierii Informatycznej Politechniki Poznańskiej Adam Meissner Adam.Meissner@put.poznan.pl http://www.man.poznan.pl/~ameis SZTUCZNA INTELIGENCJA Podstawy logiki pierwszego rzędu
Logika Matematyczna (I JiIN UAM)
Logika Matematyczna (I JiIN UAM) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl 31V-1VI 2007 Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (I JiIN UAM) 31V-1VI 2007 1
Logika Matematyczna (1)
Logika Matematyczna (1) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Wprowadzenie Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (1) Wprowadzenie 1 / 20 Plan konwersatorium
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykład 9. Koniunkcyjne postacie normalne i rezolucja w KRZ
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 9. Koniunkcyjne postacie normalne i rezolucja w KRZ 1 Inferencyjna równoważność formuł Definicja 9.1. Formuła A jest
Podstawy Sztucznej Inteligencji (PSZT)
Podstawy Sztucznej Inteligencji (PSZT) Paweł Wawrzyński Wnioskowanie logiczne i systemy eksperckie Systemy posługujące się logiką predykatów: część 3/3 Dzisiaj Uogólnienie Poprawność i pełność wnioskowania
Logika intuicjonistyczna
Logika intuicjonistyczna Logika klasyczna oparta jest na pojęciu wartości logicznej zdania. Poprawnie zbudowane i jednoznaczne stwierdzenie jest w tej logice klasyfikowane jako prawdziwe lub fałszywe.
Struktury formalne, czyli elementy Teorii Modeli
Struktury formalne, czyli elementy Teorii Modeli Szymon Wróbel, notatki z wykładu dra Szymona Żeberskiego semestr zimowy 2016/17 1 Język 1.1 Sygnatura językowa Sygnatura językowa: L = ({f i } i I, {P j
Logika Radosna 5. Jerzy Pogonowski. KRP: tablice analityczne. Zakład Logiki Stosowanej UAM
Logika Radosna 5 Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl KRP: tablice analityczne Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Radosna 5 KRP: tablice analityczne 1 / 111 Wprowadzenie
Logika I. Wykład 4. Semantyka Klasycznego Rachunku Zdań
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 4. Semantyka Klasycznego Rachunku Zdań 1 Skróty: Język Klasycznego Rachunku Zdań zamiast Klasyczny Rachunek Zdań piszę
Kultura logiczna Wnioskowania dedukcyjne
Kultura logiczna Wnioskowania dedukcyjne Bartosz Gostkowski bgostkowski@gmail.com Kraków 25 IV 2010 Plan wykładu: Intuicje dotyczące poprawności wnioskowania Wnioskowanie dedukcyjne Reguły niezawodne a
Czyli o tautologiach, kontrtautologiach i zbiorach zdań semantycznie niesprzecznych część II.
Czyli o tautologiach, kontrtautologiach i zbiorach zdań semantycznie niesprzecznych część II TYP 2 KONTRTAUTOLOGIK POSPOLITY Jego cechą charakterystyczną jest wypowiadanie zdao będących wyłącznie schematami
Logika Radosna 1. Jerzy Pogonowski. Semantyka KRZ. Zakład Logiki Stosowanej UAM
Logika Radosna 1 Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Semantyka KRZ Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Radosna 1 Semantyka KRZ 1 / 47 Wprowadzenie Cel Cel tych
Logika Stosowana. Wykład 2 - Logika modalna Część 2. Marcin Szczuka. Instytut Informatyki UW. Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017
Logika Stosowana Wykład 2 - Logika modalna Część 2 Marcin Szczuka Instytut Informatyki UW Wykład monograficzny, semestr letni 2016/2017 Marcin Szczuka (MIMUW) Logika Stosowana 2017 1 / 27 Plan wykładu
Twierdzenia Gödla dowody. Czy arytmetyka jest w stanie dowieść własną niesprzeczność?
Semina Nr 3 Scientiarum 2004 Twierdzenia Gödla dowody. Czy arytmetyka jest w stanie dowieść własną niesprzeczność? W tym krótkim opracowaniu chciałbym przedstawić dowody obu twierdzeń Gödla wykorzystujące
Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Tabele syntetyczne: definicje i twierdzenia
Metody dowodzenia twierdzeń i automatyzacja rozumowań Tabele syntetyczne: definicje i twierdzenia Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@.edu.pl Metoda tabel syntetycznych (MTS) MTS
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykłady 7 i 8. Aksjomatyczne ujęcie Klasycznego Rachunku Zdań
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykłady 7 i 8. Aksjomatyczne ujęcie Klasycznego Rachunku Zdań 1 Istnieje wiele systemów aksjomatycznych Klasycznego Rachunku
Drobinka semantyki KRP
Drobinka semantyki KRP Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Uniwersytet Opolski Jerzy Pogonowski (MEG) Drobinka semantyki KRP Uniwersytet Opolski 1 / 48 Wstęp
Matematyka ETId Elementy logiki
Matematyka ETId Izolda Gorgol pokój 131A e-mail: I.Gorgol@pollub.pl tel. 081 5384 563 http://antenor.pol.lublin.pl/users/gorgol Zdania w sensie logicznym DEFINICJA Zdanie w sensie logicznym - zdanie oznajmujace,
Elementy logiki i teorii mnogości
Elementy logiki i teorii mnogości Zdanie logiczne Zdanie logiczne jest to zdanie oznajmujące, któremu można przypisać określoną wartość logiczną. W logice klasycznej zdania dzielimy na: prawdziwe (przypisujemy
14. DOWODZENIE V WYNIKANIE LOGICZNE, RÓWNOWAŻNOŚĆ LOGICZNA, DOWODZENIE TAUTOLOGII
14. DOWODZENIE V WYNIKANIE LOGICZNE, RÓWNOWAŻNOŚĆ LOGICZNA, DOWODZENIE TAUTOLOGII Cele Pojęcie wynikania logicznego i równoważności logicznej w systemie SD. Umiejętność wykazywania zachodzenia relacji
Wprowadzenie do logiki Klasyczny Rachunek Zdań część 3
Wprowadzenie do logiki Klasyczny Rachunek Zdań część 3 Mariusz Urbański Instytut Psychologii UAM Mariusz.Urbanski@amu.edu.pl Plan gry: 1 Czym są zdania? 2 Język Klasycznego Rachunku Zdań syntaktyka 3 Język
vf(c) =, vf(ft 1... t n )=vf(t 1 )... vf(t n ).
6. Wykład 6: Rachunek predykatów. Język pierwszego rzędu składa się z: symboli relacyjnych P i, i I, gdzie (P i ) oznaczać będzie ilość argumentów symbolu P i, symboli funkcyjnych f j, j J, gdzie (f j
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki. Wykłady 12 i 13. Dowód i dowodzenie w KRP. Tezy KRP
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykłady 12 i 13. Dowód i dowodzenie w KRP. Tezy KRP 1 Pojęcie dowodu w KRP Pojęcia: formuły zdaniowej języka Klasycznego Rachunku
Monoidy wolne. alfabetem. słowem długością słowa monoidem wolnym z alfabetem Twierdzenie 1.
3. Wykłady 3 i 4: Języki i systemy dedukcyjne. Klasyczny rachunek zdań. 3.1. Monoidy wolne. Niech X będzie zbiorem niepustym. Zbiór ten będziemy nazywać alfabetem. Skończony ciąg elementów alfabetu X będziemy
Klasyczny Rachunek Zdań: Tablice Analityczne. (Logika Matematyczna: Wykłady 11,12) Semestr Zimowy Jerzy Pogonowski
Klasyczny Rachunek Zdań: Tablice Analityczne (Logika Matematyczna: Wykłady 11,12) Semestr Zimowy 2007 2008 Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM http://www.logic.amu.edu.pl 11.0. Wprowadzenie Omówimy
Egzamin z logiki i teorii mnogości, rozwiązania zadań
Egzamin z logiki i teorii mnogości, 08.02.2016 - rozwiązania zadań 1. Niech φ oraz ψ będą formami zdaniowymi. Czy formuła [( x : φ(x)) ( x : ψ(x))] [ x : (φ(x) ψ(x))] jest prawem rachunku kwantyfikatorów?
Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu.
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 11a. Składnia języka Klasycznego Rachunku Predykatów. Języki pierwszego rzędu. 1 Logika Klasyczna obejmuje dwie teorie:
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Matematyka Rodzaj przedmiotu: przedmiot obowiązkowy dla wszystkich specjalności Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia Logika matematyczna Mathematical Logic Poziom przedmiotu: II
Metoda Tablic Semantycznych
Procedura Plan Reguły Algorytm Logika obliczeniowa Instytut Informatyki Plan Procedura Reguły 1 Procedura decyzyjna Logiczna równoważność formuł Logiczna konsekwencja Procedura decyzyjna 2 Reguły α, β,
1. Wstęp do logiki. Matematyka jest nauką dedukcyjną. Nowe pojęcia definiujemy za pomocą pojęć pierwotnych lub pojęć uprzednio wprowadzonych.
Elementy logiki i teorii zbiorów. 1. Wstęp do logiki. Matematyka jest nauką dedukcyjną. Nowe pojęcia definiujemy za pomocą pojęć pierwotnych lub pojęć uprzednio wprowadzonych. Pojęcia pierwotne to najprostsze
Logika Matematyczna Spójniki logiczne Tautologie Dowodzenie Kwantyfikatory Zagadki. Logika Matematyczna. Marcelina Borcz.
5 marca 2009 Spis treści 1 2 3 4 5 6 Logika (z gr. logos - rozum) zajmuje się badaniem ogólnych praw, według których przebiegają wszelkie poprawne rozumowania, w szczególności wnioskowania. Logika matematyczna,
Wykład 5. Metoda tabel analitycznych dla Klasycznego Rachunku Zdań
Andrzej Wiśniewski Logika I Materiały do wykładu dla studentów kognitywistyki Wykład 5. Metoda tabel analitycznych dla Klasycznego Rachunku Zdań 1 Wprowadzenie Na tym wykładzie przyjmuję terminologię i
ćwiczenia 15 zaliczenie z oceną
Wydział: Prawo i Administracja Nazwa kierunku kształcenia: Prawo Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. dr hab. Kazimierz Pawłowski Poziom studiów (I lub II stopnia): Jednolite magisterskie Tryb
LOGIKA I TEORIA ZBIORÓW
LOGIKA I TEORIA ZBIORÓW Logika Logika jest nauką zajmującą się zdaniami Z punktu widzenia logiki istotne jest, czy dane zdanie jest prawdziwe, czy nie Nie jest natomiast istotne o czym to zdanie mówi Definicja
Logika Matematyczna (5-7)
Logika Matematyczna (5-7) Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Aksjomatyka KRZ Jerzy Pogonowski (MEG) Logika Matematyczna (5-7) Aksjomatyka KRZ 1 / 114 Plan
Dalszy ciąg rachunku zdań
Dalszy ciąg rachunku zdań Wszystkie możliwe funktory jednoargumentowe p f 1 f 2 f 3 f 4 0 0 0 1 1 1 0 1 0 1 Wszystkie możliwe funktory dwuargumentowe p q f 1 f 2 f 3 f 4 f 5 f 6 f 7 f 8 f 9 f 10 f 11 f
Twierdzenia Gödla. Jerzy Pogonowski. Funkcje rekurencyjne. Zakład Logiki Stosowanej UAM
Twierdzenia Gödla Jerzy Pogonowski Zakład Logiki Stosowanej UAM www.logic.amu.edu.pl pogon@amu.edu.pl Funkcje rekurencyjne Jerzy Pogonowski (MEG) Twierdzenia Gödla Funkcje rekurencyjne 1 / 21 Wprowadzenie
Kultura logiczna Klasyczny rachunek zdań 1/2
Kultura logiczna Klasyczny rachunek zdań /2 Bartosz Gostkowski bgostkowski@gmail.com Kraków 22 III 2 Plan wykładu: Zdanie w sensie logicznym Klasyczny rachunek zdań reguły słownikowe reguły składniowe
Klasyczny rachunek zdań 1/2
Klasyczny rachunek zdań /2 Elementy logiki i metodologii nauk spotkanie VI Bartosz Gostkowski Poznań, 7 XI 9 Plan wykładu: Zdanie w sensie logicznym Klasyczny rachunek zdań reguły słownikowe reguły składniowe
Rachunek zdao i logika matematyczna
Rachunek zdao i logika matematyczna Pojęcia Logika - Zajmuje się badaniem ogólnych praw, według których przebiegają wszelkie poprawne rozumowania, w szczególności wnioskowania. Rachunek zdao - dział logiki
Elementy logiki. Zdania proste i złożone
Elementy logiki Zdania proste i złożone. Jaka jest wartość logiczna następujących zdań: (a) jest dzielnikiem 7 lub suma kątów wewnętrznych w trójkącie jest równa 80. (b) Jeśli sin 0 =, to 5 < 5. (c) Równanie