Ze Zmartwychwstałym w społeczeństwie. Podręcznik do religii dla I klasy szkoły zawodowej

Transkrypt

1 Ze Zmartwychwstałym w społeczeństwie Podręcznik do religii dla I klasy szkoły zawodowej

2 Człowiek sumienia 19 Każdy dzień życia człowieka wypełniony jest dużymi i małymi wyborami. To one nadają ludzkiemu życiu konkretny kształt. Przez swoje wybory człowiek bądź pomnaża istniejące wokół siebie dobro, bądź je niszczy. Bóg, dawca wszelkiego dobra, obdarował człowieka sumieniem zdolnością odróżniania dobra od zła. Mówimy nawet niekiedy, że ktoś jest człowiekiem sumienia. Pod jakimi warunkami można mówić o sobie, że jest się człowiekiem sumienia? Człowiekiem sumienia jest każdy, kto w swoim postępowaniu kieruje się sądem rozumu, przez który osoba ludzka rozpoznaje jakość moralną (dobro, zło) konkretnego czynu, który zamierza wykonać, którego właśnie dokonuje lub którego dokonała. Rozwijane we wnętrzu człowieka sumienie odsłania przed nim prawo, któremu winien być posłuszny i którego głos wzywa go zawsze tam, gdzie istnieje potrzeba miłowania i czynienia dobra oraz unikania zła. Sumienie człowieka osądza też konkretne wybory, aprobując te, które są dobre, i potępiając te, które są złe. Tak więc sumienie obejmuje postrzeganie zasad moralnych, uczy ich zastosowania w określonych okolicznościach przez praktyczne rozeznanie racji i dóbr, a w wyniku tego pozwala osądzić konkretne czyny, zamierzenia lub zaistniałe już dokonania. Z tego też powodu czło- 69

3 70 wiek ma prawo działać zgodnie z sumieniem i wolnością, by osobiście podejmować decyzje moralne. Nie wolno więc go zmuszać, aby postępował wbrew swojemu sumieniu. Ale nie wolno mu też przeszkadzać w postępowaniu zgodnie z własnym sumieniem, zwłaszcza w dziedzinie religijnej. Sumienie domaga się, aby człowiek nieustannie je formował i rozwijał. Sumienie dobrze uformowane jest prawe i prawdziwe. Formułuje ono swoje sądy, kierując się rozumem, zgodnie z prawdziwym dobrem chcianym przez mądrość Stwórcy. Wychowanie sumienia jest nieodzowne w życiu każdego człowieka, który jest poddawany negatywnym wpływom, a przez grzech kuszony do wybrania raczej własnego zdania i odrzucenia nauczania pewnego. Z tego właśnie powodu wychowanie sumienia jest zadaniem całego życia człowieka. Roztropne wychowanie kształtuje cnoty; chroni lub uwalnia od strachu, egoizmu i pychy, fałszywego poczucia winy i dążeń do upodobania w sobie, zrodzonych z ludzkich słabości i błędów. Wychowanie sumienia zapewnia wolność i prowadzi do pokoju serca. Powyższe wyjaśnienia nie chronią oczywiście człowieka przed sytuacjami, które czynią jego sąd moralny mniej pewnym i utrudniają decyzję. W takich przypadkach zawsze powinien szukać tego, co jest słuszne i dobre, oraz rozeznawać wolę Bożą wyrażoną w prawie Bożym. W takich przypadkach zawsze powinien mieć na uwadze to, że: nigdy nie jest dopuszczalne czynienie zła, by wynikło z niego dobro; Wszystko... co byście chcieli, żeby wam ludzie czynili, i wy im czyńcie! (Mt 7, 12); miłość zawsze przejawia się w szacunku dla bliźniego i jego sumienia.

4 Powyższe zasady wskazują również kierunek, w jakim winno zmierzać formowanie sumienia człowieka. W tych wysiłkach pomocą może być dla niego czytane i zgłębiane słowo Boże. W nim człowiek odkrywa bowiem Boże zamiary i w ich świetle usiłuje postępować. To z kolei wymaga wiary, modlitwy oraz wysiłku kierowania się w praktyce własnego życia poznawaną wolą Bożą. Niedościgłym wzorem w jej wypełnianiu jest Pan Jezus, który, aby dochować wierności woli Boga, przyjął na siebie śmierć na krzyżu. Ponadto wiara w zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa uczy, że człowiek otrzymuje od Boga wsparcie w kształtowaniu swego sumienia dzięki darom Ducha Świętego, a także wspomagany jest świadectwem i radami innych ludzi oraz prowadzony nauczaniem Kościoła. Panie, powierzamy Ci naszą miłość, która jest Twoim darem, żeby w nas nigdy nie umarła. Ponieważ źródło jej jest w Tobie, spraw, aby każdy z nas pragnął raczej kochać niż być kochanym, raczej dawać niż brać. Niech dni naszej radości nie spychają nas w obojętność wobec reszty świata, zaś dni udręki niech nam nie odbierają siły, ale niech umacniają naszą czułość i wierność. ks. Mieczysław Bednarz 71

5 Spis treści I. UCZEŃ JEZUSA CHRYSTUSA Chrześcijanin w szkole W Kościele Jezusa Chrystusa Jezus Chrystus w Kościele Chrzest dar i zadanie Człowiek Kościoła II. ŚWIAT CZŁOWIEKA I BOGA Świat mówi o Bogu Człowiek istota religijna Religie świata Bóg mówi o sobie Wierzę Bogu Jezus szczytem Objawienia Jezus Chrystus odkrywa tajemnicę Boga Czytanie Biblii Niemożliwe staje się możliwe! uroczystość Wszystkich Świętych Rozmowa z Bogiem Jak się modlić? III. BÓG OBIETNIC U źródeł prawdy i wolności Powierzone dobro Człowiek sumienia Przyjdź, Panie Jezu! Adwent Wartość pracy Pracownik pracodawca Własność

6 IV. BÓG DAŁ SWEGO SYNA DLA ZBAWIENIA CZŁOWIEKA Bóg przyszedł do ludzi Boże Narodzenie Ojciec, który mnie szuka Co znaczy kochać? Wielki Post Przywrócone życie Wielkanoc Przebaczenie Wyznawanie grzechów Pojednanie i pokuta Zadośćuczynienie V. WIERZCIE W EWANGELIĘ Wybierać dobro Wydarzenie ważne dla całego życia Czas młodości Projekt życia Ideał młodości VI. OBDAROWANI I UMOCNIENI DUCHEM ŚWIĘTYM Kościół Dlaczego Kościół? Chrystusowy Dar dla Kościoła Papież i biskupi w Kościele Służba wspólnocie Kościoła Skarb Kościoła Liturgia Kościoła Tajemnice sprawowanej Eucharystii Niedzielna Eucharystia Eucharystia w życiu chrześcijanina Odpoczynek Ja i rodzice Dobra rodzina Moja rodzina