Chemia fizyczna. Adsorpcja. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
|
|
- Bożena Barańska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Chemia fizyczna Adsorpcja Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
2 Adsorpcja na granicy faz istnieją niewysycone siły oddziaływań międzycząsteczkowych cząsteczki znajdujące się na powierzchni fazy mają inny stan energetyczny aniżeli cząsteczki w głębi tej fazy adsorpcja zjawisko oraz proces zmiany stężenia (substancji w stanie ciekłym lub w roztworze) lub ciśnienia (w fazie gazowej) pojawiające się na granicy pomiędzy dwiema fazami: ciekłą i gazową ciekłą i stałą stałą i gazową nie mieszającymi się cieczami (ciecz-gaz) (ciecz-ciało stałe) (ciało stałe-gaz) (ciecz-ciecz)
3 Adsorpcja adsorpcja zachodzi na granicy faz polega na tym, że składniki jednej z faz występują w innych ilościowych stosunkach w warstwie wierzchniej niż w głębi tej fazy najczęściej terminem adsorpcja określa się proces wiązania substancji gazowej na powierzchni substancji ciekłej lub stałej proces wiązania substancji ciekłej na powierzchni substancji stałej.
4 Adsorpcja jeżeli procesy adsorpcji oraz absorpcji występują równocześnie, mówimy wówczas o sorpcji elucja proces, w którym adsorbat desorbuje się z powierzchni ciała stałego rozpuszczalnikiem, rozpuszczalnik wymywający adsorbat eluent termin sorpcja stosujemy również wtedy, gdy nie możemy sprecyzować mechanizmu zjawiska adsorbent ciało stałe, na którym są zaadsorbowane cząstki adsorbat substancja zaadsorbowana na adsorbencie desorpcja proces odwrotny do adsorpcji, absorpcji (ogólnie sorpcji)
5 Adsorpcja a absorbcja adsorpcja ma charakter powierzchniowy wielkość adsorpcji zależy bezpośrednio od wielkości powierzchni oddzielającej dwie fazy (powierzchni adsorbentu) absorpcja polega na pochłanianiu w całej objętości wielkość absorpcji zależy od objętości fazy, w której zjawisko zachodzi.
6 Własności adsorpcyjne Właściwości adsorpcyjne zależą od:: stopniarozwinięcia powierzchni, którą jest powierzchnia właściwa adsorbentu adsorbenty nieporowate do 10 m 2 /g, Al 2 O m 2 /g, węgle aktywne m 2 /g struktury przestrzennej średnica i stopień jednorodności por: makropory o wymiarach nm, pory przejściowe ok. 10 nm, mikropory ok. 1 nm charakteru chemicznego absorbenta
7 Substancje adsorbujące (adsorbenty) W roztworach (zawiesinach) wodnych rozróżniamy adsorbenty: hydrofobowe - źle zwilżane przez wodę węgiel aktywny, kwasy organiczne, alkohole substancje rozpuszczone w wodzie dobrze się adsorbują hydrofilowe - dobrze zwilżane przez wodę silikażele, elektrolity, cukry, białka, gliceryna substancje rozpuszczone adsorbują się bardzo trudno - może zachodzić nawet zjawisko adsorpcji ujemnej
8 Substancje adsorbujące (adsorbenty) adsorbenty mogą być nieporowate wytrącony osad BaSO 4, zmielone szkliste lub krystaliczne ciała stałe, sadze grafitowe Porowate substancje naturalne zeolity, pumeks otrzymane drogą preparatywną sadze grafitowe, węgiel aktywny, żele krzemionkowe SiO 2 aktywny Al 2 O 3, jonity syntetyczne i półsyntetyczne poliamid glinokrzemiany
9 Desorpcja proces wykorzystywany do regeneracji adsorbentów Desorpcja jest procesem odwrotnym do adsorpcji. Jeżeli ubytek cząstek na powierzchni nie jest kompensowany przez adsorpcję nowych cząstek to ich liczba szybko maleje ze wzrostem temperatury, aż do momentu, gdy powierzchnia jest czysta.
10 Przykłady adsorpcji Schemat adsorpcji przez węgiel aktywny Pochłanianie szkodliwych substancji z przewodu pokarmowego przez węgiel aktywny, który zażywany jest przy zatruciach Pochłanianie zapachów przez filtr węglowy w lodówce lub samochodzie
11 Przykłady adsorpcji Pochłaniacze zapachów (filtry węglowe) używane w lodówkach i samochodach itp., pochłaniacze wilgoci (desykanty) np. silikażele, używane głównie w praktyce laboratoryjnej i przemyśle Usuwanie toksycznych substancji z powietrza lub wody wykorzystując pylisty węgiel aktywny do usuwania szkodliwych związków organicznych (wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych), pestycydów, środków powierzchniowo czynnych, fenoli i ich pochodnych, barwników, biotoksyn pochodzenia sinicowego Tradycyjne metody rozdzielania i oczyszczania mieszanin gazowych i ciekłych (metody chromatograficzne) Adsorpcyjne magazynowanie paliw (gazu ziemnego) na złożach. Magazynowanie innych gazów, takich jak wodór. Przykład absorpcji: rozpuszczanie gazów (np. dwutlenku węgla, składników powietrza) w wodzie.
12 Rodzaje adsorpcji dwa zasadnicze rodzaje adsorpcji: adsorpcja fizyczna(cząsteczki wiążą się z powierzchnią adsorbentu za pomocąsił van der Waalsalub wiązania wodorowego) adsorpcja chemiczna(cząsteczki substancji ulegającej adsorpcji wiążąsięz powierzchniąadsorbentu wiązaniami chemicznymi) różnią się one między sobą charakterem sił wiążących cząsteczki adsorbatu (substancji adsorbowanej) z powierzchniowymi cząsteczkami adsorbentu
13 adsorpcja - dodatnia, gdy stężenie określonego składnika w głębi fazy jest mniejsze od jego stężenia w warstwie granicznej i ujemna w sytuacji odwrotnej warstwa wierzchnia jest uboższa w cząsteczki jednego składnika w porównaniu z wnętrzem fazy zmniejszenie gęstości adsorbatu w porównaniu z fazą objętościową, wypieranie adsorbatu warstwa wierzchnia jest bogatsza w cząsteczki jednego składnika w porównaniu z wnętrzem fazy zwiększenie gęstości adsorbatu przy powierzchni adsorbentu
14 Adsorpcja fizyczna za adsorpcję odpowiedzialne są: międzycząsteczkowe siły van der Waalsa wiązania mostka wodorowego posiada małe ciepło adsorpcji ok. 50 kj/mol (rząd ciepła parowania) ilość zaadsorbowanej substancji w czasie adsorpcji fizycznej maleje ze wzrostem temperatury odwracalna (towarzyszy jej proces desorpcji) stosunkowo szybka wielowarstwowa zależy w znacznym stopniu od adsorbatu
15 Adsorpcja fizyczna Proces adsorpcji powodowany przez oddziaływania elektrostatyczne (nie ma wymiany ładunku). Cząsteczki posiadają stały moment dipolowy, który może się swobodnie orientować. Cząstki są w równowadze termodynamicznej Cząsteczki nie posiadają stałego momentu dipolowego. Generacja chwilowych momentów dipolowych p 1 =p 2 =p(t), przy czym średnia czasowa <p(t)>=0
16 Adsorpcja chemiczna Chemisorpcja - adsorpcja aktywowana jest uwarunkowana występowaniem oddziaływań chemicznych (przejście elektronów) ciepło adsorpcji jest rzędu kj/mol (rząd ciepła reakcji chemicznej) Jest nieodwracalna (desorpcja jest trudna i wymaga drastycznych środków) jest jednowarstwowa (jednocząsteczkowa) zależy od adsorbentu adsorbatu rodzaju i wielkości powierzchni, ilości miejsc aktywnych itp.
17 Adsorpcja chemiczna Proces adsorpcji spowodowany przez oddziaływania kowalencyjne. Następuje częściowa lub całkowita wymiana ładunku pomiędzy powierzchnią a zaadsorbowaną cząstką. Tworzy się wiązanie chemiczne.
18 Adsorpcja chemiczna Chemisorpcja amoniaku NH 3 NH + H (ads) 2(ads) NH (ads) + 2 H (ads) N (ads) + 3 H (ads)
19 Adsorpcja chemiczna Przykład chemisorpcji CO
20 Adsorpcja fizyczna a chemisorpcja Lp. Cecha charakterystyczna Fizysorpcja Chemisorpcja 1 a b Siły wiązań między cząsteczkami adsorbatu i adsorbenta Efekt cieplny zjawiska Słabe siły Van der Waalsa Małe ciepła adsorpcji 2-6(9) kcal/mol Duże siły zbliżone do sił wiązań chemicznych Duże ciepła adsorpcji >15-20 kcal/mol 2 Równowaga adsorpcji i desorpcji Całkowita odwracalność Częściowa nieodwracalność a Energia aktywacji Nie występuje Duża energia aktywacji 3 b Przebieg zjawiska w funkcji temperatury Względnie duża szybkość już przy niskich temperaturach Dopiero w wysokich temperaturach nie jest silnie hamowana a Zależność od rodzaju substancji biorących udział Brak istotnej specyfiki Silna specyfika 4 b Stopień pokrycia powierzchni Możliwe powstanie warstw multimolekularnych Zahamowanie procesu przy monomolekularnym pokryciu
21 Adsorpcja na granicy faz ciało stałe-gaz Prosty model doskonałej powierzchni kryształu. Cząsteczki gazu uderzają w powierzchnię, tracą energię, z dużym prawdopodobieństwem odbijają się od powierzchni, zanim oddadzą tak dużo energii kinetycznej, by na niej pozostać. Podobne zjawisko zachodzi, gdy kryształ jonowy znajduje się w kontakcie z roztworem
22 Miejsca adsorpcyjne
23 Typy sieci krystalicznych
24 Adsorpcja na granicy faz ciało stałe- gaz Zmiany zachodzące pod wpływem adsorpcji CO na płaszczyźnie (110) palladu a) Stopień pokrycia osiąga 0,3 monowarstwy, struktura nie ulega zmianie b) Metastabilna struktura powstała w niskiej temp., gdy powierzchnia jest nasycona
25 Adsorpcja na granicy faz ciało stałe- gaz Struktura powierzchni w pobliżu zaadsorbowanego CH 3 C- na płaszczyźnie sodu (111) w temp. 300 K Zmiany w położeniach atomów metalu towarzyszące chemisorpcji
26 Adsorpcja na granicy faz ciało stałe-gaz Pojawienie się na powierzchni ciała stałego defektów, powoduje niekompletne warstwy atomów lub jonów. Rodzaj uskoku między dwiema płaszczyznami nosi nazwę tarasów. Uskok może dodatkowo wykazywać zdefektowanie związane z występowaniem załamań. Atom znajdujący się na tarasie przemieszcza się pod wpływem potencjału międzycząsteczkowego docierając do uskoku lub naroża utworzonego w załamaniu. Oddziaływuje on nie z jednym atomem lecz z wieloma atomami, a rodzaj oddziaływania może być tak silny, że doprowadzi do jego uwięzienia. załamanie taras taras uskok defekt
27 Defekty powierzchniowe -dyslokacja śrubowa Dyslokacja-nieciągłości w regularnej budowie sieci występujące we wnętrzu kryształu. Jedną z przyczyn ich powstawania jest zbyt szybki wzrost kryształu, atomy nie mają dość czasu, by zająć pozycje o najniższej energii potencjalnej. Zostały one uwięzione przez depozycję następnej warstwy atomów. uskok
28 Adsorpcja nadmiar powierzchniowy nadmiar powierzchniowy - ilość adsorbatu przeliczona na jednostkę powierzchni (jednostkę masy adsorbentu), która w wyniku adsorpcji: przemieściła się z tzw. "fazy objętościowej" (część układu poza zasięgiem sił adsorpcyjnych) do "fazy powierzchniowej" (w zasięgu sił adsorpcyjnych) "faza powierzchniowa" nie ma z góry określonej grubości często wynosi od jednej do kilku średnic cząsteczek adsorbatu.
29 Izotermy adsorpcji W proces adsorpcji, gdy po pewnym czasie ustali się równowaga pomiędzy obiema fazami, to ilościowo ujmują ten stan tzw. izotermy adsorpcji krzywe, które mogą mieć różny kształt w zależności od tego czy adsorpcja jest jedno-, czy wielowarstwowa Wyrażają one zależność masy, objętości lub stężenia powierzchniowego (np. gazu zaadsorbowanego) od jego ciśnienia w stałej temperaturze.
30 Izoterma Langmuira adsorpcję jednowarstwową najlepiej opisuje równanie Langmuira o o o o na powierzchni adsorbentu istnieje określona liczba jednakowych centrów adsorpcji, każde zdolne jest do zaadsorbowania tylko jednej cząsteczki adsorbatu brak możliwości tworzenia wielowarstwy, stałość energii adsorpcji (powierzchnia energetycznie jednorodna, czyli homogeniczna), zaniedbywalność oddziaływań bocznych
31 Izoterma Langmuira wiązanie z adsorbentem może być chemiczne lub fizyczne, na tyle silne, by cząsteczki nie przemieszczały się stan maksymalnej adsorpcji odpowiada obsadzeniu wszystkich centrów, tj. wytworzeniu na powierzchni adsorbentu monomolekularnej warstwy adsorbatu
32 Izoterma Langmuira cząsteczki adsorbatu obecne w fazie gazowej uderzają w powierzchnię - prawdopodobieństwo zaadsorbowania rośnie wraz z dostępną wolną powierzchnią zaadsorbowane cząsteczki charakteryzuje pewne prawdopodobieństwo desorpcji oba prawdopodobieństwa zależą od temperatury i wielkości energia adsorpcji wraz z ciśnieniem rośnie częstość uderzeń cząsteczek w powierzchnię wraz z ilością zaadsorbowanych cząsteczek maleje dostępna powierzchnia
33 Izoterma Langmuira a - adsorpcja rzeczywista a m - wielkość adsorpcji odpowiadająca zapełnieniu monowarstwy K - stała równowagi adsorpcji p - ciśnienie adsorbatu Θ n/n m stopień obsadzenia powierzchni
34 Izoterma Langmuira Izoterma Langmuira dla adsorpcji dysocjacyjnej dla różnych wartości K Izoterma Langmuira dla adsorpcji niedysocjacyjnej dla różnych wartości K
35 Izoterma BET izoterma Brunauera, Emmetta i Tellera prosty model adsorpcji wielowarstwowej z fazy gazowej (pary)
36 Izoterma BET zakłada się, że cząsteczki adsorbatu adsorbują się na powierzchni adsorbentu w sposób zlokalizowany (tzn. cząsteczki nie mogą się przemieszczać po powierzchni) dzięki oddziaływaniom adsorbat-adsorbent. na zaadsorbowanych cząsteczkach dzięki oddziaływaniom adsorbat-adsorbent (określonym poprzez wielkość ciepła skraplania adsorbatu) mogą się "pionowo" adsorbować kolejne cząsteczki adsorbatu itd.
37 Rodzaje izoterm wg Brunauera TYP I opisany izotermą Langmuira i Freundlicha TYP II dotyczy adsorpcji gazów na powierzchniach z dużymi porami TYP III dotyczy adsorpcji gazów na porowatych powierzchniach TYP II-V opisuje izoterma BET
38 Izoterma Freudlicha Adsorpcja na granicy faz ciało stałe roztwór ciekły, jest procesem bardziej złożonym od adsorpcji gazów. Najczęściej stan równowagi adsorpcyjnej opisywany jest przez empiryczne równanie Freundlicha: a - adsorpcja rzeczywista a m - wielkość adsorpcji odpowiadająca zapełnieniu monowarstwy, K - stała równowagi adsorpcji, p - ciśnienie adsorbatu n i m - empirycznie określony tzw. współczynnik heterogeniczności lub
39 Izoterma wyraża zależność liczby milimoli adsorbatu ( x ) zaadsorbowanego na ( m ) gramach adsorbentu od liczby moli adsorbatu w roztworze, w momencie uzyskania stanu równowagi adsorpcyjnej.
40 Izoterma Langmuira i Freundlicha Adsorpcji towarzyszy proces odwrotny tj. desorpcja, dlatego ustala się stan równowagi adsorpcyjnej. Zwiększenie ciśnienia gazu powoduje adsorpcję, zmniejszenie natomiast desorpcję. 3 x [cm /g] x 0 Freundlich Langmuir T=const. (2) Adsorpcja jest procesem egzotermicznym, dlatego zwiększenie temperatury powoduje desorpcję gazu. 0 0 (1) p [Pa]
41 Adsorpcja na granicy faz ciało stałe - ciecz Proces bardziej złożony od adsorpcji gazów adsorpcji ulegają zarówno składniki roztworu, jak i cząsteczki rozpuszczalnika w stałej temperaturze wielkość i szybkość adsorpcji zależą od: - ilości składników w roztworze, - rodzaju, wielkości i struktury cząsteczek rozpuszczalnika, - rodzaju i stanu powierzchni adsorbentu. silniej adsorbują się cząsteczki większe oraz substancje, które słabiej rozpuszczają się w danym roztworze jeśli substancja adsorbowana ma charakterystyczne grupy funkcyjnej, to może wykazywać duże powinowactwo w stosunku do określonej fazy stałej
42 Adsorpcja na granicy faz ciało stałe - ciecz charakterystyczną cechą adsorpcji składników roztworu jest wzajemne szeregowanie się cząsteczek w warstwie adsorpcyjnej np. kwas octowy jest dobrze adsorbowany z roztworów wodnych przez węgiel aktywny podobnie alkaloidy, kwasy tłuszczowe, różne leki są dobrze adsorbowane z roztworów przez tlenek glinu (III), węgiel aktywowany lub żel krzemionkowy szybkość adsorpcji zależy od szybkości dyfuzji cząsteczek w roztworze i w głębi kapilar ciała porowatego mieszanie lub wytrząsanie roztworu z adsorbentem przyspiesza proces.
43 Pomiar adsorpcji jeżeli gęstość adsorbatu (odpowiadająca ciśnieniu lub stężeniu adsorbatu) w "fazie objętościowej" jest niewielka w porównaniu z jego gęstością w "fazie powierzchniowej badamy jedynie ilość adsorbatu na powierzchni (w fazie powierzchniowej) tzw. adsorpcję rzeczywistą jeżeli mamy do czynienia z układami gdzie gęstość adsorbatu w fazie powierzchniowej jest porównywalna z gęstością w fazie objętościowej (lub nawet mniejsza od niej) badamy nadmiar powierzchniowy, który przy założeniu stałej objętości fazy powierzchniowej jest w przybliżeniu proporcjonalny do różnicy gęstości adsorbatu w fazie powierzchniowej i objętościowej.
44 Pomiar adsorpcji metody pomiaru adsorpcji opierają się o analizę bilansu masy (bilansu materiałowego) obserwując zmianę stężenia lub ciśnienia adsorbatu w "fazie objętościowej" określa się jaka ilość adsorbatu przemieściła się do lub z adsorbentu w przypadku adsorpcji gazów stosuje się metody wolumetryczne znane są objętości odpowiednich połączonych zaworami części układu pomiarowego oraz panujące w nich ciśnienia uwzględniając odpowiednie prawa gazowe (lub kalibrację) można obliczyć ilość zaadsorbowanego gazu.
45 Pomiar adsorpcji metoda wagowa (np. waga Mc Baina, gdzie adsorbent umieszczony jest na szalce wiszącej na delikatnej kwarcowej spiralnej sprężynie) bezpośredni pomiar ilości zaadsorbowanej substancji metoda atomów znaczonych metoda elipsometryczna (tylko dla powierzchni gładkich ciał stałych) metody spektrofotometryczne (tylko dla powierzchni gładkich ciał stałych)
46 Pomiar adsorpcji metoda dynamiczna polega na przepuszczeniu roztworu wieloskładnikowego przez nieruchomą warstwę stałego adsorbentu składniki, które słabo adsorbują się szybko przenikają warstwy, mocniej zaś wiązane osadzają się na powierzchni adsorbentu i wysycają centra adsorpcyjne następuje podział mieszaniny wieloskładnikowej wzdłuż warstwy adsorbentu metoda ta jest podstawą procesów chromatografii adsorpcyjnej
47 Pomiar adsorpcji metoda statyczna polega na określeniu różnicy stężeń składników w roztworach przed i po adsorpcji do określonej objętości roztworu wprowadza się znaną ilość adsorbentu i po wymieszaniu pozostawia w stałej temperaturze aż do chwili osiągnięcia równowagi procesu skład roztworu przed i po adsorpcji oznacza się odpowiednią metodą analityczną lub fizykochemiczną. pomiary wykonuje się kilkoma roztworami (o różnych stężeniach) z różnicy stężeń przed i po adsorpcji oblicza się ilość substancji zaadsorbowanej graficznie przedstawia się zależność stężenia powierzchniowego substancji adsorbowanej od jej stężenia w roztworze w stanie równowagi, wyznacza stałe współczynniki i określa równanie adsorpcji
48 Metoda jonizacji Można określić: skład powierzchni (XPS, bada energię wiązania elektronów powłok wewnętrznych) wykryć zanieczyszczenia spektroskopia fotoemisyjna (fotoelektronów) XPS lub UPS UPS (wybijane elektrony powłok walencyjnych) stosuje się do wyznaczania charakterystyki wiązań i struktury elektronowej powłok walencyjnych atomów będących na powierzchni Widmo XPS próbki złota zanieczyszczonego powierzchniowo warstwą rtęci
Zjawiska powierzchniowe
Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja Model Langmuira Model BET 1 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja Proces gromadzenia się substancji z wnętrza fazy na granicy międzyfazowej; Wynika z tego, że w obszarze powierzchniowym
Bardziej szczegółowoTermodynamika fazy powierzchniowej Zjawisko sorpcji Adsorpcja fizyczna: izoterma Langmuira oraz BET Zjawiska przylegania
ermodynamika zjawisk powierzchniowych 3.6.1. ermodynamika fazy powierzchniowej 3.6.2. Zjawisko sorpcji 3.6.3. Adsorpcja fizyczna: izoterma Langmuira oraz BE 3.6.4. Zjawiska przylegania ZJAWISKA PWIERZCHNIWE
Bardziej szczegółowoADSORPCJA PARACETAMOLU NA WĘGLU AKTYWNYM
ADSORPCJA PARACETAMOLU NA WĘGLU AKTYWNYM CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest analiza procesu adsorpcji paracetamolu na węglu aktywnym. Zadanie praktyczne polega na spektrofotometrycznym oznaczeniu stężenia
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ Ćwiczenia laboratoryjne CHEMIA I TECHNOLOGIA MATERIAŁÓW BARWNYCH USUWANIE BARWNIKÓW ZE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁU TEKSTYLNEGO Z WYKORZYSTANIEM
Bardziej szczegółowo1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej?
Tematy opisowe 1. Od czego i w jaki sposób zależy szybkość reakcji chemicznej? 2. Omów pomiar potencjału na granicy faz elektroda/roztwór elektrolitu. Podaj przykład, omów skale potencjału i elektrody
Bardziej szczegółowoProdukty Chemiczne Część węglowa
Politechnika Wrocławska Produkty Chemiczne Część węglowa Ćw. W1 Analiza struktury porowatej węgli aktywnych metodą adsorpcji N 2 w 77K Opracowane przez: dr inż. Krzysztof Kierzek Wrocław 2011 I. WSTĘP
Bardziej szczegółoworelacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
Bardziej szczegółowoWykład 5. Anna Ptaszek. 9 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 5. Anna Ptaszek 1 / 20
Wykład 5 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 9 października 2015 1 / 20 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja na powierzchni ciała stałego (adsorbentu): adsorpcja fizyczna: substancja adsorbująca
Bardziej szczegółowoPodstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).
Spis treści 1 Stan gazowy 2 Gaz doskonały 21 Definicja mikroskopowa 22 Definicja makroskopowa (termodynamiczna) 3 Prawa gazowe 31 Prawo Boyle a-mariotte a 32 Prawo Gay-Lussaca 33 Prawo Charlesa 34 Prawo
Bardziej szczegółowoKataliza heterogenna (heterogeniczna)
Kataliza heterogenna (heterogeniczna) ma miejsce, gdy katalizator i reagenty znajdują się w różnych fazach. Substraty osadzają się na powierzchni katalizatora (adsorpcja) i reagują ze sobą. Następnie gotowy
Bardziej szczegółowoWykład 13. Anna Ptaszek. 4 stycznia Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Fizykochemia biopolimerów - wykład 13.
Wykład 13 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 4 stycznia 2018 1 / 29 Układy wielofazowe FAZA rozpraszająca rozpraszana gaz ciecz ciało stałe gaz - piana piana stała ciecz mgła/aerozol
Bardziej szczegółowoprof. dr hab. Małgorzata Jóźwiak
Czy równowaga w przyrodzie i w chemii jest korzystna? prof. dr hab. Małgorzata Jóźwiak 1 Pojęcie równowagi łańcuch pokarmowy równowagi fazowe równowaga ciało stałe - ciecz równowaga ciecz - gaz równowaga
Bardziej szczegółowoWykład 5. Anna Ptaszek. 30 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Fizykochemiczne podstawy procesów przemysłu
Wykład 5 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 30 października 2018 1 / 22 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja na powierzchni ciała stałego (adsorbentu): adsorpcja fizyczna: substancja adsorbująca
Bardziej szczegółowoCzy równowaga jest procesem korzystnym? dr hab. prof. nadzw. Małgorzata Jóźwiak
Czy równowaga jest procesem korzystnym? dr hab. prof. nadzw. Małgorzata Jóźwiak 1 Pojęcie równowagi łańcuch pokarmowy równowagi fazowe równowaga ciało stałe - ciecz równowaga ciecz - gaz równowaga ciało
Bardziej szczegółowoKarta pracy IV/1a - Reakcje w roztworach: - rozpuszczanie, rozpuszczalność i krystalizacja
Karta pracy IV/1a - Reakcje w roztworach: - rozpuszczanie, rozpuszczalność i krystalizacja I. Rozpuszczalność 1. Rozpuszczalność - maksymalna ilość gram substancji, która w określonej temperaturze rozpuszcza
Bardziej szczegółowoSorpcyjne Systemy Energetyczne
Sorpcyjne Systemy Energetyczne Procesy adsorpcji i desorpcji w systemach chłodniczych dr inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl, bud. D2, pok. 9b Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra
Bardziej szczegółowoPlan zajęć. Sorpcyjne Systemy Energetyczne. Podstawowe definicje. Definicje. Podstawowe definicje. Procesy adsorpcji
Plan zajęć Sorpcyjne Systemy Energetyczne Procesy adsorpcji i desorpcji w systemach chłodniczych dr inż. Bartosz Zajączkowski Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń
Bardziej szczegółowoWykład 6. Klasyfikacja przemian fazowych
Wykład 6 Klasyfikacja przemian fazowych JS Klasyfikacja Ehrenfesta Ehrenfest klasyfikuje przemiany fazowe w oparciu o potencjał chemiczny. nieciągłość Przemiany fazowe pierwszego rodzaju pochodne potencjału
Bardziej szczegółowoSORPCJA WILGOCI SORPCJA WILGOCI
SORPCJA WILGOCI Materiały porowate o właściwościach hydrofilowych chłoną wilgoć z powietrza w ilości zaleŝnej od jego wilgotności względnej. Chłonięcie W ten sposób wilgoci z powietrza nazywa się sorpcją,
Bardziej szczegółowoStatyka Cieczy i Gazów. Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał
Statyka Cieczy i Gazów Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał 1. Podstawowe założenia teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał: Ciała zbudowane są z cząsteczek. Pomiędzy cząsteczkami
Bardziej szczegółowoAdsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi
Pracownia: Utylizacja odpadów i ścieków dla MSOŚ Instrukcja ćwiczenia nr 17 Adsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Zakład Dydaktyczny
Bardziej szczegółowoWykład 10 Równowaga chemiczna
Wykład 10 Równowaga chemiczna REAKCJA CHEMICZNA JEST W RÓWNOWADZE, GDY NIE STWIERDZAMY TENDENCJI DO ZMIAN ILOŚCI (STĘŻEŃ) SUBSTRATÓW ANI PRODUKTÓW RÓWNOWAGA CHEMICZNA JEST RÓWNOWAGĄ DYNAMICZNĄ W rzeczywistości
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu
Przedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu Ćw. 4 Kinetyka reakcji chemicznych Zagadnienia do przygotowania: Szybkość reakcji chemicznej, zależność szybkości reakcji chemicznej
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU. Projekt zrealizowany w ramach Mazowieckiego programu stypendialnego dla uczniów szczególnie uzdolnionych
Bardziej szczegółowoWarunki izochoryczno-izotermiczne
WYKŁAD 5 Pojęcie potencjału chemicznego. Układy jednoskładnikowe W zależności od warunków termodynamicznych potencjał chemiczny substancji czystej definiujemy następująco: Warunki izobaryczno-izotermiczne
Bardziej szczegółowoĆwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu
Bardziej szczegółowoWykład 1. Anna Ptaszek. 5 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 1. Anna Ptaszek 1 / 36
Wykład 1 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 5 października 2015 1 / 36 Podstawowe pojęcia Układ termodynamiczny To zbiór niezależnych elementów, które oddziałują ze sobą tworząc integralną
Bardziej szczegółowoKryteria oceniania z chemii kl VII
Kryteria oceniania z chemii kl VII Ocena dopuszczająca -stosuje zasady BHP w pracowni -nazywa sprzęt laboratoryjny i szkło oraz określa ich przeznaczenie -opisuje właściwości substancji używanych na co
Bardziej szczegółowoWykład 4. Przypomnienie z poprzedniego wykładu
Wykład 4 Przejścia fazowe materii Diagram fazowy Ciepło Procesy termodynamiczne Proces kwazistatyczny Procesy odwracalne i nieodwracalne Pokazy doświadczalne W. Dominik Wydział Fizyki UW Termodynamika
Bardziej szczegółowoRównowagi fazowe. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Równowagi fazowe Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny Równowaga termodynamiczna Przemianom fazowym towarzyszą procesy, podczas których nie zmienia się skład chemiczny układu, polegają
Bardziej szczegółowoWYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI
SPIS TREŚCI WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH SYMBOLI...7 PRZEDMOWA...8 1. WSTĘP...9 2. MATEMATYCZNE OPRACOWANIE WYNIKÓW POMIARÓW...10 3. LEPKOŚĆ CIECZY...15 3.1. Pomiar lepkości...16 3.2. Lepkość względna...18 3.3.
Bardziej szczegółowoMateriały polimerowe laboratorium
Materiały polimerowe laboratorium Wydział Chemiczny, Studia Stacjonarne II stopnia (magisterskie), rok 1, semestr 2 kierunek: INŻYNIERIA CHEMICZNA I PROCESOWA specjalność: Inżynieria procesów chemicznych
Bardziej szczegółowo1 ADSORPCJA. Sprawdzono w roku 2014 przez K. Czapińską
1 ADSORPCJA Zagadnienia teoretyczne Definicja adsorpcji, rodzaje adsorpcji (adsorpcja fizyczna, chemiczna, jonowymienna, kondensacja kapilarna). Charakterystyka adsorbentu, budowa, powierzchnia właściwa.
Bardziej szczegółowo3. Przejścia fazowe pomiędzy trzema stanami skupienia materii:
Temat: Zmiany stanu skupienia. 1. Energia sieci krystalicznej- wielkość dzięki której można oszacować siły przyciągania w krysztale 2. Energia wiązania sieci krystalicznej- ilość energii potrzebnej do
Bardziej szczegółowoRepetytorium z wybranych zagadnień z chemii
Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie
Bardziej szczegółowoSonochemia. Schemat 1. Strefy reakcji. Rodzaje efektów sonochemicznych. Oscylujący pęcherzyk gazu. Woda w stanie nadkrytycznym?
Schemat 1 Strefy reakcji Rodzaje efektów sonochemicznych Oscylujący pęcherzyk gazu Woda w stanie nadkrytycznym? Roztwór Znaczne gradienty ciśnienia Duże siły hydrodynamiczne Efekty mechanochemiczne Reakcje
Bardziej szczegółowoWykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1
Wykład 2 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 7 października 2015 1 / 1 Zjawiska koligatywne Rozpuszczenie w wodzie substancji nielotnej powoduje obniżenie prężności pary nasyconej P woda
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
WSTĘP ADSORPCJA NA GRANICY FAZ: CIAŁO STAŁE CIECZ. WYZNACZANIE IZOTERMY ADSORPCJI NA WĘGLU AKTYWNYM Adsorcja jako zjawisko owierzchniowe związana jest z istnieniem niewysyconych sił międzycząsteczkowych
Bardziej szczegółowoPraca objętościowa - pv (wymiana energii na sposób pracy) Ciepło reakcji Q (wymiana energii na sposób ciepła) Energia wewnętrzna
Energia - zdolność danego układu do wykonania dowolnej pracy. Potencjalna praca, którą układ może w przyszłości wykonać. Praca wykonana przez układ jak i przeniesienie energii może manifestować się na
Bardziej szczegółowoTechnologia Wody. 1. Definicja. a) proces jednostkowy b) zjawisko. Wykład 6 - ADSORPCJA
Technologia Wody Wykład 6 - ADSORPCJA 1. Definicja a) proces jednostkowy b) zjawisko 2. Przyczyny a) energia wewntrzna układu b) ciepło adsorpcji c) hydrofobowe hydrofilowe (apolarne polarne) 3. Rodzaje
Bardziej szczegółowo1 ADSORPCJA. Sprawdzono w roku 2017 przez A. Hałkę-Grysińską
1 ADSORPCJA Zagadnienia teoretyczne Definicja adsorpcji, rodzaje adsorpcji (adsorpcja fizyczna, chemiczna, jonowymienna, kondensacja kapilarna). Charakterystyka adsorbentu, budowa, powierzchnia właściwa.
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA
SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według
Bardziej szczegółowoPROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH WYMIANA JONOWA
KIiChŚ PROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH Ćwiczenie nr 2 WYMIANA JONOWA Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest określenie roboczej zdolności wymiennej jonitu na podstawie eksperymentalnie wyznaczonej
Bardziej szczegółowoWNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG
WNIOSEK REKRUTACYJNY NA ZAJĘCIA KÓŁKO OLIMPIJSKIE Z CHEMII - poziom PG Imię i nazwisko: Klasa i szkoła*: Adres e-mail: Nr telefonu: Czy uczeń jest już uczestnikiem projektu Zdolni z Pomorza - Uniwersytet
Bardziej szczegółowoObliczenia chemiczne. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Obliczenia chemiczne Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 STĘŻENIA ROZTWORÓW Stężenia procentowe Procent masowo-masowy (wagowo-wagowy) (% m/m) (% w/w) liczba gramów substancji rozpuszczonej
Bardziej szczegółowoCHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne
CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [
Bardziej szczegółowoWykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej
Wykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej Część 5 ELEMENTY STATYKI CHEMICZNEJ Katedra i Zakład Chemii Fizycznej Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Prof. dr hab. n.chem.
Bardziej szczegółowoElementy teorii powierzchni metali
prof. dr hab. Adam Kiejna Elementy teorii powierzchni metali Wykład 4 v.16 Wiązanie metaliczne Wiązanie metaliczne Zajmujemy się tylko metalami dlatego w zasadzie interesuje nas tylko wiązanie metaliczne.
Bardziej szczegółowoOpracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
Bardziej szczegółowoMateriał powtórzeniowy do sprawdzianu - roztwory i sposoby wyrażania stężeń roztworów, rozcieńczanie i zatężanie roztworów, zadania z rozwiązaniami
Materiał powtórzeniowy do sprawdzianu - roztwory i sposoby wyrażania stężeń roztworów, rozcieńczanie i zatężanie roztworów, zadania z rozwiązaniami I. Mieszaniny Mieszanina to układ przynajmniej dwuskładnikowy
Bardziej szczegółowoWykład 3. Fizykochemia biopolimerów- wykład 3. Anna Ptaszek. 30 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego
Wykład 3 - wykład 3 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 30 października 2013 1/56 Warunek równowagi fazowej Jakich układów dotyczy równowaga fazowa? Równowaga fazowa dotyczy układów: jednoskładnikowych
Bardziej szczegółowoInżynieria Biomedyczna
1.Obliczyć przy jakim stężeniu kwasu octowego stopień dysocjacji osiągnie wartość 3.%, jeżeli wiadomo, że stopień dysocjacji 15.%-wego roztworu (d=1.2 g/cm 3 ) w 2. Do 1 cm 3 2% (d=1.2 g/cm 3 ) roztworu
Bardziej szczegółowoTEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II
TEST PRZYROSTU KOMPETENCJI Z CHEMII DLA KLAS II Czas trwania testu 120 minut Informacje 1. Proszę sprawdzić czy arkusz zawiera 10 stron. Ewentualny brak należy zgłosić nauczycielowi. 2. Proszę rozwiązać
Bardziej szczegółowoKinetyka reakcji chemicznych. Dr Mariola Samsonowicz
Kinetyka reakcji chemicznych Dr Mariola Samsonowicz 1 Czym zajmuje się kinetyka chemiczna? Badaniem szybkości reakcji chemicznych poprzez analizę eksperymentalną i teoretyczną. Zdefiniowanie równania kinetycznego
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska. Procesy Chemiczne. Ćw. W3 Adsorpcja z roztworów na węglu aktywnym. Kinetyka procesu. Opracowane przez: Ewa Lorenc-Grabowska
Politechnika Wrocławska Procesy Chemiczne Ćw. W3 Adsorpcja z roztworów na węglu aktywnym. Kinetyka procesu pracowane przez: Ewa Lorenc-Grabowska Wrocław 2011 PRCESY CEMICZNE I. ADSRPCJA Adsorpcją określany
Bardziej szczegółowoZadanie 1. (2 pkt) Określ, na podstawie różnicy elektroujemności pierwiastków, typ wiązania w związkach: KBr i HBr.
Zadanie 1. (2 pkt) Określ, na podstawie różnicy elektroujemności pierwiastków, typ wiązania w związkach: KBr i HBr. Typ wiązania w KBr... Typ wiązania w HBr... Zadanie 2. (2 pkt) Oceń poprawność poniższych
Bardziej szczegółowoPODSTAWY CHEMII INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA. Wykład 2
PODSTAWY CEMII INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA Wykład Plan wykładu II,III Woda jako rozpuszczalnik Zjawisko dysocjacji Równowaga w roztworach elektrolitów i co z tego wynika Bufory ydroliza soli Roztwory (wodne)-
Bardziej szczegółowoWykład 5 Widmo rotacyjne dwuatomowego rotatora sztywnego
Wykład 5 Widmo rotacyjne dwuatomowego rotatora sztywnego W5. Energia molekuł Przemieszczanie się całych molekuł w przestrzeni - Ruch translacyjny - Odbywa się w fazie gazowej i ciekłej, w fazie stałej
Bardziej szczegółowoWoda. Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata?
Woda Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata? Cel wykładu Odpowiedź na pytanie zawarte w tytule A także próby odpowiedzi na pytania typu: Dlaczego woda jest mokra a lód śliski? Dlaczego
Bardziej szczegółowoimię i nazwisko, nazwa szkoły, miejscowość Zadania I etapu Konkursu Chemicznego Trzech Wydziałów PŁ V edycja
Zadanie 1 (2 pkt.) Zmieszano 80 cm 3 roztworu CH3COOH o stężeniu 5% wag. i gęstości 1,006 g/cm 3 oraz 70 cm 3 roztworu CH3COOK o stężeniu 0,5 mol/dm 3. Obliczyć ph powstałego roztworu. Jak zmieni się ph
Bardziej szczegółowoAtomy wieloelektronowe
Wiązania atomowe Atomy wieloelektronowe, obsadzanie stanów elektronowych, układ poziomów energii. Przykładowe konfiguracje elektronów, gazy szlachetne, litowce, chlorowce, układ okresowy pierwiastków,
Bardziej szczegółowoChemia - laboratorium
Chemia - laboratorium Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Studia stacjonarne, Rok I, Semestr zimowy 01/1 Dr hab. inż. Tomasz Brylewski e-mail: brylew@agh.edu.pl tel. 1-617-59 Katedra Fizykochemii
Bardziej szczegółowoSprawdzian 1. CHEMIA. Przed próbną maturą (poziom rozszerzony) Czas pracy: 90 minut Maksymalna liczba punktów: 30. Imię i nazwisko ...
CHEMIA Przed próbną maturą 2017 Sprawdzian 1. (poziom rozszerzony) Czas pracy: 90 minut Maksymalna liczba punktów: 30 Imię i nazwisko... Liczba punktów Procent 2 Zadanie 1. Chlor i brom rozpuszczają się
Bardziej szczegółowoBadanie właściwości związków powierzchniowo czynnych
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ ORGANICZNEJ I PETROCHEMII INSTRUKCJA DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH: Badanie właściwości związków powierzchniowo czynnych Laboratorium z
Bardziej szczegółowo... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Aspirynę czyli kwas acetylosalicylowy można otrzymać w reakcji kwasu salicylowego z bezwodnikiem kwasu etanowego (octowego). a. Zapisz równanie reakcji, o której mowa w informacji wstępnej
Bardziej szczegółowoAnaliza termiczna Krzywe stygnięcia
Analiza termiczna Krzywe stygnięcia 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 T a e j n s x p b t c o f g h k l p d i m y z q u v r w α T B T A T E T k P = const Chem. Fiz. TCH II/10 1 Rozpatrując stygnięcie wzdłuż kolejnych
Bardziej szczegółowoProjekt Inżynier mechanik zawód z przyszłością współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zajęcia wyrównawcze z fizyki -Zestaw 4 -eoria ermodynamika Równanie stanu gazu doskonałego Izoprzemiany gazowe Energia wewnętrzna gazu doskonałego Praca i ciepło w przemianach gazowych Silniki cieplne
Bardziej szczegółowoChromatografia. Chromatografia po co? Zastosowanie: Optymalizacja eluentu. Chromatografia kolumnowa. oczyszczanie. wydzielanie. analiza jakościowa
Chromatografia Chromatografia kolumnowa Chromatografia po co? Zastosowanie: oczyszczanie wydzielanie Chromatogram czarnego atramentu analiza jakościowa analiza ilościowa Optymalizacja eluentu Optimum 0.2
Bardziej szczegółowoTermochemia elementy termodynamiki
Termochemia elementy termodynamiki Termochemia nauka zajmująca się badaniem efektów cieplnych reakcji chemicznych Zasada zachowania energii Energia całkowita jest sumą energii kinetycznej i potencjalnej.
Bardziej szczegółowoZadania treningowe na kolokwium
Zadania treningowe na kolokwium 3.12.2010 1. Stan układu binarnego zawierającego n 1 moli substancji typu 1 i n 2 moli substancji typu 2 parametryzujemy za pomocą stężenia substancji 1: x n 1. Stabilność
Bardziej szczegółowoCIEPLNE I MECHANICZNE WŁASNOŚCI CIAŁ
CIEPLNE I MECHANICZNE WŁASNOŚCI CIAŁ Ciepło i temperatura Pojemność cieplna i ciepło właściwe Ciepło przemiany Przejścia między stanami Rozszerzalność cieplna Sprężystość ciał Prawo Hooke a Mechaniczne
Bardziej szczegółowoRównowaga. równowaga metastabilna (niepełna) równowaga niestabilna (nietrwała) równowaga stabilna (pełna) brak równowagi rozpraszanie energii
Równowaga równowaga stabilna (pełna) równowaga metastabilna (niepełna) równowaga niestabilna (nietrwała) brak równowagi rozpraszanie energii energia swobodna Co jest warunkiem równowagi? temperatura W
Bardziej szczegółowoĆwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2018/19)
Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2018/19) Uwaga! Uzyskane wyniki mogą się nieco różnić od podanych w materiałach, ze względu na uaktualnianie wartości zapisanych
Bardziej szczegółowoK02 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego K2 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie krytycznego stężenia micelizacji (CMC) z pomiarów napięcia powierzchniowego Zakres zagadnień obowiązujących
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE
PODSTAWOWE POJĘCIA I PRAWA CHEMICZNE Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Jaka jest średnia masa atomowa miedzi stanowiącej mieszaninę izotopów,
Bardziej szczegółowoChemia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Semestr II
Chemia klasa VII Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny Semestr II Łączenie się atomów. Równania reakcji Ocena dopuszczająca [1] Ocena dostateczna [1 + 2] Ocena dobra [1 + 2 + 3] Ocena bardzo dobra
Bardziej szczegółowoTEORIA PASMOWA CIAŁ STAŁYCH
TEORIA PASMOWA CIAŁ STAŁYCH Skolektywizowane elektrony w metalu Weźmy pod uwagę pewną ilość atomów jakiegoś metalu, np. sodu. Pojedynczy atom sodu zawiera 11 elektronów o konfiguracji 1s 2 2s 2 2p 6 3s
Bardziej szczegółowoWymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7
Wymagania przedmiotowe do podstawy programowej - chemia klasa 7 I. Substancje i ich właściwości opisuje cechy mieszanin jednorodnych i niejednorodnych, klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale, posługuje
Bardziej szczegółowoKonkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 13 stycznia 2017 r. zawody II stopnia (rejonowe)
Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów gimnazjów 13 stycznia 2017 r. zawody II stopnia (rejonowe) Kod ucznia Suma punktów Witamy Cię na drugim etapie konkursu chemicznego. Podczas konkursu możesz korzystać
Bardziej szczegółowoSymulacja Monte Carlo izotermy adsorpcji w układzie. ciało stałe-gaz
Ćwiczenie nr 2 Symulacja Monte Carlo izotermy adsorpcji w układzie ciało stałe-gaz I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest określenie wpływu parametrów takich jak temperatura, energia oddziaływania cząsteczka-powierzchnia
Bardziej szczegółowoSzkła specjalne Przejście szkliste i jego termodynamika Wykład 5. Ryszard J. Barczyński, 2017 Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego
Szkła specjalne Przejście szkliste i jego termodynamika Wykład 5 Ryszard J. Barczyński, 2017 Materiały edukacyjne do użytku wewnętrznego Czy przejście szkliste jest termodynamicznym przejściem fazowym?
Bardziej szczegółowoTechnika próżni / Andrzej Hałas. Wrocław, Spis treści. Od autora 9. Wprowadzenie 11. Wykaz ważniejszych oznaczeń 13
Technika próżni / Andrzej Hałas. Wrocław, 2017 Spis treści Od autora 9 Wprowadzenie 11 Wykaz ważniejszych oznaczeń 13 Część I Fizyczne podstawy techniki próżniowej 1. Właściwości gazów rozrzedzonych 19
Bardziej szczegółowoStany skupienia materii
Stany skupienia materii Ciała stałe - ustalony kształt i objętość - uporządkowanie dalekiego zasięgu - oddziaływania harmoniczne Ciecze -słabo ściśliwe - uporządkowanie bliskiego zasięgu -tworzą powierzchnię
Bardziej szczegółowob) Podaj liczbę moli chloru cząsteczkowego, która całkowicie przereaguje z jednym molem glinu.
Informacja do zadań 1 i 2 Chlorek glinu otrzymuje się w reakcji glinu z chlorowodorem lub działając chlorem na glin. Związek ten tworzy kryształy, rozpuszczalne w wodzie zakwaszonej kwasem solnym. Z roztworów
Bardziej szczegółowoLista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7
Lista materiałów dydaktycznych dostępnych w Multitece Chemia Nowej Ery dla klasy 7 W tabeli zostały wyróżnione y z doświadczeń zalecanych do realizacji w szkole podstawowej. Temat w podręczniku Tytuł Typ
Bardziej szczegółowoKRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Krzepnięcie przemiana fazy ciekłej w fazę stałą Krystalizacja przemiana
Bardziej szczegółowochemia wykład 3 Przemiany fazowe
Przemiany fazowe Przemiany fazowe substancji czystych Wrzenie, krzepnięcie, przemiana grafitu w diament stanowią przykłady przemian fazowych, które zachodzą bez zmiany składu chemicznego. Diagramy fazowe
Bardziej szczegółowoAdsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu
Adsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu, wyznaczenie równania izotermy Freundlicha oraz wpływu
Bardziej szczegółowoOpracowała: mgr inż. Ewelina Nowak
Materiały dydaktyczne na zajęcia wyrównawcze z chemii dla studentów pierwszego roku kierunku zamawianego Inżynieria Środowiska w ramach projektu Era inżyniera pewna lokata na przyszłość Opracowała: mgr
Bardziej szczegółowoModel wiązania kowalencyjnego cząsteczka H 2
Model wiązania kowalencyjnego cząsteczka H 2 + Współrzędne elektronu i protonów Orbitale wiążący i antywiążący otrzymane jako kombinacje orbitali atomowych Orbital wiążący duża gęstość ładunku między jądrami
Bardziej szczegółowoBIOTECHNOLOGIA OGÓLNA
BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA 1. 2. 3. 4. 5. Ogólne podstawy biologicznych metod oczyszczania ścieków. Ścieki i ich rodzaje. Stosowane metody analityczne. Substancje biogenne w ściekach. Tlenowe procesy przemiany
Bardziej szczegółowoCHEMIA I GIMNAZJUM WYMAGANIA PODSTAWOWE
WYMAGANIA PODSTAWOWE wskazuje w środowisku substancje chemiczne nazywa sprzęt i szkło laboratoryjne opisuje podstawowe właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia 1
Tomasz Lubera Półogniwo Podstawowe pojęcia 1 układ złożony z min. dwóch faz pozostających ze sobą w kontakcie, w którym w wyniku zachodzących procesów utleniania lub redukcji ustala się stan równowagi,
Bardziej szczegółowoGAZ DOSKONAŁY. Brak oddziaływań między cząsteczkami z wyjątkiem zderzeń idealnie sprężystych.
TERMODYNAMIKA GAZ DOSKONAŁY Gaz doskonały to abstrakcyjny, matematyczny model gazu, chociaż wiele gazów (azot, tlen) w warunkach normalnych zachowuje się w przybliżeniu jak gaz doskonały. Model ten zakłada:
Bardziej szczegółowoTematy i zakres treści z chemii - zakres rozszerzony, dla klas 2 LO2 i 3 TZA/archt. kraj.
Tematy i zakres treści z chemii - zakres rozszerzony, dla klas 2 LO2 i 3 TZA/archt. kraj. Tytuł i numer rozdziału w podręczniku Nr lekcji Temat lekcji Szkło i sprzęt laboratoryjny 1. Pracownia chemiczna.
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Chemiczny. Katedra Technologii Chemicznej
Politechnika Gdańska Wydział Chemiczny Katedra Technologii Chemicznej Bezpieczeństwo środowiskowe Sorpcyjne właściwości gleb Przygotował: dr inż. Andrzej P. Nowak Gleba, czyli pedosfera, jest naturalnym
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA LABORATORYJNE Z CHEMII FIZYCZNEJ
SKRYPTY DLA SZKÓŁ WYŻSZYCH POLITECHNIKA ŁÓDZKA Praca zbiorowa ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z CHEMII FIZYCZNEJ DLA STUDENTÓW WYDZIAŁU INŻYNIERII CHEMICZNEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA Wydanie II poprawione ŁÓDŹ 2006
Bardziej szczegółowo