Szkoła Promująca Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem Program edukacyjny upowszechniania zaleceń

Transkrypt

1 Szkoła Promująca Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem Program edukacyjny upowszechniania zaleceń Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem na terenie województwa małopolskiego i podkarpackiego działanie realizowane w ramach zadania Prewencja pierwotna nowotworów jest finansowane przez Ministerstwo Zdrowia w ramach Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych Projekt realizowany jest od października 2010 roku w szkołach województwa małopolskiego a od 2012 roku projekt wdrożono w szkołach województwa małopolskiego i podkarpackiego.

2 Systematyczna edukacja zdrowotna w szkole jest uważana za najbardziej opłacalną, długofalową inwestycję w zdrowie społeczeństwa. H. Nakajima Celem projektu jest budowanie świadomości onkologicznej i poprawy jakości życia ludności przez: Stwarzanie warunków oraz kształtowanie motywacji, wiedzy i umiejętności w zakresie wpływu zdrowego stylu życia na zapobieganie chorobom nowotworowym; Kształtowanie postawy aktywności fizycznej i zdrowego trybu życia. CELE OPERACYJNE: Zwiększenie aktywności fizycznej dzieci i młodzieży, Poprawa sposobu żywienia ludności i jakości zdrowotnej żywności, Zmniejszenie rozpowszechniania palenia papierosów, Zwiększenie skuteczności edukacji zdrowotnej społeczeństwa oraz działań w zakresie promocji zdrowia, Intensyfikacja profilaktyki chorób skóry w szczególności czerniaka złośliwego.

3 Systematyczna edukacja zdrowotna w szkole jest uważana za najbardziej opłacalną, długofalową inwestycję w zdrowie społeczeństwa. H. Nakajima Projekt realizowany jest przez: Wojewódzki Szpital im. Św. Łukasza w Tarnowie, Tarnowski Ośrodek Onkologiczny, Kuratorium Oświaty w Krakowie, Delegatura w Tarnowie przy współpracy z Kuratorium Oświaty w Rzeszowie; Realizację projektu wspierają: organy jednostek samorządu terytorialnego, Samorządowe Centrum Edukacji w Tarnowie, instytucje upowszechniania sportu, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Technologii Żywności oraz szkoły województwa małopolskiego i podkarpackiego.

4 DZIAŁANIA INFORMACYJNE: upowszechnianiu informacji na temat Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. na stronie internetowej Kuratorium Oświaty w Krakowie oraz artykuły w prasie i audycje w mediach lokalnych. (W br. ukazały się 9 artykułów w prasie, 1 wywiad telewizyjny, 1 konferencja prasowa); Przekazanie szkołom materiałów edukacyjnych otrzymanych w ramach programu prewencji pierwotnej nowotworów a finansowanych przez Ministerstwo Zdrowia: Europejski Kodeks Walki z Rakiem pod redakcją prof. dra hab. n. med. Witolda Zatońskiego przekazano szkołom szt. Kodeks Zdrowego Życia. Szarlota Paweł, - przekazano szt. Kodeks Zdrowego Życia. Michał Lebioda, - przekazano szt. Europejski kodeks walki z rakiem wersja skrócona szt. Płytka CD Europejski kodeks walki z rakiem szt.

5 Konferencje dla dyrektorów szkół i nauczycieli podczas których przekazywano informacje nt. Zaleceń europejskiego kodeksu walki z rakiem, wykład o tematyce zdrowotnej wygłaszał lekarz, prezentowano dobre praktyki, Powołanie i przeszkolenie liderów gminnych Liderzy szkolili nauczycieli z sąsiednich szkół, przekazali materiały promocyjne dla szkół, upowszechniali zalecenia Europejskiego kodeksu walki z rakiem w środowisku lokalnym. Przeszkoleni przez liderów nauczyciele przekazywali założenia kodeksu walki z rakiem uczniom podczas lekcji wychowawczych lub lekcji biologii i lekcji wychowania fizycznego oraz ich rodzicom podczas zebrań rodziców w szkole, a także uświadamiali jak duży wpływ na zapobieganie chorobom nowotworowym ma prowadzenie zdrowego stylu życia.

6 Od roku 2010 do grudnia 2012 roku udało się powołać i przeszkolić 240 liderów województwa małopolskiego i podkarpackiego (z uwagi na ograniczone środki finansowe na umowy dla liderów). Liderzy województwa małopolskiego przeszkolili około nauczycieli szkół województwa małopolskiego, co stanowi 58% wszystkich nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Natomiast liderzy z województwa podkarpackiego przeszkolili 5941 nauczycieli z województwa podkarpackiego, co stanowi 35% wszystkich nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.

7 Sesja naukowa dla młodzieży Sposób żywienia a ryzyko chorób nowotworowych. Bezpośrednia edukacja młodzieży uczniów gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych poprzez organizację sesji edukacyjnych połączonych z warsztatami w mniejszych grupach. Sesje zorganizowało Kuratorium Oświaty w Krakowie, Delegatura w Tarnowie we współpracy z Uniwersytetem Rolniczym w Krakowie. Wykłady wygłosiła prof. dr hab. inż. Teresa leszczyńska - Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Wydział Technologii Żywności. Podczas sesji omawiano wpływ trybu życia w tym wczesnej inicjacji tytoniowej oraz niewłaściwych nawyków żywieniowych na ogólny stan zdrowia. W czasie warsztatów młodzież wypracowała zestaw jadłospisów bogatych w czynniki odżywcze dla różnych grup wiekowych.

8 Konkurs o tytuł Szkoły Promującej Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem Celem konkursu jest promowanie i popularyzowanie w środowiskach szkolnych i lokalnych poszczególnych zasad Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem oraz współpraca ze środowiskiem lokalnym przy realizacji przedsięwzięć edukacji zdrowotnej. Organizatorami konkursu są Kuratorium Oświaty w Krakowie, Szpital Wojewódzki im. Św. Łukasza w Tarnowie oraz Tarnowski Ośrodek Onkologiczny. Szkoły sporządzają sprawozdanie z realizacji własnych projektów edukacji zdrowotnej z uwzględnieniem promocji zaleceń Europejskiego kodeksu walki z rakiem. Najlepsze Szkoły otrzymują certyfikat Szkoły Promującej Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem oraz nagrody ufundowane przez sponsorów: wójtów, burmistrzów a także właścicieli zakładów przemysłowych popierających akcje promocji zdrowego trybu życia. Najciekawsze sprawozdania przedstawiane są w formie prezentacji multimedialnej i popularyzowane na stronie internetowej - jako przykłady dobrych praktyk w zakładce Edukacja zdrowotna.

9 Projekt promocji Zaleceń Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem uwzględnia m. in. włączenie szkół województwa małopolskiego w realizację projektów ogólnopolskich: Na podkreślenie zasługują akcje dotyczące: szkodliwości dymu tytoniowego i alkoholu, m.in. "Światowy Dzień bez Tytoniu, Światowy Dzień Rzucenia Palenia, Ogólnopolska Akcja "5 razy dziennie warzywa i owoce Ogólnopolska Akcja "Chodzę, biegam - więc jestem" (aktywność fizyczna) Akcje edukacyjne dot. czynników ryzyka i wczesnych objawów nowotworów złośliwych skóry, szczególnie czerniaka złośliwego.

10 Szkoły realizują zalecenia Europejskiego kodeksu walki z rakiem również poprzez własne programy edukacji zdrowotnej, Organizowano wystawy, happeningi, prelekcje dla uczniów i rodziców, rozdawnictwo ulotek promujących kodeks zdrowego życia. Dużym zainteresowaniem uczniów i ich rodziców oraz mieszkańców środowiska lokalnego cieszą się różnorodne formy promujące aktywność fizyczną: turnieje, zawody, wycieczki rowerowe z udziałem mieszkańców środowisk lokalnych w dniach wolnych od pracy itp ; Popularyzację zdrowej diety i walkę z otyłością, jako czynnikiem sprzyjającym zachorowaniom na nowotwory, szkoły prowadzą poprzez akcje edukacyjne promujące zdrową i bezpieczną żywność w tym zmniejszenie ilości soli w codziennej diecie, kiermasze zdrowej żywności, zmiana wyposażenia sklepików szkolnych itp..

11 Dotychczas w programie wzięło udział ok szkół województwa małopolskiego i podkarpackiego upowszechniających zalecenia Europejskiego kodeksu walki z rakiem poprzez: działania promujące ruch szkół; działania antynikotynowe szkół; projekty z zakresu zdrowego odżywiania szkół działania mające na celu ograniczenie ekspozycji na promieniowanie słoneczne, choroby skóry promocja badań profilaktycznych i szczepień ochronnych szkół.

12 Materiały własne powstałe podczas realizacji projektu: Dużą pomocą w realizacji projektu są materiały merytoryczne wypracowane na okoliczność konferencji i sesji. Uczestnicy tych sesji i konferencji otrzymują bezpłatnie materiały, do których należą opracowania: 1) prof. dr hab. n. med. Leszek Kołodziejski: Płytka CD Uzasadnienie zaleceń Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem ; 2) Płytka CD Profilaktyka wybranych nowotworów złośliwych. 3) Dr n. med. Beata Piórecka ; Dieta a profilaktyka nowotworowa. prof.dr hab. n.med. Leszek Kołodziejski: Płytka CD Czerniaki i znamiona oraz Wojna biologiczna? 4) Dr Monika Łabuzek: Płytka CD Zwiększenie aktywności fizycznej dzieci i młodzieży 5) prof. dr hab. inż. Teresa Leszczyńska: Płyta CD Żywienie a ryzyko chorób nowotworowych 6) Ulotki informacyjne szt. 7) Broszura Pt. Walka z rakiem wskazówki praktyczne

13 Wnioski: 1. Tworzenie sieci szkół promujących zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem; 2.Poszerzenie listy liderów promocji zaleceń EKWzR o grupy liderów młodzieżowych; 3 Tworzenie stałych grup wsparcia szkół w zakresie promocji zdrowego życia we współpracy z samorządem lokalnym, sanepidem, placówkami doskonalenia nauczycieli, uczelniami (Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie i inne...);

14 Całościowe podejście do zdrowia w szkole, budowanie polityki szkoły w zakresie promocji zdrowia a nie działania cząstkowe i akcyjne, przyczynią się do poprawy ogólnego stanu zdrowia oraz pozwolą uniknąć zachorowań na niektóre choroby, w tym nowotworowe. Urszula Blicharz