UKŁAD LIMFATYCZNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY. Nadzieja Drela Instytut Zoologii, Zakład Immunologii
|
|
- Mateusz Jerzy Turek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 UKŁAD LIMFATYCZNY UKŁAD ODPORNOŚCIOWY Nadzieja Drela Instytut Zoologii, Zakład Immunologii
2 Układ limfatyczny Narządy, naczynia limfatyczne, krążące limfocyty Centralne narządy limfoidalne grasica szpik kostny Obwodowe narządy limfoidalne węzły limfatyczne grudki limfatyczne śledziona migdałki wyrostek robaczkowy
3 Układ odpornościowy Układ limfatyczny oraz komórki pełniące funkcje obronne, występujące poza układem limfatycznym: w wątrobie, nerkach, mózgu, skórze, błonach śluzowych związanych z układem pokarmowym, oddechowym i moczowopłciowym. Narządy limfoidalne centralne zapewniają mikrośrodowisko niezbędne do prawidłowego dojrzewania limfocytów. Narządy limfoidalne obwodowe wychwytują antygeny z tkanek i stanowią miejsce kontaktu antygenów z komórkami układu odpornościowego limfocytami. System naczyń limfatycznych i krwionośnych umożliwia krążenie limfocytów i łączy narządy limfatyczne w funkcjonalną całość.
4 przewód limfatyczny grasica węzły mezenteryczne wyrostek robaczkowy adenoidy migdałki przewód piersiowy węzły limfatyczne śledziona kępki Peyera j. cienkie szpik kostny Narządy limfoidalne: centralne (szpik, grasica) obwodowe (węzły chłonne, śledziona, grudki limfatyczne, GALT, NALT, BALT, SALT) naczynia limfatyczne krążące komórki (leukocyty linii limfoidalnej i mieloidalnej) naczynia limfatyczne J. Kuby, Immunology
5 GALT (gut- associated lymphoid tissue) BALT (bronchus-associated lymphoid tissue) NALT (nose-associated lymphoid tissue) LALT (larynx-associated lymphoid tissue) SALT (skin-associated lymphoid tissue) VALT (vascular-associated lymphoid tissue) CALT (conjunctiva-associated lymphoid tissue in the human eye)
6 Tkanka limfoidalna głowy potyliczne zauszne przyuszne policzkowe Szyjne powierzchniowe podżuchwowe Szyjne głębokie
7 Pierścień chłonny gardła (pierścień Waldeyera) Migdałek gardłowy, trzeci migdałek (w cz. nosowej) Migdałek językowy Migdałki trąbkowe (przy ujściu gardłowym trąbki słuchowej) Migdałki podniebienne
8 Funkcje układu odpornościowego obrona bakterie alergie wirusy niedobory odporności pierwotniaki robaki pasożytnicze grzyby nadzór zmutowane komórki choroby uszkodzone i stare nowotworowe komórki własne i autoimmunizacyjne homeostaza współpraca z układem różne zaburzenia nerwowym i hormonalnym funkcji układu odpornościowego
9 1. Jakie komórki zasiedlają narządy limfoidalne? 2. Gdzie powstają komórki zasiedlające narządy limfoidalne? 3. Jak zbudowane są narządy limfoidalne?
10 bazofile neutrofile eozynofile monocyty/makrofagi
11 komórka dendrytyczna limfocyt
12 Hematopoeza J. Kuby Immunology
13 Grasica: centralny narząd limfoidalny i gruczoł wydzielania wewnętrznego Narząd limfonabłonkowy, w którym odbywa się: dojrzewanie limfocytów T indukcja tolerancji pierwotnej produkcja hormonów
14 grasica zdj. E. Kozłowska
15 Budowa grasicy: rozmieszczenie tymocytów
16 Lokalizacja grasicy w klatce piersiowej
17 Inwolucja grasicy zależna od wieku
18 Budowa grasicy (grasica: narząd limfonabłonkowy) Skład zrębu grasicy: torebka i przegrody łącznotkankowe i komórki (nabłonkowe, fibroblasty, makrofagi, komórki dendrytyczne
19 Rozmieszczenie tymocytów w grasicy w zależności od stadium rozwoju
20 Bariera krew-grasica
21 Komórki odpornościowe i główne cechy odporności Odporność wrodzona Odporność nabyta Odpowiedź humoralna Odpowiedź komórkowa Szybka Receptory dla antygenów nie zmieniają się w ciągu życia, a ich specyficzność jest ograniczona Rozwija się powoli Receptory dla antygenów wykształcają się wielokrotnie w ciągu życia i wykazują bardzo dużą specyficzność Pozostawia pamięć
22 Obrona Odporność wrodzona
23 Komórki uczestniczące w odporności wrodzonej: Komórki żerne: neutrofile, makrofagi Komórki tuczne, bazofile, eozynofile Komórki cytotoksyczne: komórki NK
24 Receptory rozpoznające struktury patogenów Peptydoglikany TLR2 LPS TLR4 Flagelina TLR5 TLR3 TLR8 TLR9 dsrna ssrna CpG DNA FAGOLIZOSOM Komórki odporności wrodzonej Rys. E.Kozłowska
25 Stan zapalny R.A.GOLDSBY,T.J.KINDT,B.A.OSBORNE,J.KUBY,,Immunology 2003
26 Obrona Odporność nabyta
27 Typy odpowiedzi w odporności nabytej Odpowiedź humoralna Odpowiedź komórkowa B Produkcja przeciwciał Produkcja cytokin Th Treg Tc Cytotoksyczność Rys. N.Drela, wg J.Kuby Supresja
28 Rys. N.Drela Limfocyty Limfocyt B Limfocyt Th Limfocyt Tc Limfocyt Treg B Th Tc Treg Produkuje przeciwciała Wspomaga i reguluje aktywność innych komórek Zabija komórki docelowe Hamuje aktywność limfocytów T
29 Receptory limfocytów rozpoznające antygeny R.A.GOLDSBY,T.J.KINDT,B.A.OSBORNE,J.KUBY,,Immunology 2003
30 Różnicowanie i funkcje limfocytów T w odporności nabytej PRR KPA Hamowanie reakcji odpornościowej białko MHC antygen receptor dla antygenu cytokiny Treg Odpowiedź komórkowa Udział w obronie przed bakteriami i wirusami cytokiny Th1 IFN-g IL-2 TNF-b Th IL-4 IL-5 IL-10 IL-13 cytokiny Th2 Odpowiedź humoralna Udział w obronie przed robakami pasożytniczymi Rys. N.Drela
31 Obwodowe narządy limfoidalne: węzły chłonne śledziona grudki limfatyczne
32 Węzeł chłonny: typowy narząd limfoidalny
33 Funkcje węzłów limfatycznych Węzły limfatyczne to typowe narządy limfatyczne. filtracja limfy (drobne cząstki stałe, antygeny wolne i zaadsorbowane na powierzchni komórek, mikroorganizmy, komórki nowotworowe) aktywacja limfocytów T i B udział w odpowiedzi immunologicznej
34 Węzeł chłonny podkolanowy zdj. E. Kozłowska
35 Schematyczna, 3-warstwowa budowa węzła chłonnego J. Kuby Immunology
36 Rozmieszczenie limfocytów w węźle chłonnym J. Kuby Immunology
37 Przekrój przez węzeł chłonny J. Kuby Immunology
38 Krążenie limfy
39 Śledziona: narząd krwiolimfoidalny
40 Podstawowe funkcje śledziony Śledziona to narząd krwiolimfoidalny. magazynowanie krwi i krwinek współudział w wytwarzaniu bilirubiny fagocytoza erytrocytów, leukocytów i trombocytów udział w odpowiedzi immunologicznej filtracja krwi
41 śledziona zdj. E. Kozłowska
42 J. Kuby, Immunology, 2007 Budowa śledziony
43 Tkanka limfoidalna związana ze skórą i błonami śluzowymi
44 Tkanka limfoidalna skóry J. Kuby Immunology
45 Tkanka limfoidalna skóry
46 Tkanka limfoidalna błon śluzowych układu pokarmowego J. Kuby Immunology
47 Kępki Peyera zdj. E. Kozłowska
48 Obrona przed patogenami w układzie pokarmowym Kindt T. J., Goldsby R. A., Osborne B. A., Kuby Immunology, New York 2007
49 Budowa grudki limfatycznej
50 Węzły mezenteryczne
51 Krążenie limfy i limfocytów w tkance limfoidalnej związanej z układem pokarmowym
52 Przepuszczalność jelit w rozwoju chronicznego stanu zapalnego jelit
53 Tkanka limfoidalna związana z układem oddechowym
54
55 Jak komórki obronne krążą w organizmie?
56 Schemat krążenia krwi i limfy naczynia limfatyczne żyły żyłki tętnice tętniczki(arteriole) sieć kapilar metaarteriole węzeł limfatyczny osocze naczynia włosowate limfatyczne
57 Miejsca styku układu limfatycznego z układem krwionośnym Przewód piersiowy: zbiera limfę z górnej lewej części ciała oraz części dolnych, wpada do ż.podobojczykowej lewej Przewód limfatyczny prawy: zbiera limfę z górnej prawej części ciała, wpada do ż. podobojczykowej prawej J. Kuby, Immunology
58 Limfocyty powracają do krwi przewodem piersiowym Limfocyty naiwne ze szpiku, napływają do węzłów chłonnych z układu krwionośnego serce Krążenie limfocytów i antygenu węzeł chłonny Antygeny z miejsca infekcji napływają do węzłów chłonnych naczyniami limfatycznymi Miejsce infekcji (zakażona tkanka)
59 Transport limfy i komórek obronnych do węzła limfatycznego J. Kuby, Immunology
60 Krążenie limfy przez węzeł chłonny
61 Krążenie limfy i limfocytów w tkance limfoidalnej związanej z układem pokarmowym
62 Transport patogenów do obwodowych narządów limfoidalnych A.K.ABBAS,A.H.LICHTMAN,,Cellular and Molecular Immunology 2003
63 Splot naczyń włosowatych krwionośnych i limfatycznych w tkankach
64 Przepływ limfy w naczyniach limfatycznych
65 Budowa naczyń limfatycznych Błona wewnętrzna śródbłonek, od strony światła naczynia Błona środkowa tkanka łączna i komórki mięśni gładkich Błona zewnętrzna tkanka łączna, włókna sprężyste Naczynia limfatyczne włosowate zbudowane są z pojedynczej warstwy śródbłonka.
66 Krążenie limfocytów
67 Nadzór
68 Funkcje układu odpornościowego nadzór zmutowane komórki choroby uszkodzone i stare nowotworowe i komórki własne autoimmunizacyjne
69 Proces selekcji autoreaktywnych limfocytów Śmierć z zaniedbania selekcja pozytywna Grasica selekcja negatywna: eliminacja autoreaktywnych limfocytów T Węzeł limfatyczny T h Tc T reg powinowactwo do MHC - wł. peptyd Rys. N.Drela
70 Limfocyty T cytotoksyczne R.A.GOLDSBY,T.J.KINDT,B.A.OSBORNE,J.KUBY,,Immunology 2003
71 Komórki NK R.A.GOLDSBY,T.J.KINDT,B.A.OSBORNE,J.KUBY,,Immunology 2003
72 Homeostaza
73 Funkcje układu odpornościowego homeostaza współpraca z układem różne zaburzenia nerwowym funkcji układu i hormonalnym odpornościowego
74 Homeostaza w układzie odpornościowym Homeostaza, według powszechnej definicji, jest procesem samo-regulującym, którego zadaniem jest utrzymanie stabilności układu/organizmu i doprowadzenie do warunków optymalnych dla zapewnienia przeżycia.
75 środowisko wewnętrzne 3 układy w utrzymaniu homeostazy Układ nerwowy środowisko zewnętrzne Układ hormonalny Układ odpornościowy
76 D Z I Ę K U J Ę... za uwagę!
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt do wykładu
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu
Tolerancja immunologiczna
Tolerancja immunologiczna autotolerancja, tolerancja na alloantygeny i alergeny dr Katarzyna Bocian Zakład Immunologii kbocian@biol.uw.edu.pl Funkcje układu odpornościowego obrona bakterie alergie wirusy
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia 21.02. Wprowadzeniedozag adnieńzwiązanychzi mmunologią, krótka historiaimmunologii, rozwójukładuimmun ologicznego. 19.02. 20.02. Wprowadzenie do zagadnień z immunologii.
Odporność nabyta: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii
Odporność nabyta: Komórki odporności nabytej: fenotyp, funkcje, powstawanie, krążenie w organizmie Cechy odporności nabytej Rozpoznawanie patogenów przez komórki odporności nabytej: receptory dla antygenu
O PO P R O NOŚ O Ć Ś WR
ODPORNOŚĆ WRODZONA Egzamin 3 czerwca 2015 godz. 17.30 sala 9B FUNKCJE UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO OBRONA NADZÓR OBCE BIAŁKA WIRUSY BAKTERIE GRZYBY PASOŻYTY NOWOTWORY KOMÓRKI USZKODZONE KOMÓRKI OBUNMIERAJĄCE
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2016/2017 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00 Regulacja
Układy: oddechowy, krążenia,
Układy: oddechowy, krążenia, Kurs Kynologia ESPZiWP Układ oddechowy Układ oddechowy jest odpowiedzialny za utrzymanie stałej wymiany gazów między organizmem a środowiskiem. Składa się z dróg oddechowych
Odporność ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI
Odporność DR MAGDALENA MARKOWSKA ZAKŁAD FIZJOLOGII ZWIERZĄT, INSTYTUT ZOOLOGII WYDZIAŁ BIOLOGII, UNIWERSYTET WARSZAWSKI Funkcje FUNKCJA KTO AWARIA OBRONA NADZÓR HOMEOSTAZA Bakterie Wirusy Pasożyty Pierwotniaki
Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne
Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne naczynie chłonne komórki uczestniczące w reakcjach immunologicznych
Spis treści. Komórki, tkanki i narządy układu odpornościowego 5. Swoista odpowiedź immunologiczna: mechanizmy 53. Odporność nieswoista 15
Spis treści Komórki, tkanki i narządy układu odpornościowego 5 1. Wstęp: układ odpornościowy 7 2. Komórki układu odpornościowego 8 3. kanki i narządy układu odpornościowego 10 Odporność nieswoista 15 1.
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Immunologia, cykl: 2017-2019, r.a: 2017/2018 Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Odporność wrodzona: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny bariery nabłonkowe komórki fagocytujące ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi, inne granulocyty, mastocyty)
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2015/2016 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00 Rola
PODSTAWY IMMUNOLOGII. Regulacja odpowiedzi immunologicznej. Nadzieja Drela
PODSTAWY IMMUNOLOGII Regulacja odpowiedzi immunologicznej Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Stan równowagi: odpowiedź immunologiczna - tolerancja Kontakt z antygenem prowadzi do rozwoju odpowiedzi immunologicznej
Jak żywiciel broni się przed pasożytem?
https://www. Jak żywiciel broni się przed pasożytem? Autor: Anna Bartosik Data: 12 kwietnia 2019 W poprzedniej części naszego kompendium wiedzy o pasożytach świń omówiliśmy, w jaki sposób pasożyt dostaje
Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I
Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2014/2015 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00 Rola
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2016/2017 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00 Regulacja
Podstawy immunologii Układ limfatyczny
Podstawy immunologii Układ limfatyczny Immunologia - nauka o odporności Odporność reakcja komórek i tkanek na obce substancje lub antygeny/patogeny (immunogeny), jak mikroorganizmy (bakterie, wirusy),
oporność odporność oporność odporność odporność oporność
oporność odporność odporność nieswoista bierna - niskie ph na powierzchni skóry (mydła!) - enzymy - lizozym, pepsyna, kwas solny żołądka, peptydy o działaniu antybakteryjnym - laktoferyna- przeciwciała
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,
Odporność wrodzona: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii
Odporność wrodzona: Komórki odporności wrodzonej (powstawanie, morfologia, funkcja) Rozpoznawanie patogenów przez komórki odporności wrodzonej Mechanizmy obrony wrodzonej (układ dopełniacza, fagocytoza,
Podstawy immunologii Układ limfatyczny
Podstawy immunologii Układ limfatyczny Immunologia - nauka o odporności Odporność reakcja komórek i tkanek na obce substancje lub patogeny, jak mikroorganizmy (bakterie, wirusy), parazyty, białka, polisacharydy
Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego
Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Krew jest płynną tkanką łączną, krążącą ciągle w ustroju, umożliwiającą stałą komunikację pomiędzy odległymi od siebie tkankami.
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące receptory rozpoznające wzorzec ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi,
Streszczenie wykładu: WPŁYW FLORY BAKTERYJNEJ JELITA NA ROZWÓJ ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ
Prof. dr hab. Leszek Ignatowicz Streszczenie wykładu: WPŁYW FLORY BAKTERYJNEJ JELITA NA ROZWÓJ ODPOWIEDZI IMMUNOLOGICZNEJ Ludzkie ciało zasiedlane jest bilionami symbiotycznych mikroorganizmów w tym bakterii,
SPIS TREŚCI. CZĘŚĆ PIERWSZA Podstawy histologii. CZĘŚĆ DRUGA Podstawy anatomii i fizjologii człowieka. Przedmowa 11 Wykaz skrótów 13
SPIS TREŚCI Przedmowa 11 Wykaz skrótów 13 CZĘŚĆ PIERWSZA Podstawy histologii I. TKANKI CZŁOWIEKA (dr Joanna Kaźmierczak) 17 1. Tkanka nabłonkowa 17 1.1. Nabłonek pokrywający 18 1.2. Nabłonek gruczołowy
Układ odpornościowy człowieka (układ immunologiczny) Pochodzenie komórek układu immunologicznego. Odporność nieswoista (wrodzona)
Układ odpornościowy człowieka (układ immunologiczny) Elementy strukturalne układu odpornościowego Immunologia - nauka o odporności. Bada procesy prowadzące do utrzymania organizmu w równowadze wobec powstałych
Wyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski
III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca
1. Budowa układu limfatycznego.
Spis treści: 1.Budowa układu limfatycznego. 2.Limfa. 3.Węzły chłonne. 4.Grasica, śledziona, migdałki. 5.Funkcja układu limfatycznego. 6.Porównanie układu krwionośnego i limfatycznego. 7.Odporność organizmu.
Leczenie biologiczne co to znaczy?
Leczenie biologiczne co to znaczy? lek med. Anna Bochenek Centrum Badawcze Współczesnej Terapii C B W T 26 Październik 2006 W oparciu o materiały źródłowe edukacyjnego Grantu, prezentowanego na DDW 2006
Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie
Spis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 6 Przedmowa do wydania pierwszego oryginalnego 6 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego 7 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego zmienionego i uaktualnionego
PODSTAWY IMMUNOLOGII. Rozwój limfocytów T Autoimmunizacja. Nadzieja Drela
PODSTAWY IMMUNOLOGII Rozwój limfocytów T Autoimmunizacja Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Rozwój limfocytów T w grasicy (tymopoeza) 1. Budowa grasicy 2. Komórki progenitorowe limfocytów T 3. Rozwój
Regulacja aktywności układu odpornościowego przez układ neuroendokrynowy
Regulacja aktywności układu odpornościowego przez układ neuroendokrynowy Interakcje układu odpornościowego z układem neuroendokrynowym w warunkach niezależnych i zależnych od aktywacji antygenowej Nadzieja
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi, inne granulocyty, mastocyty)
HEMATOPOEZA PODSTAWY IMMUNOLOGII
HEMATOPOEZA PODSTAWY IMMUNOLOGII 2009 dr hab. Nadzieja Drela dr Ewa Kozłowska owska MIEJSCA RÓŻNICOWANIA R KOMÓREK UKŁADU ODPORNOŚCIOWEGO PODCZAS ŻYCIA PŁODOWEGOP WORECZEK ŻÓŁTKOWY WĄTROBA PŁODOWAP PO
Mam Haka na Raka. Chłoniak
Mam Haka na Raka Chłoniak Nowotwór Pojęciem nowotwór określa się niekontrolowany rozrost nieprawidłowych komórek w organizmie człowieka. Nieprawidłowość komórek oznacza, że różnią się one od komórek otaczających
układ odpornościowy Układ odpornościowy Układ odpornościowy Układ odpornościowy 11/8/2011
Medyczne aspekty bezpośredniego przygotowania startowego zmiany odporności Wpływ wysiłków fizycznych na odporność człowieka Niekorzystny pogorszenie odporności człowieka o 15-25% Korzystny korzystny wpływ
biologia w gimnazjum UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA
biologia w gimnazjum 2 UKŁAD KRWIONOŚNY CZŁOWIEKA SKŁAD KRWI OSOCZE Jest płynną częścią krwi i stanowi 55% jej objętości. Jest podstawowym środowiskiem dla elementów morfotycznych. Zawiera 91% wody, 8%
Cytokiny jako nośniki informacji
Wykład 2 15.10.2014 Cytokiny jako nośniki informacji Termin cytokiny (z greckiego: cyto = komórka i kinos = ruch) określa dużą grupę związków o różnym pochodzeniu i budowie, będących peptydami, białkami
Spis treści. Wykaz używanych skrótów i symboli... 14. 1. Wprowadzenie... 18
Spis treści Wykaz używanych skrótów i symboli... 14 1. Wprowadzenie... 18 1.1. Podstawowe zasady działania układu immunologicznego... 18 1.1.1. Formy odpowiedzi immunologicznej... 19 1.1.2. Rozpoznanie
Biologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku
Biologia 2017 Klasa VII Dział I : HIERARCHICZNA BUDOWA ORGANIZMU CZŁOWIEKA, SKÓRA, UKŁAD RUCHU 1. Organizm człowieka jako zintegrowana całość 2. Budowa i funkcje skóry 3. Choroby skóry oraz zasady ich
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.00-9.30 Starzenie
ŻYWIENIE a ODPORNOŚĆ. WSZECHNICA SGGW 19 KWIETNIA 2017 Prof. dr hab. Krystyna Skwarło-Sońta Uniwersytet Warszawski;
ŻYWIENIE a ODPORNOŚĆ WSZECHNICA SGGW 19 KWIETNIA 2017 Prof. dr hab. Krystyna Skwarło-Sońta Uniwersytet Warszawski; kss25@biol.uw.edu.pl JESTEŚMY TYM, CO ZJADAMY! Rodzaj pobieranego pokarmu (średnio 60
3. Swoista odpowiedź immunologiczna cz.1 Antygen: pełnowartościowy, hapten; autologiczny, izogeniczny (syngeniczny), allogeniczny, ksenogeniczny;
3. Swoista odpowiedź immunologiczna cz.1 Antygen: pełnowartościowy, hapten; autologiczny, izogeniczny (syngeniczny), allogeniczny, ksenogeniczny; antygeny MHC (HLA), antygeny reagujące krzyżowo (heterofilne);
Inne ważne funkcje układu odpornościowego poza obroną przed patogenami: układ odpornościowy w obronie integralności organizmu
Inne ważne funkcje układu odpornościowego poza obroną przed patogenami: układ odpornościowy w obronie integralności organizmu Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii ndrela@biol.uw.edu.pl
PODSTAWY IMMUNOLOGII. Nadmierna aktywność układu odpornościowego: 1/ nadwrażliwość 2/autoimmunizacja. Nadzieja Drela
PODSTAWY IMMUNOLOGII Nadmierna aktywność układu odpornościowego: 1/ nadwrażliwość 2/autoimmunizacja Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl 1. Nadreaktywność układu odpornościowego na substancje nieposiadające
UKŁA Ł D O D O PO P R O NOS O C S IO I W
GALT UKŁAD ODPORNOSCIOWY ZWIĄZANY Z UKŁADEM POKARMOWYM dr Ewa Kozłowska PRZEWÓD POKARMOWY ZASIEDLA 10 14 BAKTERII NALEŻĄCYCH DO OKOŁO 500 GATUNKÓW w WIEKSZOŚCI TO GRAM UJEMNE ANAEROBY ZIDENTYFIKOWANO ZALEDWIE
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej
Wpływ opioidów na układ immunologiczny
Wpływ opioidów na układ immunologiczny Iwona Filipczak-Bryniarska Klinika Leczenia Bólu i Opieki Paliatywnej Katedry Chorób Wewnętrznych i Gerontologii Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński Kraków
FLUOROURACILUM. Załącznik C.26. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz. 42 Załącznik C.26. FLUOROURACILUM 1 FLUOROURACILUM C00 NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WARGI 2 FLUOROURACILUM C00.0 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI GÓRNEJ 3 FLUOROURACILUM
KREW I HEMATOPOEZA. Dr n. med. Anna Machalińska Katedra i Zakład Histologii i Embriologii
KREW I HEMATOPOEZA Dr n. med. Anna Machalińska Katedra i Zakład Histologii i Embriologii Funkcje krwi: 1. Transport tlenu i dwutlenku węgla 2. Transport substancji odżywczych 3. Transport produktów przemiany
UKŁAD ODPORNOŚCIOWY SSAKÓW W OBRONIE INTEGRALNOŚCI ORGANIZMU
Tom 66 2017 Numer 4 (317) Strony 575 593 Nadzieja Drela Zakład Immunologii Instytut Zoologii Wydział Biologii Uniwersytet Warszawski Miecznikowa 1, 02-096 Warszawa E-mail: ndrela@biol.uw.edu.pl UKŁAD ODPORNOŚCIOWY
Immunologiczna teoria starzenia
Immunologiczna teoria starzenia STRESZCZENIE Starzenie organizmu może być spowodowane zmniejszającą się zdolnością układu odpornościowego do reagowania na antygeny obce i własne. Skutkiem najczęściej obserwowanym
Rok akademicki:2017/2018
Rok akademicki:2017/2018 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 30 godzin Seminaria 15 godzin Forma zaliczenia:
Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny i teoretyczny
Rok akademicki 2016/2017 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny
UKŁAD KRĄŻENIA I UKŁAD ODDECHOWY- N.Olszewska
UKŁAD KRĄŻENIA I UKŁAD ODDECHOWY- N.Olszewska 1.Trombocyty (płytki kwi)biorą udział w procesie: A.fagocytozy B.transportu tlenu C.oddychania D.krzepnięcia krwi 2. Której z wymienionych funkcji nie pełni
NON-HODGKIN S LYMPHOMA
NON-HODGKIN S LYMPHOMA Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku We Wrocławiu Aleksandra Bogucka-Fedorczuk DEFINICJA Chłoniaki Non-Hodgkin (NHL) to heterogeniczna grupa nowotworów charakteryzująca
TKANKA ŁĄCZNA. Komórki. Włókna. Substancja podstawowa. Substancja międzykomórkowa
Funkcje tkanki łącznej: TKANKA ŁĄCZNA łączy, utrzymuje i podpiera inne tkanki pośredniczy w rozprowadzaniu tlenu, substancji odŝywczych i biologicznie czynnych w organizmie odpowiada za większość procesów
Krystyna Skwarło-Sońta Zakład Fizjologii Zwierząt Wykład
Krystyna Skwarło-Sońta Zakład Fizjologii Zwierząt kss25@biol.uw.edu.pl Wykład 1. 09.10.2014 Przestrzeń zewnątrzkomórkowa, z którą komórki wymieniają gazy, metabolity i informację stanowi ŚRODOWISKO WEWNĘTRZNE
CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE
CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE Autoimmunizacja Odpowiedź immunologiczna skierowana przeciwko własnym antygenom Choroba autoimmunizacyjna Zaburzenie funkcji fizjologicznych organizmu jako konsekwencja autoimmunizacji
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Immunologia podstawowa Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej
Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.
Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych. 1. Czym jest tkanka? To zespół komórek o podobnej budowie, które wypełniają w organizmie określone funkcje. Tkanki tworzą różne narządy, a te układy narządów.
ANATOMIA FUNKCJONALNA
BOGUSŁAW MARECKI ANATOMIA FUNKCJONALNA TOM II UKŁADY: naczyniowy, oddechowy, trawienny, moczowy, płciowy, nerwowy, wewnątrzwydzielniczy, narządów zmysłów, powłoka wspólna Akademia Wychowania Fizycznego
ROZKŁAD MATERIAŁU, PYTANIA POWTÓRZENIOWE ORAZ PYTANIA EGZAMINACYJNE
ROZKŁAD MATERIAŁU, PYTANIA POWTÓRZENIOWE ORAZ PYTANIA EGZAMINACYJNE Klasa7 podstawowa (Proponowany poniżej podział obowiązującego uczniów materiału może być modyfikowany) IX************************************************
Układ krwionośny. 1.Wymień 3 podstawowe funkcje jakie spełnia układ krwionośny ... 2.Uzupełnij schemat budowy krwi
Układ krwionośny 1.Wymień 3 podstawowe funkcje jakie spełnia układ krwionośny... 2.Uzupełnij schemat budowy krwi 3.Zaznacz opis osocza krwi. A. Jest to opalizujący płyn zawierający wodę, białka i białe
Zadania zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007. Układ krążenia zadania
Zadania zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007 Zadanie 1 (2 pkt.) Schemat przedstawia budowę tętnicy. Układ krążenia zadania Podaj z uzasadnieniem, dwie cechy budowy tętnicy świadczące
Choroby dietozależne wzrastające zagrożenie dla zdrowia i życia. Lek. med. Justyna Okupniak
Choroby dietozależne wzrastające zagrożenie dla zdrowia i życia. Lek. med. Justyna Okupniak Wpływ żywienia na zdrowie Codzienny sposób żywienia dzieci wpływa na: - rozwój fizyczny - rozwój psychiczny -
Krótki zarys immunologii. Katedra Nauk Przedklinicznych Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW
Krótki zarys immunologii Katedra Nauk Przedklinicznych Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW Immunologia to nauka zajmująca się biologicznymi i biochemicznymi podstawami reakcji odpornościowo-obronnej ustroju
Pytania na II-gi termin poprawkowy z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego
Pytania na II-gi termin poprawkowy z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego CZASZKA 1. Połączenia ścisłe kości czaszki. Ciemiączka 2. Staw szczytowo-potyliczny 3. Staw
Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10
PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela koordynator Dr Magdalena Markowska - koordynator Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10 Tydzień Data Temat
Tkanka nabłonkowa. 46. Tarczyca (H/E) 13. Rogówka (H/E)
Tkanka nabłonkowa 46. Tarczyca (H/E) 1. Zrąb: tkanka łączna luźna 2. Miąższ: pęcherzyki tarczycy - nabłonek 1-warstwowy sześcienny 3. Naczynia krwionośne: tętnice, żyły, naczynia włosowate śródbłonek naczyń
Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka
Adam Zborowski ATLAS anatomii człowieka Kraków 2007 SPIS TREŚCI schemat komórki ludzkiej...12 rodzaje komórek...13 składniki komórkowe krw i... 14 rodzaje komórek...15 rodzaje nabłonków jednowarstwowych...
Zadanie 2. (2 pkt) Na schemacie przedstawiono namnażanie się retrowirusa HIV wewnątrz limfocytu T (pomocniczego) we krwi człowieka.
Zadanie 1. (3 pkt) W aptekach dostępne są bez recepty różnego rodzaju preparaty lecznicze podnoszące odporność, zwane immunostymulatorami. Przeważnie zawierają substancje pochodzenia roślinnego, np. z
Wielkością i kształtem przypomina dłoń zaciśniętą w pięść. Położone jest w klatce piersiowej tuż za mostkiem. Otoczone jest mocnym, łącznotkankowym
Wielkością i kształtem przypomina dłoń zaciśniętą w pięść. Położone jest w klatce piersiowej tuż za mostkiem. Otoczone jest mocnym, łącznotkankowym workiem zwanym osierdziem. Wewnętrzna powierzchnia osierdzia
DLA PLACÓWKI EDUKACJI USTAWICZNEJ EFIB mgr Weronika Szaj, wszelkie prawa zastrzeżone
Układ pokarmowy przewód pokarmowy wątroba trzustka DLA PLACÓWKI EDUKACJI USTAWICZNEJ EFIB Przewód pokarmowy: ściany: błona śluzowa nabłonek wielowarstwowy płaski jama ustna, gardło, przełyk nabłonek jednowarstwowy
3. Wymagania edukacyjne
3. Wymagania edukacyjne DZIAŁ PROGRAMU TEMAT LEKCJI KONIECZNY POZIOM PODSTAWOWY ROZSZERZAJĄCY DOPEŁNIAJĄCY ORGANIZM CZŁOWIEKA 1. Pochodzenie człowieka i jego miejsce w systemie organizmów. 2. Budowa i
1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminaria 1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Ludzki układ odpornościowy Składowe i mechanizmy odporności wrodzonej Składowe i mechanizmy odpowiedzi
PODSTAWY IMMUNOLOGII
PODSTAWY IMMUNOLOGII 1. Regulacja odpowiedzi immunologicznej 2. Utrzymanie homeostazy w układzie odpornościowym Dr hab. Nadzieja Drela Dr Ewa Kozłowska owska 1. Czynniki odpowiedzialne za regulację odpowiedzi
Mechanizmy nieprawidłowej, nadmiernej aktywności układu odpornościowego: typy nadwrażliwości
Mechanizmy nieprawidłowej, nadmiernej aktywności układu odpornościowego: typy nadwrażliwości Nadwrażliwość to nadmierna reakcja układu odpornościowego na antygeny patogenów, własne i czynniki pochodzenia
1. Co to jest chłoniak 2. Chłoniaki są łagodne i złośliwe 3. Gdzie najczęściej się umiejscawiają 4. Objawy 5. Przyczyny powstawania 6.
1. Co to jest chłoniak 2. Chłoniaki są łagodne i złośliwe 3. Gdzie najczęściej się umiejscawiają 4. Objawy 5. Przyczyny powstawania 6. Zachorowania na chłoniaka 7. Rozpoznanie i diagnostyka 8. Warto wiedzieć
PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Prof. Krystyna Skwarło-Sońta dr Magdalena Markowska dr Paweł Majewski
PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Prof. Krystyna Skwarło-Sońta dr Magdalena Markowska dr Paweł Majewski Rok akad. 2015/2016 Semestr zimowy, czwartek, 8.30-10.00, sala 301A Inflammation ( ) Pineal gland
Immunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
UK AD LIMFATYCZNY KOM RKI UK ADU LIMFATYCZNEGO
UK AD LIMFATYCZNY 11 Układ limfatyczny nazywany także chłonnym stanowi zasadnicze podłoże komórkowo-narządowe układu odpornościowego (immunologicznego). Komórki tworzące układ limfatyczny: limfocyty, komórki
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE
NEUROENDOKRYNOIMMUNOLOGIA W MEDYCYNIE PROWADZĄCY: Prof. Nadzieja Drela Dr Magdalena Markowska Prof. Krystyna Skwarło-Sońta Dr Paweł Majewski Rok akad. 2013/2014 Semestr zimowy, czwartek, 8.00-9.30 Starzenie
Regulacja odpowiedzi immunologicznej Geny Antygeny Przeciwciała Komórki uczestniczące w rozwoju odporności Cytokiny Układ nerwowy i endokrynowy
Regulacja odpowiedzi immunologicznej Geny Antygeny Przeciwciała Komórki uczestniczące w rozwoju odporności Cytokiny Układ nerwowy i endokrynowy Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii ndrela@biol.uw.edu.pl
Karty pracy dla grup Przykładowe odpowiedzi
Jama ustna Karty pracy dla grup Przykładowe odpowiedzi Karta pracy I 1. Wykonaj schematyczny rysunek zęba i podpisz jego najważniejsze części. 2. Uzupełnij tabelę. Zęby Rozdrabnianie pokarmu Język Gruczoły
Układ immunologiczny osób starszych
Układ immunologiczny osób starszych dr n. med. Adriana Roży Prof. dr hab. n. med. Joanna Chorostowska- Wynimko Zakład Genetyki i Immunologii Klinicznej, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie Kierownik:
TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK
TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK Temat: Układ nerwowy i hormonalny Zadanie 1. Zaznacz poprawną odpowiedź. Co to są hormony? a) związki chemiczne wytwarzane w gruczołach łojowych, które regulują pracę
Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione
Grzegorz Lewandowski O Wydanie poprawione GRZEGORZ LEWANDOWSKI Masaż leczniczy Wydanie poprawione i uzupełnione Łódź 2012 4 Spis treści W prowadzenie... 3 Rozdział I. Okolice ciała ludzkiego... 11 Rozdział
Odporność, stres, alergia
Odporność, stres, alergia Odporność komórkowa Układ mikrofagocytarny Układ makrofagocytarny 1 Układ mikrofagocytarny Granulocyty obojętnochłonne Granulocyty kwasochłonne Granulocyty zasadochłonne Układ
Dr inż. Marta Kamińska
Wykład 4 Nowe techniki i technologie dla medycyny Dr inż. Marta Kamińska Wykład 4 Tkanka to grupa lub warstwa komórek wyspecjalizowanych w podobny sposób i pełniących wspólnie pewną specyficzną funkcję.
HIV A UKŁAD ODPORNOŚCIOWY CZ. I
HIV A UKŁAD ODPORNOŚCIOWY CZ. I Wirus HIV wywołuje AIDS. Tragiczne skutki tej nieuleczalnej jeszcze choroby, nazywanej dżumą dwudziestego wieku, budzą grozę, ale jednocześnie zainteresowanie ze strony
Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny
Mechanizmy obronne organizmu: Tkanka limfoidalna i układ limfatyczny Odporność wrodzona: bariery nabłonkowe komórki fagocytujące ostre stany zapalne (neutrofile, makrofagi, inne granulocyty, mastocyty)