SPIS TREŒCI. Przedmowa przewodnicz¹cego Rady Naukowej Czasopisma Aptekarskiego Rozdzia³ 1

Transkrypt

1 SPIS TREŒCI Przedmowa przewodnicz¹cego Rady Naukowej Czasopisma Aptekarskiego Rozdzia³ 1 NADCIŒNIENIE TÊTNICZE JAKO PROBLEM ZDROWOTNY prof. dr hab. n. farm. S³awomir Lipski, dr n. farm. Jerzy azowski 1. Nadciœnienie têtnicze jako problem zdrowotny Nadciœnienie têtnicze Nadciœnienie pierwotne (samoistne) i wtórne Patogeneza nadciœnienia têtniczego Predyspozycje genetyczne do nadciœnienia têtniczego Czynniki patofizjologiczne kojarzone z rozwojem nadciœnienia têtniczego Definicja i klasyfikacja nadciœnienia têtniczego Epidemiologia nadciœnienia têtniczego. Ryzyko nastêpstw nadciœnienia têtniczego, choroby wspó³istniej¹ce z nadciœnieniem têtniczym Choroba naczyñ mózgowych Przerost lewej komory serca

2 Choroba têtnic obwodowych Zmiany naczyniowe w oku Choroby naczyñ nerkowych. Nefropatia nadciœnieniowa Nadciœnienie têtnicze w ci¹ y Zapobieganie nadciœnieniu têtniczemu i jego nastêpstwom Badania w diagnostyce nadciœnienia têtniczego Badanie podmiotowe Badania pomocnicze Zakoñczenie Pytania kontrolne Rozdzia³ 2 NADCIŒNIENIE TÊTNICZE U CHORYCH NA CUKRZYCÊ dr n. med. Mariusz Jasik 2. Nadciœnienie têtnicze u chorych na cukrzycê Epidemiologia Patogeneza Diagnostyka nadciœnienia têtniczego w cukrzycy Cele leczenia farmakologicznego nadciœnienia têtniczego w cukrzycy Zasady leczenia farmakologicznego nadciœnienia têtniczego u chorych na cukrzycê Wybór leku hipotensyjnego w terapii nadciœnienia têtniczego u chorych na cukrzycê Przegl¹d leków stosowanych w farmakoterapii nadciœnienia têtniczego u chorych na cukrzycê Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE-I) Antagoniœci receptorów angiotensyny II

3 Leki moczopêdne ß-adrenolityki Antagoniœci wapnia α-adrenolityki Leczenie skojarzone Zakoñczenie Pytania kontrolne Rozdzia³ 3 LECZENIE NADCIŒNIENIA TÊTNICZEGO prof. dr hab. n. farm. S³awomir Lipski, dr n. farm. Jerzy azowski 3. Leczenie nadciœnienia têtniczego Ogólne zasady postêpowania leczniczego. Kiedy rozpocz¹æ leczenie przeciwnadciœnieniowe? Cele leczenia Leki obni aj¹ce ciœnienie Leki moczopêdne Antagoniœci receptorów ß-adrenergicznych (ß-adrenolityki) Inhibitory konwertazy angiotensyny Antagoniœci receptora AT 1 dla angiotensyny II Antagoniœci kana³u wapniowego Leki α-adrenolityczne Leki hamuj¹ce uk³ad wspó³czulny Nowe pochodne imidazolowe Leki rozszerzaj¹ce têtniczki Nowe zwi¹zki o potencjalnym znaczeniu w leczeniu nadciœnienia têtniczego Zasady leczenia farmakologicznego Monoterapia a terapia skojarzona

4 Wybór leków przeciwnadciœnieniowych Leczenie nadciœnienia têtniczego w szczególnych sytuacjach Zakoñczenie Pytania kontrolne Rozdzia³ 4 OPIEKA FARMACEUTYCZNA W NADCIŒNIENIU prof. dr hab. n. farm. Jerzy Brandys, dr n. farm. Agnieszka Skowron 4. Opieka farmaceutyczna w nadciœnieniu Dlaczego opieka farmaceutyczna w nadciœnieniu? Realizacja opieki farmaceutycznej dla pacjentów z nadciœnieniem têtniczym Zebranie informacji o pacjencie Dokumentacja w opiece farmaceutycznej Okreœlenie mo liwych do osi¹gniêcia przez pacjenta celów terapeutycznych Opracowanie planu opieki farmaceutycznej Wdro enie planu opieki farmaceutycznej Problemy lekowe w farmakoterapii nadciœnienia Edukacja chorych z nadciœnieniem têtniczym Monitorowanie stanu zdrowia Ocena skutecznoœci opieki farmaceutycznej Programy opieki farmaceutycznej dla pacjentów z nadciœnieniem têtniczym Opieka farmaceutyczna w aptekach ogólnodostêpnych w Polsce Zakoñczenie Pytania kontrolne

5 Rozdzia³ 5 LECZENIE HIPOTENSYJNE A JAKOŒÆ YCIA prof. dr hab. n. farm. S³awomir Lipski, dr n. farm. Jerzy azowski 5. Leczenie hipotensyjne a jakoœæ ycia Jakoœæ ycia pacjentów z nadciœnieniem têtniczym Leczenie farmakologiczne nadciœnienia a jakoœæ ycia Leczenie niefarmakologiczne a jakoœæ ycia Zakoñczenie Pytania kontrolne Wykaz tabel i rycin Indeks wa niejszych pojêæ rzeczowych i nazw produktów leczniczych SUPLEMENT Model wspomagania leczenia nadciœnienia têtniczego w aptece (dokument CINDI i EuroPharm Forum) Wprowadzenie Podstawowe informacje Przes³anki racjonalne Inicjatywa CINDI Opracowanie wspólnego projektu Partnerstwo w leczeniu nadciœnienia têtniczego Dlaczego farmaceuci powinni uczestniczyæ w leczeniu nadciœnienia têtniczego Korzyœci Przestrzeganie re imu leczenia przewlek³ego

6 5. Model wspomagania leczenia nadciœnienia w aptece Cele Populacja docelowa Opis modelu Poziom pierwszy: Prewencja podstawowa Poziom drugi: Wykrywanie Poziom trzeci: Kierowanie leczeniem chorych na nadciœnienie têtnicze Dokumentacja i ocena Struktura organizacyjna projektu Zagadnienia etyczne Szkolenie i prace przygotowawcze Wytyczne modelu wspomagania leczenia nadciœnienia w aptece Wprowadzenie Poziom 1 Prewencja podstawowa Poziom 2 Wykrywanie Poziom 3 Kierowanie leczeniem chorych na nadciœnienie têtnicze Doradzanie pacjentowi i informowanie o farmakoterapii Wspomaganie zdyscyplinowania Informowanie i doradzanie pacjentom w samodzielnym stosowaniu leków Nauczanie samokontroli Lista kontrolna czynników zwi¹zanych ze stylem ycia Protokó³ procedury pomiaru ciœnienia krwi wspólny dla wszystkich aparatów (sfigmanometry rtêciowe i aneroidowe oraz aparaty automatyczne)

7 9.7. Lista kontrolna czynników ryzyka Zalecenia dalszej obserwacji, polegaj¹cej na kierowaniu leczeniem chorego na nadciœnienie Wykaz wskaÿników Literatura pomocnicza Za³¹cznik 1: Formularze Dziennik Apteczny Arkusz Profilu Pacjenta a. Karta leków stosowanych przez pacjenta b. Farmaceutyczny Profil Pacjenta Karta Pacjenta Objaœnienie najczêœciej wystêpuj¹cych wa niejszych skrótów Piœmiennictwo Piœmiennictwo do rozdzia³ów 1, 3 i Piœmiennictwo do rozdzia³u Piœmiennictwo do rozdzia³u