SEROLOGIA wersja Informacje ogólne. Materiały - definicja. Numeracja badań. InfoMedica

Transkrypt

1 SEROLOGIA wersja InfoMedica Informacje ogólne W bieżącej wersji zastosowano rozwiązania dostosowujące specyfikę badań serologicznych do wymagań i rozporządzeń. Jest to pierwszy krok w tym kierunku. Następne będą się pojawiać w kolejnych wersjach. Dwie najważniejsze zmiany to: a) nowy typ stanowiska, dostosowany do obsługi badań serologicznych, b) definiowalne (co do zawartości badań) formularze wydruków wyników serologicznych, spełniających wymagania rozporządzenia. W dalszej części zostanie podpowiedziane w jaki sposób najlepiej zdefiniować dane do pracowni serologii oraz jak zaadaptować już istniejące definicje. Materiały - definicja Definicję badań serologicznych powinno się zacząć od wpisania materiałów wyróżniających poszczególne rodzaje badań. Lista materiałów z komentarzem: a) SERO - Krew na serologię Jest to materiał przypisany do większości badań. Szczególnie grup krwi czynnika Rh i składników pośrednich, przeciwciał odpornościowych i BTA. b) BIORCA - Krew biorcy Materiał przypisany badaniom wykonywanym dla biorcy krwi. Grupa i czynnik Rh krwi biorcy, przeciwciała odpornościowe. c) DON1...DON9 - Donacje od 1 do 9 lub DON Donacja Materiał przypisywany do kolejnych donacji w ramach jednego skierowania. Jeżeli każda donacja ma swój osobny materiał, to możemy dodatkowo ją oznaczyć kodem paskowym z systemu. Podczas przyjęcia system sam zapyta o numer donacji, jeśli w definicji materiału ustawimy własność 'Dodatkowy typ próbki' = 'Donacja'. Ale nie jest to konieczne. Można zdefiniować jeden materiał DON Donacja, który będzie przypięty do wszystkich testów związanych z donacjami. Nr donacji i tak jest wpisywany dopiero, po wykonaniu próby zgodności. Unikniemy też konieczności przyjęcia każdej donacji z osobna. d) MATKA - Krew matki Materiał przypisany składnikom związanym z badaniami w krwi matki przy kwalifikacji do podania immunoglobuliny anty-d. e) NOWOR - Krew noworodka Materiał przypisany składnikom związanym z badaniami w krwi noworodka przy kwalifikacji do podania immunoglobuliny anty-d. Numeracja badań Są dwie możliwości numeracji: ręczny, automatyczny. a) Ręczny Do zestawu składników każdego rodzaju badania dodajemy składnik, do którego ręcznie będzie wpisywany numer badania. Nad unikalnością numeracji musi czuwać sam użytkownik. W praktyce numer ten jest przepisywany z książki badań. b) Automatyczny System posiada możliwość zdefiniowania numeratora ( Administrator, menu: Badania->Atrybuty, opcja: 'Numeratory próbek i badań' ). Każdy materiał można przypisać do zdefiniowanego wcześniej numeratora.

2 Jeśli zostanie zdefiniowany roczny numerator o kodzie 'S', nazwie 'Serologia' i przypisane zostaną do niego materiały główne SERO, BIORCA, MATKA, to w momencie przyjęcia materiału system będzie przypisywał próbkom z tymi materiałami kolejne numery w danym roku. Jeśli chcemy oddzielnie numerować np. próby krzyżowe, to dla materiału BIORCA powinniśmy zdefiniować oddzielny numerator np. PK - Próby krzyżowe. Badania - definicja Wyniki badań serologicznych składają się z kilku elementów. Dlatego zbierane są w postaci profilu (zestawu) testów. a) GRUPA KRWI Zawiera podstawowe składniki: oznaczenie grupy, czynnik Rh, przeciwciała odpornościowe, uwagi. Takie elementy są drukowane i takie elementy będą stanowiły podstawę profilu. Ale można również rejestrować wyniki elementów pośrednich jak odczynnik anty-a, anty-b, krwinki wzorcowe 0, A1, B, testy enzymatyczne, itp. Składniki te nie są drukowane na wyniku i tak powinny być oznaczone w systemie, ale ich wyniki

3 mogą być rejestrowane. b) PRÓBA ZGODNOŚCI Badanie składa się z trzech zasadniczych części. Badanie krwi biorcy, badanie krwi dawcy (donacji) i testowanie ich wzajemnej zgodności. Krew biorcy jest tylko jedna, natomiast donacji może być wiele. Nie jest możliwe zdefiniowanie takiej kombinacji jednym profilem. Oddzielnie definiujemy profil biorcy i oddzielnie profile wszystkich kolejnych donacji, a ich numer zawieramy w nazwie samego profilu donacji. Profil biorcy zawiera oznaczenie grupy krwi, czynnika Rh i przeciwciał odpornościowych oraz informację o fenotypie. Zaleca się nie stosowanie do profilu biorcy testów użytych w profilu grupy krwi. Składniki grupy krwi biorcy dla prób krzyżowych wykonywane są tzw. półtestem.

4 Każdy kolejny profil donacji zawiera unikalne elementy typu grupa krwi, czynnik Rh, fenotyp, numer donacji i wynik próby. Dla ułatwienia zlecania badania próby zgodności, aby nie trzeba było pamiętać o zleceniu profilu biorcy należy na zakładce nr 2 'Atrybuty' na liście testów zależnych wpisać profil biorcy.

5 c) KWALIFIKACJA DO PODANIA IMMUNOGLOBULINY ANTY-D Badanie składa się z dwóch części. Badanie krwi matki i badanie krwi noworodka. Na tej podstawie wydawana jest kwalifikacja do podania Ig anty-d. Badanie definiuje się jednym profilem np. IGAD. Profil zawiera wszystkie elementy do wpisania wyniku. Są to: grupa i czynnik Rh krwi matki, przciwciała anty-d, nazwa noworodka i jego data i godzina urodzenia, grupa i czynnik Rh krwi noworodka, BTA noworodka oraz decyzja o kwalifikacji.

6 d) POZOSTAŁE BADANIA Badania pojedyncze jak BTA, przeciwciała odpornościowe u noworodka definiowane są standardowo i drukowane będą w formacie badania grupy krwi. Wydruki - definicja Wydruki wyników badań serologicznych różnią się znacznie od typowych wyników analitycznych. Ich postać określają rozporządzenia. Dlatego w bieżącej wersji oprogramowania wprowadzono dedykowane, formatowane wydruki wyników. W programie zaszyto różne formaty wydruków, a użytkownik może do ich elementów przypisać zdefiniowane przez siebie testy. W bieżącej wersji program zawiera następujące formaty wydruków: a) GRK01 - Grupa krwi Format dedykowany jest wynikom grup krwi, ale również można do niego przypisać wydzielone pojedyncze badania. b) PZG01 - Próba zgodności Format dedykowany jest dla wyników prób krzyżowych. Wszystkie wyniki prób zgodności dla biorcy znajdują się na jednym wydruku.

7 c) PZG02 - Próba zgodności 2 Format dedykowany jest dla wyników prób krzyżowych. Wynik każdej próby zgodności dla biorcy znajdują się na oddzielnym wydruku. (UWAGA! Wydruk na razie nie zaimplementowany). d) IGAD - Immunoglobulina anty-d Format dedykowany jest dla wyniku kwalifikacji do podania immunoglobuliny anty-d. Jeśli test zostanie przypisany do któregoś z aktywnych formularzy, to tylko na nim będzie mógł być wydrukowany. O kolejności wyboru formularzy dla testu decyduje pole 'Priorytet'. Mniejszy numer ma pierwszeństwo. Formularze można w szybki sposób również deaktywować zdejmując znacznik z pola 'Aktywny'. Badania przypisane do formularzy nie będą drukowane w opcji 'Wydruk wyników autoryzowanych' i 'Medyczna weryfikacja'. System je pokaże do wydruku, ale nie wydrukuje. Wydruki formularzowe uruchamiane są ze stanowiska, z formularza zlecenia lub drukowane bezpośrednio na drukarkę z opcji 'Wyniki pacjenta'.

8 Przykładowe wydruki wyników Grupa krwi

9 Próba zgodności

10 Kwalifikacja do podania

11 Serologia stanowisko pomiarowe Dla serologii zostało wydzielone nowe stanowisko. W definicji stanowiska można wybrać typ 'S'. Będzie to stanowisko serologiczne. Prezentuje ono trochę inaczej dane oraz zawiera opcje specjalnie dla niego wyeksponowane. W panelach stanowiska dodano nowe kolumny. Proponowany układ kolumn w panelach zostanie ustawiony po zdefiniowaniu nowego stanowiska. a) Panel 'Zlecenia' W panelu prezentowane są teraz badania (profile), a nie próbki z materiałami, jak to jest w stanowiskach innego typu. Jeśli w jednym materiale (próbce pacjenta) wykonywanych jest kilka badań (np. DON jest wykonywanych kilka prób zgodności), to wszystkie są widoczne na liście w panelu. Dodano również kolumny: - Badanie - zawierającą kod badania - Nazwa badania - zawierającą nazwę badania - Nr donacji - jest numerem wpisywanym przy przyjęciu materiału Uwaga! Jeśli przy definicji materiału na kolejną donację nie ustawimy własności 'Dodatkowy typ próbki' na 'Donacja', to podczas przyjęcia materiału system nie będzie pytał o numer i nie będzie można go wpisać. Numer donacji nie wystąpi też, gdy wszystkie donacje mają przypisany ten sam materiał np. DON. Ale jeśli dla każdej kolejnej donacji zdefiniujemy osobny materiał DON1, DON2, itd. i podamy numery donacji podczas przyjęcia materiału, to i tak nie zostanie on przeniesiony do składnika wyniku. Przy wyniku trzeba go wpisać jeszcze raz.

12 b) Panel 'Wyniki w systemie' W panelu dodano nowe kolumny: - Badanie - odpowiada kodowi profilu - Nazwa badania - odpowiada nazwie profilu - Nazwa składnika - odpowiada nazwie testu z profilu

13 Dodano możliwość wydruku wyników bezpośrednio ze stanowiska. Po kliknięciu na dowolny składnik badania i uruchomieniu drukowania system sam sobie zaznaczy obszar zlecenia i wydrukuje wynik. Uwaga! Przyjęto tutaj zasadę, że jeśli sami zaznaczyliśmy wiele zleceń, to wydruk zostanie skierowany bezpośrednio na drukarkę. Jeśli wydruk zawiera się tylko w ramach jednego zlecenia, to zobaczymy najpierw podgląd, który następnie możemy skierować na drukarkę. Akcja 'Zaznacz próbkę' wywoływana prawym klawiszem myszki została zamieniona na 'Zaznacz zlecenie (F12)'. Po wydrukowaniu wyników ustawiany jest znacznik drukowania w kolumnie 'D'. Znacznik ten można usunąć. Aby to zrobić należy zaznaczyć wynik i wybrać opcję 'Usuń znacznik drukowania' w menu 'Proces'. Dodano możliwość filtracji wyników do wydruku. Podczas definicji filtra można zaznaczyć pole 'Wyniki do wydruku'. Wyfiltrowane zostaną wszystkie badania, które jeszcze nie były wydrukowane. Na stanowisku serologicznym filtr ten będzie bardziej przydatny niż filtr na wyniki autoryzowane.