(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP00/08077 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (21) Numer zgłoszenia: (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP00/08077 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: , WO01/17485 PCT Gazette nr 11/01 (51) Int.Cl. A61K 8/85 ( ) A61Q 5/06 ( ) (54) Kompozycja do pielęgnacji włosów (30) Pierwszeństwo: ,GB, (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 01/04 (73) Uprawniony z patentu: UNILEVER NV,Rotterdam,NL (72) Twórca(y) wynalazku: Gerald Adams,Wirral,GB Melanie Ruth Ashton,Wirral,GB Ezat Khoshdel,Wirral,GB (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 02/09 (74) Pełnomocnik: Jolanta Hawrylak, PATPOL Sp. z o.o. (57) Przedstawiono kompozycję do pielęgnacji włosów zawierającą hydroksylowo funkcjonalizowane dendrytowe makrocząsteczki zbudowane z jednostek poliestrowych. PL B1

2 2 PL B1 Opis wynalazku Wynalazek dotyczy kompozycji do pielęgnacji włosów, zawierających hydroksylowe funkcjonalizowane dendrytowe makrocząsteczki. Kompozycje kosmetyczne i do pielęgnacji włosów, jak kompozycje sprayów, pianek i żeli do układania włosów oraz szamponów, często zawierają żywice, gumy i przywierające polimery dla dostarczania różnych korzyści, np. zdolności do tworzenia filmu, pogrubiania, poprawy właściwości sensorycznych i nadawania kształtu włosom oraz ich ułożenia po uczesaniu. Takie materiały muszą spełniać wiele funkcjonalnych wymagań. Obejmują one np. zdolność dobrego utrzymywania włosów i zachowywania skrętu włosów, bez nadawania szorstkości, łamliwości. Nawet w warunkach wilgotnych włosy muszą się dobrze utrzymywać i zachowywać skręt. Innym wymaganiem jest to aby taki materiał można było usuwać przez umycie włosów szamponem. Dalszym ważnym wymaganiem jest mała kleistość i brak kruszenia się na proszek lub łuszczenia. Stwierdziliśmy, że hydroksylowo funkcjonalizowane dendrytowe makrocząsteczki są klasą materiałów spełniających powyższe wymaganie w kompozycjach kosmetycznych i do pielęgnacji osobistej, zwłaszcza w kompozycjach do układania włosów takich jak spraye, lakiery do włosów. Dendrytowe makrocząsteczki są makrocząsteczkami o gęsto rozgałęzionych strukturach z wieloma końcowymi grupami. Dendrytowe polimery obejmują kilka warstw lub generacji powtarzających się jednostek, które wszystkie zawierają jeden lub więcej punktów rozgałęzienia. Dendrytowe polimery, w tym dendrymery i hiper rozgałęzione polimery, wytwarza się w reakcjach kondensacji monomerycznych jednostek mających co najmniej dwie różnego rodzaju grupy reaktywne. Dendrymery są wysoko symetryczne, a makrocząsteczki wytwarzane jako hiper rozgałęzione mogą w pewnym stopniu być asymetryczne i zachowywać silnie rozgałęzioną, podobną do drzewa strukturę. Dendrytowe makrocząsteczki normalnie składają się z inicjatora lub jądra, mającego jedno lub więcej miejsc reaktywnych i kilku rozgałęzionych warstw, oraz ewentualnie warstw łańcucha kończących cząsteczek. Kontynuowanie powtarzania rozgałęziających się warstw normalnie powoduje zwiększenie ilości rozgałęzień i gdy jest to odpowiednie lub pożądane, zmniejszenie liczby grup kończących. Warstwy są zazwyczaj nazywane generacjami, a rozgałęzienia dendronami. Takie materiały znalazły różnorodne zastosowania jako katalizatory (i nośniki katalizatorów), jako wybiórcze membrany i powłoki, jako środki powodujące deemulgowanie emulsji olej-w-wodzie, jako środki wzmacniające wytrzymałość papieru na mokro w procesie wytwarzania papieru, jako środki modyfikujące lepkość w wodnych kompozycjach, jak farby, jako modyfikatory udarności lub jako środki sieciujące w tworzywach sztucznych, jako nośniki w agrotechnice, farmacji i dla innych substancji, oraz jako wzorce wymiarów submikronowych. Pewne dendrytowe polimery były sugerowane do stosowania w kontekście kompozycji do pielęgnacji osobistej. WO 97/14404 opisuje kompozycje do mycia ciała zawierające anionowy środek powierzchniowo czynny, jako środek czyszczący, i kationowy dendrymer, jako łagodny środek wspomagający. Korzystnymi kationowymi dendrymerami są dendrymery poliamidoaminy (PAMAM) wytwarzane w kolejnych reakcjach etyleno-diaminy i akrylanu metylu. US dotyczy keratolitycznych lub przeciw trądzikowych kompozycji, w których keratolityczny lub przeciw trądzikowy środek (np. kwas salicylowy) jest skompleksowany z gwiaździstym dendrymerem typu PAMAM. EP i EP opisują przeciw słoneczne preparaty do ochrony skóry i włosów zawierające hyper rozgałęziony lub dendrymeryczny poliaminopolimer, jak hyper rozgałęzioną polietylenoiminę. EP opisuje kompozycje deodorantu zawierające dendrymery mające terminalne ugrupowania pierwszorzędowej aminy. EP dotyczy stosowania poliaminowych polimerów, które mogą być hyper rozgałęzione lub dendrymeryczne, jako środków przeciwutleniających w kosmetycznych lub dermatologicznych kompozycjach. WO 99/32076 i WO 99/32540 dotyczą stosowania pewnych specyficznych disulfidowo funkcjonalizowanych hiper rozgałęzionych polimerów i dendrymerów w kosmetycznych i farmaceutycznych kompozycjach, jako środków zagęszczających lub żelujących, albo jako środków tworzących film. EP opisuje kosmetyczne kompozycje do traktowania włosów zawierające co najmniej jeden dendrymer lub koniugat dendrymeru w kosmetycznej bazie. Kompozycje korzystnie zawierają

3 PL B1 3 dendrymery, które są wytwarzane z jądra 1,4-diaminobutanu przez etapową addycję Michaela akrylonitrylu, a potem katalityczne uwodornianie grup cyjanowych do grup aminowych. Takie dendrymery są opisywane jako poli(iminopropano-1,3-diilo)dendrymery z końcowymi grupami nitrylowymi lub aminowymi, ich wytwarzanie opisano w US Podano, że kompozycje dają znaczne zmniejszenie siły czesania, w oparciu o testy porównawcze prowadzone na wodnych roztworach wyżej opisanych nitrylowo/aminowo funkcjonalizowanych dendrymerów i standardowych polimerów do pielęgnacji włosów, jak kopolimer winylopirolidon/dimetyloaminoetylometakrylan. WO 93/ opisuje wytwarzanie poliestrowych dendrymerów i ich stosowanie jako środków sprzęgających dla poliestrowych, epoksydowanych albo poliuretanowych żywic, oraz ich stosowanie jako lepiszczy w serii niekosmetycznych zastosowań. W publikacji US ujawniono kosmetyczne kompozycje do traktowania włosów zawierające co najmniej jeden dendrymer z rdzeniem 1,4-diaminobutanowym z nitrylowymi i/lub aminowymi grupami kończącymi, oraz co najmniej jeden kosmetyczny składnik (typowy dla kompozycji do pielęgnacji włosów. Żaden z powyższych dokumentów nie ujawnia ani nie sugeruje zastosowania dendrytowych polioli w kompozycjach kosmetycznych i do pielęgnacji osobistej, takich jak kompozycje do układania włosów. Niniejszy wynalazek dostarcza kompozycji do pielęgnacji włosów zawierającej hydroksylowe funkcjonalizowane dendrytowe makrocząsteczki. Hydroksylowe funkcjonalizowane dendrytowe makrocząsteczki Kompozycja według wynalazku zawiera hydroksylowo funkcjonalizowane dendrytowe makrocząsteczki zbudowane z jednostek poliestrowych. Odpowiednie materiały są opisane w SE , gdzie ujawniono makrocząsteczki składające się z inicjatora mającego co najmniej jedną grupę hydroksylową, do którego dodano co najmniej jedną rozgałęziającą generację zawierającą co najmniej jeden łańcuch przedłużający z co najmniej jedną grupą karboksylową i co najmniej dwiema grupami hydroksylowymi. Dalsze odpowiednie materiały są opisane w SE , gdzie ujawniono makrocząsteczki zasadniczo składające się z jądra z co najmniej jednej grupy epoksydowej, do którego dodano co najmniej jedną rozgałęziającą generację zawierającą co najmniej jeden przedłużający łańcuch mający trzy reaktywne grupy funkcjonalne, z których co najmniej jedna jest grupą karboksylową lub epoksydową i co najmniej jedna jest grupą hydroksylową. Wyżej opisane materiały są także określane jako poliestry poliwodorotlenowych alkoholi, lub hiper rozgałęzione poliole. Korzystnie takie materiały mają co najmniej osiem, bardziej korzystnie co najmniej szesnaście, najbardziej korzystnie co najmniej trzydzieści dwa terminalne ugrupowania hydroksylowe w cząsteczce. Ich ciężar cząsteczkowy korzystnie wynosi co najmniej 800, bardziej korzystnie co najmniej 1600, najbardziej korzystnie co najmniej 2500 g/mol. Powyższe materiały są handlowo dostępne z firmy Perstorp AB, SE Perstorp, SE, pod znakiem towarowym BOLTORN. Przykładami są BOLTORN H10, BOLTORN H20, BOLTORN H30 i BOLTORN H40, z których korzystne są BOLTORN H30 i BOLTORN H40. Kompozycje do pielęgnacji włosów Kompozycje według wynalazku są kompozycjami do pielęgnacji włosów, zwłaszcza lakierami do włosów, ale mogą także być formułowane w szerokim zakresie produktów, w tym jako lekkie pianki, żele, lotiony, toniki, spraye, szampony, środki kondycjonujące, płukanki, lotiony do rąk i do ciała, kompozycje nawilżające do twarzy, środki zapobiegające szkodliwemu działaniu promieniowania słonecznego, preparaty przeciw trądzikowe, stosowane zewnętrznie na skórę preparaty przeciwbólowe, tusze do rzęs i podobne. Nośniki i dodatkowe składniki wymagane do sformułowania takich produktów zależą od rodzaju produktu i mogą być rutynowo dobrane przez fachowca. Poniżej opisano niektóre z nośników i składników dodatkowych. Nośniki Kompozycje do pielęgnacji włosów według wynalazku mogą zawierać nośnik, albo mieszaninę nośników, odpowiednich do nanoszenia na włosy. Nośniki występują w ilości od około 0,5% do około 99,5%, korzystnie od około 5,0% do około 99,5%, bardziej korzystnie od około 10,0% do około 98,0% kompozycji. Stosowane określenie odpowiednie do nakładania na włosy" oznacza, że nośnik ani nie niszczy ani nie wpływa negatywnie na wygląd włosów, ani nie powoduje podrażnienia skóry znajdującej się pod włosami.

4 4 PL B1 Nośniki odpowiednie do stosowania w kompozycjach do pielęgnacji włosów według wynalazku obejmują, na przykład nośniki stosowane w kompozycjach lakierów do włosów, lekkich pianek, toników, żeli, szamponów, środków kondycjonujących i płukanek. Wybór odpowiedniego nośnika zależy także od konkretnej zastosowanej hydroksylowo funkcjonalizowanej dendrytowej makrocząsteczki, i od tego czy produkt ma pozostawać na podłożu na które został naniesiony (np. lakier do włosów, lekka pianka, tonik lub żel), albo czy ma być spłukany po użyciu (np. szampon, środek kondycjonujący (odżywka), płukanka). Stosowane nośniki mogą obejmować szeroką gamę składników konwencjonalnie używanych w kompozycjach do pielęgnacji włosów. Nośniki mogą zawierać rozpuszczalnik dla rozpuszczenia lub zdyspergowania konkretnej zastosowanej hydroksylowe funkcjonalizowanej dendrytowej makrocząsteczki, korzystne są woda, alkohole C1-C6, niższo-alkilooctany, oraz ich mieszaniny. Nośnik może także zawierać szeroką gamę dodatkowych materiałów, jak aceton, węglowodory (takie jak izobutan, heksan, decen), chlorowcowane węglowodory, takie jak freony) i lotne silikony, tak jak cyklometikon. Gdy kompozycja do pielęgnacji włosów jest sprayem (lakierem) do włosów, tonikiem, żelem lub lekką pianką to korzystne rozpuszczalniki obejmują wodę, etanol, lotne pochodne silikonów, oraz ich mieszaniny. Rozpuszczalniki stosowane w takich mieszaninach mogą być mieszające lub niemieszające się ze sobą. Lekkie pianki i aerozolowe spraye do włosów mogą także wykorzystywać konwencjonalne propelenty dla dostarczania materiału w postaci piany (w przypadku lekkich pianek), albo w postaci drobno kropelkowego jednorodnego natrysku (w przypadku aerozolowego sprayu do włosów). Przykłady odpowiednich propelentów obejmują materiały, takie jak trichlorofluorometan, dichlorodifluorometan, difluoroetan, dimetyloeter, propan, n-butan lub izobutan. Produkt w postaci toniku lub sprayu do włosów o małej lepkości może także zawierać środek emulgujący. Przykłady odpowiednich środków emulgujących obejmują anionowe, kationowe, anionowe środki powierzchniowo czynne, albo ich mieszaniny. Jeżeli taki środek emulgujący stosuje się to korzystnie występuje w ilości od około 0,01% do około 7,5% wagowych, liczone na całkowitą wagę kompozycji. Ilość propelenta może być dostosowywana według potrzeb, ale na ogół stanowi od około 3% do około 30% wagowych, liczone na całkowitą wagę, dla kompozycji lekkich pianek; i od około 15% do około 50% wagowych liczone na całkowitą wagę dla kompozycji aerozolowych sprayów. Odpowiednie pojemniki do sprayów są dobrze znane w stanie techniki i obejmują konwencjonalne, nie aerozolowe pompki do sprayów tj. atomizery", aerozolowe pojemniki lub puszki zawierające propelent, jak wyżej opisane, a także pojemniki aerozolowe z pompką wykorzystujące sprężone powietrze jako propelent. Gdy kompozycje do pielęgnacji włosów są środkami kondycjonującymi i płukankami to nośniki mogą obejmować dużą różnorodność materiałów kondycjonujących. Gdy kompozycje do pielęgnacji włosów są szamponami to nośniki mogą obejmować, na przykład środki powierzchniowo czynne, środki zawieszające i zagęszczające. Nośnik może występować w różnych postaciach. Na przykład, użyteczne są nośniki emulsji obejmujących emulsje olej-w-wodzie, woda-w-oleju, woda-w-oleju-w-wodzie i olej-w-wodzie-w-silikonie. Takie emulsje mogą obejmować szeroki zakres lepkości, na przykład od około 0,1 Pa.s (100 cps) do około 200 Pa.s ( cps). Takie emulsje mogą także być dostarczane w postaci sprayów w pojemnikach z mechanicznymi pompkami, jak i w ciśnieniowych aerozolowych pojemnikach z konwencjonalnymi propelentami. Takie nośniki mogą być dostarczane w postaci lekkich pianek. Inne odpowiednie do zewnętrznego stosowania nośniki obejmują bezwodne ciekłe rozpuszczalniki, jak oleje, alkohole i silikony (np. olej mineralny, etanol, izopropanol, dimetikon, cyklometikon i podobne); ciekłe jedno fazowe rozpuszczalniki na bazie wody (np. układy rozpuszczalnikowe wodno-alkoholowe) i zagęszczone odpowiedniki takich bezwodnych i wodnych jedno fazowych rozpuszczalników (np. gdzie lepkość rozpuszczalnika zwiększono do ciała stałego lub pół stałego, przez dodanie odpowiednich gum, żywic, wosków, polimerów, soli, i im podobnych. Składniki dodatkowe W kompozycji do pielęgnacji włosów według wynalazku można stosować szeroką gamę składników dodatkowych. Ich przykłady obejmują następujące: - polimery do układania włosów odpowiednie do stosowania w kompozycjach do układania włosów, takich jak spraye do włosów, żele i lekkie pianki. Polimery do układania włosów są dobrze znanymi artykułami handlowymi i handlowo dostępnych jest wiele takich polimerów zawierających ugrupowania, które nadają polimerowi naturę kationowego, anionowego, amfoterycznego lub niejonowego. Polimery mogą być pochodzenia syntetycznego lub naturalnego.

5 PL B1 5 Ilość polimeru może wynosić od 0,5 do 10%, korzystnie 0,75% do 6% wagowych, liczone na całkowitą wagę kompozycji. Przykładami anionowych polimerów do układania włosów są: - kopolimery octanu winylu i kwasu krotonowego; - terpolimery octanu winylu, kwasu krotonowego i estru winylu z alfa rozgałęzionym nasyconym kwasem monokarboksylowym, jak winyloneodekanonian; - kopolimery eteru metylowinylowego i bezwodnika maleinowego (w molowym stosunku około 1:1), gdy takie kopolimery są w 50% zestryfikowane nasyconym alkoholem zawierającym od 1 do 4 atomów węgla, jak etanol lub butanol; - kopolimery akrylowe zawierające kwas akrylowy lub kwas metakrylowy jako niejonowe rodnikowe ugrupowanie, z innymi monomerami jak: estry kwasu akrylowego lub metakrylowego z jednym lub więcej nasyconym alkoholem mającym od 1 do 22 atomów węgla (jak metakrylan metylu, akrylan etylu, metakrylan etylu, akrylan n-butylu, akrylan t-butylu, metakrylan t-butylu, metakrylan n-butylu, akrylan n-heksylu, akrylan n-oktylu, metakrylan laurylu i akrylan behenylu); glikole mające od 1 do 6 atomów węgla (jak metakrylan hydroksypropylu i akrylan hydroksyetylu); styren; kaprolaktam winylu; octan winylu; akrylamid; akrylamidy i metakrylamidy alkilowe mające 1 do 8 atomów węgla w grupie alkilowej (jak metakrylamid, akrylamid t-butylu i n-oktylu); i inne kompatybilne nienasycone monomery. Polimer może także zawierać szczepiony silikon, jak polidimetylosiloksan. Specyficznymi przykładami odpowiednich anionowych polimerów do układania włosów są: -RESYN dostępny z firmy National Starch (kopolimer octan winylu/kwas krotonowy/neodekanonian winylu); - ULTRAHOLD dostępny z firmy BASF (oznaczenie CTFA kopolimer akrylany/akrylamid); - seria GANTREZ ES dostępna z firmy ISP Corporation (estryfikowane kopolimery eteru metylowinylowego i bezwodnika maleinowego). Inne odpowiednie anionowe polimery do układania włosów obejmują karboksylowane poliuretany. Karboksylowane poliuretanowe żywice są liniowymi, zakończonymi grupami hydroksylowymi kopolimerami mającymi powtarzające się grupy karboksylowe. Mogą być etoksylowane i/lub propoksylowane co najmniej na jednej kończącej grupie. Grupa karboksylowa może być grupą karboksylową kwasu karboksylowego lub grupą estrową, gdzie ugrupowanie alkilowe grupy estrowej zawiera jeden do trzech atomów węgla. Karboksylowane żywice poliuretanowe mogą także być kopolimerami poliwinylopirolidonu i poliuretanu, mającymi oznaczenie CTFA PVP/polikarbamylowy ester poliglikolowy. Odpowiednie karboksylowane żywice poliuretanowe są ujawnione w publikacjach EP A1 i US Inne odpowiednie hydrofilowe poliuretany są ujawnione w patentach US ; US ; US ; US i US W niniejszym wynalazku mogą także być zastosowane amfoteryczne polimery do układania włosów mogą zawierać grupy kationowe pochodzące z monomerów, takich jak metakrylan t-butyloaminoetylu, jak też jako grupy karboksylowe pochodzące z monomerów, takich jak kwas akrylowy lub kwas metakrylowy. Specyficznym przykładem amfoterycznego polimeru do układania włosów jest Amphomer (kopolimer oktyloakrylamid/akrylany/metakrylan butyloaminoetylowy) sprzedawany przez firmę National Starch and Chemical Corporation. Przykładami niejonowych polimerów do układania włosów są homopolimery N-winylopirolidonu i kopolimery N-winylopirolidonu z kompatybilnymi niejonowymi monomerami, jak octan winylu. Niejonowe polimery zawierające N-winylopirolidon w różnych stosunkach wagowych są dostępne handlowo z firmy ISP Corporation - specyficznymi przykładami takich materiałów są homopolimery N-winylopirolidonu o średnim ciężarze cząsteczkowym około , sprzedawane pod nazwą PVP K-90, i homopolimery N-winylopirolidonu o średnim ciężarze cząsteczkowym około , sprzedawane pod nazwą PVP K-120. Inne odpowiednie niejonowe polimery do układania włosów są sieciowanymi silikonowymi żywicami lub gumami. Specyficzne przykłady obejmują sztywne silikonowe polimery, jak opisane w EP-A , oraz sieciowane gumy silikonowe, jak opisane w WO 96/ Przykładami kationowych polimerów do układania włosów są kopolimery aminowo funkcjonalizowanych monomerów akrylanowych lub monomerów metakrylanowych z kompatybilnymi monomerami, jak N-winylopirolidon, kaprolaktam winylu, metakrylany alkilowe (jak metakrylan metylu i metakrylan etylu) i akrylany alkilowe (jak akrylan etylu i akrylan n-butylu).

6 6 PL B1 Specyficznymi przykładami odpowiednich kationowych polimerów są: - kopolimery N-winylopirolidonu i metakrylanu dimetyloamino-etylowego, dostępne z firmy ISP Corporation jako Copolimrer 845, Copolimer 937 i Copolimer 958; - kopolimery N-winylopirolidonu akrylamidu lub metakrylamidu dimetyloaminopropylowego, dostępne z firmy ISP Corporation jako Styleze CC10; - kopolimery N-winylopirolidonu i metakrylanu dimetyloaminoetylowego; - kopolimery winylokaprolaktamu, N-winylopirolidonu i metakrylanu dimetyloaminoetylowego; - Polyquaternium-4 (kopolimer chlorku dialllilodimoniowego i hydroksypropylocelulozy); - Polyquaternium-11 (utworzony w reakcji siarczanu dietylowego i kopolimeru winylopirolidonu i metakrylanu dimetyloaminoetylowego) dostępny z firmy ISP Corporation jako Gafquat 734, 755 i 755N, i z firmy BASF jako Luviquat PQ11; -Polyquaternium-16 (utworzony w reakcji chlorku metylowinyloimidazoliniowego i winylopirolidonu), dostępny z firmy BASF jako Luviquat FC 370, FC 550, FC 905 i HM-552; -Polyquaternium-46 (wytwarzany w reakcji winylokaprolaktamu i winylopirolidonu z metosiarczanem metylowinyloimidazoliniowym), dostępny z firmy BASF jako Luviquat Hold. Przykłady odpowiednich naturalnego pochodzenia polimerów obejmują szelak, alginiany, żelatyny, pektyny, pochodne celulozy i chitozan, albo jego sole i pochodne. Handlowo dostępne przykłady obejmują Kytamer (z firmy Amerchol) i Amaze (z firmy National Starch). Dla pewnych z wyżej wymienionych polimerów może być konieczne neutralizowanie części grup kwasowych dla spowodowania rozpuszczalności/dyspergowalności. Przykłady odpowiednich środków neutralizujących obejmują 2-amino-2-metylo-1,3-propanodiol (AMPD); 2-amino-2-etylo-1,3- -propanodiol (AEPD); 2-amino-2-metylo-1-propanol (AMP); 2-amino-1-butanol (AB); monoetanoloamina (MEA); dietanoloamina (DEA); trietanoloamina (TEA); monoizopropanoloamina (MIPA); diizopropanoloamina (DIPA); triizopropanoloamina (TIPA) i dimetylostearoamina (DMS). Mogą być stosowane długo łańcuchowe aminowe środki neutralizujące, jak stearoamidopropylodimetyloamina lub lauroamidopropylodimetyloamina, jak opisane w US Również odpowiednie są niejonowe środki neutralizujące, których przykłady obejmują wodorotlenek sodu, wodorotlenek potasu i boraks. Mogą być stosowane mieszaniny wyżej wymienionych środków neutralizujących. Ilości środków neutralizujących wynoszą w zakresie od około 0,001 do około 10% wagowych całej kompozycji. - środki zapobiegające szkodliwemu działaniu promieniowania słonecznego, jak 2-etyloheksylo- -p-metoksycynamonian, 2-etyloheksylo-N,N-dimetylo-p-aminobenzoesan, kwas p-amino-benzoesowy, kwas 2-fenylobenzymidazolo-5-sulfonowy, oktokrylen, oksybenzon, salicylan homomentylu, salicylan oktylu, 4,4 -metoksy-t-butylodibenzoilometan, 4-izopropylodibenzoilo-metan, 3-benzylidenokamfora, 3-(4-metylobenzylideno)kamfora, dwutlenek tytanu, tlenek cynku, krzemionka, tlenek żelaza, oraz ich mieszaniny; - środki przeciw łupieżowe, jak pirytion cynku, olamina piroktonu, dwusiarczan selenu, siarka, smoła węglowa, oraz podobne; - środki kondycjonujące włosy, jak węglowodory, płynne silikony i materiały kationowe. Węglowodory mogą być zarówno o prostych jak i rozgałęzionych łańcuchach i mogą zawierać od około 10 do około 16, korzystnie od około 12 do około 16 atomów węgla. Przykładami odpowiednich węglowodorów są dekan, dodekan, tetradekan, tridekan, oraz ich mieszaniny. Przykłady odpowiednich silikonowych środków kondycjonujących użytecznych w wynalazku obejmują zarówno cykliczne jak i liniowe polidimetylosiloksany, fenylo- i alkilofenylosilikony i silikonowe poliole. Kationowe środki kondycjonujące użyteczne w wynalazku obejmują czwartorzędowe sole amoniowe albo sole amin tłuszczowych. - środki powierzchniowo czynne dla szamponów i kompozycji kondycjonujących. Dla szamponów jego ilość korzystnie wynosi od około 10% do około 30%, korzystnie od 12% do około 25% wagowych, liczone na całą wagę kompozycji. Dla kompozycji kondycjonujących, korzystna ilość środka powierzchniowo czynnego wynosi od około 0,2% do około 3% wagowych, liczone na całą wagę kompozycji. Środki powierzchniowo czynne odpowiednie do stosowania w kompozycjach według wynalazku obejmują anionowe, niejonowe, kationowe, obojniaczojonowe i amfoteryczne środki powierzchniowo czynne. - zagęszczające polimery kwasu karboksylowego dla kompozycji szamponów i dla kompozycji kondycjonujących. Takie sieciowane polimery zawierają jeden lub więcej monomerów pochodzących z kwasu akrylowego, podstawionego kwasu akrylowego i soli oraz estrów takich kwasów akrylowych i podstawionych kwasów akrylowych, w których środek sieciujący zawiera dwa lub więcej podwójnych wiązań węgiel-węgiel i pochodzą z wielowodorotlenowego alkoholu. Przykładami zagęszczających

7 PL B1 7 polimerów kwasu karboksylowego użytecznymi w wynalazku są polimery wybrane z grupy składającej się z karbomerów, sieciowanych polimerów akrynany/c10-c30 alkiloakrylany, oraz ich mieszanin. Kompozycje według wynalazku mogą zawierać od około 0,025% do około 1%, bardziej korzystnie od około 0,05% do około 0,75% a najbardziej korzystnie od około 0,10% do około 0,50% wagowych zagęszczającego polimeru kwasu karboksylowego, liczone na całkowitą wagę kompozycji. - emulgatory dla zemulgowania różnych składników nośnikowych w kompozycjach według wynalazku. Odpowiednie typy emulgatorów obejmują glikol polietylenowy 20 monolaurynianu sorbitanu (Polysorbate 20), glikol polietylenowy 5 sterolu sojowego, Steareth-20, Ceteareth-20, PPG-2 distearynian eteru metyloglukozowego, Ceteth-10, Polysorbate 80, fosforan cetylu, fosforan cetylopotasowy, fosforan dietanoloaminocetylowy, Polysorbate 60, stearynian glicerylu, PEG-100 stearynian, oraz ich mieszaniny. Emulgatory mogą być stosowane pojedynczo lub jako mieszaniny dwóch lub więcej i mogą stanowić od około 0,1% do około 10%, bardziej korzystnie od około 1% do około 7% a najbardziej korzystnie od około 1% do około 5% wagowych liczone na całkowitą wagę kompozycji. - witaminy i ich pochodne, (np. kwas askorbinowy, witamina E, octan tokoferylu, kwas retinowy, retinol, retinoidy, i im podobne. - kationowe polimery, (np. kationowe pochodne gumy guar, jak chlorek guarohydroksypropylotrimoniowy, dostępny w serii Jaguar z firmy Rhone-Poulenc). - środki konserwujące, przeciwutleniacze, środki chelatujące i sekwestranty, oraz składniki podnoszące estetyczne właściwości produktu, takie jak środki zapachowe, barwiące, odżywcze dla włosów i olejki eteryczne. Wynalazek jest zilustrowany poniższymi nieograniczającymi przykładami. Przykłady 1 do 3 Przygotowano kompozycje sprayów do włosów, zawierające składniki wymienione w tabeli: % wagowych Przykład 1 Przykład 2 Przykład 3 Poliol (1) 0,02 0,2 1,0 AMERHOMER (2) 1,98 1,8 1,0 2-amino-2-metylo-1-propanol 0,297 0,27 0,15 SILWET L-7602 (3) 0,10 0,10 0,10 DC200/10cst (4) 0,10 0,10 0,10 Środek zapachowy 0,15 0,15 0,15 Woda 2,0 2,0 2,0 Etanol 60,353 60,38 60,15 CAP 40 (5) 35,0 35,0 35,0 (1) BOLTORN H40, z firmy Perstorp AB (2) kopolimer oktyloakrylamid/akrylany/butyloaminoetylo-metakrylan, z firmy National Starch (3) kopoliol dimetikonu, z firmy Osi Specialities (4) płynny dimetikon, lepkość 10 cst, z firmy Dow Corning (5) węglowodorowy propelent Kompozycje z Przykładów 1 do 3 testowano porównując z kontrolną kompozycją, w której brakowało poliolu (1). W tych testach każdą z kompozycji rozpylano pojedynczo na próbki włosów. 12 osób oceniających poproszono o ocenę porównawczą tak potraktowanych próbek włosów pod względem charakterystycznych właściwości. Ogólnie, kompozycje według Przykładów 1 do 3 były wyraźnie korzystniejsze od próbki kontrolnej pod względem dodatnich cech polepszonego utrzymywania na włosach nadanego włosom i wrażenie miękkości. Kompozycje według Przykładów 1 do 3 dawały także zauważalnie mniejszą kleistość i osadzenie na włosach (obie te cechy są niepożądane w sprayach do włosów), w porównaniu do próbki kontrolnej.

8 8 PL B1 Przykład 4 Oceniano sam poliol (1) w roztworze etanolowym pod względem właściwości tworzenia filmu, jego zmywania i siły przyłączania. Wyniki były następujące: Tworzenie filmu: Filmy wytworzone z 10% wagowo/objętościowo roztworów poliolu (1) dawały przezroczysty nieklejący film. Zmywanie: Kosmyki włosów (10,25g, około 5 cm (2 cale), hiszpańskie włosy) pokrywano 5% wagowo/objętościowo etanolowymi roztworami poliolu (1) i suszono na powietrzu przez 3 godziny. Kosmyki myto samą wodą i suszono na powietrzu przez noc. Nie stwierdzono wizualnie pozostałości i nie wyczuwano materiału pokrywającego. Analiza FT-IR AR potwierdziła, że poliol (1) nie występował na powierzchni włosów. Siła przyłączania: Analiza Diastron MTT600 skrzyżowanych włókien włosów, w której 1 mikrolitr 5% wagowo/objętościowo etanolowego roztworu poliolu (1) pipetowano na połączenie włókno- -włókno wykazała że poliol (1) był zdolny do przyłączenia do włosów ze średnią wytrzymałością połączenia 18,38g. W celach porównawczych PAMAM Starburst dendrymer generation 1 (z firmy Aldrich) poddawano równoważnej ocenie pod względem właściwości tworzenia filmu, zmywania i siły przyłączania. Przeciwnie, ten materiał nie tworzył filmu ani nie wiązał się z włosem i wykazywał gorsze właściwości przy zmywaniu. Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja do pielęgnacji włosów, znamienna tym, że zawiera hydroksylowe funkcjonalizowane dendrytowe makrocząsteczki zbudowane z jednostek poliestrowych. 2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jest sformułowana jako spray do włosów, żel lub pianka. 3. Kompozycja według zastrz. 2, znamienna tym, że ponadto zawiera anionowy, niejonowy, kationowy lub amfoteryczny polimer do układania włosów. 4. Kompozycja według zastrz. 2 albo 3, znamienna tym, że ponadto zawiera aerozolowy propelent. Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.