RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa w Gwoźdźcu Gwoździec Małopolski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie nadzoru pedagogicznego z dnia 7 października 2009 r. wraz z nowelizacją z dnia r.Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. 2/33

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Lidia Głowacka, Józef Lewicki. Badaniem objęto 38 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 44 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 10 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły,grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki: efekty działalności dydaktycznej i wychowawczej, procesy zachodzące w szkole/placówce, funkcjonowanie szkoły/placówki w środowisku lokalnym i zarządzanie szkołą/placówką. 3/33

4 Obraz placówki Przedstawiony poniżej raport dotyczy ewaluacji zewnętrznej problemowej przeprowadzonej w Szkole Podstawowej im. Stefana Żeromskiego w Gwoźdźcu. Zawiera on wynikające z badań o niej informacje. Szkoła w Gwoźdźcu powstała w 1863 r. Od 2009 r. funkcjonuje w Zespole Szkoły Podstawowej i Przedszkola w Gwoźdźcu. W ciągu minionych lat wypracowała własne tradycje, które pielęgnowane są przez kolejne roczniki uczniów. Jest ośrodkiem życia umysłowego i kulturalnego społeczności wsi. Wizytówką szkoły i wsi jest zespół folklorystyczny Mały Gwoździec, w którego działaniach uczestniczą jej uczniowie i absolwenci. W 1995 roku oddano do użytku nowy obiekt szkolny. Obecnie do szkoły uczęszcza 97 uczniów, którzy uczą się w 6 oddziałach. Bardzo dobre warunki lokalowe, baza i wyposażenie służą wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz umożliwiają realizowanie zadań statutowych. Praca szkoły ukierunkowana jest na rozwój uczniów, zapewnienie im bezpieczeństwa, osiąganie dobrych wyników w nauce oraz sukcesów szkolnych. Przyjęte kierunki pracy szkoły wynikają z potrzeb uczniów i oczekiwań środowiska, są konsultowane i uzgadniane z rodzicami, którzy współdecydują o jej sprawach oraz z własnej inicjatywy włączają się do licznych zadań. Szkoła współpracuje z wieloma podmiotami działającymi w środowisku lokalnym oraz podmiotami świadczącymi pomoc uczniom. Podejmuje różnorodne przedsięwzięcia służące zaspakajaniu jego potrzeb, a jednocześnie sprzyjające aktywności uczniów. Oferta edukacyjna składająca się z różnych form zajęć pozalekcyjnych służy rozwojowi zainteresowań i uzdolnień uczniów, a także pokonywaniu przez nich trudności i niepowodzeń szkolnych. Uczniowie osiągają liczne sukcesy w konkursach artystycznych i współzawodnictwie sportowym. 4/33

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 199 Szkoła Podstawowa w Gwoźdźcu im.stefana Żeromskiego Szkoła podstawowa Gwoździec Kod pocztowy Urząd pocztowy Zakliczyn Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 76 Oddziały 6 Nauczyciele pełnozatrudnieni 7 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 3 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 2 publiczna Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki MAŁOPOLSKIE tarnowski Zakliczyn gmina miejsko-wiejska 5/33

6 Poziom spełniania wymagań państwa Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (D) Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami (D) C Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy (B) Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) C W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków (D) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu (D) C Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami (D) W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki (D) Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki (B) Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb (B) 6/33

7 Wnioski 1. W ocenie uczniów w szkole wszyscy traktowani są równo i nie spotykają się ze zjawiskiem dyskryminacji, dzięki czemu czują się w niej dobrze i bezpiecznie. 2. W szkole rozpoznaje się potrzeby i możliwości uczniów, co skutkuje sukcesywnym wzbogacaniem oferty edukacyjnej w zajęcia wspierające rozwój ucznia z dysfunkcjami i niepowodzeniami w nauce oraz sprzyjające rozwojowi ich zainteresowań. 3. Nauczyciele współpracują ze sobą w zakresie planowania i realizacji procesów edukacyjnych, nie prowadzą jednak regularnej ewaluacji swoich działań. 4. Nauczyciele wykorzystują w swojej pracy wnioski z analizy wyników sprawdzianu zewnętrznego w klasie VI oraz ewaluacji wewnętrznej, wdrażają działania ukierunkowane na podniesienie efektów kształcenia. 5. Formułowane i wdrażane wnioski z nadzoru pedagogicznego, skutkują wprowadzaniem zmian i działań doskonalących pracę dydaktyczną i wychowawczą, jednak w szkole nie wdraża się działań nowatorskich i innowacyjnych. 6. Bardzo dobre warunki lokalowe, baza i wyposażenie sprzyjają efektywnej realizacji zadań z zakresu wychowania, nauczania i uczenia się. 7. Zarządzanie szkołą opiera się na współpracy z nauczycielami, uczniami i rodzicami, co korzystnie wpływa na planowanie, organizowanie i realizację procesu edukacyjnego. 7/33

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska, działania. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B Szkoła prowadzi systemową diagnozę potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych każdego ucznia. Wspomaga ich rozwój poprzez organizowanie zajęć pozalekcyjnych ukierunkowanych na wsparcie rozwoju uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, pomoc w pokonywaniu trudności w nauce oraz zwiększeniu szans i rozwój ich zainteresowań. Nauczyciele indywidualizują proces nauczania, dobierają odpowiednie metody i formy pracy, motywują uczniów do zaangażowania i aktywności na lekcjach. Szkoła systematycznie współpracuje z instytucjami wspierającymi rozwój uczniów, dzięki czemu objęto pomocą psychologiczno - pedagogiczną wszystkie potrzebujące takiego wsparcia dzieci, zorganizowano zajęcia pozalekcyjne w ramach projektu "Indywidualizacja procesu nauczania w klasach I-III", zapewniono pomoc materialną oraz dożywianie dla dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji społecznej. Nie zauważa się dyskryminacji uczniów, którzy podkreślili, że wszyscy traktowani są równo, czują się bezpiecznie i mogą liczyć na pomoc swoich nauczycieli. W ich ocenie nie mają żadnych ograniczeń w uczestniczeniu w zajęciach pozalekcyjnych, które są dla nich interesujące i pomocne w nauce. Rodzice wskazują, że oferta zajęć pozalekcyjnych jest dostosowana do potrzeb ich dzieci, o których często rozmawiają z nimi nauczyciele. 8/33

9 W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Przeprowadzone diagnozy mają charakter działań systemowych. Dyrektor wskazał, że 27 uczniów wymaga wsparcia z powodu trudności w czytaniu i pisaniu, trudności matematycznych, wady wymowy i wad postawy. Wszyscy uczniowie zgodnie z ich potrzebami zostali objęci programem wsparcia, dla których organizowano dodatkowe zajęcia wspierające w pokonaniu trudności w nauce i dysfunkcji rozwojowych. Ponadto zorganizowano zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów: artystyczne, polonistyczne, matematyczne, przyrodnicze, sportowo-turystyczne. Prawie wszyscy rodzice poinformowali, że nauczyciele rozmawiają z nimi na temat potrzeb ich dzieci kilka razy w roku. Nauczyciele rozpoznają uzdolnienia artystyczne dzieci poprzez obserwację ich na występach i uroczystościach, analizują prace plastyczne. O potrzebach i predyspozycjach swoich uczniów dowiadują się również z rozmów z nauczycielami pierwszego etapu edukacyjnego, z bezpośrednich relacji rodziców oraz samych uczniów. W ramach ewaluacji wewnętrznej została przeprowadzona ankieta dla rodziców na temat oczekiwań, potrzeb i zainteresowań ich dzieci. Jako przykłady wymienili: potrzebę akceptacji, bezpieczeństwa, docenienia i zauważenia choćby najmniejszych sukcesów, prezentacji ich talentów np. muzycznych, plastycznych na szerszym forum, wyjazdów na wycieczki, poznawania ciekawych miejsc i zabytków. Rys.1 9/33

10 Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Oferta zajęć pozalekcyjnych jest dostosowana do potrzeb każdego ucznia. Zajęcia organizowane w szkole ukierunkowane są na zwiększenie szans edukacyjnych uczniów zdolnych, pomoc uczniom mającym trudności w nauce oraz wsparcie rozwoju dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Zorganizowano zajęcia wyrównawcze dla uczniów przejawiających trudności w opanowaniu umiejętności w zakresie pisania, czytania ze zrozumieniem oraz wykonywania działań matematycznych. Dla dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi prowadzone są zajęcia logopedyczne i gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej. Ponadto na ofertę edukacyjną szkoły składają się zajęcia poszerzające umiejętności z poszczególnych przedmiotów: kółko języka angielskiego, przyrodnicze, matematyczne, zajęcia rozwijające uzdolnienia muzyczne i plastyczne. Uczniowie motywowani są do rozwoju zainteresowań i uzdolnień poprzez przygotowanie do konkursów przedmiotowych, artystycznych i tematycznych organizowanych na forum szkoły i gminny. Większość ankietowanych uczniów wskazuje, że nie mają żadnych ograniczeń w uczestniczeniu w zajęciach pozalekcyjnych, które ich zdaniem są interesujące i pomocne im w nauce. Zdaniem większości ankietowanych rodziców oferta zajęć pozalekcyjnych jest dostosowana do potrzeb ich dzieci. W opinii Dyrektora w szkole nie ma uczniów nie uczestniczących w zająciach pozalekcyjnych. Rys.1 10/33

11 Rys.2 Rys.3 Rys.4 11/33

12 Rys.5 W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki W szkole nie zauważa się przypadków dyskryminacji uczniów. Pojawiły się jednak problemy z akceptacją dziecka nie nieuczęszczającego na religię oraz przybyłego z nowego środowiska. Problemy te były szybko rozwiązane przez wychowawców, którzy prowadzili rozmowy z uczniami i ich rodzicami, problem dyskryminacji omawiali na lekcjach wychowawczych, zorganizowano spotkanie uczniów z policjantem, prelekcję dla rodziców. Uczniowie wskazali, że nie było sytuacji, by ktoś był traktowany nierówno, wszyscy traktowani są tak samo, nikt nie jest wyróżniany przez nauczycieli, którzy sprawiedliwie oceniają i uwzględniają ich możliwości. Nikt nie mówi uczniowi, że jest gorszy z jakiegoś powodu, np. że jest słabszy w nauce, czegoś nie umie. Nauczyciele stwarzają szansę poprawienia ocen, dodatkowo po lekcjach tłumaczą trudny materiał. Czują się w szkole bezpiecznie, bo mogą liczyć na nauczycieli i jest miła atmosfera. Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła współpracuje z instytucjami wspierającymi uczniów, a podejmowane działania wynikają z ich potrzeb i sytuacji społecznej w jakiej się znajdują oraz korzystnie wpływają na ich rozwój. Przy współpracy z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w szkole wdrożono systemowe działania w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, stosownie do wyników przeprowadzonej diagnozy dzieci zostały objęte terapią logopedyczną, objęto działaniami wspierającymi rozwój ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych, opracowano plany działań wspierających, dostosowanie wymagań edukacyjnych oraz dostosowanie warunków do potrzeb uczniów na sprawdzianie zewnętrznym w klasie VI. Przy współpracy z Urzędem Miejskim szkoła 12/33

13 przystąpiła do projektu "Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III". Współdziałając z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej szkoła organizuje dożywianie dla dzieci w postaci obiadów, pomoc materialną w zakupie podręczników i przyborów szkolnych oraz finansowanie wypoczynku letniego. Współpraca jest adekwatna do potrzeb uczniów, którzy mają zapewnioną bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych, objęci są odpowiednimi formami wspomagania w pokonywaniu napotykanych trudności w nauce, a dzieci z rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej otrzymują stosowną pomoc. W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Nauczyciele indywidualizują proces nauczania oraz wspierają uczniów stosownie do ich potrzeb. Uczniowie uważają, że prawie wszyscy nauczyciele pomagają im w przypadku trudności w nauce na większości zajęć. Na obserwowanych zajęciach nauczyciele motywują dzieci do aktywności, zachęcają do wypowiadania się, pozytywnie wzmacniają poprzez chwalenie i docenianie każdego sukcesu, odwołują się do doświadczeń dziecka. Na większości obserwowanych zajęć uwzględniają indywidualne możliwości ucznia z trudnościami, dobierają odpowiednie formy pracy na lekcjach, wydłużają czasu na wykonanie poszczególnych czynności, różnicują stopień trudności zadań, stwarzają możliwość poprawiania błędnych odpowiedzi. W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Prawie wszyscy uczniowie uważają, że otrzymują odpowiednie wsparcie od nauczycieli, zarówno w rozwijaniu zainteresowań jak i pokonywaniu niepowodzeń szkolnych. Podkreślili, że prawie wszyscy wierzą w ich możliwości, mówią, że mogą poradzić sobie nawet z trudnym materiałem. Zbieżne stanowisko wyrazili również rodzice, którzy podkreślili, że ich dziecko może liczyć na wsparcie ze strony uczących w pokonywaniu trudności, a ta pomoc jest dla nich satysfakcjonująca. Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych 13/33

14 O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć nauczyciele powinni działać zespołowo organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu uczenia się uczniów oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli Poziom spełnienia wymagania: C Nauczyciele współpracują w ramach zespołów zadaniowych: nauczycieli uczących w klasach I-III oraz w oddziałach IV-VI. Podkreślili, że ta współpraca związana jest z planowaniem zadań oraz realizacją procesów edukacyjnych. Wspólnie ustalają zasady postępowania przy rozwiązywaniu problemów wychowawczych i wspierania ucznia z niepowodzeniami szkolnymi, planują realizację treści dydaktycznych z uwzględnieniem korelacji międzyprzedmiotowej, doskonalą swój warsztat pracy. Dzięki temu w szkole wdrożono szereg zmian korzystnie wpływających na jakość jej pracy. Wszyscy ankietowani uczący wskazują, że stosownie do ich potrzeb otrzymują wsparcie i pomoc od innych nauczycieli. Nauczyciele wskazali, że pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Nie prowadzą jednak ewaluacji systematycznie, ale tyko w sytuacjach, gdy dostrzegają jakiś problem, głównie dotyczący efektów działań wychowawczych. Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Nauczyciele współpracują w ramach zespołów zadaniowych: uczących w oddziałach I-III oraz w klasach IV-VI. Z uwagi na małą liczebność grona pedagogicznego współpracują ze sobą w przy planowaniu i realizacji większości zadań. Wspólnie opracowali plany pracy wychowawczej dla poszczególnych klas, plany wycieczek, uroczystości i konkursów. Wspólnie przygotowują szkolne i środowiskowe uroczystości: np. piknik europejski, przegląd twórczości Jana Brzechwy, współpracują przy organizacji oraz przygotowaniu dzieci do konkursów. Analizują osiągnięcia uczniów oraz wyniki sprawdzianu po klasie VI. Jednakże oceniając swoją aktywność i zaangażowanie wyrażają podzielone zdania. 14/33

15 Rys.1 Rys.2 15/33

16 Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami Wprowadzane zmiany w szkole są wynikiem wspólnych ustaleń i konsultacji Dyrektora z nauczycielami. Wdrażane zmiany dotyczyły głównie doskonalenia warsztatu pracy nauczyciela oraz metod i form pracy z uczniem. Do wprowadzania zmian nauczyciele przygotowywani są poprzez udział w szkoleniach organizowanych w szkole lub w formach zewnętrznych. Po przeprowadzeniu analizy wyników sprawdzianu zewnętrznego opracowano na zebraniu Rady Pedagogicznej wspólnie z udziałem wszystkich nauczycieli listę działań w celu udoskonalenia procesu nauczania i podniesienia efektów kształcenia. Zwiększono liczbę zajęć dydaktycznych (z godzin do dyspozycji dyrektora) po 1 godzinie z matematyki i języka polskiego, wprowadzono comiesięczne próbne sprawdziany w klasie VI, zorganizowano zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze dla uczniów z trudnościami w nauce oraz wspierające rozwój zainteresowań ucznia. Dzięki współdziałaniu nauczycieli z wychowawcami klas pozytywnie rozwiązano problemy wychowawcze, co wpłynęło na poprawę relacji między uczniami, lepszą adaptację ucznia w środowisku szkolnym oraz wzmocnienie współpracy z rodzicami. Rys.1 16/33

17 Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Współpraca nauczycieli sprzyja rozwiązywaniu problemów szkolnych. Wszyscy ankietowani uczący wskazują, że stosownie do ich potrzeb otrzymują wsparcie i pomoc od innych nauczycieli. Wspierają się przy realizacji podejmowanych działań, organizacji konkursów, szkolnych imprez i wycieczek, przekazują sobie wiedzę uzyskaną w szkoleniach, wymieniają spostrzeżenia na temat warsztatu pracy, prowadzenia zajęć. Wspólnie planują pracę wychowawczą, przekazują sobie informację z diagnozy potrzeb i możliwości uczniów. Skutkuje to uzyskiwaniem efektów wychowawczych oraz udoskonaleniem warsztatu pracy. Rys.1 17/33

18 Rys.2 18/33

19 Rys.3 Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy Nauczyciele wskazali, że pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Nie prowadzą jednak jej regularnie, tylko w sytuacjach, gdy dostrzegają jakiś problem, głównie dotyczący efektów działań wychowawczych. Pojedyncze osoby wskazały na śledzenie wyników nauczania, organizację lekcji, indywidualizację pracy z uczniem. Wszyscy uczący wskazują, że współpracują z innymi nauczycielami przy ewaluacji pracy własnej, ale przykłady wspólnych działań odnieśli tylko do wymiany doświadczeń w zakresie rozwiązywania problemów wychowawczych. 19/33

20 Rys.1 Rys.2 Wymaganie: 20/33

21 Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół i innych placówek są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: C W szkole analizuje się wyniki sprawdzianu zewnętrznego w klasie VI oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej. Wnioski z tych analiz wykorzystywane są do doskonalenia procesu lekcyjnego, wdrażania działań ukierunkowanych na podniesienie efektów kształcenia, realizacji podstawy programowej, wzbogacenia oferty edukacyjnej w zajęcia pozalekcyjne rozwijające zainteresowania oraz różne formy pomocy uczniowi z trudnościami w nauce. Wdrożone działania w tym zakresie monitorowane i analizowane są przez dyrektora i samych nauczycieli. W szkole prowadzone są mikrobadania, w postaci badania wyników nauczania w zakresie umiejętności czytania ze zrozumieniem w klasach edukacji wczesnoszkolnej oraz na wstępie drugiego etapu edukacyjnego w klasie IV, badanie umiejętności uczniów w klasie VI w postaci sprawdzianów próbnych. Nauczyciele nie wskazują jednak w jaki sposób wykorzystują w swojej pracy dane z tych badań, nie odnoszą się do wymienionych badań przy rozpoznawaniu zdolności, potrzeb i osiągnięć uczniów. Brak jest odniesienia do potrzeb szkoły oraz wyników badań dotyczących losów absolwentów. W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania W szkole analizuje się wyniki sprawdzianu zewnętrznego po klasie VI oraz wyniki ewaluacji wewnętrznej, w wyniku czego formułowane są wnioski wykorzystywane do doskonalenia procesu nauczania i wdrażania działań ukierunkowanych na podniesienie efektów kształcenia. Dyrektor i nauczyciele jako przykłady działań wynikających z wniosków wskazują na doskonalenie procesu lekcyjnego, modyfikowanie planów dydaktycznych, systematyczne monitorowanie realizacji treści podstawy programowej pod kątem umiejętności zawartych w poszczególnych standardach, doskonalenie zawodowe nauczycieli na temat "Jak pracować z uczniem, aby osiągnąć sukces edukacyjny". Zorganizowano dodatkowe zajęcia z poszczególnych przedmiotów w celu pomocy uczniowi z trudnościami w nauce, zintensyfikowano pracę z uczniami uzdolnionymi poprzez włączanie ich w szerszym zakresie do konkursów przedmiotowych. Ponad połowa nauczycieli wskazała na wykorzystanie 21/33

22 w swojej pracy wyników ewaluacji wewnętrznej i wyników sprawdzianów zewnętrznych. Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Szkoła monitoruje działania wdrażane na wskutek wniosków z analiz badań zewnętrznych i wewnętrznych. Dyrektor monitoruje czy nauczyciele wdrażają wnioski wynikające z analizy wyników sprawdzianu oraz jakie uzyskują efekty swoich działań. Analizuje pod katem efektywności wprowadzane działania w klasach I-III usprawniające kształcenie u dzieci już na pierwszym poziomie edukacyjnym umiejętności pisania i czytania ze zrozumieniem. Sprawdza stopień realizacji podstawy programowej oraz osiąganie przez dzieci umiejętności kluczowych. Podczas obserwacji zajęć są monitorowane metody i formy pracy pod kątem czy są odpowiednio dobierane do potrzeb uczniów. Monitorowany i analizowany jest przez nauczycieli udział dzieci w zajęciach pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania oraz zaangażowanie i udział dzieci w konkursach przedmiotowych i tematycznych. Większość nauczycieli wskazała na wnioski dotyczące percepcji uczniów, niektórzy wskazali również na wnioski dotyczące organizacji pracy nauczyciela, stosowanych form oceniania oraz metod pracy oraz potrzebę częstszej ewaluacji pracy własnej. Wskutek tych wniosków wprowadzono zmiany w doborze metod i form pracy na lekcjach, zmodyfikowano plany dydaktyczne, wdrożono działania w zakresie indywidualizacji pracy z uczniem mającym trudności w nauce. Zorganizowano dodatkowe obowiązkowe lekcje z matematyki i języka polskiego z godzin do dyspozycji dyrektora, zajęcia wyrównawcze oraz zajęcia rozwijające uzdolnienia i zainteresowania uczniów. Wdrożone wnioski są użyteczne oraz przyczyniają się do wprowadzania korzystnych zmian, mających na celu uzyskanie wyższych efektów kształcenia. 22/33

23 Rys.1 W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych W szkole wykorzystuje się wyniki zewnętrznych badań umiejętności trzecioklasistów przeprowadzonych po pierwszym etapie edukacyjnym (Ogólnopolskie Badania Umiejętności Trzecioklasistów oraz badania przy współpracy z wydawnictwem OPERON). Dyrektor wskazał, że opracowane z nich wnioski dotyczyły wdrażania uczniów do samodzielności, logicznego myślenia, koncentracji uwagi, doskonalenia umiejętności wykonywania działań matematycznych. Wykorzystano je do wzbogacenia oferty zajęć pozalekcyjnych, organizacji zajęć wyrównawczych oraz doskonalenia procesu dydaktycznego w celu uzyskania wyższych wyników na sprawdzianie po klasie VI. 23/33

24 W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów W szkole prowadzone są mikrobadania, które prowadzą sami nauczyciele (66,7% wskazań w ankiecie). Należą do nich badanie wyników nauczania w zakresie umiejętności czytania ze zrozumieniem w klasach edukacji wczesnoszkolnej oraz na wstępie drugiego etapu edukacyjnego w klasie IV, badanie umiejętności uczniów w klasie VI w postaci sprawdzianów próbnych. Nauczyciele jednak nie wskazują w jaki sposób wykorzystują dane z tych badań w swojej pracy, nie odnoszą się do wymienionych badań przy rozpoznawaniu zdolności, potrzeb i osiągnięć uczniów. Brak jest odniesienia do potrzeb szkoły oraz wyników badań dotyczących losów absolwentów. Wymaganie: Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Kluczowym elementem decydującym o jakości każdej organizacji jest zarządzanie, które służy jej rozwojowi. Skuteczne zarządzanie szkołą powinno koncentrować się na stworzeniu optymalnych warunków do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli, ich doskonalenia zawodowego. Wnioski z prowadzonej zespołowo ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego dyrektora powinny umożliwiać podejmowanie decyzji służących rozwojowi szkoły. Poziom spełnienia wymagania: C Działania dyrektora szkoły w zakresie zarządzania są adekwatne do potrzeb wychowawczych i edukacyjnych szkoły. Dyrektor dba o tworzenie dobrej atmosfery oraz właściwe relacje z uczniami i pracownikami. Oferta zajęć pozalekcyjnych odpowiada potrzebom i wspiera dzieci z niepowodzeniami szkolnymi oraz sprzyja rozwojowi zainteresowań i uzdolnień. Warunki lokalowe, baza i wyposażenie są adekwatne do potrzeb procesu dydaktycznego. Zarządzanie szkołą sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. Nauczyciele mają stworzone warunki współpracy oraz udziału w różnorodnych formach doskonalenia zawodowego. Najczęstszą formą są konferencje i seminaria metodyczne oraz szkolenia rady pedagogicznej. W szkole, z udziałem większości nauczycieli, prowadzona jest ewaluacja wewnętrzna, którą objęto całą szkołę łącznie z oddziałem przedszkolnym. Formułowane i wdrażane wnioski z nadzoru pedagogicznego, służą do wprowadzania zmian i wdrażania działań doskonalących pracę dydaktyczną i wychowawczą. W szkole nie wdraża się działań nowatorskich i innowacyjnych. 24/33

25 Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków Działania dyrektora szkoły w zakresie zarządzania są adekwatne do potrzeb wychowawczych i edukacyjnych szkoły. W szkole stworzono warunki współpracy nauczycieli, doskonalenia zawodowego oraz ich warsztatu pracy. Dyrektor dba o tworzenie dobrej atmosfery oraz właściwe relacje z uczniami i pracownikami. Oferta zajęć pozalekcyjnych odpowiada potrzebom i wspiera dzieci z niepowodzeniami szkolnymi oraz sprzyja rozwojowi zainteresowań i uzdolnień. Warunki lokalowe, baza i wyposażenie są adekwatne do potrzeb procesu dydaktycznego. Baza oraz organizacja pracy w szkole zapewniają bezpieczne i higieniczne warunki nauki. Bardzo dobre warunki, sprzyjają nauczaniu i uczeniu się, sale zajęć wyróżniają się wysoką estetyką, odpowiednim wyposażeniem w meble i sprzęt w pełni dostosowanym do potrzeb uczniów, pojedyncze stoliki, kąciki do zabaw w klasach edukacji wczesnoszkolnej, wyposażenie w różnorodne pomoce dydaktyczne do edukacji wczesnoszkolnej, języka polskiego, języka angielskiego i innych przedmiotów. Tygodniowy plan zajęć jest zgodny z higieną pracy umysłowej. Przedmioty ułożone są równomierniej w poszczególne dni tygodnia, nie występuje blokowanie poza językiem polskim w klasie V i VI, co nauczyciel wykorzystuje na dłuższe wypracowania klasowe. Rys.1 25/33

26 Rys.2 Rys.3 Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. Nauczyciele mają stworzone warunki współpracy oraz udziału w różnorodnych formach doskonalenia zawodowego. Najczęstszą formą są konferencje i seminaria metodyczne oraz szkolenia rady pedagogicznej. Dyrektor zachęca do doskonalenia zawodowego poprzez udział w szkoleniach w ramach projektu "Bezpośrednie wspomaganie szkół poprzez kompleksowe doskonalenie nauczycieli drogą do sukcesu edukacyjnego nauczycieli powiatu tarnowskiego", zwrot kosztów dojazdu, możliwość podzielenia się wiedzą z nauczycielami na zebraniu rady pedagogicznej, przydziela nagrody dyrektora, dodatek motywacyjny. Dyrektor zauważa i nagradza sukcesy nauczycieli. Dba o dobrą komunikację z uczącymi. W pracy często odwołuje się do założeń koncepcji pracy szkoły. 26/33

27 Rys.1 27/33

28 Rys.2 Rys.3 28/33

29 Rys.4 Rys.5 Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami W szkole prowadzona jest ewaluacja wewnętrzna, w którą są zaangażowana jest większość nauczycieli. Badania dotyczyły zagadnień związanych z osiągnięciami uczniów i wynikami nauczania, bezpieczeństwem dzieci, efektami pracy z uczniem zdolnym oraz zaangażowaniem w konkursy przedmiotowe i tematyczne. Nauczyciele przeprowadzili badania w wybranych obszarach, zbierają informacje od rodziców, uczniów i innych nauczycieli poprzez ankietowanie i opracowywanie wyników tych ankiet. Ponadto prowadzą obserwację uczniów, wskazują mocne i słabe strony, wskazują nad czym należy pracować, co doskonalić, formułują wnioski do dalszej pracy. 29/33

30 Rys.1 W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki W szkole formułowane są i wdrażane wnioski z nadzoru pedagogicznego, które służą do wprowadzania zmian i wdrażania działań doskonalących pracę dydaktyczną i wychowawczą. Jako przykłady wdrożonych wniosków nauczyciele i dyrektor podali indywidualizowanie w większym stopniu pracy z uczniem uzdolnionym na lekcjach oraz w czasie zajęć pozalekcyjnych, wspieranie rozwoju postaw twórczych dzieci, wdrożenie działań zwiększających bezpieczeństwo w szkole, zorganizowanie opieki świetlicowej dla uczniów oczekujących na przyjście rodziców, zagospodarowanie czasu na długich przerwach pod hasłem "Przerwy nie muszą być nudne" poprzez organizację wspólnych gier i zabaw, dopracowanie zasad odbierania dzieci młodszych ze szkoły, zorganizowanie przerw śniadaniowych pod opieką nauczyciela, realizacja akcji bezpieczeństwa dziecka na drodze "Odblaskowa szkoła". Ponadto wzmocniono o dodatkowe formy współpracę z rodzicami. Działania te były użyteczne i potrzebne dla szkoły, ponieważ wpłynęły na poprawę bezpieczeństwa dzieci, większe włączenie się rodziców w życie szkoły, zwiększenie motywacji uczniów do nauki, rozwój ich zainteresowań poprzez udział w różnorodnych zajęciach pozalekcyjnych, lepsze wykorzystanie możliwości i uzdolnień uczniów. 30/33

31 Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów W szkole nie wdraża się działań nowatorskich i innowacyjnych. Na żadnej z obserwowanych lekcji nie wystąpiły elementy takich działań. Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki Nauczyciele, uczniowie, pracownicy i rodzice mają swój udział w podejmowaniu decyzji dotyczących pracy szkoły. Dyrektor i nauczyciele konsultują swoje decyzje z uczniami i Samorządem Uczniowskim. Uczniowie przedstawiają swoje propozycje opiekunowi SU oraz wychowawcom klas, którzy rozmawiają ze swoimi wychowankami na temat wdrażanych zmian, oczekiwań i potrzeb uczniów. Raz w tygodniu omawiane są problemy na apelach szkolnych np. wycieczki, dni wolne, zagospodarowanie czasu na dużej przerwie. Wychowawcy klas omawiają wszelkie działania z rodzicami na zebraniach klasowych i konsultacjach indywidualnych, na których rodzice mogą wyrazić swoje propozycje, opinie, uwagi dotyczące życia szkolnego, oczekiwań i potrzeb ich dzieci. Wspólnie ustalono przebieg szkolnych i środowiskowych uroczystości, wyjazdy na wycieczki. Dyrektor zasięga opinii pracowników niepedagogicznych w sprawie potrzeb socjalnych, materialnych i opiekuńczych dzieci, zapewnienia bezpieczeństwa uczniów, problemów gospodarczych takich jak zakupów środków czystości i sprzętu, remontów. Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb. Pozyskuje środki z funduszy Unii Europejskiej poprzez udział w projektach np. w zakresie indywidualizacji procesu dydaktycznego oraz doskonalenia zawodowego nauczycieli. Współpracuje z różnorodnymi instytucjami i organizacjami pozarządowymi, co skutkuje osiąganiem wymiernych korzyści dla szkoły. Uczniowie biorą udział w licznych konkursach, projektach edukacyjnych rozwijających ich zainteresowania, zajęciach pozalekcyjnych, rozgrywkach sportowych, akcjach charytatywnych niosących pomoc potrzebującym. Dzięki współpracy z Urzędem Gminy przystąpiono do realizacji projektu współfinansowanego ze środków UE "Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania", udoskonalono warunki nauczania, zmodernizowano bazę lokalową, zakupiono nowy sprzęt i wyposażenie sal lekcyjnych. Efektem współpracy z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej jest dożywianie dzieci, pomoc materialna, wyprawka w przybory szkolne, udział uczniów w teatrzykach profilaktycznych. Ponadto uczniowie uczestniczyli w programie "Już pływam", w akcjach ekologicznych, spotkaniach z ciekawymi ludźmi. 31/33

32 Rys.1 32/33

33 Raport sporządzili Lidia Głowacka, Józef Lewicki Kurator Oświaty:... 33/33