Abonament a jego automatycznie przedłużenie - rzecz o wybranych nieuczciwych praktykach rynkowych w obszarze e-commerce. Warszawa, r.

Transkrypt

1 Abonament a jego automatycznie przedłużenie - rzecz o wybranych nieuczciwych praktykach rynkowych w obszarze e-commerce Warszawa, r. 1

2 Plan prezentacji: Ramy prawne oraz podstawowe pojęcia Nieuczciwe praktyki rynkowe i wzorce umowne Problem klauzul prolongacyjnych w oczach ECK Polska oraz UOKiK Subscription traps projekt wspólny sieci ECC-Net Przykładowe sprawy oraz siatka pomocnych instytucji Podsumowanie 2

3 Ramy prawne (1): Dyrektywa 2011/83/WE w sprawie praw konsumentów Dyrektywa 2005/29/WE dotycząca nieuczciwych praktyk rynkowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym Dyrektywa 93/13/WE w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich Kodeks cywilny 3

4 Ramy prawne (2): Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym Ustawa o prawach konsumenta Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów Decyzje UOKiK : - RKR 52/ RWR - 37/2014 4

5 Podstawowe pojęcia: Co to jest Internet? Co to jest e-commerce? Kim jest e-konsument i jakie cechy go charakteryzują? Ponad 60 % konsumentów w Polsce korzysta z zakupów online Co to jest umowa zawarta na odległość? Kto kupuje w sieci? Co kupujemy i dlaczego? 5

6 Nieuczciwe praktyki rynkowe: Ochrona konsumenta przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi : - Definicja nieuczciwych praktyk rynkowych - Rodzaje nieuczciwych praktyk rynkowych - Czarna lista nieuczciwych praktyk rynkowych - Uprawnienia konsumenta związane ze stosowaniem nieuczciwych praktyk przez przedsiębiorcę (odpowiedzialność cywilna i karna) 6

7 Wzorce umowne : Ramy prawne Które klauzule mogą być uznane za niedozwolone szara lista postanowień wg Kodeksu cywilnego Kontrola wzorca Rejestr klauzul niedozwolonych Stosowanie klauzul abuzywnych = naruszenie zbiorowych interesów konsumentów 7

8 Subskrypcja/Abonament: Definicja subskrypcji. Klauzule prolongacyjne Automatyczne przedłużanie subskrypcji jako problem konsumencki Jakie umowy najczęściej są przedłużane automatycznie? Decyzja RKR 52/2013 stanowisko UOKiK Decyzja RWR 37/2014 stanowisko UOKiK 8

9 Przedłużanie subskrypcji w oczach Prezesa UOKiK: Powody, dla których taka praktyka jest nieuczciwa? - Narusza dobre obyczaje - Wyłącza pełnię świadomości konsumenta przy dokonaniu kolejnej umowy - Brak oświadczenia woli - Nowa umowa takie same zasady? Niekoniecznie. 9

10 Przedłużanie subskrypcji vs ECK Polska Statystyki dotyczące ilości spraw Statystyki dotyczące skuteczności rozwiązywania spraw w kontekście automatycznego przedłużenia umowy Ignorantia legis non exculpa? Najczęstsze zachowania przedsiębiorców, do których zwraca się ECK Polska 10

11 Subscription traps : Projekt wspólny sieci ECC-Net Jak przeciwdziałać wpadnięciu w pułapki abonamentowe? Jak zachować się gdy już wpadniemy w sidła niechcianej subskrypcji 11

12 Case studies (1) Polski konsument zarejestrował się na niemieckim portalu randkowym. Umowę zawarł na okres próbny 3 miesiące. W przypadku braku złożenia oświadczenia woli o przedłużeniu/nieprzedłużeniu umowy, zostaje ona przedłużona o 12 miesięcy. Co miesiąc dostaje zatem wezwania do zapłaty na kwotę 29,90 PLN. Dzięki pomocy ECK Polska, w geście dobrej woli usługodawca odstąpił od windykacji. 12

13 Case studies (2): Fiński konsument zakupił u polskiego sprzedawcy tabletki na porost włosów. Produkt objęty był gwarancją 100 % zwrotu wartości produktu w przypadku braku efektów kuracji. Konsument od umowy odstąpił, ale wpłaconych środków mu nie zwrócono tłumacząc się tym, że nie przysługuje mu takie prawo na gruncie przepisów prawa. W efekcie działań sieci ECC-Net, środki odzyskał. 13

14 Case studies (3): Polska konsumentka zamówiła od węgierskiego przedsiębiorcy maść na powiększenie piersi. Oferta stanowiła, że w razie braku osiągnięcia obiecanego efektu, pieniądze zostaną jej oddane. Odmówiono jej jednak refundacji, ponieważ wraz z towarem nie wysłała zdjęć piersi przed kuracją i po kuracji. Dzięki pomocy ECC-Net pieniądze zostały jej wysłane. 14

15 Case studies (4): Polska konsumentka pewnego dnia otrzymała telefon od firmy, która ma swoją siedzibę w Belgii. Zaoferowano jej biustonosz gratis, zapłacić miała tylko za przesyłkę. Okazało się, że do biustonosza dołączono dwie faktury, za wysyłkę i za produkt. Sieć ECC-Net wyjaśniło sprawę konsumentka zapłaciła jedynie za przesyłkę. 15

16 Case studies (5): Polski konsument został telefonicznie poinformowany o tym, że wygrał zestaw noży. Przysłano mu je i okazało się, że w środku paczki znajduje się faktura. Nie zapłacił jej a kilka tygodni później otrzymał wezwanie do zapłaty. Dzięki kontaktowi sieci ECC-Net z firmą udało się sprawę wyjaśnić i konsument został oficjalnie przeproszony. Noże próbował odsprzedać w Internecie. 16

17 Case studies (6): Pewien polski konsument zgłosił do ECK Polska sklep, który chwalił się na swojej stronie internetowej tym, że pomimo że czas na odstąpienie od umowy wynosi w Polsce 10 dni, on w ramach ukłonu w stronę klientów, przewiduje 14 dni. (rozmowa telefoniczna z września b.r ) Konsument został skierowany do odpowiednich instytucji konsumenckich w Polsce. 17

18 Case studies (7) : Podczas przeprowadzania przez ECK Polska badania sklepów internetowych sprzedających towary za granicę Sweep Day 2015 okazało się, że wiele sklepów posługuje się nieprawdziwymi certyfikatami zaufania lub powołuje się na uczestnictwo w istniejących już znakach jakości, ale w rzeczywistości nie są one w ich posiadaniu. 18

19 Gdzie szukać pomocy?: Sprawy transgraniczne (UE, Islandia, Norwegia) - Europejskie Centrum Konsumenckie Sprawy krajowe - Miejscy/Powiatowi Rzecznicy Konsumentów - Stowarzyszenie Konsumentów Polskich - Federacja Konsumentów - Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (naruszenie zbiorowych interesów konsumentów) 19

20 Podsumowanie: ECC-Net zauważa problem niechcianych subskrypcji Ocena zachowań konsumentów składających skargi do ECK Polska Konsument winien przywiązywać większą uwagę przy zawieraniu umów a jeśli coś się stanie, winien wiedzieć dokładnie do kogo się zwrócić. 20

21 Dziękuję za uwagę Karol Muż Prawnik ECK Polska / Plac Powstańców Warszawy 1, Warszawa Podążaj za nami na Niniejsza prezentacja jest częścią działania ECC-Net PL FPA, które otrzymało dofinansowanie w ramach dotacji na działalność Europejskich Centrów Konsumenckich (ECC-Net) z Programu Ochrony Konsumentów w Unii Europejskiej na lata Treść prezentacji przedstawia poglądy autora i stanowi jego wyłączną odpowiedzialność; w żaden sposób nie odzwierciedla poglądów Komisji Europejskiej i/lub Agencji Wykonawczej ds. Konsumentów, Zdrowia, Rolnictwa i Żywności ani innego organu Unii Europejskiej. Komisja Europejska i/lub Agencja Wykonawcza nie przyjmują odpowiedzialności za żadne wykorzystanie zawartych informacji. 21