Odstąpienie od umowy w sklepie internetowym a koszty z nim związane

Transkrypt

1 Odstąpienie od umowy w sklepie internetowym a koszty z nim związane Sklepy internetowe cieszą się rosnącym zainteresowaniem konsumentów, a coraz więcej transakcji w obrocie handlowym jest zawieranych przez internet. Umowy zawierane w ten sposób zalicza się do grupy tzw. sytuacji nietypowych, czyli sprzedaży poza lokalem przedsiębiorcy i na odległość. Od tak zawartej umowy konsument ma prawo odstąpić, o czym przedsiębiorca jest zobowiązany go poinformować. Obowiązek ten nakłada na sprzedawcę internetowego ustawa z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta. Jednak zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez Europejskie Centrum Konsumenckie Polska ponad 30% przedsiębiorców nie informuje konsumentów o prawie odstąpienia od umowy. Kwestia dopełnienia tego obowiązku decyduje o tym, po czyjej stronie - konsumenta czy przedsiębiorcy - powstanie obowiązek poniesienia kosztów jakie generuje odstąpienie od umowy w sklepie internetowym. Prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość - tzw. prawo namysłu Podstawą prawną uprawnienia konsumenta do odstąpienia od umowy zawartej w sklepie internetowym, czyli zawartej na odległość, jest przepis art. 27 ustawy o prawach konsumenta. Ważne! Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorcy, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny i co do zasady bez ponoszenia kosztów. Powyższy termin zaczyna biec od dnia, w którym rzecz została objęta w posiadanie przez konsumenta lub wskazaną przez niego osobę trzecią (inną niż przewoźnik). Natomiast dla umowy sprzedaży, której przedmiot ma być dostarczany partiami, termin ten liczy się od dnia objęcia w posiadanie ostatniej rzeczy, a gdy świadczenie ma być spełniane przez regularne dostarczanie rzeczy przez oznaczony czas - od dnia objęcia w posiadanie pierwszej dostawy. Dla zachowania terminu odstąpienia od umowy sprzedaży zawartej przez internet znaczenie ma data wysłania sprzedawcy oświadczenia o odstąpieniu. Oznacza to, że oświadczenie takie może zostać wysłane nawet ostatniego dnia biegu terminu (np. objęliśmy rzecz w posiadanie 1 kwietnia, najpóźniej możemy odesłać ją sprzedawcy 14 kwietnia). Ważne! Jeśli sprzedawca uchybi obowiązkowi poinformowania konsumenta, że o odstąpienie od umowy w sklepie internetowym mu przysługuje, podstawowy 14-dniowy termin do odstąpienia od umowy ulega przedłużeniu o 12 miesięcy, licząc od upływu ostatniego dnia terminu podstawowego! / 6

2 Jednakże jeśli w ciągu tych 12 miesięcy sprzedawca zauważy swój błąd i poinformuje konsumenta o jego prawie, wówczas od dnia poinformowania konsumenta biegnie 14-dniowy termin do odstąpienia. Odstąpienie od umowy w sklepie internetowym przed objęciem rzeczy w posiadanie W tej kwestii należy wskazać na przepisy unijne zawarte w 40. dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, która jest podstawą wprowadzenia do polskiego porządku prawnego ustawy o prawach konsumenta. W dyrektywie tej zawarte jest wskazanie, że konsument powinien mieć możliwość odstąpienia od umowy jeszcze przed fizycznym objęciem rzeczy w posiadanie. Przykład 1. Konsument po zamówieniu produktu u przedsiębiorcy X dostaje atrakcyjniejszą ofertę sprzedaży tego samego produktu u przedsiębiorcy Y. Konsument powiadamia więc przedsiębiorcę X i nie odbiera produktu od kuriera. Częściowe odstąpienie od umowy w sklepie internetowym Choć przepisy ustawy nie wskazują wprost na takie uprawnienie konsumenta, daje się ono wywieść z całokształtu prawa konsumenckiego oraz z wytycznych Komisji Europejskiej do wskazanej wcześniej dyrektywy 40. Zgodnie z nimi dyrektywa nie uznaje za niedopuszczalne uzgodnienie przedsiębiorcy i konsumenta częściowego odstąpienia od umowy poprzez zwrot pojedynczego lub kilku towarów zakupionych w ramach jednego zamówienia. Zatem konsument w drodze porozumienia z przedsiębiorcą może częściowo odstąpić od umowy, której przedmiotem jest zakup kilku towarów, w drodze anulowania zakupu wybranego towaru (towarów). Zwrot używanego produktu zakupionego w sklepie internetowym Konsument może zwrócić nawet zużyty produkt, jeśli tylko zmieści się w ustawowym terminie. Jednak zgodnie z przepisem art. 34 ust. 4 ustawy o prawach konsumentów, konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy w wyniku korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy. Odpowiedzialność ta jest jednak wyłączona, gdy sprzedawca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy. Przykład 2. Pan Jan zakupił w e-sklepie rower. Po sprawdzeniu w czasie jazdy próbnej stabilności i wyposażenia roweru zdecydował się go zwrócić. W powyższym przykładzie zwrot, mimo używania roweru, będzie możliwy. Inaczej byłoby w przypadku, gdyby pan Jan użył roweru, np. do wyścigu kolarskiego. Zgodnie z wyjaśnieniami UOKiK oraz Komisji Europejskiej konsument w tym przypadku może używać produktu tylko tak, jak robiłby to w sklepie stacjonarnym. Ze względu na brak uregulowań w zakresie sposobu obliczania wysokości odszkodowania za zużycie rzeczy oraz brak orzeczeń sądowych w tym zakresie, należy odwołać się do doktryny. Zgodnie z głoszonymi poglądami to na sprzedawcy internetowym w postępowaniu sądowym będzie ciążył ciężar udowodnienia kwoty, o jaką zmniejszyła się wartość rzeczy. Możliwe, że niezbędne będzie powołanie biegłego. Co więcej, to sprzedawcy muszą samodzielnie stworzyć zgodne z prawem ochrony konsumenta zasady ustalania, dokumentowania i dochodzenia odszkodowań z tego tytułu. Odstąpienie od umowy w sklepie internetowym - sposób odstąpienia Aby odstąpić od umowy konsument musi złożyć sprzedawcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy. W doktrynie wskazuje się, że może zostać ono złożone w dowolnej formie - na piśmie, em, SMS-em. Nie jest więc / 6

3

4 art. 35, jeżeli konsument odstąpi od umowy po zgłoszeniu żądania zgodnie z art. 15 ust. 3 i art. 21 ust. 2; 12) braku prawa odstąpienia od umowy na podstawie art. 38 lub okolicznościach, w których konsument traci prawo odstąpienia od umowy. Najlepszym sposobem wypełnienia tego obowiązku przez sprzedawcę jest umieszczenie wskazanych informacji w regulaminie sklepu internetowego. Odstąpienie od umowy w sklepie internetowym - jakie koszty ponosi sprzedawca? Już samo złożenie przez konsumenta oświadczenia o odstąpieniu od umowy w sklepie internetowym skutkuje powstaniem kosztów po stronie sprzedawcy. Sprzedawca jest bowiem zobowiązany niezwłocznie, nie później niż w ciągu 14 dni od dnia złożenia przez konsumenta oświadczenia o odstąpieniu, zwrócić dokonane przez konsumenta płatności obejmujące świadczenie główne i koszty dostarczenia rzeczy do konsumenta. Co do zasady sprzedawca powinien dokonać zwrotu płatności w ten sam sposób, w jaki konsument zapłacił za towar. Jeżeli jednak konsument wyraził zgodę na inny sposób zwrotu pieniędzy, który nie generuje dla niego dodatkowych kosztów, można odstąpić od tej zasady i dokonać zwrotu płatności w innej formie. Istotnym uprawnieniem sprzedawcy jest możliwość wstrzymania się ze zwrotem płatności do momentu otrzymania od konsumenta zwróconego towaru lub dostarczenia dowodu jego odesłania. Jak wskazano wyżej do kosztów zwrotu, które musi ponieść sprzedawca, zalicza się również koszt dostarczenia rzeczy do konsumenta. Sprzedawca pokrywa ten koszt w całości, gdy konsument wybrał najtańszy z oferowanych przez sprzedawcę sposobów dostarczenia rzeczy. Gdy konsument wybrał sposób droższy od najtańszego oferowanego, musi bowiem sam zapłacić różnicę tych cen. Co do zasady więc zwrot towaru dokonywany jest na koszt konsumenta. Ustawodawca wprowadza jednak pewne odstępstwo od tej zasady. Jak wskazuje art. 23 ustawy o prawach konsumenta, gdy sprzedawca nie poinformował konsumenta o: kosztach zwrotu rzeczy, opłatach dodatkowych lub innych opłatach, musi sam pokryć bezpośrednie koszty zwrotu rzeczy, a konsument nie ponosi wskazanych kosztów ani opłat związanych ze zwrotem. Kolejną negatywną konsekwencją niepoinformowania konsumenta o prawie odstąpienia od umowy w sklepie internetowym jest pozbawienie sprzedawcy internetowego możliwości dochodzenia rekompensaty z tytułu zmniejszenia wartości używanej rzeczy. Wobec tego nawet jeśli produkt zwrócony przez konsumenta będzie zepsuty, sprzedawca nie będzie mógł dochodzić od konsumenta odszkodowania. Sprzedawca będzie ponosił dodatkowe koszty także w specyficznym przypadku niepoinformowania konsumenta o utracie przysługującego mu prawa odstąpienia od umowy, o czym stanowi art. 35 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta. Sytuacja ta dotyczy dostarczania treści cyfrowych, które nie są zapisane na nośniku materialnym, czyli np. na płycie. Konsument może nie wyrazić zgody na spełnienie świadczenia, przed upływem terminu do odstąpienia od umowy. Jednak gdy wyrazi zgodę, traci prawo odstąpienia od umowy. Stąd w przypadku, gdy nie zostanie o tym poinformowany, nie ponosi kosztów dostarczenia tych treści cyfrowych. Podobnie sytuacja kształtuje w przypadku umowy zawartej w sklepie internetowym, której przedmiotem jest / 6

5

6 Powered by TCPDF ( Data: koszty zmniejszenia wartości rzeczy przy używaniu jej w dozwolonym zakresie sprzedawcy koszt wykonanej usługi do chwili odstąpienia wartości rzeczy zapłata za dostarczenie treści cyfrowych zapłata za wykonaną usługę do chwili odstąpienia nie ponosi żadnych kosztów Copyright Wszystkie prawa zastrzeżone Web INnovative Software Sp. z o.o., Bolesława Krzywoustego 105/ Wrocław, biuro@wfirma.pl KRS , NIP , Kapitał zł / 6