Transport w Polsce. Wady polskiej sieci transportowej. Gęstość sieci drogowej w Polsce Wzrost liczby samochodów w Polsce

Transkrypt

1 Transport w Polsce Transport w Polsce Polska ma dogodne warunki do rozwoju transportu. Decydują o tym: nizinne ukształtowanie powierzchni Polski sprzyjające budowie dróg lądowych położenie kraju w środkowej Europie między Niemcami a Rosją, co sprzyja rozwojowi tranzytu wschód-zachód położenie Polski między Skandynawią a południem Europy sprzyjające tranzytowi w kierunku północ-południe Wady polskiej sieci transportowej Mała gęstość sieci dróg kołowych Niewielka ilość dróg szybkiego ruchu Tylko niektóre miasta posiadają obwodnice Zła jakość nawierzchni wielu odcinków dróg kołowych Zły stan infrastruktury kolejowej i taboru kolejowego Duże natężenie ruchu na polskich drogach Niewielka ilość żeglownych odcinków dróg wodnych Mała ilość śródlądowych kanałów żeglownych Transport drogowy w Polsce Transport samochodowy odgrywa podstawową rolę w gospodarce Polski. Jego udział w przewozie towarów wynosi 80%, a pasażerów 66%. Po roku 1989 jego rola systematycznie rosła. Wynika to z: wzrostu roli małych przedsiębiorstw ograniczeniu przewozów surowców mineralnych (transportowanych głównie koleją) rozwoju masowej motoryzacji wprowadzenia wolnego rynku przewozów samochodowych znacznego wzrostu roli tranzytu między Europą Zachodnią a krajami byłego ZSRR Gęstość sieci drogowej w Polsce Wzrost liczby samochodów w Polsce 1

2 Zmiany w sieci drogowej Polski po roku 2000 Powstaje sieć dróg szybkiego ruchu Buduje się liczne obwodnice miast Remontuje się nawierzchnię dróg ich stan systematycznie się poprawia Wprowadza się różnorodne działania (prawne, techniczne i prewencyjne) mające na celu zwiększenie bezpieczeństwa ruchu samochodowego Sieć dróg kołowych Sieć dróg kołowych Sieć dróg kołowych Docelowa sieć dróg szybkiego ruchu 2

3 Transport samochodowy w liczbach Długość dróg w Polsce 270 tys. km Gęstość sieci drogowej 86 km/100 km 2 Udział w transporcie towarów 85% Udział w transporcie pasażerów 68% Długość dróg szybkiego ruchu 3050 km (ponad połowa to autostrady) stan na początku 2016 roku Liczba samochodów ponad 19 mln (według CEPiK) Transport kolejowy Pierwsza linia kolejowa w Polsce powstała w roku 1942 połączyła ona Wrocław z Oławą Większość linii kolejowych istniejących dziś w Polsce zbudowano przed I wojną światową Najgęstsza sieć kolejowa powstała na terenie zaboru niemieckiego, a najrzadsza na obszarze zaboru rosyjskiego jest to widoczne do dziś W okresie między 1918 a 1939 rokiem wybudowano Magistralę Węglową łączącą Górny Śląsk z Gdynią oraz zbudowano Tunel Średnicowy w Warszawie Sieć kolejowa Polski rok Transport kolejowy Po drugiej wojnie światowej najważniejsze inwestycje kolejowe to: budowa Centralnej Magistrali Kolejowej łączącej GOP i Kraków z Warszawą budowa szerokotorowej Linii Hutniczo Siarkowej (LHS) łączącej GOP z granicą wschodnią elektryfikacja większości głównych linii kolejowych Sieć kolejowa 1945 rok Sieć kolejowa 1981 rok 3

4 Transport kolejowy Po roku 1985 transport kolejowy w Polsce zaczął przeżywać głęboki kryzys wynikający z: znacznego spadku liczby przewożonych ładunków i pasażerów (ograniczenie roli przemysłu ciężkiego oraz rozwój masowej motoryzacji) brak pieniędzy przyczynił się do degradacji infrastruktury kolejowej oraz taboru kolejowego zamknięto wiele lokalnych odcinków linii kolejowych (około 7 tys. km), a na innych znacznie zmniejszono prędkość pociągów Sieć kolejowa 2011 rok Gęstość sieci kolejowej Kolej w liczbach Długość linii kolejowych około km (15 miejsce w świecie, 6 w Europie, 4 w UE) Średnia gęstość sieci kolejowej - 6,5 km/100 km 2 (9 miejsce w UE) Udział kolej w transporcie towarów 12% Udział kolej w transporcie pasażerskim 30% Transport kolejowy Po roku 2004 rozpoczęto program rewitalizacji transportu kolejowego. Jego główne elementy to: gruntowna modernizacja linii magistralnych (przystosowanie do dużych prędkości, automatyzacja ruchu itp.) zakup nowoczesnego taboru kolejowego (Pendolino) modernizacja dworców kolejowych dostosowanie rozkładu jazdy pociągów do potrzeb pasażerów wprowadzanie licznych promocji na zakup biletów kolejowych itp.. 4

5 Mapa inwestycji kolejowych zrealizowanych, realizowanych oraz planowanych do roku 2020 Trasy Pendolino w Polsce Nowe inwestycje kolejowe Budowa kolei metropolitalnej w Trójmieście (połączenie Gdyni Głównej z Gdańskiem Wrzeszczem) uruchomiona w 2015 Budowa tunelu średnicowego w Łodzi (połączenie stacji Łódź Fabryczna ze stacją Łódź Kaliska) planowane rozpoczęcie budowy 2016 Budowa linii kolejowej Modlin Płock -? Budowa linii kolejowej Katowice Pyrzowice -? Transport morski Flota handlowa Polski po roku 1989 uległa znacznemu zmniejszeniu (1990 rok 250 statków, a w roku statków). Znacznie spadły także przewozy towarów drogą morską (odpowiednio z 28,5 mln ton do 9,4 mln ton). Znacznemu zwiększeniu uległa ilość pasażerów przewożonych drogą morską (ruch promowy). Liczba pasażerów w poszczególnych portach morskich Polski 5

6 Trasy promowe na Bałtyku Porty morskie Polski Gdańsk Gdańsk Gdańsk Największy i najstarszy port morski Polski Położony w ujściu Martwej Wisły do Zat. Gdańskiej Składa się z Portu Wewnętrznego położonego w ujściu Wisły (port uniwersalny) oraz z Portu Północnego (port wyspecjalizowany w przeładunku towarów masowych ropy i węgla oraz terminalu kontenerowego) Gdańsk Port Północny 6

7 Gdańsk terminal kontenerowy Port wybudowany od podstaw w okresie międzywojennym (początek budowy 1922) Port składa się z części zewnętrznej położonej nad Zatoką Gdańską oraz części wewnętrznej w sztucznych basenach wykopanych w pradolinie kaszubskiej Jest to port uniwersalny dużą rolę odgrywa przeładunek kontenerów Jest ważnym portem pasażerskim obsługuje trasy promowe oraz rejsy wycieczkowe po Bałtyku 7

8 Szczecin Świnoujście Szczecin Świnoujście Zespół portów położonych w rejonie ujścia Odry. Port Szczecin położony jest nad Odrą 65 km od Bałtyku, zaś port Świnoujście jest położony nad cieśniną Świna oddzielającą wyspy Wolin i Uznam Szczecin to port uniwersalny, natomiast Świnoujście przeładowuje głównie towary masowe, jest też największym polskim portem promowym. Zbudowano tu także terminal gazowy do wyładunku gazu skroplonego (LNG) Szczecin Świnoujście Świnoujście terminal gazowy 8

9 Transport lotniczy Po roku 1989 nastąpił jego szybki rozwój. Wynika to z następujących faktów: Zwiększenia kontaktów międzynarodowych (politycznych i gospodarczych) Wzrostu zamożności Polaków Rozwoju masowej turystyki zagranicznej Znacznego zwiększenia ilości Polaków pracujących zagranicą Rozwojowi tanich linii lotnicznych Transport lotniczy w liczbach Liczba obsłużonych w roku 2015 pasażerów na polskich lotniskach przekroczyła 30 milionów Największe polskie lotnisko Warszawa Okęcie obsłużyło ponad 11 mln pasażerów Większość ruchu lotniczego to trasy międzynarodowe głównie europejskie Najnowsze porty lotnicze Polski to lotnisko w Radomiu oraz Szymany na Mazurach (otwarcie rok 2016) Większość pasażerów korzystała z usług tanich linii lotniczych (Wizz Air, Ryanair) Transport wodny śródlądowy Mimo dogodnych warunków naturalnych (zwłaszcza nizinnego ukształtowania powierzchni) transport ten odgrywa w Polsce minimalną rolę. Wynika to z: niewielkiego stopnia regulacji polskich rzek (uregulowana jest tylko Odra, Noteć i dolna Wisła) wieloletnich zaniedbań, które doprowadziły do zniszczenia istniejącej infrastruktury wodnej Niewielkiej ilości sztucznych kanałów żeglownych Transport wodny śródlądowy Wśród przyczyn naturalnych utrudniających rozwój tego transportu w Polsce można wymienić: zlodzenie rzek w okresie zimowym częste wahania stanu wód w rzekach Udział transportu wodnego śródlądowego wynosi mniej niż 0,5% ogólnych przewozów towarów w Polsce. 9

10 Kanał żeglowne w Polsce Kanał Bydgoski - łączy Noteć z Brdą (system Wisły z systemem Odry) Kanał Elbląski łączy Drwęcę z rzeką Elbląg znajdują się na nim pochylnie Kanał Augustowski łączy rzekę Czarną Hańczę i Niemen z Biebrzą (system Wisły z systemem rzeki Niemen) Kanał Gliwicki łączy Odrę z GOP-em Kanał Żerański łączy Wisłę w Warszawie z Narwią (Jez. Zegrzyńskim) Kanał Ślesiński łączy Wartę z Jez. Gopło Kanał Elbląski - pochylnia Kanał Augustowski Kanał Gliwicki Transport przesyłowy SIEĆ ENERGOELEKTRYCZNA Transport obejmujący: sieć przesyłową energii elektrycznej sieć wodociągową sieć gazociągów sieć rurociągów ropy naftowej i jej produktów Przez obszar Polski przebiegają ważne europejskie linie przesyłowe ropy naftowej (rurociąg Przyjaźń) oraz gazu ziemnego (gazociąg jamalski) 10

11 Sieć rurociągów ropy naftowej Gazociąg Północny (Nordstream) Gazociąg zbudowany przez Rosję i Niemcy ułożony na dnie M. Bałtyckiego i omijający obszar Polski. Władze naszego kraju protestowały przeciwko budowie tego gazociągu obawiając się możliwości ograniczenia dostaw gazu do Polski istniejącymi już gazociągami przy zachowaniu dostaw do Europy Zachodniej Gazociągiem Północnym. Gazociąg Północny (Nordstream) Argumenty używane przez nasz kraj to: względy ekologiczne budowa i eksploatacja gazociągu może doprowadzić do pogorszenia stanu czystości Bałtyku względy ekologiczne istniała możliwość naruszenia podczas budowy pojemników z bronią chemiczną zatopioną w Bałtyku po II wojnie światowej względy komunikacyjne położenie rurociągu blisko portu w Świnoujściu utrudnia dostęp do tego portu większym statkom Argumenty strony polskiej nie zostały uwzględnionegazociąg zbudowano. Aktualnie Rosja prowadzi wstępne prace przygotowujące do budowy drugiej nitki tego gazociągu Gazociąg Północny (Nordstream) 11