stosowaniem używek, takich jak palenie papierosów i spożywanie alkoholu

Transkrypt

1

2 Szanowny Panie / Szanowna Pani Przeprowadzone badanie profilaktyczne Lipidogram2006 wykazało, że może znajdować się Pan / Pani w grupie osób o podwyższonym ryzyku wystąpienia chorób układu krążenia, a wśród nich tych najgroźniejszych takich jak udar mózgu i zawał mięśnia sercowego. Jak wykazują dowody naukowe uzyskane dzięki wiarygodnym badaniom, ryzyko to można znacznie ograniczyć zmieniając nawyki związane z: sposobem odżywiania codzienną aktywnością fizyczną stosowaniem używek, takich jak palenie papierosów i spożywanie alkoholu Nie można wykluczyć, iż szczególne uwarunkowania zdrowotne w Pana / Pani przypadku wymagają jeszcze innych działań, w tym przyjmowania leków. Dlatego oprócz stosowania się do poniższych zaleceń, namawiamy do odwiedzenia swojego lekarza rodzinnego i ustalenie z nim optymalnego sposobu zapobiegania chorobom układu krążenia. Dieta Niezwykle ważne jest, aby znał/a Pan / Pani swoją wagę i wiedział/a, czy mieści się ona w granicach normy, czy też jest podwyższona, co także w znaczący sposób wpływa na ryzyko wystąpienia chorób krążenia. Powszechnie używanym miernikiem jest tzw. indeks masy ciała - BMI (Body Mass Index). Oblicza się go według wzoru: Sponsor Lipidogram Schwarz Pharma Sp. z o.o. Ul. Dolna Łomianki Wykonawca Lipidogram Śląskie Laboratoria Analityczne Sp. z o.o. Ul. Żelazna Katowice

3 Drugim wskaźnikiem oceny stanu odżywienia jest obwód brzucha mierzony w talii w najwęższym punkcie między pępkiem a klatką piersiową. Jeżeli wynosi on powyżej 80 cm u kobiety, a powyżej 94 cm u mężczyzny, mówimy o tzw. otyłości brzusznej, która sprzyja rozwojowi miażdżycy. Zapobieganie oraz leczenie otyłości jest trudne i długotrwałe, dlatego nie należy stawiać sobie zbyt wygórowanych wymagań. Zadowalająca jest utrata masy ciała ok. 1 kg na miesiąc. Można to osiągnąć ograniczając kaloryczność posiłków do kcal dziennie. Wartość kaloryczna poszczególnych produktów spożywczych często podana jest na ich opakowaniu, zawierają ją też powszechnie dostępne tabele. Najlepiej zapytać o nie swojego lekarza rodzinnego lub pielęgniarkę środowiskowo-rodzinną. W każdym przypadku warto stosować się do poniższych zasad: Zastąp lub przynajmniej znacznie ogranicz spożycie tłuszczów zwierzęcych (masło, smalec), wprowadź tłuszcze pochodzenia roślinnego (margaryna, olej, oliwa). Unikaj w pokarmach widocznego tłuszczu - usuwaj tłuszcz z mięsa, skórę z kurczaka przed przygotowaniem posiłku. Zastąp mięso smażone formą gotowaną lub przyrządzoną na grillu. Jeśli musisz smażyć, używaj niewielkiej ilości tłuszczu. Ogranicz spożycie niewidocznego tłuszczu - pij odtłuszczone mleko, jedz tylko chude sery, unikaj śmietany oraz tłustych wędlin (mielonek, pasztetów i salami). Jedz dużo produktów zawierających tzw. złożone węglowodany (cukry). Powinny stanowić one ponad połowę wartości energetycznej spożywanych posiłków. Skutecznie zaspokajają one głód oraz dostarczają dużo zdrowego błonnika. Najwięcej błonnika zawierają owoce, jarzyny, ciemne pieczywo, kasze i ryż. Spożywaj przynajmniej ½ kg owoców i warzyw dziennie - są cennym źródłem witamin. Ogranicz spożycie cukru - nie słódź herbaty, unikaj ciast i słodyczy. Spożywaj odpowiednią ilość białka zawartego w mięsie i rybach oraz roślinach strączkowych. Białko jest koniecznym składnikiem codziennej diety.

4 Aktywność fizyczna Zapobieganie chorobom układu krążenia wymaga regularnej aktywności fizycznej. Jej natężenie oraz rodzaj zależą od wieku, sprawności fizycznej, upodobań oraz aktualnego stanu zdrowia. Niektóre choroby układu krążenia i układu ruchu mogą stanowić istotną barierę, uniemożliwiającą podejmowanie niektórych rodzajów wysiłku, dlatego w tych przypadkach zawsze przed rozpoczęciem realizacji programu ćwiczeń należy zasięgnąć porady lekarskiej. Razem z lekarzem można ustalić bezpieczny zestaw ćwiczeń. Poniżej zawarto kilka ogólnych zasad postępowania, celem zwiększenia aktywności fizycznej do poziomu, ograniczającego ryzyko wystąpienia chorób serca i naczyń. Wersja I - dla osób w wieku do 60 / 65 lat Wysiłek fizyczny musi być regularny. O ile to możliwe należy go stosować przez większość dni w tygodniu. Ćwicz przynajmniej 3-4 razy w tygodniu, początkowo minut, stopniowo wydłużaj czas do przynajmniej 30 minut. Rozpoczynaj od 5-minutowej rozgrzewki, w czasie której wykonuj proste, rytmiczne, łagodne ćwiczenia stopniowo rozgrzewające Twój organizm (marsz, trucht). Przez ok. 20 minut ćwicz intensywniej: biegaj, pływaj, graj w tenisa, jeźdź na rowerze, szybko maszeruj lub uprawiaj inny sport, przy którym tętno wynosi ok. 130/min. Zakończ 5-minutowymi ćwiczeniami wyciszającymi powtórz ćwiczenia rozgrzewające lub po prostu wolno spaceruj. Pomoże to przestawić Twój organizm na niższy poziom aktywności. Bądź bardziej aktywny na co dzień: więcej chodź pieszo, wchodź po schodach, gdy tylko jest ku temu okazja. Zaproś do wspólnych ćwiczeń rodzinę lub znajomych - wspólna aktywność to również świetna recepta na zmniejszenie stresu i napięcia. Ogranicz czas spędzany przed telewizorem i ekranem komputera do niezbędnego minimum - nie więcej niż 1 godzinę dziennie.

5 Wersja II - dla osób w wieku powyżej 60 / 65 lat Wysiłek fizyczny musi być regularny i dostosowany do Twoich możliwości zdrowotnych. Ćwicz przynajmniej 2 razy w tygodniu, początkowo 5-10 minut, stopniowo wydłużaj czas do przynajmniej 20 minut. Rozpoczynaj od 5-minutowej rozgrzewki, w czasie której wykonuj proste, rytmiczne, łagodne ćwiczenia stopniowo rozgrzewające Twój organizm (spacer, gimnastyka). Przez ok. 15 minut ćwicz intensywniej: maszeruj, pływaj, biegaj, lub o ile Twój stan zdrowia na to pozwala, uprawiaj swój ulubiony sport. Zakończ 5-minutowymi ćwiczeniami wyciszającymi - powtórz ćwiczenia rozgrzewające lub po prostu wolno spaceruj. Pomoże to przestawić Twój organizm na niższy poziom aktywności. Bądź bardziej aktywny na co dzień: więcej chodź pieszo, wchodź po schodach, gdy tylko jest ku temu okazja. Zaproś do wspólnych ćwiczeń rodzinę lub znajomych wspólna aktywność to również świetna recepta na zmniejszenie stresu i napięcia. Używki W każdym przypadku rezygnacja z palenia tytoniu jest niezwykle ważna. Jeżeli chciałbyś rzucić palenie, poproś o pomoc swojego lekarza rodzinnego. Spożycie alkoholu ponad 30g / dobę w przypadku mężczyzn oraz 20g / dobę w przypadku kobiet w przeliczeniu na czysty spirytus (np. dla mężczyzn 75 g wódki, 250 ml wina lub 500 ml piwa) wiąże się ze zwiększonym ryzykiem chorób krążenia, dlatego w żadnym wypadku spożycie alkoholu nie powinno przekraczać podanych ilości. Komitet Sterujący badania Lipidogram 2006 Prof. dr hab. n. med. Witold Lukas Prof. dr hab. n. med. Wiesława Piwowarska Prof. dr hab. n. med. Andrzej Tykarski Autorzy: Dr n. med. Mirosław Mastej Dr n. med. Jacek Jóźwiak Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce Dr n. med. Adam Windak