RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ Zagórze Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. 2/74

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Beata Palmowska, Irena Legutko. Badaniem objęto 43 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 69 Przeprowadzono rodziców wywiad (ankieta i wywiad indywidualny grupowy) z dyrektorem i 11 placówki, nauczycieli grupowy (ankieta i wywiad grupowy). z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: APOEW - Ankieta badająca przebieg ewaluacji [ankieta poewaluacyjna] OS - Arkusz obserwacji szkoły OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WPN - Scenariusz wywiadu z pracownikami niepedagogicznymi WPOP - Scenariusz wywiadu z przedstawicielem organu prowadzącego WUI-III - Scenariusz wywiadu z uczniami klas I-III (szkoła podstawowa) WUPO - Scenariusz wywiadu z uczniami po obserwacji WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale 3/74

4 Obraz szkoły Szkoła Podstawowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Zagórzu położona jest w powiecie wielickim, w gminie Niepołomice. Jest to Szkoła z wieloletnią tradycją sięgającą początków XX wieku, do której uczęszcza aktualnie 84 uczniów. Dbałość o wysoki poziom nauczania powoduje, że nauczyciele chętnie podejmują różne formy współpracy, wdrażają sprawdzone działania oraz wypracowują jednorodne rozwiązania. Diagnozują potrzeby rozwojowe uczniów, stosują różnorodne metody i formy pracy z uczniami oraz dostosowują wymagania do potrzeb i możliwości każdego dziecka. W Szkole panuje atmosfera sprzyjająca uczeniu się. Dzieci lubią swoją szkołę i chętnie do niej chodzą. Nauczyciele potrafią zainteresować uczniów prowadzonymi zajęciami. Uczniowie uczą się świadomie, otrzymują wsparcie a uzyskiwane oceny pozytywnie motywują ich do pracy i sprawiają, że czują się odpowiedzialni za własny rozwój. Podejmowane są działania służące kształtowaniu właściwych postaw zgodnych z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego, promuje się zdrowy styl życia. Szkoła stanowi centrum wydarzeń społecznych i kulturalnych, integrujących zarówno uczniów, nauczycieli, rodziców, lokalne organizacje jak i społeczność wsi Zagórze i Słomiróg. Szkoła zwraca szczególna uwagę na wychowanie. Obowiązujące normy i zasady są dla wszystkich uczniów zrozumiałe. W Szkole ważne jest budowanie poczucia własnej wartości u uczniów, kształtowanie szacunku dla innych, kultura osobista, patriotyzm, poszanowanie tradycji i historii. Dyrektor zabiega o stworzenie uczniom i nauczycielom optymalnych warunków lokalowych i wyposażenia umożliwiających prawidłowe funkcjonowanie placówki. Zachęca nauczycieli do systematycznego podnoszenia swoich kwalifikacji. Dba o dobre relacje między pracownikami, nauczycielami, uczniami i ich rodzicami. 4/74

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Marszałek Józef Piłsudski Typ placówki Szkoła podstawowa Miejscowość Zagórze Ulica Zagórze Numer 81 Kod pocztowy Urząd pocztowy Niepołomice Telefon Fax Www Regon Publiczność publiczna Kategoria uczniów Dzieci lub młodzież Charakter brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 71 Oddziały 6 Nauczyciele pełnozatrudnieni Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 4.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 1.00 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 7.1 Województwo MAŁOPOLSKIE Powiat wielicki Gmina Niepołomice Typ gminy gmina miejsko-wiejska 5/74

6 Poziom spełniania wymagań państwa Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów B Szkoła lub placówka działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną własną koncepcją pracy, uwzględniającą potrzeby rozwojowe uczniów, specyfikę pracy szkoły lub placówki oraz zidentyfikowane oczekiwania środowiska lokalnego (D) Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest znana uczniom i rodzicom oraz przez nich akceptowana (D) Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest przygotowywana i modyfikowana we współpracy z uczniami i rodzicami (B) Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest realizowana we współpracy z uczniami i rodzicami (B) Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się B Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału (D) Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się (D) Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się (D) Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania (D) Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach (D) Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój (D) Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej (B) Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój (B) Uczniowie uczą się od siebie nawzajem (B) W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów (B) Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej B W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Uczniowie są aktywni B Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą (D) Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności (D) Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby (B) 6/74

7 Uczniowie realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby (B) Respektowane są normy społeczne B Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne (D) Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego (D) Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu (D) W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb (B) W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji B W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych B Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (D) Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami (D) Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy (B) Promowana jest wartość edukacji B W szkole lub placówce prowadzi się działania kształtujące pozytywny klimat sprzyjający uczeniu się (D) W szkole lub placówce prowadzi się działania kształtujące postawę uczenia się przez całe życie (D) Szkoła lub placówka wykorzystuje informacje o losach absolwentów do promowania wartości edukacji (B) Działania realizowane przez szkołę lub placówkę promują wartość edukacji w społeczności lokalnej (B) Rodzice są partnerami szkoły lub placówki B Szkoła lub placówka pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy (D) W szkole lub placówce współpracuje się z rodzicami na rzecz rozwoju ich dzieci (D) Rodzice współdecydują w sprawach szkoły lub placówki i uczestniczą w podejmowanych działaniach (D) Rodzice wychodzą z inicjatywami na rzecz rozwoju uczniów i szkoły (B) Szkoła lub placówka realizuje inicjatywy rodziców (B) 7/74

8 Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju B Prowadzi się rozpoznanie potrzeb i zasobów szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego i na tej podstawie podejmuje się inicjatywy na rzecz ich wzajemnego rozwoju (D) Szkoła lub placówka w sposób systematyczny i celowy, z uwzględnieniem specyfiki jej działania, współpracuje z instytucjami i organizacjami w środowisku lokalnym (D) Współpraca szkoły lub placówki ze środowiskiem lokalnym wpływa na rozwój środowiska. (B) Współpraca szkoły lub placówki z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku lokalnym wpływa korzystnie na rozwój uczniów (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych B W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi B Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków (D) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu (D) Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami (D) W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki (D) Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów (B) Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki (B) Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne odpowiednie do jej potrzeb (B) 8/74

9 Wnioski 1. Szkoła rozpoznaje możliwości i potrzeby rozwojowe uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego, dzięki czemu udziela uczniom wsparcia w pokonywaniu ich trudności i rozwijaniu zainteresowań. 2. Planowanie oraz realizacja procesów edukacyjnych uwzględniająca potrzeby i możliwości uczniów, w tym stosowanie odpowiednich metod pracy, korzystnie wpływa na zaangażowanie uczniów podczas zajęć, w mniejszym stopniu wpływa na ich aktywność. 3. Atrakcyjność zajęć lekcyjnych poprzez stosowanie aktywnych metod nauczania i dobrze zorganizowanej pracy nauczycieli powoduje, że uczniowie chętnie się w nie angażują, co przyczynia się do ich wszechstronnego rozwoju. 4. Szkoła w sposób powszechny i systemowy rozpoznaje i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, co przyczynia się do optymalnego planowania indywidualnej pracy z uczniem, adekwatnie do jego potrzeb, możliwości, predyspozycji. 5. Podejmowane w Szkole działania w ramach edukacji antydyskryminacyjnej dostosowane są do potrzeb uczniów, sprzyjają podnoszeniu poziomu ich wiedzy oraz pozytywnie wpływają na ich postawy społeczne. 6. W Szkole wdraża się uczniów do samorządności poprzez wspieranie ich działań w tym zakresie, co sprzyja kształtowaniu w nich postaw społecznych i obywatelskich oraz uczy poczucia odpowiedzialności za siebie i innych. 7. Szkoła systematycznymi działaniami zapewnia uczniom w wysokim stopniu bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne w szkole, a zachodzące relacje i podejmowane skuteczne inicjatywy oparte są na współpracy i zaufaniu. 8. Szkoła tworzy warunki do efektywnej współpracy z rodzicami. Inicjatywy rodziców w istotny sposób wpływają na rozwój uczniów i Szkoły. 9. Szkoła prowadzi aktywną i systematyczną współpracę ze środowiskiem lokalnym, wykorzystując w tym zakresie potrzeby i zasoby własne oraz środowiska, która w znaczący sposób przyczynia się do rozwoju uczniów i Szkoły oraz integracji środowiska. 10. Zarządzanie Szkołą koncentruje się na nauczaniu i wychowaniu, sprzyja współpracy nauczycieli, ich doskonaleniu zawodowemu, jest ukierunkowane na zapewnienie właściwych warunków pracy i nauki, adekwatne do potrzeb edukacyjnych i wychowawczych uczniów. 9/74

10 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów Stan oczekiwany: Edukacja jako działanie celowe wymaga koncepcji, czyli przyjęcia teoretycznych założeń, określenia celów i wyznaczenia sposobów ich realizacji. Istotne jest, aby jej podstawowe elementy składowe były znane, akceptowane przez nauczycieli, uczniów i rodziców oraz zgodne z potrzebami rozwojowymi ucznia, specyfiką szkoły, a także zidentyfikowanymi potrzebami środowiska. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła działa zgodnie z przyjętą koncepcją pracy, uwzględniającą potrzeby rozwojowe uczniów, specyfikę pracy Szkoły oraz potrzeby środowiska. Działania podejmowane przez Szkołę są adekwatne do potrzeb uczniów i środowiska oraz spójne z jej koncepcją pracy. Koncepcję pracy Szkoły w pełni akceptują uczniowie i rodzice. Uczniowie i rodzice aktywnie uczestniczą w tworzeniu i modyfikacji koncepcji pracy Szkoły. Uczniowie i rodzice angażują się w realizację koncepcji pracy Szkoły. Obszar badania: Szkoła lub placówka działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną własną koncepcją pracy, uwzględniającą potrzeby rozwojowe uczniów, specyfikę pracy szkoły lub placówki oraz zidentyfikowane oczekiwania środowiska lokalnego Szkoła działa zgodnie z przyjętą koncepcją pracy, uwzględniającą potrzeby rozwojowe uczniów, specyfikę pracy Szkoły oraz potrzeby środowiska. Działania podejmowane przez Szkołę są adekwatne do potrzeb uczniów i środowiska oraz spójne z jej koncepcją pracy. Koncepcja pracy Szkoły jest dostępna na stronie internetowej Szkoły oraz na tablicy ogłoszeń w budynku szkolnym. Określa mocne i słabe strony w zakresie lokalizacji, bazy i organizacji pracy Szkoły, misję i wizję. Wskazuje główne obszary pracy Szkoły, które obejmują efekty kształcenia i rozwój uczniów, bazę umożliwiającą realizację zadań Szkoły na najwyższym poziomie, bezpieczeństwo uczniów, współpracę ze środowiskiem lokalnym oraz efektywne zarządzanie. Określa także model absolwenta Szkoły. Koncepcja pracy uwzględnia potrzeby rozwojowe uczniów, w szczególności poprzez zapewnienie uczniom udziału w konkursach, zawodach, projektach edukacyjnych. O tym, że nauka w Szkole jest ważna informują podczas wywiadu uczniowie, a także Dyrektor i nauczyciele, którzy podkreślają, że uczniowie chętnie prezentują swoje umiejętności, rozwijają swoje zainteresowania w Szkole i poza nią. Na szkolnym korytarzu eksponuje się dyplomy i puchary uzyskane przez uczniów w konkursach i zawodach. Szkoła podoba się uczniom młodszym, w szczególności wycieczki i pomoce. 10/74

11 Na tablicy ogłoszeń w korytarzu szkolnym umieszczona jest informacja o realizowanych przez Szkołę projektach edukacyjnych. Koncepcja pracy Szkoły odzwierciedla także potrzeby środowiska. Przykładem są organizowane przez Szkołę imprezy środowiskowe - festyny, pikniki, integrujące lokalną społeczność, o których informuje Dyrektor, nauczyciele i partnerzy Szkoły. W odpowiedzi na potrzeby środowiska został otwarty przy Szkole Punkt Przedszkolny, na co zwracają uwagę partnerzy i Dyrektor. Obszar badania: Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest znana uczniom i rodzicom oraz przez nich akceptowana Koncepcję pracy Szkoły w pełni akceptują uczniowie i rodzice. Uczniowie przyznają, że zgadzają się z zasadami obowiązującymi w Szkole (wykres 1j), ze sposobem prowadzenia lekcji (wykres 2j), z organizacją pracy Szkoły (wykres 3j) oraz działaniami wychowawczymi stosowanymi w Szkole (wykres 4 j). Informują, że najważniejsze w szkole to nauczyciele, porządek, uczniowie, sale lekcyjne, Dyrektor i nauka. Przyznają, że w Szkole nie ma przemocy, wszyscy się znają. Podobają się im nauczyciele, koledzy, klasy szkolne. Chcieliby więcej wycieczek. Rodzice wskazują, że Szkoła działa na różnych płaszczyznach. Angażuje uczniów w akcje charytatywne, które uczą wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka, empatii, kultury osobistej, wzajemnego szacunku, prowadzi edukację patriotyczną, która wiąże się z patronem Szkoły Józefem Piłsudskim. W Szkole tworzy się przyjazną atmosferę. Rodzice przyznają, że bardzo im odpowiada określony przez Szkołę profil absolwenta. Wykres 1j Wykres 2j 11/74

12 Wykres 3j Wykres 4j Obszar badania: Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest przygotowywana i modyfikowana we współpracy z uczniami i rodzicami Uczniowie i rodzice aktywnie uczestniczą w tworzeniu i modyfikacji koncepcji pracy Szkoły. Uczniowie poinformowali, że mogą przedstawić swoje pomysły dotyczące Szkoły. Dyrektor i nauczyciele przyznają, że propozycje uczniów są poddawane analizie a informację o tym, które z nich zostaną uwzględnione w planie pracy na dany rok szkolny przedstawia się na apelu szkolnym. Rodzice uważają, że mają możliwość współdecydowania o ważnych sprawach szkolnych. Około połowa rodziców nie zgłaszała w ostatnim czasie żadnych propozycji dotyczących uczniów i Szkoły. Rodzice informują, że podczas spotkań rady rodziców wspólnie wypracowują swoje oczekiwania wobec Szkoły. Przyznają, że rada rodziców ma istotny wpływ na sprawy dotyczące Szkoły i jej propozycje są zawsze brane pod uwagę, analizowane i dyskutowane. Podkreślają, że komunikacja między rodzicami a Szkołą jest bardzo dobra. Rodzice mogą zgłaszać swoje propozycje na zebraniu ogólnym rodziców oraz na zebraniach klasowych. To, że rodzice partycypują w przygotowaniu i modyfikacji koncepcji pracy Szkoły wynika także z wypowiedzi Dyrektora i nauczycieli. Dyrektor wskazuje, że ostatnim czasie zgłoszone propozycje rodziców dotyczyły zorganizowania wyjazdów na basen, o czym informują także nauczyciele, zorganizowania spotkań z osobami, które w sposób ciekawy będą mogły bezpieczeństwa przekazywać uczniów uczniom poprzez wiadomości modernizację historyczne szatni. dotyczące Nauczyciele regionu informują i kraju, zwiększenia o propozycjach rodziców dotyczących organizacji wycieczek, imprez i uroczystości a także zajęć pozalekcyjnych. 12/74

13 Obszar badania: Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest realizowana we współpracy z uczniami i rodzicami Uczniowie i rodzice angażują się w realizację koncepcji pracy Szkoły. Uczniowie zgłaszają swoje propozycje dotyczące Szkoły. Zgłoszone propozycje dotyczył zmiany form lub metod pracy, zorganizowania Dnia Nauki, przygotowania pomocy dydaktycznych, gazetki tematycznej, wyjść lub wycieczek tematycznych. Uczniowie nigdy lub rzadko zgłaszają jakieś pomysły dotyczące tego co robią na lekcji (wykres 1j). Przyznają, że w realizację zgłoszonych pomysłów angażuje się samorząd uczniowski, jego opiekun oraz inni nauczyciele. Zdaniem nauczycieli, uczniowie zgłaszają wiele pomysłów na to co chcieliby robić w szkole i większość z nich została zrealizowana. Zdecydowana większość rodziców przyznaje, że rada rodziców informuje rodziców na bieżąco na temat decyzji podejmowanych z ich udziałem i ma możliwość współdecydowania o ważnych sprawach szkolnych. Większość rodziców w tym lub poprzednim rok szkolnym współuczestniczyła w podejmowaniu decyzji dotyczących życia Szkoły. Rodzice informują, że wspólnie z nauczycielami lub w uzgodnieniu z nimi biorą w przygotowaniu dzieci do udział w konkursach, uczestniczą w imprezach. Przyznają, ze wspólnie z innymi rodzicami inicjowali działania na rzecz rozwoju uczniów. Były to wspólne występy teatralne dzieci i rodziców w przedstawieniu Kopciuszek, zorganizowanie wyjazdów na basen, udział w konkursach, zajęcia dodatkowe. W działania rodziców angażuje się większość z nich. Dyrektor informuje, że rodzice inicjowali działania na rzecz wzmocnienie edukacji patriotycznej, zakupu pomocy dydaktycznych (np. tablicy interaktywnej), korzystania z basenu przez dzieci, założenia skrzynki pomysłów i opinii na temat pracy szkoły. Nauczyciele deklarują, że wspólnie z rodzicami ustalają plan pracy klasy, plan imprez i wycieczek szkolnych, propozycje kół zainteresowań, spotkań z ciekawymi ludźmi. Wykres 1j 13/74

14 Wymaganie: Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się Stan oczekiwany: Nauczanie w efektywnych szkołach jest celowe, ma jasno określone zadania, jest dobrze zorganizowane, przygotowane i odbywa się w odpowiednim tempie. Ilość czasu spędzanego na uczeniu się jest zaplanowana i kontrolowana, a stawiane pytania angażują uczniów. Środowisko uczenia się powinno być atrakcyjne, metody pracy nauczycieli oparte na najnowszej wiedzy pedagogicznej. Ważne jest, by zachęcać uczniów do samooceny i brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Duży wpływ na ten proces ma informowanie uczniów o postępie, jaki się dokonuje w ich rozwoju intelektualnym, społecznym i osobistym. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Procesy edukacyjne prowadzone w Szkole są adekwatne do potrzeb uczniów a działania nauczycieli w tym zakresie są powszechne i służą rozwojowi uczniów. Nauczyciele na każdej lekcji podejmują skuteczne działania kształtujące u uczniów umiejętność uczenia się. W opinii uczniów i rodziców, w Szkole powszechnie podejmowane są działania służące tworzeniu atmosfery sprzyjającej uczeniu się. Nauczyciele zapoznają wszystkich uczniów z celami uczenia się oraz określają wobec nich oczekiwania w tym zakresie. Działania nauczycieli w zakresie motywowania uczniów do aktywnego uczenia się oraz wspierania ich w trudnych sytuacjach mają charakter powszechny. Uczący kładą nacisk na przekazywanie uczniom skutecznej informacji zwrotnej. Nauczyciele przestrzegają ustalonych i jasnych zasad oceniania. Zwracają uwagę na działania uczniów podejmowane w trakcie zajęć, a przekazywane przez nich informacje zwrotne motywują dzieci do uczenia się oraz umożliwiają planowanie ich indywidualnego rozwoju. Nauczyciele podczas lekcji podejmują zaplanowane działania, które umożliwiają uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i nauczanych przedmiotów. Systematyczna realizacja pomaga uczniom lepiej wykorzystywać w praktyce zdobyte wiadomości. Uczniowie mają poczucie odpowiedzialności za własny rozwój, działania nauczycieli są skuteczne oraz mają charakter powszechny, umożliwiając uczniom wpływanie na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia. Działania nauczycieli mają charakter powszechny w zakresie umożliwiania wszystkim uczniom uczenia się od siebie nawzajem. W Szkole systematycznie stosowane są nowatorskie rozwiązania adekwatne do potrzeb rozwojowych uczniów. Podejmowane działania służą ich wszechstronnemu rozwojowi. 14/74

15 Obszar badania: Planowanie procesów edukacyjnych w szkole lub placówce służy rozwojowi uczniów, a nauczyciele stosują różne metody pracy dostosowane do potrzeb ucznia, grupy i oddziału Procesy edukacyjne prowadzone w Szkole są adekwatne do potrzeb uczniów a działania nauczycieli w tym zakresie są powszechne i służą rozwojowi uczniów. Procesy edukacyjne są dostosowane do potrzeb uczniów i są powszechnie stosowane przez nauczycieli. Podczas lekcji uczniowie mają możliwość współpracy ze sobą (wykres 1j), nauczyciele zrozumiale tłumaczą zagadnienia (wykres 2j), potrafią zainteresować uczniów tematem (wykres 3j) a sposób, w jaki uczą, powoduje u uczniów chęć do nauki (wykres 4j). W opinii nauczycieli wybór metod był dostosowany do potrzeb, możliwości i preferencji uczenia się uczniów danej klasy. Obserwowane zajęcia podobały się uczniom. Uważają oni, że w Szkole rozwijają swoje zainteresowania. Wykres 1j Wykres 2j 15/74

16 Wykres 3j Wykres 4j Obszar badania: Nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się Nauczyciele na każdej lekcji podejmują działania, które kształtują u uczniów umiejętność uczenia się. W opinii nauczycieli połowa uczniów potrafi uczyć się samodzielnie, natomiast wszyscy uczniowie stwierdzili, że posiadają tę umiejętność. Wskazują, że otrzymują pomoc w skutecznym zapamiętywaniu nowych informacji ale nie zawsze otrzymują wskazówki dotyczące sporządzania notatek, powtórki materiału czy sposobu wyszukiwania przydatnych informacji (wykres 1w). Na wszystkich obserwowanych zajęciach nauczyciele tworzyli sytuacje, w których uczniowie rozwiązywali problemy poznawcze, działania nauczycieli były uzasadnione i wykorzystany był potencjał dydaktyczny uczniów. Wskazywali uczniom co zrobili dobrze, a co źle i dawali wskazówki dotyczące poprawy błędów. Kształtowali u uczniów umiejętność uczenia się. Stwarzali uczniom możliwość wyrażenia swojego zdania na tematy poruszane na lekcji, pracy samodzielnej i poprawy błędnych rozwiązań. Przekazywali informację zwrotną. Na każdej lekcji stwarzali uczniom sytuacje, w których mogli podejmować decyzje dotyczące ich uczenia się. Umożliwiali uczniom podsumowanie lekcji. 16/74

17 Wykres 1w Obszar badania: Nauczyciele i uczniowie tworzą atmosferę sprzyjającą uczeniu się W opinii uczniów i rodziców, w Szkole powszechnie podejmowane są działania służące tworzeniu atmosfery sprzyjającej uczeniu się. W opinii uczniów, większość czasu na lekcjach przeznaczana jest na uczenie się. Uczniowie odnoszą się do siebie przyjaźnie oraz pomagają sobie w nauce. Nauczyciele traktują równie dobrze wszystkich uczniów, a większość uważa, że nauczyciele udzielają wskazówek, które pomagają się uczyć. Dla dobrej atmosfery ważna jest otwartość i dostępność nauczycieli w sytuacjach, gdy uczniowie mają potrzebę porozmawiania z nimi oraz fakt, że uczniowie nie czują się lekceważeni przez innych. Zdaniem zdecydowanej większości rodziców oraz wszystkich pracowników niepedagogicznych, nauczyciele dbają o dobre relacje miedzy uczniami, szanują i jednakowo traktują wszystkich uczniów. Obszar badania: Uczniowie znają stawiane przed nimi cele uczenia się i formułowane wobec nich oczekiwania Nauczyciele zapoznają wszystkich uczniów z celami uczenia się oraz określają wobec nich oczekiwania w tym zakresie. W opinii zdecydowanej większości uczniów wiedzą oni dlaczego uczą się danego materiału na lekcjach (wykres 2j) i co powinni zapamiętać. Większość nauczycieli wyjaśnia im, jakich działań oczekuje od nich na lekcjach (wykres 1j). Podczas wszystkich obserwowanych zajęć uczniowie byli zapoznawani z celami lekcji. Nauczyciele przypominali treści z poprzednich zajęć, informowali o przebiegu lekcji a także upewniali się czy przedstawiony materiał został dobrze przez uczniów zrozumiany. 17/74

18 Wykres 1j Wykres 2j Obszar badania: Nauczyciele motywują uczniów do aktywnego uczenia się i wspierają ich w trudnych sytuacjach Działania nauczycieli w zakresie motywowania uczniów do aktywnego uczenia się oraz wspierania ich w trudnych sytuacjach mają charakter powszechny. Uczący kładą nacisk na przekazywanie uczniom skutecznej informacji zwrotnej. Uczniowie lubią się uczyć na większości lekcji (rys. 1j). Zdecydowana większość uważa, że uczący pomagają im, jeśli potrzebują wsparcia oraz rozmawiają z nimi o postępach w nauce. Nauczyciele stwierdzają, że większość uczniów dzięki informacji zwrotnej, jaką od nich otrzymują jest zmotywowana do pracy. W opinii zdecydowanej większości rodziców nauczyciele chwalą ich dzieci oraz wierzą w ich możliwości. Na obserwowanych zajęciach uczniom pomagał uczyć się przede wszystkim nauczyciel. 18/74

19 Wykres 1j Obszar badania: Informowanie ucznia o postępach w nauce oraz ocenianie pomagają uczniom uczyć się i planować ich indywidualny rozwój Nauczyciele przestrzegają ustalonych i jasnych zasad oceniania. Zwracają uwagę na działania uczniów podejmowane w trakcie zajęć, a przekazywane przez nich informacje zwrotne motywują dzieci do uczenia się oraz umożliwiają planowanie ich indywidualnego rozwoju. Zdaniem uczniów nauczyciele informują ich o postępach w nauce, dzięki czemu wiedzą jak się uczyć, rozmawiają z nimi na temat przyczyn trudności i sukcesów w nauce, a podczas oceniania wiedzy i umiejętności przestrzegają ustalonych zasad. Uczniowie traktują ocenianie jako doświadczenie pozytywne (rys. 1w). Z obserwacji zajęć wynika, ze nauczyciele zawsze zwracają uwagę na prawidłowość działań oraz odpowiedzi uczniów. Informacja zwrotna, której nauczyciel udzielał uczniom, wpływała na ich uczenie się na lekcji. Uczniowie wiedzieli gdzie popełniali błędy a otrzymane wskazówki umożliwiały poprawę błędów i dalsze wykonywanie ćwiczeń. W opinii zdecydowanej większości rodziców ocenianie sposób oceniania dzieci przez nauczycieli, zachęca je do nauki. 19/74

20 Wykres 1j Wykres 1w 20/74

21 Obszar badania: Organizacja procesów edukacyjnych umożliwia uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i jej wykorzystanie. Taka organizacja procesów edukacyjnych pomaga uczniom zrozumieć świat oraz lepiej funkcjonować w społeczności lokalnej Nauczyciele podczas lekcji podejmują zaplanowane działania, które umożliwiają uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i nauczanych przedmiotów. Systematyczna realizacja pomaga uczniom lepiej wykorzystywać w praktyce zdobyte wiadomości. W opinii nauczycieli oraz na podstawie przeprowadzonych obserwacji zajęć można stwierdzić, że działania nauczycieli umożliwiają uczniom powiązanie różnych dziedzin wiedzy i nauczanych treści. Do takich działań zaliczyć należy w najbliższej łączenie okolicy na lekcjach np. treści prowadzenie nauczania obserwacji z wydarzeniami podczas wycieczek, i sytuacjami mającymi przygotowanie miejsce do uroczystości, wprowadzanie na zajęciach edukacyjnych elementów z zakresu innych przedmiotów nauczanych w Szkole (np. na lekcji matematyki przypomnienie zagadnień z historii czy j. polskiego). Zdaniem uczniów, nauczyciele na mniej niż połowie zajęć nawiązują do treści nauczanych na innych przedmiotach (wykres 1j), ale na większości lekcji stwarzają im możliwość wykorzystania wiedzy z innych przedmiotów (wykres 2j) i uzyskanej poza Szkołą. Wypowiedź uczniów nie w pełni potwierdza obserwowaną na zajęciach korelacje międzyprzedmiotową co jest wynikiem nie uświadamiania sobie przez uczniów szkoły podstawowej, ze takie powiązania miały miejsce na lekcji. Zdecydowana większość jest zdania, że wiedza zdobyta w Szkole jest przydatna w życiu codziennym. Wykres 1j Wykres 2j 21/74

22 Obszar badania: Uczniowie mają wpływ na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia się. Czują się odpowiedzialni za własny rozwój Uczniowie mają poczucie odpowiedzialności za własny rozwój, działania nauczycieli są skuteczne oraz mają charakter powszechny, umożliwiając uczniom wpływanie na sposób organizowania i przebieg procesu uczenia. Nauczyciele realizują inicjatywy uczniów. Kilka razy w roku dają uczniom wybór dotyczący tematyki lekcji, metod pracy na lekcji i sposobu oceniania oraz terminów sprawdzianów i zajęć pozalekcyjnych. W opinii uczniów nauczyciele zachęcają ich do wymyślania i realizowania własnych pomysłów (wykres 1j). Informują, od jakich czynników zależą ich osiągnięcia szkolne (wykres 1w) oraz na jakie elementy mieli wpływ podczas lekcji w dniu wypełniania ankiety (wykres 2w). Na obserwowanych zajęciach nauczyciele rozmawiali z uczniami o przebiegu lekcji oraz dali uczniom możliwość zastanowienia się, czego nauczyli się na tej lekcji. Na większości zajęć uczniowie mogli zgłaszać propozycje dotyczące sposobu wykonania ćwiczenia. Wykres 1j 22/74

23 Wykres 1w 23/74

24 Wykres 2w Obszar badania: Uczniowie uczą się od siebie nawzajem Działania nauczycieli mają charakter powszechny w zakresie umożliwiania wszystkim uczniom uczenia się od siebie nawzajem. Na wszystkich obserwowanych zajęciach nauczyciele stwarzali uczniom możliwość uczenia się od siebie: kreowali sytuacje, w których uczniowie współpracowali, pomagali sobie nawzajem, prezentowali wyniki pracy na forum klasy, korygowali dostrzeżone błędy. Sposoby, wpływające na wzajemne uczenie się uczniów, stosowane według nauczycieli na lekcji obrazuje wykres (wykres 1o). Uczniowie poinformowali, że zwykle na ponad połowie lekcji pracują w grupach lub parach (wykres 1j). Poinformowali także, że sporadycznie zdarza im się wykonywać zadania wymyślone przez siebie lub kolegów (wykres 2j). 24/74

25 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 1o 25/74

26 Obszar badania: W szkole lub placówce stosowane są nowatorskie rozwiązania służące rozwojowi uczniów W Szkole systematycznie stosowane są nowatorskie rozwiązania adekwatne do potrzeb rozwojowych uczniów. Podejmowane działania służą ich wszechstronnemu rozwojowi. Dyrektor Szkoły wskazał na działania nowatorskie takie jak: realizacja projektu "Indywidualizacja procesu nauczania w klasach I - III" w ramach, którego uczniowie mogą zarówno poszerzać jak i uzupełniać swoją wiedzę i zainteresowania poprzez udział w zajęciach dodatkowych. Innym działaniem jest zaangażowanie uczniów szczególnie uzdolnionych w zajęcia Niepołomickiego Uniwersytetu Dziecięcego, podczas których słuchają wykładów pracowników naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego a także samodzielnie przygotowują własne wystąpienia. Ponadto w klasie III, w drugim okresie wprowadzono dodatkowe zajęcia humanistyczne i matematyczno - przyrodnicze prowadzone przez nauczycieli uczących na drugim etapie edukacyjnym w celu ułatwienia startu dzieci w drugim etapie edukacyjnym. Zwraca uwagę zastosowanie nowatorskich metod pracy na zajęciach komputerowych, podczas których realizowana jest tematyka profilaktyczna przy użyciu sprzętu kinematograficznego (techniki filmowe, nakręcenie etiudy filmowej). Nowatorskie działania nauczycieli poszerzają ofertę edukacyjną, wpływają na zwiększenie aktywności uczniów i ich rozwój intelektualny oraz kształcą umiejętności posługiwania się nowoczesną technologia komunikacyjno-informacyjną. Partnerzy Szkoły zwracają uwagę na liczny udział uczniów w uroczystościach środowiskowych oraz akcjach charytatywnych. 26/74

27 Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Nauczyciele realizując przeprowadzanej podstawę szeroko programową, rozumianej diagnozie wykorzystują osiągnięć wiedzę uczniów zdobytą z poprzedniego dzięki etapu edukacyjnego, w celu modyfikacji planów nauczania oraz dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów. Uwzględniają zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej i umożliwiają uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji. Nauczyciele powszechnie monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności każdego ucznia. Na podstawie uzyskanej wiedzy formułują wnioski, które następnie w sposób adekwatny do potrzeb włączają do swoich działań edukacyjnych. Odnoszone przez uczniów sukcesy edukacyjne są konsekwencją skutecznych działań wynikających z wniosków z monitorowania ich osiągnięć. Realizowane przez Szkołę działania są adekwatne do przygotowania uczniów do kolejnych etapów kształcenia i funkcjonowania na rynku pracy. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Nauczyciele realizując przeprowadzanej szeroko podstawę programową, rozumianej diagnozie wykorzystują osiągnięć wiedzę uczniów zdobytą z poprzedniego dzięki etapu edukacyjnego, w celu modyfikacji planów nauczania oraz dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów. W Szkole diagnozuje się osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego poprzez analizy wyników trzecioklasistów (OBUT), materiałów przygotowanych przez Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe w ramach projektu Lepsza szkoła, testów diagnozujących przeprowadzanych w klasie czwartej, dokumentacji ucznia z poprzedniego etapu edukacyjnego, a także obserwacji zachowań uczniów, rozmów z dziećmi, rodzicami i nauczycielami uczącymi dany zespół klasowy. Nauczyciele na podstawie diagnoz formułują wnioski, które są uwzględniane w ich dalszej pracy, podejmują decyzje o potrzebie rozwijania uzdolnień i zainteresowań uczniów, o kierunkach pomocy psychologiczno-pedagogicznej, rodzaju zajęć wspomagających, modyfikują sposób realizacji podstawy programowej, weryfikują metody pracy. Powyższe działania wskazują na adekwatność 27/74

28 procesów edukacyjnych w stosunku do specyficznych potrzeb konkretnego zespołu uczniów. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele organizując procesy edukacyjne, uwzględniają zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej i umożliwiają uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji. Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji. Nauczyciele na większości lekcji kształtują umiejętności kluczowe takie jak: komunikowanie się w języku ojczystym, umiejętność uczenia się, umiejętność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów, odkrywania swoich zainteresowań, umiejętność pracy zespołowej i myślenie matematyczne i naukowe. Rzadziej nauczyciele kładą nacisk na posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Podczas obserwowanych lekcji nauczyciele wykorzystywali głównie umiejętność pracy zespołowej, uczenia się, umiejętności słuchania, czytania ze zrozumieniem, komunikacji, wykorzystanie wiedzy w praktyce oraz uczenie się poprzez zabawę. Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Nauczyciele powszechnie monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności każdego ucznia. Na podstawie uzyskanej wiedzy formułują wnioski, które następnie w sposób adekwatny do potrzeb włączają do swoich działań edukacyjnych. Wypowiedzi nauczycieli dotyczące sposobów monitorowania osiągnięć uczniów świadczą o powszechności działań w tym zakresie na co wskazuje wykres (wykres 1w). Wykorzystanie wniosków z tych analiz obrazuje wykres (wykres1o). Podczas wszystkich obserwowanych zajęć nauczyciele monitorowali osiągnięcia uczniów oraz nabywanie przez nich wiedzy i umiejętności najczęściej poprzez upewnianie się w kwestii zrozumienia polecenia, zadawanie pytań i stwarzanie okazji do pytania, sprawdzanie sposobu wykonywania zadań oraz dając im szansę uczestniczenia w podsumowaniu lekcji poprzez stosowanie technik badawczych. 28/74

29 Wykres 1o 29/74

30 Wykres 1w 30/74

31 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Odnoszone przez uczniów sukcesy edukacyjne są konsekwencją skutecznych działań wynikających z wniosków z monitorowania ich osiągnięć. Wnioski wynikające z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów oraz z nadzoru pedagogicznego są podstawą planowania pracy. Uzyskane przez uczniów wyniki potwierdzają skuteczność prowadzonych działań. Osiągają oni wysokie lokaty w konkursach. Zajęcia wyrównawcze z poszczególnych przedmiotów oraz realizacja wniosków z analizy sprawdzianów spowodowała wzrost efektów kształcenia w postaci wysokich wyników klasyfikacji rocznej. Osiągnięcia uważane przez uczniów za istotne obrazuje wykres (wykres 1o). Analiza danych potwierdza, że działania Szkoły, wynikające z wniosków z monitorowania oraz nadzoru pedagogicznego, przyczyniły się do wzrostu wyników kształcenia i ich utrzymania na podobnym poziomie, co znajduje odzwierciedlenie w wynikach uzyskiwanych przez uczniów na sprawdzianach zewnętrznych. 2011/12 stanin 4, wynik ogółem 52%, 2012/13 stanin 8 wynik ogółem 70%, 2013/14 stanin 6 wynik ogółem 68%). Wzrost w obszarach: rozumowanie, czytanie oraz znaczący wzrost w obszarze wykorzystanie wiedzy w praktyce. Minimalny spadek w obszarze korzystanie z informacji. Na podstawie analizy wyników zostały podjęte przez wszystkich uczących działania mające na celu podniesienie umiejętności w obszarze pisanie. 31/74

32 Wykres 1o Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Realizowane przez Szkołę działania są adekwatne do przygotowania uczniów do kolejnych etapów kształcenia i funkcjonowania na rynku pracy. Szkoła podejmuje skuteczne działania mające na celu rozwój u uczniów kompetencji przydatnych na kolejnym etapie kształcenia lub na rynku pracy. W opinii dyrektora i nauczycieli są to: umiejętność komunikowania się, radzenia sobie z emocjami, autoprezentacji, kreatywność, odpowiedzialność samodzielność, asertywność a także czytanie ze zrozumieniem, przedsiębiorczość i umiejętność oszczędzania. Ponadto szacunek dla siebie i innych i właściwa ocena swoich możliwości. Za najbardziej efektywne działania respondenci uznali organizowanie konkursów przedmiotowych oraz zawodów sportowych, udział w uroczystościach środowiskowych a także udział wyborach do samorządu uczniowskiego jako przykład nauki demokracji oraz kształtowanie postaw społecznych poprzez organizowanie i udział w akcjach charytatywnych. 32/74

33 Wymaganie: Uczniowie są aktywni Stan oczekiwany: Aktywność uczniów i uczennic powinna się wiązać z różnorodnymi działaniami, szczególnie z procesem ich uczenia się. Ważnym elementem pracy szkoły jest wspieranie uczących się w podejmowanych przez nich samodzielnych inicjatywach wpływających na ich rozwój oraz rozwój środowiska. Proces uczenia się jest efektywny wtedy, gdy uczniowie biorą za niego odpowiedzialność. Rezultatem pracy nauczycieli są postawy uczących się wobec procesu uczenia się. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Większość uczniów angażuje się w zajęcia realizowane w Szkole oraz chętnie w nich uczestniczy. Inicjują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju oraz włączają się w zadania na rzecz lokalnej społeczności. Realizowane przez nich pomysły mają wpływ na rozwój ich zainteresowań, integrację środowiska szkolnego, uczą wrażliwości społecznej, tolerancji oraz kreatywności. Obszar badania: Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą Większość uczniów jest zaangażowana w zajęcia lekcyjne oraz chętnie w nich uczestniczy. Większość uczniów deklaruje swoje zaangażowanie podczas większości zajęć (wykres 1j). Jako główne formy aktywności na lekcji wskazali: słuchanie (wykres 2j), notowanie (wykres 3j), samodzielną pracę (wykres 4j) oraz zadawanie pytań (wykres 5j). Na nielicznych lekcjach biorą udział w dyskusji (wykres 6j) oraz pomagają innym uczyć się (wykres 7j). Podczas wszystkich obserwowanych zajęć, cała klasa angażowała się w pracę na lekcji a uczniowie byli zadowoleni z lekcji, w których uczestniczyli. 33/74

34 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j 34/74

35 Wykres 5j Wykres 6j Wykres 7j 35/74

36 Obszar badania: Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności Szkoła oferuje wszystkim uczniom zajęcia pozalekcyjne uwzględniające ich potrzeby i zainteresowania. Dzieci chętnie uczestniczą w proponowanych formach pracy, jednak rzadko zgłaszają własne pomysły. Dyrektor informuje, że w Szkole prowadzone (przyrodniczo-ekologiczne, matematyczno- historyczno-turystyczne, muzyczne, są liczne zajęcia przyrodnicze, teatralne, pozalekcyjne jak plastyczno-techniczne, SKS), zajęcia koła zainteresowań biblijno-turystyczne, dydaktyczno-wyrównawcze, korekcyjno kompensacyjne, rewalidacyjne, logopedyczne. Ponadto zajęcia przygotowujące do sprawdzianu po klasie VI z języka polskiego i języka angielskiego oraz zajęcia na basenie. W opinii uczniów, nauczyciele mobilizując ich do aktywnego uczestnictwa, stosują pochwały, zachęcają do rozwijania pasji, starają się zainteresować ich ciekawymi pomysłami i atrakcyjna formą. W zajęciach dodatkowych uczestniczy zdecydowana większość uczniów jednak sporadycznie zgłasza swoje pomysły dotyczące tego, co chcieliby robić na zajęciach (rys 1j). Propozycje, na które wskazali uczniowie obrazuje wykres (rys. 1o). Wykres 1j 36/74

37 Wykres 1o Obszar badania: Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówki oraz angażują w nie inne osoby Uczniowie zgłaszają różnorodne pomysły dotyczące rekreacji i sportu oraz działalności społecznej oraz edukacyjnej. W ich realizacji mogą liczyć na pomoc nauczycieli oraz Dyrektora Szkoły, co wpływa pozytywnie na zaangażowanie większości z nich w podejmowane działania. W opinii wszystkich respondentów uczniowie inicjują organizacje imprez szkolnych, dyskotek. Proponują zajęcia pozalekcyjne (basen), koła zainteresowań (teatralne, biblijne), wycieczki edukacyjno-turystyczne, wyjazdy do teatru Groteska. Podejmowane przez nich działania charytatywne Góra Grosza, Czekoladowa gwiazdka, Adopcja serca, "zbieranie nakrętek, uczą wrażliwości społecznej i tolerancji. Z ich inicjatywy został zorganizowany w Szkole Dzień Nauki i Techniki, podczas którego uczniowie mieli możliwość prezentacji swoich talentów. Uczniowie organizują zabawy szkolne i klasowe (andrzejki, mikołajki, zabawę karnawałową, walentynki), przygotowują gazetki klasowe. Obserwacja placówki wykazała, że na korytarzach nie ma informacji obejmujących działania zainicjowane przez uczniów. 37/74

38 Obszar badania: Uczniowie realizują różnorodne działania na rzecz rozwoju społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby Inicjatywy podejmowane i realizowane przez uczniów na rzecz środowiska lokalnego wspierane są przez społeczność szkolną. W opinii partnerów placówki, uczniowie są aktywni w działaniach prowadzonych w ramach współpracy placówki ze środowiskiem lokalnym. Uczestniczą we wszystkich uroczystościach patriotycznych oraz religijnych uświetniając je swoimi występami. Włączają się także w akcje charytatywne ( Adopcja serca, zbiórka karmy dla zwierząt ze schroniska, zbiórka nakrętek na rzecz chorego chłopca, zbiórki na rzecz Domu Dziecka w Krakowie). Uczniowie z własnej inicjatywy dbają o porządek na gminnym boisku sportowym. Przygotowywali stroiki na kiermasz bożonarodzeniowy. Organizują dyskoteki oraz zabawy karnawałowe. 38/74

39 Wymaganie: Respektowane są normy społeczne Stan oczekiwany: Szkoły powinny kształtować postawy zgodne z wartościami i normami społeczeństwa demokratycznego. Poznawanie zasad i rozumienie ich znaczenia dla funkcjonowania społeczności szkolnej i społeczeństwa stanowi element rozwoju. Świadomość tego, jak ważne jest przestrzeganie wspólnie ustalonych reguł, decyduje o sukcesie grup. Ważnym zadaniem szkoły jest tworzenie poczucia bezpieczeństwa fizycznego i psychicznego, a także klimatu sprzyjającego uczeniu się. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła zapewnia bezpieczeństwo wszystkim uczniom, co świadczy o skuteczności podejmowanych w tym zakresie działań. Uczniowie wspólnie oraz planowo realizują przedsięwzięcia i organizują działania z myślą o innych, a nauczyciele wspierają ich samorządność. Uczniowie mają możliwość współdecydowania w kształtowaniu norm regulujących funkcjonowanie społeczności szkolnej. Relacje w Szkole oparte są na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Podejmowane w Szkole systemowe działania dotyczące respektowania norm społecznych są analizowane, a wnioski uwzględnia się w ich modyfikacjach. Rodzice i uczniowie uczestniczą w prowadzonych w Szkole modyfikacjach oddziaływań wychowawczych. Obszar badania: Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne Szkoła zapewnia bezpieczeństwo wszystkim uczniom, co świadczy o skuteczności podejmowanych w tym zakresie działań. Zdecydowana większość uczniów informuje, że czuje się w Szkole bezpiecznie na lekcjach, przerwach i po skończonych zajęciach. W opinii wszystkich uczniów nie istnieje agresja fizyczna, dokonywana za pomocą Internetu lub telefonów, nie występuje także przymus kupowania innym rzeczy za własne pieniądze. Pojedynczy ankietowani zwrócili uwagę na istnienie agresji przeciwko mieniu (zniszczenie przedmiotu lub oddawanie własnych rzeczy (wykresy 1j-2j) a także przypadki występowania agresji słownej (wykres 3j). Zauważyli także problem dotyczący stosowania nieprzyjemnych dowcipów (wykres 4j), bądź wykluczenia z grupy (wykres 5j). W opinii uczniów klas I III Szkoła jest miejscem bezpiecznym. Bezpieczeństwo uczniom zapewniają nauczyciele i pracownicy niepedagogiczni, którzy pilnują porządku na korytarzach podczas przerw. Zdaniem pracowników niepedagogicznych i przedstawiciela organu prowadzącego, nie docierają do nich żadne sygnały, które mogłyby świadczyć o zagrożeniu bezpieczeństwa fizycznego czy psychicznego uczniów. Teren szkolny jest ogrodzony a Szkoła zamykana. Ponadto organ prowadzący wspiera i promuje wszystkie działania zwiększające bezpieczeństwo (wszyscy uczniowie klas pierwszych otrzymują co roku kamizelki odblaskowe). 39/74

40 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Wykres 4j 40/74

41 Wykres 5j Obszar badania: Wykres 6j Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego Uczniowie wspólnie oraz planowo realizują przedsięwzięcia i organizują działania z myślą o innych, a nauczyciele wspierają ich samorządność. Szkoła wspiera aktywność uczniów w sposób zorganizowany i systematyczny. Jest otwarta na ich inicjatywy. Uczniowie najczęściej biorą udział w imprezach szkolnych oraz klasowych, konkursach, czy zawodach sportowych oraz pracują w samorządzie uczniowskim (wykres1w). Podejmują także działania na rzecz innych, biorą udział w akcjach charytatywnych. Wszelkie podejmowane przez uczniów działania są przez nich szczegółowo omawiane i planowane podczas zebrań organizacyjnych. Nauczyciele wspierają samorządność uczniowską, inspirują do działania, pomagają w realizacji pomysłów, zapewniają im wsparcie organizacyjne, a w przypadku zgłaszanych problemów służą pomocą. Z inicjatywy uczniów zorganizowano Dzień Nauki i Techniki, wprowadzono zajęcia na basenie oraz koła zainteresowań (teatralne, biblijne). Uczniowie klas starszych czytają młodszym dzieciom bajki podczas przerw. 41/74

42 Wykres 1w Obszar badania: Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły, rodziców, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu Uczniowie mają możliwość współdecydowania w kształtowaniu norm regulujących funkcjonowanie społeczności szkolnej. Relacje w Szkole oparte są na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Zdecydowana większość uczniów przyznaje, że ma wpływ na obowiązujące w Szkole zasady zachowania (wykres 1j). Podobnie wypowiada się zdecydowana większość rodziców. W ich opinii mają oni wpływ na to, jakich zachowań oczekuje Szkoła od ich dziecka (wykresy 2j-3j). Dodali, że ustalone w Szkole zasady zachowania odpowiadają im oraz zapewnili, że dbają wspólnie z nauczycielami, aby uczniowie ich przestrzegali, zwracają również uwagę na kulturę osobistą dzieci, odnosząc się do obowiązujących w Szkole wartości i norm. Uczniowie informują, że na początku roku szkolnego rozmawiają z nauczycielami i wychowawcami na temat zasad zachowania. W ciągu roku szkolnego odbywają się pogadanki oraz apele. Podczas wszystkich obserwowanych zajęć uczniowie przestrzegali przyjętych zasad, nauczyciele kształtowali pożądane społecznie postawy i wzmacniali pozytywne zachowania uczniów. Zwracali się do nich w sposób życzliwy. W klasach panował porządek, atmosfera nauki i skupienia, uczniowie brali aktywny udział w prowadzonych zajęciach, zgłaszali się do odpowiedzi a nauczyciele dbali o przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. 42/74

43 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j 43/74

44 Obszar badania: W szkole analizuje się podejmowane działania wychowawcze oraz modyfikuje je w razie potrzeb Podejmowane w Szkole systemowe działania dotyczące respektowania norm społecznych są analizowane, a wnioski uwzględnia się w ich modyfikacjach. W Szkole prowadzone są celowe i systemowe działania, zmierzające do analizowania i w razie konieczności modyfikowania działań wychowawczych. Nauczyciele na bieżąco prowadzą rozmowy i wywiady indywidualne z dziećmi i ich rodzicami, analizują dokumenty, obserwują zachowanie uczniów. W swych analizach nauczyciele wspierają się opiniami rodziców na temat pracy Szkoły uzyskiwanymi podczas zebrań i konsultacji oraz za pośrednictwem ankiet. Na skutek tych analiz pojawiła się potrzeba modyfikacji działań dotycząca problemu eurosieroctwa, punktacji oceny zachowania uczniów oraz frekwencji (wprowadzono arkusze kontroli frekwencji, ustalone zasady we współpracy z rodzicami). Wychowawcy klas prowadzą pełną dokumentację podejmowanych działań oraz proponowanych modyfikacji, dostępną dla każdego uczącego w danej klasie. W Szkole funkcjonuje skrzynka Nasza szkoła nasze pomysły, do której rodzice i uczniowie mogą wrzucać swoje propozycje. W Szkole prowadzi się działania profilaktyczne (warsztaty, spotkania z policjantem, strażakiem). Obszar badania: W modyfikacjach biorą udział uczniowie i rodzice Rodzice i uczniowie uczestniczą w prowadzonych w Szkole modyfikacjach oddziaływań wychowawczych. Uczniowie i rodzice mają świadomość swych kompetencji w zakresie modyfikowania zasad postępowania, swoich praw i obowiązków. Inicjatywy działań wychowawczych zgłaszane przez nich są uwzględniane przez Dyrektora i nauczycieli. W opinii Dyrektora i nauczycieli, uczniowie zgłaszali liczne propozycje, dotyczyły one wprowadzenia Dnia zdrowej żywności, Dnia gier planszowych oraz Dnia bez mundurka. Proponowali zorganizowanie nocnego maratonu filmowego i widowiska Mam talent. Ponadto sugerowali wybór "szczęśliwego numerka". Rodzice także uczestniczą w modyfikacjach oddziaływań wychowawczych np. poprzez opracowanie programu profilaktyki i wychowawczego. Wnioskowali m. in. zwiększenie liczby działań wychowawczych ukierunkowanych na poszanowanie drugiego człowieka a w szczególności na szacunek do osób starszych i wykonujących różne zawody. Ponadto proponowali zwiększenie liczby wyjazdów i wyjść edukacyjnych. 44/74

45 Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W Szkole w sposób systemowy rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuacje społeczną każdego ucznia. Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb. W Szkole są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące cała społeczność Szkoły. Szkoła współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami indywidualizacje procesu i sytuacją społeczną. edukacyjnego Szkoła w odniesieniu prowadzi do każdego działania ucznia. uwzględniające W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w Szkole w pełni odpowiada ich potrzebom. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia Szkoła w sposób systemowy, z wykorzystaniem różnorodnych źródeł informacji, rozpoznaje indywidualne i społeczne potrzeby uczniów. W Szkole w sposób systemowy rozpoznaje się niepowodzenia edukacyjne, specyficzne trudności w nauce, zaburzenia komunikacji, zaburzenia emocji, trudności w koncentracji i zapamiętywaniu, zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz szczególne uzdolnienia. Wyniki wszelkich przeprowadzanych badań gromadzone są na bieżąco, dla każdego ucznia indywidualnie, przez wychowawcę klasy (w tzw. teczce klasy) oraz udostępniane do analiz wszystkim uczącym dany oddział. Dla uczniów uruchamia się programy wsparcia ze względu na specjalne potrzeby edukacyjne na każdym etapie edukacyjnym. Nauczyciele stwierdzili, że możliwości, potrzeby i osiągnięcia edukacyjne uczniów rozpoznają dzięki rozmowom z rodzicami, uczniami, nauczycielami, obserwacjom dzieci, zapoznawanie się z opiniami poradni, analizę diagnoz, obserwacje zachowania w Szkole, analizę wyników uczniów w konkursach i zawodach sportowych. W ocenie nauczycieli do najważniejszych potrzeb rozwojowych uczniów należą: zapewnienie bezpieczeństwa i poczucia własnej wartości, akceptacja, szacunek, podkreślanie mocnych stron, pochwały i nagrody, możliwość wykazania się umiejętnościami oraz ich 45/74

46 docenienie. Zdecydowana większość rodziców (50 z 58) informuje, że nauczyciele rozmawiają z nimi o możliwościach lub potrzebach dziecka przynajmniej kilka razy w roku (wykres 1j). Wykres 1j Obszar badania: Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i rozwijające specjalistyczne zainteresowania organizowane dla i uzdolnienia, uczniów zajęcia wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Oferta zajęć edukacyjnych podporządkowana jest potrzebom i możliwościom uczniów, uwzględnia warunki lokalowe, kadrowe, organizacyjne oraz oczekiwania rodziców. W opinii Dyrektora, zajęcia pozalekcyjne prowadzone w Szkole są dostosowywane do możliwości uczniów, bazy lokalowej, wyposażenia dydaktycznego oraz kwalifikacji jakie posiadają nauczyciele. Proponując zajęcia uczniom Szkoła bierze pod uwagę propozycje rodziców i uczniów oraz ofertę domów kultury. Aktualnie w zajęciach dodatkowych nie uczestniczy siedmiu uczniów powodem jest brak oferty, która zaspakajałaby ich potrzeby lub udział tych uczniów w zajęciach proponowanych przez instytucje znajdujące się na terenie gminy. Według Dyrektora w ramach wspierania uczniów ze szczególnymi potrzebami edukacyjnymi Szkoła organizuje zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, rewalidacyjne i terapię pedagogiczną. W Szkole stosuje się indywidualizację pracy z uczniem, w tym celu nauczyciele dostosowują wymagania i system oceniania do potrzeb ucznia wypełniając arkusz dostosowań i informują o tym rodziców. Wszyscy uczniowie uznali zajęcia dodatkowe za interesujące i dostępne, a większość za pomocne w nauce (wykres 1j). W opinii zdecydowanej większości rodziców zajęcia pozalekcyjne są dostosowane do potrzeb dzieci (wykres 2j). 46/74

47 Wykres 1j Obszar badania: Wykres 2j W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki Przedstawione działania antydyskryminacyjne Szkoły mają charakter profilaktyczny. Szkoła podejmuje adekwatne działania do rozpoznanych zjawisk. W opinii nauczycieli, uczniów oraz rodziców, w Szkole nie występują zachowania świadczące o dyskryminacji, czy braku tolerancji. Nauczyciele prowadzą działania o charakterze profilaktycznym (wykres 1o) dotyczące różnorodnych przesłanek (wykres 1w). Dyrektor informuje, że pojawiał się incydentalnie problem braku akceptacji dziecka w klasie. Zdiagnozowany został na podstawie obserwacji nauczycieli. Podjęto zatem decyzję o uczestnictwie wszystkich uczniów w teatrzyku profilaktycznym związanym z problemami dotyczącymi przemocy psychicznej. Spektakl ten odbył się w ramach współpracy Szkoły z pełnomocnikiem Urzędu Miasta i Gminy Niepołomice ds. uzależnień. Kontynuacją tych zajęć było spotkanie z przedstawicielem policji ds. nieletnich oraz pogadanki na lekcjach wychowawczych.

48 Wykres 1o 48/74

49 Wykres 1w Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła współpracuje z różnymi podmiotami świadczącymi pomoc uczniom, adekwatną do ich potrzeb. Wszyscy respondenci wskazali na współpracę Szkoły z instytucjami odpowiedzialnymi za wspomaganie dzieci i młodzieży, uznając tę pomoc za adekwatną do potrzeb uczniów. Wśród nich wymienili podając zakres współpracy: - Niepubliczną Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną Psychologiczno-Pedagogiczne w Wieliczce - rozpoznawanie Empatia u uczniów oraz rodzajów Powiatowa Poradnię trudności szkolnych i wychowawczych, zajęcia logopedyczne, rewalidacja, terapia pedagogiczna, szkolenia, pedagogizacja 49/74

50 rodziców; - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Niepołomicach - dofinansowanie posiłków dla dzieci, kolonii i obozów; - Straż Pożarna w Zagórzu prelekcje z pierwszej pomocy, pokazy ratownicze, zabezpieczanie terenu podczas imprez szkolnych, pomoc przy tworzeniu sceny; - Policja w Niepołomicach pogadanka dot. bezpieczeństwa na drodze, zagrożeń podczas wakacji, happeningi szkolne, - Stowarzyszenie na Rzecz Pieszych prelekcje, gadżety odblaskowe; - Bank Spółdzielczy w Niepołomicach SKO, funduje dzieciom nagrody za systematyczne oszczędzanie; - Domy Kultury w Zagórzu i Słomirogu udział w zajęciach, organizacja imprez; - Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły w Zagórzu organizacja uroczystości szkolnych, pomoc w wyposażeniu Punktu Przedszkolnego; - Parafia w Staniątkach (Ośrodek Duszpasterski) księża Salezjanie organizują zbiórki na zakup podręczników dla dzieci z rodzin ubogich, pomoc podczas pikników; - Komisja ds. rozwiązywania problemów alkoholowych UMiG Niepołomice działania propagujące trzeźwość na co dzień, działania uwrażliwiające na przemoc. Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Nauczyciele indywidualizują proces nauczania uwzględniając potrzeby i możliwości wszystkich uczniów, wspierają ich i motywują do aktywnego udziału w lekcji. Zdaniem zdecydowanej większości uczniów mogą uczestniczyć we wszystkich zajęciach, które ich interesują bądź są przydatne. Podczas wszystkich obserwowanych zajęć nauczyciele motywowali uczniów do angażowania się w proces uczenia. Chwalili, kierowali do uczniów głównie pozytywne uwagi, odwoływali się do ich doświadczeń, stwarzali im możliwość zaprezentowania i wykazania się wiedzą oraz umiejętnościami, stopniowali trudności i dostosowywali zadania do możliwości dziecka, stawiali pytania pomocnicze. Wykorzystywali pracę w grupach i parach. Działania nauczycieli były skuteczne, o czym świadczyła aktywność większości uczniów podczas zajęć. Nauczycieli informują, że indywidualizują proces nauczania poprzez: dostosowanie wymagań do możliwości uczniów, sprawdzanie zrozumienia treści polecenia, wykorzystywanie zadań o różnym stopniu trudności, dostosowanie tempa pracy, uwzględnianie zaleceń poradni, zadania dodatkowe dla chętnych uczniów. Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Nauczyciele udzielają uczniom adekwatnego do ich potrzeb wsparcia. Rodzice są usatysfakcjonowani udzielaną im pomocą. Wszyscy rodzice wyrazili przekonanie, że ich dziecko może liczyć w Szkole na odpowiednie wsparcie ze strony nauczycieli i wychowawcy w pokonywaniu trudności. Zdecydowana większość uczniów zadeklarowała, że nauczyciele wierzą w ich możliwości oraz wspierają ich tłumacząc, że mogą nauczyć się nawet trudnych rzeczy. 50/74

51 Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Stan oczekiwany: O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć, nauczyciele powinni działać zespołowo, organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu uczenia się uczniów oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Powszechna jest współpraca nauczyciele w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. Współpraca dotyczy ustalenia zakresu korelacji miedzyprzedmiotowej, organizacji szkolnych imprez i uroczystości. przebiegu W wyniku ustaleń zespołowych nauczyciele wprowadzają zmiany dotyczące procesów edukacyjnych. Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy związane w szczególności z organizacją konkursów, imprez i uroczystości, w mniejszym stopniu wspólnie doskonalą metody i formy pracy. Współpraca nauczycieli w tym zakresie jest efektywna i przydatna. Powszechna jest wzajemna pomoc nauczycieli w prowadzeniu ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. W opinii nauczycieli jest ona zdecydowanie przydatna. Obszar badania: Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Powszechna jest współpraca nauczyciele w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. Współpraca dotyczy ustalenia zakresu korelacji miedzyprzedmiotowej, organizacji szkolnych imprez i uroczystości. Zdecydowana większość nauczycieli przyznaje, że wszyscy nauczyciele angażują się w pracę zespołów działających w Szkole. Najczęściej zaangażowani są w pracę zespołów przedmiotowych lub międzyprzedmiotowych oraz ds. ewaluacji wewnętrznej, nieco mniej w pracę zespołów wychowawczych i profilaktycznych oraz związanych z organizacją imprez szkolnych. Dyrektor informuje, że w Szkole oprócz stałych zespołów funkcjonują zespoły zadaniowe, tworzone na potrzeby realizacji zadania. Nauczyciele deklarują, że współpracują ze sobą na bieżąco i systematycznie, na co wskazuje również Dyrektor, wymieniając doświadczenia i spostrzeżenia dotyczące pracy uczniów, najczęściej w trakcie codziennych spotkań, na posiedzeniach rady pedagogicznej, zespołów wychowawców i nauczycieli klas IV - VI. Nauczyciele analizują opinie i orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznych, spostrzeżenia własne. Wspólnie planują szkolne imprezy i uroczystości, treści programowe obejmujące korelację międzyprzedmiotową. W wyniku wspólnych ustaleń indywidualizują proces nauczania, dostosowują tempo pracy do możliwości uczniów, doskonalą na lekcji te umiejętności, z którymi uczniowie mają trudności. 51/74

52 Obszar badania: Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami W wyniku ustaleń zespołowych nauczyciele wprowadzają zmiany dotyczące przebiegu procesów edukacyjnych. Nauczyciele deklarują, że efektem wspólnych ustaleń jest: prowadzenie próbnych testów sprawdzających, realizacja zadań wychowawczych, dostosowanie metod i form pracy do możliwości uczniów, zmiany w systemie oceniania. Dyrektor i nauczyciele informują, że o wprowadzaniu zmian decyduje się podczas bieżących dyskusji i rozmów. Jako przykład wprowadzonych zmian w procesie edukacyjnym Dyrektor wskazuje przeprowadzanie comiesięcznych próbnych testów w klasie VI, których wyniki poddaje się analizie pod kątem słabych i mocnych stron pracy uczniów, wnioski z badań wykorzystuje się w pracy z uczniami na każdej lekcji. Nauczyciele wskazali, że w wyniku wspólnych ustaleń doskonalą proces edukacyjny w szczególności poprzez indywidualizację nauczania, odpowiedni dobór metod i form pracy, które umożliwiają w sposób bardziej efektywny kształtowanie umiejętności sprawiających uczniom najwięcej trudności. Przykłady zmian, na które wskazali nauczyciele to: korelacja międzyprzedmiotowa, indywidualizacja nauczania, dostosowanie wymagań, ukierunkowanie rodziców w pracy z dzieckiem. Obszar badania: Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy związane w szczególności z organizacją konkursów, imprez i uroczystości, w mniejszym stopniu wspólnie doskonalą metody i formy pracy. Współpraca nauczycieli w tym zakresie jest efektywna i przydatna. Nauczyciele wskazują, że najczęściej współdziałają w zakresie organizacji konkursów, imprez i uroczystości, w mniejszym zakresie wymieniają się doświadczeniem, pomocami dydaktycznymi, analizują dobór metod pracy, określają zakres korelacji międzyprzedmiotowej, współdziałają w zakresie rozwiązywania problemów wychowawczych. Przyznają, że najczęściej pomoc jaką uzyskują od innych nauczycieli w swojej pracy z uczniami dotyczy wymiany doświadczeń i poglądów, wspólnego organizowania i prowadzenia działań (wycieczki, konkursy, imprezy) oraz przekazywania informacji o uczniach i zespołach klasowych, korelacji międzyprzedmiotowej i przekazywania wiedzy zdobytej na szkoleniach. Jako przykłady współdziałania, nauczyciele wskazują w szczególności organizację imprez, wspólne wykonywanie zadań, ustalanie zakresu pomocy uczniom mającym trudności w nauce czy wymianę pomocy i materiałów dydaktycznych. Podane przykłady wskazują na to, że wzajemne wsparcie nauczycieli jest efektywne. 52/74

53 Obszar badania: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy Powszechna jest wzajemna pomoc nauczycieli w prowadzeniu ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. W opinii nauczycieli jest ona zdecydowanie przydatna. Zdecydowana większość nauczycieli deklaruje, ze prowadzi ewaluację własnej pracy, oraz że prowadzi ją regularnie, prowadząc ewaluację, współpracuje z innymi nauczycielami. W ostatnim roku szkolnym nauczyciele najczęściej poddawali ewaluacji efekty pracy z uczniami, w następnej kolejności działania na rzecz uczniów i Szkoły, efekty nauczania, efekty działań wychowawczych i metody nauczania, w najmniejszym stopniu, atrakcyjność zajęć, umiejętność motywowania uczniów, indywidualizacja pracy z uczniami i współpraca z rodzicami. Wzajemna pomoc nauczycieli polega na wspólnej analizie dokumentacji zespołów oraz analizie wyników sprawdzianów i osiągnięć uczniów, nauczyciele analizują także realizację projektów i wymieniają się doświadczeniami. Zdaniem zdecydowanej większości nauczycieli, współpraca w prowadzeniu ewaluacji własnej pracy jest zdecydowanie przydatna. 53/74

54 Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji Stan oczekiwany: Priorytetem szkoły funkcjonującej w społeczeństwie wiedzy jest propagowanie uczenia się przez całe życie. Szkoła powinna budować klimat, dzięki któremu uczniowie rozumieją tę potrzebę. Pomocne w tym zadaniu mogą stać się zasoby lokalnego środowiska, a także absolwenci. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W Szkole prowadzi się działania kształtujące pozytywny klimat sprzyjający uczeniu się, o czym świadczy powszechny udział uczniów i nauczycieli w tych działaniach. W Szkole kształtuje się postawę uczenia się przez całe życie. W prowadzonych działaniach udział uczniów i nauczycieli jest powszechny. Szkoła wykorzystuje informacje o lasach absolwentów do promowania wartości edukacji, czemu sprzyja jej wielkości, znajomość środowiska i zaangażowanie absolwentów w jej życie. Podejmuje się różnorodne działania promujące wartość edukacji w społeczności lokalnej, w szczególności poprzez udział uczniów w imprezach środowiskowych i konkursach. Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się działania kształtujące pozytywny klimat sprzyjający uczeniu się W Szkole prowadzi się działania kształtujące pozytywny klimat sprzyjający uczeniu się. Powszechny jest udział uczniów i nauczycieli w tych działaniach. Uczniowie wskazali, że w dniu badania większość czasu na lekcji wykorzystali na uczenie się. Przyznają, że w Szkole nauczyciele upewniają się, że zrozumieli to, o czym była mowa na lekcji, sprawiedliwie się do nich odnoszą, nie są lekceważeni i byli wysłuchani przez nauczycieli. Na zajęciach uczniowie odnoszą się do siebie przyjaźnie, w mniejszym stopniu pomagają sobie w nauce. Uważają, że nauczyciele dają im wskazówki jak, w szczególności zapamiętać nowe informacje, w mniejszym stopniu jak powtórzyć ważne treści i robić przydatne notatki oraz jak znajdować najważniejsze informacje. Większość uczniów klas I-III poinformowała, że lubi Szkołę. Zdaniem Dyrektora, nauczyciele dzielą się swoją wiedzą z innymi nauczycielami, w szczególności poprzez prowadzenie lekcji otwartych, przekazywanie wiedzy ze szkoleń. Zdaniem zdecydowanej większości rodziców, nauczyciele dbają o dobre relacje między uczniami, przyznają, że ich dzieci chętnie chodzą do szkoły. Na obserwowanych zajęciach w każdej sytuacji wzajemne relacje między nauczycielem i uczniami były oparte na życzliwości, uczeniu się sprzyjała atmosfera zaufania i szacunku, nauczyciele przyjmowali opinie i inicjatywy uczniów podczas lekcji i wykorzystywali je do pracy na lekcji, często wyrażali dla nich akceptację. O bardzo dobrej, przyjaznej i rodzinnej atmosferze pracy w Szkole informują także pracownicy niepedagogiczni. Dostrzegają to, że mają wpływ na atmosferę w Szkole poprzez swoje zachowanie, dobry nastrój, postawę i podejście do dzieci. 54/74

55 Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się działania kształtujące postawę uczenia się przez całe życie W Szkole kształtuje się postawę uczenia się przez całe życie. W prowadzonych działaniach udział uczniów i nauczycieli jest powszechny. Większość uczniów w dniu badania nie zgłaszała pomysłów dotyczących tego, jak chciałaby pracować na zajęciach (wykres 1j). Uczniowie przyznali, że nauczyciele nie zachęcali ich do wyrażenia własnego zdania na tematy poruszane na zajęciach (wykres 2j) i nie mieli możliwości pokazania innym uczniom rezultatów ich pracy (wykres 3j). Uczniowie uznali, że to co robili na zajęciach w dniu badania było ciekawe, przyznali, że nie boją się w Szkole zadawać pytań i popełniać błędów, tyle samo informuje, że w dniu badania miała możliwość pokazania wyników swojej pracy. Zdaniem uczniów, nauczyciele zachęcają ich do rozwiązywania zadań różnymi sposobami, wyrażania własnego zadania na tematy omawiane na lekcji, nauczyciele chwalą ich. Informują, że nauczyciele często mówią im, że uczenie jest ważne i trwa przez całe życie. Nauczyciele deklarują, że podejmują działania, których celem jest kształtowanie u uczniów postawy uczenia się przez całe życie, w szczególności poprzez wskazywanie możliwości wykorzystania wiedzy w praktyce, wskazywanie przykładów z życia dorosłych, zwracanie uwagi na dynamiczność rozwoju świata. Na podstawie obserwacji zajęć można stwierdzić, że nauczyciele kształtują u uczniów umiejętność uczenia się poprzez odpowiedni dobór metod i form pracy (praca w grupach, praca z tekstem, notowanie, prowadzenie obserwacji, rozwijanie umiejętności czytania, pisania, słuchania). Nauczyciel stwarzał całej klasie sytuacje, w których uczniowie mogli podejmować indywidualne decyzje dotyczące uczenia się, często podczas lekcji mogli wyrażać swoje opinie. Na wszystkich lekcjach sytuacje tworzone przez nauczycieli powodowały, że uczniowie rozwiązując problemy uczyli się. Większość uczniów skorzystała na lekcji z możliwości wyrażenia swojego zadania na tematy poruszane na lekcji. Wykres 1j Wykres 2j 55/74

56 Wykres 3j Obszar badania: Szkoła lub placówka wykorzystuje informacje o losach absolwentów do promowania wartości edukacji Szkoła wykorzystuje informacje o lasach absolwentów do promowania wartości edukacji, czemu sprzyja jej wielkości, znajomość środowiska i zaangażowanie absolwentów w jej życie. Uczniowie przyznają, że nauczyciele rzadko rozmawiają z nimi o tym, co robią uczniowie, którzy skończyli ich Szkołę (wykres 1j). Dyrektor informuje, że w związku z tym, że Szkoła jest bardzo mała utrzymuje stały kontakt z absolwentami. Absolwenci włączają się w organizację szkolnych imprez. Uczniowie uczestniczą w dniach otwartych organizowanych w gimnazjach, do których uczęszczają absolwenci Szkoły, w trakcie których absolwenci opowiadają o swojej edukacji. W dokumentacji szkolnej jest film z uroczystości, w której uczestniczyli absolwenci szkoły Misterium męki pańskiej. Kronika szkolna zawiera informacje o aktywności absolwentów w Szkole, np. o wystawie prac absolwentów, udziale w imprezach szkolnych, przeprowadzonych pogadankach dla uczniów. 56/74

57 Wykres 1j Obszar badania: Działania realizowane przez szkołę lub placówkę promują wartość edukacji w społeczności lokalnej Szkoła podejmuje różnorodne działania promujące wartość edukacji w społeczności lokalnej, w szczególności poprzez udział uczniów w imprezach środowiskowych i konkursach. Zdaniem Dyrektora, Szkoła promuje wartość edukacji poprzez informowanie o swojej działalności i osiągnięciach uczniów w prasie lokalnej i na swojej stronie internetowej, na co zwracają uwagę także partnerzy Szkoły. Zdaniem rodziców i partnerów, wartość edukacji Szkoła promuje poprzez ofertę zajęć pozalekcyjnych i motywowanie uczniów do udziału w konkursach. Widoczny jest także udział uczniów w imprezach środowiskowych np. Dożynki, oraz uroczystościach patriotycznych, o których informują partnerzy oraz przedstawiciel organu prowadzącego. 57/74

58 Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły lub placówki Stan oczekiwany: W efektywnych szkołach tworzy się partnerstwo z rodzicami przede wszystkim dla wsparcia uczenia się uczniów. Zaangażowanie rodziców w proces edukacyjny pozytywnie wpływa na rozwój uczniów, dlatego szkoły zachęcają rodziców do udziału w tym procesie. Celem organizowanych przez szkołę działań powinno być włączanie rodziców w proces podejmowania decyzji dotyczących istotnych aspektów pracy szkoły. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Szkoła w sposób systemowy pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców w procesie podejmowania decyzji. Współpraca Szkoły z rodzicami jest adekwatna do potrzeb rozwojowych uczniów. Rodzice współdecydują w sprawach Szkoły i uczestniczą w podejmowanych w szczególności organizacji zajęć dodatkowych, imprez i wycieczek. działaniach dotyczących, Szkoła skutecznie zachęca rodziców do zgłaszania inicjatyw na rzecz rozwoju uczniów i Szkoły, o czym informują rodzice i nauczyciele. Szkoła realizuje inicjatywy rodziców, które w istotny sposób wpływają na rozwój uczniów i Szkoły. Obszar badania: Szkoła lub placówka pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy Szkoła w sposób systemowy pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców w procesie podejmowania decyzji. Dyrektor i nauczyciele informują, że Szkoła zbiera opinie od rodziców na temat swojej pracy poprzez ankiety, rozmowy indywidualne z dyrektorem i nauczycielami, dyskusje na zebraniach ogólnych oraz opinie zebrane w skrzynce "Nasza Szkoła-Nasze pomysły". Nauczyciele przyznają, że biorą pod uwagę opinie rodziców przy planowaniu działań związanych najczęściej z rozwiązywaniem konfliktów oraz organizacją zajęć pozalekcyjnych i wycieczek, w mniejszym stopniu realizacją uroczystości klasowych i szkolnych, klasowym programem wychowawczym, systemem oceniania czy wyborem tematyki zajęć. Zdecydowana większość rodziców wskazuje, że wie, w jaki sposób może się zaangażować w pracę Szkoły. Swoje opinie na temat Szkoły rodzice mogą zgłaszać na adres poczty elektronicznej, który jest umieszczony na tablicy z informacjami dla rodziców w budynku szkolnym oraz do skrzynki znajdującej się w szkolnym korytarzu "Nasza szkoła-nasze pomysły". Jako przykłady działań podjętych pod wpływem opinii rodziców, zarówno rodzice jak i nauczyciele, wskazują organizację wyjazdów na basen. Rodzice wskazali jeszcze dodatkowe zajęcia pozalekcyjne i modernizację szatni, nauczyciele, utworzenie Punktu Przedszkolnego, festyn rodzinny, jasełka, dofinansowanie wyjazdów i akcje charytatywne. 58/74

59 Obszar badania: W szkole lub placówce współpracuje się z rodzicami na rzecz rozwoju ich dzieci Współpraca Szkoły z rodzicami jest adekwatna do potrzeb rozwojowych uczniów. Zdecydowana większość rodziców uważa, że nauczyciele uczący ich dzieci rozmawiają z nimi na temat możliwości rozwoju ich dziecka, służą im radą i wsparciem w sytuacjach trudnych dla ich dzieci, oraz że wychowawca służy im radą i wsparciem w sytuacjach trudnych dla ich dzieci. Informują, że przynajmniej kilka razy w roku nauczyciele rozmawiają z nimi o możliwościach i potrzebach ich dzieci. Zdaniem rodziców, są oni włączani do udziału w imprezach, w przygotowanie dzieci do konkursów oraz wspólnych ustaleń w sprawach dotyczących pracy z dziećmi. Za działania, które najbardziej wspierają rozwój dzieci rodzice uznali: udział w imprezach okolicznościowych i integracyjnych oraz udział dzieci w licznych konkursach. Obszar badania: Rodzice współdecydują w sprawach szkoły lub placówki i uczestniczą w podejmowanych działaniach Rodzice współdecydują w sprawach Szkoły i uczestniczą w podejmowanych działaniach dotyczących, w szczególności organizacji zajęć dodatkowych, imprez i wycieczek. Zdecydowana większość rodziców przyznaje, że rada rodziców przekazuje na bieżąco informacje na temat decyzji podejmowanych z udziałem rodziców, większość w tym lub poprzednim roku szkolnym współuczestniczyła w podejmowaniu decyzji dotyczących życia Szkoły. Rodzice dostrzegają swój udział w podejmowaniu decyzji dotyczących organizacji dodatkowych zajęć, imprez, wycieczek, na które również wskazuje Dyrektor, informując ponadto, że pod wpływem opinii rodziców dokonano wyboru firmy cateringowej, rozszerzono program edukacji patriotycznej. Obszar badania: Rodzice wychodzą z inicjatywami na rzecz rozwoju uczniów i szkoły Szkoła skutecznie zachęca rodziców do zgłaszania inicjatyw na rzecz rozwoju uczniów i Szkoły, o czym informują rodzice i nauczyciele. Połowa ankietowanych rodziców przyznała, że w tym lub poprzednim roku szkolnym nie zgłaszała propozycji działań dotyczących uczniów i Szkoły, chociaż zdecydowana większość rodziców wskazuje, że wie, w jaki sposób może się zaangażować w pracę Szkoły. Dyrektor i nauczyciele informują, że Szkoła zachęca rodziców do wychodzenia z inicjatywami na rzecz rozwoju uczniów i Szkoły. Swoje propozycje rodzice mogą zgłaszać na organizowanych przez Szkołę imprezach integracyjnych i uroczystościach, spotkaniach z Dyrektorem, a także, na co wskazują nauczyciele, poprzez skrzynkę "Nasza Szkoła -Nasze pomysły" i na adres poczty elektronicznej. Zdaniem zdecydowanej większości nauczycieli, rodzice zgłaszają propozycje działań, które dotyczą uczniów i Szkoły. Zgłoszone w ostatnim czasie propozycje rodziców uwzględniono w organizacji wyjazdów na basen, na co wskazali rodzice i nauczyciele. 59/74

60 Obszar badania: Szkoła lub placówka realizuje inicjatywy rodziców Szkoła realizuje inicjatywy rodziców, które w istotny sposób wpływają na rozwój uczniów i Szkoły. Rodzice informują, że z ich inicjatywy zorganizowano wspólne występy teatralne dzieci i rodziców w przedstawieniu Kopciuszek, wyjazdy na basen, uczniowie biorą udział w konkursach, na co wskazują także Dyrektor i nauczyciele. Rodzice deklarują, że mieli wpływ na ofertę zajęć dodatkowych, o czym informują również nauczyciele. Rodzice przyznają, że w podejmowane przez nich działania angażuje się większość z nich, a efektem jest zadowolenie dzieci i ich osiągnięcia. 60/74

61 Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju Stan oczekiwany: Rola szkoły w wielu środowiskach nie sprowadza się jedynie do funkcji uczenia dzieci i młodzieży. Szkoła staje się instytucją wpływającą na rozwój potencjału środowiska społecznego, w którym działa. Korzystanie przez nią z zasobów znajdujących się w najbliższym środowisku służy tworzeniu lub wzbogacaniu warunków podstawowej działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Prowadzi się rozpoznanie potrzeb i zasobów Szkoły i środowiska lokalnego i na tej podstawie podejmuje się inicjatywy na rzecz ich wzajemnego rozwoju. Podejmowane działania są adekwatne do potrzeb środowiska. Szkoła w sposób systematyczny i celowy, z uwzględnieniem specyfiki jej działania, współpracuje z instytucjami i organizacjami w środowisku lokalnym. Współpraca Szkoły ze środowiskiem lokalnym jest użyteczna i wpływa na jego rozwój. Współpraca Szkoły z organizacjami i instytucjami środowiska lokalnego jest istotna i pozytywnie wpływa na rozwój uczniów, na co wskazują nauczyciele, uczniowie, rodzice i partnerzy. Obszar badania: Prowadzi się rozpoznanie potrzeb i zasobów szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego i na tej podstawie podejmuje się inicjatywy na rzecz ich wzajemnego rozwoju Prowadzi się rozpoznanie potrzeb i zasobów Szkoły i środowiska lokalnego i na tej podstawie podejmuje się inicjatywy na rzecz ich wzajemnego rozwoju. Podejmowane działania są adekwatne do potrzeb środowiska. Wszyscy respondenci: partnerzy Szkoły, przedstawiciel organu prowadzącego, Dyrektor i nauczyciele, uznali, że najważniejszą potrzebą środowiska lokalnego było utworzenie Punktu Przedszkolnego, który funkcjonuje przy Szkole. Wszyscy respondenci zwrócili uwagę na działania Szkoły związane z integracją środowiska, które Szkoła realizuje poprzez organizowanie imprez środowiskowych, takich jak festyny, jasełka, święto Szkoły. Partnerzy zwrócili także uwagę na to, że w Szkole stworzono możliwość skorzystania z dożywiania osobom starszym. Nauczyciele zwrócili dodatkowo uwagę na udział uczniów w akcjach charytatywnych. 61/74

62 Obszar badania: Szkoła lub placówka w sposób systematyczny i celowy, z uwzględnieniem specyfiki jej działania, współpracuje z instytucjami i organizacjami w środowisku lokalnym Szkoła w sposób systematyczny i celowy, z uwzględnieniem specyfiki jej działania, współpracuje z instytucjami i organizacjami w środowisku lokalnym. Dyrektor deklaruje, że we współpracy z podmiotami środowiska lokalnego, w tym lub poprzednim roku szkolnym, Szkoła organizowała imprezy środowiskowe, organizowane były wyjazdy i wycieczki szkolne, zajęcia pozalekcyjne i profilaktyczne, prowadzone lub współprowadzone były lekcje, pozyskiwano sprzęt. Wszystkie działania prowadzone są w sposób systematyczny. Rodzice informują, że Szkoła często organizuje poza własnym terenem obserwacje przyrodnicze, lekcje, angażuje się akcje sprzątanie świata, uczestniczy w imprezach o charakterze patriotycznym (Marsz Niepodległości), organizuje wyjazdy do teatru i do muzeum, spotkania z policją, strażą pożarną. Również w wypowiedziach partnerów pojawiły się działania dotyczące współpracy ze strażą pożarną i policją. Partnerzy poinformowali także o udziale uczniów w akcjach charytatywnych i profilaktycznych oraz imprezach środowiskowych. Obszar badania: Współpraca szkoły lub placówki ze środowiskiem lokalnym wpływa na rozwój środowiska. Współpraca Szkoły ze środowiskiem lokalnym jest użyteczna i wpływa na jego rozwój. Nauczyciele informują, że do wzajemnych korzyści wynikających ze współpracy Szkoły ze środowiskiem należy integracja ze środowiskiem, wychowanie patriotyczne, kultywowanie wartości regionalnych. Wzajemne korzyści ze współpracy ze środowiskiem dostrzegają także rodzice, jako przykłady wskazują: poprawę bezpieczeństwa dzięki współpracy z policją, szkolenia z zakresu udzielania pierwszej pomocy we współpraca ze strażą pożarną, uwrażliwienie na potrzeby drugiego człowieka poprzez udział w akcjach charytatywnych a także integracja środowiska. Partnerzy szczegółowo przedstawili wzajemne korzyści wynikające ze współpracy z nimi (jakie są korzyści Szkoły i jakie instytucji, którą reprezentowali) i oprócz wymienionych przez rodziców i nauczycieli, wskazali zdobywanie przez uczniów nowych umiejętności i rozwijanie zainteresowań, w szczególności poprzez współpracę z domami kultury. Obszar badania: Współpraca szkoły lub placówki z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku lokalnym wpływa korzystnie na rozwój uczniów Współpraca Szkoły z organizacjami i instytucjami środowiska lokalnego jest istotna i pozytywnie wpływa na rozwój uczniów, na co wskazują nauczyciele, uczniowie, rodzice i partnerzy. Blisko połowa uczniów poinformowała, że w trakcie nauki w Szkole rzadko były zorganizowane lekcje z udziałem zaproszonych osób, zdecydowana większość uznała, że dużo się na tych zajęciach nauczyła. Uczniowie przyznają, że wychodzą z nauczycielami poza Szkołę, żeby się czegoś nauczyć np. na przyrodzie (obserwowanie zwierząt, pomiary), na zajęciach koła matematycznego (pomiary, zakupy). Nauczyciele wskazują korzyści, jakie odnoszą uczniowie, dzięki współpracy Szkoły ze środowiskiem lokalnym i wymieniają: integrację ze środowiskiem, dbanie o tradycję, wsparcie i pomoc psychologiczno - pedagogiczną, zajęcia wyrównawcze i rozwijanie zainteresowań. Informują, że realizują podstawę programową poza budynkiem szkolnym poprzez udział uczniów w zawodach sportowych i konkursach, wycieczkach i wyjściach edukacyjnych. Poznawanie 62/74

63 zabytków, zajęcia w Izbie Regionalnej, zajęcia w Domach Kultury w Zagórzu i Słomirogu. Rodzice również dostrzegają korzyści jakie odnoszą uczniowie dzięki współpracy ze środowiskiem i wskazują na zwiększenie świadomości bezpieczeństwa wśród uczniów, zdobywanie wiedzy z zakresu pierwszej pomocy, uwrażliwienie na problemy drugiego człowieka, na co wskazują także partnerzy Szkoły Wykres 1j Wykres 2j 63/74

64 Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Stan oczekiwany: Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Prowadzone w Szkole analizy egzaminów zewnętrznych, badań zewnętrznych oraz ewaluacji wewnętrznej stanowią podstawę do formułowania adekwatnych wniosków, na podstawie których planowane i realizowane są działania służące doskonaleniu procesów dydaktycznych oraz podnoszeniu jakości pracy Szkoły. Prowadzone badania, w tym badania losów absolwentów, są użyteczne i adekwatne do potrzeb Placówki oraz możliwości uczniów. Działania prowadzone w Szkole poddawane są systematycznej i planowej analizie, wnioski z której są podstawą do modyfikacji. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania W Szkole analizowane są wyniki sprawdzianów, ewaluacji wewnętrznej. Na tej podstawie formułowane są adekwatne wnioski, które służą planowaniu i podejmowaniu działań. Wszyscy nauczyciele korzystają z wniosków wynikających z ewaluacji wewnętrznej oraz wniosków ze sprawdzianu zewnętrznego celem modyfikacji swoich działań służących podniesieniu efektów kształcenia. Nauczyciele podali, że do formułowania i wdrażania wniosków w ich pracy wykorzystują analizy danych pochodzących z prowadzonej na poziomie całej szkoły ewaluacji wewnętrznej, ewaluacji prowadzonej przez zespoły przedmiotowe lub inne zespoły nauczycielskie oraz z wyników sprawdzianu zewnętrznego. Dyrektor i nauczyciele zaakcentowali istotną rolę analizy ilościowej i jakościowej wyników sprawdzianu do wprowadzania zmian w realizacji procesów edukacyjnych, służących poprawie jakości pracy placówki. Do najważniejszych 64/74

65 wniosków wynikających z analizy wyników klasy VI, nauczyciele zaliczyli konieczność pracy nad doskonaleniem umiejętności: wykorzystania wiedzy w praktyce, czytania ze zrozumieniem. Przykładowymi działaniami, zaplanowanymi przez Szkołę, mającymi rozwijać te umiejętności są: kształtowanie na wszystkich przedmiotach umiejętności tworzenia i pisania notatek czy zwracanie uwagi na poprawność wypowiedzi. Według Dyrektora systematycznie prowadzone analizy pozwalają określić przyczyny niepowodzeń, planować i modyfikować proces dydaktyczny uwzględniając potrzeby i możliwości uczniów. Ponadto jego zdaniem analiza wyników sprawdzianu zewnętrznego służy określeniu spełniania wymagań opisanych w podstawie programowej, planowaniu pracy zespołów nauczycielskich, planowaniu pracy z całym zespołem klasowym, jak i pracy indywidualnej z poszczególnymi uczniami oraz doskonaleniu warsztatu pracy nauczycieli. Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Szkoła efektywnie wykorzystuje wyniki monitorowania prowadzonych działań do doskonalenia i modyfikacji procesu dydaktycznego. Nauczyciele stwierdzili, że monitorują i analizują działania wdrażane na podstawie wniosków sformułowanych z analizy wyników sprawdzianu. Podane przez nauczycieli wyniki monitorowania odnoszą się do wniosków dotyczących metod i form pracy stosowanych przez nauczycieli (wykres 1o). Przedstawione przez nauczycieli wnioski oraz zmiany w pracy wynikające z tych wniosków są spójne i odnoszą się do tych samych obszarów pracy Szkoły. Dyrektor odnosząc się do działań podejmowanych na podstawie z analizy wyników sprawdzianu, które są monitorowane wymienił m.in.: prowadzenie zajęć dodatkowych z języka polskiego i języka angielskiego w celu lepszego przygotowania uczniów do sprawdzianu, zwiększenie liczby godzin z matematyki na drugim etapie kształcenia, podjęcie współpracy zespołu uczących w klasie VI w celu przygotowywania i opracowywania testów próbnych i ich analiz oraz zwiększenie na wszystkich zajęciach edukacyjnych intensywności ćwiczeń związanych z umiejętnością pisania. Dzięki podjętym działaniom uczniowie otrzymują rzetelną informację o stanie swojej wiedzy na poszczególnych zajęciach, maja możliwość zniwelować swoje niedociągnięcia a rodzice każdorazowo zapoznawani są z wynikami testów próbnych i otrzymują informacje o mocnych i słabych stronach dziecka. Przykłady te są spójne z wypowiedziami nauczycieli. 65/74

66 Wykres 1o Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Planując działania nauczyciele wykorzystują wyniki badań zewnętrznych. Dyrektor wskazuje, że do planowania działań nauczyciele wykorzystują wyniki badań zewnętrznych: sprawdzianu szóstoklasistów, Ogólnopolskiego Badania Umiejętności Trzecioklasistów, próbnego sprawdzianu z zakresu języka polskiego i matematyki Lepsza szkoła Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego. Wyniki te pozwalają nauczycielom zdiagnozować stopień opanowania przez uczniów poszczególnych umiejętności, określić zakres i obszary pomocy, której wymagają uczniowie, wybrać odpowiedni program i zaplanować pracę, w tym działania naprawcze, weryfikować metody i formy pracy (wykres 1w). 66/74

67 Wykres 1w Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów Prowadzone w Szkole liczne badania wewnętrzne i badanie losów absolwentów służą dostosowaniu metod i form pracy do możliwości uczniów, indywidualizacji nauczania, rozwijania zdolności i zainteresowań oraz stwarzania możliwości odnoszenia przez nich sukcesów. Dyrektor informuje, że w Szkole prowadzone są: ewaluacja wewnętrzna na poziomie całej szkoły, diagnoza gotowości szkolnej dokonywana w oddziale przedszkolnym, comiesięczne testy próbne przygotowujące uczniów klasy VI do sprawdzianu, diagnozy na wejściu i wyjściu z języka polskiego, matematyki i języka angielskiego w klasach IV - VI, diagnoza uczniów po klasie II i III, badanie umiejętności czytania ze zrozumieniem w klasach od II do VI (testy raz w miesiącu), ewaluacja programu wychowawczego, profilaktyki i planu pracy Szkoły za dany rok szkolny, monitorowanie realizacji podstawy programowej, monitorowanie frekwencji a także obserwacje lekcji i uroczystości szkolnych w celu zebrania informacji o jakości pracy nauczycieli. Wyniki badań wykorzystywane są do dostosowywania treści, form i metod pracy do możliwości uczniów, tworzenia indywidualnych kart pracy, rozwijania zdolności i zainteresowań uczniów, stwarzania możliwości do odnoszenia przez nich sukcesów, np.: poprzez udział w konkursach, przeglądach, turniejach, a także organizacji zajęć dodatkowych i kół zainteresowań. Zdaniem Dyrektora i nauczycieli, Szkoła gromadzi informacje o losach absolwentów w księdze absolwentów, kronice szkolnej oraz na stronie internetowej Szkoły. Absolwenci uczestniczą w życiu Szkoły poprzez współorganizację imprez szkolnych i środowiskowych, częste odwiedziny Szkoły i spotkania z nauczycielami. Biorą aktywny udział w kreowaniu ról w sztukach teatralnych 67/74

68 przygotowywanych przez nauczycieli. Informacje o losach absolwentów są wykorzystywane w działalności edukacyjnej oraz wychowawczej Szkoły. 68/74

69 Wymaganie: Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Stan oczekiwany: Kluczowym elementem decydującym o jakości każdej organizacji jest zarządzanie, które służy jej rozwojowi. Skuteczne zarządzanie szkołą powinno koncentrować się na stworzeniu optymalnych warunków do nauczania i uczenia się uczniów, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli, ich doskonalenia zawodowego. Wnioski z prowadzonej zespołowo ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora powinny umożliwiać podejmowanie decyzji służących rozwojowi szkoły. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Dyrektor podejmuje działania, by usprawnić pracę Szkoły a nauczycielom stworzyć odpowiednie warunki do nauczania, wychowania i uczenia się. Zarządzanie sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. Wszyscy nauczyciele uczestniczą w ewaluacji wewnętrznej. Wnioski z nadzoru pedagogicznego są wdrażane, służą doskonaleniu procesu edukacyjno-wychowawczego i rozwojowi placówki. Zarządzanie Szkołą prowadzi do podejmowania nowatorskich działań oraz sprzyja udziałowi nauczycieli, innych pracowników Szkoły, uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących Szkoły. Podejmowane przez Dyrektora działania zapewniają Szkole użyteczne wsparcie partnerów i sojuszników Szkoły. Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich do realizacji tych zadań warunków Działania zarządcze dyrektora są adekwatne do podstawowych zadań szkoły związanych z zapewnieniem uczniom optymalnych warunków do prawidłowego, wszechstronnego rozwoju intelektualnego i fizycznego, przyczyniają się do uczestnictwa nauczycieli w formach doskonalenia zawodowego i pracy zespołowej. Nauczyciele stwierdzili, że w Szkole systematycznie odbywają się spotkania dotyczące rozwiązywania problemów wychowawczych, organizacji pracy, doskonalenia zawodowego oraz nauczania i uczenia się uczniów. Często organizowane są działania i dyskusje nauczycieli dotyczące współpracy między nauczycielami i relacji z uczniami. Nauczyciele uważają, że Szkoła zapewnia im możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych i w Szkole stworzono im warunki do pracy własnej (np. przygotowywania się do zajęć czy rozwoju zawodowego). Podczas obserwowanych zajęć stwierdzono, że przestrzeń w klasie jest zorganizowana adekwatnie do sposobu prowadzenia zajęć, wykorzystywanych metod. Sale wyposażone są w sprzęt dostosowany do wieku, odtwarzacz CD, w klasach młodszych wydzielona jest cześć rekreacyjna. W planie zajęć uwzględnia się równomierne rozłożenie zajęć w poszczególnych dniach tygodnia, dla uczniów na każdym etapie edukacyjnym. Rozkład sprzyja uczeniu się, obciążenie pracą uczniów jest równomierne. Słabą 69/74

70 stroną Szkoły jest mała sala gimnastyczna. Obszar badania: Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu Dyrektor podejmuje skuteczne działania w zakresie organizowania indywidualnej i zespołowej pracy wszystkich nauczycieli oraz doskonalenia zawodowego. W opinii Dyrektora i nauczycieli, najpopularniejszą formą doskonalenia zawodowego są kursy i szkolenia zewnętrzne, szkolenie zespołów zadaniowych oraz szkoleniowe rady pedagogiczne (wykres 1w). Wszyscy nauczyciele (11) są zdania, że w Szkole zapewniony jest dostęp do odpowiednich zasobów, przydatnych dla rozwoju zawodowego. Zdecydowana większość uczących (10 z 11) stwierdza, że Dyrektor zauważa sukcesy nauczycieli i nagradza ich, dba o profesjonalną komunikację między nauczycielami i inspiruje ich do pracy zespołowej, przypomina założenia koncepcji pracy Szkoły oraz inspiruje do dzielenia się swoją wiedzą z innymi nauczycielami przez przeszkolonych nauczycieli. Ponadto w ich opinii, Dyrektor inspiruje upowszechnianie wiedzy na temat najlepszych praktyk i najnowszych teorii, przydatnych w pracy nauczyciela. Dyrektor informuje, że nie ma potrzeby zachęcania nauczycieli do efektywnej pracy indywidualnej i zespołowej gdyż całe grono pedagogiczne bardzo chętnie podejmuje różnorodne działania. 70/74

71 Wykres 1w Obszar badania: Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami Udział nauczycieli w działaniach ewaluacyjnych ma charakter powszechny. Dyrektor odbył szkolenie Ewaluacja nie taki diabeł straszny a następnie przeprowadził szkoleniową radę pedagogiczną co pozwoliło dostarczyć wzorów i materiałów, dzięki którym nauczyciele zyskali szerszą wiedzę i zostali przekonani do celowości prowadzenia ewaluacji. Na podstawie wniosków z nadzoru pedagogicznego oraz rozmów z nauczycielami Dyrektor ustala wymagania, które będą podlegały ewaluacji wewnętrznej w danym roku szkolnym. Powołuje zespoły ewaluacyjne i ustala harmonogram. Dyrektor informuje, że wszyscy nauczyciele biorą udział w ewaluacji wewnętrznej. Każdy uczący ma przydzielone zadanie do realizacji. Opracowuje narzędzia i przeprowadza badania. Zdecydowana większość nauczycieli systematycznie uczestniczy w działaniach służących realizacji ewaluacji wewnętrznej Szkoły. Nauczyciele najczęściej opracowują i analizują ankiety. Wyniki badań są opracowywane w formie raportu zawierającego wnioski i rekomendacje do dalszego działania i uwzględnione w planie nadzoru na kolejny rok szkolny, a ich wdrażanie będzie podlegało monitorowaniu. W bieżącym roku szkolnym analizie będzie podlegała współpraca Szkoły z rodzicami oraz 71/74