(74) Pełnomocnik: k H. i =

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "(74) Pełnomocnik: k H. i ="

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 (21) Numer zgłoszena: (51) Int.Cl. C09C 1/50 ( ) Urząd Patentowy Rzeczypospoltej Polskej (22) Data zgłoszena: (54) Sadza pecowa, sposób wytwarzana sadzy pecowej oraz zastosowane sadzy pecowej (30) Perwszeństwo: ,DE, (43) Zgłoszene ogłoszono: BUP 21/99 (45) O udzelenu patentu ogłoszono: WUP 02/08 (73) Uprawnony z patentu: DEGUSSA AG,Düsseldorf,DE (72) Twórca(y) wynalazku: Conny Vogler,Bornhem,DE Karl Vogel,Alzenau,DE Werner Nedermeer,Brühl,DE Burkhard Freund,Erftstadt,DE Paul Messer,Brühl,DE (74) Pełnomocnk: Borowska-Kryśka Urszula, PATPOL Sp. z o.o. PL B1 (57) 1. Sadza pecowa mająca wartość CTAB wynoszącą m 2 /g absorpcję 24M4-DBP wynoszącą ml/100 g, o stosunku tan δ o /tan δ 60, który po wprowadzenu do zwązku gumy SSBR/BR spełna warunek tan < δ o /tan δ 60 > 2,76-6,7 x 10-3 x CTAB, gdze wartość tan δ 60 jest zawsze mnejsza nż wartość dla sadz według normy ASTM o dentycznym obszarze powerzchnowym CTAB absorpcj 24M4-DBP, znamenna tym, że krzywa rozkładu welkośc cząstek posada pochylene bezwzględne wynoszące mnej nż 400,000 nm 3, przy czym pochylene bezwzględne AS jest określone przez następującą formułę ze zmerzonego rozkładu welkośc bryłek sadzy: AS k H = l = k ( x x) gdze H oznacza częstotlwość z którą występuje średnca cząstek x, zaś x stanow średncę cząstek bryłk, której cężar odpowada średnemu cężarow cząstk bryłk sadzy a suma jest w zakrese 1 do 3000 nm w równoodległym odstępe dla każdego nanometru. = H 3

2 2 PL B1 Ops wynalazku Przedmotem wynalazku jest sadza pecowa, sposób wytwarzana sadzy pecowej oraz zastosowane sady pecowej. Sadza jest stosowana w szerokm zakrese jako sadza wzmacnająca w zwązkach kauczuku stosowanych w przemyśle wytwarzana opon. W tym kontekśce właścwośc sadzy mają wpływ, wraz z właścwoścam stosowanych zwązków kauczuku na osąg gotowych opon. Pożądanym własnoścam jest duża odporność na ścerane, mała odporność na toczene dobre przylegane w przypadku warunków mokrej szosy. Na te dwe ostatne własnośc ma stotny wpływ zachowane lekko sprężyste materału beżnka opony. W przypadku perodycznego odkształcena, zachowane lepko elastyczne może być opsane przez współczynnk stratnośc mechancznej tan δ, zaś w przypadku wydłużena lub ścśnęca zachowane lepko elastyczne może być opsane przez moduł wydłużena dynamcznego {E*}. Obecne welkośc tych wartośc w dużym stopnu zależą od temperatury. W tym kontekśce, przylegane do wlgotnej szosy jest bezpośredno powązane ze współczynnkem stratnośc tan δ o przy temperaturze około 0, zaś odporność na toczene ze współczynnkem stratnośc tan δ 60, przy około 60 C. Im wyższy jest współczynnk stratnośc przy nskej temperaturze, tym zwykle jest lepsze przylegane kompozycj materału opony do wlgotnej szosy. Przecwne do tego, dla zredukowana odpornośc na toczene, pożądany jest współczynnk stratnośc możlwe mały przy wysokej temperaturze. Odporność na ścerane własnośc lekko sprężyste, a tym samym równeż współczynnk stratnośc zwązków materału beżnka opony są określone zasadnczo przez własnośc stosowanych sadz wzmacnających. Istotnym tutaj parametrem jest szczególny obszar powerzchnowy, a zwłaszcza obszar powerzchnowy CTAB, stanowący marę obszaru powerzchnowego kauczuku aktywnego w sadzy. Gdy wzrasta obszar powerzchnowy CTAB, wówczas wzrasta odporność na ścerane tan δ. Innym ważnym parametram sadzy jest absorpcja DBP absorpcja 24M4-DBP, jako zmerzone lczby dla konstrukcj wyjścowej, uwzględnające konstrukcję resztkową która stale pozostaje po naprężenu mechancznym sadzy, jak równeż szczególny obszar powerzchnowy (obszar powerzchnowy BET) sadzy, określony zgodne z normą DIN Podane parametry sadzy są zależne od postac cząstek sadzy. W trakce wytwarzana sadzy, powstają najperw tak zwane cząstk główne o średncy 10 do 500 nm, które następne rosną do stałych trójwymarowych bryłek. Struktura przestrzenna rozkład welkośc cząstek stanowące parametry podlegające zmerzenu są ocenane w strąconym osadze. Dla zwązków materału beżnka, odpowedne sadze mają obszar powerzchnowy CTAB rzędu m 2 /g wartość absorpcj 24M4-DBP rzędu ml/100 g. Przecętna średnca cząstek bryłk sadzy jest stosowana do klasyfkacj sadz według normy ASTM D Klasyfkacja ta składa sę z czterocyfrowej nomenklatury alfanumerycznej, gdze perwsza ltera (N lub S) dostarcza nformacj dotyczących własnośc wulkanzacyjnych, a perwsza lczba następnej trójcyfrowej lczby dostarcza nformacj dotyczącej przecętnego rozmaru cząstek. Jednakże ta klasyfkacja ASTM jest bardzo zgrubna. Tak węc w obrębe jednego zakresu klasyfkacj ASTM mogą występować znaczne różnące sę własnośc lepkoelastyczne zwązków materału beżnka. Ops DE opsuje sadze nwersyjne które w znacznym stopnu spełnają wymagana małej opornośc na toczene polepszonego przylegana. Są to sadze dla których stosunek tan δ o /δ 60 podczas wprowadzena do zwązku kauczuku SSBR/BR spełna zależność: tan δ o /tanδ 60 > 2,76-6,7 x 10-3 x CTAB, zaś wartość tan δ 60 jest zawsze mnejsza nż odpowedna wartość dla sadz ASTM z dentycznym obszarem powerzchnowym CTAB absorpcją 24M4-DBP. Sadze według DE są wytwarzane według pecowego sposobu wytwarzana sadzy, który jest stosowany obecne dla wytwarzana głównej lośc sadz stosowanych w przemyśle opon samochodowych. Sposoby te są w szczególnośc modyfkowane do wytwarzana sadz nwersyjnych. Pecowy sposób wytwarzana sadzy jest oparty na zasadze prolzy tlenowej, to znaczy necałkowtego spalana surowców sadzy w reaktorze, który jest powleczony materałem wysoce ognoodpornym. Jako surowce do wytwarzana sadzy są stosowane tak zwane węglowe oleje czarne (węglowe), jednakże można równeż stosować gazowe węglowodory samodzelne lub równocześne z węglowym olejem czarnym. Nezależne od szczególnego projektu konstrukcj reaktorów, w reaktorze sadzy można wyróżnć trzy strefy które odpowadają rozmatym etapom wytwarzana sadzy. Strefy te występują kolejno wzdłuż os reaktora, a medum reakcyjne przepływa przez te strefy kolejno.

3 PL B1 3 Perwsza strefa, manowce tak zwana strefa spalana, zasadnczo zawera komorę spalana reaktora. Tutaj jest wytwarzany gorący gaz wydechowy komory spalana, przez spalane palwa, zwykle palwa węglowodorowego, z nadmarem wstępne ogrzanego powetrza spalana lub nnych zawerających tlen gazów. Gaz zemny jest obecne powszechne stosowany jako palwo, jednakże jest równeż możlwe używane węglowodorów cekłych takch jak oleje grzejne. Spalana palwa zwykle następuje w warunkach obejmujących nadmar tlenu. Zgodne z ksążką Sadza wydane 2, Marcel Dekker Inc., Nowy Jork, 1993, strona 20, jest bardzo ważne dla uzyskana optymalnego wykorzystana energ, aby konwersja palwa w dwutlenek węgla wodę występowała w tak wysokm stopnu jak jest to możlwe w komorze spalana. W procese tym, nadmar powetrza wspomaga całkowtą konwersję palwa. Palwo jest zwykle wprowadzane za pomocą jednej lub węcej lancy spalających do komory spalana. Współczynnk K jest często stosowany jako lczba ndeksująca, charakteryzująca nadmar powetrza. Współczynnk K stanow stosunek lośc powetrza potrzebnego do stechometrycznego spalena palwa do lośc powetrza które w rzeczywstośc jest podawane do procesu spalana. Współczynnk K rzędu 1 oznacza zatem, że spalane jest stechometryczne. Jeżel występuje nadmar powetrza, wówczas współczynnk K jest mnejszy nż 1. Zwykle stosowane są współczynnk K rzędu 0,3-0,9. W drugej strefe reaktora sadzy, zwanej strefą reakcyjną, następuje wytwarzane sadzy. W tym celu, wtryskwany jest materał surowcowy sadzy jest on meszany ze strumenem gorącego gazu odpadowego. Ze względu na lość tlenu która ne całkowce przereagowywuje w strefe spalana, występuje nadmar lośc węglowodorów wprowadzanych do strefy reakcj. Tak węc, w warunkach normalnych wytwarzane sadzy rozpoczyna sę tutaj. Węglowy olej czarny może być wtryskwany do reaktora w rozmaty sposób. Przykładowo, można do tego celu zastosować osową lancę wtryskwana oleju lub jedną lub węcej promenowych lanc olejowych które są rozmeszczone na obwodze reaktora, w płaszczyźne która jest ponowa w stosunku do kerunku przepływu. Reaktor może meć klka płaszczyzn z promenowym lancam olejowym, wzdłuż kerunku przepływu. Przy zakończenu lancy olejowych zastosowane są dysze rozpryskowe lub wtryskowe za pomocą nch następuje domeszane węglowego oleju czarnego do strumena gazu odpadowego. W przypadku równoczesnego zastosowana węglowego oleju czarnego gazowych węglowodorów, takch jak przykładowo metan, jako surowec do wytwarzana sadzy, gazowe węglowodory mogą być wtryskwane oddzelne od węglowego oleju czarnego przez specjalny zestaw lancy gazowych do strumena gorącego gazu odpadowego. W trzecej strefe reaktora sadzy, zwanej strefą końcową (strefą chłodzena), wytwarzane sadzy jest zatrzymane przez gwałtowne ochłodzene gazu procesowego zawerającego sadzę. Proces ten zapobega jakmkolwek nepożądanym reakcjom wtórnym. Tego rodzaju reakcje wtórne będą prowadzły do otrzymywana porowatych sadz. Reakcja jest zwykle zatrzymywana przez natryskwane wody z zastosowanem odpowednch dysz natryskowych. Zwykle występuje klka mejsc wzdłuż reaktora sadzy dla natryskwana wody, na przykład dla schładzana, tak że można zmenać czas przebywana sadzy w strefe reakcj. W szeregowym wymennku cepła, dla wstępnego ogrzana powetrza spalana jest stosowane cepło resztkowe gazu procesowego. Znane są lczne rozmate postace reaktorów. Rozmate waranty dotyczą wszystkch trzech stref reaktora, jednakże szczególne duża lczba warantów rozwązań występuje w przypadku strefy reakcj układu lancy wtryskujących materał surowcowy do wytwarzana sadzy. Nowoczesne reaktory zwykle mają klka lanc wtryskwana oleju, rozłożonych dookoła obwodu reaktora równeż wzdłuż os reaktora. Ilość węglowego oleju czarnego, rozprowadzana w postac klku poszczególnych strumen, może być lepej wymeszana w strumenu gorących spalnowych gazów odlotowych wypływających z komory spalana. Za pomocą mejsc wprowadzana rozprowadzanych przestrzenne w kerunku przepływu możlwe jest przestawane w czase wtryskwana oleju. Welkość głównych cząstek, a tym samym równeż normalne łatwo określany obszar powerzchn sadzy może być kontrolowany przez lość węglowego oleju czarnego wtryskwanego do gorącego gazu odpadowego. Gdy lośc temperatury gazów odpadowych wytwarzanych w komorze spalana są utrzymywane na pozome stałym, wówczas lość samego węglowego oleju czarnego ma wpływ rozmar cząstek głównych, który jest odnesony do szczególnego obszaru powerzchnowego sadzy. Wększe lośc węglowego oleju czarnego prowadzą do otrzymywana grubszych cząstek sadzy przy mnejszych właścwych obszarach powerzchnowych nż mnejszej lośc węglowego oleju czarnego. Równocześne ze zmaną lośc węglowego oleju czarnego występuje zmana w temperaturze reakcj, poneważ natryskwany węglowy olej czarny obnża temperaturę w reaktorze, zatem wększe

4 4 PL B1 lośc węglowego oleju czarnego oznaczają nższe temperatury na odwrót. Można z tego wysnuć relację pomędzy temperaturą wytwarzana sadzy właścwym obszarem powerzchnowym sadzy, w stosunku do głównego rozmaru cząstek, co opsano w ksążce Sadza cytowanej powyżej, na strone 34. Jeżel węglowy olej czarny jest rozprowadzany z dwóch rozmatych punktów wtryskwana, które są oddzelne umeszczone wzdłuż os reakcj, wówczas w perwszym położenu ku górze, lość resztkowego tlenu stale zawartego w gaze odpadowym komory spalana stanow stale nadmar w stosunku do natryskwanego węglowego oleju czarnego. Tak węc, wytwarzane sadzy następuje w tym mejscu przy wyższej temperaturze w porównanu z kolejnym punktam wtryskwana sadzy, to jest w perwszym punkce wtryskwana, wytworzone sadze mają mnejsze cząstk posadają wększy właścwy obszar powerzchnowy nż w następnym punkce wtryskwana. Każde dodatkowe wtryskwane węglowych olejowych czarnych prowadz do dodatkowych spadków temperatury do otrzymywana sadzy o wększych cząstkach głównych. Sadze wytworzone w ten sposób wykazują poszerzene krzywej rozkładu welkośc cząstek, po wprowadzenu do gumy wykazują odmenne zachowane nż sadze o bardzo wąskm zakrese welkośc cząstek monomodułowych. Szersza krzywa rozkładu rozmaru cząstek prowadz do otrzymywana mnejszego współczynnka stratnośc w zwązku gumy, to jest do małej hsterezy, z tego względu jest stosowane określene sadze o małej hstereze (1 h). Sadze tego rodzaju lub sposoby ch wytwarzana zostały opsane w patentach europejskch EP 0,315,442 EP 0,519,988. Konwencjonalne sposoby dają zatem możlwość wytwarzana za pomocą urządzeń natryskowych do węglowego oleju czarnego, umeszczone w odstępach wzdłuż os reaktora, sadzy o szerszej krzywej rozkładu welkośc cząstek, która to sadza nadaje zwązkom gumy do których została wprowadzona mnejszą oporność względem toczena. Dla wytwarzana nwersyjnych sadz, pecowy sposób wytwarzana sadzy zmodyfkowano w nny sposób. Podczas gdy konwencjonalne sposoby wytwarzana pecowego sadzy są przeznaczone do otrzymywana możlwe kompletnego spalana palw w komorze spalana, w szczególnośc w strefe spalana, to sposób według DE do wytwarzana nwersyjnych sadz bazuje na wytwarzanu zarodków węglowodorów jako wynk necałkowtego spalana palwa w strefe spalana. Zarodk są następne transportowane wraz ze strumenem gorącego gazu odpadowego do strefy reakcyjnej, gdze zostaje zancjowane wytwarzane sadzy ndukowane zarodkowanem, przy dodanym materale surowcowym sadzy. Jednakże zamerzone necałkowte spalane palwa ne oznacza że palwo jest spalane w mnej nż stechometryczne lośc tlenu. Sposób według wynalazku rozpoczyna sę równeż nadmarem powetrza lub gazów zawerających tlen w komorze spalana. Podobne jak w przypadku konwencjonalnych sadz, w procese tym można stosować współczynnk K rzędu 0,3-0,9. Dla wytworzena zarodków sadzy zamast nadmaru powetrza, można stosować rozmate nne metody według opsu patentowego DE W zalecanym warance sposobu, jako palwo wyjścowe są stosowane cekłe węglowodory, które następne są spalane zamast gazu zemnego w komorze spalana reaktora przy nadmarze powetrza lub gazów zawerających tlen. Cekłe węglowodory spalają sę wolnej nż gazowe węglowodory, poneważ najperw muszą być przekształcone do postac gazowej, to jest muszą być odparowane. Pommo nadmaru tlenu, cekłe węglowodory mogą zatem być ne tylko spalone, ale równeż zastosowane do wytworzena zarodków węglowodorów, które - jeżel jest dostępny wystarczający czas temperatura jest wystarczająco wysoka - równeż ulegają spalenu lub mogą narastać dla wytworzena wększych cząstek sadzy jeżel jest stosowane szybke chłodzene. Indukowane zarodkowanem wytwarzane sadzy bazuje na fakce, że wytwarzane zarodk podczas spalana cekłych węglowodorów z nadmarem tlenu są bezpośredno kontaktowane ze smarem wagonowym (ropą naftową) tym samym zostaje zancjowany wzrost zarodnkowy. Dodatkowy warant sposobu według opsu nemeckego DE obejmuje stosowane gazu zemnego jako palwa. Zarodkowane jest realzowane przez wyperane welkośc wypływu gazu z lancy spalającej, która jest tak nska, że celowo powstaje uboga meszanka gazu zemnego z gorącym strumenem gazów spalana. Wadomo, że zarodk sadzy tworzą sę w przypadkach ubogo zmeszanych płomen, zaś określene płomene śwecące jest stosowane ze względu na rozśwetlane cząstek które powstają. W procedurze tej, podobne jak przy spalanu cekłych węglowodorów ważne jest, aby wytwarzane zarodnk były kontaktowane bezpośredno przy ch wytwarzanu z olejem sadzowym. Jeżel stosuje sę wększą komorę spalana lub strefę spalana, dla spowodowana konwersj zarodków z tlenem obecnych w nadmarze w strefe spalana, to tym samym umożlwa sę całkowte

5 PL B1 5 spalane w strefe reaktora sadzy, tym samym ne występuje żadne wytwarzane sadzy ndukowane zarodnkam. Można równeż połączyć obydwa opsane waranty. W tym przypadku, cekłe węglowodory gaz zemny lub nne składnk gazowe, są równocześne podawane w odpowednch stosunkach do strefy spalana. Na ten cekły węglowodór zaleca sę stosowane ropy naftowej, przykładowo oleju sadzowego. Sposób według opsu nemeckego DE polega zatem na stosowanu cekłych /lub gazowych węglowodorów jako palw w strefe spalana, w której występuje nadmar tlenu w stosunku do zastosowanych węglowodorów. Zapewna to powstawane zarodków sadzy, przykładowo w wynku newystarczającego czasu przebywana cekłych węglowodorów lub w wynku newystarczającego meszana gazowych węglowodorów z powetrzem spalana. Te zarodk sadzy są następne kontaktowane w strefe reakcyjnej, bezpośredno po ch wytworzenu, z surowcowym materałem sadzy, który jest stosowany w nadmarze w stosunku do lośc tlenu. Chłodzene reakcyjnej meszanny gazowej sadzy następuje poprzez wprowadzene przez dysze wody do strefy końcowej dalszą obróbkę w zwykły sposób tak wytworzonej sadzy. Według opsu nemeckego DE palwo odgrywa ważną rolę przy wytwarzanu sadzy, jest ono określane jako główny materał surowcowy sadzy. Materał surowcowy sadzy który mus być domeszany w strefe reakcyjnej jest zatem nazywany wtórnym materałem surowcowym sadzy pod względem lośc jest porównywalny z główną masą wytwarzanej sadzy. Sadze nwersyjne według opsu nemeckego DE , w porównanu z konwencjonalnym sadzam, nadają meszankom sadzy zmnejszoną oporność względem toczena porównywalne przylegane w warunkach wlgotnych. Ponadto, badana ATM (mkroskopowe badane na pozome sł atomowych) wykazało, że sadze nwersyjne posadają znaczne bardzej chropowate powerzchne nż odpowadające standardowe ASTM sadze, co powoduje polepszone wązane polmerów gumy z cząsteczkam sadzy (patrz W. Gronsk n., Relaksacja NMR, Sposób ocenana techncznych własnośc gum wypełnonych sadzą, Konferencja Mędzynarodowa 1997, Norymberga, strona 107). Polepszone wązane polmerów gumy prowadz do redukcj opornośc toczena. Badana dotyczące ścerana zwązków gumy mających zastosowane nwersyjne sadze wykazały, że te sadze nadają zwązkom gumy polepszoną odporność na ścerane przy wystawenu na oddzaływane mnejszych obcążeń. W przypadku dużych obcążeń, przykładowo w oponach cężarówek, take zwązk gumy wykazują zwększoną śceralność. Celem wynalazku jest zatem otrzymywane ulepszonych sadz pecowych, charakteryzujących sę szczególne zmnejszoną śceralnoścą w warunkach dużych obcążeń. Sadza pecowa mająca wartość CTAB wynoszącą m 2 /g absorpcję 24M4-DBP wynoszącą ml/100 g, o stosunku tan δ o /tan δ 60, który po wprowadzenu do zwązku gumy SSBR/BR spełna warunek tan δ o /tan δ 60 > 2,76-6,7 x 10-3 x CTAB, gdze wartość tan δ 60 jest zawsze mnejsza nż wartość dla sadz według normy ASTM o dentycznym obszarze powerzchnowym CTAB absorpcj 24M4-DBP, według wynalazku charakteryzuje sę tym, że krzywa rozkładu welkośc cząstek posada pochylene bezwzględne wynoszące mnej nż 400,000 nm 3, przy czym pochylene bezwzględne AS jest określone przez następującą formułę ze zmerzonego rozkładu welkośc bryłek sadzy: AS k H = l = k ( x x) gdze H oznacza częstotlwość z którą występuje średnca cząstek x, zaś x stanow średncę cząstek bryłk, której cężar odpowada średnemu cężarow cząstk bryłk sadzy a suma jest w zakrese 1 do 3000 nm w równoodległym odstępe dla każdego nanometru. Sposób wytwarzana sadzy pecowej w reaktorze sadzy zawerającym wzdłuż os reaktora strefę spalana, strefę reakcyjną strefę obróbk końcowej, w którym wytwarza sę strumeń gorącego gazu odpadowego w strefe spalana przez spalane głównego materału surowcowego sadzy w gaze zawerającym tlen, podaje sę gaz odpadowy ze strefy spalana przez strefę reakcyjną do strefy obróbk końcowej, domeszkuje sę drug surowcowy materał sadzy do gorącego gazu odpadowego w strefe = H 3

6 6 PL B1 reakcyjnej przeprowadza sę końcowe wytwarzane sadzy w strefe obróbk końcowej przez natryskwane wodą, przy czym jako główny materał surowcowy sadzy stosuje sę ropę naftową, meszannę ropy naftowej/gazu zemnego lub samodzelny gaz zemny kontroluje sę spalane głównego materału surowcowego sadzy dla utworzena zarodków, które to zarodk kontaktuje sę bezpośredno z wtórnym materałem surowcowym sadzy, według wynalazku charakteryzuje sę tym, że zwększa sę lość powetrza spalana, głównego wtórnego materału surowcowego w tak sposób, że otrzymane pochylene bezwzględne krzywej rozkładu welkośc cząstek wytwarzanej sadzy jest mnejsze nż 400,000 nm 3. Ponadto stotą wynalazku jest zastosowane sposobu według zastrzeżena 2 do wytwarzana sadzy oraz zastosowane sadzy pecowej według zastrzeżena 1 w opone. Przedmot wynalazku jest uwdocznony w przykładze wykonana na rysunku, na którym fg. 1 przedstawa schematyczny podłużny przekrój przez reaktor stosowany do wytwarzana sadz według wynalazku, fg. 2 - schemat stosunku tan δ o /tan δ 60 powyżej obszaru powerzchnowego CTAB dla rozmatych sadz według wynalazku dla konwencjonalnych sadz porównawczych, fg. 3 - krzywa rozkładu welkośc cząstek dla sadzy N220 według normy ASTM, fg. 4 - krzywa rozkładu welkośc cząstek dla konwencjonalnej nwersyjnej sadzy z przykładu 1, fg. 5 - krzywa rozkładu welkośc cząstek dla nwersyjnej sadzy według wynalazku z przykładu 2, fg. 6 - trójwymarowy wykres przedstawający śceralność zwązku gumy z zastosowanem sadzy według przykładu w porównanu z odnośnym zwązkem gumy, a fg. 7 - trójwymarowy wykres przedstawający śceralność zwązku gumy z zastosowanem sadzy według przykładu 2 w porównanu z odnośnym zwązkem gumy. Na fg. 8 przedstawono wykres welkośc tan δ 60 C sadz o nanostrukturze (sadze według wynalazku) odpowadających sadz konwencjonalnych. Na fg przedstawono rezultaty testowana odpornośc na zużyce beżnka w rozmatych warunkach jazdy, nanosząc na wykres welkośc ścerana odpowadające wartośc log km/h log wartośc W (energ). Sadze według wynalazku spełnają w zakrese stosunku tan δ o /tan δ 60 te same wymagana, co wspomnane nwersyjne sadze, z tego względu po wprowadzenu do zwązków gumy, nadają one otrzymywanym oponom zmnejszoną oporność na toczene. Jednakże w porównanu ze znanym nwersyjnym sadzam, charakteryzują sę one węższym rozrzutem welkośc cząstek. Dla opsana rozrzutu welkośc cząstek stosuje sę tutaj używane w statystyce określene pochylene bezwzględne (patrz Lothar Sachs: Statystyczne Metody Oceny (w języku nemeckm) Sprnger-Verlag, Berln, wydane 3, strony 81-83). Zawarty jest tam ops który jest odpowedno do obecnego problemu, dla opsana kształtu krzywej rozkładu welkośc cząstek jako zakresu welkośc cząstek zakresu ogranczonego przez welkośc maksymalne mnmalne. Pochylene bezwzględne jest określone jako odchylene od symetrycznego rozkładu welkośc cząstek. Pochylona krzywa rozkładu występuje wówczas, gdy jedno z dwóch opadających odgałęzeń krzywej rozkładu zostaje przedłużone. Jeżel lewa część krzywej jest przedłużona, określa sę to jako pochylene ujemne, to znaczy że pochylene bezwzględne określa wartośc mnejsze nż 0. Jeżel prawa część krzywej jest przedłużona, to pochylene jest dodatne, z wartoścam wększym nż 0. Znane sadze ASTM, jak równeż nwersyjne sadze, oraz sadze według wynalazku, wykazują zmenne stopne dodatnch pochyleń. Nespodzewane stwerdzono, że zaakceptowana w stane technk dea że szerszy rozkład welkośc cząstek wzmacnającej sadzy nadaje zwązkom gumy zmnejszoną oporność na toczene ne jest ogólne prawdzwa. Polepszene opornośc na toczene zwązków gumy za pomocą nwersyjnych sadz okazuje sę być ne tylko zależne od szerokośc rozkładu welkośc cząstek, natomast zamast tego okazuje sę, że jest ono w sposób stotny uzależnone od wększej szorstkośc powerzchnowej sadzy nwersyjnych zwązanego z tym lepszego wązana polmerów gumowych z powerzchną sadzy. W porównanu ze znanym sadzam nwersyjnym o stosunkowo szerokm rozrzuce welkośc cząstek stało sę obecne możlwe polepszene ch odpornośc na ścerane według wynalazku przez ogranczene szerokośc rozkładu cząstek. W szczególnośc, należy zredukować proporcję cząstek sadzy o dużych średncach cząstek, jeżel sadza ma nadawać zwązkom gumy polepszoną odporność na ścerane, równocześne ze zmnejszoną opornoścą na toczene. Dzeje sę tak w przypadku, gdy pochylene bezwzględne rozkładu welkośc cząstek jest mnejsze nż 400,000, a korzystne mnejsze nż 200,000 nm 3. Pochylene bezwzględne nwersyjnych sadz znanych z DE jest wększe nż 400,000 nm 3, zaś pochylene bezwzględne sadz według normy ASTM jest mnejsze nż 100,000 nm 3. Pochylene bezwzględne rozkładu welkośc cząstek sadzy można określć za pomocą tarczowej wrówk odśrodkowej odpowednej oceny merzonych wartośc. Nadana próbka sadzy jest w tym

7 PL B1 7 procese rozpraszana w wodnym roztworze rozdzelana w tarczowej wrówce odśrodkowej w zależnośc od welkośc cząstek, przy czym m wększe są cząstk tym wększy jest równeż ch cężar, a węc cząstk sadzy poruszają sę szybcej w wynku sły odśrodkowej w wodnym roztworze w stronę zewnętrza. W procese tym cząstk przechodzą przez barerę śwatła, za pomocą którego jest rejestrowane wygaśnęce promenowana w funkcj czasu. Z danych tych można oblczyć rozkład welkośc cząstek, to jest częstotlwość występowana jako funkcja średncy cząstek. Następne można określć pochylene bezwzględne AS według następującego wzoru: AS k H = l = k ( x x) We wzorze H oznacza częstotlwość z jaką występuje średnca cząstek których cężar odpowada średnemu cężarow cząstek bryłk sadzy. Tak samo X - jest oblczone z zastosowanem rozkładu welkośc cząstek. Zsumowane pozycj wzoru pownno być przeprowadzone w zakrese od 1 mm do 3000 mm w równoległych odstępach dla każdego nanometru jakekolwek brakujące wartośc pomarów są oszacowane poprzez nterpolację lnową. Inwersyjne sadze według wynalazku mogą być wytwarzane według ogólnego sposobu opsanego w DE odpowadającego zgłoszenu USA nr 08/665,632, przy czym obydwa te zgłoszena są tu wprowadzone jako odnesene. Według tego sposobu, nwersyjna sadza jest wytwarzana w reaktorze sadzy, który zawera wzdłuż os reaktora strefę spalana, strefę reakcj strefę obróbk końcowej. W strefe spalana strumeń gorących gazów odpadowych jest wytwarzany przez spalane głównego materału surowcowego sadzy w gazach zawerających tlen. Ten gorący strumeń gazu jest wprowadzony ze strefy spalana przez strefę reakcj do strefy obróbk końcowej. W strefe reakcj do gorącego gazu odpadowego zostaje domeszany wtórny materał surowcowy sadzy. Wytwarzane sadzy zostaje zakończone w strefe obróbk końcowej przez natryskwane wodą. W procese tym ropa naftowa, meszanna ropy naftowej/gazu zemnego lub samodzelny gaz zemny są stosowane jako materał surowcowy sadzy. Spalane głównego materału surowcowego sadzy w strefe spalana jest przeprowadzane w tak sposób, że powstają zarodk sadzy, z którym jest bezpośredno kontaktowany wtórny materał surowcowy sadzy. Dla otrzymana sadzy według wynalazku sposób ten jest tak prowadzony, że wytwarzana sadza ma rozkład welkośc cząstek o pochylenu bezwzględnym mnejszym nż 400,000 nm 3. Można to uzyskać przykładowo przez zwększane dodatku powetrza spalana, głównego wtórnego materału surowcowego sadzy. Opsany sposób ne jest ogranczony do określonej geometr reaktora. Można go przystosować do rozmatych rodzajów welkośc reaktora. Żądane wytwarzane zarodków sadzy w strefe spalana może być regulowane z zastosowanem rozmatych środków. Ewentualne parametry optymalzacj zarodkowana w przypadku zastosowana ropy naftowej jako palwa stanową stosunek wagowy powetrza spalana/ropy naftowej, rodzaj zastosowanego rozpylacza do palwa welkość rozpylonych kropel ropy naftowej. Jako rozpylacze spalana jest możlwe zastosowane czystocśnenowych rozpylaczy (rozpylacze pojedynczej substancj) lub rozpylacze dwóch substancj z wewnętrznym lub zewnętrznym meszanem, w których jako medum rozpylające można zastosować sprężone powetrze, parę wodną, wodór gaz obojętny lub węglowodór gazowy. Opsane powyżej spalane palwa cekłego palwa gazowego można zatem przeprowadzać przez zastosowane palwa gazowego jako medum rozpylające dla palwa cekłego. Zaleca sę zastosowane rozpylaczy dwóch substancj dla rozpylana palwa cekłego. W rozpylaczu jednoetapowym, zmana szybkośc przepływu prowadz do zmany welkośc kropel, zaś w przypadku rozpylaczy dwóch substancj, welkośc cząstek w dużym stopnu jest nezależna od szybkośc przepływu. Welkość rozpylonych kropel mus być regulowana w tak sposób, że na mejscu wtryskwana oleju sadzowego stale jest dostępna wystarczająca lość zarodków sadzy. Optymalna welkość kropel zależy od geometr wybranego reaktora. W zastosowanym przykładowo reaktorze, efektywne okazały sę średnce krople o przecętnej welkośc μm. Wartośc te określono z zastosowanem rozpylana wody. Jednakże optymalne wyregulowane rozpylaczy jest przeprowadzane najlepej dośwadczalne w reaktorze poprzez obserwację wyglądu płomena. Nadmerne drobne rozpylene palwa cekłego prowadz do całkowtego spalena kropel bez zarodkowana. Nadmerne duże krople prowadzą do zdławena nestablnośc płomena. Lekko kopcący płomeń powoduje dobre zarodkowane. = H 3

8 8 PL B1 Tak zwane oleje sadzowe, to znaczy wysoce aromatyczne /lub długołańcuchowe oleje, mogą być stosowane samodzelne lub w połączenu z gazam zawerającym węglowodór, w szczególnośc gazem zemnym jako materał surowcowy sadzy. Odpowedne oleje sadzowe stanową oleje petrochemczne (oleje krakowane w parze wodnej, oleje krakowane kataltyczne), oleje karbochemczne (oleje pochodzące z węgla kamennego) oleje prolzowe o ndekse BMC ponad 130. Oleje te są równeż rozpylane, tak jak w przypadku palw cekłych, korzystne z zastosowanem rozpylaczy dwóch substancj. Poprzez sposób według wynalazku można wytwarzać cały zakres przemysłowych sadz pecowych. Fachowcy z tej dzedzny znają środk potrzebne do tego sposobu, take jak przykładowo regulacja czasu przebywana w strefe reakcyjnej dodawane domeszek dla wywerana wpływu na strukturę sadzy. Stwerdzono, że sadze wytworzone sposobem według wynalazku znacząco różną sę od konwencjonalnych sadz przy zastosowanu tych samych analz sadzy. Przy wprowadzanu do zwązków gumy SSBR/BR, sadze te nadają otrzymanym zwązkom gumy stosunek tan δ o /tan δ 60, który jest wększy nż otrzymywany dla konwencjonalnych sadz, zaś równocześne sadze te mają wartość tan δ 60 mnejszą nż odpowadająca wartość dla sadz według ASTM o tym samym obszarze powerzchnowym CTAB absorpcj 24M4 DBP. Obserwacja ta odnos sę do sadz o wartoścach CTAB pomędzy m 2 /g, a w szczególnośc do sadz o wartoścach CTAB m 2 /g, wartoścach absorpcj 24M4-DBP rzędu ml/100 g. Ponadto, dla takch sadz można stosować odpowedną kontrolę sposobu wytwarzana dla unknęca obecnośc w krzywej rozkładu welkośc cząstek szczególne dużych proporcj dużych średnc cząstek. Sadze według wynalazku nadają zwązkom gumy SSBR/BR wększą zależność tan δ od temperatury. Dodatkowo do tego efektu, nazywanego w opse DE nwersją, sadze według wynalazku mają węższy rozkład welkośc cząstek w porównanu z konwencjonalnym sadzam nwersyjnym. Dynamczny moduł wydłużena le*l zwązków gumy SSBR/BR zawerających sadze według wynalazku jest w zasadze nższy przy 0 C nż moduł wydłużena przy stosowanu sadz według normy ASTM. Indukowane zarodkam wytwarzane sadzy ma tak w przypadku znanych sadz nwersyjnych, wpływ na strukturę powerzchn cząstek sadzy. Badane poprzez analzę mkroskopową sł atomowych (AFM) wykazało, że sadze według wynalazku mają bardzej chropowatą powerzchnę nż sadze według normy ASTM. Przedmot wynalazku jest wyjaśnony w odnesenu do następujących przykładów. P r z y k ł a d 1 2 W reaktorze sadzy pokazanym na fg. 1, wytwarzano konwencjonalną nwersyjną sadzę (Przykład 1) nwersyjną sadzę według wynalazku (Przykład 2). Reaktor sadzy 1 posada komorę spalana 2, w której jest wytwarzany gorący gaz odpadowy dla prolzy oleju sadzowego poprzez spalane głównego materału surowcowego sadzy z dodatkem tlenu pochodzącego z powetrza. Główny materał surowcowy sadzy jest wprowadzany przez osową lancę palnka 3 do komory spalana 2. Lanca palnka 3 może być przesuwana w kerunku osowym dla optymalzacj ndukowanego zarodkam wytwarzana sadzy. Dodatek powetrza spalana następuje poprzez otwór 4 w ścane przednej komory spalana 2. Komora spalana zwęża sę stożkowo w stronę wąskej sekcj 5. Po przejścu meszanny gazu reakcyjnego przez wąską sekcję, rozszerza sę ona w komorę reakcyjną 6. Jako oznacznk A, B C oznaczono odmenne położena wtryskwana oleju sadzowego do gorącego gazu procesowego za pomocą lancy olejowych 7. Lance olejowe mają przy swych końcówkach odpowedne dysze rozpylające. Przy każdym punkce wtryskwana wokół obwodu reaktora są rozprowadzone cztery wtryskwacze. Strefa spalana, strefa reakcyjna strefa obróbk końcowej, które są ważne dla sposobu według wynalazku, są przywołane na fg. 1 z zastosowanem oznacznków rzymskch I-III, odpowedno. Ne są one wyraźne rozróżnone względem sebe. Ich wymar osowy zależy od danego położena lancy palnka, lancy olejowych lancy wody chłodzącej 8. Wymary zastosowanego reaktora można otrzymać z następującego zestawena: Najwększa średnca komory spalana Długość komory spalana do sekcj zwężonej Długość częśc stożkowej komory spalana 900 mm 1390 mm 1160 mm

9 PL B1 9 Średnca zwężonej sekcj Długość zwężonej sekcj Średnca komory reakcyjnej 140 mm 230 mm 250 mm Położene lancy olejowych A 110 mm B C 150 mm 320 mm Położene lancy wody chłodzącej 1) mm 1) merzone od wejśca do zwężonej sekcj (+: po wejścu; -: przed wejścem). Dwa rodzaje sadz wytworzonych w reaktorze poddano tabletkowanu z zastosowanem procedur konwencjonalnych, przed ch scharakteryzowanem wprowadzenem do zwązków gumy. Dla wytwarzana sadzy, zastosowano olej sadzowy, jako główny wtórny materał surowcowy sadzy, który posada ndeks BMC rzędu 170, własnośc podane w Tabel I. T a b e l a I Własnośc oleju sadzowego Własność Zawartość Zawartość węgla (wt %) 93,4 Zawartość wodoru (wt %) 5,9 Zawartość sark (wt %) 0,6 Zawartość destylatu do 275 C (% obj.) 7,5 Ilość destylatu do 300 C (% obj.) 17,2 Ilość destylatu do 400 C (% obj.) 83,9 Składnk destylowane (% obj.) 97,9 Parametry reaktora do wytwarzana sadzy są podane w Tabel II. Tabela II.1 Parametry reaktora do wytwarzana sadzy z Przykładu 1 (sadza porównywawcza) Przykładu 2. Parametry reaktora Przykłady Parametr Jednostka 1 2 Powetrza spalana Nm3/h Temperatura powetrza spalana C Palwo (olej sadzowy) 1/h Położene lampy palnka mm Olej sadzowy 1/h Temperatura oleju sadzowego C Gaz zemny Nm3/h - - Położene wtryskwaczy oleju sadzowego 4 x A 4 x A Dodatek (roztwór K2CO3) 1 h/ x g/l 15 x 1 9,5 x 3 Położene chłodzena mm 1095 Temperatura przy wyloce z reaktora C 750

10 10 PL B1 Określene właścwośc sadzy na podstawe analzy: w sadzach według wynalazku, w klku przemysłowych sadzach porównywawczych, standardowe właścwośc sadzy poddanej analze określono zgodne z następującym normam: Obszar powerzchnowy CTAB ASTM D-3765 Adsorpcja jodu ASTM D-1510 Absorpcja DBP ASTM D-2414 Absorpcja 24M4-DBP ASTM D-3493 Obszar powerzchnowy BET DIN Określene własnośc lepkoelastycznych: Określene własnośc lepkoelastycznych zwązków gumy wzmocnonych takm sadzam przeprowadzono według normy DIN W szczególnośc określono współczynnk stratnośc tan δ przy 0 C przy 60 C, jak równeż dynamczny moduł wydłużena E* przy 0 C. Formuła badana zastosowanego do zwązków gumy jest przedstawona w Tabel III. T a b e l a III Formuła testowa SSBR/BR Składnk gumy Zawartość (phr) SSBR 96,0 BR 30,0 Sadza 80,0 ZnO RS 3,0 Kwas stearynowy 2,0 Olej aromatyczny 10,0 6 PPD 1,5 Wosk 1,0 CBS 1,5 Sarka 1,5 Składnk gumy SSBR stanow kopolmer SBR który został spolmeryzowany w roztworze który posada zawartość styrenu wynoszącą 25% wag. zawartość butadenu wynoszącą 75% wag. Zawartość wnylu w butadene wynos 67%. Kopolmer zawera 37,5 phr oleju, jest sprzedawany pod nazwą przemysłową Buna VSL przez frmę Bayer AG. Jego lepkość w skal Mooney'a (ML 1+4/100 C) wynosła około 50. Składnk gumy BR stanow cs-1,4-polbutaden (typu Neodymu) z zawartoścą cs-1,4 rzędu 97% wag., z zawartoścą trans-1,4 rzędu 2% wag. zawartoścą 1,2 rzędu 1% wag., przy lepkośc w skal Mooney'a rzędu Składnk te są sprzedawane pod przemysłową nazwą Buna CB 24 Bayer AG. Jako olej aromatyczny zastosowano Naftolen ZD z frmy Chemetall. Część PPD formuły testowej stanowł Vulkanox 4020 a część CBS stanowł Vulkact CZ, obydwa z frmy Bayer AG. Jako wosk zastosowano produkt znany jako Protector G35 z frmy NH-Fuller GmbH. Wprowadzene sadzy do zwązku gumy przeprowadzono w trzech etapach, odpowedno do następującej lsty w postac tabel. Nastawy Etap 1 Urządzene meszające Werner & Pflederer GK 1,5N Tarce 1:1,11 Obr./mn 70 mn -1

11 PL B1 11 cd. etapu 1 Cśnene słownka 5, Pa Objętość w stane opróżnonym 1,6 L Zawartość wypełnacza 0,73 Temperatura przepływu 80 C Proces meszana 0-1 mn Buna VSL Buna CB mn 1/2 sadzy + ZnO RS + kwas stearynowy 2-3 mn 1/2 sadzy + Vulkanox Protector G35 + Naftolen ZD 3 mn Czyszczene 3-4,5 mn Meszane 4,5 mn Czyszczene 4,5-6 mn Meszane obróbka końcowa Temperatura wsadu C Przechowywane 24 h w temp. pokojowej Etap 2 Nastawy Urządzene meszające Jak w etape 1, z wyjątkem 0,68 Zawartość wypełnena 0,71 Prędkość 90 mn -1 Temperatura przepływu 90 C Proces meszana 0-2 mn Otwarty wsad z etapu 1 2 mn - 5 mn Temperatura wsadu przetrzymywanego w 165 C poprzez zmanę prędkośc Temperatura wsadu 165 C Przechowywane 4 godz. w temp. pokojowej Nastawy Etap 3 Urządzene meszające Jak w etape 1, z wyjątkem 0,65 Zawartość wypełnena 0,69 Prędkość 40 mn -1 Temperatura przepływu 50 C Proces meszana 0-2 mn Wsad z etapu 2+Vulkact CZ + sarka 2 mn Kompletne meszane utworzene fol na laboratoryjnym, rolkowym zestawe meszającym (średnca 200 mm, długość 450 mm, temperatura przepływu 50 C). Następne, dla ujednorodnena: Przecęce 3 razy z lewej strony 3 razy z prawej, zawnęce spuszczene 8 razy przez wąską szczelnę rolkową (1 mm) 3 razy przez szeroką szczelnę rolkową (3,5 mm), a następne wycągnęce fol.

12 12 PL B1 Następne przeprowadzono określene własnośc lepkoelastycznych w każdym przypadku przy pęcu bryłkach testowych pobranych z powyższych zwązków gumy w następujących warunkach: T a b e l a IV Określene własnośc lepkoelastycznych według normy DIN Wulkanzacja bryłek testowych Temperatura wulkanzacj Czas trwana wulkanzacj Kształt Długość Średnca Lczba Urządzene testujące Typ/wytwórca Rodzaj obcążena Średna ampltuda sły Dynamczna ampltuda sły Częstotlwość testowana Warunk testowana 165 C T mn. (T 95 : DIN 53529) Cylndryczny 10 mm 10 mm 5 830/MTS Ścskane 50 N ± 25N 16 Hz Moderowane przez 5 mnut, następne przyłożene obcążena dynamcznego przy 16Hz przez czas 2 mnut z następującym późnej pomarem W każdym przypadku, zastosowano średną z pomarów wykonanych na pęcu bryłkach testowych. Rezultaty badana własnośc lepkoelastycznych są przedstawone w tabel V zlustrowane grafczne na fg. 2. W sume przebadana 14 przemysłowych porównawczych sadz oznaczonych C1-C14 w tabel V sadze z przykładów 1 2. Tabela V zawera równeż w znanym zakrese klasyfkację ASTM porównawczych sadz. W tabel V uporządkowano sadze przez zwększane obszaru powerzchnowego CTAB. Na fg. 2 określono stosunek tan d o /tan d 60 powyżej obszaru powerzchnowego CTAB dla tych sadz. Dwe nwersyjne sadze, o dentycznym obszarze powerzchnowym CTAB, mają wyraźne wększy stosunek tan d, to jest bardzej stromy profl temperatury współczynnka stratnośc. Odnos sę to równeż w szczególnośc do porównana dwóch sadz o małej hstereze (C3 C6) w tabel V, stanowących sadze według EP 0,315,442. Przy sadzach 1n, ne obserwuje sę bardzej stromego proflu temperaturowego współczynnka stratnośc. Uzupełnene tabel stanow kontynuacja tabel 5, zawerająca dalsze przykłady jak przedstawono w poprzednej tabel. Przykłady w obydwu tabelach służą zatem temu samemu celow. Zwązk w uzupełnenu tabel 5 są tak przygotowane jak przygotowano zwązk w tabel 5, jakkolwek w nnym czase. Poneważ wadomo, że lczby bezwzględne w stosunku do meszanek gumy mogą różnć sę względem sebe w funkcj czasu, dlatego przykłady te zebrano w oddzelnej tabel. Oznaczene ASTM ne odnos sę do testowanej sadzy V17, jakkolwek była ona przygotowana w sposób konwencjonalny. Jeżel zastąp sę współczynnk tan d 0 C/tan d 0 C, lczbą CTAB z fg. 2, to stwerdz sę, że przemysłowe sadze leżą ponżej zaś sadze oznaczone B leżą powyżej zaznaczonej ln. Zakres sadz nwersyjnych może być wyraźne odgranczony od konwencjonalnych sadz. Znajduje sę on powyżej grancznych ln prostych przedstawonych na fg. 2, które są otrzymane z relacj tan d o /tand 60 = 2,76-6,7 x 10-3 x CTAB. Ponadto dla sadz nwersyjnych jest charakterystyczne, że przy dentycznym obszarze powerzchnowym CTAB podobnej absorpcj 24M4-DBP porównane ze znormalzowanym według ASTM sadzam, otrzymany współczynnk stratnośc tand 60 jest nższy, w ogólnośc dynamczny moduł wydłużena zwązków gumy jest mnejszy. Z tabel V można zauważyć, że tand 60 jest mnejszy nż 0,40. Zaleca sę aby tand 60 wynosł 0,3 lub mnej, a korzystne 0,25 lub mnej.

13 PL B1 13

14 14 PL B1 Uzupełnene tabel 5 CTA B Jod DBP 24M4 tan d0 C tan d 60 C tan d C/tan d 60 C E* (0 C) [MPa] V15 N ,5 120,1 125,4 96,5 0,458 0,249 1,839 47,5 B3 117,3 117,3 125,4 100,5 0,478 0,225 2,124 37,9 B4 119,8 119,8 125,1 100,6 0,487 0,224 2,174 36,9 V16 N356 90,5 99,6 152,1 111,6 0,449 0,223 2,013 40,0 B5 88,9 103,4 147,1 106,7 0,458 0,206 2,223 31,8 B6 94,1 105,2 140,3 106,5 0,472 0,209 2,258 31,3 V17 134,9 143,8 94,0 83,7 0,437 0,283 1,544 58,9 B7 140,5 148,5 89,8 81,7 0,484 0,247 1,960 46,6 Krzywe rozkładu welkośc cząstek: Dla pomaru krzywych rozkładu welkośc cząstek, zastosowano tarczową wrówkę tarczową BIDCP z dodą emtującą śwatło czerwone, pochodzącą z frmy Brookhaven. Urządzene to dostosowano w szczególnośc do określana krzywych rozkładu welkośc cząstek dla drobnych cząsteczkowych substancj stałych z pomarów wygaszena promenowana, wyposażono je w automatyczny program pomarów oceny do określana rozkładu welkośc cząstek. Dla przeprowadzena pomarów, przygotowano najperw rozkład dyspersyjny, składający sę z 200 ml etanolu, 5 kropl roztworu amonaku 0,5 g Trton X-100, z odmneralzowaną wodą dla otrzymana objętośc 1000 ml. Ponadto przygotowano roztwór wrowy, składający sę z 0,5 g Tronu X-100, 5 kropl roztworu amonaku uzupełnena objętośc do 1000 ml odmneralzowaną wodą. Następne, zmeszano 20 mg sadzy z 20 ml roztworu dyspersyjnego, zaweszono w kąpel chłodzącej w roztworze przez 4,5 mnuty w warunkach wyjśca ultradźwęku 100 W. (80% mpulsus). Przez rozpoczęcem pomarów, uruchomono wrówkę odśrodkową przez 30 mnut z prędkoścą 11,000 obrotów na mnutę. Do obracającej sę tarczy wstrzyknęto 1 ml etanolu, a następne ostrożne nałożono dolną warstwę zawerającą 15 ml płynu wrowego. Po około 1 mnuce, wstrzyknęto 250 ml zawesny sadzy, uruchomono program pomarowy urządzena, a następne powleczono 50 ml dodekanu ponad płynem wrowym w wrówce. Dla każdej merzonej próbk określono dwa pomary. Ocenę krzywej danych zgrubnych przeprowadzono poprzez program oblczenowy urządzena, z uwzględnenem korekty na śwatło rozproszone, z wprowadzenem automatycznej ln bazowej. Na fg. 3-5 przedstawono otrzymane krzywe rozkładu welkośc cząstek, z których jest możlwe oblczene, jak opsano powyżej, pochylena absolutnego krzywych rozkładu. Na fg. 3 przedstawono krzywą rozkładu porównawczej sadzy C9 z Tabel V - na fg. 4 przedstawono krzywą rozkładu dywersyjnej sadzy z Przykładu 2, zaś na fg. 5 przedstawono krzywą rozkładu nwersyjnej sadzy z Przykładu 2 według wynalazku. Znana sadza nwersyjna z Przykładu 1 wykazuje slną asymetrę krzywu rozkładu, co jest w szczególnośc spowodowane przez bardzo dużą proporcję welkośc cząstek powyżej około 100 nm. Ta proporcja cząstek sadzy znacząco maleje przy sadzy nwersyjnej według wynalazku, co jest tu pokazane w odpowedno mnejszym pochylenu bezwzględnym. Wartośc określone w tych krzywych rozkładu dla pochylena bezwzględnego są zebrane dla klku sadz według normy ASTM dla dwóch sadz nwersyjnych w Tabel VI. Można zauważyć, że sadze według normy ASTM wykazują bardzo małe pochylene bezwzględne, to jest ch krzywe rozkładu welkośc cząstek są stosunkowo symetryczne. W przecweństwe do tego, znana nwersyjna sadza z Przykładu 1 wykazuje bardzo duże pochylene bezwzględne, wynoszące węcej nż 400,000 nm 3. W przypadku sadzy nwersyjnej z przykładu 2 według wynalazku, pochylene bezwzględne jest stale wększe nż w przypadku standardowych sadz, jednakże jest mnejsze o około 1/3 pochylena bezwzględnego, otrzymywanego dla znanych sadz nwersyjnych.

15 PL B1 15 Uzupełnene tabel 6 podaje dodatkowe sadze tego samego formatu jak przedstawono powyżej w tabel 6. Znane sadze nwersyjne (B3 B5) mają pochylene bezwzględne wększe nż 400,000 nm 3 w porównanu z sadzam nwersyjnym (B4 (EB 171) B6 (EB 167)). Nowe sadze nwersyjne leżą ponżej tego oznaczena. Sadze nwersyjne z przykładu 7 (EB 169) równeż posadają pochylene bezwzględne mnejsze nż 400,000 nm 3. Sadza odnesena V17 (odnesene do EB 169), która jest wytworzona w sposób konwencjonalny, wykazuje pochylene bezwzględne porównywalne do regularnych sadz według normy ASTM. Dodatkowe przykłady w uzupełnenu tabel 6 pokazują te same właścwośc jak te wskazane w tabel 6. Także można stwerdzć, że jakośc są typowe dla tego rodzaju sadzy, to jest mnejszy tan d 60 C, wąsk rozkład welkośc bryłek, jak równeż nske pochylene bezwzględne, które są nezależne od lczby CTAB, jak równeż od powerzchn, równeż nezależne od struktury (lczba DBP) danej sadzy. Z tego względu, wskazane korzyśc wynalazku, take jak zredukowane tarce polepszona odporność na zużyce, stanową korzyśc unwersalne które mogą być nadane każdemu rodzajow sadzy poprzez stosowane obecnego wynalazku. Ulepszene w stosunku do tan d 60 C (skorelowane z opornoścą toczena) jest pokazane na fg. 8, zaś tabela 6 pokazuje, że można utrzymywać mały rozrzut welkośc bryłek nowych sadz nwersyjnych bez oddzaływana na wartośc tan d 60 C. Wąsk rozrzut welkośc bryłek odpowada mnejszemu pochylenu bezwzględnemu, co pokazano w przypadku nowych sadz nwersyjnych w porównanu ze znanym. T a b e l a VI Pochylene bezwzględne krzywych rozkładu welkośc cząstek dla klku sadz Sadza Obszar powerzchnowy [m 2 /g] Pochyłość bezwzględna [nm 3 ] N , N , N , N , N220 (C9, Tabela V) 108, N , N326 83, N339 89, N358 88, Przykład 1 112, Przykład 1 112, Przykład Przykład Testy na ścerane: Zbadano zachowane pod względem ścerana zwązków gumy, które zostały wytworzone z zastosowanem dwóch sadz nwersyjnych sadz standardowych N220, z zastosowanem specjalnego testu na ścerane.

16 16 PL B1 Uzupełnene tabel 6 Sadza CTAB Pochylene bezwzględne B3 117, B4 119, B4 88, B6 94, V17 134, B7 140, Ten test na ścerane umożlwa ocenę ścerana zwązku gumy w stosunku do odnośnego zwązku gumy dla rozmatych obcążeń prędkośc. Zastosowany test ścerana jest opsany szczegółowo w następujących publkacjach: K.A. Grosch, 131 ACS Rubber Dv. Meetng, Nr 7 (1987) I K.A. Grosch n., Kautsch. Gumm Kunstst, 50, 841 (1997). Odpowedne urządzene testujące jest dostępne przemysłowo. Odnośne szczegółów testu ścerana, przeprowadzonych za pomocą tego urządzena należy sę odneść do powyższych publkacj. Zwązk gumy zastosowane do testów na ścerane były dentyczne ze zwązkam gumy przy badanach własnośc lepkoelastycznych. Jako odnośny zwązek gumy zastosowano zwązek gumy ze znormalzowaną sadzą N220 (C9). Na fg. 6 7 przedstawono otrzymane rezultaty w postac wykresów trójwymarowych na tych fgurach, na których ocena ścerana jest przedstawona na tle odnośnego zwązku gumy, jako funkcja logarytmu prędkośc logarytmu energ W zarejestrowanych jako rezultat przyłożena obcążena do testowanej bryłk. Śceralność odnośnego zwązku gumy jest ustawona na równą 100. Na fg. 6 pokazano śceralność zwązku gumy zawerającego dywersyjną sadzę z Przykładu 1. Można zauważyć, że zwązek gumy ze znanym nwersyjnym sadzam, w przypadku newelkego obcążena małych prędkośc ma znaczne zredukowaną śceralność w porównanu z odnośnym zwązkem gumy. Jednakże jeżel przyłożone obcążena są wysoke, wówczas śceralność wzrasta w porównanu z odnośnym zwązkem gumy. Na fg. 7 pokazano śceralność zwązku gumy z zastosowanem nwersyjnej sadzy z Przykładu 2 według wynalazku z porównanem z odnośnym zwązkem gumy. Zwązek gumy z nwersyjną sadzą według wynalazku przedstawa bardzej wyrównoważone zachowane pod względem śceralnośc nż w przypadku zastosowana znanych nwersyjnych sadz. Występuje to szczególne przy wysokch prędkoścach wysokch obcążenach że ten zwązek gumy stale wykazuje o 10% polepszone zachowane pod względem śceralnośc. Sadze według wynalazku są zatem znakomce przystosowane do wytwarzana zwązków gumy na powerzchne powłokowe opon meszanny klejące. Na fg pokazano pozytywny wpływ na zużyce beżnka, nadawany przez wąsk rozrzut welkośc bryłek. Podczas gdy szerok rozrzut welkośc bryłek EP 145 (znanej sadzy nwersyjnej) wskazuje na oczywstą podatność na zużyce beżnka w warunkach cężkch, to wąsk rozrzut welkośc bryłek w nanostrukturze EB 167 zapewna znakomtą odporność na ścerane we wszystkch warunkach. Całkowta osągnęta odporność na zużyce beżnka struktury EB 167 jest znaczne lepsza nż odporność sadzy N 356 według normy ASTM. Wartośc granczne tan d E* zmerzono według normy DIN 53513, wprowadzonej tutaj jako odnesene.

17 PL B1 17 Zastrzeżena patentowe 1. Sadza pecowa mająca wartość CTAB wynoszącą m 2 /g absorpcję 24M4-DBP wynoszącą ml/100 g, o stosunku tan δ o /tan δ 60, który po wprowadzenu do zwązku gumy SSBR/BR spełna warunek tan < δ o /tan δ 60 > 2,76-6,7 x 10-3 x CTAB, gdze wartość tan δ 60 jest zawsze mnejsza nż wartość dla sadz według normy ASTM o dentycznym obszarze powerzchnowym CTAB absorpcj 24M4-DBP, znamenna tym, że krzywa rozkładu welkośc cząstek posada pochylene bezwzględne wynoszące mnej nż 400,000 nm 3, przy czym pochylene bezwzględne AS jest określone przez następującą formułę ze zmerzonego rozkładu welkośc bryłek sadzy: AS k H = l = k ( x x) gdze H oznacza częstotlwość z którą występuje średnca cząstek x, zaś x stanow średncę cząstek bryłk, której cężar odpowada średnemu cężarow cząstk bryłk sadzy a suma jest w zakrese 1 do 3000 nm w równoodległym odstępe dla każdego nanometru. 2. Sposób wytwarzana sadzy pecowej w reaktorze sadzy zawerającym wzdłuż os reaktora strefę spalana, strefę reakcyjną strefę obróbk końcowej, w którym wytwarza sę strumeń gorącego gazu odpadowego w strefe spalana przez spalane głównego materału surowcowego sadzy w gaze zawerającym tlen, podaje sę gaz odpadowy ze strefy spalana przez strefę reakcyjną do strefy obróbk końcowej, domeszkuje sę drug surowcowy materał sadzy do gorącego gazu odpadowego w strefe reakcyjnej przeprowadza sę końcowe wytwarzane sadzy w strefe obróbk końcowej przez natryskwane wodą, przy czym jako główny materał surowcowy sadzy stosuje sę ropę naftową, meszannę ropy naftowej/gazu zemnego lub samodzelny gaz zemny kontroluje sę spalane głównego materału surowcowego sadzy dla utworzena zarodków, które to zarodk kontaktuje sę bezpośredno z wtórnym materałem surowcowym sadzy, znamenny tym, że zwększa sę lość powetrza spalana, głównego wtórnego materału surowcowego w tak sposób, że otrzymane pochylene bezwzględne krzywej rozkładu welkośc cząstek wytwarzanej sadzy jest mnejsze nż 400,000 nm Zastosowane sposobu według zastrzeżena 2 do wytwarzana sadzy. 4. Zastosowane sadzy pecowej według zastrzeżena 1 w opone. = H 3 Rysunk

Systemy Ochrony Powietrza Ćwiczenia Laboratoryjne

Systemy Ochrony Powietrza Ćwiczenia Laboratoryjne ś POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA PROWADZĄCY: mgr nż. Łukasz Amanowcz Systemy Ochrony Powetrza Ćwczena Laboratoryjne 2 TEMAT ĆWICZENIA: Oznaczane lczbowego rozkładu lnowych projekcyjnych

Bardziej szczegółowo

α i = n i /n β i = V i /V α i = β i γ i = m i /m

α i = n i /n β i = V i /V α i = β i γ i = m i /m Ćwczene nr 2 Stechometra reakcj zgazowana A. Część perwsza: powtórzene koncentracje stężena 1. Stężene Stężene jest stosunkem lośc substancj rozpuszczonej do całkowtej lośc rozpuszczalnka. Sposoby wyrażena

Bardziej szczegółowo

RUCH OBROTOWY Można opisać ruch obrotowy ze stałym przyspieszeniem ε poprzez analogię do ruchu postępowego jednostajnie zmiennego.

RUCH OBROTOWY Można opisać ruch obrotowy ze stałym przyspieszeniem ε poprzez analogię do ruchu postępowego jednostajnie zmiennego. RUCH OBROTOWY Można opsać ruch obrotowy ze stałym przyspeszenem ε poprzez analogę do ruchu postępowego jednostajne zmennego. Ruch postępowy a const. v v at s s v t at Ruch obrotowy const. t t t Dla ruchu

Bardziej szczegółowo

W praktyce często zdarza się, że wyniki obu prób możemy traktować jako. wyniki pomiarów na tym samym elemencie populacji np.

W praktyce często zdarza się, że wyniki obu prób możemy traktować jako. wyniki pomiarów na tym samym elemencie populacji np. Wykład 7 Uwaga: W praktyce często zdarza sę, że wynk obu prób możemy traktować jako wynk pomarów na tym samym elemence populacj np. wynk x przed wynk y po operacj dla tego samego osobnka. Należy wówczas

Bardziej szczegółowo

Jakość cieplna obudowy budynków - doświadczenia z ekspertyz

Jakość cieplna obudowy budynków - doświadczenia z ekspertyz dr nż. Robert Geryło Jakość ceplna obudowy budynków - dośwadczena z ekspertyz Wdocznym efektem występowana znaczących mostków ceplnych w obudowe budynku, występującym na ogół przy nedostosowanu ntensywnośc

Bardziej szczegółowo

STATECZNOŚĆ SKARP. α - kąt nachylenia skarpy [ o ], φ - kąt tarcia wewnętrznego gruntu [ o ],

STATECZNOŚĆ SKARP. α - kąt nachylenia skarpy [ o ], φ - kąt tarcia wewnętrznego gruntu [ o ], STATECZNOŚĆ SKARP W przypadku obektu wykonanego z gruntów nespostych zaprojektowane bezpecznego nachylena skarp sprowadza sę do przekształcena wzoru na współczynnk statecznośc do postac: tgφ tgα = n gdze:

Bardziej szczegółowo

POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA

POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA Ćwczene O5 POMIAR WSPÓŁCZYNNIKÓW ODBICIA I PRZEPUSZCZANIA 1. Cel zakres ćwczena Celem ćwczena jest poznane metod pomaru współczynnków odbca przepuszczana próbek płaskch 2. Ops stanowska laboratoryjnego

Bardziej szczegółowo

Analiza rodzajów skutków i krytyczności uszkodzeń FMECA/FMEA według MIL STD - 1629A

Analiza rodzajów skutków i krytyczności uszkodzeń FMECA/FMEA według MIL STD - 1629A Analza rodzajów skutków krytycznośc uszkodzeń FMECA/FMEA według MIL STD - 629A Celem analzy krytycznośc jest szeregowane potencjalnych rodzajów uszkodzeń zdentyfkowanych zgodne z zasadam FMEA na podstawe

Bardziej szczegółowo

SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW

SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW SZACOWANIE NIEPEWNOŚCI POMIARU METODĄ PROPAGACJI ROZKŁADÓW Stefan WÓJTOWICZ, Katarzyna BIERNAT ZAKŁAD METROLOGII I BADAŃ NIENISZCZĄCYCH INSTYTUT ELEKTROTECHNIKI ul. Pożaryskego 8, 04-703 Warszawa tel.

Bardziej szczegółowo

Płyny nienewtonowskie i zjawisko tiksotropii

Płyny nienewtonowskie i zjawisko tiksotropii Płyny nenewtonowske zjawsko tksotrop ) Krzywa newtonowska, lnowa proporcjonalność pomędzy szybkoścą ścnana a naprężenem 2) Płyny zagęszczane ścnanem, naprężene wzrasta bardzej nż proporcjonalne do wzrostu

Bardziej szczegółowo

BADANIA CHARAKTERYSTYK HYDRAULICZNYCH KSZTAŁTEK WENTYLACYJNYCH

BADANIA CHARAKTERYSTYK HYDRAULICZNYCH KSZTAŁTEK WENTYLACYJNYCH INSTYTUT KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWA ĆWICZENIA LABORATORYJNE Z WENTYLACJI I KLIMATYZACJI: BADANIA CHARAKTERYSTYK HYDRAULICZNYCH KSZTAŁTEK WENTYLACYJNYCH 1. WSTĘP Stanowsko laboratoryjne pośwęcone badanu

Bardziej szczegółowo

3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STAŁEGO I PRZEMIENNEGO

3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STAŁEGO I PRZEMIENNEGO 3. ŁUK ELEKTRYCZNY PRĄDU STŁEGO I PRZEMIENNEGO 3.1. Cel zakres ćwczena Celem ćwczena jest zapoznane sę z podstawowym właścwoścam łuku elektrycznego palącego sę swobodne, w powetrzu o cśnentmosferycznym.

Bardziej szczegółowo

Zestaw przezbrojeniowy na inne rodzaje gazu. 1 Dysza 2 Podkładka 3 Uszczelka

Zestaw przezbrojeniowy na inne rodzaje gazu. 1 Dysza 2 Podkładka 3 Uszczelka Zestaw przezbrojenowy na nne rodzaje gazu 8 719 002 262 0 1 Dysza 2 Podkładka 3 Uszczelka PL (06.04) SM Sps treśc Sps treśc Wskazówk dotyczące bezpeczeństwa 3 Objaśnene symbol 3 1 Ustawena nstalacj gazowej

Bardziej szczegółowo

Kształtowanie się firm informatycznych jako nowych elementów struktury przestrzennej przemysłu

Kształtowanie się firm informatycznych jako nowych elementów struktury przestrzennej przemysłu PRACE KOMISJI GEOGRAFII PRZEMY SŁU Nr 7 WARSZAWA KRAKÓW 2004 Akadema Pedagogczna, Kraków Kształtowane sę frm nformatycznych jako nowych elementów struktury przestrzennej przemysłu Postępujący proces rozwoju

Bardziej szczegółowo

Analiza danych OGÓLNY SCHEMAT. http://zajecia.jakubw.pl/ Dane treningowe (znana decyzja) Klasyfikator. Dane testowe (znana decyzja)

Analiza danych OGÓLNY SCHEMAT. http://zajecia.jakubw.pl/ Dane treningowe (znana decyzja) Klasyfikator. Dane testowe (znana decyzja) Analza danych Dane trenngowe testowe. Algorytm k najblższych sąsadów. Jakub Wróblewsk jakubw@pjwstk.edu.pl http://zajeca.jakubw.pl/ OGÓLNY SCHEMAT Mamy dany zbór danych podzelony na klasy decyzyjne, oraz

Bardziej szczegółowo

Projekt 6 6. ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH CAŁKOWANIE NUMERYCZNE

Projekt 6 6. ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH CAŁKOWANIE NUMERYCZNE Inormatyka Podstawy Programowana 06/07 Projekt 6 6. ROZWIĄZYWANIE RÓWNAŃ NIELINIOWYCH CAŁKOWANIE NUMERYCZNE 6. Równana algebraczne. Poszukujemy rozwązana, czyl chcemy określć perwastk rzeczywste równana:

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA

WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA LEPKOŚCI CIECZY METODĄ STOKESA. Ops teoretyczny do ćwczena zameszczony jest na strone www.wtc.wat.edu.pl w dzale DYDAKTYKA FIZYKA ĆWICZENIA LABORATORYJNE.. Ops układu pomarowego

Bardziej szczegółowo

ściski stolarskie NOWOŚĆ w naszym programie ściski stolarskie = oszczędność siły zaleta produktu

ściski stolarskie NOWOŚĆ w naszym programie ściski stolarskie = oszczędność siły zaleta produktu ścsk stolarske nezastąpone narzędze dla profesjonalnych dekarzy stolarzy ścsk stolarske = oszczędność sły Scsk z grzechotką to nezastąpone narzędze dla dekarzy stolarzy. Czy do wyprostowana węźby dachowej

Bardziej szczegółowo

Badanie współzależności dwóch cech ilościowych X i Y. Analiza korelacji prostej

Badanie współzależności dwóch cech ilościowych X i Y. Analiza korelacji prostej Badane współzależnośc dwóch cech loścowych X Y. Analza korelacj prostej Kody znaków: żółte wyróżnene nowe pojęce czerwony uwaga kursywa komentarz 1 Zagadnena 1. Zwązek determnstyczny (funkcyjny) a korelacyjny.

Bardziej szczegółowo

I. Elementy analizy matematycznej

I. Elementy analizy matematycznej WSTAWKA MATEMATYCZNA I. Elementy analzy matematycznej Pochodna funkcj f(x) Pochodna funkcj podaje nam prędkość zman funkcj: df f (x + x) f (x) f '(x) = = lm x 0 (1) dx x Pochodna funkcj podaje nam zarazem

Bardziej szczegółowo

1. SPRAWDZENIE WYSTEPOWANIA RYZYKA KONDENSACJI POWIERZCHNIOWEJ ORAZ KONDENSACJI MIĘDZYWARSTWOWEJ W ŚCIANIE ZEWNĘTRZNEJ

1. SPRAWDZENIE WYSTEPOWANIA RYZYKA KONDENSACJI POWIERZCHNIOWEJ ORAZ KONDENSACJI MIĘDZYWARSTWOWEJ W ŚCIANIE ZEWNĘTRZNEJ Ćwczene nr 1 cz.3 Dyfuzja pary wodnej zachodz w kerunku od środowska o wyższej temperaturze do środowska chłodnejszego. Para wodna dyfundująca przez przegrody budowlane w okrese zmowym napotyka na coraz

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie współczynnika sztywności zastępczej układu sprężyn

Wyznaczanie współczynnika sztywności zastępczej układu sprężyn Wyznaczane zastępczej sprężyn Ćwczene nr 10 Wprowadzene W przypadku klku sprężyn ze sobą połączonych, można mu przypsać tzw. współczynnk zastępczej k z. W skrajnych przypadkach sprężyny mogą być ze sobą

Bardziej szczegółowo

ELEKTROCHEMIA. ( i = i ) Wykład II b. Nadnapięcie Równanie Buttlera-Volmera Równania Tafela. Wykład II. Równowaga dynamiczna i prąd wymiany

ELEKTROCHEMIA. ( i = i ) Wykład II b. Nadnapięcie Równanie Buttlera-Volmera Równania Tafela. Wykład II. Równowaga dynamiczna i prąd wymiany Wykład II ELEKTROCHEMIA Wykład II b Nadnapęce Równane Buttlera-Volmera Równana Tafela Równowaga dynamczna prąd wymany Jeśl układ jest rozwarty przez elektrolzer ne płyne prąd, to ne oznacza wcale, że na

Bardziej szczegółowo

WZORU UŻYTKOWEGO @ Y1 Numer zgłoszenia:105570 ^..,

WZORU UŻYTKOWEGO @ Y1 Numer zgłoszenia:105570 ^.., JJGZKMFLAfZ AKCHMLM RZECZPOSPOLITA POLSKA 3 OPIS OCHRONNY PL 58477 WZORU UŻYTKOWEGO @ Y1 Numer zgłoszena:105570 ^.., (51) Intel: Urząd Patentowy Rzeczypospoltej Polskej @ Data zgłoszena: 12.11.1996 H01F

Bardziej szczegółowo

± Δ. Podstawowe pojęcia procesu pomiarowego. x rzeczywiste. Określenie jakości poznania rzeczywistości

± Δ. Podstawowe pojęcia procesu pomiarowego. x rzeczywiste. Określenie jakości poznania rzeczywistości Podstawowe pojęca procesu pomarowego kreślene jakośc poznana rzeczywstośc Δ zmerzone rzeczywste 17 9 Zalety stosowana elektrycznych przyrządów 1/ 1. możlwość budowy czujnków zamenających werne każdą welkość

Bardziej szczegółowo

KURS STATYSTYKA. Lekcja 6 Regresja i linie regresji ZADANIE DOMOWE. www.etrapez.pl Strona 1

KURS STATYSTYKA. Lekcja 6 Regresja i linie regresji ZADANIE DOMOWE. www.etrapez.pl Strona 1 KURS STATYSTYKA Lekcja 6 Regresja lne regresj ZADANIE DOMOWE www.etrapez.pl Strona 1 Część 1: TEST Zaznacz poprawną odpowedź (tylko jedna jest prawdzwa). Pytane 1 Funkcja regresj I rodzaju cechy Y zależnej

Bardziej szczegółowo

ANALIZA GRANULOMETRYCZNA

ANALIZA GRANULOMETRYCZNA ZAKŁAD TECHIKI WODO-MUŁOWEJ I UTYLIZACJI ODPADÓW ISTRUKCJA DO LABORATORIUM IŻYIERIA PORCESOWA AALIZA GRAULOMETRYCZA BADAIE WPŁYWU AMPLITUDY DRGAŃ A JAKOŚĆ PROCESU BADAIE ZAWARTOŚCI PODZIARA KOSZALI 2016

Bardziej szczegółowo

Za: Stanisław Latoś, Niwelacja trygonometryczna, [w:] Ćwiczenia z geodezji II [red.] J. Beluch

Za: Stanisław Latoś, Niwelacja trygonometryczna, [w:] Ćwiczenia z geodezji II [red.] J. Beluch Za: Stansław Latoś, Nwelacja trygonometryczna, [w:] Ćwczena z geodezj II [red.] J. eluch 6.1. Ogólne zasady nwelacj trygonometrycznej. Wprowadzene Nwelacja trygonometryczna, zwana równeż trygonometrycznym

Bardziej szczegółowo

INDUKCJA ELEKTROMAGNETYCZNA. - Prąd powstający w wyniku indukcji elektro-magnetycznej.

INDUKCJA ELEKTROMAGNETYCZNA. - Prąd powstający w wyniku indukcji elektro-magnetycznej. INDUKCJA ELEKTROMAGNETYCZNA Indukcja - elektromagnetyczna Powstawane prądu elektrycznego w zamknętym, przewodzącym obwodze na skutek zmany strumena ndukcj magnetycznej przez powerzchnę ogranczoną tym obwodem.

Bardziej szczegółowo

Pomiary parametrów akustycznych wnętrz.

Pomiary parametrów akustycznych wnętrz. Pomary parametrów akustycznych wnętrz. Ocena obektywna wnętrz pod względem akustycznym dokonywana jest na podstawe wartośc następujących parametrów: czasu pogłosu, wczesnego czasu pogłosu ED, wskaźnków

Bardziej szczegółowo

MPEC wydaje warunki techniczne KONIEC

MPEC wydaje warunki techniczne KONIEC 1 2 3 1 2 2 1 3 MPEC wydaje warunk technczne 4 5 6 10 9 8 7 11 12 13 14 15 KONIEC 17 16 4 5 Chcesz wedzeć, czy masz możlwość przyłączena budynku Możlwośc dofnansowana wymany peców węglowych do sec mejskej?

Bardziej szczegółowo

Pomiary dawek promieniowania wytwarzanego w liniowych przyspieszaczach na użytek radioterapii

Pomiary dawek promieniowania wytwarzanego w liniowych przyspieszaczach na użytek radioterapii Pomary dawek promenowana wytwarzanego w lnowych przyspeszaczach na użytek radoterap Włodzmerz Łobodzec Zakład Radoterap Szptala m. S. Leszczyńskego w Katowcach Cel radoterap napromenene obszaru PTV zaplanowaną,

Bardziej szczegółowo

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP99/06365 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP99/06365 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 198902 (21) Numer zgłoszenia: 346421 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 28.08.1999 (86) Data i numer zgłoszenia

Bardziej szczegółowo

(M2) Dynamika 1. ŚRODEK MASY. T. Środek ciężkości i środek masy

(M2) Dynamika 1. ŚRODEK MASY. T. Środek ciężkości i środek masy (MD) MECHANIKA - Dynamka T. Środek cężkośc środek masy (M) Dynamka T: Środek cężkośc środek masy robert.szczotka(at)gmal.com Fzyka astronoma, Lceum 01/014 1 (MD) MECHANIKA - Dynamka T. Środek cężkośc środek

Bardziej szczegółowo

Współczynnik przenikania ciepła U v. 4.00

Współczynnik przenikania ciepła U v. 4.00 Współczynnk przenkana cepła U v. 4.00 1 WYMAGANIA Maksymalne wartośc współczynnków przenkana cepła U dla ścan, stropów, stropodachów, oken drzw balkonowych podano w załącznku do Rozporządzena Mnstra Infrastruktury

Bardziej szczegółowo

XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne

XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadanie doświadczalne XXX OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP III Zadane dośwadczalne ZADANIE D Nazwa zadana: Maszyna analogowa. Dane są:. doda półprzewodnkowa (krzemowa) 2. opornk dekadowy (- 5 Ω ), 3. woltomerz cyfrowy, 4. źródło napęca

Bardziej szczegółowo

Zadane 1: Wyznacz średne ruchome 3-okresowe z następujących danych obrazujących zużyce energ elektrycznej [kwh] w pewnym zakładze w mesącach styczeń - lpec 1998 r.: 400; 410; 430; 40; 400; 380; 370. Zadane

Bardziej szczegółowo

Wstęp do fizyki budowli

Wstęp do fizyki budowli Wstęp do fzyk budowl Xella Polska sp. z o.o. 0.06.200 Plan prezentacj Izolacyjność termczna Przenkane pary wodnej Podcągane kaplarne Wentylacja budynków Xella Polska sp. z o.o. 0.06.200 2 Współczynnk przewodzena

Bardziej szczegółowo

Weryfikacja hipotez dla wielu populacji

Weryfikacja hipotez dla wielu populacji Weryfkacja hpotez dla welu populacj Dr Joanna Banaś Zakład Badań Systemowych Instytut Sztucznej Intelgencj Metod Matematycznych Wydzał Informatyk Poltechnk Szczecńskej 5. Parametryczne testy stotnośc w

Bardziej szczegółowo

Grupa: Elektrotechnika, wersja z dn Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej

Grupa: Elektrotechnika, wersja z dn Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej ul.potrowo 3a http://lumen.ee.put.poznan.pl Grupa: Elektrotechnka, wersja z dn. 29.03.2016 Studa stacjonarne, stopeń, sem.1 Laboratorum Technk Śwetlnej Ćwczene nr 6 Temat: Badane parametrów fotometrycznych

Bardziej szczegółowo

METODA UNITARYZACJI ZEROWANEJ Porównanie obiektów przy ocenie wielokryterialnej. Ranking obiektów.

METODA UNITARYZACJI ZEROWANEJ Porównanie obiektów przy ocenie wielokryterialnej. Ranking obiektów. Opracowane: Dorota Mszczyńska METODA UNITARYZACJI ZEROWANEJ Porównane obektów przy ocene welokryteralnej. Rankng obektów. Porównane wybranych obektów (warantów decyzyjnych) ze względu na różne cechy (krytera)

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie symulatora ChemCad do modelowania złożonych układów reakcyjnych procesów petrochemicznych

Zastosowanie symulatora ChemCad do modelowania złożonych układów reakcyjnych procesów petrochemicznych NAFTA-GAZ styczeń 2011 ROK LXVII Anna Rembesa-Śmszek Instytut Nafty Gazu, Kraków Andrzej Wyczesany Poltechnka Krakowska, Kraków Zastosowane symulatora ChemCad do modelowana złożonych układów reakcyjnych

Bardziej szczegółowo

Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej

Studia stacjonarne, II stopień, sem.1 Laboratorium Techniki Świetlnej 60-965 Poznań ul.potrowo 3a http://lumen.ee.put.poznan.pl Grupa: Elektrotechnka, Studa stacjonarne, II stopeń, sem.1 Laboratorum Technk Śwetlnej wersja z dn. 08.05.017 Ćwczene nr 6 Temat: Porównane parametrów

Bardziej szczegółowo

Materiały Ceramiczne laboratorium

Materiały Ceramiczne laboratorium Wydzał Inżyner Materałowej Ceramk AGH Materały Ceramczne laboratorum Ćwczene 6 WYZNACZANIE WLAŚCIWOŚCI MECHANICZNYCH TWORZYW CERAMICZNYCH Zagadnena do przygotowana: zależność pomędzy naprężenem a odkształcenem

Bardziej szczegółowo

RZECZPOSPOLITA OPIS PATENTOWY

RZECZPOSPOLITA OPIS PATENTOWY RZECZPOSPOLITA OPIS PATENTOWY 4486 POLSKA Patent dodatkowy do patentunr Zgłoszono: 85 25 (P. 256445) Perwszeństwo Int. Cl.4 B65D 90/02 E04H 7/22 Int. Cl.5 B65D 88/52 B65D 90/02 E04H 7/22 URZĄD PATENTOWY

Bardziej szczegółowo

Podstawy termodynamiki

Podstawy termodynamiki Podstawy termodynamk Temperatura cepło Praca jaką wykonuje gaz I zasada termodynamk Przemany gazowe zotermczna zobaryczna zochoryczna adabatyczna Co to jest temperatura? 40 39 38 Temperatura (K) 8 7 6

Bardziej szczegółowo

BADANIA WYCINKA RURY ZE STALI G355 Z GAZOCIĄGU PO 15 LETNIEJ EKSPLOATACJI Część II.: Badania metodami niszczącymi

BADANIA WYCINKA RURY ZE STALI G355 Z GAZOCIĄGU PO 15 LETNIEJ EKSPLOATACJI Część II.: Badania metodami niszczącymi PL467 BADANIA WYCINKA RURY ZE STALI G355 Z GAZOCIĄGU PO 15 LETNIEJ EKSPLOATACJI Część II.: Badana metodam nszczącym Wtold Szteke, Waldemar Błous, Jan Wasak, Ewa Hajewska, Martyna Przyborska, Tadeusz Wagner

Bardziej szczegółowo

WYWAŻANIE STATYCZNE WIRUJĄCYCH ZESTAWÓW RADIOLOKACYJNYCH

WYWAŻANIE STATYCZNE WIRUJĄCYCH ZESTAWÓW RADIOLOKACYJNYCH Szybkobeżne Pojazdy Gąsencowe (15) nr 1, 2002 Andrzej SZAFRANIEC WYWAŻANIE STATYCZNE WIRUJĄCYCH ZESTAWÓW RADIOLOKACYJNYCH Streszczene. Przedstawono metodę wyważana statycznego wolnoobrotowych wrnków ponowych

Bardziej szczegółowo

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 5 WERYFIKACJA HIPOTEZ NIEPARAMETRYCZNYCH

STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 5 WERYFIKACJA HIPOTEZ NIEPARAMETRYCZNYCH STATYSTYKA MATEMATYCZNA WYKŁAD 5 WERYFIKACJA HIPOTEZ NIEPARAMETRYCZNYCH 1 Test zgodnośc χ 2 Hpoteza zerowa H 0 ( Cecha X populacj ma rozkład o dystrybuance F). Hpoteza alternatywna H1( Cecha X populacj

Bardziej szczegółowo

SYMULACJA KRZEPNIĘCIA OBJĘTOŚCIOWEGO METALI Z UWZGLĘDNIENIEM PRZECHŁODZENIA TEMPERATUROWEGO

SYMULACJA KRZEPNIĘCIA OBJĘTOŚCIOWEGO METALI Z UWZGLĘDNIENIEM PRZECHŁODZENIA TEMPERATUROWEGO 49/14 Archves of Foundry, Year 2004, Volume 4, 14 Archwum O dlewnctwa, Rok 2004, Rocznk 4, Nr 14 PAN Katowce PL ISSN 1642-5308 SYMULACJA KRZEPNIĘCIA OBJĘTOŚCIOWEGO METALI Z UWZGLĘDNIENIEM PRZECHŁODZENIA

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W PILE INSTYTUT POLITECHNICZNY. Zakład Budowy i Eksploatacji Maszyn PRACOWNIA TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ INSTRUKCJA

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W PILE INSTYTUT POLITECHNICZNY. Zakład Budowy i Eksploatacji Maszyn PRACOWNIA TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ INSTRUKCJA PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W PILE INSTYTUT POLITECHNICZNY Zakład Budowy Eksploatacj Maszyn PRACOWNIA TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ INSTRUKCJA Temat ćwczena: PRAKTYCZNA REALIZACJA PRZEMIANY ADIABATYCZNEJ.

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE DZIANIN DYSTANSOWYCH DO STREFOWYCH MATERACY ZDROWOTNYCH. Bogdan Supeł

ZASTOSOWANIE DZIANIN DYSTANSOWYCH DO STREFOWYCH MATERACY ZDROWOTNYCH. Bogdan Supeł ZASTOSOWANIE DZIANIN DYSTANSOWYCH DO STREFOWYCH MATERACY ZDROWOTNYCH. Wstęp Bogdan Supeł W ostatnm czase obserwuje sę welke zanteresowane dzannam dystansowym do produkcj materaców. Człowek około /3 życa

Bardziej szczegółowo

WSPOMAGANE KOMPUTEROWO POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI CHWILOWEJ SYGNAŁÓW IMPULSOWYCH

WSPOMAGANE KOMPUTEROWO POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI CHWILOWEJ SYGNAŁÓW IMPULSOWYCH Metrologa Wspomagana Komputerowo - Zegrze, 9-22 05.997 WSPOMAGANE KOMPUTEROWO POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI CHWILOWEJ SYGNAŁÓW IMPULSOWYCH dr nż. Jan Ryszard Jask, dr nż. Elgusz Pawłowsk POLITECHNIKA lubelska

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE OBROTOWO-SYMETRYCZNEJ BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ

WYZNACZANIE OBROTOWO-SYMETRYCZNEJ BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ Grupa: Elektrotechnka, sem 3., wersja z dn. 14.1.015 Podstawy Technk Śwetlnej Laboratorum Ćwczene nr 5 Temat: WYZNACZANE OBROTOWO-SYMETRYCZNEJ BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ Opracowane wykonano na podstawe następującej

Bardziej szczegółowo

PL B1. GULAK JAN, Kielce, PL BUP 13/07. JAN GULAK, Kielce, PL WUP 12/10. rzecz. pat. Fietko-Basa Sylwia

PL B1. GULAK JAN, Kielce, PL BUP 13/07. JAN GULAK, Kielce, PL WUP 12/10. rzecz. pat. Fietko-Basa Sylwia RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 207344 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 378514 (51) Int.Cl. F02M 25/022 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 22.12.2005

Bardziej szczegółowo

WikiWS For Business Sharks

WikiWS For Business Sharks WkWS For Busness Sharks Ops zadana konkursowego Zadane Opracowane algorytmu automatyczne przetwarzającego zdjęce odręczne narysowanego dagramu na tablcy lub kartce do postac wektorowej zapsanej w formace

Bardziej szczegółowo

Proces narodzin i śmierci

Proces narodzin i śmierci Proces narodzn śmerc Jeżel w ewnej oulacj nowe osobnk ojawają sę w sosób losowy, rzy czym gęstość zdarzeń na jednostkę czasu jest stała w czase wynos λ, oraz lczba osobnków n, które ojawły sę od chwl do

Bardziej szczegółowo

OPIS PATENTOWY. Zgłoszenie ogłoszono: Opis patentowy opublikowano: I

OPIS PATENTOWY. Zgłoszenie ogłoszono: Opis patentowy opublikowano: I RZECZPOSPOLTA POLSKA OPS PATENTOWY Patent dodatkowy do patentu nr 150 42! C Z v t L NA Zgłoszono: 86 12 31 /P. 263521/ Perwszeństwo - nt. Cl.5 C10B 57/04 URZĄD PATENTOWY RP Zgłoszene ogłoszono: 88 09 15

Bardziej szczegółowo

5. OPTYMALIZACJA GRAFOWO-SIECIOWA

5. OPTYMALIZACJA GRAFOWO-SIECIOWA . OPTYMALIZACJA GRAFOWO-SIECIOWA Defncja grafu Pod pojęcem grafu G rozumemy następującą dwójkę uporządkowaną (defncja grafu Berge a): (.) G W,U gdze: W zbór werzchołków grafu, U zbór łuków grafu, U W W,

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 1. Układy równań liniowych

Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analiza zagadnień różniczkowych 1. Układy równań liniowych Zaawansowane metody numeryczne Komputerowa analza zagadneń różnczkowych 1. Układy równań lnowych P. F. Góra http://th-www.f.uj.edu.pl/zfs/gora/ semestr letn 2006/07 Podstawowe fakty Równane Ax = b, x,

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L3 STEROWANIE INWERTEROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W TRYBIE PD ORAZ PID

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L3 STEROWANIE INWERTEROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W TRYBIE PD ORAZ PID ĆWICZENIE LABORAORYJNE AUOMAYKA I SEROWANIE W CHŁODNICWIE, KLIMAYZACJI I OGRZEWNICWIE L3 SEROWANIE INWEREROWYM URZĄDZENIEM CHŁODNICZYM W RYBIE PD ORAZ PID Wersja: 03-09-30 -- 3.. Cel ćwczena Celem ćwczena

Bardziej szczegółowo

Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe ogólne. α β β β ε. Analiza i Zarządzanie Portfelem cz. 4.

Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe. Modele wieloczynnikowe ogólne. α β β β ε. Analiza i Zarządzanie Portfelem cz. 4. Modele weloczynnkowe Analza Zarządzane Portfelem cz. 4 Ogólne model weloczynnkowy można zapsać jako: (,...,,..., ) P f F F F = n Dr Katarzyna Kuzak lub (,...,,..., ) f F F F = n Modele weloczynnkowe Można

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA WYMIARU ORAZ WYSOKOŚĆ EMERYTURY USTALANEJ NA DOTYCHCZASOWYCH ZASADACH

PODSTAWA WYMIARU ORAZ WYSOKOŚĆ EMERYTURY USTALANEJ NA DOTYCHCZASOWYCH ZASADACH PODSTAWA WYMIARU ORAZ WYSOKOŚĆ EMERYTURY USTALANEJ NA DOTYCHCZASOWYCH ZASADACH Z a k ł a d U b e z p e c z e ń S p o ł e c z n y c h Wprowadzene Nnejsza ulotka adresowana jest zarówno do osób dopero ubegających

Bardziej szczegółowo

Procedura normalizacji

Procedura normalizacji Metody Badań w Geograf Społeczno Ekonomcznej Procedura normalzacj Budowane macerzy danych geografcznych mgr Marcn Semczuk Zakład Przedsęborczośc Gospodark Przestrzennej Instytut Geograf Unwersytet Pedagogczny

Bardziej szczegółowo

SYMULACJA KOMPUTEROWA NAPRĘŻEŃ DYNAMICZNYCH WE WRĘGACH MASOWCA NA FALI NIEREGULARNEJ

SYMULACJA KOMPUTEROWA NAPRĘŻEŃ DYNAMICZNYCH WE WRĘGACH MASOWCA NA FALI NIEREGULARNEJ Jan JANKOWSKI *), Maran BOGDANIUK *),**) SYMULACJA KOMPUTEROWA NAPRĘŻEŃ DYNAMICZNYCH WE WRĘGACH MASOWCA NA FALI NIEREGULARNEJ W referace przedstawono równana ruchu statku w warunkach falowana morza oraz

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIKI ROZPORZĄDZENIA DELEGOWANEGO KOMISJI

ZAŁĄCZNIKI ROZPORZĄDZENIA DELEGOWANEGO KOMISJI KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dna 27.4.2018 C(2018) 2460 fnal ANNEXES 1 to 2 ZAŁĄCZNIKI do ROZPORZĄDZENIA DELEGOWANEGO KOMISJI w sprawe zany sprostowana rozporządzena delegowanego (UE) 2017/655 uzupełnającego

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób określania stopnia uszkodzenia materiału konstrukcyjnego wywołanego obciążeniami eksploatacyjnymi

PL B1. Sposób określania stopnia uszkodzenia materiału konstrukcyjnego wywołanego obciążeniami eksploatacyjnymi RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 24561 (13) B1 (21) Numer zgłoszena: 359943 (51) Int.Cl. G1N 3/32 (26.1) Urząd Patentowy Rzeczypospoltej Polskej (22) Data zgłoszena: 3.4.23 (54) Sposób

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka Katarzyna Rosiak-Lada. Zajęcia 3

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka Katarzyna Rosiak-Lada. Zajęcia 3 Stansław Cchock Natala Nehrebecka Katarzyna Rosak-Lada Zajęca 3 1. Dobrod dopasowana równana regresj. Współczynnk determnacj R 2 Dekompozycja warancj zmennej zależnej Współczynnk determnacj R 2 2. Zmenne

Bardziej szczegółowo

Zestaw przezbrojeniowy na inne rodzaje gazu

Zestaw przezbrojeniowy na inne rodzaje gazu Zestaw przezbrojenowy na nne rodzaje gazu 8 719 002 320 0 1 Dysza 2 Podkładka PL (06.07) SM Sps treśc Sps treśc Wskazówk dotyczące bezpeczeństwa 3 Objaśnene symbol 3 1 Ustawena nstalacj gazowej 4 1.1 Przezbrojene

Bardziej szczegółowo

Ćw. 1. Wyznaczanie wartości średniego statycznego współczynnika tarcia i sprawności mechanizmu śrubowego.

Ćw. 1. Wyznaczanie wartości średniego statycznego współczynnika tarcia i sprawności mechanizmu śrubowego. Laboratorum z Podstaw Konstrukcj Maszyn - 1 - Ćw. 1. Wyznaczane wartośc średnego statycznego współczynnka tarca sprawnośc mechanzmu śrubowego. 1. Podstawowe wadomośc pojęca. Połączene śrubowe jest to połączene

Bardziej szczegółowo

ZMIANA WARUNKÓW EKSPLOATACYJNYCH ŁOŻYSK ŚLIZGO- WYCH ROZRUSZNIKA PO PRZEPROWADZENIU NAPRAWY

ZMIANA WARUNKÓW EKSPLOATACYJNYCH ŁOŻYSK ŚLIZGO- WYCH ROZRUSZNIKA PO PRZEPROWADZENIU NAPRAWY PROBLEMY NIEKONWENCJONALNYCH UKŁADÓW ŁOŻYSKOWYCH Łódź, maja 999 r. Jan Burcan Krzysztof Sczek Poltechnka Łódzka ZMIANA WARUNKÓW EKSPLOATACYJNYCH ŁOŻYSK ŚLIZGO- WYCH ROZRUSZNIKA PO PRZEPROWADZENIU NAPRAWY

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie długości fali światła metodą pierścieni Newtona

Wyznaczanie długości fali światła metodą pierścieni Newtona 013 Katedra Fzyk SGGW Ćwczene 368 Nazwsko... Data... Nr na lśce... Imę... Wydzał... Dzeń tyg.... Ćwczene 368: Godzna.... Wyznaczane długośc fal śwatła metodą perścen Newtona Cechowane podzałk okularu pomarowego

Bardziej szczegółowo

WYZNACZANIE OBROTOWO-SYMETRYCZNEJ BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ

WYZNACZANIE OBROTOWO-SYMETRYCZNEJ BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ Grupa: Elektrotechnka, sem 3., wersja z dn. 24.10.2011 Podstawy Technk Śwetlnej Laboratorum Ćwczene nr 3 Temat: WYZNACZANE OBROTOWO-SYMETRYCZNEJ BRYŁY FOTOMETRYCZNEJ Opracowane wykonano na podstawe następującej

Bardziej szczegółowo

Metody badań kamienia naturalnego: Oznaczanie współczynnika nasiąkliwości kapilarnej

Metody badań kamienia naturalnego: Oznaczanie współczynnika nasiąkliwości kapilarnej Metody badań kaena naturalnego: Oznaczane współczynnka nasąklwośc kaplarnej 1. Zasady etody Po wysuszenu do stałej asy, próbkę do badana zanurza sę w wodze jedną z powerzchn (ngdy powerzchną obrabaną)

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie powinno zawierać:

Sprawozdanie powinno zawierać: Sprawozdane pownno zawerać: 1. wypełnoną stronę tytułową (gotowa do ćw. nr 0 na strone drugej, do pozostałych ćwczeń zameszczona na strone 3), 2. krótk ops celu dośwadczena, 3. krótk ops metody pomaru,

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ

POLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ WPŁYW SIŁY JONOWEJ ROZTWORU N STŁĄ SZYKOŚI REKJI WSTĘP Rozpatrzmy reakcję przebegającą w roztworze mędzy jonam oraz : k + D (1) Gdy reakcja ta zachodz przez równowagę wstępną, w układze występuje produkt

Bardziej szczegółowo

TRANZYSTOR BIPOLARNY CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE

TRANZYSTOR BIPOLARNY CHARAKTERYSTYKI STATYCZNE POLITHNIKA RZSZOWSKA Katedra Podstaw lektronk Instrkcja Nr4 F 00/003 sem. letn TRANZYSTOR IPOLARNY HARAKTRYSTYKI STATYZN elem ćwczena jest pomar charakterystyk statycznych tranzystora bpolarnego npn lb

Bardziej szczegółowo

Model ASAD. ceny i płace mogą ulegać zmianom (w odróżnieniu od poprzednio omawianych modeli)

Model ASAD. ceny i płace mogą ulegać zmianom (w odróżnieniu od poprzednio omawianych modeli) Model odstawowe założena modelu: ceny płace mogą ulegać zmanom (w odróżnenu od poprzedno omawanych model) punktem odnesena analzy jest obserwacja pozomu produkcj cen (a ne stopy procentowej jak w modelu

Bardziej szczegółowo

Rozmiar. Waga średnia. Grubość. Długość. 28/36 cm. 36/41 cm. 36/41 cm. 36/41 cm. 36/41 cm 3 /RC

Rozmiar. Waga średnia. Grubość. Długość. 28/36 cm. 36/41 cm. 36/41 cm. 36/41 cm. 36/41 cm 3 /RC Sprzęt Ochrony Osobstej Rękawce z materału zolacyjnego do prac elektrycznych Rękawce elektrozolacyjne ze specjalnego latexu w celu uzyskana dobrych charakterystyk delektrycznych. Zgodne z normam : NF EN

Bardziej szczegółowo

Analiza struktury zbiorowości statystycznej

Analiza struktury zbiorowości statystycznej Analza struktury zborowośc statystycznej.analza tendencj centralnej. Średne klasyczne Średna arytmetyczna jest parametrem abstrakcyjnym. Wyraża przecętny pozom badanej zmennej (cechy) w populacj generalnej:

Bardziej szczegółowo

--- @ Numer Data Uprawniony z patentu: Politechnika Lubelska, Lublin, PL

---  @ Numer Data Uprawniony z patentu: Politechnika Lubelska, Lublin, PL RZECZPOSPOLIT A POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospoltej Polskej @OPIS PATENTOWY @PL @190339 @ Numer zgłoszena: @ Data zgłoszena: 340271 23.05.2000 @B1 IntCf F16J 15/447 F16J 15/54 Włzeł uszczelnający przewód

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTRUKCJA LABORATORYJNA Temat ćwczena: BADANIE POPRAWNOŚCI OPISU STANU TERMICZNEGO POWIETRZA PRZEZ RÓWNANIE

Bardziej szczegółowo

Prąd elektryczny U R I =

Prąd elektryczny U R I = Prąd elektryczny porządkowany ruch ładunków elektrycznych (nośnków prądu). Do scharakteryzowana welkośc prądu służy natężene prądu określające welkość ładunku przepływającego przez poprzeczny przekrój

Bardziej szczegółowo

Diagonalizacja macierzy kwadratowej

Diagonalizacja macierzy kwadratowej Dagonalzacja macerzy kwadratowej Dana jest macerz A nân. Jej wartośc własne wektory własne spełnają równane Ax x dla,..., n Każde z równań własnych osobno można zapsać w postac: a a an x x a a an x x an

Bardziej szczegółowo

Zestaw przezbrojeniowy na inne rodzaje gazu

Zestaw przezbrojeniowy na inne rodzaje gazu Zestaw przezbrojenowy na nne rodzaje gazu 8 719 002 376 0/ 8 719 002 395 0/ 8 719 002 396 0/ 8 719 002 397 0 1 Dysza 2 Podkładka PL (2007.02) SM Sps treśc Sps treśc Wskazówk dotyczące bezpeczeństwa 3 Objaśnene

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Katedra Chem Fzycznej Unwersytetu Łódzkego Wyznaczane współczynnka podzału Nernsta w układze: woda aceton chloroform metodą refraktometryczną opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwak ćwczene nr 0 Zakres zagadneń

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PORÓWNAWCZA WYNIKÓW UZYSKANYCH ZA POMOCĄ MIAR SYNTETYCZNYCH: M ORAZ PRZY ZASTOSOWANIU METODY UNITARYZACJI ZEROWANEJ

ANALIZA PORÓWNAWCZA WYNIKÓW UZYSKANYCH ZA POMOCĄ MIAR SYNTETYCZNYCH: M ORAZ PRZY ZASTOSOWANIU METODY UNITARYZACJI ZEROWANEJ METODY ILOŚCIOWE W BADANIACH EKONOMICZNYCH Tom XVI/3, 2015, str. 248 257 ANALIZA PORÓWNAWCZA WYNIKÓW UZYSKANYCH ZA POMOCĄ MIAR SYNTETYCZNYCH: M ORAZ PRZY ZASTOSOWANIU METODY UNITARYZACJI ZEROWANEJ Sławomr

Bardziej szczegółowo

Regulamin promocji 14 wiosna

Regulamin promocji 14 wiosna promocja_14_wosna strona 1/5 Regulamn promocj 14 wosna 1. Organzatorem promocj 14 wosna, zwanej dalej promocją, jest JPK Jarosław Paweł Krzymn, zwany dalej JPK. 2. Promocja trwa od 01 lutego 2014 do 30

Bardziej szczegółowo

Refraktometria. sin β sin β

Refraktometria. sin β sin β efraktometra Prędkość rozchodzena sę promen śwetlnych zależy od gęstośc optycznej ośrodka oraz od długośc fal promenena. Promene śwetlne padając pod pewnym kątem na płaszczyznę granczących ze sobą dwóch

Bardziej szczegółowo

KRZYWA BÉZIERA TWORZENIE I WIZUALIZACJA KRZYWYCH PARAMETRYCZNYCH NA PRZYKŁADZIE KRZYWEJ BÉZIERA

KRZYWA BÉZIERA TWORZENIE I WIZUALIZACJA KRZYWYCH PARAMETRYCZNYCH NA PRZYKŁADZIE KRZYWEJ BÉZIERA KRZYWA BÉZIERA TWORZENIE I WIZUALIZACJA KRZYWYCH PARAMETRYCZNYCH NA PRZYKŁADZIE KRZYWEJ BÉZIERA Krzysztof Serżęga Wyższa Szkoła Informatyk Zarządzana w Rzeszowe Streszczene Artykuł porusza temat zwązany

Bardziej szczegółowo

Statyczna alokacja kanałów (FCA)

Statyczna alokacja kanałów (FCA) Przydzał kanałów 1 Zarys wykładu Wprowadzene Alokacja statyczna a alokacja dynamczna Statyczne metody alokacj kanałów Dynamczne metody alokacj kanałów Inne metody alokacj kanałów Alokacja w strukturach

Bardziej szczegółowo

Wykład Turbina parowa kondensacyjna

Wykład Turbina parowa kondensacyjna Wykład 9 Maszyny ceplne turbna parowa Entropa Równane Claususa-Clapeyrona granca równowag az Dośwadczena W. Domnk Wydzał Fzyk UW ermodynamka 08/09 /5 urbna parowa kondensacyjna W. Domnk Wydzał Fzyk UW

Bardziej szczegółowo

1. Komfort cieplny pomieszczeń

1. Komfort cieplny pomieszczeń 1. Komfort ceplny pomeszczeń Przy określanu warunków panuących w pomeszczenu używa sę zwykle dwóch poęć: mkroklmat komfort ceplny. Przez poęce mkroklmatu wnętrz rozume sę zespół wszystkch parametrów fzycznych

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE ANALIZY HARMONICZNEJ DO OKREŚLENIA SIŁY I DŁUGOŚCI CYKLI GIEŁDOWYCH

ZASTOSOWANIE ANALIZY HARMONICZNEJ DO OKREŚLENIA SIŁY I DŁUGOŚCI CYKLI GIEŁDOWYCH Grzegorz PRZEKOTA ZESZYTY NAUKOWE WYDZIAŁU NAUK EKONOMICZNYCH ZASTOSOWANIE ANALIZY HARMONICZNEJ DO OKREŚLENIA SIŁY I DŁUGOŚCI CYKLI GIEŁDOWYCH Zarys treśc: W pracy podjęto problem dentyfkacj cykl gełdowych.

Bardziej szczegółowo

dy dx stąd w przybliżeniu: y

dy dx stąd w przybliżeniu: y Przykłady do funkcj nelnowych funkcj Törnqusta Proszę sprawdzć uzasadnć, które z podanych zdań są prawdzwe, a które fałszywe: Przykład 1. Mesęczne wydatk na warzywa (y, w jednostkach penężnych, jp) w zależnośc

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Robert Smusz Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki

Dr inż. Robert Smusz Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki Dr nż. Robert Smusz Poltechnka Rzeszowska m. I. Łukasewcza Wydzał Budowy Maszyn Lotnctwa Katedra Termodynamk Projekt jest współfnansowany w ramach programu polskej pomocy zagrancznej Mnsterstwa Spraw Zagrancznych

Bardziej szczegółowo

65120/ / / /200

65120/ / / /200 . W celu zbadana zależnośc pomędzy płcą klentów ch preferencjam, wylosowano kobet mężczyzn zadano m pytane: uważasz za lepszy produkt frmy A czy B? Wynk były następujące: Odpowedź Kobety Mężczyźn Wolę

Bardziej szczegółowo

Model ISLM. Inwestycje - w modelu ISLM przyjmujemy, że inwestycje przyjmują postać funkcji liniowej:

Model ISLM. Inwestycje - w modelu ISLM przyjmujemy, że inwestycje przyjmują postać funkcji liniowej: dr Bartłomej Rokck Ćwczena z Makroekonom I Model ISLM Podstawowe założena modelu: penądz odgrywa ważną rolę przy determnowanu pozomu dochodu zatrudnena nwestycje ne mają charakteru autonomcznego, a ch

Bardziej szczegółowo

PL B1. EKOPROD SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Bytom, PL

PL B1. EKOPROD SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Bytom, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 231013 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 412912 (51) Int.Cl. C10B 53/07 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 29.06.2015

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA

SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA INSTYTUT ELEKTRONIKI I SYSTEMÓW STEROWANIA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA LABORATORIUM FIZYKI ĆWICZENIE NR O- SPRAWDZANIE PRAWA MALUSA I. Zagadnena do przestudowana 1. Fala elektromagnetyczna,

Bardziej szczegółowo