OCENA WPŁYWU CHLORKU SODU NA WZROST SIEWEK DWÓCH ODMIAN JĘCZMIENIA. Renata Matuszak, Aleksander Brzóstowicz

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "OCENA WPŁYWU CHLORKU SODU NA WZROST SIEWEK DWÓCH ODMIAN JĘCZMIENIA. Renata Matuszak, Aleksander Brzóstowicz"

Łukasz Zalewski
6 lat temu
Przeglądów:

1 Act Agrophysic, 26, 7(4), OCENA WPŁYWU CHLORKU SODU NA WZROST SIEWEK DWÓCH ODMIAN JĘCZMIENIA Rnt Mtuszk, Alksnr Brzóstowicz Zkł Fizyki, Instytut InŜynirii Rolniczj, Akmi Rolnicz ul. PpiŜ Pwł VI/3, Szczcin -mil: S t r s z c z n i. Zno w wrunkch kontrolownych wpływ zwrtości NCl w poŝywc Hogln o stęŝnich: 25, 5, 75, i 15 mmol m -3 n wzrost siwk wóch omin jęczmini ozimgo. Niwilki stęŝni NCl zwiększły świŝą i suchą msę zrówno części nzimnj jk i korzni siwk jęczmini ominy. Istotn zmnijszni wrtości ozncznych prmtrów iomtrycznych w stosunku o kontroli zosrwowno tylko przy njwyŝszych stęŝni NCl i 15 mmol m -3. Wpływ NCl n siwki nych omin ył zróŝnicowny, co pozwl stwirzić, Ŝ rkcj n zsolni jst tu cchą ominową. S ł o w kluczow: jęczmiń ozimy, NCl, wzrost WSTĘP W nturlnych wrunkch wgtcji rośliny nrŝon są n ziłni nikorzystnych czynników moyfikujących intnsywność lu zurzjących przig procsów Ŝyciowych, powoujących okrsową lu niowrclną stilizcję orgnizmu. Prowzić to moŝ o hmowni wzrostu i rozwoju roślin, nwt ich śmirci. W osttnich ltch szczgólnj wgi nir prolm zsolni gl. Ojmuj on 7% powirzchni Zimi, co stnowi 93 milionów h [3,5] i powirzchni t ciągl się powiększ. Rkcj roślin n nmir soli w gli moŝ yć rzo róŝn w zlŝności o: gtunku ( nwt ominy), fzy rozwojowj, rozju soli, wrunków śroowisk [1,6,8]. Tk róŝnoron wrŝliwość roślin n zsolni nkł n nukowców oowiązk zni, któr rośliny i w jkim stopniu są oporn n zsolni i jk n ni rgują orz czy wrŝliwość n zwiększon stęŝni jonów, główni N + i Cl - jst cchą ominową orz w jkich wrunkch

2 978 R. MATUSZAK, A. BRZÓSTOWICZ moŝ nstąpić przystosowni się roślin o zsolni połoŝ. Znjomość rkcji poszczgólnych gtunków, nwt omin, n nikorzystn wrunki i moŝliwość ich ptcji w okrślonych wrunkch klimtycznych, pozwoli n opowinią slkcję roślin opornych [7,8]. Clm ninijszj prcy yło zni wpływu zróŝnicowngo stęŝni chlorku sou n wzrost siwk wóch omin jęczmini. MATERIAŁ Bni prowzono n siwkch jęczmini ozimgo ominy i w kontrolownych wrunkch, w minifitotronch, skonstruownych n zi zmrŝrk w Zkłzi Fizyki Akmii Rolniczj w Szczcini. Doświczni prowzono w kulturch wonych z poŝywką Hogln. Przygotowno roztwory chlorku sou i rozcińczono j w proporcji 1:1 z po- Ŝywką Hogln tk, y końcow stęŝni NCl wynosiło opowinio: 25, 5, 75, i 15 mmol m -3. Kontrolę stnowił roztwór poŝywki Hogln i woy stylownj w stosunku 1:1. Skiłkown zirniki (po sztuk) rozłoŝono w kiłkownikch Szml (Kospin, Poęic), włoŝono o pojmników z poŝywką Hogln o róŝnym stęŝniu NCl. Nstępni tk przygotown próki umiszczno w minifitotroni (tmprtur 2ºC, gęstość strumini fotonów 2 µmol m -2 s -1 w zkrsi PAR, fotoprio 12 h/12 h ziń/noc). Począwszy o trzcigo ni stopniowo oniŝno tmprturę o +ºC w tmpi 2ºC/oę. Doświczni w tych wrunkch prowzono przz 28 ni. METODY W clu ocny zróŝnicowni morfologiczngo siwk rosnących przy róŝnym stęŝniu NCl po 28 nich oświczni oznczno ługość i szrokość pirwszgo liści, liczę i ługość korzni orz świŝą i suchą msę części nzimnj i korzni. Długość pirwszgo liści i korzni wyznczno z okłnością o 1 mm. Szrokość pirwszgo liści mirzono w połowi jgo ługości z okłnością o,1 mm. ŚwiŜą i suchą msę części nzimnj orz korzni wyznczno przy uŝyciu wgi lortoryjnj WPS 36 (Rwg) z okłnością o,1 g. Suchą msę nych oiktów wyznczno po wysuszniu ich w ciplrc przz 12 gozin w tmprturz 5ºC. Rozmiry i msę liści orz korzni uśrniono ziląc otrzymn wyniki przz liczę siwk. Uzyskn rzultty oprcowno sttystyczni przy pomocy progrmu Sttistic, wrsj 6.. N postwi 2-czynnikowj nlizy wrincji (omin, stęŝni) wysprowno grupy jnoron z pomocą tstu Tuky.

3 OCENA WPŁYWU CHLORKU SODU NA WZROST SIEWEK JĘCZMIENIA 979 WYNIKI I DYSKUSJA Przstwion n rysunku 1 zlŝność śrnij ługości i szrokości pirwszgo liści orz n rysunku 2 liczy i ługości korzni siwk ou nych omin jęczmini o stęŝni NCl wskzują, Ŝ njwyŝsz stęŝni NCl ( i 15 mmol m -3 ) istotni zmnijszją wrtości ozncznych prmtrów iomtrycznych w stosunku o kontroli. Stwirzono równiŝ, Ŝ siwki ou nych omin jęczmini rosnąc n roztworz NCl o stęŝniu równym lu wyŝszym o 75 mmol m -3 miły istotni mnijszą świŝą i suchą msę zrówno części nzimnj jk i korzni (rys. 1 i 2). N tj postwi moŝn wnioskowć, Ŝ oi ominy jęczmini są tolrncyjn wo niwilkich stęŝń NCl. Pokryw się to z nymi litrturowymi, wług których rośliny zoŝow zliczn są o śrnio opornych n zsolni, jęczmiń posi wśró nich njwyŝszą tolrncję w stosunku o nmiru soli w połoŝu [1,4]. Stymulujący wpływ NCl n wzrost stwirzono tylko w przypku ominy. Siwki tj ominy rosnąc n roztworch o niwilkim stęŝniu NCl w po- Ŝywc (25 i 5 mmol m -3 ) chrktryzowły się sttystyczni istotni szrszym pirwszym liścim (rys. 1), łuŝszymi i licznijszymi korznimi orz ich większą suchą msą (rys. 2) w porównniu o siwk rosnących n roztworz kontrolnym. Wilu utorów [1,2] poj, Ŝ pomięzy gtunkmi roślin, w oręi niktórych gtunków równiŝ mięzy ominmi, istniją znczn róŝnic w stopniu oporności n zsolni. Pomięzy nymi ominmi jęczmini i stwirzono tkŝ istotn róŝnic w rkcji n oność NCl w połoŝu. MoŜn, więc wnioskowć, Ŝ rkcj n zsolni jst cchą ominową. Zosrwowno, Ŝ siwki ominy rosnąc n roztworz kontrolnym i roz-tworch o róŝnym stęŝniu NCl chrktryzowły się istotni łuŝszym pirwszym liścim w porównniu o ominy. Ponto siwki ominy rosnąc n roztworz kontrolnym i o stęŝniu i 15 mmol m -3 miły szrsz liści. Ntomist siwki ominy rosnąc w roztworz kontrolnym i zsolonym chrktryzowły się sttystyczni istotni większą świŝą i suchą msą części nzimnj orz ługością korzni w stosunku o ominy.

4 98 R. MATUSZAK, A. BRZÓSTOWICZ Śrni ługość liści Mn lngth of lf (cm) c c c Śrni szrokość liści Mn with of lf (cm),8,7,6,5,4,3,2 2, NCl (mmol m -3 ), NCl (mmol m -3 ) Śrni świŝ ms części nzimnj Mn frsh mttr of ovrgroun (mg) Śrni such ms części nzimnj Mn ry mttr of ovrgroun (mg) c NCl (mmol m -3 ) NCl (mmol m -3 ) Rys. 1. ZlŜność ługości i szrokości pirwszgo liści orz świŝj i suchj msy części nzimnj siwk jęczmini ominy i o stęŝni NCl w połoŝu (wrtości oznczon tymi smymi litrmi ni róŝnią się istotni przy poziomi istotności α =,5; tst Tuky) Fig. 1. Dpnnc of first lf siz n mss of ovrgroun prts of rly slings cv. n on concntrtion of NCl in sustrt solutions (vlus mrk y th sm lttr o not iffr significntly t α =.5, Tuky s tst)

5 OCENA WPŁYWU CHLORKU SODU NA WZROST SIEWEK JĘCZMIENIA 981 Śrni licz korzni Mn numr of roots fg g f fg fg f Śrni ługość korzni Mn lngth of roots (cm) c NCl (mmol m -3 ) NCl (mmol m -3 ) 35 3 Śrni świŝ ms korzni Mn frsh mttr of roots (mg) f f f f f f Śrni such ms korzni Mn ry mttr of roots (mg) f fg g fg c NCl (mmol m -3 ) NCl (mmol m -3 ) Rys. 2. ZlŜność ługości i liczy korzni orz świŝj i suchj msy korzni siwk jęczmini ominy i o stęŝni NCl w połoŝu (wrtości oznczon tymi smymi litrmi ni róŝnią się istotni przy poziomi istotności α =,5; tst Tuky) Fig. 2. Dpnnc of th numr, lngth n mss of roots of rly slings cv. n on concntrtion of NCl in sustrt solutions (vlus mrk y th sm lttr o not iffr significntly t α =.5, Tuky s tst) WNIOSKI 1. Niwilki stęŝni NCl (25 i 5 mmol m -3 ) w poŝywc Hogln stymulowły wzrost części nzimnj orz korzni siwk jęczmini ominy. 2. NjwyŜsz stęŝni NCl ( i 15 mmol m -3 ) istotni zmnijszły wrtości prmtrów iomtrycznych zrówno części nzimnj jk i korzni.

6 982 R. MATUSZAK, A. BRZÓSTOWICZ 3. Siwki ominy z kŝgo stęŝni NCl chrktryzowły się większą świŝą i suchą msą części nzimnj orz łuŝszymi korznimi w porównniu o ominy. 4. Wpływ NCl n siwki nych omin jęczmini ył zróŝnicowny, co pozwl stwirzić, Ŝ rkcj n zsolni jst tu tkŝ cchą ominową. PIŚMIENNICTWO 1. Bilski J.: Rkcj roślin n strsy minrln powoown zkwsznim i zsolnim śroowisk. Część IV. Wpływ NCl i N 2 SO 4 n wzrost i skł chmiczny siwk jęczmini, psznicy i ows. Biultyn IHAR, 165, 75-83, Lorto F., Cntritto M., Chrtzoulkis K.: Photosynthtic limittions in oliv cultivrs with iffrnt snsitivity to slt strss. Plnt, Cll n Environmnt, 26, , Mttrnicht G.I., Zinck J.A.: Rmot snsing of soil slinity: potntils n constrints. Rmot Snsing of Environmnt, 85, 1-2, Mr R.K., Prjith P.K., Pny D.H., Pny A.: Effct of slts on grmintion of ss n growth of young plnts of Horum vulgr, Triticum stivum, Cicr ritinum n Brssic junc. Journl Agronomy & Crop Scinc, 185, , Munns R.: Comprtiv physiology of slt n wtr strss. Plnt, Cll n Environmnt, 25,: , Shnnon M.C., Griv C.M.: Tolrnc of vgtl crops to slinity. Sci. Hort.,78, 5-38, Strck Z.: Fizjologiczn spkty rkcji roślin n zsolni. Post. Nuk Roln., 2, 17-26, Strck Z., Chołuj D., Nimysk B.: Fizjologiczn rkcj roślin n nikorzystn czynniki śroowisk. Wywnictwo SGGW, Wrszw, EVALUATION OF NCl INFLUENCE ON GROWTH OF TWO BARLEY CULTIVARS Rnt Mtuszk, Alksnr Brzóstowicz Dprtmnt of Physics, Agriculturl Univrsity, ul. PpiŜ Pwł VI No 3, Szczcin -mil: rni@gro.r.szczcin.pl A s t r c t. Influnc of NCl contnt in Hogln s mium in concntrtions of 25, 5, 75, n 15 mmol m -3 on growth of slings of wintr rly (cv. n ) ws stui unr controll conitions. At low concntrtions NCl incrs th frsh n ry mttr in vr.. A significnt crs in th vlus of th trmin iomtric prmtrs, with rltion to th control, ws osrv only for NCl in concntrtion of n 15 mmol m -3. Th ffct of NCl on slings of th stui cultivrs ws vri, which prmits th conclusion tht th rspons to slinity is vrity-rlt ftur hr. K y wo r s : wintr rly, NCl, growth

Podobne dokumenty

WPŁYW DODATKU PRODUKTÓW Z AMARANTUSA NA CECHY TEKSTURY MIĘKISZU PIECZYWA

At Agrophysi, 2008, 11(2), 499-508 WPŁYW DODATKU PRODUKTÓW Z AMARANTUSA NA CECHY TEKSTURY MIĘKISZU PIECZYWA Rnt RóŜyło, Jnusz Lskowski Ktr Eksplotji Mszyn Przmysłu SpoŜywzgo, Akmi Rolniz ul. Doświzln 44,