Scenariusz lekcji w ramach korelacji chemii z matematyką

Transkrypt

1 Scenariusz lekcji w ramach korelacji chemii z matematyką Nauczyciel : Klasa : Przedmiot : Temat : Typ lekcji : 1 technik technikum chemia Układy liniowe w zadaniach chemicznych. lekcja poświęcona opracowaniu nowego materiału na podstawie wiadomości i umiejętności nabytych na poprzednich zajęciach z matematyki i chemii Metoda : - wiodąca : praktyczna ( ćwiczenia rachunkowe ) - praca w grupach - wspomagająca : słowna ( pogadanka, dyskusja ) Cel ogólny : poznanie sposobu rozwiązywania zadań na obliczenie stężenia molowego i procentowego z wykorzystaniem układów dwóch równań stopnia pierwszego z dwiema niewiadomymi. Cele operacyjne : po przeprowadzeniu zajęć uczeń powinien : - przedstawić zależność między objętościami a stężeniami roztworów, którą wyraża układ równań - wykorzystać znajomość definicji stężenia molowego i procentowego do obliczenia ilości substancji rozpuszczonej - obliczyć szukane wielkości rozwiązując układ równań trzema różnymi metodami : podstawiania, przeciwnych współczynników i wyznaczników - znać tok postępowania w wypadku, gdy dysponujemy dwoma roztworami o różnych stężeniach np. 2 mol/dm 3 oraz 5 mol/dm 3, a do konkretnego doświadczenia potrzebujemy roztworu o stężeniu 3 mol/dm 3 - wykorzystać obliczone wielkości do przygotowania doświadczenia Środki dydaktyczne : - podręcznik Chemia M. Poźniczek i Z. Kluz - kalkulator - plansze z rozwiązaniami zadań z zastosowaniem różnych metod poznanych na matematyce, w których występują luki - szary papier i flamastry Tok lekcji : Faza wprowadzająca : 1. Sprawdzenie obecności uczniów na zajęciach, podanie tematu i wpisanie go do dziennika lekcyjnego. 2. Przedstawienie celu i nawiązanie do tematu lekcji :

2 - Jaka jest różnica między roztworem nasyconym i nienasyconym? - Co oznacza rozpuszczalność i od jakich czynników zależy? ( to stężenie roztworu nasyconego liczba gramów substancji rozpuszczonej w 100 g rozpuszczalnika w danej temp., zależy od temperatury i ciśnienia) - Co określa stężenie roztworu? ( ilość substancji rozpuszczonej w stosunku do ilości roztworu lub rozpuszczalnika ) - Jaką liczbę określa stężenie procentowe ( gramów substancji rozpuszczonej w 100 g roztworu) a jaką stężenie molowe ( moli substancji rozpuszczonej w 1 dm 3 )? - Jakie znacie naczynia miarowe służące do sporządzania roztworów oraz przyrządy do odmierzania określonej objętości roztworu? ( cylinder miarowy, kolba miarowa, biureta, pipety) - Przypomnienie metod rozwiązywania układów równań poprzez uzupełnienie luk w rozwiązaniu na przygotowanych planszach. Faza realizacji : 3. Podział klasy na 5 grup i rozdanie kartek z zadaniami ( po jednym zadaniu dla grupy) i wyznaczenie czasu na ich rozwiązanie. 4. Przedstawienie rozwiązania przez poszczególne grupy. 5. Dyskusja nad rozwiązaniem zadania, pytania... Zadanie 1. Ile cm 3 3-molowego i 7-molowego roztworu NaOH należy zmieszać, aby otrzymać 600 cm 3 4-molowego roztworu tej zasady? x + y = 600 3x + 7y = 4 ( x + y ) - x oznacza objętość 3-molowego roztworu - y oznacza objętość roztworu 7-molowego. x = 450 y = 150 Ustalenie odpowiedzi: aby otrzymać 600 cm 3 4-molowego roztworu NaOH należy zmieszać 450 cm 3 roztworu 3-molowego i 150 cm 3 roztworu 7-molowego.

3 Zadanie 2. Ile gramów 8 % i 15 % roztworu kwasu azotowego (V) należy zmieszać w celu przygotowania 800 g 12 % roztworu tego kwasu? x + y = 800 8x + 15y = 12 ( x + y ) - x oznacza ilość gramów 8 % roztworu - y oznacza ilość gramów roztworu 15 %. x = 343 y = 457 Ustalenie odpowiedzi: aby przygotować 800 g 12 % roztworu kwasu azotowego (V) należy zmieszać 343 g 8 % roztworu H 2 SO 4 oraz 457 g 15 % roztworu tego kwasu. Zadanie 3. W celu otrzymania 500 cm 3 5-molowego roztworu wodorotlenku sodu zmieszano dwa roztwory tej zasady. Ile cm 3 2-molowego i 6-molowego roztworu NaOH należy zmieszać? x + y = 500 2x + 6y = 5 ( x + y ) - x oznacza objętość 2-molowego roztworu - y oznacza objętość roztworu 6-molowego. x = 125 y = 375 Ustalenie odpowiedzi: aby przygotować 500 cm 3 5-molowego roztworu wodorotlenku sodu należy zmieszać 125 cm 3 roztworu 2-molowego i 375 cm 3 roztworu 6-molowego.

4 Zadanie 4. Ile gramów 12 % i 6 % roztworu kwasu siarkowego (VI) należy zmieszać w celu przygotowania 400 g 8 % roztworu tego kwasu? x + y = x + 6y = 8 ( x + y ) - x oznacza ilość gramów 12 % roztworu - y oznacza ilość gramów roztworu 6 %. x = 133 y = 267 Ustalenie odpowiedzi: aby przygotować 400 g 8 % roztworu kwasu siarkowego (VI) należy zmieszać 133 g 12 % roztworu H 2 SO 4 oraz 267 g 6 % roztworu tego kwasu. Zadanie 5. W celu przygotowania 650 g 6% roztworu kwasu solnego zmieszano dwa jego roztwory. Ile gramów 4% i 9% roztworu HCl należy zmieszać? x + y = 650 4x + 9y = 6 ( x + y ) - x oznacza ilość gramów 4 % roztworu - y oznacza ilość gramów roztworu 9 %. x = 390 y = 260 Ustalenie odpowiedzi: aby przygotować 650 g 6 % roztworu kwasu solnego należy zmieszać 390 g 4 % roztworu HCl oraz 260 g 9 % roztworu tego kwasu.

5 Faza podsumowania : 6. Podsumowanie lekcji. Powtórzenie kolejnych czynności, jakie należy wykonać przy rozwiązywaniu zadań mających na celu ustalenie składu mieszanin. 7. Ocena pracy grup. 8. Ankieta ewaluacyjna. 9. Podanie zadania domowego. Rozwiązać układy równań z zadania 1 i 2 metodą, której nie opracowano na lekcji.

6 ANKIETA EWALUACYJNA (dla ucznia) do lekcji chemii w korelacji z matematyką przeprowadzonej w dniu... roku przez... Prosimy o wypełnienie tej ankiety. Twoje zdanie pozwoli nam wyciągnąć wnioski do lepszej pracy! 1. Czy uważasz, że lekcja tego typu była potrzebna? TAK / NIE 2. Czy podobała Ci się koncepcja tej lekcji? TAK / NIE / RACZEJ TAK / RACZEJ NIE 3. Czy zrozumiałeś/aś jak rozwiązuje się zadania chemiczne tego typu? TAK / NIE /RACZEJ TAK / RACZEJ NIE 4. Czy uważasz, że dobór zadań był właściwy? TAK / NIE /RACZEJ TAK / RACZEJ NIE 5. Czy zastosowane pomoce były odpowiednie? TAK /NIE /RACZEJ TAK / RACZEJ NIE 6. Czy uważasz, że lekcja była interesująca? TAK /NIE /RACZEJ TAK / RACZEJ NIE Dziękujemy za wypełnienie ankiety!

7 ANKIETA EWALUACYJNA ( dla nauczycieli) do lekcji chemii w korelacji z matematyką przeprowadzonej w dniu... roku w klasie... przez... Prosimy o szczerą wypowiedź. Twoje zdanie pozwoli nam wyciągnąć wnioski do lepszej pracy! 7. Czy uważasz, że lekcja tego typu była potrzebna? TAK / NIE 8. Napisz, co najbardziej podobało Ci się w tej lekcji. 9. Napisz, co można byłoby zmienić, gdyby taka lekcja odbyła się jeszcze raz. Dziękujemy za wypełnienie ankiety!