(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/FR00/02460 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (21) Numer zgłoszenia: (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/FR00/02460 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: , WO01/17354 PCT Gazette nr 11/01 (51) Int.Cl. A01N 43/56 ( ) A01N 25/08 ( ) A01N 25/10 ( ) A01N 25/12 ( ) A01P 7/04 ( ) (54) Środek owadobójczy i sposób zwalczania owadów (30) Pierwszeństwo: ,FR,99/11312 (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 09/04 (73) Uprawniony z patentu: BASF SE,Ludwigshafen,DE (72) Twórca(y) wynalazku: Jean-Michel Gaulliard,Montanay,FR Christian Segaud,Saint Didier au Mont d'or,fr (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 02/09 (74) Pełnomocnik: Zofia Sulima, SULIMA.GRABOWSKA.SIERZPUTOWSKA, Biuro Patentów i Znaków Towarowych (57) Wynalazek dotyczy środka owadobójczego, zwłaszcza do zwalczania owadów doglebowych, zawierającego pochodną fenylopirazolu jako substancję czynną, przy czym ten środek zawiera: a) 0,001-5% wag. 5-amino-3-cyjano-1-[2,6-dichloro-4-(trifluorometylo)fenylo]-4-[(trifluorometylo)sulfinylo]-1H-pirazolu; b) 0,05-10% wag. jednej lub większej liczby substancji zatrzymujących wilgoć, stanowiących wielkocząsteczkowe pochodne hydrofilowe pochodzenia roślinnego, korzystnie hydrofilowe pochodne celulozy, a zwłaszcza celulozę; oraz c) 40-99% mączki roślinnej. Wynalazek dotyczy również sposobu zwalczania owadów z użyciem tego środka owadobójczego, zwłaszcza do zwalczania sprężyków. PL B1

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest środek owadobójczy i sposób zwalczania owadów, zwłaszcza owadów glebowych w różnych formach rozwojowych, w szczególności sposób zwalczania sprężyków. Z publikacji EP , WO 87/3781, 93/6089, 94/21606, znane są związki owadobójcze typu fenylopirazoli, które można stosować do zwalczania owadów. W EP i wymieniono również środki zawierające 0,01-5% takich substancji czynnych. Do korzystnych związków owadobójczych należą np. pochodne fenylopirazolu o wzorze (I) w którym R 1 oznacza CN i/lub R 3 oznacza chlorowcoalkil, i/lub R 4 oznacza NH 2, i/lub R 11 i R 12 niezależnie oznaczają atom chlorowca, i/lub R 13 oznacza chlorowcoalkil. Sprężyki stanowią rodzinę owadów szczególnie szkodliwych dla pewnych upraw, zwłaszcza upraw kukurydzy, buraka, słonecznika, ziemniaków i rzepaku. Ich szkodliwość jest tym większa, że postacie larwalne sprężyków mogą pozostawać w glebie przez bardzo długie okresy czasu, aż do 5 lat. Proponowano wiele przynęt wabiących różne rodzaje owadów, jak również preparaty do stosowania przez spożycie, ale te preparaty nie są wystarczająco aktywne wobec wszystkich rodzajów owadów i istnieje potrzeba dostarczenia postaci lub preparatów owadobójczych szczególnie skutecznych do najróżniejszych zastosowań, a zwłaszcza do zwalczania sprężyków. Poza tym, w przypadku środków owadobójczych stosowanych na glebę lub do gleby, pożądane jest znalezienie warunków i preparatów zapewniających dobrą skuteczność przy możliwie jak najmniejszych dawkach. Istniała potrzeba całkowitego lub częściowego zaradzenia tym trudnościom. Istniało zatem zapotrzebowanie na korzystne i skuteczne środki do zwalczania owadów nie gromadnych, w szczególności owadów glebowych, a zwłaszcza sprężyków, szczególnie sprężyków w stanie larwalnym. Istniało także zapotrzebowanie na środki zawierające co najmniej jedną owadobójczo czynną substancję typu fenylopirazolu, które można łatwo stosować na glebę lub do gleby. Ponadto pożądane są środki owadobójcze wykazujące dobrą skuteczność pomimo stosowania niskich dawek. Nieoczekiwanie stwierdzono, że środek według wynalazku spełnia takie wymagania i umożliwia skuteczne zwalczanie owadów. Wynalazek dotyczy środka owadobójczego, zwłaszcza do zwalczania owadów glebowych, zawierającego pochodną fenylopirazolu jako substancję czynną, charakteryzującego się tym, że zawiera: a) 0,001-5%, korzystnie 0,05-1%, a zwłaszcza 0,05-0,5% wagowych, 5-amino-3-cyjano-1- -[2,6-dichloro-4-(trifluorometylo)fenylo]-4-[(trifluorometylo)sulfinylo]-1H-pirazolu; b) 0,05-10%, korzystnie 0,1-5% wagowych, jednej lub większej liczby substancji zatrzymujących wilgoć, stanowiących wielkocząsteczkowe pochodne hydrofilowe pochodzenia roślinnego, korzystnie hydrofilowe pochodne celulozy, a zwłaszcza celulozę; oraz c) 40-99%, korzystnie 50-98%, a zwłaszcza 70-97% wagowych, mączki roślinnej. Korzystnie środek według wynalazku zawiera mączki pochodzące z rozdrobnienia ziarna zbóż, takich jak pszenica, jęczmień, żyto, pszenżyto, owies lub też ryżu, sorgo, soi, kukurydzy, a zwłaszcza mączkę pochodzącą z rozdrobnienia kukurydzy.

3 PL B1 3 Korzystnie środek według wynalazku zawiera ponadto 3-30%, korzystnie 4-20% wagowych, cukrów. Korzystnie środek według wynalazku zawiera cukry wybrane spośród mono-, oligo- lub poliorganosacharydów, a zwłaszcza spośród sacharozy, laktozy, fruktozy, dekstrozy, glukozy lub też melasy lub miodu. Korzystnie środek według wynalazku zawiera także konserwant zapobiegający rozkładowi mączek, wybrany spośród benzoesanu sodu, 1,2-benzizotiazolin-3-onu, kwasu benzoesowego, kwasu p- -hydroksybenzoesowego oraz jego pochodnych estrów i soli z metalami alkalicznymi lub ziem alkalicznych, zwłaszcza soli sodowych, 2-fenylofenolu i jego soli z metalami alkalicznymi lub ziem alkalicznych, zwłaszcza soli sodowej, p-nitrofenolu. Korzystnie środek według wynalazku zawiera inne dodatki, takie jak barwniki lub atraktanty wabiące szkodniki albo środki odstraszające ptaki lub zwierzęta użyteczne lub chronione i/lub inne dodatki do preparatów, takie jak środki klejące, aglomerujące, nęcące, zbrylające, żelujące, spęczniające, antyadhezyjne i inne. Korzystnie środek według wynalazku stanowi preparat w postaci granulek, korzystnie granulek o wielkości od 0,1 mm do 3 cm, a zwłaszcza 0,5-4 mm, przy czym korzystnie granulki są nierozpuszczalne w wodzie. Wynalazek dotyczy również sposobu zwalczania owadów, zwłaszcza owadów glebowych, w tym sprężyków, polegającego na tym, że stosuje się w skutecznej ilości środek owadobójczy zdefiniowany powyżej w postaci granulek o wielkości od 0,2 mm do 2 cm na glebę lub do gleby, korzystnie do gleby, w obszarze, który ma być uprawiany. Sposób ochrony upraw polega na tym, że stosuje się 5-amino-3-cyjano-1-[2,6-dichloro-4-(trifluorometylo)fenylo]-4-[(trifluorometylo)sulfinylo]-1H-pirazol. Sposób według wynalazku jest przydatny w szczególności do ochrony upraw zbóż, korzystnie kukurydzy lub buraka, słonecznika, ziemniaka lub rzepaku. Korzystnie w tym sposobie środek owadobójczy zdefiniowany powyżej stosuje się w ilości skutecznej do zwalczania owadów, zwłaszcza sprężyków. Korzystnie środek owadobójczy zdefiniowany powyżej stosuje się w skutecznej ilości odpowiadającej dawce 5-amino-3-cyjano-1-[2,6-dichloro-4-(trifluorometylo)fenylo]-4-[(trifluorometylo)sulfinylo]- -1H-pirazolu wynoszącej 1-50 g/ha, korzystnie 3-40 g/ha. Korzystnie środek zdefiniowany powyżej stosuje się na glebę lub do gleby, w dawce nie zabijającej przez kontakt, ale śmiertelnej przy spożyciu. Sposób według wynalazku jest szczególnie przydatny do zwalczania sprężyków. W niniejszym opisie udziały procentowe oznaczają procentowe udziały wagowe, o ile nie wskazano inaczej. Związek stanowiący substancję czynną środka według można wytworzyć zgodnie z jednym ze sposobów opisanych w WO 87/3781, 93/6089, 94/21606, EP lub też zgodnie z innym sposobem w zakresie ogólnej wiedzy fachowca z dziedziny syntezy chemicznej. Jako składnik b) stosuje się wyżej wymienione substancje zatrzymujące wilgoć, a także jeden lub większą liczbę substancji rozsadzających. Stosowanie tych związków może być korzystne, szczególnie w przypadku, gdy stosuje się mączki granulowane, takie jak mączka z twardej pszenicy. Do substancji rozsadzających należą: skrobia, sól sodowa karboksymetyloskrobi, celuloza, taka jak celuloza mikrokrystaliczna; celulozy modyfikowane, takie jak sól sodowa karboksymetylocelulozy; bentonit, krzemian glinu i magnezu; polinaftalenosulfonian sodu, dodecylobenzenosulfonian sodu, dioktylosulfobursztynian sodu, sulfonian ligniny; pochodne sacharydowe, takie jak laktoza, fruktoza, sacharoza, mannitol, dekstroza; usieciowane pochodne poliwinylopirolidonu. Gdy stosuje się substancję rozsadzającą, środek według wynalazku może zawierać 0,5-30%, a korzystnie 1-20% wagowych, w przeliczeniu na substancję suchą, jednej lub większej liczby wymienionych substancji. Jako składnik c) można również stosować mieszaninę wyżej wymienionych mączek roślinnych. Związek stanowiący substancję czynną środka według wynalazku, 5-amino-3-cyjano-1-[2,6- -dichloro-4-(trifluorometylo)fenylo]-4-[(trifluorometylo)sulfinylo]-1h-pirazol, określany jest w poniższych przykładach jako fipronil. Preparaty według wynalazku mają zazwyczaj postać granulek, przy czym korzystnie są to garnulki nierozpuszczalne w wodzie (w tym sensie, że są odporne na rozpad pod wpływem wody). Środki według wynalazku można wytwarzać przez proste zmieszanie różnych składników, korzystnie przez wytłaczanie lub prasowanie na zimno lub gorąco zgodnie ze znanymi sposobami granulacji lub

4 4 PL B1 tabletkowania. Takie granulki można wytwarzać np. sposobem opisanym w EP i/lub innymi sposobami np. wytłaczania, znanymi fachowcom. Zgodnie z wynalazkiem można chronić przed szkodnikami uprawy zbóż, korzystnie kukurydzy, buraka, słonecznika, ziemniaka lub rzepaku. Środki według wynalazku można stosować korzystnie przed wysiewem nasion tych roślin albo równocześnie z wysiewem. Środki według wynalazku umożliwiają skuteczne zwalczanie owadów glebowych, zwłaszcza sprężyków, przez stosowanie ich na glebę lub do gleby (korzystnie do gleby), gdzie one się znajdują lub mogą się znajdować. Korzystnie stosuje się dawkę, która nie jest śmiertelna przez kontakt, ale jest śmiertelna przy spożyciu. Tak więc w szczególnym przypadku sprężyków, zwalcza się je przez zastosowanie dawki, która nie jest śmiertelna przez kontakt, ale jest śmiertelna przy spożyciu. Hipoteza dobrej skuteczności takiego sposobu zwalczania, co umożliwia zwłaszcza znaczne zmniejszenie stosowanych dawek substancji czynnej, jest oparta na fakcie, że przynęta w postaci środka według wynalazku powoduje śmierć sprężyka, przy czym ten sprężyk może sam służyć za przynętę dla innych sprężyków, które wtedy spożywają też produkt (zabitego sprężyka), zawierający środek owadobójczy. W niniejszym opisie słowa związek owadobójczy i owad powinny być rozumiane w ich szerokim powszechnym znaczeniu, a nie w znaczeniu ściśle naukowym (zoologicznym). Tak więc określenie owad oznacza każde bardzo małe zwierzę, jak stawonogi (owady w ścisłym sensie zoologicznym, pajęczaki, wije) i nicienie. Jako owady glebowe, wobec których środek według wynalazku jest szczególnie skuteczny, można np. wymienić: Chrząszcze (wireworms (Agriotes spp.), false wireworms, white grabs), jak np.: Agriotes lineatus (sprężyk europejski, Elateridae), Agriotes sordidus (sprężyk europejski, Elateridae), Agriotes obscurus (sprężyk europejski, Elateridae), Agriotes sputator (sprężyk europejski, Elateridae), Athous spp. (Elateridae), Atomaria linearis (cryptophagidae), Melolontha spp. (biała larwa, scarabaeidae), Bothynoderes, Limonius spp. (sprężyk US), Melanotus spp. (sprężyk US), Diabrotica spp. (cornrootworms, crysomelidae), Tanymecus pallidus (beet leaf weevil, curculionidae). Motyle (Sówki), jak: Autographa spp., Mamestra spp., Agrotis spp. (Cutworms, szare larwy), Euxoa spp. (Cutworms, szare larwy), Spodoptera spp. (Spodoptera exigua, Spodoptera littoralis). Muchówki (jak np. Tipula spp.). Wije (Myriapoda): - Diplopoda = Stonogi - Krocionogi. Wśród sprężyków glebowych, wobec których środek według wynalazku jest szczególnie skuteczny, można wymienić Agriotes spp., Athous spp., Limonius spp. Środek według wynalazku w postaci granulek korzystnie wprowadza się do gleby na głębokość 1-5 cm. Środki według wynalazku są szczególnie korzystne z tego względu, że dzięki nim można stosować mniejsze dawki substancji czynnej niż w przypadku podobnych znanych środków. Wynalazek ilustrują następujące przykłady, w których stosowano fipronil. P r z y k ł a d 1 Powierzchnię 0,1 ha zasiano kukurydzą w ilości około 8000 nietraktowanych ziaren. Tę powierzchnię podzielono na działki 40 m 2. Jednocześnie z zasiewem wprowadzono do gleby w bruzdy siewne granulki o wymiarach 2 mm, zawierające środek składający się z: 0,25% fipronilu, 93,5% mączki kukurydzianej,

5 PL B1 5 2% celulozy, 4% laktozy, 0,2% p-nitrofenolu, 0,05% niebieskiego pigmentu Ilości tak rozsypanych granulek wynosiły od 2,5 do 10 kg na hektar. Zachowano działki nietraktowane, aby służyły jako kontrola i sprawdzenie wielkości szkód spowodowanych przez owady. Ponadto działki potraktowano handlowym środkiem owadobójczym uchodzącym za skuteczny i uznanym za wzorzec. Każdy sposób postępowania powtarzano cztery razy. Około 20 dni po zasiewie policzono siewki kukurydzy, które powschodziły. W miejscowości St. Hilaire (30) 22 dni po zasiewie zaobserwowano w bruździe czterech nietraktowanych działek 19 roślin na 10 metrów bruzdy. Na działkach traktowanych zgodnie z wynalazkiem dawką fipronilu, wynoszącą 6 g na hektar, zaobserwowano 49 roślin na 10 metrów bruzdy. Przy dawce fipronilu, wynoszącej 12,5 g na hektar, zaobserwowano 48-50,5 roślin na 10 metrów bruzdy. Przy dawce fipronilu, wynoszącej 25 g na hektar, zaobserwowano 45,5-51,3 roślin na 10 metrów bruzdy. Przy dawce fipronilu, wynoszącej 50 g na hektar, zaobserwowano 49 roślin na 10 metrów bruzdy. Aby uzyskać taki sam wynik z użyciem znanych granulek (nośnik glinkowy), trzeba było nanieść 200 g fipronilu na hektar. Ziemię przekopano i przetrząśnięto w celu wyłapania i identyfikacji owadów odpowiedzialnych za szkody; na nietraktowanych działkach kontrolnych zaobserwowano obecność znacznej ilości larw sprężyków z rodzaju Agriotes, w szczególności Agriotes sordidus. P r z y k ł a d 2 Powierzchnię 1 ha zasiano kukurydzą w ilości około nietraktowanych ziaren. Tę powierzchnię podzielono na działki 27 m 2. Jednocześnie z zasiewem wprowadzono do gleby w bruzdy siewne granulki o wymiarach 2 mm, zawierające środek składający się z: 0,25% fipronilu, 93,5% mączki kukurydzianej, 2% celulozy, 4% laktozy, 0,2% p-nitrofenolu, 0,05% niebieskiego pigmentu Ilości tak rozsypanych granulek wynosiły od 2,5 do 10 kg na hektar. Zachowano działki nietraktowane, aby służyły jako kontrola i sprawdzenie wielkości szkód spowodowanych przez owady. Ponadto działki potraktowano handlowym środkiem owadobójczym uchodzącym za skuteczny i uznanym za wzorzec. Każdy sposób postępowania powtarzano cztery razy. Około 50 dni po zasiewie policzono siewki kukurydzy, które powschodziły. W miejscowości Beaufort (62) 50 dni po zasiewie zaobserwowano w bruździe czterech nietraktowanych działek 30 roślin na 10 metrów bruzdy. Na działkach traktowanych zgodnie z wynalazkiem dawką fipronilu, wynoszącą 6 g na hektar, zaobserwowano 40 roślin na 10 metrów bruzdy. Przy dawce fipronilu, wynoszącej 12,5 g na hektar, zaobserwowano roślin na 10 metrów bruzdy. Przy dawce fipronilu, wynoszącej 25 g na hektar, zaobserwowano 44,5-50 roślin na 10 metrów bruzdy. Przy dawce fipronilu, wynoszącej 50 g na hektar, zaobserwowano 49,8 roślin na 10 metrów bruzdy. Aby uzyskać takie sam wynik (52 rośliny na 10 metrów) z użyciem znanych granulek (nośnik glinkowy), trzeba było nanieść 200 g fipronilu na hektar. Ziemię przekopano i przetrząśnięto w celu wyłapania i identyfikacji owadów odpowiedzialnych za szkody i na nietraktowanych działkach kontrolnych zaobserwowano obecność znacznej ilości larw sprężyków z rodzaju Agriotes, w szczególności Agriotes lineatus. P r z y k ł a d 3 Próba skuteczności środka według wynalazku w postaci granulek jako przynęty w uprawie ziemniaków. Jednocześnie z zasiewem wprowadzono do gleby w bruzdy siewne środek według wynalazku w postaci granulek składający się z:

6 6 PL B1 12,5 g/kg fipronilu (z SC o 500 g/litr fipronilu), 945,5 g/kg mączki a) kukurydzianej (granulki A) lub b) ryżowej (granulki B), 40 g/kg laktozy, 2 g/kg p-nitrofenolu. Porównano skuteczność wobec Agriotes (sprężyków) 90 dni po zasiewie powyższych dwóch rodzajów granulek A i B, stosowanych w dawkach 5 i 2,5 g fipronilu na hektar i tego samego fipronilu przez rozpylenie w dawkach 50 i 25 g/ha (pochodzącego z Regent 800 WG) (związek C). Uzyskano wtedy następujące wyniki, wyrażone w ilości dziur na 10 bulw (= N): Produkt A A B B C C Próba kontrolna* Dawka (g/ha) 2,5 5 2, N * Próba kontrolna (gleba nietraktowana). Ten wynik wyraźnie wskazuje na dobrą skuteczność zwalczania sprężyków osiągniętą przy użyciu środka według wynalazku w postaci granulek, gdyż uzyskano taki sam wynik jak w przypadku użycia preparatu Regent 800 WG, ale przy dawce 10-krotnie zmniejszonej. Zastrzeżenia patentowe 1. Środek owadobójczy, zwłaszcza do zwalczania owadów glebowych, zawierający pochodną fenylopirazolu jako substancję czynną, znamienny tym, że zawiera: a) 0,001-5%, korzystnie 0,05-1%, a zwłaszcza 0,05-0,5% wagowych, 5-amino-3-cyjano-1- -[2,6-dichloro-4-(trifluorometylo)fenylo]-4-[(trifluorometylo)sulfinylo]-1H-pirazolu; b) 0,05-10%, korzystnie 0,1-5% wagowych, jednego lub większej liczby środków zatrzymujących wilgoć, stanowiących wielkocząsteczkowe pochodne hydrofilowe pochodzenia roślinnego, korzystnie hydrofilowe pochodne celulozy, a zwłaszcza celulozę; oraz c) 40-99%, korzystnie 50-98% wagowych, a zwłaszcza 70-97% wagowych, mączki roślinnej. 2. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera mączki pochodzące z rozdrobnienia ziarna zbóż, takich jak pszenica, jęczmień, żyto, pszenżyto, owies lub też ryżu, sorgo, soi, kukurydzy. 3. Środek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że jako mączkę zawiera mączkę pochodzącą z rozdrobnienia kukurydzy. 4. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera ponadto 3-30%, korzystnie 4-20% wagowych, cukrów. 5. Środek według zastrz. 1 albo 2, albo 4, znamienny tym, że zawiera cukry wybrane korzystnie spośród mono-, oligo- lub poliorganosacharydów, a zwłaszcza spośród sacharozy, laktozy, fruktozy, dekstrozy, glukozy lub też melasy lub miodu. 6. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera także konserwant zapobiegający rozkładowi mączek, wybrany spośród benzoesanu sodu, 1,2-benzizotiazolin-3-onu, kwasu benzoesowego, kwasu p-hydroksybenzoesowego oraz jego pochodnych estrów i soli z metalami alkalicznymi lub ziem alkalicznych, zwłaszcza soli sodowych, 2-fenylofenolu i jego soli z metalami alkalicznymi lub ziem alkalicznych, zwłaszcza soli sodowej, p-nitrofenolu. 7. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera inne dodatki, takie jak barwniki lub atraktanty wabiące szkodniki albo środki odstraszające ptaki lub zwierzęta użyteczne lub chronione i/lub inne dodatki do preparatów, takie jak środki klejące, aglomerujące, nęcące, zbrylające, żelujące, spęczniające, antyadhezyjne i inne. 8. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że stanowi preparat w postaci granulek, korzystnie granulek o wielkości od 0,1 mm do 3 cm, a zwłaszcza 0,5-4 mm, przy czym korzystnie granulki są nierozpuszczalne w wodzie. 9. Sposób zwalczania owadów, zwłaszcza owadów glebowych, w tym sprężyków, znamienny tym, że stosuje się w skutecznej ilości środek zdefiniowany w zastrz. 1-8 w postaci granulek o wielkości od 0,2 mm do 2 cm na glebę lub do gleby, korzystnie do gleby, w obszarze, który ma być uprawiany. 10. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że stosuje się go do ochrony upraw.

7 PL B Sposób według zastrz. 9 albo 10, znamienny tym, że chroni się uprawy zbóż, korzystnie kukurydzy lub buraka, słonecznika, ziemniaka lub rzepaku. 12. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że środek zdefiniowany w zastrz. 1 stosuje się w ilości skutecznej do zwalczania owadów, zwłaszcza sprężyków. 13. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że środek owadobójczy zdefiniowany w zastrz. 1 stosuje się w skutecznej ilości odpowiadającej dawce 5-amino-3-cyjano-1-[2,6-dichloro-4-(trifluorometylo)fenylo]-4-[(trifluorometylo)sulfinylo]-1H-pirazolu wynoszącej 1-50 g/ha, korzystnie 3-40 g/ha. 14. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, że środek owadobójczy zdefiniowany w zastrz. 1 stosuje się na glebę lub do gleby, w dawce nie zabijającej przez kontakt, ale śmiertelnej przy spożyciu. 15. Sposób według zastrz. 14, znamienny tym, że stosuje się go do zwalczania sprężyków.

8 8 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.