z kazusami i pytaniami

Transkrypt

1 Prawo podatkowe z kazusami i pytaniami redakcja naukowa Paweł Borszowski Dobrosława Antonów, Paweł Borszowski, Cyprian Golda, Artur Halasz Andrzej Huchla, Katarzyna Kopyściańska, Marek Kopyściański, Paweł Lenio Rafał Kowalczyk, Wiesława Miemiec, Przemysław Pest Witold Michał Srokosz, Michał Stawiński, Patrycja Zawadzka SERIA AKADEMICKA

2 Prawo podatkowe z kazusami i pytaniami redakcja naukowa Paweł Borszowski Dobrosława Antonów, Paweł Borszowski, Cyprian Golda, Artur Halasz Andrzej Huchla, Katarzyna Kopyściańska, Marek Kopyściański, Paweł Lenio Rafał Kowalczyk, Wiesława Miemiec, Przemysław Pest Witold Michał Srokosz, Michał Stawiński, Patrycja Zawadzka Zamów książkę w księgarni internetowej SERIA AKADEMICKA WARSZAWA 2018

3 Stan prawny na 1 lipca 2018 r. Recenzent dr hab. Jacek Wantoch-Rekowski, prof. UMK Wydawca Grzegorz Jarecki Redaktor prowadzący Joanna Ołówek Opracowanie redakcyjne Cudzysłów Dagmara Wachna Łamanie Kamila Tomecka Poszczególne rozdziały napisali: Dobrosława Antonów rozdz. 2, 6, Paweł Borszowski rozdz. 3, 4.1, 13.5 Cyprian Golda, Michał Stawiński rozdz. 11 Artur Halasz rozdz. 4.8, 10, 12.1, 13.3 Artur Halasz, Cyprian Golda rozdz. 4.9 Andrzej Huchla rozdz. 4.5, 5, Katarzyna Kopyściańska rozdz , 4.7, 9, 13.1, 13.4 Marek Kopyściański rozdz. 4.6 Marek Kopyściański, Paweł Lenio rozdz. 8 Rafał Kowalczyk rozdz , Wiesława Miemiec, Paweł Borszowski rozdz. 1 Przemysław Pest rozdz Witold Michał Srokosz rozdz. 4.4 Patrycja Zawadzka rozdz , 12.4, 13.2 Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2018 ISBN Dział Praw Autorskich Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel ksiazki@wolterskluwer.pl księgarnia internetowa

4 Spis treści 5 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów Wstęp CZĘŚĆ I ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE Rozdział 1 Pojęcie podatku i prawa podatkowego Definicja podatku Zakres konstrukcji prawnej podatku Problem granic opodatkowania Pojęcie prawa podatkowego Pytania kontrolne Rozdział 2 Źródła, wykładnia i stosowanie prawa podatkowego Pojęcie i zakres źródeł prawa podatkowego Konstytucja Ustawy Międzynarodowe prawo podatkowe Unijne prawo podatkowe Rozporządzenia Akty prawa miejscowego Istota wykładni prawa podatkowego Rodzaje wykładni prawa podatkowego Stosowanie prawa podatkowego Pytania kontrolne Kazusy... 58

5 6 Spis treści CZĘŚĆ II OGÓLNE PRAWO PODATKOWE Rozdział 3 Ogólne prawo podatkowe w systemie prawa podatkowego Ogólne a szczegółowe prawo podatkowe Elastyczność przepisów prawa podatkowego Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania pomiędzy elastycznością a definiowaniem Stosunek prawny zobowiązania podatkowego Pytania kontrolne Rozdział 4 Zobowiązanie podatkowe Powstanie zobowiązań podatkowych Odpowiedzialność podatnika, płatnika i inkasenta Zagadnienia wstępne Odpowiedzialność podatnika Odpowiedzialność płatnika i inkasenta Kazusy Orzecznictwo Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych Zabezpieczenie zobowiązań podatkowych na podstawie art c o.p Zabezpieczenie zobowiązań podatkowych na podstawie art. 33d o.p Hipoteka przymusowa Zastaw skarbowy Kazusy Orzecznictwo Terminy płatności podatku i zaległość podatkowa Kazus Wygaśnięcie zobowiązań podatkowych Pytania kontrolne Kazusy Nadpłata Pojęcie nadpłaty podatku Moment powstania nadpłaty Stwierdzenie nadpłaty podatku Zaliczenie i zwrot nadpłaty Wygaśnięcie prawa do zwrotu nadpłaty podatku

6 Spis treści 7 Kazusy Odpowiedzialność osób trzecich Zasady odpowiedzialności Zakres przedmiotowy odpowiedzialności Kategorie podmiotów odpowiedzialnych jako osoby trzecie Kazusy Orzecznictwo Deklaracje, informacje podatkowe i rachunki Orzecznictwo i interpretacje Rozdział 5 Postępowanie podatkowe Specyfika postępowania podatkowego Przebieg postępowania podatkowego Strona w postępowaniu podatkowym Wszczęcie postępowania Czynności podejmowane w toku postępowania Dowody w postępowaniu podatkowym Oszacowanie podstawy opodatkowania Decyzja Odwołanie i postępowanie odwoławcze Tryby wzruszania decyzji ostatecznych Postępowania szczególne, do których stosuje się przepisy działu IV Ordynacji podatkowej Postępowanie podatkowe w przypadku unikania opodatkowania Postępowanie podatkowe a czynności sprawdzające Orzecznictwo Pytania kontrolne Kazusy Rozdział 6 Kontrola podatkowa i kontrola celno-skarbowa Istota i zakres kontroli podatkowej Przebieg kontroli podatkowej Organy i jednostki organizacyjne Krajowej Administracji Skarbowej Kontrola celno-skarbowa Pozostałe procedury realizowane przez Krajową Administrację Skarbową Pytania kontrolne Kazusy

7 8 Spis treści CZĘŚĆ III SZCZEGÓŁOWE PRAWO PODATKOWE Rozdział 7 Podatek dochodowy od osób fizycznych Charakter prawny Zakres podmiotowy opodatkowania Podatek dochodowy od osób fizycznych jako podatek osobisty Przedmiot podatku Źródła przychodów Przychód Koszty uzyskania przychodów Podstawa obliczenia podatku Obliczanie podatku Pobór podatku Uproszczone formy opodatkowania Istota i zakres uproszczonych form opodatkowania Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Karta podatkowa Ryczałt od przychodów osób duchownych Wybrane orzecznictwo Pytania kontrolne Kazusy Rozdział 8 Podatek dochodowy od osób prawnych Charakter prawny Podmiot podatku Zwolnienia podmiotowe Przedmiot opodatkowania Podstawa opodatkowania Stawki podatkowe Pobór podatku Pytania kontrolne Kazusy Rozdział 9 Podatek od towarów i usług Charakter prawny Podmiot Przedmiot

8 Spis treści Wyłączenia ustawowe Dostawa towarów Świadczenie usług Eksport towarów Import towarów Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) Zwolnienia przedmiotowe Podstawa opodatkowania Powstanie obowiązku podatkowego Obowiązki podatnika Obowiązek rejestracji Termin składania deklaracji Kazusy Orzecznictwo Rozdział 10 Podatek akcyzowy Charakter prawny Regulacja krajowa i unijna Konstrukcja normatywna Zakres podmiotowy Zakres przedmiotowy Podstawa opodatkowania i stawki podatkowe Obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe Ulgi i zwolnienia podatkowe Technika poboru Orzecznictwo i interpretacje Pytania kontrolne Kazusy Rozdział 11 Podatek od gier Charakter prawny Konstrukcja normatywna Zakres podmiotowy Zakres przedmiotowy Podstawa opodatkowania i stawki podatku Obowiązki podatników Dopłaty Pytania kontrolne

9 10 Spis treści Kazusy Orzecznictwo Interpretacje Rozdział 12 Pozostałe podatki państwowe Podatek tonażowy Charakter normatywny Konstrukcja normatywna Zakres podmiotowy Zakres przedmiotowy Podstawa opodatkowania i stawki podatkowe Obowiązek i zobowiązanie podatkowe oraz ustalanie i pobór należności podatkowych Orzecznictwo Podatek od wydobycia niektórych kopalin Specjalny podatek węglowodorowy Podatek od niektórych instytucji finansowych Pytania kontrolne Kazusy Rozdział 13 Podatki i opłaty samorządowe Podatek od nieruchomości Podmiot Przedmiot Podstawa opodatkowania Stawki podatku Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego Czynności i dokumenty związane z podatkiem od nieruchomości Terminy i sposoby płatności podatku od nieruchomości Zwolnienia od podatku od nieruchomości Podatek rolny i leśny Podatek rolny Podatek leśny Podatek od środków transportowych Konstrukcja normatywna Zakres podmiotowy Zakres przedmiotowy Podstawa opodatkowania i stawki podatkowe Obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe Ulgi i zwolnienia podatkowe

10 Spis treści Podatek od czynności cywilnoprawnych Przedmiot opodatkowania Podstawa opodatkowania Stawka podatku Obowiązek podatkowy Zwolnienia Zapłata, pobór i zwrot podatku Podatek od spadków i darowizn Uwagi ogólne Konstrukcja podatku od spadków i darowizn Opłaty samorządowe Cechy opłat samorządowych Opłata skarbowa Opłata targowa Opłata miejscowa i uzdrowiskowa Opłata reklamowa Opłata od posiadania psów Opłata planistyczna Opłata adiacencka Opłaty związane z korzystaniem z dróg publicznych Opłaty związane z normalnym korzystaniem z dróg Opłaty za zajęcie pasa drogowego Opłaty związane z korzystaniem ze środowiska naturalnego Opłaty za gospodarcze wykorzystywanie środowiska naturalnego Opłata za wycięcie drzew i krzewów Orzecznictwo i interpretacje Pytania kontrolne Kazusy Bibliografia Autorzy

11

12 Wykaz skrótów 13 WYKAZ SKRÓTÓW Akty prawne k.c. ustawa z r. Kodeks cywilny, Dz.U. z 2018 r. poz ze zm. k.k.s. ustawa z r. Kodeks karny skarbowy, Dz.U. z 2017 r. poz ze zm. Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z r., Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. k.p.c. ustawa z r. Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. z 2018 r. poz. 155 ze zm. k.r.o. ustawa z r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dz.U. z 2017 r. poz. 682 ze zm. o.p. ustawa z r. Ordynacja podatkowa, Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm. TFUE Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wersja skonsolidowana Dz.Urz. UE z 2016 r. C 202, s. 47 u.k.a.s. ustawa z r. o Krajowej Administracji Skarbowej, Dz.U. z 2018 r. poz. 508 ze zm. u.k.w.h. ustawa z r. o księgach wieczystych i hipotece, Dz.U. z 2017 r. poz ze zm. u.o.s. ustawa z r. o opłacie skarbowej, Dz.U. z 2018 r. poz ze zm. u.p.a. ustawa z r. o podatku akcyzowym, Dz.U. z 2018 r. poz ze zm. u.p.c.c. ustawa z r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, Dz.U. z 2017 r. poz ze zm. u.p.d.o.f. ustawa z r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz.U. z 2018 r. poz. 200 u.p.d.o.p. ustawa z r. o podatku dochodowym od osób prawnych, Dz.U. z 2018 r. poz ze zm. u.p.e.a. ustawa z r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, Dz.U. z 2017 r. poz u.p.n.i.f. ustawa z r. o podatku od niektórych instytucji finansowych, Dz.U. z 2017 r. poz ze zm.

13 14 Wykaz skrótów u.p.o.l. ustawa z r. o podatkach i opłatach lokalnych, Dz.U. z 2017 r. poz ze zm. u.p.s.d. ustawa z r. o podatku od spadków i darowizn, Dz.U. z 2018 r. poz. 644 ze zm. u.p.t.u. ustawa z r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. z 2017 r. poz ze zm. u.z.p.d. ustawa z r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, Dz.U. z 2017 r. poz ze zm. Czasopisma i wydawnictwa promulgacyjne ONSAiWSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych OSNC Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna Inne CBOSA Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, gov.pl/cbo/query KAS Krajowa Administracja Skarbowa NSA Naczelny Sąd Administracyjny WSA Wojewódzki Sąd Administracyjny

14 Wstęp 15 WSTĘP Prawo podatkowe jest gałęzią prawa, która zmienia się dość dynamicznie. Mimo częstych słów krytyki dotyczących tempa i zakresu dokonywanych zmian, pojawiających się zarówno w wypowiedziach przedstawicieli doktryny, jak i praktyki prawa podatkowego, wydaje się, że taka sytuacja normatywna jest nieunikniona. Wpływa na to przede wszystkim konieczność uwzględnienia w uregulowaniach prawa podatkowego związków z obrotem gospodarczym, z innymi gałęziami prawa, szczególnie z prawem cywilnym, a także administracyjnoprawna metoda regulacji. Wszystko to powoduje, że opracowanie podręcznika do prawa podatkowego jest pewnym wyzwaniem. Podejmując się tego zadania, uznaliśmy, że jednym z bardziej przystępnych sposobów przedstawienia regulacji, a także specyfiki prawa podatkowego, jest prezentowanie treści za pomocą licznych elementów graficznych. Powinno to w znaczący sposób pomóc w przyswojeniu często trudnego materiału normatywnego. Opracowanie ma bowiem formę podręcznika, a zatem w pierwszej kolejności jest skierowane do studentów. Wykorzystanie elementów graficznych pozwala na zobrazowanie trudnych często zagadnień, a tym samym książka może stać się dobrym narzędziem do nauki prawa podatkowego, nie tylko dla studentów prawa i administracji, ale także innych kierunków, a szczególnie ekonomii. Kolejnym elementem mającym służyć łatwiejszemu poznaniu prawa podatkowego jest umieszczenie licznych pytań kontrolnych i kazusów. Pytanie te są skonstruowane w taki sposób, aby utrwalić podstawowe konstrukcje normatywne, ale także bardziej szczegółowe zagadnienia. Z kolei rolą kazusów jest ukazanie praktyki funkcjonowania prawa podatkowego, a zatem prawa podatkowego w działaniu. W wielu miejscach podręcznika dla zobrazowania problemów interpretacyjnych przywołane zostały orzeczenia sądów administracyjnych, a także przykłady interpretacji przepisów prawa podatkowego. Jest to podręcznik do prawa podatkowego przygotowany przez pracowników i doktorantów Katedry Prawa Finansowego Uniwersytetu Wrocławskiego, w którym rozważa-

15 16 Wstęp nia teoretyczne zostały uzupełnione grafiką i pytaniami kontrolnymi. W podręczniku wykorzystano praktyczne kazusy, orzecznictwo i interpretacje organów podatkowych oraz sądów administracyjnych w zakresie przepisów prawa podatkowego. Jego struktura jest tradycyjna i zgodna z utrwalonym podziałem na ogólne i szczegółowe prawo podatkowe. Autorzy w pierwszej części przedstawili zagadnienia wprowadzające, a zatem dotyczące pojęcia podatku oraz źródeł, wykładni i stosowania prawa podatkowego. Drugą część poświęcono ogólnemu prawu podatkowemu, a zatem zarówno zagadnieniom wyjściowym dla ogólnego prawa podatkowego, jak również zobowiązaniu podatkowemu, postępowaniu podatkowemu oraz kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej. Najobszerniejsza jest część trzecia, dotycząca szczegółowego prawa podatkowego, w której oprócz omówienia podstawowych podatków z punktu widzenia budżetu państwa przedstawiono także pozostałe podatki państwowe oraz podatki i opłaty samorządowe. Oddając ten podręcznik do rąk Czytelników, chcielibyśmy poznać Państwa opinie na temat takiego sposobu prezentowania zagadnień w obszarze polskiego prawa podatkowego. Wdzięczni będziemy za wszelkie uwagi i sugestie kierowane do wydawnictwa. Praca uwzględnia stan prawny na lipiec 2018 r.

16 Wstęp 17 CZĘŚĆ I ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE

17

18 1.1. Definicja podatku 19 Rozdział 1 POJĘCIE PODATKU I PRAWA PODATKOWEGO 1.1. Definicja podatku Podatek jako kategoria pojęciowa jest rozważany zarówno w doktrynie prawa podatkowego, jak również w teorii ekonomii. Jest to pojęcie prawne, gdyż ustawodawca podatkowy nadaje temu wyrażeniu charakter definicji legalnej w przepisach Ordynacji podatkowej 1, odwołuje się do niego także w poszczególnych ustawach podatkowych. Podatek jest ponadto środkiem oddziaływania na gospodarkę w skali makroekonomicznej, czyli jako oddziaływanie na procesy zachodzące w gospodarce, a także w ujęciu mikroekonomicznym, tj. jako oddziaływanie na poszczególne podmioty gospodarcze, na ich zachowanie jako uczestników rynku. Analizując prawną definicję podatku, trudno byłoby się doszukiwać ścisłych powiazań pomiędzy tą definicją a rozpatrywaniem podatku jako kategorii ekonomicznej. Stworzenie takiej definicji, uwzględniającej jednocześnie znaczenie prawne, jak i ekonomiczne podatku, byłoby niełatwe. Inny bowiem jest cel definiowania podatku w prawie, a inny rozpatrywania go jako ekonomicznej kategorii pojęciowej. Pewnych powiązań pomiędzy prawną definicją podatku a jego ujęciem jako kategorii ekonomicznej można się jedynie doszukiwać przy konstrukcji poszczególnych podatków. Jest to jednak zbyt duże uproszczenie, ustawodawca nie wprowadza bowiem definicji legalnej poszczególnych rodzajów podatków. Byłoby to zresztą zbędne z uwagi na definicję zawartą w przepisach Ordynacji podatkowej. Ponadto w poszczególnych ustawach podatkowych normodawca posługuje się pewną konstrukcją techniką podatkową dla opisania danego podatku. podatek kategoria ekonomiczna i prawna 1 Ustawa z r. Ordynacja podatkowa, Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.

19 20 Rozdział 1. Pojęcie podatku i prawa podatkowego Celem wprowadzenia definicji legalnej podatku jest w pewnym uproszczeniu uzasadnienie tzw. pobrania podatkowego 2. Inaczej mówiąc, chodzi o wprowadzenie takiej definicji, która dawałaby możliwość właściwego określenia podstaw prawnych pobrania środków od podmiotów na rzecz Skarbu Państwa bądź też gminy, a ponadto stanowiłaby element umożliwiający odróżnienie podatku od innych danin publicznych, jak choćby opłaty, wyróżniając jednocześnie ten termin spośród innych pojęć prawnych. Te założenia powinien uwzględniać ustawodawca podatkowy, tworząc definicję legalną podatku. Warto przy tym rozważyć także podstawy formułowania definicji legalnych wynikające z rozporządzenia w sprawie Zasad techniki prawodawczej 3. determinanty wprowadzenia definicji podatku Biorąc pod uwagę sformułowane już powody uzasadniające wprowadzenie definicji legalnej podatku oraz te, które normodawca podaje w przywołanym rozporządzeniu 4, trudno jednoznacznie przesądzić, które z nich mają mieć zastosowanie. Jest to zapewne konsekwencja pewnej specyfiki kategorii pojęciowej podatku. Wydaje się, iż najbardziej prawdopodobnym powodem wprowadzenia definicji legalnej podatku jest ten wymieniony w pkt ust. 1 rozporządzenia. Chodzi zatem o sytuacje, gdy ze względu na dziedzinę regulowanych spraw istnieje potrzeba ustalenia nowego znaczenia danego określenia 5. Trudno rozstrzygać, czy podane w tym rozporządzeniu powody wprowadzania definicji legalnych zostały ułożone hierarchicznie pod względem ich stosowania. Nie wynika to wprost z kształtu regulacji 146 ust. 1. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę zagadnienie definiowania pojęć prawnych, wydaje się, iż ostatni z powodów wymieniony w Zasadach techniki prawodawczej ma w pewnym sensie charakter uzupełniający do pozostałych, a jego wprowadzenie jest podyktowane odniesieniem do dziedziny regulowanych spraw oraz potrzebą ustalenia nowego znaczenia danego określenia. Uwzględniając to w ramach definicji podatku, należy przyjąć, iż dziedziną regulowanych spraw uzasadniającą wprowadzenie definicji tego pojęcia będą sprawy podatkowe, natomiast problem będzie dotyczył potrzeby ustalenia nowego znaczenia danego określenia. Do rozważenia pozostaje owa nowość pojęcia, zarówno w całym systemie prawa, jak i w odniesieniu do pojęcia niejako pierwotnego, czyli charakterystycznego dla ekonomii. Wydaje się, 2 R. Mastalski, Prawo podatkowe, Warszawa Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej, Dz.U. z 2016 r. poz. 283 ze zm. 4 Stosownie do przepisu 146 ust. 1 w ustawie lub innym akcie normatywnym formułuje się definicję danego określenia, jeżeli: 1) dane określenie jest wieloznaczne; 2) dane określenie jest nieostre, a jest pożądane ograniczenie jego nieostrości; 3) znaczenie danego określenia nie jest powszechnie zrozumiałe; 4) ze względu na dziedzinę regulowanych spraw istnieje potrzeba ustalenia nowego znaczenia danego określenia. 5 Zob. 146 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie Zasad techniki prawodawczej.

20 1.1. Definicja podatku 21 iż można w tym przypadku rozważać uzasadnienie wprowadzania definicji legalnej podatku poprzez relację nowości do pojęcia charakterystycznego dla ekonomii. Tym samym jest to podstawa, by wprowadzić definicje pojęcia podatku, która nie pokrywa się z jego istotą w ujęciu ekonomicznym, a zatem jako narzędzia oddziaływania na gospodarkę. Definicję legalną podatku umieszcza normodawca w przepisach Ordynacji podatkowej. Warto przy tym podkreślić, że definicji tej ustawodawca przyznaje szczególny walor prawny. Nie wprowadza jej bowiem w tzw. słowniczku z art. 3, gdzie wyjaśnia istotne pojęcia, jak choćby ustaw podatkowych 6. Umieszczenie tego rozwiązania normatywnego w osobnym artykule, tj. w przepisie art. 6 o.p., oznacza, że ustawodawca traktuje definiowane pojęcie jako odnoszące się do całego prawa podatkowego, a nie tylko do obszaru regulacji wyznaczonego przepisami tej ustawy. Tym samym w pewnym sensie uwalnia się od powodów, które zostały podane w Zasadach techniki prawodawczej dla definicji legalnych danych pojęć. Należy jednak zauważyć, że definicję legalną podatku wprowadzono także w przywoływanym już przepisie art. 3, pojęcie to ma jednak znaczenie porządkujące. Ustawodawca nie formułuje bowiem w tym przypadku podatku jako kategorii definicyjnej, wskazując na określone jego cechy, będące przykładowo uzupełnieniem do wyjściowej definicji z art. 6 o.p. Byłoby to zresztą rozwiązanie niewłaściwe także z uwagi na systematykę aktu prawnego, w którym definicja podatku, składająca się z pewnych konstytutywnych cech, została zamieszczona w art. 6, a zatem po słowniczku z art. 3. Należy zatem stwierdzić, że definicja podatku zawarta w art. 3 o.p. ma znaczenie porządkujące w takim sensie, że wskazuje na zakres tego terminu zarówno gdy chodzi o pewne postaci świadczenia podatkowego, czyli zaliczki, czy też raty podatku, jak również gdy idzie o rozszerzenie go również na opłaty oraz niepodatkowe należności budżetowe 7. Ustawodawca podatkowy, z uwagi na unikanie zbędnej kazuistyki, nakazuje odnosić te rozwiązania normatywne Ordynacji podatkowej, które są przewidziane dla podatku, również do opłat i niepodatkowych należności budżetowych traktowanych jako odrębne daniny publiczne. Jak już stwierdzono wyżej, w przepisie art. 6 o.p. wprowadzono definicję legalną podatku, która służy do wykazania specyfiki tego pojęcia poprzez wskazanie na pewne cechy konstytutywne. Pozwala on wyodrębnić kilka takich cech 8. definicja z art. 3 o.p. definicja z art. 6 o.p. 6 Artykuł 3 pkt 1 o.p. 7 Zgodnie z art. 3 pkt 3 o.p. ilekroć w ustawie jest mowa o podatkach rozumie się przez to również: a) zaliczki na podatki, b) raty podatków, jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują płatność podatku w ratach, c) opłaty oraz niepodatkowe należności budżetowe. 8 Zgodnie z art. 6 o.p. podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy.

21 Paweł Borszowski doktor habilitowany nauk prawnych, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Wrocławskiego; prodziekan Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, zastępca kierownika Katedry Prawa Finansowego na tym wydziale, kierownik Podyplomowych Studiów Podatkowych na tym Uniwersytecie; były pozaetatowy członek Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu; autor ponad 160 publikacji z zakresu prawa podatkowego. Podręcznik jest pracą zbiorową pracowników i doktorantów Katedry Prawa Finansowego Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. W książce w sposób przejrzysty przedstawiono złożone zagadnienia dotyczące prawa podatkowego: od podstawowych pojęć: pojęcie podatku, źródła zobowiązań podatkowych, wykładnia i stosowanie prawa podatkowego; do bardziej szczegółowych: zobowiązania podatkowe, kontrola podatkowa, poszczególne rodzaje podatków i opłaty samorządowe. Autorzy, w celu ułatwienia korzystania z podręcznika, wprowadzili liczne formy graficzne, pomocne w opanowaniu skomplikowanych zagadnień zarówno ogólnego, jak i szczegółowego prawa podatkowego. Opracowanie wzbogacono o pytania kontrolne, które pozwalają opanować materiał, oraz kazusy prezentujące problemy praktyki stosowania prawa podatkowego. Podręcznik jest przeznaczony przede wszystkim dla studentów oraz osób zamierzających poznać i opanować prawo podatkowe. Będzie pomocnym narzędziem do nauki prawa podatkowego dla studentów prawa, administracji i ekonomii, niezależnie od tego, czy są to studenci studiów pierwszego, czy drugiego stopnia. Na szczególną uwagę zasługuje atrakcyjność formalna podręcznika, tj. przede wszystkim: wyróżnienia ważniejszych fragmentów, hasła umieszczone na marginesach, umieszczanie ważnych informacji w formie graficznej (wykresy, schematy etc.). Ten podręcznik to nie tylko»suchy«tekst. dr hab. Jacek Wantoch-Rekowski, prof. UMK zamówienia: infolinia , fax zamowienia@wolterskluwer.pl CENA 59 ZŁ (W TYM 5% VAT)