MIEJSKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI w KONINIE. ul. Szymanowskiego 5, Konin tel/fax lub

Transkrypt

1 MIEJSKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI w KONINIE ul. Szymanowskiego 5, Konin tel/fax lub sekretariat@modn.konin.pl

2 Odpowiedzialność nauczyciela i dyrektora za proces kształcenia w szkole/przedszkolu, w tym w szczególności w zakresie wymagań Art. 6 ustawy Karty Nauczyciela opracowała Ewa Gryczman

3 Cel szkolenia: Pogłębienie wiedzy dyrektorów, szczególnie z zakresu odpowiedzialności za planowanie pracy, przebieg procesu kształcenia, sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów w szkole

4 ODPOWIEDZIALNOŚĆ 1. obowiązek moralny lub prawny odpowiadania za swoje lub czyjeś czyny 2. przyjęcie na siebie obowiązku zadbania o kogoś lub o coś (Słownik języka polskiego PWN)

5 odpowiedzialność cywilna - obowiązek wynagrodzenia wyrządzonej komuś szkody lub straty odpowiedzialność dyscyplinarna - odpowiadanie przez pracownika przed organem dyscyplinarnym w razie poważnego naruszenia obowiązków odpowiedzialność karna, sądowa - obowiązek odpowiadania przed sądem za czyn przestępczy odpowiedzialność służbowa - konieczność odpowiadania przez pracownika przed przełożonym za naruszenie obowiązków służbowych (Słownik języka polskiego PWN)

6 ZA CO ODPOWIEDZIALNY JEST DYREKTOR? ZA CO ODPOWIEDZIALNY JEST NAUCZYCIEL?

7 Co wynika z zapisów prawa oświatowego?

8 USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U poz. 996) Art. 5. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską, z poszanowaniem godności osobistej ucznia. Art. 6. Prawa i obowiązki nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek określa ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U r. poz. 967),

9 Ustawa Prawo oświatowe Art Do kompetencji stanowiących rady pedagogicznej należy: 1) zatwierdzanie planów pracy szkoły lub placówki po zaopiniowaniu przez radę szkoły lub placówki; 2) podejmowanie uchwał w sprawie wyników klasyfikacji i promocji uczniów; 3) podejmowanie uchwał w sprawie eksperymentów pedagogicznych w szkole lub placówce, po zaopiniowaniu ich projektów przez radę szkoły lub placówki oraz radę rodziców; 4) ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego nauczycieli szkoły lub placówki; 5) podejmowanie uchwał w sprawach skreślenia z listy uczniów; 6) ustalanie sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym sprawowanego nad szkołą lub placówką przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, w celu doskonalenia pracy szkoły lub placówki

10 USTAWA z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela ze zmianami (Dz. U. z 2018 r. poz. 967) Art. 6. Nauczyciel obowiązany jest: 1. rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę; 2. wspierać każdego ucznia w jego rozwoju; 3. dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego; 3a) /od / doskonalić się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły; 4. kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; 5. dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.

11 Karta Nauczyciela Art Szkołą kieruje dyrektor, który jest jej przedstawicielem na zewnątrz, przełożonym służbowym wszystkich pracowników szkoły, przewodniczącym rady pedagogicznej. Dyrektor sprawuje opiekę nad dziećmi i młodzieżą uczącą się w szkole. 2. Dyrektor szkoły odpowiedzialny jest w szczególności za: 1) dydaktyczny i wychowawczy poziom szkoły; 2) realizację zadań zgodnie z uchwałami rady pedagogicznej i rady szkoły, podjętymi w ramach ich kompetencji stanowiących, oraz zarządzeniami organów nadzorujących szkołę; 3) tworzenie warunków do rozwijania samorządnej i samodzielnej pracy uczniów i wychowanków; 4) zapewnienie pomocy nauczycielom w realizacji ich zadań i ich doskonaleniu zawodowym; 5) zapewnienie w miarę możliwości odpowiednich warunków organizacyjnych do realizacji zadań dydaktycznych i opiekuńczo-wychowawczych; 6) zapewnienie bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę.

12 Rozporządzenie MEN z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (DZ. U. z 2017 r. poz. 1658) Dyrektor szkoły lub placówki we współpracy z innymi nauczycielami zajmującymi stanowiska kierownicze, w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego: 1) przeprowadza ewaluację wewnętrzną i wykorzystuje jej wyniki do doskonalenia jakości pracy szkoły lub placówki; 2) kontroluje przestrzeganie przez nauczycieli przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki; 3) wspomaga nauczycieli w realizacji ich zadań, w szczególności przez: a) diagnozę pracy szkoły lub placówki, b) planowanie działań rozwojowych, w tym motywowanie nauczycieli do doskonalenia zawodowego, c) prowadzenie działań rozwojowych, w tym organizowanie szkoleń i narad; 4) monitoruje pracę szkoły lub placówki. 2. Ewaluację wewnętrzną przeprowadza się w odniesieniu do zagadnień uznanych w szkole lub placówce za istotne w jej działalności Plan nadzoru pedagogicznego ( ) jest opracowywany z uwzględnieniem wniosków z nadzoru pedagogicznego ( ) w poprzednim roku szkolnym oraz podstawowych kierunków realizacji polityki oświatowej państwa ( )

13 Rozporządzenie MEN z dnia 10 listopada 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu podziału środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli ( ) (Dz. U. z 2015 r. poz. 1973) Na każdy rok szkolny dyrektor szkoły lub placówki określa potrzeby w zakresie doskonalenia zawodowego nauczycieli szkoły lub placówki, uwzględniając: 1) wyniki ewaluacji wewnętrznej i zewnętrznej oraz wynikające z nich wnioski, 2) wyniki odpowiednio sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i egzaminu maturalnego, 3) zadania związane z realizacją podstawy programowej, 4) wymagania wobec szkół i placówek, 5) wnioski nauczycieli o dofinansowanie form doskonalenia zawodowego, o których mowa w 2 ust

14 Rozporządzenie MEN z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z dnia 16 sierpnia 2018 r.) Nauczyciel stażysta uczestniczyć w doskonaleniu zawodowym, zwłaszcza w zakresie doskonalenia metod i form pracy. Nauczyciel kontraktowy doskonalić kompetencje w związku z wykonywanymi obowiązkami, zwłaszcza w zakresie kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych; Nauczyciel mianowany podejmować działania mające na celu doskonalenie warsztatu pracy, w tym umiejętności stosowania technologii informacyjnej i komunikacyjnej; pogłębiać wiedzę i umiejętności służące własnemu rozwojowi oraz podniesieniu jakości pracy szkoły, samodzielnie lub przez udział w różnych formach doskonalenia zawodowego;

15 INFORMATOR STR 5 Tematyka proponowanych szkoleń powiązana jest z Podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2018/2019: rocznica odzyskania niepodległości wychowanie do wartości i kształtowanie patriotycznych postaw uczniów. (tematy nr: 9, 69) 2. Wdrażanie nowej postawy programowej kształcenia ogólnego. Kształcenie rozwijające samodzielność, kreatywność i innowacyjność uczniów. (tematy nr: 3, 4, 5, 6, 7, 8, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 19, 26, 28, 30, 31, 32, 40, 41, 44, 45, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 70, 71, 73, 74, 75, 85, 86, 87, 90, 92, 93, 99, 100, 102, 107, 108, 109, 110, 111, 113, 114, 115, 117, 122, 123, 124, 125, 126, 128, 133, 134, 143, 151) 3. Kształcenie zawodowe oparte na ścisłej współpracy z pracodawcami. Rozwój doradztwa zawodowego. (tematy nr: 39, 94, 95, 96, 101, 112, 152) 4. Rozwijanie kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. Bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z zasobów dostępnych w sieci. (tematy nr: 11, 18, 42, 43, 46, 47, 48, 105, 116, 118, 136)

16 ROZPORZĄDZENIA W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia

17 Celem wychowania przedszkolnego jest wsparcie całościowego rozwoju dziecka. Wsparcie to realizowane jest przez proces opieki, wychowania i nauczania uczenia się, co umożliwia dziecku odkrywanie własnych możliwości, sensu działania oraz gromadzenie doświadczeń na drodze prowadzącej do prawdy, dobra i piękna. W efekcie takiego wsparcia dziecko osiąga dojrzałość do podjęcia nauki na pierwszym etapie edukacji. Zadania przedszkola Warunki i sposób realizacji

18 Działalność edukacyjna szkoły określona jest przez: 1) szkolny zestaw programów nauczania (który uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje całą działalność szkoły z punktu widzenia dydaktycznego); 2) program wychowawczo-profilaktyczny szkoły (obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym i profilaktycznym) Szkolny zestaw programów nauczania oraz program wychowawczoprofilaktyczny szkoły tworzą spójną całość i muszą uwzględniać wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej. Ich przygotowanie i realizacja są zadaniem zarówno całej szkoły, jak i każdego nauczyciela. Obok zadań wychowawczych i profilaktycznych nauczyciele wykonują również działania opiekuńcze odpowiednio do istniejących potrzeb.

19 Zadania wynikające z zapisów w podstawie programowej, do realizacji w każdej sytuacji dydaktycznej i wychowawczej (na każdym przedmiocie i innych zajęciach) Kształtowanie: - kompetencji językowych i komunikacyjnych uczniów; - umiejętności czytania (umiejętność rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego przetwarzania tekstów); - umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów z wykorzystaniem metod i technik wywodzących się z informatyki, w tym logicznego i algorytmicznego myślenia, programowania, posługiwania się aplikacjami komputerowymi, wyszukiwania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, posługiwania się komputerem i podstawowymi urządzeniami cyfrowymi

20 Zadania wynikające z zapisów w podstawie programowej, do realizacji w każdej sytuacji dydaktycznej i wychowawczej Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości. Stosowanie metody projektu Edukacja zdrowotna

21 Kompetencje nauczycieli 1. merytoryczne (rzeczowe) dotyczące zagadnień nauczanego przedmiotu nauczyciel jest ekspertem i doradcą przedmiotowym; 2. psychologiczno-pedagogiczne związane ze znajomością założeń i procedury uczenia się oraz podstawowych zasad kształcenia i wychowania; 3. diagnostyczne, związane z poznawaniem uczniów i ich środowiska 4. planowania i projektowania pracy dydaktycznej 21

22 Kompetencje nauczycieli 5. dydaktyczno-metodyczne dotyczące warsztatu nauczyciela i ucznia, a więc metod i technik nauczania i uczenia się, zwłaszcza aktywizujących, projektowych i pracy grupowej nauczyciel jest doradcą dydaktycznym 6. komunikacyjne wyrażające się w skuteczności zachowań językowych i niewerbalnych w sytuacjach edukacyjnych; 7. medialne i techniczne wyrażają się umiejętnością wykorzystywania technologii informacyjnej i komunikacyjnej w doskonaleniu procesów edukacyjnych; 22

23 Kompetencje nauczycieli 8. kontroli i oceny osiągnięć uczniów oraz jakościowym diagnozowaniem pracy szkoły; 9. projektowania i oceny programów oraz podręczników szkolnych; 10. kreatywne związane z innowacyjnością i otwartością na zmiany objawiające się w innowacyjności i niestandardowości działań nauczycielskich; 11. współpracy manifestujące się skutecznością zachowań prospołecznych i sprawnością działań integracyjnych; 12. autoedukacyjne dotyczące planowania własnej koncepcji doskonalenia i samokształcenia zawodowego. 23

24 Kompetencje dyrektora szkoły/placówki WSZYSTKIE KOMPETENCJE NAUCZYCIELA + 1) przywództwa edukacyjnego i stosowanie go adekwatnie do etapu rozwoju organizacyjnego szkół, 2) organizowania procesu uczenia się i budowania szkoły jako organizacji uczącej się, 3) efektywnej współpracy wewnątrz i międzyinstytucjonalnej jako podstawy dobrego funkcjonowania szkoły w środowisku lokalnym, 4) zarządzania zasobami ludzkimi, inicjowania, wspierania i monitorowania doskonalenia rozwoju zawodowego własnego i pracowników, 5) organizacji pracy szkoły z uwzględnieniem kontekstu ekonomicznego i prawnego. 24

25 Wszystkie działania w szkole/przedszkolu mają charakter systemowy (system kształcenia w szkole) Najważniejsze ogniwa (dotyczące nauczycieli) PLANOWANIE ROZWIĄZANIA MERYTORYCZNO-METODYCZNE KOMUNIKACJA MONITORING I EWALUACJA (SPRAWDZANIE I OCENIANIE) CHĘĆ ZMIANY (MOTYWACJA)

26 Planowanie procesu kształcenia jeden z głównych warunków skuteczności wszelkiego świadomego i celowego działania, (zwłaszcza długotrwałego i złożonego) Polega na przewidywaniu przebiegu i rezultatów określonych procesów zgodnie z projektem czynności. Obejmuje listę zadań, jakie mają być wykonane w ustalonych terminach, oraz wskazuje realizatorów, metody oraz środki urzeczywistnienia tych zadań, a ponadto sposoby kontroli i oceny uzyskanych wyników.

27 JAKIE RODZAJE PLANÓW TWORZY SIĘ W PRZEDSZKOLU/SZKOLE?

28 PLANOWANIE NAUCZYCIELSKIE Rodzaje planowania Planowanie kierunkowe Zasięg Aspekty (wymiary) Dokument etap edukacji rok szkolny cele (poznawcze i motywacyjne materiał nauczania Program nauczania (+ rozkład materiału) Planowanie wynikowe dział programowy część programu (rok szkolny) materiał nauczania wymagania programowe Plan dydaktyczny (wymagania szczegółowe treści nauczania) Planowanie metodyczne lekcja cykl lekcji wymagania programowe czynności ucznia i nauczyciela (metody, techniki, formy pracy) środki dydaktyczne Plany metodyczne (konspekty, scenariusze)

29 Drogę trzeba zobaczyć nim się na nią wstąpi (Przysłowie chińskie) PLANOWANIE KIERUNKOWE OD CELÓW DO STRATEGII (wizja absolwenta wpływ szkoły/nauczyciela)

30 Sprawdzanie osiągnięć dzieci = upewnianie się, czy dzieci opanowały określone osiągnięcia, zapisane w podstawie programowej = (auto)monitorowanie realizacji programu wychowania przedszkolnego (podstawy programowej) Sprawdzanie osiągnięć uczniów = upewnianie się, czy uczniowie opanowali określoną treść nauczania (wyrażoną poprzez wymagania szczegółowe w PP) = (auto)monitorowanie realizacji programu nauczania/innego programu (podstawy programowej) Ocenianie osiągnięć uczniów = wartościowanie tych osiągnięć według określonych kryteriów (wyrażonych obowiązującą skalą stopni szkolnych)

31 Nie ma jednej uniwersalnej metody sprawdzania osiągnięć uczniów. Metoda sprawdzania osiągnięć uczniów winna być przyporządkowana celowi, jakiemu ma służyć. Nauczyciel powinien stosować różne metody sprawdzania, zależne od tego, czego chce się dowiedzieć o uczniach.

32 Nauczania nie da się oddzielić od sprawdzania można natomiast oddzielić je od oceniania. W praktyce szkolnej najczęściej czynności sprawdzania są ukierunkowane na uzyskiwanie ocen/stopni szkolnych przez poszczególnych uczniów.

33 Nauczyciele, oceniając osiągnięcia uczniów, poza wymaganiami programowymi (ocenianie dydaktyczne) uwzględniają wiele innych kryteriów. Takie ocenianie wielokryterialne prof. B. Niemierko nazywa społecznowychowawczym ocenianiem osiągnięć szkolnych.

34 (źródło Facebook)

35 Ocena szkolna to rezultat pracy ucznia określony stopniem szkolnym, bądź opinią nauczyciela w formie słownej, opisowej lub w inny, wcześniej uzgodniony z uczniami, sposób. Ocena spełnia zasadnicze funkcje wtedy, gdy dokonywana jest zgodnie z jej podstawowymi cechami, co oznacza, że ocena musi być obiektywna, sprawiedliwa, rzetelna, jawna i mobilizująca.

36 Obiektywność - podstawowa cecha oceny. Obiektywną jest taka ocena, która została wydana nie według mniemania egzaminatora, a na podstawie z góry ustalonych kryteriów (Enc. Ped.) Osiągnięcie pełnego obiektywizmu jest niezmiernie trudne, można jednak do niego się zbliżyć. Ocena obiektywna wyraża rzeczywisty poziom wiadomości ucznia w odniesieniu do wymagań (programowych).

37 Czy ocena obiektywna oznacza to samo co sprawiedliwa? Wymaganie aby ocena była sprawiedliwa jest najbardziej trudne do spełnienia ze wszystkich możliwych wymagań w stosunku do ucznia. Między tymi cechami jest zasadnicza różnica. Obiektywna ocena jest wystawiona na podstawie z góry ustalonych kryteriów, jednakowa dla wszystkich uczniów. Sprawiedliwa ocena jest wystawiona tylko wtedy, gdy nauczyciel uwzględni indywidualne cechy rozwojowe każdego ucznia.

38 Ocena rzetelna - przy sprawdzaniu osiągnięć ucznia z tego samego zakresu materiału, otrzymujemy ten sam lub zbliżony wynik stopień. Rzetelność oceny jest tym większa, im wynik jest bardziej uzależniony od poziomu wiedzy uczniów, a mniej od niekontrolowanych czynników, takich jak usposobienie nauczyciela, jego samopoczucia w danym dniu, uprzedzenia lub sympatie do niektórych uczniów, zmęczenie uczniów czy niezrozumienie pytania.

39 Jawność jest w ocenie szkolnej warunkiem koniecznym. Każdy oceniany musi znać wynik swojej pracy, dlatego nauczyciel powinien przekazywać tę informację możliwie jak najszybciej. Jawne muszą być również kryteria wystawienia oceny. Ważnym elementem jest również to, aby nauczyciel uzasadnił swoją ocenę i wskazał uczniowi kierunek dalszej pracy. Znając oceny i zalecenia uczeń może usprawnić swoją pracę. Nie znając, rzadko tego dokona.

40 Mobilizacja ucznia do pracy - warunek ten jest spełniony, gdy nauczyciel potrafi ukazać zarówno pozytywne jak i negatywne strony wyników pracy ucznia (a nie ucznia). Bezstronna, rzeczowa analiza odpowiedzi dopinguje ucznia do dalszej pracy nad sobą, podsyca wiarę we własne siły i zachęca do uzyskiwania coraz lepszych wyników w nauce.

41 Ocenianie nie jest celem samym w sobie Ocenianie jest procesem i systemem, który ma wspomagać pracę nauczycieli i rodziców nad sprawnym i mądrym wchodzeniem w życie młodego pokolenia

42 Ocenianie wewnątrzszkolne, niezależnie od tego, czy jest ocenianiem bieżącym, semestralnym czy rocznym - powinno informować ucznia o poziomie jego osiągnięć w danej dziedzinie w stosunku do wymagań programowych - pomagać uczniowi w samodzielnym planowaniu własnego rozwoju

43 - motywować dziecko/ucznia do dalszej pracy Pułapki pseudomotywacji Nauczyciel przedstawia uczniom negatywne konsekwencje niewykonania zadań: złe stopnie, utratę szansy na promocję do następnej klasy, niezdanie egzaminu, wzmacnianie lęku przed rodzicami (straszenie, że dziecko nie da sobie rady w szkole). Nauczyciele zwracający się do uczniów z użyciem formy nakazu: musicie!, powinniście! Nauczyciel przytłaczający ilością zadań rozwijających ucznia. Manipulacja reakcją ucznia poprzez jego zawstydzanie przed zespołem klasowym/grupą. Czy tak zachowa się odpowiedzialny nauczyciel?

44 - dostarczać uczniowi, rodzicom i nauczycielom informacji między innymi o postępach czynionych przez ucznia w danej dziedzinie, trudnościach napotykanych przez ucznia, specjalnych uzdolnieniach ucznia oraz spowodować doskonalenie organizacji i metod pracy nauczycieli

45 Ocena jest stresogenna. Bardzo ważna jest jakość komunikatów oceniających Każde ocenianie tylko wtedy będzie skuteczne i przyniesie oczekiwane efekty, jeżeli: jego zasady będą jasne i realne znane uczniom i rodzicom sformułowane prostym językiem, w sposób jasny i czytelny respektowane przez uczniów i nauczycieli zgodne z obowiązującym prawem

46 Przepisy prawa pozwalają każdej szkole na tworzenie własnego SO który: ma spełniać wobec uczniów głównie rolę motywującą być integralną częścią statutu szkoły nie może być sprzeczny z aktami prawnymi wyższego rzędu (ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych i z 25 sierpnia 2017 r.)

47 Problem 1 Wprowadzanie do SO bardzo obniżonych progów uzyskiwania poszczególnych stopni, np. 30% na dop, 85% na cel lub progów zbyt wysokich (np. 50%; 99%). Czy to ma naprawdę zmotywować ucznia? Czy tylko wytworzyć w nim przekonanie, że nie trzeba, albo nie warto się za bardzo starać? Czy może dla poprawy samopoczucia nauczyciela u mnie uczniowie mają wysokie/niskie oceny? A może to innowacyjny pomysł na uzyskiwanie przez absolwentów wyższej ilości punktów przy rekrutacji do szkoły na wyższym etapie kształcenia lub sztuczne tworzenie wizerunku szkoły wymagającej = dobrej?

48 Problem 2 stosowanie przeliczeń % na stopnie szkolne Stosowane skale stopni szkolnych, w przeliczeniu na % zdobytych punktów najczęściej pochodzą z rozkładu Gaussa (rozkładu normalnego). Ważne jest ustalenie, jaki poziom osiągnięć umożliwi uczniowi dalsze funkcjonowanie w szkole, czyli poziomu wymagań koniecznych (dop) - najczęściej jest to od 35-40%. Następne poziomy otrzymuje się odcinając od 100%, kolejno np. 5% (cel), 10% (bdb), 15-20% (db), 15-20% (dst), czyli przykładowo: % - cel, 86-95% - bdb; 71-85% db; 51-70% dst; 41-50% dop. Albo: % - cel, 83-94% bdb; 68-82% db; 51-67% dst; 35-66% dop; 0-34% ndst. Każdy inny rozstaw jest prawnie dopuszczalny - zależy od rozsądku nauczycieli.

49 Przeliczanie % punktów z prac pisemnych - bo tylko tu można go zastosować - jest uzasadniony wyłącznie gdy: - jest to test umożliwiający zdobycie dużej ilości punktów - co najmniej 30; - jest to test sprawdzający wiele różnych umiejętności, przekrojowy. W każdym innym przypadku nauczyciel powinien ustalać oceny wg własnej strategii. Stosowanie wspólnego systemu przeliczania podczas stosowania testów z różnych przedmiotów, o różnej budowie, stosowanych w różnym czasie tak naprawdę nie ma sensu i te wszystkie normy są "pseudonormami". Nauczyciel powinien różnicować uczniów poprzez zadania o różnych stopniach trudności, stosować pomiar wielopoziomowy i przy każdym dużym sprawdzaniu informować o zasadach oceniania. Moim zdaniem (EG) nie ma wcale potrzeby umieszczania skali przeliczania % punktów na stopnie szkolne w szkolnych zasadach oceniania.

50 Jak konstruować kryteria na stopnie szkolne? wiedza umiejętności postawy A. Zapamiętanie wiadomości A. Naśladowanie działania A. Uczestnictwo w działaniu B. Zrozumienie wiadomości B. Odtwarzanie działania B. Podejmowanie działania C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych C. Sprawność działania w stałych warunkach C. Nastawienie na działanie D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych D. Sprawność działania w zmiennych warunkach D. System działań (poszukujących) Czy SO w Waszych szkołach uwzględniają postawy?

51 Dalekosiężnym celem sprawdzania i oceniania wewnątrzszkolnego jest przygotowanie ucznia do kształcenia się przez całe życie. Czekają go liczne egzaminy. Im większą wartość będą miały te formy pomiaru postępów, które napotka w szkole, im lepiej będą one przygotowane, tym szybciej nauczy się je traktować jako szansę, a nie jako barierę.

52 Odpowiedzialność nauczyciela jako konstruktora i realizatora programów nauczania, podręczników, testów sprawdzających OGROMNY RYNEK PROGRAMÓW, PODRĘCZNIKÓW, ZADAŃ TESTOWYCH (RÓŻNEJ JAKOŚCI) Nauczyciel: ocenia jakość tych materiałów dokonuje wyborów wprowadza modyfikacje lub buduje programy, zadania, testy ZAWSZE MAJĄC NA UWADZE DOBRO I ROZWÓJ UCZNIÓW, ICH MOŻLIWOŚCI I POTRZEBY, A TAKŻE WARUNKI, W JAKICH ZACHODZI PROCES KSZTAŁCENIA!

53 ODPOWIEDZIALNOŚĆ NAUCZYCIELA ZA WSPIERANIE ROZWOJU DZIECKA/UCZNIA!

54 Nauczyciel ponosi odpowiedzialność wobec: samego siebie - odpowiada za swoje działania, oraz za zmiany, które one w nim wywołują - kontroluje swoje działania - przewiduje skutki swoich działań świata zewnętrznego - jest gotów przyjąć konsekwencje wynikające z poziomu skuteczności kształcenia (w tym strategii pracy, wyników sprawdzania) - sprawuje kontrolę nad pracą z uczniami w celu zapobiegania nieprawidłowościom, nadużyciom i przejawom niesprawiedliwości w trakcie oceniania w szkole - odpowiada za przyszłe skutki swoich oddziaływań na uczniów

55 CZY JESTEM ODPOWIEDZIALNYM NAUCZYCIELEM?

56 ODPOWIEDZIALNOŚĆ DYREKTORA ZA WSPIERANIE ROZWOJU NAUCZYCIELI!

57 - odpowiada za przyszłe skutki oddziaływań przedszkola/szkoły na dzieci/uczniów Dyrektor ponosi odpowiedzialność wobec: samego siebie - odpowiada za swoje działania, oraz za zmiany, które one w nim wywołują - kontroluje swoje działania świata zewnętrznego - jest gotów przyjąć konsekwencje wynikające z poziomu skuteczności kształcenia w szkole, którą kieruje (w tym strategii pracy, wyników sprawdzania) - przewiduje skutki swoich działań - sprawuje kontrolę nad pracą nauczycieli w celu zapobiegania nieprawidłowościom, nadużyciom i przejawom niesprawiedliwości, szczególnie w trakcie oceniania w szkole

58 CZY JESTEM ODPOWIEDZIALNYM DYREKTOREM?

59 PROPOZYCJA DIAGNOZA POTRZEB

60 Źródła informacji B. Niemierko Ocenianie szkolne bez tajemnic, 2002; B. Niemierko (red.) Diagnostyka edukacyjna. Teoria i praktyka, Kraków, 2004; Materiały z ogólnopolskich konferencji Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Edukacyjnej ( K. Stróżyński, Ocenianie szkolne dzisiaj, WSz PWN 2003; A. Janowski, Nauczanie w praktyce t. 1. i 2. ORE 2010; Podstawa programowa kształcenia ogólnego z 14 lutego 2017 r., 18 stycznia 2018 K. Klimczyk-Piegza, J. Szymonek, Ocenianie-istota, funkcje i rola oceny szkolnej,