ODPOWIEDZIALNOŚĆ NAUCZYCIELA ZA WDRAŻANIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ. opracowała Ewa Gryczman

Transkrypt

1 ODPOWIEDZIALNOŚĆ NAUCZYCIELA ZA WDRAŻANIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ opracowała Ewa Gryczman

2 Cel szkolenia: Pogłębienie wiedzy nauczycieli, szczególnie z zakresu odpowiedzialności za planowanie pracy, sprawdzanie osiągnięć uczniów i ocenianie szkolne

3 ODPOWIEDZIALNOŚĆ 1. obowiązek moralny lub prawny odpowiadania za swoje lub czyjeś czyny 2. przyjęcie na siebie obowiązku zadbania o kogoś lub o coś (Słownik języka polskiego PWN)

4 odpowiedzialność cywilna - obowiązek wynagrodzenia wyrządzonej komuś szkody lub straty odpowiedzialność dyscyplinarna - odpowiadanie przez pracownika przed organem dyscyplinarnym w razie poważnego naruszenia obowiązków odpowiedzialność karna, sądowa - obowiązek odpowiadania przed sądem za czyn przestępczy odpowiedzialność służbowa - konieczność odpowiadania przez pracownika przed przełożonym za naruszenie obowiązków służbowych (Słownik języka polskiego PWN)

5 ZA CO ODPOWIEDZIALNY JEST NAUCZYCIEL?

6 USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U poz. 996) Art. 5. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską, z poszanowaniem godności osobistej ucznia. Art. 6. Prawa i obowiązki nauczycieli przedszkoli, szkół i placówek określa ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U r. poz. 967),

7 USTAWA z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela ze zmianami (Dz. U. z 2018 r. poz. 967) Art. 6. Nauczyciel obowiązany jest: 1. rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę; 2. wspierać każdego ucznia w jego rozwoju; 3. dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego; 3a) /od / doskonalić się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły; 4. kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; 5. dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.

8 Najważniejszym celem kształcenia w szkole podstawowej jest dbałość o integralny rozwój biologiczny, poznawczy, emocjonalny, społeczny i moralny ucznia. Celem edukacji ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym jest budowanie jego tożsamości, rozwijanie autonomii i poczucia godności, wdrażanie go do funkcjonowania społecznego oraz do rozumienia i przestrzegania norm społecznych, a w szczególności wyposażenie go w takie umiejętności i wiadomości, które pozwolą mu na korzystanie na miarę indywidualnych możliwości z jego wolności i praw człowieka, a także pozwolą mu na postrzeganie siebie jako niezależnej osoby.

9 Celem edukacji w branżowej szkole I stopnia jest przygotowanie uczniów do uzyskania kwalifikacji zawodowych, a także, jak w przypadku innych typów szkół, do pracy i życia w warunkach współczesnego świata. Celem edukacji uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz uczniów niepełnosprawnościami sprzężonymi jest efektywne przygotowanie uczniów do dorosłości, w tym w praktycznym przysposobieniu do podjęcia zatrudnienia na otwartym/chronionym rynku pracy. (Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół specjalnych przysposabiających do pracy dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi)

10 Kształcenie ogólne w szkole ponadpodstawowej tworzy programowo spójną całość i stanowi fundament wykształcenia, umożliwiający zdobycie zróżnicowanych kwalifikacji zawodowych, a następnie ich doskonalenie lub modyfikowanie, otwierając proces uczenia się przez całe życie. (Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla czteroletniego liceum ogólnokształcącego i pięcioletniego technikum)

11 Zadania wynikające z zapisów w podstawie programowej, do realizacji w każdej sytuacji dydaktycznej i wychowawczej (na każdym przedmiocie i innych zajęciach) Kształtowanie: - kompetencji językowych i komunikacyjnych uczniów; - umiejętności czytania (umiejętność rozumienia, wykorzystywania i refleksyjnego przetwarzania tekstów); - umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów z wykorzystaniem metod i technik wywodzących się z informatyki, w tym logicznego i algorytmicznego myślenia, programowania, posługiwania się aplikacjami komputerowymi, wyszukiwania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, posługiwania się komputerem i podstawowymi urządzeniami cyfrowymi

12 Zadania wynikające z zapisów w podstawie programowej, do realizacji w każdej sytuacji dydaktycznej i wychowawczej Szkoła oraz poszczególni nauczyciele podejmują działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości. Stosowanie metody projektu Edukacja zdrowotna

13 Kompetencje nauczycieli 1. merytoryczne (rzeczowe) dotyczące zagadnień nauczanego przedmiotu nauczyciel jest ekspertem i doradcą przedmiotowym; 2. psychologiczno-pedagogiczne związane ze znajomością założeń i procedury uczenia się oraz podstawowych zasad kształcenia i wychowania; 3. diagnostyczne, związane z poznawaniem uczniów i ich środowiska 4. planowania i projektowania pracy dydaktycznej 13

14 Kompetencje nauczycieli 5. dydaktyczno-metodyczne dotyczące warsztatu nauczyciela i ucznia, a więc metod i technik nauczania i uczenia się, zwłaszcza aktywizujących, projektowych i pracy grupowej nauczyciel jest doradcą dydaktycznym 6. komunikacyjne wyrażające się w skuteczności zachowań językowych i niewerbalnych w sytuacjach edukacyjnych; 7. medialne i techniczne wyrażają się umiejętnością wykorzystywania technologii informacyjnej i komunikacyjnej w doskonaleniu procesów edukacyjnych; 14

15 Kompetencje nauczycieli 8. kontroli i oceny osiągnięć uczniów oraz jakościowym diagnozowaniem pracy szkoły; 9. projektowania i oceny programów oraz podręczników szkolnych; 10. kreatywne związane z innowacyjnością i otwartością na zmiany objawiające się w innowacyjności i niestandardowości działań nauczycielskich; 11. współpracy manifestujące się skutecznością zachowań prospołecznych i sprawnością działań integracyjnych; 12. autoedukacyjne dotyczące planowania własnej koncepcji doskonalenia i samokształcenia zawodowego. 15

16 Planowanie procesu nauczania jeden z głównych warunków skuteczności wszelkiego świadomego i celowego działania, (zwłaszcza długotrwałego i złożonego) Polega na przewidywaniu przebiegu i rezultatów określonych procesów zgodnie z projektem czynności. Obejmuje listę zadań, jakie mają być wykonane w ustalonych terminach, oraz wskazuje realizatorów, metody oraz środki urzeczywistnienia tych zadań, a ponadto sposoby kontroli i oceny uzyskanych wyników.

17 Rodzaje planów Plany wieloletnie, roczne i kwartalne Plan miesięczny Plan tygodniowy Długość okresu planowania Plan dzienny Plan godzinowy Szczegółowość

18 (Wg prof. B. Niemierki) Rodzaje planowania Zasięg Aspekty (wymiary) Planowanie kierunkowe etap edukacji rok szkolny cele poznawcze cele motywacyjne materiał nauczania Planowanie wynikowe dział programowy część programu (rok szkolny) materiał nauczania wymagania programowe Planowanie metodyczne lekcja cykl lekcji wymagania programowe sekwencja czynności ucznia i nauczyciela środki dydaktyczne

19 Drogę trzeba zobaczyć nim się na nią wstąpi (Przysłowie chińskie) PLANOWANIE KIERUNKOWE OD CELÓW DO STRATEGII (wizja absolwenta wpływ szkoły/nauczyciela)

20 Sprawdzanie osiągnięć uczniów = (auto)monitorowanie realizacji programu nauczania/innego programu (podstawy programowej)

21 Sprawdzanie osiągnięć uczniów = upewnianie się, czy uczniowie opanowali określoną treść nauczania (wyrażoną poprzez wymagania szczegółowe w PP). Ocenianie osiągnięć uczniów = wartościowanie tych osiągnięć według określonych kryteriów (wyrażonych obowiązującą skalą stopni szkolnych).

22 NAJWAŻNIEJSZE POWODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW ustalenie poziomu osiągnięć uczniów z nauczanego przez nas przedmiotu; weryfikowanie efektywności stosowanych metod nauczania; gromadzenie informacji do różnicowania planu zajęć dydaktycznych dla poszczególnych oddziałów korygowanie planów pracy; wdrażanie uczniów do systematycznej nauki; ukierunkowanie pracy uczniów; rozwijanie zainteresowań przedmiotem indywidualizowanie nauczania; obserwowanie rozwoju poszczególnych uczniów;

23 Nie ma jednej uniwersalnej metody sprawdzania osiągnięć uczniów. Metoda sprawdzania osiągnięć uczniów winna być przyporządkowana celowi, jakiemu ma służyć. Nauczyciel powinien stosować różne metody sprawdzania, zależne od tego, czego chce się dowiedzieć o uczniach.

24 Nauczania nie da się oddzielić od sprawdzania można natomiast oddzielić je od oceniania. W praktyce szkolnej najczęściej czynności sprawdzania są ukierunkowane na uzyskiwanie ocen/stopni szkolnych przez poszczególnych uczniów.

25 ODPOWIEDZIALNOŚĆ NAUCZYCIELA ZA WSPIERANIE ROZWOJU UCZNIA!

26 Nauczyciel ponosi odpowiedzialność wobec: samego siebie - odpowiada za swoje działania, oraz za zmiany, które one w nim wywołują - kontroluje swoje działania - przewiduje skutki swoich działań świata zewnętrznego - jest gotów przyjąć konsekwencje wynikające z poziomu skuteczności kształcenia (w tym strategii pracy, wyników sprawdzania) - sprawuje kontrolę nad pracą z uczniami w celu zapobiegania nieprawidłowościom, nadużyciom i przejawom niesprawiedliwości w trakcie oceniania w szkole - odpowiada za przyszłe skutki swoich oddziaływań na uczniów

27 CZY JESTEM ODPOWIEDZIALNYM NAUCZYCIELEM?

28 Źródła informacji B. Niemierko Ocenianie szkolne bez tajemnic, 2002; B. Niemierko (red.) Diagnostyka edukacyjna. Teoria i praktyka, Kraków, 2004; Materiały z ogólnopolskich konferencji Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Edukacyjnej ( K. Stróżyński, Ocenianie szkolne dzisiaj, WSz PWN 2003; A. Janowski, Nauczanie w praktyce t. 1. i 2. ORE 2010; Podstawa programowa kształcenia ogólnego z 14 lutego 2017 r., 18 stycznia 2018 K. Klimczyk-Piegza, J. Szymonek, Ocenianie-istota, funkcje i rola oceny szkolnej,