Ocena unijnej polityki energetyczno klimatycznej pod względem skutków, sposobu przygotowania i wdrażania oraz propozycje jej modyfikacji

Transkrypt

1 KONFERENCJA KIG II Europejskie spotkanie gospodarcze Polityka Klimatyczno Energetyczna UE post Energy Roadmap 2050 FAKTY SKUTKI Warszawa, 24 października 2012 Ocena unijnej polityki energetyczno klimatycznej pod względem skutków, sposobu przygotowania i wdrażania oraz propozycje jej modyfikacji Bolesław Jankowski, Zygmunt Parczewski, Adam Umer, Marek Niemyski, Sławomir Witkowski, Sławomir Senczek, Karol Janowski Badania Systemowe EnergSys Sp. z o.o Bolesław.jankowski@energsys.com.pl

2 Kluczowe omawiane zagadnienia 1. Ocena skutków unijnej polityki energetyczno klimatycznej z perspektywy Polski i UE z wykorzystaniem opracowań KIG i KE 2. Ocena sposobu kreowania i wdrażania polityki energetyczno klimatycznej 3. Podsumowanie oceny i sformułowanie wniosków 4. Propozycje modyfikacji unijnej polityki energetyczno - klimatycznej

3 O czym mówimy o polityce klimatycznej, którą rozumiemy jako dążenie do redukcji emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2 i która stanowi obecnie główny komponent polityki energetycznej (tzw. polityka energetyczno klimatyczna) Podniesienie rangi polityki klimatycznej nastąpiło wraz z ogłoszeniem unijnej polityki energetycznej ze stycznia 2007 r (3*20) oraz Pakietu klimatyczno energetycznego z 2008 r. Zmierza ona w najnowszych inicjatywach KE Mapa 2050 i Energy Roadmap 2050 do niemal całkowitej dekarbonizacji energetyki unijnej (80% redukcji do roku 2050) Mówiąc o skutkach unijnej polityki klimatycznej mamy na myśli skutki podporządkowania polityki energetycznej celom redukcji emisji gazów cieplarnianych

4 Główne tezy 1. Unijna polityka energetyczno - klimatyczna jest źle zaprojektowana, fatalnie wdrażania, nierzetelnie komunikowana i stwarza ogromne zagrożenie dla gospodarki i społeczeństwa UE i Polski 2. Uniknięcie ogromnych, nieuzasadnionych kosztów i strat wymaga jak najszybszej zmiany tej polityki 3. Możliwa jest zmiana polityki unijnej w sposób zapewniający utrzymanie jej dobrych elementów i likwidacji lub modyfikacji szkodliwych rozwiązań

5 1. Skutki unijnej polityki klimatycznej dla Polski wg analiz EnergSys/KIG

6 Skutki polityki klimatycznej dla Polski Wzrost nakładów inwestycyjnych w energetyce o mld zł w okresie do roku 2050 Wzrost kosztów wytwarzania energii o mld zł rocznie w okresie Wzrost kosztów zakupu uprawnień emisyjnych od 11 mld zł w roku 2020 do mld zł rocznie w latach Prawie trzykrotny wzrost hurtowych cen energii elektrycznej i ponad trzykrotny wzrost cen ciepła sieciowego w okresie (około dwukrotnie wyższy niż w scenariuszach bez polityki klimatycznej)

7 Podsumowanie analiz liczbowych Najważniejsze wyniki (2) 1. Spadek PKB o 5% w roku 2020 i 10-12% w latach w porównaniu do scenariuszy bez polityki klimatycznej 2. Wzrost udziału kosztów energii w budżetach co najmniej połowy gospodarstw domowych z poziomu 12% do 14-15% w okresie roku 3. Zagrożenie rentowności produkcji 10 działów przemysłu zatrudniających 800 tys. pracowników i wytwarzających 70 mld zł wartości dodanej

8 Skutki dla gospodarstw domowych Udział kosztów energii w budżetach gospodarstw domowych Scenariusz Referencyjny Udział w stosunku do średniej dochodu w [%] Udział w stosunku do mediany dochodu w [%] Mediana dochodu: przedstawia poziom dochodu dostępny dla połowy gospodarstw domowych

9 Wzrost kosztów produkcji energii w podziale na fazy wdrożenia (bez kosztów zakupu uprawnień emisyjnych) Komentarz: Warto podkreślić, że koszty związane z celami redukcji emisji są na początku niskie lecz rosną w czasie i pozostają wysokie w kolejnych dziesięcioleciach

10 Koszty zakupu uprawnień emisyjnych/podatku węglowego Polityka Dekarbonizacji (wariant Baza_Ref_Dek) Polityka dekarbonizacji prowadzi do wzrostu cen uprawnień emisyjnych oraz obciążenia podatkiem węglowym odbiorców Non ETS Mimo redukcji emisji koszty zakupu uprawnień i podatku węglowego rosną do poziomu 25 mld zł w 2025 r oraz mld zł rocznie od roku 2030

11 Można zadać pytanie, czy nie są to przesadzone oceny?

12 2. Skutki dla Polski wg dokumentów i opracowań Komisji Europejskiej

13 Dokumenty KE potwierdzają, że koszty wdrożenia Pakietu klimatyczno energetycznego dla Polski są 2-4 krotnie wyższe niż średnio w UE

14 Wyniki analiz KE (2008) Wpływ polityki klimatycznej na PKB wg Impact Assessment do Pakietu klimatyczno energetycznego Ponad czterokrotnie wyższy negatywny wpływ na PKB, zatrudnienie i konsumpcję prywatną w Polsce w porównaniu ze średnią dla całej UE Źródło: Ocena skutków Pakietu klimatyczno energetycznego: SEC(2008) 85, VOL. II Annex to the Impact Assessment Table 8, p. 53

15 W Pakiecie klimatycznym zaproponowano mechanizmy dystrybucyjne, które miały zmniejszyć koszty wdrożenia w krajach najbardziej narażonych

16 Wyniki analiz KE (2008) Koszty polityki klimatycznej i efekty mechanizmów redystrybucyjnych wg Impact Assessment do Pakietu klimatyczno energetycznego W efekcie zastosowania trzech mechanizmów redystrybucyjnych bezpośrednie koszty wdrożenia Pakietu klimatyczno energetycznego w Polsce miały być zredukowane z 1,24% PKB do 0,2% PKB Źródło: Ocena skutków Pakietu klimatyczno energetycznego: SEC (2008) 85, Tabela II, str

17 Jednak mechanizmy te całkowicie zawiodły w przypadku Polski, co zostało potwierdzone w najnowszych opracowaniach KE dotyczących skutków dla poszczególnych krajów

18 Wyniki analiz KE (2012) Koszty polityki klimatycznej i efekty mechanizmów redystrybucyjnych wg najnowszych analiz KE SWD (2012) 5 Scenariusz/ Grupa krajów Pakiet klimatyczno energetyczny Dodatkowe koszty systemowe Dodatkowe koszty systemowe Z uwzględnieniem redystrybucji billion % of 2020 GDP billion % of 2020 GDP (20% redukcji in 2020) EU 41,8 0,28% 42,1 0,28% w tym: - Kraje z wyższej grupy dochodowej* 37,3 0,27% 39,1 0,29% - Kraje z niższej grupy dochodowej** 4,5 0,35% 3,0 0,23% w tym: - Polska 2,2 0,52% 2,2 0,52% Zaostrzone cele redukcji emisji (30% redukcji w 2020) EU 67,0 0,45% 75,0 0,50% w tym: - Kraje z wyższej grupy dochodowej* 59,3 0,43% 71,4 0,52% - Kraje z niższej grupy dochodowej** 7,7 0,60% 3.6 0,29% w tym: - Polska 3,3 0,76% 3,2 0,69% * AT, BE, CY, DK, FI, FR, DE, EL, IE, IT, LU, NL, ES, SE, UK ** BG, RO, LV, LT, PL, SK, EE, HU, CZ, MT, SI, PT Zerowy efekt mechanizmów redystrybucyjnych w przypadku Polski przy wdrażaniu Pakietu klimatyczno energetycznego Bezpośrednie koszty dla Polski dwukrotnie wyższe niż średnio w grupach krajów bogatszych i biedniejszych Bardzo ograniczony efekt w przypadku wdrażania celu 30% redukcji Sources: SWD (2012) 5, Table. 5-6, p , values expressed in 2008 prices

19 3. Skutki polityki klimatycznej dla całej UE - wg dokumentów KE

20 Najważniejsze skutki obecnej i proponowanej przez KE polityki energetyczno klimatycznej 1. Spowolnienie rozwoju gospodarczego (PKB) 2. Spadek zatrudnienia 3. Wzrost kosztów zaspokojenia potrzeb energetycznych (koszty systemowe) o ponad 40% 4. Wzrost cen energii o ponad 50% 5. Wzrost udziału kosztów energii w budżetach gospodarstwach domowych o ok. 50% 6. Ogromny wzrost nakładów inwestycyjnych w scenariuszach dekarbonizacji 7. Niejednoznaczny wpływ na środowisko i zdrowie mieszkańców

21 Spadek PKB w wyniku polityki klimatycznej We wszystkich analizach prezentowanych przez KE dekarbonizacja powoduje spadek PKB w całej UE Ostatnie wyniki z 2011 roku pokazują, że negatywne skutki rosną w czasie Źródło: COM (2010) 650, Part 2, str , Table 15 GDP Tax non ETS Industry in ETS price-setting strategy: Include opportunity costs free allocation Vs reference in 2020 Vs reference in 2030 Yes Yes -0.18% -0.89% No -0.09% -0.74% No Yes -0.97% -1.95% No -0.93% -1.86% Źródło: Mapa 2050 (2011), Impact Assessment, str. 44

22 Koszty energii dla gospodarstw domowych (bez paliw samochodowych) We wszystkich scenariuszach dekarbonizacji występuje wzrost udziału kosztów energii w gospodarstwach domowych Krzywa zmian jest podobna do uzyskanej w wynikach dla Polski, jednak poziom średni w UE jest niższy, ze względu na wyższy średnio w UE PKB na osobę UE (średnio) (bez kosztów paliw transportowych) Polska (bez kosztów paliw transportowych) Źródło: EnergSys: Raport 2050 Źródło: Mapa 2050, Impact Assessment, Figure 35, str. 86

23 Koszty energii dla gospodarstw domowych w UE (z kosztami paliw samochodowych) W porównaniu do 2005 roku we wszystkich prezentowanych przez KE scenariuszach występuje ogromny, ponad 50% wzrost kosztów energii dla gospodarstw domowych w stosunku do ich dochodów Żródło: Energy Roadmap 2050, Impact Assessment, Part 2, Table 48, str. 50

24 Wzrost nakładów inwestycyjnych na dekarbonizację Na źródła energii wzrost od 100 mld Euro do mld Euro w okresie (porównanie do scenariusza CPI) Na sieci elektroenergetyczne: wzrost mld Euro 05 Źródło: Energy Roadmap 2050, Impact Assessment Part 2, Figure 25 str. 27 Łączne nakłady na dekarbonizację w Mapie 2050 oszacowano na 270 mld Euro/rocznie, co stanowi ok. 1,5% PKB w UE (Źródło: Mapa 2050, str. 10) Wg proporcji PKB na Polske przypadnie mld Euro rocznie, czyli mld zł/rok. Oznacza to dodatkowe nakłady w Polsce w wysokości ok mld zł - w okresie

25 Inne ważniejsze skutki 1. We wszystkich scenariuszach wzrost systemowych kosztów energetycznych z 10,5% w 2005 r. do 14-15% w całym okresie we wszystkich scenariuszach 2. We wszystkich scenariuszach występuje ok. 50% wzrost średnich cen energii elektrycznej (liczonych na bazie kosztowej) w porównaniu do roku 2005 (w tym ponad 80% w scenariuszu OZE) 3. W scenariuszach dekarbonizacji udział kosztów stałych znacząco rośnie (w scenariuszu Reference stanowią ok %, a w scenariuszach dekarbonizacji 70-74% w latach ) Uwaga: Wszystkie rozpatrywane scenariusze zawierają elementy polityki klimatycznej, także scenariusz Reference i CPI (Pakiet klimatyczny i jego kontynuacja)

26 Opracowana przez KE strategia rozwoju energetycznego do roku 2050 przedstawia perspektywę schyłku zamożności UE, spowolnienia rozwoju gospodarczego, silnego ograniczenie dostępności energii i rosnącej presji ekonomicznej na gospodarstwa domowe z powodów energetycznych w starzejącej się UE to niestety wersja optymistyczna bo negatywne skutki mogą być znacznie poważniejsze

27 4. Ocena podejścia do kreowania, wdrażania i komunikowania polityki klimatycznej (w tym strategii dekarbonizacji w Energy Roadmap 2050)

28 Ocena procesu kreowania i wdrażania polityki klimatycznej 1. Poważne zaniedbania w podejściu strategicznym kuriozalne umiejscowienie w strategii Europa 2020, brak kompleksowych analiz strategicznych do 2050, brak dostosowania do warunków otoczenia światowego i UE (zmiany na rynku energii, w produkcji urządzeń OZE, skutki kryzysu) 2. Błędy i zaniedbania w projektowaniu rozwiązań systemowych zbyt mały zakres analiz, błędy i niespójności obliczeń, projektowanie w oparciu o wyniki dla średniej unijnej, nieskuteczność mechanizmów kompensacyjnych, ich brak w nowych propozycjach, błędne wykorzystywanie instrumentów rynkowych (EU ETS) 3. Wadliwy sposób wdrażania Kolejne propozycje forsowane bez wymaganych analiz, działania sprzeczne z pierwotnymi zamierzeniami, próby ręcznej ingerencji w systemy rynkowe, próby blokowania wykorzystania węgla, ignorowanie warunków krajowych przy rozwiązaniach szczegółowych 4. Nierzetelny sposób komunikowania strategii i jej skutków Polityka dekarbonizacji pokazywana jako ochrona klimatu, korzystna dla PKB, zatrudnienia, kosztów zewnętrznych itp. - niezgodnie z wynikami badań i analiz

29 Poważne błędy przy wykonaniu analiz wspierających opracowanie Energy Roadmap Brak oceny skutków dla poszczególnych krajów 2. Szczątkowy zakres analiz makroekonomicznych 3. Drastycznie ograniczony zakres rozpatrywanych scenariuszy, (wyłącznie scenariusz Global Action) powodujący nadmiernie optymistyczne oceny 4. Niezgodność prezentowanych analiz z sytuacją decyzyjną 5. Brak rozpatrzenia rzeczywistych alternatyw strategicznych (np. rozwój OZE i efektywności bez redukcji CO2) 6. Brak spójności pomiędzy analizami prezentowanymi w powiązanych dokumentach 7. Prezentowanie wyników analiz niezgodnych z proponowanymi rozwiązaniami (np. redukcja kosztów pracy) 8. Złamanie zasady niezależności wprowadzenie do oficjalnych dokumentów KE wyników analiz jednego z interesariuszy (European Climate Foundation)

30 Zakres analiz w opracowaniach KE uzasadniających propozycje dotyczące polityki klimatycznej Nazwa dokumentu Pakiet klimatyczno energetyczny Data Horyzont publ. czasowy Analizy makroekonomiczne Analizy techniczno - ekonomiczne Cała UE Kraje członkowskie Cała UE Kraje członkowskie TAK TAK TAK TAK Analysis beyond 20% reduction in / TAK (do 2020 roku) Mapa TAK (tylko scenariusze Fragmented Action, do 2030 r.) Energy Roadmap TAK (ograniczony zakres) TAK (ograniczony zakres) - TAK - TAK (tylko scenariusz Global Action) Wnioski: 1. Jedynie w przypadku Pakietu klimatycznego wykonano ocenę skutków na poziomie UE i krajów członkowskich 2. W nowych propozycjach dotyczących celów na rok 2050 nie wykonano oceny skutków dla krajów członkowskich -

31 Umieszczenie Energy Roadmap 2050 jako strategii wnuczki do strategii EUROPA 2020 Fakty: - Energy Roadmap 2050 jest częścią strategii EUROPA Jest jedną z inicjatyw i powinna być traktowana jak strategia cząstkowa podporządkowana strategii głównej Komentarz: - Występuje dziwna sytuacja, gdyż horyzont czasowy Energy Roadmap 2050 wykracza daleko poza okres obejmowany strategią Europa Cele Energy Roadmap 2050 nie są zgodne z celami strategii Europa 2020

32 Drastycznie zredukowany zakres oceny skutków w Energy Roadmap 2050 w stosunku do Mapy 2050 Scenariusze dekarbonizacji rozpatrywane w Mapa 2050 Scenariusze dekarbonizacji rozpatrywane w Energy Roadmap 2050 Wnioski: - W Mapie 2050 wpływ dekarbonizacji był analizowany w dwóch scenariuszach światowej polityki klimatycznej - W Energy Roadmap 2050 zakres analiz został drastycznie zredukowany i był rozpatrywany jedynie optymistyczny scenariusz globalnej polityki kilmatycznej, który zakłada spadek cen paliw (odmiennie niż Fragmented Action) - W efekcie ocena skutków do Energy Roadmap 2050 przedstawia nadmiernie optymistyczne wyniki

33 Przedstawione oceny wskazują dwie istotne kwestie: 1) Ogromne negatywne skutki polityki klimatycznej dla Polski i całej UE 2) Poważne błędy i zaniedbania w projektowaniu, wdrażaniu i komunikowaniu skutków polityki energetyczno klimatycznej

34 Konieczne jest nie tylko: pilne podjęcie modyfikacji obecnej polityki energetyczno klimatycznej ale także: dokonanie zmian w procesie kreowania i wdrażania ważnych polityk unijnych, a być może także wypracowanie nowych, bardziej efektywnych i elastycznych mechanizmów współpracy w UE

35 5. Propozycje modyfikacji unijnej polityki energetyczno klimatycznej

36 Główne mechanizmy polityki klimatycznej Kluczowe instrumenty: System handlu emisjami (EU ETS) Limity krajowe Non ETS Obligatoryjne cele OZE Regulacje prawne dot. efektywności energetycznej Wymagania technologiczne (np. wymóg CCS ready) Proponowany obecnie: podatek węglowy (Non ETS)

37 Obecne trendy w działaniach dotyczących polityki klimatycznej Kurs KE na zaostrzanie polityki: Stabilizacja działania ETS w długim okresie Obowiązkowy aukcjoning w ETS Centralizacja decyzji (przydziały uprawnień) Centralizacja obiegu środków finansowych Nowe długofalowe cele redukcji (ETS, Non ETS) Zrównanie obciążeń ETS, Non ETS (podatek węglowy) Pewne objawy urealnienia podejścia: np.: zmniejszenie dofinansowania rozwoju OZE w niektórych krajach wycofywanie się UE z celów dot. rozwoju produkcji biopaliw

38 Elementy polityki klimatycznej najbardziej niekorzystne dla Polski Cele OZE wzrost kosztów wytwarzania Pełny aukcjoning w systemie EU ETS wzrost cen energii ogromne przepływy finansowe, ryzyko spekulacji ryzyko utraty przychodów z aukcji Benchmarki unijne koszty dla przemysłu Podatek węglowy (Non ETS) wzrost cen paliw dla wszystkich odbiorców, w tym gospodarstw domowych Wymuszenia prawne (CCS ready) zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego

39 Rozpatrywane opcje modyfikacji unijnej polityki klimatycznej Zakres zmian Rodzaj modyfikacji Mały 1. Zmiana metody rozdziału uprawnień w EU ETS 2. Strategia No Regret zamrożenie EU ETS, modyfikacja strategii efektywności energetycznej, rozwoju OZE, aktywna w sektorze transportu Średni 3. Elastyczny system ETS - dobrowolny udział w EU ETS z możliwością tworzenia systemów krajowych 4. Zastąpienie EU ETS podatkiem węglowym w ścisłym powiązaniu z redukcją opodatkowania pracy Duży 5. Nowa zintegrowana polityka energetyczna (równoważąca cztery aspekty: bezpieczeństwo energetyczne, ochronę środowiska, efektywność wykorzystania zasobów, rozwój gospodarczy)

40 Propozycje modyfikacji unijnej polityki klimatycznej Zakres zmian Mały/ Średni Średni Duży Polityka No Regret Opis zamrożenie EU ETS do czasu globalnego porozumienia, u realnienie strategii efektywności energetycznej i rozwoju OZE, wprowadzenie metody IFIEC w sytuacji globalnych działań Elastyczny system ETS dobrowolny udział w EU ETS, podstawa - mechanizm Wzmocnionej Współpracy (Traktat Lizboński), wyłączenie pod warunkiem realizacji porównywalnych wysiłków, dostosowanie do mechanizmów po Konferencji w Kopenhadze dobrowolne deklaracje redukcji emisji, możliwość tworzenia systemów krajowych MS ETS lub grupowych kraje członkowskie mogą wybrać system ETS w którym uczestniczą ewent. dobrowolne limity CO2 i etykietowanie krajów pod względem CO2) Nowa zintegrowana polityka energetyczna równoważąca cztery aspekty: bezpieczeństwo energetyczne, ochronę środowiska, efektywność wykorzystania zasobów, rozwój gospodarczy działania korygujące podobne do strategii No Regret, dodatkowo modyfikacja celów polityki energetycznej, osłabienie roli polityki klimatycznej wzmocnienie działań wspierających gospodarkę i rozwój technologii

41 Dostosowanie zestawu instrumentów polityki energetyczno - klimatycznej do warunków braku globalnych działań redukcji emisji Wyjaśnienie: Poszczególne rysunki pokazują jakimi instrumentami osiągane są główne efekty obecnej polityki (rozwój OZE, efektywność energetyczna, redukcja zależności od importu węglowodorów) Pokazują także niejednoznaczne skutki systemu EU ETS Wnioski: - Wydaje się, że w sytuacji braku globalnej polityki redukcji emisji rozsądne jest zrezygnowanie z systemu EU ETS i zachowanie innych instrumentów, które powodują korzystne efekty niezależne od działań na rzecz redukcji emisji GC 41

42 Wybrane elementy nowej polityki energetycznej UE (1) Cele strategiczne Dotychczasowe cele polityki energetycznej: 1. Przeciwdziałanie zmianom klimatu 2. Ograniczenie podatności Unii na wpływ czynników zewnętrznych wynikających z zależności od importu węglowodorów 3. Wspieranie zatrudnienia i wzrostu gospodarczego Nowe cele polityki energetycznej 1. Poprawa bezpieczeństwa energetycznego Większy dostęp do zasobów energetycznych Rozwój technologii energetycznych 2. Poprawa jakości środowiska Zmniejszenie emisji ze źródeł mobilnych i niskokominowych Ograniczanie emisji CO2 (wsparcie dla rozwoju technologii) 3. Wsparcie rozwoju gospodarczego Wzmacnianie w UE łańcucha dostaw dla wszystkich głównych technologii światowych (EJ, gaz, węgiel, OZE) i wsparcie działalności eksportowej Konkurencyjne ceny energii dla przemysłu 4. Zapewnienie dostępności energii dla mieszkańców Utrzymanie kosztów energii w budżetach domowych na akceptowalnym poziomie Wsparcie dla lokalnych źródeł energii i działań prosumenckich

43 Wybrane elementy nowej polityki energetycznej UE (2) Mierzalne cele Mierzalne cele dotychczas (3*20) 1. Redukcja emisji CO2 - o 20% do roku Rozwój OZE - 20% do roku Poprawa efektywności - o 20% do roku 2020 Nowe cele mierzalne (3*50%): Zmniejszenie kosztów zewnętrznych użytkowania energii o 50% Zmniejszenie zależności od importu węglowodorów z krajów niestabilnych politycznie o 50% Zwiększenie eksportu technologii (maszyn i urządzeń) oraz usług energetycznych netto z UE o 50% Komentarz: 1. Nowe mierzalne cele są lepiej powiązane z efektami i dają lepsza gwarancję uzyskania korzyści z ich realizacji 2. Wartości liczbowe mają charakter ilustracyjny i wymagają weryfikacji

44 Wybrane elementy nowej polityki energetycznej UE (3) Przykładowe mechanizmy implementacyjne Wdrażanie standardów emisyjnych dla energetyki i przemysłu (dyrektywa IED) w tempie dostosowanym do możliwości krajów Wsparcie rozwoju technologii energetycznych, w tym system NAGRÓD za rozwiązania przełomowe Transformacja transportu rozwój transportu elektrycznego, na gaz ziemny, poprawa efektywności, rozwój transportu publicznego Internalizacja kosztów zewnętrznych importu węglowodorów z krajów niestabilnych, zwiększenia dywersyfikacji dostaw oraz wsparcia dla zwiększenia wykorzystania zasobów krajowych, wsparcie zaangażowania firm UE w kontrolę zasobów w innych krajach (inwestycje) Mechanizmy wsparcia eksportu technologii i usług energetycznych lub preferencje dla wykorzystania dostawców z UE Instrumenty polityczne np. w formie porozumień gospodarczych z innymi krajami offset surowcowy kupno surowców w zamian za sprzedaż urządzeń i usług energetycznych Rozwój technologii energetycznych i programy wsparcia energetyzacji krajów biedniejszych, np. Afryki, wsparcie dla poprawy efektywności krajach poradzieckich (mniejsze zużycie energii, to więcej i tańszych paliw dla UE)

45 Podsumowanie (1) 1. Obecna unijna polityka energetyczno klimatyczna wraz z nowymi propozycjami dekarbonizacji do roku 2050 stanowi ogromne zagrożenie dla rozwoju gospodarczego Polski i całej UE 2. Przedstawione wraz Energy Roadmap 2050 skutki strategii rozwoju energetyki niskowęglowej prezentują smutny obraz przyszłości EU spadek PKB, zmniejszenie zatrudnienia, wzrost cen kosztów energii w PKB i w dochodach gospodarstw domowych, nie dając w zamian realnych korzyści 3. Strategia ta nie realizuje większości celów strategicznych polityki energetycznej ze stycznia 2007, w szczególności nie prowadzi do ochrony klimatu i rozwoju gospodarczego i społecznego 4. Te negatywne tendencje dotyczą ocen średnich w skali całej UE, a ze względu na zróżnicowanie sytuacji skutki dla niektórych krajów członkowskich będą znacznie poważniejsze, co pokazują wyniki analiz dla Polski, potwierdzane analizami KE 5. Skutki strategii energetyki niskowęglowej wyglądają szczególnie przygnębiająco w porównaniu z efektami tzw. rewolucji łupkowej, która prowadzi w USA do silnej zniżki cen energii i która zaczyna obejmować także ropę naftową

46 Podsumowanie (2) 1. O negatywnych skutkach obecnie forsowanych strategii unijnych zaczynają zdawać sobie coraz szerzej sprawę środowiska gospodarcze i instytucje odpowiedzialne za rozwój energetyki w krajach członkowskich; świadczą o tym coraz liczniejsze wypowiedzi (np. wypowiedź Komisarza G. Oettingera w Berlinie) 2. Zmiana obecnej polityki energetyczno klimatycznej staje się sprawą ważną i pilną 3. Opracowane propozycje modyfikacji zmierzają do znaczącej poprawy obecnej polityki i różnią się zakresem i kompleksowością zmian 4. Stanowić one mogą (po dalszym dopracowaniu) podstawę podjęcia odpowiednich inicjatyw na forum UE. Potrzebna jest do tego jedynie wola polityczna i przyjęcie aktywnej postawy rządu polskiego w tej sprawie 5. Ważna jest także zmiana procesu kreowania i wdrażania ważnych dla UE strategii i polityk, gdyż obecnie funkcjonujący proces wykazuje szereg nieprawidłowości i słabości, które wpędzają całą UE w poważne kłopoty 6. Zasadne jest podjęcie działań na rzecz wypracowania i szerszego wykorzystania elastycznych i efektywnych mechanizmów współdziałania przy realizacji ważnych celów UE, opracowane propozycje zawierają przykłady takich rozwiązań

47 Dziękuję za uwagę