RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ

Transkrypt

1 Załącznik nr 2 do protokołu zebrania Rady Pedagogicznej z dnia 10 czerwca 2014 roku RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ Obszar: Respektowane są normy społeczne. Przedmiot ewaluacji: Szkoła zapewnia uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne, relacje między nauczycielami i uczniami są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu.

2 ORGANIZACJA EWALUACJI Raport powstał w wyniku prowadzonej w roku szkolnym 2013/2014 ewaluacji wewnętrznej. Skład zespołu powołała dyrektor szkoły mgr Magdalena Szczypińska podczas zebrania Rady Pedagogicznej w dniu 12 września 2013 roku, pracę nadzorowała wicedyrektor szkoły mgr Katarzyna Niełacna. Przeprowadzenie ewaluacji wewnętrznej powierzyła następującym nauczycielom: mgr Bogna Kajda przewodniczący mgr Agnieszka Jończak członek mgr Kwiryna Świerczek członek mgr Maria Doruch członek mgr Maksymilian Janiak członek Zadanie należało wykonać w terminie od 12 września 2013 r. do 30 kwietnia 2014 r. Badanie miało na celu zdiagnozowanie środowiska szkolnego w zakresie zapewnienia poczucia bezpieczeństwa oraz tworzenia klimatu nauki i pracy opartego na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Zespół poszukiwał odpowiedzi na pytania: Jaki jest stopień poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów? a) czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie? b) czy uczniowie lubią atmosferę panującą w szkole? Jakie stałe działania podejmuje szkoła w celu zapewnienia bezpieczeństwa? Jaka jest efektywność tych działań? Czy w szkole mają miejsce zachowania niepożądane? W jakim stopniu relacje między uczniami i nauczycielami oparte są na wzajemnym szacunku i zaufaniu? Analizie poddano: 1) Kwestionariusz wywiadu z dyrektorem szkoły załącznik nr 1, 2) Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród uczniów załącznik nr 2, 3) Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród rodziców załącznik nr 3, 4) Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli załącznik nr 4, 5) Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród pracowników szkoły załącznik nr 5, 6) Dokumenty szkolne: Program wychowawczy szkoły, Szkolny program profilaktyki, Kodeks Ucznia, Statut Gimnazjum w Grabowie nad Prosną. WYNIKI EWALUACJI W roku szkolnym 2013/2014 II zespół do spraw ewaluacji przeprowadził badanie mające na celu sprawdzenie stopnia poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów, relacji między uczniami a nauczycielami oraz działań, jakie podejmuje szkoła w celu zapewnienia bezpieczeństwa. Dane zebrano na podstawie wywiadu z Dyrektorem szkoły mgr Magdaleną Szczypińską, a także odpowiedzi udzielanych w ankietach przez uczniów, rodziców, nauczycieli oraz pracowników szkoły. Opracowane przez zespół ankiety wypełnili: - rodzice 49 osób, - uczniowie 100, - nauczyciele 17, - pracownicy szkoły 7.

3 PYTANIE 1 Jaki jest stopień poczucia bezpieczeństwa wśród uczniów? a) czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie? Wszyscy ankietowani stwierdzili, że zostali zapoznani z dokumentami określającymi zasady bezpieczeństwa. Zarówno rodzice, pracownicy, jak i uczniowie zgodnie stwierdzają, że na początku roku szkolnego wychowawcy klas poświęcają czas na zapoznanie wszystkich z obowiązującymi regulaminami. 88% uczniów przyznało, że temu zagadnieniu była poświęcona lekcja wychowawcza. Na bezpieczeństwo w szkole ogromny wpływ mają osoby nadzorujące, zarówno nauczyciele, opiekunowie, jak i osoby zatrudnione, które opiekują się uczniami w trakcie zajęć, wycieczek, dojazdu do szkoły, podczas przejścia do stołówki na obiad w trakcie przerwy. Odpowiedzi ankietowanych dowodzą, że bezpieczeństwo uczniów jest zagwarantowane, jednakże, ocena uczniów nie jest tak wysoka jak nauczycieli, rodziców czy pracowników szkoły. Uczniowie tylko w 50% pozytywnie ocenili ład i porządek na zajęciach, za to wysoko, bo aż 70% pozytywnych odpowiedzi udzielili na pozostałe zagadnienia, w tym również szybkie reagowanie na zagrożenia wynikające z niepożądanych zachowań oraz bójek. Odpowiedzi twierdzące mieszczą się w przedziale od %. Pytania ankiety dotyczące zapewniania bezpieczeństwa dotyczyły również miejsc w szkole takich jak toalety, klatki schodowe oraz te poza budynkiem gimnazjum, między innymi boisko szkolne, czy różnego rodzaju przejścia. O poczuciu bezpieczeństwa świadczy aż 68% pozytywnych odpowiedzi. Za najmniej bezpieczne uważa się toalety, ponieważ 35% ankietowanych wskazało to miejsce jako niebezpieczne dla uczniów. Częste kontrole toalet w trakcie przerw przez nauczycieli, mogłyby w znacznym stopniu poprawić poczucie bezpieczeństwa w tych miejscach. Na ocenę bezpieczeństwa ma również zaufanie uczniów do osób, które bezpośrednio mogą udzielać pomocy tj. pedagog, wychowawca, higienistka szkolna. Zarówno rodzice, jak i uczniowie ocenili pomoc tych osób bardzo wysoko ( % pozytywnych ocen). b) czy uczniowie lubią atmosferę panującą w szkole? Według ankietowanych rodziców, nauczycieli i pracowników szkoły atmosfera panująca wśród uczniów jest właściwa. Uznano, że w gimnazjum dominuje życzliwość i przyjaźń, a gimnazjaliści mają poczucie poszanowania swoich praw oraz raczej dobre kontakty z nauczycielami. Zdaniem uczniów (42%) atmosfera w szkole czasem bywa przyjazna, czasem nie. Podobna odpowiedź dotyczyła kontaktów z nauczycielami (42%). Tylko 7% uczniów jest niezadowolonych z relacji z nauczycielami oraz 9% uznała, że w szkole nie panuje przyjazna atmosfera. PYTANIE II Jakie stałe działania podejmuje szkoła w celu zapewnienia bezpieczeństwa? Aby przedstawić powyższe zagadnienie, wykorzystano wywiad z Dyrektorem szkoły. Dokładne i wyczerpujące odpowiedzi pozwoliły omówić powyższe pytanie. Nasza szkoła dysponuje dokumentami, w których wyraźnie określono obowiązujące zasady bezpieczeństwa w szkole, na wycieczkach, w ruchu drogowym oraz przedstawione zostały działania mające na celu zmniejszenie różnych zagrożeń i ograniczenie niewłaściwych sytuacji oraz ochronę zdrowia. W latach był realizowany program z zakresu bezpieczeństwa Bezpieczny gimnazjalista, którego autorką była mgr Agnieszka Jończak- pedagog szkolny. Zgodnie z 8 Statutu Gimnazjum im. Zjednoczonej Europy w Grabowie nad Prosną uczniowie mają zapewnioną opiekę podczas zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych, pozaszkolnych oraz w trakcie przerw. Nauczyciele wychowawcy omawiają zasady bezpieczeństwa na godzinach

4 wychowawczych. Poza tym na bieżąco odbywa się szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Wszelkie działania szkoły służące zapewnieniu uczniom bezpieczeństwa zostały zapisane w 23 Statutu Gimnazjum w Grabowie nad Prosną. W roku szkolnym 2012/2013, w związku z otwarciem nowej hali sportowej, ustalono zasady opieki nad uczniami przed i po zajęciach wychowania fizycznego. W związku z otwarciem na terenie hali kawiarenki, w roku szkolnym 2013/2014 konieczne były nowe regulacje dotyczące korzystania z niej przez uczniów naszej szkoły. Rada Pedagogiczna podjęła decyzję, że młodzież gimnazjalna nie może opuszczać budynku szkoły w celu dokonywania zakupów na terenie hali sportowej (z wyjątkiem zajęć wychowanie fizycznego), ponieważ nauczyciele nie są w stanie odpowiednio zatroszczyć się o uczniów. W szkole obowiązują określone regulaminy i procedury, które dotyczą np. zwalniania z lekcji, usprawiedliwiania nieobecności, spędzania przerw. Nauczyciele, aby zadowolić uczniów, modyfikują działania wychowawcze, zapewniając im jednocześnie bezpieczeństwo, co dotyczy np. tematyki godzin wychowawczych czy pracy w wolontariacie i różnych organizacjach. Zapisy prawa wewnątrzszkolnego są konsultowane z Radą Rodziców, mają wpływ na kształt koncepcji pracy szkoły, szczególnie opis realizacji celu: Zapewnienie uczniom opieki i poczucia bezpieczeństwa, dobro dziecka jako priorytet w podejmowaniu współpracy z rodzicami. Analizę działań wychowawczych prowadzi zespół wychowawczy, pedagog i wychowawca świetlicy, wnioski wykorzystuje się do planowania pracy w obszarze wychowania, profilaktyki i opieki. Szkoła realizując zadania opiekuńczo wychowawcze, współpracuje z Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną w Ostrzeszowie, poradniami specjalistycznymi, z sądem i kuratorami sądowymi, policją, Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Grabowie nad Prosną oraz innymi stowarzyszeniami i instytucjami działającymi na rzecz dziecka. Ta współpraca jest właściwie planowana i realizowana, dlatego szkołę w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa cechuje skuteczność. PYTANIE III Jaka jest efektywność tych działań? Czy w szkole mają miejsce zachowania niepożądane? Szkoła kształtuje postawy uczniów, zgodnie z przyjętymi wartościami i zasadami. Zdarzają się sytuacje trudne, niewłaściwe, szkodliwe, ale szkoła niezwłocznie podejmuje działania służące eliminowaniu zagrożeń. Co roku zespół wychowawczy analizuje sytuację wychowawczą i wnioski z tych analiz służą do modyfikowania działań. Z całą pewnością można stwierdzić, że podejmowane przez nauczycieli i pracowników szkoły działania mające na celu wzmacnianie pozytywnych postaw i eliminowanie zagrożeń, przyczyniają się do zapewnienia uczniom poczucia bezpieczeństwa. Szkoła jest więc uważana za bezpieczną z jasno określonymi i przestrzeganymi zasadami i procedurami, a podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne dają oczekiwane efekty. Budowaniu poczucia bezpieczeństwa sprzyjają różnorodne działania szkoły: realizacja programu wychowawczego i profilaktyki, lekcje wychowawcze, zajęcia z pedagogiem, pełnienie dyżurów przez nauczycieli, monitoring wewnętrzny, pogadanki z policją, próbne alarmy przeciwpożarowe, szkolenia dotyczące udzielania pierwszej pomocy, respektowanie norm społeczno-moralnych. Wynika z tego, iż działania szkoły mające na celu zapewnienie uczniom bezpieczeństwa są skuteczne. Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej opierają się na wzajemnym szacunku, życzliwości i akceptacji. A co za tym idzie w szkole zachowania niepożądane mają charakter marginalny.

5 Z ankiety przeprowadzonej wśród rodziców wynika, że 67% ankietowanych uważa, że ich dziecko nigdy nie było świadkiem pobicia innego ucznia, 31% że było to rzadko. Zjawisko wyśmiewania, przezywania i zaczepiania: nie zdarza się 31%, rzadko 20%, niekiedy 33%, a często 10%. Aż 80% rodziców stwierdziło, że dziecko nie było świadkiem straszenia i szantażu. Natomiast odnośnie pytań, które bezpośrednio dotyczyły ich dziecka, wyniki przedstawiają się następująco: nie było ofiarą bójki 86%, nie było ofiarą pobicia 98 %, nie było ofiarą wyśmiewania, zaczepiania 66%, nie było szantażowane 92%, nie było ofiarą kradzieży 88%. Z ankiety przeprowadzonej wśród rodziców wynika, iż zjawiska takie jak kradzieże, bójki, wymuszenia, zdarzają się bardzo rzadko. Jedynym obszarem, w którym powinniśmy zintensyfikować nasze działania, jest obszar dotyczący kształcenia postaw wzajemnego szacunku, tolerancji, więzi koleżeńskich. Należy również inicjować więcej działań, które integrują zespół klasowy oraz społeczność szkolną. Po przeanalizowaniu wyników ankiet nauczycieli stwierdzono, że nie byli oni świadkiem bójki 54%, nie byli świadkiem pobicia uczniów 88%. Ze zjawiskiem straszenia, szantażu spotykają się niekiedy 54%. Z ankiet przeprowadzonych wśród nauczycieli wynika, że większość zachowań niepożądanych nie zdarza się. Należy zwrócić uwagę na zjawisko straszenia oraz wyśmiewania i zaczepiania. Oznacza to, że nasze gimnazjum jest szkołą bezpieczną. Należy podkreślić, iż nauczyciele są bardzo czujni, gdyż wyniki ich ankiet są najbardziej krytyczne i surowe. Pracownicy na zadane pytania odpowiadali następująco: czy byli świadkami bójki pomiędzy uczniami: 72% - nie, czy byli świadkami pobicia ucznia: 86% - nie, czy spotkali się z przezywaniem, wyśmiewaniem, zaczepianiem wśród uczniów: 72% - nie, czy byli świadkami straszenia i szantażu: 86% - nie. Wyniki ankiet pracowników świadczą o tym, że zjawiska niepożądane w szkole są bardzo rzadko spotykane. Z analizy odpowiedzi udzielanych przez uczniów wynika, że 24% ankietowanych nie było świadkiem bójki między uczniami, jest to słaby wynik, ale aż 80% powiedziało, że nie było ofiarą bójki. 55% odpowiedziało, że nie było świadkiem pobicia rówieśnika i aż 86%, że nie było ofiarą pobicia. Problemem okazuje się zjawisko wyśmiewania, przezywania i zaczepiania, ponieważ uczeń świadkiem zdarzenia jest raczej często a i sam bywa ich adresatem. Szantaż, straszenie i wyłudzanie to rzadkie zjawisko w naszej szkole. 87% powiedziało, że taka sytuacja nie miała miejsca. Kradzież to zdarzenie, które zdaniem uczniów raczej nie ma miejsca. Również 87% stwierdziło, że nie było ofiarą kradzieży. Uczniowie stwierdzili, że częstotliwość zjawisk niepożądanych w szkole jest niewielka. Szczególne działania powinny dotyczyć kształcenia postaw wzajemnego szacunku, tolerancji i więzi koleżeńskich. PYTANIE IV W jakim stopniu relacje między uczniami i nauczycielami oparte są na wzajemnym szacunku i zaufaniu? Wśród ankietowanych uczniów 15% odpowiedziało, że ma bardzo dobre relacje z nauczycielami, a 27% raczej dobre. Jednak aż 7% i 8% uczniów wypowiedziało się nie i raczej nie. 43% ankietowanych uczniów uznało, że ich relacje z nauczycielami są czasem dobre, czasem nie. Większość rodziców relacje uczeń nauczyciel ocenia jako poprawne, aż 25% i 43% wypowiedziało się tak i raczej tak. Wśród ankietowanych rodziców nie było odpowiedzi nie, a tylko 4% to raczej nie. Nauczyciele ocenili relacje z uczniami w 60% na tak i 35% - raczej tak, czyli jako bardzo dobre i dobre. Podobne spostrzeżenia na temat relacji uczeń - nauczyciel mają pracownicy szkoły. Wśród ankietowanych pracowników szkoły 72% odpowiedziało tak i 28% raczej tak. Innych odpowiedzi nie było, co świadczy o dobrej opinii pracowników szkoły o relacjach uczeń nauczyciel.

6 Pozytywną opinię odnośnie relacji między wszystkimi członkami społeczności szkolnej przedstawiła pani Dyrektor szkoły. Ogólnie relacje między uczniami, a nauczycielami najbardziej surowo i krytycznie ocenili sami uczniowie. WNIOSKI DO DALSZEJ PRACY 1. Szkoła posiada dokumenty, które określają zasady bezpieczeństwa, oraz realizuje programy, które mają zmniejszyć różne zagrożenia. Zespół wychowawczy, pedagog szkolny, wychowawca świetlicy planują i realizują działania z zakresu wychowania, profilaktyki i opieki. W przyszłości należy nadal wdrażać uczniów do stosowania się do przepisów i zasad bezpieczeństwa. 2. Szkoła uważana jest za bezpieczną z określonymi zasadami i procedurami. Poprzez różnorodne działania umacnia poczucie bezpieczeństwa. W przyszłości należy jeszcze skuteczniej wdrażać uczniów do przestrzegania zasad bezpieczeństwa, ciągle uczyć zachowań asertywnych, empatycznych, metod radzenia sobie z agresją oraz wyposażać uczniów w umiejętności kulturalnego zachowania w różnych sytuacjach. 3. Wszyscy ankietowani potwierdzają, że zostali zapoznani z obowiązującymi regulaminami w szkole, które dotyczą bezpieczeństwa oraz, że wychowawcy poszczególnych klas poświęcają lekcje wychowawcze na temat możliwych zagrożeń. Wszystkie osoby dorosłe pracujące w szkole sprawują opiekę nad uczniami i niezwłocznie reagują na zachowania niepożądane. W dalszej pracy należy kontynuować wymienione działania. 4. Atmosfera w szkole jest przyjazna, uczniowie maja poczucie poszanowania swoich praw, akceptacji i szacunku. W przyszłości należy nadal kształcić umiejętność świadomego zrozumienia i tolerancji oraz empatii wśród uczniów. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na zasady koleżeństwa, działania w zespole oraz wzajemnego szacunku wobec siebie. 5. Szkoła współpracuje z różnymi instytucjami, poradniami, policją, działając na rzecz dobra ucznia dziecka. Współpraca ta jest niezbędna, bowiem skuteczność jej realizowania oddziałuje na szkołę w zakresie bezpieczeństwa. Należy nadal współpracować z tymi jednostkami, aby osiągnąć zamierzony cel zapewnienie bezpieczeństwa. 6. Pomimo różnych działań nauczycieli, którzy starają się, aby ich relacje z młodzieżą były dobre, część uczniów wciąż uważa, że relacje uczeń nauczyciel nie są zadowalające. Dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby w codziennej pracy z młodzieżą poprawić te relacje, np. rozmawiać, pomagać rozwiązywać problemy i przede wszystkim słuchać i obserwować. 7. Na terenie szkoły nie ma miejsc niebezpiecznych, jednak zdaniem uczniów, toalety stanowią pomieszczenia, które czasem mogą stanowić zagrożenie bezpieczeństwu ucznia. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na to, co dzieje się w toaletach w trakcie przerw. Wskazane byłoby, żeby zaglądali tam nie tylko nauczyciele pełniący dyżur, ale wszystkie osoby dorosłe, które zauważą coś niepokojącego.

7 Załącznik 1 Jakie działania podejmuje szkoła w celu zapewnienia bezpieczeństwa? Kwestionariusz wywiadu z dyrektorem 1. Czy szkoła posiada dokumenty wewnątrzszkolne regulujące system zapewniania uczniom bezpieczeństwo? Szkoła posiada szereg dokumentów, dla których podstawą prawną jest Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69). W Programie wychowawczym szkoły wiele miejsca poświęcono zagadnieniom dotyczącym bezpieczeństwa. W ramach swojej misji nauczyciel wychowawca uświadamia uczniom konieczność stosowania się do przepisów i zasad bezpieczeństwa w szkole, na wycieczce, w ruchu drogowym. Z kolei Szkolny program profilaktyki poprzez opis oddziaływań, które realizują nauczyciele, zmierza do zmniejszenie różnych zagrożeń i ograniczenie niewłaściwych zachowań. W codziennej pracy istotną rolę pełnią regulaminy i procedury, które mają charakter praktyczny. Są to m.in. - procedury postępowania w sytuacji wypadku ucznia w szkole, - procedury interwencji kryzysowej szkoły i nauczycieli Trudne sytuacje w szkole - Regulamin dyżurów nauczycielskich, - Regulamin dyskotek i zabaw szkolnych, - Regulamin wycieczek i innych imprez krajoznawczo turystycznych, - Regulamin organizacji Nocy Filmowej. W szkole w latach był realizowany program z zakresu bezpieczeństwa Bezpieczny gimnazjalista. Autorka programu była pani mgr Agnieszka Jończak pedagog szkolny, pełniący również zadania koordynatora ds. bezpieczeństwa. 2. W jaki sposób szkoła zapewnia dzieciom bezpieczne i przyjazne warunki do nauki? Statut Gimnazjum im. Zjednoczonej Europy w Grabowie nad Prosną określa cele i zadania szkoły. W 5, ust. 1 zawiera zapis mówiący o tym, że gimnazjum m.in. zapewnia szczególną opiekę w zakresie stwarzania warunków bezpieczeństwa. W 8 prezentuje sposoby dbania o bezpieczeństwo uczniów i ochronę ich zdrowie poprzez: 1) dyżury nauczycieli według harmonogramu wywieszonego w pokoju nauczycielskim; 2) zapewnienie opieki na zajęciach lekcyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych; 3) opiekę sprawowaną przez jednego opiekuna na 30 uczniów podczas wycieczek organizowanych na terenie miasta, na 15 uczniów podczas wyjazdów; 4) zgłaszanie, przed wyjazdem na wycieczkę, do policji autokarów w celu dokonania kontroli formalnej oraz technicznej; 5) omawianie zasad bezpieczeństwa na godzinach wychowawczych; 6) szkolenie pracowników w zakresie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także stwarzanie warunków do ich przestrzegania; 7) uwzględnianie w tygodniowym planie zajęć dydaktyczno-wychowawczych równomiernego rozłożenia zajęć w każdym dniu; 8) uwzględnienie zasady różnorodności zajęć w każdym dniu nauki; 9) przestrzeganie zasad niełączenia w kilkugodzinne jednostki lekcyjne zajęć z tego samego przedmiotu, z wyjątkiem przedmiotów, których program tego wymaga; 10) utrzymywanie sal lekcyjnych, korytarzy i urządzeń sanitarnych w stanie sprawności i stałej czystości.

8 W 23 Statut Gimnazjum w Grabowie nad Prosną szczegółowo opisuje wszelkie działania szkoły służące zapewnieniu uczniom bezpieczeństwa. 3. Czy zasięga Pani opinii uczniów na temat bezpieczeństwa w szkole? Czy zgłaszają oni inicjatywy dotyczące modyfikowania działań wychowawczych w tym zakresie? Dyrektor w ramach swoich corocznych zadań, zgodnie ze Statutem Gimnazjum: 1) zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole oraz bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę poza obiektami szkoły, a także podejmuje decyzje o zawieszeniu zajęć dydaktycznych z zachowaniem warunków określonych przepisami; 2) co najmniej raz w roku dokonuje kontroli zapewniania bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z obiektów należących do szkoły, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki oraz określa kierunki ich poprawy. W celu uzyskania pewności, że bezpieczeństwo jest w szkole zapewnione w roku szkolnym 2009/2010 zespół ds. ewaluacji wewnętrznej opracował raport, który stanowił odpowiedź na pytania: czy uczniowie czują się w szkole bezpiecznie, jakie zagrożenia i niewłaściwe zachowania dostrzegają uczniowie, rodzice i nauczyciele oraz jaka jest skuteczność podejmowanych działań zapewniających bezpieczeństwo w szkole. Na podstawie ankietowania przeprowadzonego wśród uczniów i rodziców uzyskano potwierdzenie, że szkoła jest uważana za bezpieczna z jasno określonymi i przestrzeganymi zasadami i procedurami, a podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne są skuteczne. Ponadto raport odniósł się do zagadnień bezpieczeństwa na terenie budynku szkoły i wokół niej. Systematycznie prowadzone okresowe przeglądy oraz roczne i pięcioletnie kontrole stanu technicznego budynku, a także instalacji gazowych i przewodów kominowych, sprawności instalacji elektrycznej i piorunochronnej to istotne działania służące bezpieczeństwu wszystkich użytkowników. Rada Pedagogiczna systematycznie rozważa zagadnienie bezpieczeństwa uczniów. W roku szkolnym 2012/2013, w związku z otwarciem nowej hali sportowej, ustalono zasady opieki nad uczniami przed i po zajęciach wychowania fizycznego. W roku szkolnym 2013/2014, w związku z otwarciem na terenie hali sportowej kawiarenki, konieczne były nowe regulacje w związku z korzystania z niej przez uczniów. Nauczyciele stwierdzili, że gimnazjum nie jest w stanie zatroszczyć się o ucznia w tym obiekcie i uczniowie poza lekcjami wychowania fizycznego nie otrzymali zgody na przebywanie w hali sportowej i dokonywanie tam zakupów. Pozyskiwanie opinii uczniów na temat bezpieczeństwa najczęściej odbywa się poprzez rozmowy z młodzieżą, które są przeprowadzane z ich inicjatywy lub jako działanie o charakterze prewencyjnym. Uczniowie nie zawsze są świadomi niebezpieczeństw, więc upominanie i przestrzeganie ich przed skutkami niewłaściwych zachowań jest jednym z obowiązków nauczycieli. Zdarza się, że uczniowie wychodzą z propozycjami zmian w regulaminach czy procedurach. Propozycje te m.in. dotyczą: - zwalniania się z lekcji, - usprawiedliwiania nieobecności, - spędzania przerw, - organizacji imprez klasowych, szkolnych oraz dyskotek, - uczestnictwa w zajęciach świetlicowych, - organizacji wycieczek szkolnych, - obowiązków ucznia wynikających z dowożenia do szkoły, - funkcjonowania sklepiku szkolnego. 4. Jeśli TAK to, w jaki sposób wykorzystuje Pani informacje uzyskane od uczniów?

9 Opinie uczniów, ich sugestie i prośby są omawiane w gronie wychowawców lub podczas zebrań Rady Pedagogicznej. Nauczyciele chętnie modyfikują działania wychowawcze w taki sposób, by zadowolić uczniów, zapewniając im jednocześnie bezpieczeństwo; dotyczy to np. : - tematyki lekcji wychowawczych, - zawieranych kontraktów, - pomocy koleżeńskiej, - udziału uczniów w zajęciach dodatkowych, imprezach szkolnych, - pracy w wolontariacie i organizacjach. 5. Czy rodzice i szkoła współpracują w kwestii przestrzegania norm i zapewnienia bezpieczeństwa? W sprawach bezpieczeństwa oraz przestrzegania norm społecznych szkoła systematycznie współpracuje z rodzicami. Istotne zapisy prawa wewnątrzszkolnego są konsultowane z Radą Rodziców, która również uczestniczy w modyfikowaniu koncepcji pracy szkoły, mając wpływ na opis realizacji celów, m.in. celu: Zapewnianie uczniom opieki i poczucia bezpieczeństwa, dobro dziecka jako priorytet w podejmowaniu współpracy z rodzicami. W codziennej pracy uzyskanie opinii rodziców ma wpływ na podejmowanie przez szkołę wielu decyzji. Rodzice każdorazowo wyrażają zgodę w istotnych sprawach dotyczących uczestnictwa ich dziecka w zajęciach w szkole i poza szkołą. 6. Na ile w modyfikacji działań wychowawczo-profilaktycznych uwzględnia się inicjatywy rodziców w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa w szkole? Celem analizy działań wychowawczych jest odpowiedź na pytanie, czy przynoszą one efekty. Analizę prowadzi zespół wychowawczy, pedagog i wychowawca świetlicy, a następnie wnioski wykorzystuje się do planowania pracy w obszarze wychowanie, profilaktyki i opieka. Analizy z ostatnich lat pokazały, że aby skuteczniej zapewniać bezpieczeństwo należy m.in.: 1. wdrażać uczniów do przestrzegania procedur, 2. uczyć zachowań asertywnych i metod radzenia sobie z agresją, 3. wyposażyć uczniów w umiejętności kulturalnego zachowania się w rożnych sytuacjach, 4. zapoznawać uczniów z zasadami oceniania zachowania. Wychowawcy, po uwzględnieniu wniosków, opracowują na kolejny rok szkolny plan pracy wychowawczo- profilaktycznej i prezentują rodzicom. Jest to dobry moment do dyskusji, wspólnych ustaleń, omówienia koniecznych zmian i modyfikacji działań wychowawczo-profilaktycznych. Rodzice bardzo chętnie uczestniczą w rozmowach na ten temat, a ich opinie są brane pod uwagę. Ze strony rodziców pojawiają się inicjatywy dotyczące bezpieczeństwa, jednak nie jest ich wiele. Spośród zgłaszanych i wdrożonych w ostatnim czasie można wskazać kilka, np.: 1. uczniowie nie mogą opuszczać szkoły bez uprzedniej zgody rodziców, 2. rodzice są zawiadamiani o złym samopoczuciu dziecka, niespodziewanych zdarzeniach, 3. informacje dotyczące sprawdzania wiadomości i umiejętności nauczyciele zamieszczają w terminarzu e-dziennika, 4. informacje dotyczące zmian w planie zajęć lekcyjnych zamieszczane są w e- Dzienniku przez Wicedyrektora szkoły, 5. rodzice osobiście odbierają w sekretariacie szkoły telefony komórkowe przekazane przez nauczycieli, jeśli uczeń korzystał z nich podczas lekcji.

10 7. Z jakimi instytucjami/organizacjami i w jakim zakresie współpracuje szkoła w realizacji działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa uczniom? Na temat współpracy szkoły realizującej zadania opiekuńczo-wychowawcze z instytucjami i organizacjami wspierającymi jednostki oświatowe w tym zakresie można znaleźć zapis w Statucie Gimnazjum w Grabowie nad Prosną. W 9 ust. 2 znajduje się wykaz tych instytucji: 1. poradnie psychologiczno-pedagogiczne, 2. poradnie specjalistyczne, 3. sąd i kurator sądowy, 4. policja, 5. ośrodki pomocy społecznej, 6. inne instytucje i stowarzyszenia działające na rzecz dziecka. Wśród stowarzyszeń można wymienić Stowarzyszenie Bezpieczny Powiat w Ostrzeszowie, a ponadto szkoła współpracuje z Ochotniczą Strażą Pożarną w Grabowie n. Pr., Państwową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Ostrzeszowie, Ośrodkiem Pomocy Psychologicznej i Terapii Uzależnień Remedium w Ostrzeszowie, placówkami ochrony zdrowia, Domem Dziecka w Ostrzeszowie. Można z całą pewnością stwierdzić, że współpraca z tymi instytucjami i organizacjami jest konieczna, a realizowanie jej w sposób planowy i systematyczny przekłada się na skuteczność oddziaływań szkoły w zakresie zapewniania bezpieczeństwa. 8. Czy podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne są efektywne i wpływają na eliminowanie zagrożeń oraz zwiększenie poczucia bezpieczeństwa? Uważam, że uczniowie czują się w szkole bezpiecznie, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej opierają się na wzajemnym szacunku, życzliwości i akceptacji. Budowaniu poczucia bezpieczeństwa sprzyjają różnorodne działania szkoły: realizacja programów wychowawczego i profilaktyki, lekcje wychowawcze, zajęcia z pedagogiem, pełnienie dyżurów przez nauczycieli, monitoring wewnętrzny, pogadanki z policją, a ponadto próbne alarmy przeciwpożarowe i szkolenia dotyczące udzielania pierwszej pomocy, ale przede wszystkim respektowanie norm społeczno-moralnych. Szkoła kształtuje postawy uczniów, zgodnie z przyjętymi wartościami i zasadami. Zdarzają się sytuacje trudne, niewłaściwe, szkodliwe, ale szkoła niezwłocznie podejmuje działania służące eliminowaniu zagrożeń. Co roku zespół wychowawczy analizuje sytuację wychowawczą i wnioski z tych analiz służą do modyfikowania działań. Z całą pewnością mogę stwierdzić, że podejmowane przez nauczycieli i pracowników szkoły działania mające na celu wzmacnianie pozytywnych postaw i eliminowanie zagrożeń, przyczyniają się do zapewnienia uczniom poczucia bezpieczeństwa.

11 Ankieta dla uczniów PYTANIE Nie Raczej nie 1. Czy w naszej szkole panuje przyjazna atmosfera? 2. Czy uczniowie czują się dobrze, mają poczucie poszanowania swoich praw? 3. Czy uczniowie mają dobre kontakty z nauczycielami? 4. Czy relacje między członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku, zrozumieniu i tolerancji? 5. Czy została(e)ś zapoznana(y) z regułami określającymi zasady bezpieczeństwa? 6. Czy w czasie lekcji w salach panuje porządek, ład organizacyjny i prawidłowy klimat współpracy? 7. Czy na lekcjach wychowania fizycznego stale pozostajesz pod opieką nauczyciela? 8. Czy podczas przerw możesz zwrócić się o pomoc do nauczycieli dyżurujących? 9. Czy w razie potrzeby możesz uzyskać pomoc pedagoga szkolnego? 10. Czy nauczyciele nadzorują przejście uczniów do stołówki na obiad? 11. Czy w czasie wycieczek, dyskotek i innych imprez, uczniami opiekują się nauczyciele i rodzice? 12. Czy w każdej chwili możesz zwrócić się o pomoc do higienistki szkolnej? 13. Czy w holu głównym dyżuruje pani woźna i kontroluje wejścia do szkoły? 14. Czy sprawnie działa system kontroli zwolnień z części lekcji i wcześniejszych wyjść do domu? 15. Czy wychowawca interesuje się Twoimi problemami i udziela Ci wsparcia? 16. Czy wychowawca integruje zespół klasowy i pomaga rozwiązywać konflikty w klasie? 17. Czy na zachowania agresywne i niepożądane niezwłocznie reagują osoby dorosłe w szkole? 18. Czy możesz brać udział w dyskusjach i wyrażać swoje opinie? Czasem tak czasem nie Raczej tak Załącznik Tak 9% 4% 42% 23% 22% 12% 10% 21% 38% 19% 7% 8% 43% 27% 15% 16% 7% 34% 28% 15% 6% 4% 2% 24% 64% 9% 4% 38% 23% 26% 9% 3% 18% 16% 54% 7% 3% 13% 26% 51% 3% 1% 7% 16% 73% 6% 2% 5% 20% 67% 8% 2% 3% 24% 63% 8% 4% 19% 20% 49% 3% 4% 5% 15% 73% 21% 3% 11% 22% 43% 12% 11% 13% 26% 38% 6% 6% 20% 18% 50% 8% 1% 17% 31% 43% 13% 5% 13% 34% 35%

12 19. Czy podczas jazdy autobusem do/ze szkoły sprawowana jest należyta opieka? 20. Czy czujesz się bezpiecznie na przystanku, oczekując po lekcjach na przyjazd autobusu? 21. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś świadkiem bójki pomiędzy uczniami? 22. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś świadkiem pobicia ucznia przez kilku rówieśników? 23. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś świadkiem wyśmiewania, przezywania, zaczepiania? 24. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś świadkiem straszenia, szantażu lub wyłudzania pieniędzy? 25. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś świadkiem kradzieży? 26. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś ofiarą bójki? 27. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś ofiarą pobicia przez kilku rówieśników? 28. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś ofiarą wyśmiewania, przezywania, zaczepiania? 29. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś ofiarą straszenia, szantażu lub wyłudzania pieniędzy? 30. Czy możesz powiedzieć, że na terenie szkoły byłe(a)ś ofiarą kradzieży? 31. Czy według Ciebie teren przed budynkiem szkoły należy do miejsc niebezpiecznych? 10,5% 2,6% 5,5% 23,6% 57,8% 12,1% 2,7% 6,7% 13,7% 64,8% 24% 31% 28% 9% 8% 55% 25% 13% 3% 4% 15% 18% 31% 15% 21% 66% 15% 11% 2% 6% 78% 10% 5% 4% 3% 80% 10% 3% 1% 6% 86% 5% 4% 1% 4% 57% 19% 13% 4% 7% 87% 3% 2% 4% 4% 87% 2% 4% 1% 6% 55% 24% 9% 12% 32. Czy według Ciebie teren za szkołą, 56% 22% 9% 13% boisko jest miejscem niebezpiecznym? 33. Czy według Ciebie korytarze, klatki 56% 21% 9% 14% schodowe są miejscem niebezpiecznym w szkole? 34. Czy według Ciebie toalety są miejscem 43% 27% 11% 19% niebezpiecznym w szkole? 35. Czy według Ciebie przejście do hali sportowej, szatnie są miejscem niebezpiecznym w szkole? 72% 10% 8% 10% Pytanie otwarte 36. Jeżeli według Ciebie istnieją jeszcze inne miejsca niebezpieczne w szkole, to proszę wymień jakie? Uczniowie nie wymienili takich miejsc.

13 Ankieta dla rodziców - 49 PYTANIE Nie Raczej nie 1. Czy zgadzacie się państwo ze stwierdzeniem że w naszej szkole panuje przyjazna atmosfera? 2. Czy uczniowie czują się dobrze, mają poczucie poszanowania swoich praw? 3. Czy uczniowie mają dobre kontakty z nauczycielami? 4. Czy relacje między członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku, zrozumieniu i tolerancji? 5. Czy państwa dziecko zostało zapoznane z regułami określającymi zasady bezpieczeństwa? 6. Czy w czasie lekcji w salach panuje porządek, ład organizacyjny i prawidłowy klimat współpracy? 7. Czy na lekcjach wychowania fizycznego stale pozostajesz pod opieką nauczyciela? 8. Czy podczas przerw możesz zwrócić się o pomoc do nauczycieli dyżurujących? 9. Czy państwa dziecko w razie potrzeby może uzyskać pomoc pedagoga szkolnego? 10. Czy wychowawca świetlicy wraz z nauczycielami nadzoruje przejście do stołówki na obiad? 11. Czy według Państwa w czasie wycieczek, dyskotek i innych imprez zapewniona jest właściwa opieka nad uczniami? 12. Czy państwa dziecko w każdej chwili może zwrócić się o pomoc do higienistki? Czasem tak czasem nie Załącznik 3 Raczej tak Tak 0% 0% 27% 46% 27% 0% 8% 14% 41% 37% 0% 4% 28% 43% 25% 2% 6% 24% 35% 33% 0% 0% 2% 16% 82% 0% 2% 26% 44% 28% 0% 2% 16% 23% 59% 0% 0% 6% 26% 68% 0% 0% 2% 14% 84% 0% 2% 0% 14% 84% 0% 0% 2% 22% 76% 2% 2% 12% 18% 66% 13. Czy w holu głównym dyżuruje pani woźna? 0% 0% 8% 16% 76% 14. Czy według Państwa sprawnie działa system kontroli zwolnień z części lekcji i wcześniejszych wyjść do domu? 15. Czy według państwa wychowawca interesuje się problemami Państwa dziecka i udziela Ci wsparcia? 16. Czy według państwa wychowawca integruje zespół klasowy i pomaga rozwiązywać konflikty w klasie? 17. Czy według państwa na zachowania agresywne i niepożądane niezwłocznie reagują osoby dorosłe w szkole? 8% 2% 8% 16% 66% 2% 2% 16% 21% 59% 0% 0% 8% 29% 63% 0% 4% 16% 25% 55%

14 18. Czy państwa dziecko może brać udział w dyskusjach i wyrażać swoje opinie? 19. Czy według Państwa podczas jazdy autobusem do/ze szkoły sprawowana jest należyta opieka? 20. Czy Państwa dziecko czuje się bezpiecznie na przystanku, oczekując po lekcjach na przyjazd autobusu? 21. Czy możecie Państwo stwierdzić, że wasze dziecko było świadkiem bójki pomiędzy uczniami na terenie szkoły? 22. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko, było świadkiem pobicia ucznia przez kilku rówieśników? 23. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko, było świadkiem wyśmiewania, przezywania, zaczepiania? 24. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko było świadkiem straszenia, szantażu lub wyłudzania pieniędzy? 25. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko było świadkiem kradzieży? 26. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko było ofiarą bójki? 27. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko było ofiarą pobicia przez kilku rówieśników? 28. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko było ofiarą wyśmiewania, przezywania, zaczepiania? 29. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko było ofiarą straszenia, szantażu lub wyłudzania pieniędzy? 30. Czy na terenie szkoły Państwa dziecko było ofiarą kradzieży? 31. Czy teren przed budynkiem szkolnym należy do miejsc bezpiecznych? 32. Czy teren za szkołą boisko miejscem bezpiecznym dla uczniów? 33. Czy korytarze, klatki schodowe, są miejscami bezpiecznymi dla uczniów? 34. Czy toalety w szkole według Państwa są miejscem niebezpiecznym dla uczniów? 35. Czy przejście do hali sportowej, szatnie są według Państwa miejscami bezpiecznymi dla uczniów? 2% 2% 16% 27% 53% 12% 0% 4% 22% 62% 12% 0% 4% 20% 64% nigdy rzadko niekiedy często bardzo często 31% 41% 24% 2% 2% 67% 31% 2% 0% 0% 31% 20% 33% 10% 6% 80% 18% 2% 0% 0% 94% 4% 0% 0% 2% 86% 4% 8% 0% 2% 98% 2% 0% 0% 66% 18% 16% 0% 0% 92% 4% 4% 0% 0% 88% 10% 2% 0% 0% tak raczej raczej nie tak nie 53% 39% 6% 2% 57% 41% 0% 2% 55% 37% 6% 2% 44% 44% 8% 4% 51% 45% 2% 2%

15 Ankieta dla nauczycieli -17 Lp. PYTANIE nie raczej nie 1. Czy uważa Pani/Pan, że w naszej szkole panuje przyjazna atmosfera? 2. Czy uważa Pani/Pan, że uczniowie mają poczucie poszanowania swoich praw? 3. Czy uważa Pani/Pan, że uczniowie mają dobre kontakty z nauczycielami? 4. Czy uważa Pani/Pan, że relacje między członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku, zrozumieniu i tolerancji? 5. Czy może Pani/Pan powiedzieć, że uczniowie zostali zapoznani z regulaminami określającymi zasady bezpieczeństwa? 6. Czy może Pani/Pan powiedzieć, że w czasie lekcji w salach lekcyjnych panuje porządek, ład organizacyjny i prawidłowy klimat współpracy? 7. Czy uważa Pani/Pan, że podczas przerw uczeń może zwrócić się o pomoc do nauczycieli dyżurujących? 8. Czy uważa Pani/Pan, że w razie potrzeby uczeń może uzyskać pomoc pedagoga szkolnego? 9. Czy uważa Pani/Pan, że wychowawca świetlicy wraz z nauczycielami nadzoruje przejście uczniów do stołówki na obiad? 10. Czy uważa Pani/Pan, że uczniowie podczas wycieczek, dyskotek i innych imprez szkolnych mają zapewnioną opiekę nauczycieli? 11. Czy uważa Pani/Pan, że uczniowie w każdej chwili mogą zwrócić się o pomoc do higienistki szkolnej? 12. Czy uważa Pani/Pan, że dyżur pani woźnej w holu szkoły i kontrola wejścia do szkoły jest prawidłowa? 13. Czy uważa Pani/Pan, że w szkole sprawnie działa system kontroli zwolnień z części lekcji i wcześniejszych wyjść do domu? czasem tak czasem nie raczej tak Załącznik 4 tak 0% 0% 0% 29% 71% 0% 0% 0% 35% 65% 0% 0% 5% 35% 60% 0% 0% 30% 47% 23% 0% 0% 0% 5% 95% 0% 0% 12% 41% 47% 0% 0% 0% 5% 95% 0% 0% 0% 5% 95% 0% 0% 0% 5% 95% 0% 0% 0% 0% 100% 0% 0% 0% 35% 65% 0% 0% 12% 23% 65% 0% 0% 12% 12% 76%

16 14. Czy uważa Pani/Pan, że wychowawcy interesują się problemami uczniów i udzielają im wsparcia? 15. Czy uważa Pani/Pan, że wychowawcy integrują zespół klasowy i pomagają rozwiązywać konflikty w klasie? 16. Czy uważa Pani/Pan, że na zachowania agresywne i niepożądane w szkole niezwłocznie reagują osoby dorosłe? 17. Czy uważa Pani/Pan, że uczniowie mogą brać udział w dyskusjach i wyrażać swoje opinie? 18. Czy uważa Pani/Pan, że podczas jazdy autobusem do/ze szkoły mają zapewnioną należytą opiekę? 0% 0% 0% 29% 71% 0% 0% 0% 29% 71% 0% 0% 0% 35% 65% 0% 0% 0% 35% 65% 0% 0% 15% 20% 65% nigdy rzadko niekiedy często bardzo często 19. Czy Pani/Pan była/był świadkiem 54% 25% 3% 0% 18% bójki pomiędzy uczniami? 20. Czy Pani/Pan była/był świadkiem 88% 6% 0% 0% 6% pobicia ucznia przez kilku rówieśników? 21 Czy Pani/Pan była/był świadkiem 18% 6% 35% 12% 29% wyśmiewania, przezywania i zaczepiania się przez uczniów? 22. Czy Pani/Pan była/był świadkiem 18% 6% 54% 12% 10% straszenia, szantażu lub wyłudzania pieniędzy na terenie szkoły? 23. Czy Pani/Pan była/był świadkiem 58% 18% 6% 12% 6% kradzieży na terenie szkoły? Czy według Pani/Pana miejscem nie raczej raczej tak niebezpiecznym nie tak 24. jest teren przed budynkiem szkoły? 35% 27% 12% 26% 25. jest teren za szkołą, boisko? 48% 18% 18% 14% 26. są korytarze, klatki schodowe? 50% 20% 18% 14% 27. Czy według Pani/Pana miejscem 25% 43% 18% 14% niebezpiecznym w szkole są toalety? 28. Czy według Pani/Pana miejscem niebezpiecznym w szkole jest przejście do hali sportowej i szatnie? 35% 57% 8% 0% Pytanie otwarte 29. Czy według Pani/Pana są inne miejsca w szkole zagrażające bezpieczeństwu uczniów? Jeśli tak, to proszę wymienić. Nie ma takich miejsc - 95%, Schody z I piętra do holu przed salą gimnastyczną - 2%, Miejsce między dolnym korytarzem a wyjściem na boisko 3%

17 Ankieta dla pracowników 7 PYTANIE nie Raczej nie 1. Czy zgadzacie się Państwo ze stwierdzeniem, że w naszej szkole panuje przyjazna atmosfera? 2. Czy uczniowie czują się dobrze, mają poczucie poszanowania swoich praw? 3. Czy uczniowie mają dobre kontakty z nauczycielami? 4. Czy relacje między członkami społeczności są oparte na wzajemnym szacunku, zrozumieniu i tolerancji? 5. Czy podczas przerw sprawowane są dyżury przez nauczycieli? 6. Czy nauczyciele nadzoruje przejście do stołówki na obiad? 7. Czy w holu głównym dyżuruje pani woźna i kontroluje wejścia do szkoły? 8. Czy na zachowania agresywne i niepożądane niezwłocznie reagują osoby dorosłe w szkole? Czy na terenie szkoły byliście Państwo Czasem tak czasem nie Załącznik 5 Raczej tak Tak 0% 0% 0% 14% 86% 0% 0% 0% 10% 90% 0% 0% 0% 28% 72% 0% 0% 0% 10% 90% 0% 0% 0% 0% 100% 0% 0% 0% 0% 100% 0% 0% 0% 0% 100% 0% 0% 0% 0% 100% nigdy rzadko niekiedy często bardzo często świadkami: 9. bójki pomiędzy uczniami? 72% 28% 0% 0% 0% 10. pobicia ucznia przez kilku rówieśników? 86% 14% 0% 0% 0% 11. wyśmiewania, przezywania, zaczepiania? 72% 28% 0% 0% 0% 12. straszenia, szantażu lub wyłudzania 86% 14% 0% 0% 0% pieniędzy? 13. kradzieży? 72% 28% 0% 0% 0% Czy według Państwa: nie raczej raczej tak nie tak 14. teren przed budynkiem szkolnym należy do 86% 0% 14% 0% miejsc niebezpiecznych? 15. teren za szkołą boisko jest miejscem 86% 14% 0% 0% niebezpiecznym dla uczniów? 16. korytarze, klatki schodowe, są miejscami 86% 14% 0% 0% niebezpiecznymi dla uczniów? 17. toalety w szkole są miejscem 28% 14% 58% 0% niebezpiecznym dla uczniów? 18. przejście do hali sportowej, szatnie są miejscami niebezpiecznymi dla uczniów? 72% 28% 0% 0%

18 Załącznik 6 Dla zilustrowaniu odpowiedzi przez ankietowanych wybrano 3 pytania i przedstawiono je graficznie. 1. Atmosfera panująca w szkole

19 2. Dobre kontakty uczniów z nauczycielami

20 3. Relacje między członkami społeczności szkolnej