Dziennik Ekonomiczny. Rekordowo niskie bezrobocie. Analizy Makroekonomiczne. 26 października 2016

Transkrypt

1 Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne 26 października 216 Rekordowo niskie bezrobocie Temat dnia: Rekordowo niskie bezrobocie Stopa bezrobocia rejestrowanego obniżyła się we wrześniu do,3 wobec,4 (dane skorygowane) w sierpniu i osiągnęła minimum od maja 1991 r. Trend spadkowy bezrobocia osłabił się do -1,4pp r/r (vs. -1,5pp r/r w sierpniu). Po wyeliminowaniu czynników sezonowych stopa bezrobocia obniżyła się według naszych szacunków o -,1pp m/m do,7. Przegląd wydarzeń gospodarczych: POL: Polska awansowała na 24. miejsce w rankingu Doing Business z 25. miejsca przed rokiem. (Bank Światowy) [PAP, ] HUN: Zgodnie z oczekiwaniami MNB pozostawił stopy procentowe na niezmienionym poziomie (,9). Jednocześnie MNB obniżył jednodniową stopę pożyczkową do 1,5 z 1,15. [Reuters, ] POL: Należy się spodziewać, że tempo wzrostu PKB w 3q16 było nieco niższe niż 3,1 odnotowane za I półrocze oceniła M. Jeznach, dyrektor Departamentu Rachunków Narodowych GUS. [PAP, ] POL: W przypadku banków komercyjnych wpływ zmian stóp procentowych na zyskowność wynika w dużej mierze z niedopasowania terminów, przeszacowania aktywów i pasywów. Dodatnia luka stopy procentowej, jaka występuje w bankach polskich powoduje, że w krótkim okresie obniżki stóp procentowych powodują spadek wyników odsetkowych. (...) Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że dostosowania marży odsetkowej netto banków do obniżek stóp procentowych przebiegają średnio w ciągu 12 miesięcy. ( ) NBP nie identyfikuje obecnie na rynku niepokojących w skali makro nierównowag cen aktywów, które można byłoby przypisać niskiemu poziomowi stóp procentowych. (...) Utrzymujący się niski poziom stóp na świecie może generować poważne wyzwania dla stabilności finansowej. (...) W tym kontekście istotne jest zachowanie dobrej odporności systemu bankowego na szoki oraz odpowiedzialne zarządzanie ryzykiem, jak również unikanie rozwiązań regulacyjnych mogących negatywnie wpłynąć na bufory kapitałowe instytucji finansowych i zdolność do ich tworzenia. (A. Trzecińska, wiceprezes NBP) [PAP, ] Dziś w kalendarzu: USA: 16: sprzedaż nowych domów we wrześniu (konsensus: 61 tys. vs. 69 tys.). Główny Ekonomista Piotr Bujak piotr.bujak@pkobp.pl tel Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Marcin Czaplicki Ekonomista tel Michał Rot Ekonomista tel Karolina Sędzimir Ekonomista tel Realny PKB () 3,9 3,2 Produkcja przemysł. () 4,9 5,2 Stopa bezrobocia () 9,7,4 Inflacja CPI () -,9 -,6 Inflacja bazowa (),3 -,2 Wykres dnia: Dynamika podjęcia pracy oferowanej przez urzędy pracy 3mma, r/r 3mma, r/r praca subsydiowana (L) praca niesubsydiowana (P) sty sty 1 sty 12 sty 14 sty Podaż pieniądza M3 () 9,1 9,6 Saldo obrotów bieżących (PKB) -,3 -,3 Deficyt fiskalny (PKB)* -2,6-2,2 Dług publiczny (PKB)* 51,1 54,2 Stopa referencyjna () 1,5 1,5 EUR-PLN 4,26 4,4 Źródło: GUS, NBP, MF, Prognozy PKO BP (DAE); Prognozy PKO BP (BSR); *ESA21.

2 Rekordowo niskie bezrobocie Stopa bezrobocia rejestrowanego obniżyła się we wrześniu do,3 wobec,4 (dane skorygowane) w sierpniu i osiągnęła minimum od maja 1991 r. Trend spadkowy bezrobocia osłabił się do -1,4pp r/r (vs. -1,5pp r/r w sierpniu). Po wyeliminowaniu czynników sezonowych stopa bezrobocia obniżyła się według naszych szacunków o -,1pp m/m do,7. Stopa bezrobocia rejestrowanego obniżyła się we wrześniu do,3 z,4 w sierpniu i osiągnęła minimum od maja 1991 r. Dane w okresie grudzień 215- sierpień 216 zostały skorygowane przeciętnie miesięcznie o -,1pp w związku z corocznym przeszacowaniem liczby pracujących. Spadek wskaźnika w skali miesiąca (-,1pp m/m) był taki sam jak średni spadek wskaźnika dla września w ostatnich 5 latach (-,1pp). Do dalszego zmniejszenia bezrobocia przyczyniły się: (1) wysoki popyt na pracę (dynamika zatrudnienia zwiekszyła się do 3,2 r/r we wrześniu vs. 3,1 r/r w sierpniu, przy znacznej liczbie ofert pracy 19 tys. w końcu miesiąca, +, r/r oraz wysokiej liczbie ofert pracy zgłoszonych w ciągu miesiąca 139 tys., +11,9 r/r, przy zwiększeniu odpływu z bezrobocia o 24, m/m do 225 tys., jednak pozytywne oddziaływanie tego czynnika było osłabione przez wyższy napływ do bezrobocia o 21,2 m/m do 22 tys.), (2) programom aktywizacyjnym realizowanym przez urzędy pracy (osłabiła się dynamika podejmowania pracy subsydiowanej 3mma +17,3 r/r wobec +4,7 r/r w sierpniu, przy wyhamowaniu spadku podjęć pracy niesubsydiowanej 3mma -9,6 r/r vs. -21,4 r/r w sierpniu). Trend spadkowy bezrobocia osłabił się do -1,4pp r/r (vs. -1,5pp r/r w sierpniu). Szacujemy, że po wyeliminowaniu czynników sezonowych stopa bezrobocia obniżyła się we wrześniu o -,1pp m/m do,7, osiągając rekordowo niski poziom. Wskaźnik napięć na rynku pracy (liczba ofert pracy przypadająca na bezrobotnego, odsez. por. wykres obok) ponownie lekko wzrósł. Pozytywne dane z rynku pracy skłoniły nas do obniżenia prognozy stopy bezrobocia w końcu br. do,4, przy przewidywanym spadku bezrobocia jeszcze w październiku oraz rozpoczęciu łagodnego sezonowego wzrostu od listopada (przy spadkowym trendzie rocznym utrzymującym się na poziomie ok. -1,3pp r/r w końcowych miesiącach roku). Dane o zatrudnieniu z przedsiębiorstwach w sekcjach wskazują na wzrost zatrudnienia m.in. w przemyśle (+7 tys. m/m). Dynamika podjęcia pracy oferowanej przez urzędy pracy Stopa bezrobocia rejestrowanego sty- sty-1 sty-12 sty-14 sty-16 Stopa bezrobocia rejestrowanego we wrześniu w latach , 2, 15, 1, 5, Relacja popytu do podaży na rynku pracy vs. realny wzrost płac stopa bezrobocia rejestrowanego nsa stopa bezrobocia rejestrowanego sa stopa bezrobocia rejestrowanego we wrześniu, realny wzrost płac, r/r, 3mma oferty pracy k.o./bezrobotni, sa, (P) -2 sty sty 1 sty 12 sty 14 sty mma, r/r 3mma, r/r praca subsydiowana (L) praca niesubsydiowana (P) sty sty 1 sty 12 sty 14 sty 16-3

3 Przegląd wydarzeń gospodarczych POL: Rząd przyjął projekt ustawy o waloryzacji emerytur i rent. Najniższe emerytury, renty rodzinne i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy zostaną podniesione do 1 zł. (CIR) [PAP, ] POL: Rząd przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, w którym zaproponowano utrzymanie dotychczasowej wysokości stawek podatku ( i 23) do końca 21 r. (CIR) [PAP, ] POL: Polska awansowała na 24. miejsce w rankingu Doing Business z 25. miejsca przed rokiem. (Bank Światowy) [PAP, ] HUN: Zgodnie z oczekiwaniami MNB pozostawił stopy procentowe na niezmienionym poziomie (,9). Jednocześnie MNB obniżył jednodniową stopę pożyczkową do 1,5 z 1,15. [Reuters, ] POL: Nie ma obecnie terminu, od kiedy MinFin chciałby wprowadzić modyfikację w konstrukcji podatku od instytucji finansowych, ale to rozważa. Optymalny wariant to odniesienie się do stanu aktywów na koniec roku. Resort finansów nie prowadzi obecnie żadnych prac nad nowymi podatkami sektorowymi. (W. Janczyk, wiceminister finansów) [PAP, ] POL: Należy się spodziewać, że tempo wzrostu PKB w 3q16 było nieco niższe niż 3,1 odnotowane za I półrocze oceniła M. Jeznach, dyrektor Departamentu Rachunków Narodowych GUS. [PAP, ] POL: Przedłużający się okres niskich stóp procentowych na świecie niesie za sobą różne ryzyka i wpływa różnie na poszczególnych uczestników rynku finansowego. (...) Różnice wynikają z odmienności w charakterze działalności poszczególnych typów instytucji oraz modelach biznesowych. (...) W przypadku banków komercyjnych wpływ zmian stóp procentowych na zyskowność wynika w dużej mierze z niedopasowania terminów, przeszacowania aktywów i pasywów. Dodatnia luka stopy procentowej, jaka występuje w bankach polskich powoduje, że w krótkim okresie obniżki stóp procentowych powodują spadek wyników odsetkowych. (...) Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że dostosowania marży odsetkowej netto banków do obniżek stóp procentowych przebiegają średnio w ciągu 12 miesięcy. Poprawa wyniku odsetkowego, którą obserwujemy w ostatnich miesiącach to jest właśnie wynik dostosowania się już do tego procesu zmian stóp procentowych i miejmy nadzieję, że jest to już wynik zakończenia dostosowywania się banków do zmiany stóp procentowych, która miała miejsce w marcu ubiegłego roku. (...) NBP nie identyfikuje obecnie na rynku niepokojących w skali makro nierównowag cen aktywów, które można byłoby przypisać niskiemu poziomowi stóp procentowych. (...) Nie obserwujemy też negatywnego wpływu niskich stóp na rynek nieruchomości. (...) Utrzymujący się niski poziom stóp na świecie może generować poważne wyzwania dla stabilności finansowej. (...) W tym kontekście istotne jest zachowanie dobrej odporności systemu bankowego na szoki oraz odpowiedzialne zarządzanie ryzykiem, jak również unikanie rozwiązań regulacyjnych mogących negatywnie wpłynąć na bufory kapitałowe instytucji finansowych i zdolność do ich tworzenia. (A. Trzecińska, wiceprezes NBP) [PAP, ] 3

4 Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Kraj Poprzednie dane Konsensus Odczyt/ PKO BP Komentarz Poniedziałek, 24 października PMI przetwórstwo (paź, wst.) PMI przetwórstwo (paź, wst.) 9:3 1: GER EMU 54,3 pkt. 52,6 pkt. 54,2 pkt. 52,6 pkt. 55,1 pkt. 53,3 pkt. PMI dla przemysłu wzrósł w obu największych gospodarkach strefy euro: w Niemczech do 55,1 pkt. (najwyżej od prawie 3 lat, czyli od momentu rozpoczęcia kryzysu na Ukrainie), natomiast we Francji do 51,3 pkt. (jest to trzeci najwyższy odczyt od połowy 211 r.) Dzisiejsze dane są pozytywnym sygnałem dla krótkoterminowych perspektyw polskiego eksportu. PMI przetwórstwo (paź, wst.) 15:45 USA 51,5 pkt. 51,7 pkt. 53,2 pkt. Wzrost indeksu przy silnym wzroście komponentu nowych zamówień. Subindeks zakupów znalazł się po raz pierwszy powyżej 5 pkt. (51,5 pkt.) od listopada 215 r. Wtorek, 25 października Stopa bezrobocia (wrz) 1: POL,5,4,3 Indeks Ifo (paź) 1: GER 19,5 pkt. 19,4 pkt. 11,5 pkt. Decyzja MNB (paź) 14: HUN,9,9,9 Indeks S&P Case Shiller (sie) 15: USA 5, r/r 5,1 r/r 5,1 r/r Środa, 26 października Sprzedaż nowych domów (wrz) 16: USA 69 tys. 61 tys. -- Czwartek, 27 października Zasiłki bezrobotnych 14:3 USA 26 tys. 261 tys. -- Piątek, 2 października Inflation HICP (paź, wst.) 14: GER,5 r/r,6 r/r -- PKB (3q16, wst.) 14:3 USA 1,4 k/k saar 2,5 k/k saar -- Bazowa PCE (3q16, wst.) 14:3 USA 1, r/r 1,6 r/r -- Źródło: GUS, NBP, Parkiet, PAP, Reuters, PKO Bank Polski. Stopa bezrobocia osiągnęła najniższy od 25 lat poziom, mimo nieco słabszej dynamiki spadku (-1,4 pp. r/r vs. -1,5 pp. r/r) Optymizm niemieckiego biznesu wzrósł w przemyśle i produkcji budowlanej. Dynamika subkomponentu oceny przyszłej sytuacji przez producentów napędziła wzrost indeksu, co jest dobrą wiadomością dla polskich eksporterów. Węgierska Rada Polityki Pieniężnej nie zmieniła głównej stopy referencyjnej, jednak lekko poluzowała politykę monetarną zmniejszając stopę pożyczek O/N z 1,15 do 1,5, co ma również zwiększyć płynność systemu bankowego. Właściwie niezmieniona dynamika indeksu nie zaskoczyła, co wskazuje na stabilny wzrost cen domów na amerykańskim rynku, który wyniósł w tym roku 1,4. Implikowana roczna stopa wzrostu sprzedaży oczekiwana przez analityków to 33, co potwierdza siłę rynku mieszkaniowego, dla którego największe (ponad 5) znaczenie ma sprzedaż na amerykańskim Południu. Rynek pracy nadal jest najbardziej dynamicznym rynkiem w USA, co znajduje potwierdzenie w cotygodniowych danych o zasiłkach. Będzie to 6. tydzień z odczytem poniżej 3 tys. Najprawdopodobniej zharmonizowana inflacja konsumencka osiągnie dynamikę,6 r/r najwyższy odczyt od maja 215 r., na co mogą wskazywać rosnące ceny energii i usług. Może to oznaczać powrót na stałe zwyżkowej tendencji inflacyjnej w Niemczech. Wskaźnik Atlanta Fed wskazuje na wzrost PKB w USA w 3q w wysokości 2, k/k saar. Największym pozytywnym wkładem we wzrost będzie konsumpcja, wspierana wzrostem płac, na co powinien wskazać wysoki odczyt PCE. Słaba działalność inwestycyjna pozostaje największym zagrożeniem dla stabilność amerykańskiego wzrostu. 4

5 Dane i prognozy makroekonomiczne 16-cze 16-lip 16-sie 16-wrz 3q15 4q15 1q16 2q Sfera realna PKB ( r/r) x x x x 3,4 4,3 3, 3,1 3,9 3,2 Popyt krajowy ( r/r) x x x x 3, 4,5 4,1 2,4 3,4 2,7 Spożycie indywidualne ( r/r) x x x x 3,1 3, 3,2 3,3 3,2 3,2 Inwestycje w środki trwałe ( r/r) x x x x 4,4 4,4-1, -4,9 6,1-3,2 Sprzedaż krajowa ( r/r)* x x x x 2,9 4,4 2, 1,6 3,6 2, Zapasy (pkt. proc.) x x x x,1,1 1,3,5 -,2,7 Eksport netto (pkt. proc.) x x x x,4 -,1 -,9,,6,4 Produkcja przemysłowa ( r/r) 6, -3,4 7,5 3,2 4,3 6,6 3, 5,7 4,9 5,2 Produkcja budow.-montażowa ( r/r) -13, -1, -2,5-15,3,5-1,5-11,6-13,9 2, x Sprzedaż detaliczna (realnie, r/r) 6,5 4,4 7, 6,3 2,6 4,4 4,4 5,7 3,7 x PKB (mld PLN) x x x x Rynek pracy Stopa bezrobocia rejestrowanego^(),7,5,4,3 9,7 9,7 9,9,7 9,7,4 Zatrudnienie przedsiębiorstwa ( r/r) 3,1 3,2 3,1 3,2 1, 1,2 2,5 2,9 1,3 2,7 Płace przedsiębiorstwa ( r/r) 5,3 4, 4,7 3,9 3,6 3,4 3,7 4,7 3,5 4,1 Procesy inflacyjne Inflacja CPI ( r/r) -, -,9 -, -,5 -,7 -,6 -,9 -,9 -,9 -,6 Inflacja bazowa ( r/r) -,2 -,4 -,4 -,4,4,2 -,2 -,3,3 -,2 15 średnia obcięta ( r/r) -,3 -,3 -,2 -,1, -,1 -,5 -,4 -,1 x Inflacja PPI ( r/r) -,7 -,5 -,1,2-2,4-1,6-1,5 -, -2,2 -,1 Agregaty monetarne^ Podaż pieniądza M3 (mld PLN) 12,9 124, 124,6 129,4 117,5 1155,4 1162,6 12,9 1155,4 1265, Podaż pieniądza M3 ( r/r) 11,4 1,7 1,1 9,3,4 9,1 9,1 11,4 9,1 9,6 Podaż pieniądza M3 realnie ( r/r) 12,2 11,6 1,9 9, 9,2 9,6 1, 12,2 9,6 9,1 Kredyty ogółem (mld PLN) 115,2 115,9 116, 1116, 17,2 177,3 1,4 115,2 177,3 1122,1 Kredyty ogółem ( r/r) 4,9 5, 4,2 4,3 7,4 7, 4,6 4,9 7, 4,2 Depozyty ogółem (mld PLN) 113, 111, 1111,1 112,6 126,1 146,1 179,5 113, 146,1 1139,7 Depozyty ogółem ( r/r) 11,6 11,1 1,6 9,2 7,6 7,6 9,1 11,6 7,6,9 Bilans płatniczy Rachunek obrotów bieżących (PKB) -,6 -,5 -,6 -,6 -,4 -,2 -,2 -,3 -,3 -,3 Bilans handlowy ( PKB),7,7,6,6 -,1,5,4,7,5,5 Bezpośrednie inwestycje zagr. (PKB) 2,4 2,5 2,5 2,,7,9 1, 1,3,7 1,7 Polityka fiskalna Deficyt fiskalny ( PKB) x x x x x x x x -2,6-2,2 Dług publiczny ( PKB) x x x x x x x x 51,1 54,2 Polityka pieniężna Stopa referencyjna NBP^ () 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 Stopa lombardowa^ () 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 2,5 Stopa depozytowa^ (),5,5,5,5,5,5,5,5,5,5 WIBOR 3M x^ () 1,71 1,71 1,71 1,71 1,73 1,73 1,67 1,71 1,73 1,7 WIBOR 3M x^ realnie ()** 2,51 2,61 2,51 2,21 2,43 2,23 2,57 2,51 2,23 1,1 Kursy walutowe^x EUR-PLN 4,43 4,37 4,36 4,31 4,24 4,26 4,27 4,43 4,26 4,4 USD-PLN 3,9 3,94 3,91 3,6 3,7 3,9 3,7 3,9 3,9 4,19 CHF-PLN 4,7 4,3 3,97 3,9 3, 3,94 3,9 4,7 3,94 4,7 EUR-USD 1,11 1,12 1,11 1,12 1,13 1,9 1,14 1,11 1,9 1,4 Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski, x prognoza PKO BP BSR, *popyt krajowy z wyłączeniem zapasów, **deflowane bieżącą stopą inflacji CPI; ^wartość na koniec okresu. 5

6 Polityka pieniężna Członkowie RPP Jastrzębiomierz* Wybrane wypowiedzi J. Osiatyński - Moim zdaniem przy dzisiejszym stanie wiedzy stóp procentowych na razie nie należy ruszać. W żadną stronę. Jeśli według powszechnej opinii stopy należałoby obniżyć, to nie wydaje mi się, żebym był gotów zapisać się do tej powszechnej opinii. ( , PAP) G. Ancyparowicz - Najpóźniej w czwartym kwartale 217 roku zapewne będą potrzebne pierwsze, łagodne podwyżki stóp NBP (...). Jeżeli inwestycje prywatne nie ruszą, to horyzont ewentualnych podwyżek podstawowych stóp NBP przesunie się na 21 rok. ( , Reuters) E. Gatnar - Ja mam nadzieję, że będziemy podwyższać stopy procentowe od początku roku 21, dlatego że 217 okaże się tak doskonały, jeśli chodzi o tempo wzrostu i trwałą inflację, ustabilizowaną. ( ) To będzie związane z poprawą koniunktury oraz poprawą dynamiki wzrostu gospodarczego i pojawiającą się niewielką, ale stałą inflacją. (...) Czy [tempo wzrostu PKB] będzie 3,2 procent, czy 3,5 procent nie ma znaczenia, gospodarka jest cały czas dobrze rozpędzona, nie ma żadnych punktów niepokoju. W pewnym momencie zaczniemy cykl podwyżek. Mówi to tylko tyle, że czekamy, aż będzie się gospodarka rozpędzać. ( , Reuters) A. Glapiński - Wyniki się poprawiają w kolejnym kwartale, to raczej posuwa nas w kierunku przyszłych, oddalonych w czasie, podwyżek. ( ) +Wait and see+ oznacza, że nie wykonujemy żadnego ruchu i obserwujemy sytuację. Osobiście, nie przychodzi mi do głowy możliwość, żebyśmy weszli w obniżki, tylko raczej myślę w którym momencie, np. pod koniec 217 r., moglibyśmy rozpocząć cykl podwyżek. ( , PAP) J. Kropiwnicki - Scenariusz obniżenia stóp procentowych wydaje mi się nierealistyczny. Nie widzę takich przesłanek, które powodowałyby u mnie niepokój, że trzeba byłoby iść z tym w dół. ( , PAP) Ł. Hardt - Nie zmieniam jednak swojego stanowiska. To jest +wait and see+. Moim zdaniem istnieje prawdopodobieństwo podwyżki stóp w przyszłym roku i ono nieco wzrosło. Obniżka stóp też jest wciąż możliwa w sytuacji wyhamowania tempa wzrostu PKB i kształtowania się wskaźnika CPI w okolicach zera. ( ) Nawet gdyby jednak wskaźnik CPI zbliżył się do poziomu dolnego przedziału odchyleń od celu, czyli 1,5, to nie jest dla mnie wystarczający sygnał do podjęcia decyzji o podwyżce stóp. ( , PAP) K. Zubelewicz - Moim zdaniem obecna polityka pieniężna dobrze służy polskiej gospodarce. ( ) Ponieważ obserwujemy stabilny wzrost parametrów kredytowych i monetarnych, poprawę sytuacji na rynku pracy, w tym łagodny wzrost wynagrodzeń, trudno znaleźć argumenty za zmianą stóp. ( , PAP) E. Łon - Obniżka stóp procentowych NBP nie jest obecnie niezbędna, aczkolwiek przychylam się do poglądu, że moment, w którym RPP dokona pierwszej podwyżki stóp procentowych nastąpi później, niż można było tego oczekiwać jeszcze kilka miesięcy temu. ( ) Generalnie zachowuję ogromny wewnętrzny spokój i w świetle aktualnych informacji makroekonomicznych nie dostrzegam na razie powodów do wykonywania obecnie radykalnych ruchów w polskiej polityce pieniężnej. ( , PAP) J. Żyżyński - Mimo lepszych danych makro za sierpień utrzymywanie się deflacji jest niepokojące. Nadal widzę niewielką przestrzeń do redukcji stóp NBP. ( , PAP) *im wyższy wskaźnik tym bardziej jastrzębie poglądy. Z uwagi na brak wyników głosowań z udziałem członków nowej RPP uszeregowanie dokonane na podstawie subiektywnej oceny wypowiedzi członków Rady (od najbardziej do najmniej jastrzębiego). Stopy procentowe prognozy PKO BP vs. oczekiwania rynkowe 1M 2M 3M 4M 5M 6M 7M M 9M Data 25-paź 25-lis 25-gru 25-sty 25-lut 25-mar 25-kwi 25-maj 25-cze 25-lip WIBOR 3M/FRA 1,72 1,69 1,69 1,69 1,69 1,69 1,69 1,6 1,6 1,6 implikowana zmiana (p. b.) -,3 -,3 -,3 -,3 -,3 -,3 -,4 -,4 -,4 Posiedzenie RPP 5-paź 9-lis 7-gru 11-sty -lut -mar 5-kwi 12-maj 7-cze 5-lip prognoza PKO BP* 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 1,5 wycena rynkowa* 1,47 1,47 1,47 1,47 1,47 1,47 1,46 1,46 1,46 WIBOR 3M na ostatnim fixingu, transakcje FRA oparte na stawce WIBOR 3M za kolejne okresy, w punktach bazowych, *prognoza PKO BP stopy referencyjnej NBP. 6

7 Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Nominalne i realne rynkowe stopy procentowe w Polsce 2, 1,75 oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP 6 4 1,5 obecnie 3 miesiące temu 1,25 1, sty-16 lip-16 sty-17 lip-17 2 WIBOR 3M WIBOR deflowany bieżącą inflacją CPI -2 WIBOR deflowany inflacją CPI (t+12) sty-3 sty-5 sty-7 sty-9 sty-11 sty-13 sty-15 Rynek pieniężny główne stopy procentowe Dynamika cen wybranych surowców (w PLN) r/r GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa WIBOR 3M POLONIA st. referencyjna NBP sty-3 sty-5 sty-7 sty-9 sty-11 sty-13 sty-15-5 lip-11 lip-12 lip-13 lip-14 lip-15 lip-16 Realny efektywny kurs PLN (REER) i długookresowy trend Bilateralne kursy PLN vs. EUR, USD i CHF 125 4,6 4, = ,4 4, 15 4,2 3, REER 5-letnia średnia krocząca aprecjacja 75 sty-3 sty-5 sty-7 sty-9 sty-11 sty-13 sty-15 4, EUR/PLN (L) USD/PLN (P) CHF/PLN (P) 3, sty-1 sty-11 sty-12 sty-13 sty-14 sty-15 sty-16 3, 2,5 Źródło: Datastream, Eurostat, obliczenia własne. 7

8 Polska w makro-pigułce Sfera realna - realny PKB () 3,9 3,2 Procesy inflacyjne Komentarz - inflacja CPI () -,9 -,6 Agregaty monetarne - podaż pieniądza M3 () 9,1 9,6 Handel zagraniczny - saldo obrotów bieżących ( PKB) -,3 -,3 Polityka fiskalna - deficyt fiskalny ( PKB) -2,6-2,2 Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP () 1,5 1,5 Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB () 2,6 1, - inflacja CPI (),1 1, Komentarz Strefa euro - realny PKB () 2, 1,5 - inflacja HICP (),,4 Chiny - realny PKB () 6,9 6,4 - inflacja CPI () 1,4 1,9 Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Wzrost PKB w 216 r. prawdopodobnie spowolni, gdyż nad czynnikami pozytywnymi (rządowa stymulacja fiskalna, wzmocnienie pozytywnych trendów na rynku pracy) przeważą czynniki negatywne (osłabienie globalnego wzrostu, a w kraju słabszy impuls kredytowy i spadek wydatków infrastrukturalnych). Oczekujemy, że deflacja utrzyma się co najmniej do końca 3q (w zależności od momentu wprowadzenia podatku handlowego). Efekty niskiej bazy powinny spowodować powrót inflacji CPI powyżej zera przed końcem roku i osiągnięcie dolnego przedziału odchyleń od celu NBP w 1q17. Ryzyka w górę dla naszej prognozy wiążą się z polityką fiskalną i regulacyjną, a ryzyka w dół ze światowymi cenami surowców. Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M3), przy lekkim wyhamowaniu wzrostu gotówki w obiegu i szybszym wzroście depozytów ogółem. Oczekujemy stabilizacji deficytu CAB przy przyspieszeniu dynamiki eksportu (w szczególności motoryzacyjnego) i importu (rosnący popyt krajowy) oraz utrzymywaniu się relatywnie niskich płatności odsetkowych i wzroście transferów zarobkowych zagranicę. Ożywienie na rynku pracy i cykliczna poprawa dochodów istotnie poprawia wynik sektora publicznego w latach Mimo znacznego wzrostu wydatków (wdrożenie programu 5+), wzrostu deficytu budżetowego w 216 r. prawdopodobnie nie będzie, gdyż nowe wydatki będą sfinansowane głównie przez jednorazowe dochody (np. aukcja LTE) a ograniczenie inwestycji na szczeblu samorządowym dodatkowo ogranicza deficyt sektora publicznego. Stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian do końca 217 r., a RPP może wznowić obniżki tylko jeśli nastąpi znaczne spowolnienie wzrostu gospodarczego w Polsce (do poniżej 3 r/r) przy wyraźnej aprecjacji złotego i utrzymywaniu się deflacji. Wzrost PKB w 2q16 przyspieszył do 1,4 k/k saar (vs., k/k saar w 1q16). Pozytywny wpływ wzrostu dynamiki konsumpcji ograniczyło pogłębienie spadku inwestycji prywatnych oraz spadek wydatków rządowych. Na posiedzeniu w grudniu 215 r. FOMC podniósł stopę Fed funds o 25pb (do,25-,5). W komunikacie po posiedzeniu we wrześniu 216 r. wskazano na zbilansowanie ryzyk dla perspektyw gospodarki i umocnienie przeświadczenia o bliskości podwyżek stóp procentowych. W 2q16 dynamika PKB strefy euro wyniosła,3 k/k sa (vs.,6 k/k sa w 1q) i 1,6 r/r sa (vs 1,7r/r sa w 1q). Na posiedzeniu w marcu 216 r. EBC znacznie złagodził politykę pieniężną, obniżając główne stopy procentowe, rozszerzając QE do mld EUR i wprowadzając (od czerwca) program TLTRO II z możliwością ujemnego oprocentowania pożyczek. Obawy związane z negatywnymi skutkami Brexitu dla gospodarki strefy euro mogą skłonić EBC do dodatkowego zwiększenia skali i przedłużenia programu QE. Wzrost PKB w 3q16 nie zmienił się (6,7 r/r vs. 6,7 r/r w 2q16). Dynamika przemysłu i budownictwa ustabilizowała się na poziomie 6,1 r/r. Poluzowanie polityki pieniężnej i fiskalnej w ostatnich kwartałach oraz polityka kursowa banku centralnego powinny pozwolić na utrzymanie spowolnienia gospodarczego pod kontrolą i uniknięcie twardego lądowania, aczkolwiek narastający dług prywatny stanowi ważny elemnt ryzyka dla długoterminowego tempa wzrostu PKB. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 2643; NIP: REGON: ; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 25 zł.