Dziennik Ekonomiczny. Ostatnie tchnienia deflacji, niższe przepływy z UE, słaba dynamika kredytów. Analizy Makroekonomiczne.

Transkrypt

1 Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne Ostatnie tchnienia deflacji, niższe przepływy z UE, słaba dynamika kredytów Tematy dnia: Ostatnie tchnienia deflacji (str. ): Inflacja CPI wzrosła w październiku do -, z -, we wrześniu. Na podstawie danych CPI szacujemy, że inflacja bazowa wyniosła w październiku -,. Do wzrostu inflacji CPI przyczyniły się efekty niskiej bazy cen paliw, łączności oraz rozrywki i kultury, a także dalszy wzrost cen ubezpieczeń. Deflacja może się skończyć już w listopadzie. Wzrost deficytu obrotów bieżących (str. ): Saldo rachunku obrotów bieżących pogorszyło się we wrześniu. W ujęciu 1-miesięcznym deficyt wzrósł do -,7% PKB z -,6% PKB w sierpniu. 1-miesięczna nadwyżka towarowa utrzymała się na poziomie,6% PKB. Spadek dynamiki podaży pieniądza M (str. ): Dynamika podaży pieniądza M spadła w październiku do 8,7 z 9,% we wrześniu. Przegląd wydarzeń gospodarczych: POL: Prognozy NBP wskazują, że planowany na 17 r. wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych wynoszący,9% PKB jest spójny z przyjętym kształtem polityki fiskalnej oraz aktualnymi prognozami makroekonomicznymi, a tym samym możliwy do osiągnięcia. (Opinia Rady Polityki Pieniężnej do projektu Ustawy budżetowej na rok 17) [NBP, ] POL: Deficyt sektora finansów publicznych może być w 16 r. poniżej prognozowanego przez MinFin poziomu,6% PKB. (L. Skiba, wiceminister finansów) [PAP, ] POL: W q16 będzie niewielki sezonowy wzrost cen żywności. (Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej) [PAP, ] POL: Bilans niepewności wskazuje na zbliżony do symetrycznego rozkład ryzyka dla inflacji CPI i dynamiki PKB. Niepewność dotycząca głównych parametrów polskiej gospodarki kształtowana jest przede wszystkim przez czynniki zewnętrzne. (Raport o inflacji - listopad 16) [NBP, ] Dziś w kalendarzu: GER: 8: flash PKB w q16 (konsensus: 1,7 vs.,1 poprzednio). POL: 1: flash PKB w q16 (PKO:,9; konsensus:,9 vs.,1% r/r poprzednio). EMU: 11: flash PKB w q16 (konsensus: 1,6 vs. 1,6). POL: 1: inflacja bazowa w październiku (PKO: -,; konsensus: -, vs. -, poprzednio). Wykres dnia: Inflacja CPI vs. stopa referencyjna NBP % prognoza 1 listopada 16 Główny Ekonomista Piotr Bujak piotr.bujak@pkobp.pl tel Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Marcin Czaplicki Ekonomista tel. 1 Michał Rot Ekonomista tel. 8 Karolina Sędzimir Ekonomista tel Realny PKB (%),9,9 Produkcja przemysł. (%),9,6 Stopa bezrobocia (%) 9,7 8, Inflacja CPI (%) -,9 -,6 Inflacja bazowa (%), -, Podaż pieniądza M (%) 9,1 9,6 Saldo obrotów bieżących (%PKB) -, -, Deficyt fiskalny (%PKB)* -,6 -, Inflacja CPI (L) Stopa referencyjna (P) - sty 1 sty 11 sty 1 sty 1 sty 1 sty 1 sty 16 sty 17 Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski. 1 Dług publiczny (%PKB)* 1,1, Stopa referencyjna (%) 1, 1, EUR-PLN,6, Źródło: GUS, NBP, MF, Prognozy PKO BP (DAE); Prognozy PKO BP (BSR); *ESA1.

2 Ostatnie tchnienia deflacji Inflacja CPI wzrosła w październiku do -, z -, we wrześniu. Na podstawie danych CPI szacujemy, że inflacja bazowa wyniosła w październiku -, vs. -, we wrześniu. Do wzrostu inflacji CPI przyczyniły się efekty niskiej bazy dla cen paliw, łączności oraz rozrywki i kultury, a także wzrost cen ubezpieczeń. Przewidujemy, że w następnych miesiącach inflacja CPI będzie nadal rosnąć. Trwająca dotychczas 8 miesięcy deflacja może się skończyć już w listopadzie. Inflacja CPI wzrosła w październiku do -, (odczyt flash: -,, konsensus: -,, PKO: -,) z -, we wrześniu. Wyrównany sezonowo wzrost CPI wyniósł,% m/m vs.,1% m/m we wrześniu. Na podstawie danych CPI szacujemy, że inflacja bazowa (CPI bez żywności i energii) wyniosła w październiku -, vs. -, we wrześniu. Do wzrostu inflacji CPI przyczyniły się w szczególności (1) pierwszy od grudnia 1 r. wzrost cen (r/r) w transporcie przy wzroście dynamiki cen paliw do 1,9% r/r z -, we wrześniu (silne efekty niskiej bazy oraz miesięczny wzrost cen paliw na stacjach benzynowych), () dalszy wzrost cen ubezpieczeń i () efekty niskiej bazy cen w kategoriach: łączność i rekreacja i kultura. Dynamika cen żywności utrzymała się na poziomie, przy spadku dynamiki (rocznej) cen warzyw i owoców oraz wzroście cen mięsa, ryb i cukru. Przewidujemy, że w następnych miesiącach inflacja CPI będzie nadal rosnąć. Listopadowy odczyt może pokazać ok.,, natomiast w przypadku inflacji HICP, już publikacja Eurostatu za październik pokaże prawdopodobnie koniec deflacji po 6 miesiącach. Prognozujemy, że inflacja CPI na koniec roku osiągnie,, a w styczniu może znacznie wzrosnąć aż do ok. 1, za sprawą podwyżki opłaty przejściowej (na OZE) w rachunkach za prąd oraz efektów niskiej bazy cen paliw i leków. Głównym czynnikiem niepewności w perspektywie krótkoterminowej pozostają ceny ropy naftowej. Z opublikowanego wczoraj Raportu o inflacji wynika, że ścieżka inflacji CPI w projekcji NBP prawie nie uległa zmianie - w 17 r. będzie się ona utrzymywała poniżej dolnego przedziału odchyleń od celu NBP, który przekroczy dopiero w h18. Dane są neutralne dla oczekiwań dot. perspektyw polityki pieniężnej. Dynamika cen żywności FAO (PLN) sty 6 sty 8 sty 1 sty 1 sty 1 sty 16 Źródło: FAO, PKO Bank Polski. Projekcja inflacji NBP listopad 16 lipiec 16 marzec 16 realizacja q1 q11 q1 q1 q1 q1 q16 q17 q18 Inflacja CPI vs. stopa referencyjna NBP % Prognoza 1 Inflacja CPI (L) -1 Stopa referencyjna (P) - 1 sty 1 sty 11 sty 1 sty 1 sty 1 sty 1 sty 16 sty 17 Źródło: NBP, GUS, PKO Bank Polski. Dekompozycja wzrostu inflacji,1 ; pp., -,1 -, -, +, -, -, -, -,, +, +,9 -,6 CPI (wrzesień 16) Źródło: GUS, PKO Bank Polski. Żywność Energia Inflacja bazowa Paliwa CPI (październik 16)

3 Wzrost deficytu obrotów bieżących Saldo rachunku obrotów bieżących pogorszyło się we wrześniu. W ujęciu 1-miesięcznym deficyt wzrósł do -,7% PKB z -,6% PKB w sierpniu. 1- miesięczna nadwyżka towarowa utrzymała się na poziomie,6% PKB. Po lipcowo-sierpniowej huśtawce dynamik eksportu i importu (efekty kalendarzowe) tempo wzrostu obrotów handlowych we wrześniu było zbliżone do trendu z q16. Saldo rachunku obrotów bieżących pogorszyło się we wrześniu, wynosząc -999 mln EUR (konsensus -6 mln EUR; PKO: -116 mln). W ujęciu 1-miesięcznym deficyt wzrósł do -,7% PKB z -,6% PKB w sierpniu. 1-miesięczna nadwyżka towarowa utrzymała się na poziomie,6% PKB, a saldo dochodów na poziomie -,8% PKB. Po lipcowo-sierpniowej huśtawce dynamik eksportu i importu (efekty kalendarza) tempo wzrostu obrotów handlowych (w EUR) ukształtowało się blisko poziomów obserwowanych w trakcie q16. W całym q16 dynamika eksportu obniżyła się do 1,6 (vs, w q), a dynamika importu wzrosła do, (vs.,7% r/r w q). Z punktu widzenia szacunków PKB, istotne jest, że osłabienie wzrostu eksportu w q16 (w ujęciu PLN eksport wzrósł o, w q vs. 1, w q) było bardziej wyraźne niż importu (,7 vs. 7,7 w q). Sugeruje to, że wkład eksportu netto do wzrostu PKB w q mógł być zbliżony do neutralnego. Saldo rachunku kapitałowego wyniosło,8% PKB i było najniższe od lipca 7 r. (wykes poniżej), odzwierciedlając drastycznie obniżoną absorpcję środków z UE. Mimo tego miary równowagi zewnętrznej nadal pozostają na jednych z historycznie najlepszych poziomów (por. wykres obok) Saldo rachunku finansowego (bez rezerw) obniżyło się do,8% PKB (z,% PKB po sierpniu, ujęcie 1m). Obniżeniu salda rachunku finansowego towarzyszyło nieco niższe saldo bezpośrednich inwestycji zagranicznych (,% PKB vs.,% PKB po sierpniu, 1m). Odpływ środków nierezydentów z polskich banków ustabilizował się we wrześniu w okolicach 6 mld EUR (ujęcie 1-miesięczne, jednocześnie z opublikowanych danych o podaży pieniądza wynika, że dynamika kredytów była na najniższym poziomie od prawie trzech lat). Rachunek kapitałowy, % PKB,,7,,1 1,8 1, 1,,9,6, saldo na rachunku obrotów kapitałowych, sty sty 6 sty 8 sty 1 sty 1 sty 1 sty 16 Saldo obrotów bieżących mld EUR - sty- sty-6 sty-8 sty-1 sty-1 sty-1 sty-16 Saldo rachunku finansowego 1 mld EUR dochody wtórne usługi rachunek bieżący Miary równowagi zewnętrznej dochody pierwotne towary -1 saldo BIZ saldo in. portfelowych saldo in. pozostałych i pochodnych - saldo rach. finansowego sty- sty-6 sty-8 sty-1 sty-1 sty-1 sty mld EUR -1 - C/A C/A + FDI - C/A + FDI + ERR - C/A + FDI + ERR + CAP sty- sty- sty-7 sty-9 sty-11 sty-1 sty-1 C/A saldo rachunku obrotów bieżących, FDI saldo bezpośrednich inwestycji zagranicznych, ERR saldo błędów i opuszczeń, CAP saldo rachunku kapitałowego.

4 Osłabienie dynamiki podaży pieniądza M Dynamika podaży pieniądza M obniżyła się w październiku do 8,7 z 9, we wrześniu. Dynamika depozytów zmniejszyła się w październiku do 8, vs. 8,8% we wrześniu. Dynamika kredytów ogółem ustabilizowała się w październiku na wrześniowym poziomie,8 (kształtując się najsłabiej od miesięcy), a w ujęciu skor. o FX lekko wzrosła do odpowiednio,1 z,9. Wśród źródeł kreacji pieniądza utrzymał się największy wkład rządowego zadłużenia netto, przy stabilizacji udziału kredytów w kreacji pieniądza. Dynamika podaży pieniądza M spowolniła w październiku do 8,7 (konsensus: 8,8%, PKO: 9,%) vs. 9, we wrześniu. Dynamika depozytów zmniejszyła się do 8, vs. 8,8% we wrześniu, przy: (1) słabszej dynamice depozytów gospodarstw domowych (9, vs. 9,8% we wrześniu) pomimo wcześniejszych wypłat z WPR dla rolników i () silniejszej dynamice depozytów przedsiębiorstw (do 6,9 z,% we wrześniu), przy niższej ubiegłorocznej bazie odniesienia. Dynamika gotówki w październiku wyhamowała (do 1,% vs. 1,6) m.in. wskutek wyższej bazy odniesienia z 1 r. Dynamika kredytów ogółem ustabilizowała się w październiku na wrześniowym poziomie,8, przy czym: (1) kredyty dla gospodarstw domowych osłabiły się lekko (do, vs.,8% we wrześniu), a () kredyty dla przedsiębiorstw nieznacznie spowolniły (do,9 z,1% we wrześniu). Po korekcie o kurs walutowy wzrost kredytów ogółem w październiku nieznacznie przyspieszył do,1 vs.,9 we wrześniu, z czego: (1) kredyty dla gospodarstw domowych wzrosły nieco wolniej (, vs.,7 we wrześniu), a () dynamika kredytów dla przedsiębiorstw zwiększyła się lekko (do, vs., we wrześniu), przy () osłabieniu tempa spadku pozostałych kredytów (-, vs. -,). Najwyższy wkład do podaży pieniądza wśród źródeł kreacji pieniądza ma wzrost rządowego zadłużenia netto (,pp, por. wykresy obok). Udział kredytów w kreacji pieniądza pozostał stabilny (,7pp w październiku) po okresie systematycznego spadku od początku roku, wskutek negatywnego wpływu obciążeń regulacyjnych i podatkowych sektora bankowego na akcję kredytową. Dynamika podaży pieniądza M realnie nominalnie - sty- sty- sty-7 sty-9 sty-11 sty-1 sty-1 Czynniki kreacji pieniądza M 1 Zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla centralnego -1 Należności sektora bankowego (P) sty 1 lip 1 sty 1 lip 1 sty 16 lip 16 Wkład czynników kreacji pieniądza do wzrostu jego podaży 1 1 %, r/r %, r/r %, pp, r/r Aktywa zagr. netto Kredyty Podaż pieniądza M - sty 1 kwi 1 lip 1 paź 1 sty 16 kwi 16 lip 16 paź 16 Pozostałe Dług netto rządu Dynamika kredytów FX-adj ogółem gospodarstw domowych przedsiębiorstw -8 sty-1 sty-11 sty-1 sty-1 sty-1 sty-1 sty-16

5 Przegląd wydarzeń gospodarczych POL: Prognozy NBP wskazują, że planowany na 17 r. wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych wynoszący,9% PKB jest spójny z przyjętym kształtem polityki fiskalnej oraz aktualnymi prognozami makroekonomicznymi, a tym samym możliwy do osiągnięcia. (Opinia Rady Polityki Pieniężnej do projektu Ustawy budżetowej na rok 17) [NBP, ] POL: Deficyt sektora finansów publicznych może być w 16 r. poniżej prognozowanego przez MinFin poziomu,6% PKB. (L. Skiba, wiceminister finansów) [PAP, ] POL: W q16 będzie niewielki sezonowy wzrost cen żywności. (Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej) [PAP, ] POL: Bilans niepewności wskazuje na zbliżony do symetrycznego rozkład ryzyka dla inflacji CPI i dynamiki PKB. Niepewność dotycząca głównych parametrów polskiej gospodarki kształtowana jest przede wszystkim przez czynniki zewnętrzne. (Raport o inflacji - listopad 16) [NBP, ] POL: Kwestia podatku jednolitego nie jest jeszcze przesądzona, a decyzja w tej sprawie zapadnie do końca roku. (B. Szydło, premier) [PAP/Do Rzeczy, ] POL: Sprzedaż obligacji detalicznych wyniosła w październiku 87 mln zł wobec 98 mln zł we wrześniu. (MinFin) [PAP, ] CHN: Produkcja przemysłowa w październiku wzrosła o 6,1% (konsensus: 6,) vs. 6,1 we wrześniu. [Reuters, ] CHN: Sprzedaż detaliczna zwiększyła się w październiku o 1, (konsensus: 1,7) vs. 1,7 we wrześniu. [Reuters, ] POL: Osłabienie kursu złotego nie jest w krótkim terminie groźnym zjawiskiem, jest czynnikiem wspierającym polski eksport. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [Reuters, ] ŚWIAT: Indeks cen żywności na świecie w październiku wzrósł o 9,1 wobec 1,1% we wrześniu. (FAO) [PAP, ] POL: Opodatkowanie funduszy inwestycyjnych zamkniętych, pomagających w optymalizacji podatkowej, może przynieść - mln zł wpływów do budżetu w 17 r. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, ] POL: Wybór D. Trumpa na prezydenta USA nie będzie miał istotnego wpływu na rynki finansowe. Wahania na giełdzie będą krótkotrwałe i rynek wróci do normy. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, ] POL: Nominalne wykonanie budżetu na 16 r. idzie na poniżej mld zł. (M. Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów) [PAP, ] POL: Nie wykluczone, że być może w czwartym kwartale tempo [wzrostu PKB - PAP] spadnie poniżej %, a może nie. Będzie blisko %. Ja stawiałbym na %. ( ) Tempo wzrostu się ukształtuje tak, że w przekroju przyszłego roku będzie to,6-,8%. (A. Glapiński, prezes NBP) [PAP, ]

6 Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Kraj Poprzednie dane Konsensus Odczyt/ PKO BP Komentarz Piątek, 11 listopada Inflacja HICP (paź, fin.) 8: GER,,7,7 Poniedziałek, 1 listopada Inflacja CPI (paź, fin.) 1: POL -, -, -, Saldo rachunku obrotów bieżących (wrz.) 1: POL -17 mln EUR -6 mln EUR -999 mln EUR Podaż pieniądza M (paź) 1: POL 9, 8,8 8,7 Wtorek, 1 listopada PKB (q16, wst.) 8: GER,1 1,7 -- PKB (q16, wst.) 1: POL,1,9,9 PKB (q16, wst.) 11: EMU 1,6 1,6 -- Inflacja bazowa (paź.) 1: POL -, -, -, Czwartek, 17 listopada Inflacja HICP (paź) 11: EMU,, -- Inflacja CPI (paź) 1: USA 1, 1,6 -- Pozwolenia na budowę domów (paź) 1: USA 1 tys tys. -- Rozpoczęte budowy domów (paź) 1: USA 17 tys. 116 tys. -- Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych 1: USA tys. 8 tys. -- Piątek, 18 listopada Zatrudnienie w przedsiębiorstwach (paź.) Wynagrodzenie w przedsiębiorstwach (paź.) 1: POL,,1,1 1: POL,9,, Wzrost HICP głównie ze względu na osłabienie negatywnej dynamiki cen energii oraz silny wzrost cen dóbr. Przewidujemy, że w dalszych miesiącach br. inflacja CPI będzie nadal rosnąć. Listopadowy odczyt może pokazać blisko,, natomiast w przypadku inflacji HICP, już publikacja Eurostatu za październik najpewniej pokaże koniec deflacji po 6 miesiącach. Stabilnym odczytom sald rachunku bieżącego oraz finansowego towarzyszy najniższe od lipca 7 r. saldo rachunku kapitałowego efekt niższej absporpcji środków z UE. Spadek dynamiki M, przy wolniejszym wzroście depozytów i gotówki w obiegu. Stabilizacja wzrostu kredytów na niskim poziomie. Oczekuje się niższego wzrostu PKB w q16 niż w q16, ze względu na wygaszenie efektu kalendarzowego (+ dodatkowe dni w q16 względem q1). Niska aktywność inwestycyjna sektora publicznego przełożyła się na dalsze spowolnienie wzrostu PKB w q. Odczyt PKB w strefie euro będzie najprawdopodobniej zgodny z prognozami EBC i wstępnymi wynikami. Oczekujemy wzrostu inflacji bazowej ze względu na przyspieszenie dynamiki cen ubezpieczeń oraz efekty niskiej bazy w kategoriach łączność oraz rekreacja i kultura. Oczekuje się, że finalny odczyt inflacji w strefie euro potwierdzi mniej deflacyjny efekt cen energii i rosnące ceny usług. W zeszłym miesiącu CPI wzrosło w USA o,% m/m, głównie za sprawą rosnących cen energii. Potwierdza to inflacyjny trend w USA, który będzie kontynuowany. W USA jest duże zapotrzebowanie na domy jednorodzinne (we wrześniu wzrost pozwoleń do 1 tys. vs. oczekiwane 117 tys.), ale spotyka się to z ograniczoną podażą (spadek rozpoczętych budów we wrześniu o 9). Kolejny dobry odczyt będzie potwierdzeniem silnego rynku pracy i niechęci pracodawców do pozbywania się pracowników. Oczekiwane utrzymanie korzystnych tendencji na rynku pracy, przy nieco słabszym wzroście zatrudnienia i lekkim wzmocnieniu dynamiki płac. Przewidujemy, że realny wzrost funduszu płac w sektorze przedsiębiorstw utrzymał się na wysokim, wrześniowym poziomie (7,8% r/r). Źródło: GUS, NBP, Parkiet, PAP, Reuters, PKO Bank Polski. 6

7 Dane i prognozy makroekonomiczne 16-lip 16-sie 16-wrz 16-paź q1 1q16 q16 q Sfera realna PKB () x x x x,,,1,9,9,9 Popyt krajowy () x x x x,,1,,1,,6 Spożycie indywidualne () x x x x,,,,,, Inwestycje w środki trwałe () x x x x, -1,8 -,9 -, 6,1 -,1 Sprzedaż krajowa ()* x x x x,,8 1,6 1,9,6, Zapasy (pkt. proc.) x x x x,1 1,,, -,,6 Eksport netto (pkt. proc.) x x x x -,1 -,9,8,7,6, Produkcja przemysłowa () -, 7,,, 6,6,,7,,9,6 Produkcja budow.-montażowa () -18,8 -, -1, -17, -1, -11,6-1,9-18,,8 x Sprzedaż detaliczna (realnie, ), 7,8 6,,,,,7,9,7 x PKB (mld PLN) x x x x Rynek pracy Stopa bezrobocia rejestrowanego^(%) 8, 8, 8, 8, 9,7 9,9 8,7 8, 9,7 8, Zatrudnienie przedsiębiorstwa (),,1,,1 1,,,9, 1,,7 Płace przedsiębiorstwa (),8,7,9,,,7,,,,1 Procesy inflacyjne Inflacja CPI () -,9 -,8 -, -, -,6 -,9 -,9 -,8 -,9 -,6 Inflacja bazowa () -, -, -, -,, -, -, -,, -, 1% średnia obcięta () -, -, -,1 x -,1 -, -, -, -,1 x Inflacja PPI () -, -,1,, -1,6-1, -,8 -,1 -, -,1 Agregaty monetarne^ Podaż pieniądza M (mld PLN) 1, 1,6 11,1 118, 11, 116,6 1,9 11,1 11, 16,8 Podaż pieniądza M () 1,7 1,1 9, 8,7 9,1 9,1 11, 9, 9,1 9,6 Podaż pieniądza M realnie () 11,6 1,9 9,9 8,9 9,6 1, 1, 9,9 9,6 9,1 Kredyty ogółem (mld PLN) 11,9 116, 111, x 177, 18, 11, 111, 177, 11,1 Kredyty ogółem (),,, x 7,,6,9, 7,, Depozyty ogółem (mld PLN) 111,8 1111,1 1116, x 16,1 179, 11,8 1116, 16,1 119,7 Depozyty ogółem () 11,1 1,6 8,8 x 7,6 9,1 11,6 8,8 7,6 8,9 Bilans płatniczy Rachunek obrotów bieżących (%PKB) -, -,6 -,7 -,6 -,6 -,8 -,6 -, -,6 -, Bilans handlowy (% PKB),7,6,6,6,,,7,6,, Bezpośrednie inwestycje zagr. (%PKB),,, 1,9,1,,,,1 1,7 Polityka fiskalna Deficyt fiskalny (% PKB) x x x x x x x x -,6 -, Dług publiczny (% PKB) x x x x x x x x 1,1, Polityka pieniężna^ Stopa referencyjna NBP (%) 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, Stopa lombardowa (%),,,,,,,,,, Stopa depozytowa (%),,,,,,,,,, WIBOR M x (%) 1,71 1,71 1,71 1,7 1,7 1,67 1,71 1,71 1,7 1,7 WIBOR M x realnie (%)**,61,1,1,,,7,1,1, 1,1 Kursy walutowe^x EUR-PLN,7,6,1,,6,7,,1,6, USD-PLN,9,91,86,9,9,78,98,86,9,19 CHF-PLN,,97,98,,9,9,7,98,9,7 EUR-USD 1,1 1,11 1,1 1,1 1,9 1,1 1,11 1,1 1,9 1, Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski, x prognoza PKO BP BSR, *popyt krajowy z wyłączeniem zapasów, **deflowane bieżącą stopą inflacji CPI; ^wartość na koniec okresu. 7

8 Polityka pieniężna Członkowie RPP Jastrzębiomierz* Wybrane wypowiedzi J. Osiatyński - Moim zdaniem przy dzisiejszym stanie wiedzy stóp procentowych na razie nie należy ruszać. W żadną stronę. Jeśli według powszechnej opinii stopy należałoby obniżyć, to nie wydaje mi się, żebym był gotów zapisać się do tej powszechnej opinii. (.9.16, PAP) G. Ancyparowicz - Najpóźniej w czwartym kwartale 17 r. zapewne będą potrzebne pierwsze, łagodne podwyżki stóp NBP (...). Jeżeli inwestycje prywatne nie ruszą, to horyzont ewentualnych podwyżek podstawowych stóp NBP przesunie się na 18 r. (1.1.16, Reuters) E. Gatnar - Stabilizujemy stopy procentowe na najniższym w historii poziomie, co sprzyja rozwojowi, a jednocześnie nie destabilizuje sektora finansowego w Polsce. (...) Nie widzę potrzeby, aby je obniżać w celu pobudzenia wzrostu akcji kredytowej. Byłoby to nieskuteczne. (...) Niskie stopy mogą też zepsuć jakość portfela kredytowego, a także zaszkodzić małym bankom, na przykład bankom spółdzielczym i SKOK-om. (...) Poza tym mogłoby to zniechęcić ludzi do oszczędzania, a przecież to oszczędności pozwolą zbudować polski kapitał, (...) który jest nam bardzo potrzebny. (...) To wszystko każe mi myśleć o ich dalszej stabilizacji, przy czym uważam, że przed nami jest raczej perspektywa ich podwyższania. Moim zdaniem jest to perspektywa raczej 18 r. (6.1.16, Reuters) A. Glapiński - Moją opinię państwo dobrze znacie i nie nastąpiło żadne zdarzenie, które miałoby je zmienić - osobiście nie spodziewam się zmiany stóp w przyszłym roku. Mnie się wydaje, że tempo wzrostu w przyszłym roku będzie dobre, bliskie tym szacunkom rządowym. Zasadniczo wyższe niż w drugiej połowie tego roku, ale nie aż tak wysokie, żeby trzeba było zmieniać poziom stóp procentowych. (...) Inflacja będzie też pozytywna na początku roku, chociaż możliwe, że w grudniu będzie pozytywna już w związku z zakupami świątecznymi i zwiększonym popytem i w styczniu znowu spadnie. Generalnie inflacja będzie koło 1 czy 1 z kawałkiem w przyszłym roku. To też nie jest takie tempo, żeby myśleć o zmianie stóp. ( , PAP) J. Kropiwnicki - Scenariusz obniżenia stóp procentowych wydaje mi się nierealistyczny. Nie widzę takich przesłanek, które powodowałyby u mnie niepokój, że trzeba byłoby iść z tym w dół. (1.1.16, PAP) Ł. Hardt - Nie zmieniam jednak swojego stanowiska. To jest +wait and see+. Moim zdaniem istnieje prawdopodobieństwo podwyżki stóp w przyszłym roku i ono nieco wzrosło. Obniżka stóp też jest wciąż możliwa w sytuacji wyhamowania tempa wzrostu PKB i kształtowania się wskaźnika CPI w okolicach zera. ( ) Nawet gdyby jednak wskaźnik CPI zbliżył się do poziomu dolnego przedziału odchyleń od celu, czyli 1,%, to nie jest dla mnie wystarczający sygnał do podjęcia decyzji o podwyżce stóp. (.1.16, PAP) K. Zubelewicz - Moim zdaniem obecna polityka pieniężna dobrze służy polskiej gospodarce. ( ) Ponieważ obserwujemy stabilny wzrost parametrów kredytowych i monetarnych, poprawę sytuacji na rynku pracy, w tym łagodny wzrost wynagrodzeń, trudno znaleźć argumenty za zmianą stóp. (.8.16, PAP) E. Łon - Są mocne argumenty za tym, by te stopy procentowe utrzymać, ale jesteśmy elastyczni - jeżeli pojawią się jakieś niepokojące sygnały w tych czynnikach, które ja obserwuję, to będziemy jako Rada elastycznie reagować. ( ) Rada wykazuje dużą elastyczność jeżeli chodzi o prognozy, ale wierzymy w to, że po słabszych danych informacje będą się poprawiać i w 17 roku jest na to duża szansa. Między innymi przez to, że są stymulacje ze strony polityki gospodarczej rządu, m.in. efekty programu + i też są zapowiadane inwestycje. ( , PAP) J. Żyżyński - Mimo lepszych danych makro za sierpień utrzymywanie się deflacji jest niepokojące. Nadal widzę niewielką przestrzeń do redukcji stóp NBP. (.9.16, PAP) *im wyższy wskaźnik tym bardziej jastrzębie poglądy. Z uwagi na brak wyników głosowań z udziałem członków nowej RPP uszeregowanie dokonane na podstawie subiektywnej oceny wypowiedzi członków Rady (od najbardziej do najmniej jastrzębiego). Stopy procentowe prognozy PKO BP vs. oczekiwania rynkowe 1M M M M M 6M 7M 8M 9M Data 1-lis 1-gru 1-sty 1-lut 1-mar 1-kwi 1-maj 1-cze 1-lip 1-sie WIBOR M/FRA 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,7 1,77 implikowana zmiana (p. b.) -,1,,1,,,,,1, Posiedzenie RPP 9-lis 7-gru 11-sty 8-lut 8-mar -kwi 1-maj 7-cze -lip -- prognoza PKO BP* 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 1, wycena rynkowa* 1,9 1, 1,1 1, 1, 1, 1, 1,1 1, WIBOR M na ostatnim fixingu, transakcje FRA oparte na stawce WIBOR M za kolejne okresy, w punktach bazowych, *prognoza PKO BP stopy referencyjnej NBP. 8

9 Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Nominalne i realne rynkowe stopy procentowe w Polsce, 1,7 % oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP 8 6 % 1, obecnie 1, miesiące temu 1, sty-16 lip-16 sty-17 lip-17 WIBOR M WIBOR deflowany bieżącą inflacją CPI - WIBOR deflowany inflacją CPI (t+1) sty- sty- sty-7 sty-9 sty-11 sty-1 sty-1 Rynek pieniężny główne stopy procentowe Dynamika cen wybranych surowców (w PLN) 8 6 % GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa - WIBOR M POLONIA st. referencyjna NBP sty- sty- sty-7 sty-9 sty-11 sty-1 sty-1 - lip-11 lip-1 lip-1 lip-1 lip-1 lip-16 Realny efektywny kurs PLN (REER) i długookresowy trend Bilateralne kursy PLN vs. EUR, USD i CHF 1,6, -1 = 1 11,, 1,, 9 8 REER -letnia średnia krocząca aprecjacja 7 sty- sty- sty-7 sty-9 sty-11 sty-1 sty-1, EUR/PLN (L) USD/PLN (P) CHF/PLN (P),8 sty-1 sty-11 sty-1 sty-1 sty-1 sty-1 sty-16,, Źródło: Datastream, Eurostat, obliczenia własne. 9

10 Polska w makro-pigułce Sfera realna - realny PKB (%),9,9 Procesy inflacyjne 1 16 Komentarz - inflacja CPI (%) -,9 -,6 Agregaty monetarne - podaż pieniądza M (%) 9,1 9,6 Handel zagraniczny - saldo obrotów bieżących (% PKB) -, -, Polityka fiskalna - deficyt fiskalny (% PKB) -,6 -, Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP (%) 1, 1, Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB (%),6 1,8 - inflacja CPI (%),1 1, 1 16 Komentarz Strefa euro - realny PKB (%), 1, - inflacja HICP (%),, Chiny - realny PKB (%) 6,9 6,6 - inflacja CPI (%) 1, 1,9 Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Wzrost PKB w 16 r. prawdopodobnie spowolni, gdyż nad czynnikami pozytywnymi (rządowa stymulacja fiskalna, wzmocnienie pozytywnych trendów na rynku pracy) przeważą czynniki negatywne (osłabienie globalnego wzrostu, a w kraju słabszy impuls kredytowy i spadek wydatków infrastrukturalnych). Efekty niskiej bazy powinny spowodować powrót inflacji CPI powyżej zera przed końcem roku i zbliżenie do dolnego przedziału odchyleń od celu NBP w q17. Ryzyka w górę dla naszej prognozy wiążą się z polityką fiskalną i regulacyjną, a ryzyka w dół ze światowymi cenami surowców. Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M), przy lekkim wyhamowaniu wzrostu gotówki w obiegu i szybszym wzroście depozytów ogółem. Oczekujemy stabilizacji deficytu CAB przy przyspieszeniu dynamiki eksportu (w szczególności motoryzacyjnego) i importu (rosnący popyt krajowy) oraz utrzymywaniu się relatywnie niskich płatności odsetkowych i wzroście transferów zarobkowych zagranicę. Ożywienie na rynku pracy i cykliczna poprawa dochodów istotnie poprawia wynik sektora publicznego w latach Mimo znacznego wzrostu wydatków (wdrożenie programu +), wzrostu deficytu budżetowego w 16 r. prawdopodobnie nie będzie, gdyż nowe wydatki będą sfinansowane głównie przez jednorazowe dochody (np. aukcja LTE) a ograniczenie inwestycji na szczeblu samorządowym dodatkowo ogranicza deficyt sektora publicznego. Stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian do końca 17 r., a RPP może wznowić obniżki tylko jeśli nastąpi znaczne spowolnienie wzrostu gospodarczego w Polsce (do poniżej ) przy wyraźnej aprecjacji złotego i utrzymywaniu się deflacji. Wzrost PKB w q16 przyspieszył do,9% k/k saar (vs. 1,% k/k saar w q16). Spowolnieniu konsumpcji prywatnej towarzyszył wzrost eksportu i zapasów. Dynamika inwestycji pozostaje ujemna. Na posiedzeniu w grudniu 1 r. FOMC podniósł stopę Fed funds o pb (do,-,%). W komunikacie po posiedzeniu we wrześniu 16 r. wskazano na zbilansowanie ryzyk dla perspektyw gospodarki i umocnienie przeświadczenia o bliskości podwyżek stóp procentowych. W q16 dynamika PKB strefy euro wyniosła,% k/k sa (vs.,% k/k sa w q) i 1,6 sa (vs 1,6%r/r sa w q). Na posiedzeniu w marcu 16 r. EBC znacznie złagodził politykę pieniężną, obniżając główne stopy procentowe, rozszerzając QE do 8 mld EUR i wprowadzając (od czerwca) program TLTRO II z możliwością ujemnego oprocentowania pożyczek. W grudniu EBC najprawdopodobniej ogłosi przedłużenie programu QE. Gospodarka strefy euro oraz Wielkiej Brytanii na razie wykazują dużą odporność na Brexit, niemniej ryzyka dotyczące wzrostu gospodarczego pozostają asymetryczne w dół. Wzrost PKB w q16 nie zmienił się (6,7 vs. 6,7 w q16). Dynamika przemysłu i budownictwa ustabilizowała się na poziomie 6,1. Poluzowanie polityki pieniężnej i fiskalnej w ostatnich kwartałach oraz polityka kursowa banku centralnego powinny pozwolić na utrzymanie spowolnienia gospodarczego pod kontrolą i uniknięcie twardego lądowania, aczkolwiek narastający dług prywatny stanowi ważny element ryzyka dla długoterminowego tempa wzrostu PKB. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia kwietnia 196 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS 68; NIP: REGON: 16986; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) 1 zł. 1