Dziennik Ekonomiczny. SNB utrzymuje gołębią czujność. Analizy Makroekonomiczne. 16 grudnia 2016

Transkrypt

1 Dziennik Ekonomiczny Analizy Makroekonomiczne 16 grudnia 2016 SNB utrzymuje gołębią czujność Temat dnia: SNB kontynuuje gołębie nastawienie Szwajcarski bank centralny (SNB) pozostawił stopy procentowe na dotychczasowym poziomie (przedział dla stopy LIBOR 3M: -0,25/-1,25, stopa depozytowa: -0,75). Bank podkreślił, że CHF pozostaje znacząco przewartościowany. Dodano, że przy ocenie sytuacji na rynku walutowym brany będzie pod uwagę szeroki obraz, a więc nie tylko kurs EURCHF, ale to ta para walutowa (z uwagi na powiązania handlowe ze strefą euro) pozostaje kluczowa dla SNB. Uważamy, że osłabienie CHF wobec USD, nawet przy dalszej powolnej aprecjacji wobec EUR, ogranicza prawdopodobieństwo obniżek stóp w Szwajcarii, ale przy kontynuacji luźnej polityki EBC, uważamy, że SNB podniesie stopy najwcześniej na przełomie 2018/2019. Przegląd wydarzeń gospodarczych: POL: Nie mamy żadnego planu podwyższenia podatków. Na pewno nie chcemy uderzać w przedsiębiorców, wręcz przeciwnie, chcemy ich zachęcić do inwestycji i innowacyjności. (J. Kaczyński, prezes PiS) [PAP/Rzeczpospolita, ] POL: Dynamika realnych wynagrodzeń przyspiesza, głównie za sprawą poprawy wydajności pracowników, a naciski na podwyżki i presja płacowa powoli zwiększają się. Pojawiają się pierwsze oznaki wyhamowania wzrostu popytu na pracę. (NBP Badanie ankietowe rynku pracy 2016) [NBP, ] POL: Na program Rodzina 500 Plus, według stanu na 30 listopada, wydano z budżetu 15,1 mld zł vs. 13,2 mld zł na koniec października. (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) [PAP, ] EMU: Indeks PMI dla przemysłu (flash) osiągnął w grudniu 53,1 pkt. (konsensus: 53,7 pkt.) vs. 53,7 pkt. w listopadzie. [Reuters, ] GER: Indeks PMI dla przemysłu (flash) wyniósł w grudniu 55,5 pkt. (konsensus: 54,5 pkt.) vs. 54,3 pkt. w listopadzie. [Reuters, ] Dziś w kalendarzu: EMU: 11:00 inflacja HICP w listopadzie (dane ost.) (konsensus: 0,6 r/r vs. 0,5 r/r poprzednio) POL: 14:00 wynagrodzenie w przedsiębiorstwach w listopadzie (PKO: 4,4 r/r; konsensus: 3,8 r/r vs. 3,6 r/r poprzednio) POL: 14:00 zatrudnienie w przedsiębiorstwach w listopadzie (PKO: 3,0 r/r; konsensus: 3,0 r/r vs. 3,1 r/r poprzednio) Wykres dnia: Stopy procentowe w Szwajcarii Górna granica przedziału LIBOR 3M Źródło: SNB, Reuters Datastream, PKO Bank Polski. Cel SNB Dolna granica przedziału sty 02 sty 04 sty 06 sty 08 sty 10 sty 12 sty 14 sty 16 Główny Ekonomista Piotr Bujak piotr.bujak@pkobp.pl tel Zespół Analiz Makroekonomicznych analizy.makro@pkobp.pl imie.nazwisko@pkobp.pl Marcin Czaplicki Ekonomista tel Michał Rot Ekonomista tel Karolina Sędzimir Ekonomista tel Emil Marinkow Stażysta tel Realny PKB () 3,9 2,6 Produkcja przemysł. () 4,9 2,6 Stopa bezrobocia () 9,7 8,4 Inflacja CPI () -0,9-0,6 Inflacja bazowa () 0,3-0,2 Podaż pieniądza M3 () 9,1 9,2 Saldo obrotów bieżących (PKB) -0,6-0,5 Deficyt fiskalny (PKB)* -2,6-2,2 Dług publiczny (PKB)* 51,1 54,4 Stopa referencyjna () 1,50 1,50 EUR-PLN 4,26 4,40 Źródło: GUS, NBP, MF, Prognozy PKO BP (DAE); Prognozy PKO BP (BSR); *ESA2010.^w trakcie rewizji.

2 SNB kontynuuje gołębie nastawienie Szwajcarski bank centralny (SNB) pozostawił stopy procentowe na dotychczasowym poziomie (przedział dla stopy LIBOR 3M: -0,25/-1,25, stopa depozytowa: -0,75). Bank podkreślił, że CHF pozostaje znacząco przewartościowany. Dodano, że przy ocenie sytuacji na rynku walutowym brany będzie pod uwagę szeroki obraz, a więc nie tylko kurs EURCHF, ale to ta para walutowa (z uwagi na powiązania handlowe ze strefą euro) pozostaje kluczowa dla SNB. Uważamy, że osłabienie CHF wobec USD, nawet przy dalszej powolnej aprecjacji wobec EUR, ogranicza prawdopodobieństwo obniżek stóp w Szwajcarii. Jednocześnie, przy kontynuacji luźnej polityki EBC, uważamy, że SNB podniesie stopy najwcześniej na przełomie 2018/2019. Szwajcarski bank centralny (SNB) pozostawił stopy procentowe na dotychczasowym poziomie (przedział dla stopy LIBOR 3M: -0,25/-1,25, stopa depozytowa: -0,75). W komunikacie po posiedzeniu wskazano na kontynuację ożywienia w globalnej gospodarce. Niemniej, zarówno w komunikacie, jak i podczas konferencji prasowej podkreślano dużą niepewność związaną z nową polityką gospodarczą w USA, wyborami w państwach UE oraz negocjacjami w sprawie Brexitu. SNB oczekuje stabilizacji wzrostu PKB w Szwajcarii w 2017 r. na poziomie ok. 1,5 przy wzmocnieniu popytu zagranicznego. Jednocześnie bank obniżył prognozowaną ścieżkę inflacji (wykres obok). SNB zwrócił również uwagę na stabilizację (na niskim poziomie) dynamiki cen na rynku nieruchomości. W ocenie szwajcarskiego banku centralnego ten obszar gospodarki pozostaje jednak przegrzany. SNB podkreślił, że CHF pozostaje znacząco przewartościowany i podtrzymano gotowość do interwencji na rynku walutowym. Dodano przy tym jednak, że przy ocenie sytuacji na rynku walutowym brany będzie pod uwagę szeroki obraz, co naszym zdaniem może oznaczać, że w sytuacji dalszej deprecjacji CHF wobec USD, SNB może zaakceptować pewną skalę aprecjacji CHF wobec EUR. Prezes SNB, T.Jordan, podkreślił na konferencji prasowej, że SNB nie musi reagować na każdy ruch ze strony EBC. Powtórzył, że bank będzie monitorował sytuację na rynku walutowym i w razie potrzeby dokonywał interwencji. SNB oczekuje stopniowej normalizacji polityki pieniężnej na świecie, ale nie uważa, aby w tym zakresie miał obecnie miejce punkt zwrotny. Podkreślił, że jest zbyt wcześnie, aby mówić o szeroko pojętej zmianie dotychczasowego, akomodacyjnego nastawienia banków centralnych na świecie. Jego zdaniem, wiele będzie zależało od tego, co zdarzy się w USA. Prezes SNB zaznaczył, że nie można wykluczyć dalszych obniżek stóp. Dodał, że bank jest gotowy do zwiększania sumy bilansowej tak długo jak będzie w stanie trwale wpływać na warunki finansowe poprzez interwencje walutowe. Zastrzegł, że w razie potrzeby SNB będzie w stanie ściągnąć nadmierną płynność z rynku. Uważamy, że osłabienie CHF wobec USD, nawet przy dalszej powolnej aprecjacji CHF wobec EUR, ogranicza prawdopodobieństwo obniżek stóp w Szwajcarii. Jednocześnie, silniejsze powiązania handlowe ze strefą euro, niż z USA oraz oczekiwana kontynuacja luźnej polityki EBC, oznaczają wg nas, że SNB podniesie stopy procentowe najwcześniej na przełomie 2018/2019, mimo bardziej zdecydowanych działań Fed w kierunku normalizacji polityki pieniężnej. Tym samym, oczekujemy maksymalnie jednej podwyżki stóp SNB w 2018 r. Stopy procentowe w Szwajcarii Górna granica przedziału Cel SNB LIBOR 3M Dolna granica przedziału sty 02 sty 04 sty 06 sty 08 sty 10 sty 12 sty 14 sty 16 Źródło: SNB, Reuters Datastream, PKO Bank Polski. Prognozy SNB dla inflacji 1,5 r/r Inflacja 1,0 Projekcja wrześniowa Projekcja grudniowa 0,5 0,0-0,5-1,0-1,5 mar 11 mar 13 mar 15 mar 17 mar 19 Źródło: SNB, Reuters Datastream, PKO Bank Polski. Notowania CHF wobec EUR i USD 1,12 1,03 EURCHF (L) USDCHF (P) 1,02 1,11 1,01 1,10 1,00 1,09 0,99 0,98 1,08 0,97 1,07 0,96 1,06 0,95 sty 16 mar 16 maj 16 lip 16 wrz 16 lis 16 Źródło: Reuters Datastream, PKO Bank Polski. 2

3 Przegląd wydarzeń gospodarczych POL: Nie mamy żadnego planu podwyższenia podatków. Na pewno nie chcemy uderzać w przedsiębiorców, wręcz przeciwnie, chcemy ich zachęcić do inwestycji i innowacyjności. (J. Kaczyński, prezes PiS) [PAP/Rzeczpospolita, ] POL: Dynamika realnych wynagrodzeń przyspiesza, głównie za sprawą poprawy wydajności pracowników, a naciski na podwyżki i presja płacowa powoli zwiększają się. Pojawiają się pierwsze oznaki wyhamowania wzrostu popytu na pracę. (NBP Badanie ankietowe rynku pracy 2016) [NBP, ] POL: Od sierpnia do końca listopada pakiet paliwowy dał budżetowi ponad 600 mln zł. (W. Jasiński, wiceminister finansów) [PAP, ] UK: Zgodnie z oczekiwaniami Bank Anglii pozostawił stopy procentowe na niezmienionym poziomie (główna stopa: 0,25). [Reuters, ] SWI: Szwajcarski bank centralny (SNB) pozostawił stopy procentowe na dotychczasowym poziomie (przedział dla stopy LIBOR 3M: -0,25/-1,25, stopa depozytowa: -0,75), tak jak oczekiwano. [Reuters, ] POL: Ceny żywności i napojów bezalkoholowych będą w czerwcu 2017 r. o 2,0-3,0 wyższe niż w grudniu 2016 r. (Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej) [PAP, ] POL: Na program Rodzina 500 Plus, według stanu na 30 listopada, wydano z budżetu 15,1 mld zł vs. 13,2 mld zł na koniec października. (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) [PAP, ] EMU: Indeks PMI dla przemysłu (flash) osiągnął w grudniu 53,1 pkt. (konsensus: 53,7 pkt.) vs. 53,7 pkt. w listopadzie. [Reuters, ] GER: Indeks PMI dla przemysłu (flash) wyniósł w grudniu 55,5 pkt. (konsensus: 54,5 pkt.) vs. 54,3 pkt. w listopadzie. [Reuters, ] POL: Liczba nowo zarejestrowanych samochodów osobowych w listopadzie w Polsce wyniosła 37191, wzrastając o 22,7 r/r vs. o 11,0 r/r w październiku. (szacunki europejskiego stowarzyszenia producentów motoryzacyjnych ACEA). [PAP, ] USA: FOMC zgodnie z oczekiwaniami podniósł przedział dla stopy fed funds do 0,50-0,75 z 0,25-0,50. J.Yellen podkreśliła, że obecnie Komitet działa w warunkach podwyższonej niepewności odnośnie przyszłej polityki gospodarczej w USA, w związku z czym z ew. zmianami nastawienia chce poczekać na doprecyzowanie jej kształtu. [Reuters, ] Uważamy, że podwyżki stóp procentowych będą następowały w wolniejszym tempie niż wskazują członkowie FOMC. W 2017 r. spodziewamy się dwóch podwyżek, przy czym pierwszej z nich nie wcześniej niż w połowie roku. POL: Biorąc pod uwagę obecne oczekiwania względem rozwoju sytuacji gospodarczej, przyszłość - w perspektywie końca 2017 r. - widzę jako okres stabilizacji w obszarze polityki monetarnej. Można powiedzieć, że będzie to nudny rok. ( ) Nie wystąpią w gospodarce czynniki, które by skłaniałyby do zmiany stóp procentowych." (J. Kropiwnicki, członek RPP) [PAP, ] POL: Inflacja bazowa wzrosła w listopadzie do -0,1 r/r z -0,2 r/r w październiku (konsensus: -0,1 r/r) [PAP, ] Stopy procentowe w Szwajcarii Dolna granica przedziału sty 02 sty 04 sty 06 sty 08 sty 10 sty 12 sty 14 sty 16 Źródło: SNB, Reuters Datastream, PKO Bank Polski. Oczekiwany* i bieżący poziom stóp procentowych w USA 1,75 1,50 1,25 1,00 0,75 0,50 Źródło: Reuters Datastream, PKO Bank Polski. * na podstawie kwotowania kontraktów Fed funds futures. Miary inflacji bazowej Źródło: NBP, PKO Bank Polski. Górna granica przedziału Cel SNB LIBOR 3M obecnie grudzień 2017 grudzień ,25 sty 16 mar 16 maj 16 lip 16 wrz 16 lis r/r -1 po wyłączeniu cen administrowanych -2 po wyłączeniu cen najbardziej zmiennych po wyłączeniu cen żywności i energii średnia obcięta sty 08 sty 10 sty 12 sty 14 sty 16 3

4 Tygodniowy kalendarz makroekonomiczny Wskaźnik Godz. Kraj Poprzednie dane Konsensus Odczyt/ PKO BP Komentarz Piątek, 9 grudnia Inflacja CPI (lis.) 9:00 CZE 0,8 r/r 1,4 r/r 1,5 r/r Indeks Uniwersytetu w Michigan (gru., wst.) Poniedziałek, 12 grudnia 16:00 USA 93,8 pkt. 95,0 pkt. 98,0pkt. Inflacja CPI (gru.) 14:00 POL -0,2 r/r 0,0 r/r 0,0 r/r Wtorek, 13 grudnia Przyspieszenie inflacji na skutek wzrostu cen napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych oraz żywności. Poprawa indeksu przy wzroście obu komponentów wskazuje na pozytywne nastroje konsumentów po wyborach. Wzrost cen paliw i żywności może podnieść inflację nawet do ok. 0,5 r/r w grudniu i w pobliże 1,5 r/r w 1q16. Inflacja HICP (lis., fin.) 10:00 GER 0,7 r/r 0,7 r/r 0,7 r/r Inflacja bazowa (lis.) 14:00 POL -0,2 r/r -0,1 r/r -0,1 r/r Środa, 14 grudnia Saldo obrotów bieżących (paź.) 14:00 POL -999 mln EUR -730 mln EUR -393mln EUR Podaż pieniądza (lis.) 14:00 POL 8,7 r/r 8,5 r/r 9,7 r/r Decyzja FOMC 20:00 USA 0,25-0,50 0,50-0,75 0,50-0,75 Czwartek, 15 grudnia Decyzja SNB 9:30 SWI (-1,25;-0,25) (-1,25;-0,25) (-1,25; -0,25) Decyzja BoE 13:00 UK 0,25 0,25 0,25 Inflacja CPI (lis.) 14:30 USA 1,6 r/r 1,7 r/r 1,7 r/r Wnioski o zasiłek dla bezrobotnych 14:30 USA 258 tys. 255 tys. 254 tys. Piątek, 16 grudnia Inflacja HICP (lis., fin.) 11:00 EMU 0,5 r/r 0,6 r/r -- Wynagrodzenie w przedsiębiorstwach (lis.) Zatrudnienie w przedsiębiorstwach(lis.) Liczba pozwoleń na budowę domów (lis.) 14:00 POL 3,6 r/r 3,8 r/r 4,4 r/r 14:00 POL 3,1 r/r 3,0 r/r 3,0 r/r 14:30 USA 1260 tys tys. -- Liczba rozpoczętych budów domów (lis.) 14:30 USA 1323 tys tys. -- Do wzrostu inflacji bazowej przyczyniły się: wzrost cen ubezpieczeń (w szczególności komunikacyjnych) oraz wyhamowanie spadku w rekreacji i kulturze. Słabnący trend spadkowy eksportu powinien odwrócić się w przyszłym roku wraz z odbiciem wolumenu światowego handlu. Wzmocnienie dynamiki M3 przy szybszym wzroście depozytów i gotówki. J.Yellen podkreśliła, że obecnie Komitet działa w warunkach podwyższonej niepewności odnośnie przyszłej polityki gospodarczej w USA. Bank podkreślił, że CHF pozostaje wciąż znacząco przewartościowany podkreślając gotowość do interwencji walutowych. Oczekiwane utrzymanie korzystnych tendencji na rynku pracy, przy nieco słabszym wzroście zatrudnienia i większej dynamice płac (wypłaty dodatkowe). Przewidujemy, że realny wzrost funduszu płac w wzrósł do 7,6 r/r z 7,0 w październiku. Źródło: GUS, NBP, Parkiet, PAP, Reuters, PKO Bank Polski. 4

5 Dane i prognozy makroekonomiczne 16-sie 16-wrz 16-paź 16-lis 4q15 1q16 2q16 3q Sfera realna PKB ( r/r) x x x x 4,6 3,0 3,1 2,5 3,9 2,6 Popyt krajowy ( r/r) x x x x 4,3 3,9 2,2 2,9 3,4 2,2 Spożycie indywidualne ( r/r) x x x x 3,1 3,2 3,3 3,9 3,2 3,6 Inwestycje w środki trwałe ( r/r) x x x x 4,5-2,2-5,0-7,7 6,1-5,7 Sprzedaż krajowa ( r/r)* x x x x 4,1 2,5 1,7 1,8 3,6 1,7 Zapasy (pkt. proc.) x x x x 0,1 1,3 0,4 1,1-0,2 0,6 Eksport netto (pkt. proc.) x x x x 0,4-0,7 1,0-0,3 0,6 0,3 Produkcja przemysłowa ( r/r) 7,5 3,2-1,3 1,8 6,0 3,0 5,7 2,5 4,9 2,6 Produkcja budow.-montażowa ( r/r) -20,5-15,3-20,1-21,6-1,5-11,6-13,9-18,2 2,8 x Sprzedaż detaliczna (realnie, r/r) 7,8 6,3 4,6 4,9 4,4 4,4 5,7 5,9 3,7 x PKB (mld PLN) x x x x Rynek pracy Stopa bezrobocia rejestrowanego^ () 8,4 8,3 8,2 8,3 9,7 9,9 8,7 8,3 9,7 8,4 Zatrudnienie przedsiębiorstwa ( r/r) 3,1 3,2 3,1 3,0 1,2 2,5 2,9 3,2 1,3 2,7 Płace przedsiębiorstwa ( r/r) 4,7 3,9 3,6 4,4 3,4 3,7 4,4 4,2 3,5 4,1 Procesy inflacyjne Inflacja CPI ( r/r) -0,8-0,5-0,2 0,0-0,6-0,9-0,9-0,8-0,9-0,6 Inflacja bazowa ( r/r) -0,4-0,4-0,2-0,1 0,2-0,2-0,3-0,4 0,3-0,2 15 średnia obcięta ( r/r) -0,2-0,1 0,3 0,4-0,1-0,5-0,4-0,2-0,1 x Inflacja PPI ( r/r) -0,1 0,2 0,6 1,1-1,6-1,5-0,8-0,1-2,2-0,1 Agregaty monetarne^ Podaż pieniądza M3 (mld PLN) 1204,6 1210,1 1218,5 1239,7 1155,4 1162,6 1200,9 1210,1 1155,4 1261,4 Podaż pieniądza M3 ( r/r) 10,1 9,4 8,7 9,7 9,1 9,1 11,4 9,4 9,1 9,2 Podaż pieniądza M3 realnie ( r/r) 10,9 9,9 8,9 9,7 9,6 10,0 12,2 9,9 9,6 8,9 Kredyty ogółem (mld PLN) 1106,0 1113,4 1118,0 x 1077,3 1080,4 1105,2 1113,4 1077,3 1121,7 Kredyty ogółem ( r/r) 4,2 4,0 4,2 x 7,0 4,6 4,9 4,0 7,0 4,1 Depozyty ogółem (mld PLN) 1111,1 1116,2 1126,7 x 1046,1 1079,5 1103,8 1116,2 1046,1 1139,1 Depozyty ogółem ( r/r) 10,6 8,8 10,5 x 7,6 9,1 11,6 8,8 7,6 8,9 Bilans płatniczy Rachunek obrotów bieżących (PKB) -0,6-0,7-0,7-0,7-0,6-0,8-0,6-0,5-0,6-0,5 Bilans handlowy ( PKB) 0,6 0,6 0,5 0,5 0,5 0,4 0,7 0,6 0,5 0,5 Bezpośrednie inwestycje zagr. (PKB) 2,5 2,4 1,8 1,4 2,1 2,2 2,4 2,4 2,1 1,8 Polityka fiskalna Deficyt fiskalny ( PKB) x x x x x x x x -2,6-2,2 Dług publiczny ( PKB) x x x x x x x x 51,1 54,2 Polityka pieniężna^ Stopa referencyjna NBP () 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 Stopa lombardowa () 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 2,50 Stopa depozytowa () 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 WIBOR 3M x () 1,71 1,71 1,72 1,73 1,73 1,67 1,71 1,71 1,73 1,70 WIBOR 3M x realnie ()** 2,51 2,21 2,02 1,63 2,23 2,57 2,51 2,21 2,23 1,10 Kursy walutowe^x EUR-PLN 4,36 4,31 4,33 4,44 4,26 4,27 4,43 4,31 4,26 4,40 USD-PLN 3,91 3,86 3,95 4,17 3,90 3,78 3,98 3,86 3,90 4,19 CHF-PLN 3,97 3,98 4,00 4,12 3,94 3,90 4,07 3,98 3,94 4,07 EUR-USD 1,11 1,12 1,10 1,07 1,09 1,14 1,11 1,12 1,09 1,04 Źródło: GUS, NBP, PKO Bank Polski, x prognoza PKO BP BSR, *popyt krajowy z wyłączeniem zapasów, **deflowane bieżącą stopą inflacji CPI; ^wartość na koniec okresu. 5

6 Polityka pieniężna Członkowie RPP Jastrzębiomierz* Wybrane wypowiedzi J. Osiatyński - Moim zdaniem obecnie nie ma powodów, by łagodzić politykę pieniężną z powodu osłabienia wzrostu gospodarczego. ( ) Podobnie jak prezesowi Glapińskiemu, także i mnie wydawało się, że stopy można byłoby podnieść gdzieś w 2018 r. ( , Reuters) G. Ancyparowicz - W tej chwili najbardziej prawdopodobna jest stabilizacja stóp, a w dość odległej przyszłości ich powolna podwyżka. ( ) W dość odległym, to znaczy pod koniec następnego roku lub nawet na początku 2018 r. ( ) Taka decyzja mogłaby zapaść wtedy, gdy +twarde+ dane pokażą, że inflacja ma charakter trwały i autonomiczny, a CPI wyraźnie zbliży się do górnej granicy celu inflacyjnego. Ale ten scenariusz wydaje się w tej chwili mało prawdopodobny. ( , PAP) E. Gatnar - Stabilizujemy stopy procentowe na najniższym w historii poziomie, co sprzyja rozwojowi, a jednocześnie nie destabilizuje sektora finansowego w Polsce. (...) Nie widzę potrzeby, aby je obniżać w celu pobudzenia wzrostu akcji kredytowej. Byłoby to nieskuteczne. (...) Niskie stopy mogą też zepsuć jakość portfela kredytowego, a także zaszkodzić małym bankom. (...) Poza tym mogłoby to zniechęcić ludzi do oszczędzania, a przecież to oszczędności pozwolą zbudować polski kapitał, (...) który jest nam bardzo potrzebny. (...) To wszystko każe mi myśleć o ich dalszej stabilizacji, przy czym uważam, że przed nami jest raczej perspektywa ich podwyższania. Moim zdaniem jest to perspektywa raczej 2018 r. ( , Reuters) A. Glapiński - (...) mówiłem, że chciałbym, aby nastąpił moment, w którym Rada nad tym zacznie się zastanawiać (Reuters: podwyżką stóp), gdy wzrost będzie szybszy, a inflacja wzrośnie do poziomu, przy którym chcielibyśmy interweniować (...) ale w przyszłym roku nie zanosi się, żebyśmy zastanawiali się nad stopami. Z olbrzymim prawdopodobieństwem przewiduję, że stopy będą się utrzymywały na tym samym poziomie. ( , Reuters) J. Kropiwnicki - Biorąc pod uwagę obecne oczekiwania względem rozwoju sytuacji gospodarczej, przyszłość - w perspektywie końca 2017 roku - widzę jako okres stabilizacji w obszarze polityki monetarnej. Można powiedzieć, że będzie to +nudny+ rok. ( , PAP) Ł. Hardt - Obniżka stóp procentowych jest bardzo mało prawdopodobna nawet po słabszych danych dot. dynamiki PKB w 3q16, ale nigdy nie mówi nigdy. Z drugiej strony, nie widzę żadnych czynników, które skłoniłyby mnie do rozważenia jakiegokolwiek zacieśniania polityki monetarnej w kolejnych kilku kwartałach. ( , PAP/Bloomberg) K. Zubelewicz - Moim zdaniem obecna polityka pieniężna dobrze służy polskiej gospodarce. ( ) Ponieważ obserwujemy stabilny wzrost parametrów kredytowych i monetarnych, poprawę sytuacji na rynku pracy, w tym łagodny wzrost wynagrodzeń, trudno znaleźć argumenty za zmianą stóp. ( , PAP) R. Sura - Zakładając, że spowolnienie gospodarcze ma charakter przejściowy ( ) i gospodarka powróci w kolejnych kwartałach do wzrostu powyżej 3 proc., a jednocześnie inflacja zbliży się do dolnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego w następnych miesiącach, to nie widzę pola do zmian w polityce monetarnej w najbliższym czasie. ( ) Życzyłbym sobie i polskiej gospodarce, aby RPP zajmowała się kwestią podwyższenia stóp procentowych nie wcześniej niż na początku 2018 roku. ( , PAP) E. Łon - Są mocne argumenty za tym, by te stopy procentowe utrzymać, ale jesteśmy elastyczni - jeżeli pojawią się jakieś niepokojące sygnały w tych czynnikach, które ja obserwuję, to będziemy jako Rada elastycznie reagować. ( ) Rada wykazuje dużą elastyczność jeżeli chodzi o prognozy, ale wierzymy w to, że po słabszych danych informacje będą się poprawiać i w 2017 roku jest na to duża szansa. Między innymi przez to, że są stymulacje ze strony polityki gospodarczej rządu, m.in. efekty programu 500+ i też są zapowiadane inwestycje. ( , PAP) J. Żyżyński - Możliwe, że te dane [dot. PKB w 3q16 - PAP] skłonią RPP do powrotu do rozmów o obniżkach stóp procentowych, nawet mimo tego, że przestrzeń na nie jest niewielka. ( , PAP/Bloomberg) *im wyższy wskaźnik tym bardziej jastrzębie poglądy. Z uwagi na brak wyników głosowań z udziałem członków nowej RPP uszeregowanie dokonane na podstawie subiektywnej oceny wypowiedzi członków Rady (od najbardziej do najmniej jastrzębiego). Stopy procentowe prognozy PKO BP vs. oczekiwania rynkowe 1M 2M 3M 4M 5M 6M 7M 8M 9M Data 15-gru 15-sty 15-lut 15-mar 15-kwi 15-maj 15-cze 15-lip 15-sie 15-wrz WIBOR 3M/FRA 1,73 1,72 1,72 1,73 1,72 1,72 1,72 1,72 1,73 1,75 implikowana zmiana (p. b.) -0,01-0,01 0,00-0,01-0,01-0,01-0,01 0,00 0,02 Posiedzenie RPP 07-gru 11-sty 08-lut 08-mar 05-kwi 12-maj 07-cze 05-lip wrz prognoza PKO BP* 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 1,50 wycena rynkowa* 1,49 1,49 1,50 1,49 1,49 1,49 1,49 1,50 1,52 WIBOR 3M na ostatnim fixingu, transakcje FRA oparte na stawce WIBOR 3M za kolejne okresy, w punktach bazowych, *prognoza PKO BP stopy referencyjnej NBP. 6

7 Stopy NBP prognoza PKO BP vs. oczekiwania rynkowe Nominalne i realne rynkowe stopy procentowe w Polsce 2,00 1,75 oczekiwania rynkowe (FRA) prognoza PKO BP ,50 obecnie 3 miesiące temu 1,25 1,00 sty-16 lip-16 sty-17 lip WIBOR 3M WIBOR deflowany bieżącą inflacją CPI -2 WIBOR deflowany inflacją CPI (t+12) sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty-15 Rynek pieniężny główne stopy procentowe Dynamika cen wybranych surowców (w PLN) r/r GSCI rolnictwo GSCI GSCI ropa WIBOR 3M POLONIA st. referencyjna NBP 0 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty lip-11 lip-12 lip-13 lip-14 lip-15 lip-16 Realny efektywny kurs PLN (REER) i długookresowy trend Bilateralne kursy PLN vs. EUR, USD i CHF 125 4,6 4, = ,4 4, ,2 3, REER 5-letnia średnia krocząca aprecjacja 75 sty-03 sty-05 sty-07 sty-09 sty-11 sty-13 sty-15 4,0 EUR/PLN (L) USD/PLN (P) CHF/PLN (P) 3,8 sty-10 sty-11 sty-12 sty-13 sty-14 sty-15 sty-16 3,0 2,5 Źródło: Datastream, Eurostat, obliczenia własne. 7

8 Polska w makro-pigułce Komentarz Sfera realna Wzrost PKB w 2016 r. spowolni, gdyż nad czynnikami pozytywnymi (rządowa stymulacja fiskalna, wzmocnienie pozytywnych trendów na - realny PKB () 3,9 2,6 rynku pracy) przeważą czynniki negatywne (osłabienie globalnego wzrostu, a w kraju słabszy impuls kredytowy i spadek wydatków infrastrukturalnych). Procesy inflacyjne Efekty niskiej bazy powinny spowodować powrót inflacji CPI powyżej zera - inflacja CPI () -0,9-0,6 przed końcem roku i zbliżenie do dolnego przedziału odchyleń od celu NBP w 2q17. Ryzyka w górę dla naszej prognozy wiążą się z polityką regulacyjną, a ryzyka w dół ze światowymi cenami surowców. Agregaty monetarne - podaż pieniądza M3 () 9,1 9,2 Przewidujemy utrzymanie blisko dwucyfrowego wzrostu podaży pieniądza (M3), przy lekkim wyhamowaniu wzrostu gotówki w obiegu i szybszym wzroście depozytów ogółem. Handel zagraniczny - saldo obrotów bieżących ( PKB) -0,6-0,5 Stabilizacja deficytu obrotów bieżących przy przyspieszeniu wzrostu eksportu (w szczególności motoryzacyjnego) i importu (rosnący popyt krajowy) oraz utrzymywaniu się relatywnie niskich płatności odsetkowych i wzroście transferów zarobkowych za granicę. Polityka fiskalna Ożywienie na rynku pracy i cykliczna poprawa dochodów istotnie - deficyt fiskalny ( PKB) -2,6-2,2 poprawia wynik sektora publicznego w latach Mimo znacznego wzrostu wydatków (wdrożenie programu 500+), wzrostu deficytu budżetowego w 2016 r. prawdopodobnie nie będzie, gdyż nowe wydatki będą sfinansowane głównie przez jednorazowe dochody (np. aukcja LTE), a ograniczenie inwestycji na szczeblu samorządowym dodatkowo ogranicza deficyt sektora finansów publicznych. Polityka pieniężna - stopa referencyjna NBP () 1,50 1,50 Stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian do końca 2017 r., a RPP może wznowić obniżki tylko jeśli nastąpi znaczne i trwałe spowolnienie wzrostu gospodarczego w Polsce przy wyraźnej aprecjacji złotego i utrzymywaniu się deflacji. Źródło: GUS, NBP, Eurostat, PKO Bank Polski. Zagranica w makro-pigułce USA - realny PKB () 2,6 1,8 - inflacja CPI () 0,1 1, Komentarz Strefa euro - realny PKB () 2,0 1,7 - inflacja HICP () 0,0 0,4 Chiny - realny PKB () 6,9 6,6 - inflacja CPI () 1,4 1,9 Źródło: FED, Eurostat, MFW, PKO Bank Polski. Wzrost PKB w 3q16 przyspieszył do 3,2 k/k saar (vs. 1,4 k/k saar w 2q16). Spowolnieniu konsumpcji prywatnej towarzyszył wzrost eksportu i zapasów. Dynamika inwestycji pozostała ujemna, ale wzrosły zyski przedsiębiorstw. Wynik wyborów prezydenckich wzbudził oczekiwania na przyspieszenie wzrostu PKB, wzrost inflacji oraz zwiększenie skali podwyżek stóp procentowych Fed. Oczekujemy przyspieszenia wzrostu PKB w 2017 r. ponownie powyżej 2 oraz kontynuacji podwyżek stóp Fed (dwie w trakcie 2017 r.) W 3q16 dynamika PKB strefy euro wyniosła 0,3 k/k sa i 1,7 r/r sa (vs. 0,3 k/k sa i 1,6 r/r sa w 2q16). Na posiedzeniu w grudniu 2016 r. EBC wydłużył termin programu QE do końca 2017 r., jednocześnie zmniejszając (od kwietnia 2017 r.) skalę skupu aktywów do 60 mld EUR i łagodząc kryteria dopuszczalności do skupu. M.Draghi zastrzegł, że program może zostać wydłużony jeżeli będzie tego wymagała sytuacja w strefie euro. Gospodarka strefy euro oraz Wielkiej Brytanii na razie wykazują dużą odporność na wynik referendum ws. Brexitu. Wzrost PKB w 3q16 nie zmienił się (6,7 r/r vs. 6,7 r/r w 2q16). Dynamika przemysłu i budownictwa ustabilizowała się na poziomie 6,1 r/r. Poluzowanie polityki pieniężnej i fiskalnej w ostatnich kwartałach oraz polityka kursowa banku centralnego powinny pozwolić na utrzymanie spowolnienia gospodarczego pod kontrolą i uniknięcie twardego lądowania, ale nadmierny i narastający dług prywatny stanowi poważny czynnik ryzyka dla długoterminowego tempa wzrostu PKB. Niniejszy materiał ma charakter wyłącznie informacyjny, jest przeznaczony wyłącznie dla klientów Grupy PKO Banku Polskiego i nie stanowi oferty w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny. Informacje zawarte w niniejszym materiale nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Grupa PKO BP SA dołożyła wszelkich starań, aby zamieszczone w niniejszym materiale informacje były rzetelne oraz oparte na wiarygodnych źródłach. Klienci Grupy PKO BP SA ponoszą odpowiedzialność za skutki swoich decyzji inwestycyjnych, podjętych z uwzględnieniem informacji zamieszczonych w niniejszym materiale. Niniejszy materiał został przygotowany i/lub przekazany przez Powszechną Kasę Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna, zarejestrowany w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS ; NIP: REGON: ; kapitał zakładowy (kapitał wpłacony) zł. 8