RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach Wierzchosławice Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w przedszkolu przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania przedszkola w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci. 2. Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się 3. Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Dzieci są aktywne. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość wychowania przedszkolnego. 9. Rodzice są partnerami przedszkola. 10. Wykorzystywane są zasoby przedszkola i środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Przedszkole w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez przedszkole wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Przedszkole może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez przedszkole. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 2/22

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ferdynand Gawron, Jadwiga Małyszko-Guzy, Stanisław Siadek. Badaniem objęto 0 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 46 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 9 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, grupowy z przedstawicielami partnerów i przedstawicielem organu prowadzącego, grupowy z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje zajęć z dziećmi, placówki i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje wybrane zagadnienia opisujące działania przedszkola w badanych wymaganiach. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 3/22

4 Obraz przedszkola Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach posiada 6 oddziałów, z grupami wiekowymi od 2,5 do 5 lat. Sześciolatki uczęszczają do oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej. Organem prowadzącym jest Gmina Wierzchosławice. Budynek przedszkolny jest najmowany od parafii rzymsko-katolickiej. Każda grupa ma swoją salę do zajęć wraz z zapleczem magazynowym z pomocami dydaktycznymi. Utrudnieniem organizacyjnym dla nauczycieli jest brak w niektórych salach zaplecza sanitarnego dla dzieci (toalet). Przy budynku znajduje się plac zabaw dla dzieci wyposażony w różne urządzenia techniczne do zabawy ruchowej. Obecnie do przedszkola uczęszcza 144 dzieci. W Przedszkolu są rozpoznawane możliwości psychofizyczne, potrzeby rozwojowe i sytuacje społeczne każdego wychowanka. Nauczyciele wspomagają rozwój dzieci, stosując sprawdzone metody pracy, a także metody współczesnej pedagogiki. Ponadto realizują projekty unijne oraz programy wspomagająco - zdrowotne i ekologiczne. Dzieci są zachęcane do działań w różnych sferach rozwojowych. Szczególny nacisk jest kładziony na ich rozwój społeczno emocjonalny i przygotowanie do dalszej edukacji przedszkolnej. W przedszkolu nie dostrzega się przypadków dyskryminacji wśród dzieci. Nauczyciele współpracują przy tworzeniu i analizie procesów wspomagania rozwoju i edukacji dzieci, prowadzą diagnozę ich potrzeb i możliwości, indywidualizują proces edukacji, wspierają wychowanków w pokonywaniu trudności i wierzą w ich możliwości. Skutkuje to dobrym przygotowaniem przedszkolaków do dalszej edukacji przedszkolnej, a także ich wysokim uspołecznieniem. Nauczyciele wspólnie planują i analizują efekty swojej pracy, umiejętnie wykorzystują wnioski z prowadzonego nadzoru pedagogicznego, w szczególności z ewaluacji wewnętrznej, które przyczyniają się do dalszego rozwoju przedszkola i podnoszenia jakości jego pracy. Nie wykorzystują w swojej pracy danych z wyników badań zewnętrznych. Nadzór pedagogiczny Dyrektora wpływa korzystnie na zmiany w funkcjonowaniu przedszkola. Posiadane warunki lokalowe oraz wyposażenie umożliwiają realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego i przyjętych programów. Systematycznie czynione są starania w celu utrzymania i polepszania warunków do nauki i pracy dzieci oraz nauczycieli. Rodzice w małym zakresie partycypują w procesie podejmowania decyzji dotyczących przedszkola. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 4/22

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 796 Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach Przedszkole Kod pocztowy Urząd pocztowy Wierzchosławice Wierzchosławice Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 144 Oddziały 6 publiczna Nauczyciele pełnozatrudnieni Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 1.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 24 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki 14.4 MAŁOPOLSKIE tarnowski Wierzchosławice gmina wiejska Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 5/22

6 Poziom spełniania wymagań państwa Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W przedszkolu rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego dziecka. (D) Informacje z przeprowadzonego rozpoznania są wykorzystywane w realizacji działań edukacyjnych. Zajęcia rewalidacyjne dla dzieci niepełnosprawnych oraz zajęcia specjalistyczne są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego dziecka. (D) Przedszkole współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc dzieciom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. (D) W przedszkolu są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność przedszkola. (D) B W opinii rodziców wsparcie otrzymywane w przedszkolu odpowiada potrzebom ich dzieci. (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Nauczyciele pracują zespołowo i wspólnie planują przebieg procesów edukacyjnych i analizują efekty swojej pracy. (D) B Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy. (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. (B) Przedszkole w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych W przedszkolu analizuje się wyniki badań zewnętrznych i wewnętrznych dotyczących wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. (D) Nauczyciele planują i podejmują działania wychowawcze i edukacyjne z uwzględnieniem wyników ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Działania prowadzone przez przedszkole są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) C W przedszkolu wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych. (B) W przedszkolu prowadzi się badania wewnętrzne, odpowiednio do potrzeb przedszkola, w tym badania osiągnięć dzieci, które zakończyły wychowanie przedszkolne. (B) Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi Zarządzanie przedszkolem zapewnia warunki do rozwoju dzieci. (D) Zarządzanie przedszkolem sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. (D) Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami. (D) W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi przedszkola. (D) Zarządzanie przedszkolem prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów. (B) Zarządzanie przedszkolem sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników przedszkola oraz rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących przedszkola. (B) Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające przedszkolu wspomaganie zewnętrzne odpowiednio do jego potrzeb. (B) Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 6/22

7 Wnioski 1.W przedszkolu rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego dziecka, a informacje z przeprowadzonego rozpoznania są wykorzystywane w realizacji działań edukacyjnych. 2. Współpraca Przedszkola z poradnią psychologiczno-pedagogiczną i wieloma innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc dzieciom jest owocna i wpływa znacząco na zaspokajanie ich potrzeb rozwojowych i społecznych. 3. Współdziałanie nauczycieli w zakresie organizacji procesów edukacyjnych oraz wzajemna pomoc w ewaluacji własnej pracy skutkuje podejmowaniem przez nich wielu działań sprzyjających rozwojowi dzieci i rozwojowi Przedszkola. 4. Nauczyciele planują i podejmują działania wychowawcze i edukacyjne z uwzględnieniem wyników ewaluacji wewnętrznej, co sprzyja podnoszeniu jakości pracy dydaktycznej i wychowawczej Przedszkola. 5. Nauczyciele analizują osiągnięcia dzieci i wyniki badań wewnętrznych, wykorzystują je w celu ukierunkowania dalszego rozwoju wychowanków. Nie wykorzystują wyników zewnętrznych badań edukacyjnych, opisywanych w literaturze fachowej do rozwoju przedszkola. 6. Zarządzanie Przedszkolem zapewnia warunki do harmonijnego rozwoju dzieci, służy także indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz ich doskonaleniu zawodowemu, co przekłada się na uzyskiwanie lepszych efektów wychowawczo-dydaktycznych Przedszkola. 7. Zarządzanie Przedszkolem nie sprzyja powszechnemu udziałowi rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących jego działalności. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 7/22

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Przedszkole wspomaga rozwój dzieci, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W przedszkolu każde dziecko powinno mieć szansę na wszechstronny rozwój. W tym celu przedszkole podejmuje różnorodne działania, uwzględniające możliwości i potrzeby dzieci. Powinny być one oparte na diagnozie, prowadzone wspólnie z instytucjami wspierającymi dzieci, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ważnym celem tych działań przeciwdziałanie dyskryminacji. Poziom spełnienia wymagania: B W przedszkolu trafnie rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego dziecka. Informacje z przeprowadzonego rozpoznania są wykorzystywane w realizacji działań edukacyjnych. Pomocą psychologiczno - pedagogiczną objęte są wszystkie dzieci, które w ocenie nauczycieli wymagają wsparcia, a nie tylko te, które posiadają orzeczenia lub opinie poradni psychologiczno - pedagogicznej. Przedszkole współpracuje z poradnią psychologiczno-pedagogiczną i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc dzieciom. Współpraca ta jest adekwatna do potrzeb dzieci i ich sytuacji społecznej. W przedszkolu realizowane są działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność przedszkolną. W przedszkolu nie występują przypadki dyskryminacji wśród dzieci. Istnieje powszechne przekonanie wśród rodziców, że wsparcie otrzymywane w przedszkolu odpowiada potrzebom ich dzieci. Indywidualizacja pracy z dzieckiem wymagającym wsparcia, jak i zdolnym rozszerza się także na indywidualizację pracy z rodzicami. Indywidualne podejście nauczycieli i dyrektora do rodziców wyraża się poprzez udzielanie konkretnych wskazówek, porad, proponowanie fachowej lektury oraz adekwatny do osobowości rodziców sposób przekazywania informacji i udzielania wsparcia. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 8/22

9 Obszar badania: W przedszkolu rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego dziecka. Przedszkole systematycznie rozpoznaje możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe każdego dziecka oraz jego sytuację społeczną, a następnie w oparciu o wyniki przeprowadzonych diagnoz określa potrzeby, oczekiwania i możliwości dzieci. O systemowości prowadzonych działań świadczy zakres i rodzaj udzielonego wsparcia, np: terapii specjalistycznych (pedagogicznej, psychologicznej), dodatkowych zajęć rozwijających i korekcyjno-kompensacyjnych oraz wsparcia materialnego. W ocenie respondentów przedszkole rozpoznaje możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego dziecka m. in. poprzez: bieżące obserwacje (karty obserwacji), rozmowy z rodzicami, analizę dokumentacji przedłożonej przez rodziców (opinie i orzeczenia lekarskie, poradni specjalistycznych), rozpoznanie predyspozycji i możliwości dzieci (badania specjalistyczne) oraz rozmowy ze specjalistami prowadzącymi zajęcia w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Diagnozy prowadzone są systematycznie i określają potrzeby, oczekiwania i możliwości dzieci m.in. w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa, akceptacji, rozwoju fizycznego i umysłowego, identyfikacji i integracji z grupą oraz rozwoju samodzielności i aktywności. W opinii wszystkich ankietowanych rodziców nauczyciele rozmawiają z nimi o potrzebach lub możliwościach dziecka. 34 z 43 poinformowało, że dzieje się tak przynajmniej kilka razy w roku. Systematycznie prowadzone są takie działania jak: np. terapia pedagogiczna, indywidualna praca w grupie, dodatkowa oferta dla dzieci uzdolnionych i wymagających wsparcia (konkursy, festyny, przeglądy), wsparcie materialne, kierowanie rodziców do specjalistycznych poradni na pogłębioną diagnozę potrzeb dziecka. Np. w wyniku przeprowadzonej wstępnej obserwacji rozwoju dzieci 3 i 4 letnich udzielono im wsparcia w zakresie: kształtowania i rozwoju mowy, wdrażania do samoobsługi i samodzielności, doskonalenia sprawności ruchowej, przestrzegania zasad. Z kolei dzieci pięcioletnie objęto obserwacją wstępną ich poziomu rozwoju i diagnozą gotowości szkolnej. W wyniku tych działań stwierdzono: wady wymowy, trudności z analizą i syntezą wyrazów, rozróżnianiem kierunków przestrzennych oraz trudności w sferze ruchowej, emocjonalno- społecznej i poznawczej. Obszar badania: Informacje z przeprowadzonego rozpoznania są wykorzystywane w realizacji działań edukacyjnych. Zajęcia rewalidacyjne dla dzieci niepełnosprawnych oraz zajęcia specjalistyczne są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego dziecka. Informacje z przeprowadzonego rozpoznania są wykorzystywane w realizacji działań edukacyjnych. W opinii nauczycieli biorących udział w wywiadzie główne wnioski płynące z rozpoznawania potrzeb i możliwości dzieci to: dostosowanie swoich metod i form pracy do tych potrzeb, m. in. poprzez indywidualizację pracy z dzieckiem, które potrzebuje wsparcia oraz z dzieckiem zdolnym. Wnioski te są wykorzystywane w pracy nauczycieli. Ponadto wszyscy nauczyciele i dyrektor wskazali, że w przedszkolu prowadzi się zajęcia dla dzieci o rozpoznanych specjalnych potrzebach. Są to przede wszystkim zajęcia korekcyjno kompensacyjne, zajęcia logopedyczne, socjoterapeutyczne oraz indywidualna praca z dzieckiem w grupie. Większość ankietowanych rodziców (39 z 43) ma poczucie, że w przedszkolu pracuje się z ich dzieckiem w sposób, który uwzględnia ich indywidualne możliwości i potrzeby. Również rodzice biorący udział w wywiadzie uważają, że wszyscy nauczyciele traktują ich dzieci w sposób uwzględniający ich potrzeby i możliwości. Każdy nauczyciel znając swoich wychowanków, dostosowuje dla nich karty pracy i zadania na poszczególnych zajęciach, indywidualizuje pracę z każdym dzieckiem. Nauczyciele przestrzegają zaleceń zawartych w opiniach i orzeczeniach poradni. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 9/22

10 Obszar badania: Przedszkole współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc dzieciom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. Wspieranie harmonijnego rozwoju dziecka realizuje się w przedszkolu w oparciu o systematyczną współpracę z podmiotami świadczącymi pomoc i poradnictwo zgodnie z indywidualnymi potrzebami i sytuacją społeczną rodziny. Współdziałanie jest adekwatne do potrzeb dzieci i rozwiązuje zaistniałe problemy. Wspólnie prowadzone przedsięwzięcia obejmują diagnozę potrzeb dziecka, wspomaganie dzieci z dysfunkcjami, doradztwo, konsultacje dla kadry pedagogicznej i rodziców, profilaktykę oraz pomoc materialną, co sprzyja efektywnej pracy z dzieckiem. Przedszkole prowadzi współpracę z różnymi instytucjami w zakresie poradnictwa i pomocy dzieciom. Dyrektor i nauczyciele wymieniają podmioty, z którymi współpracują oraz określają na czym ta współpraca polega. Wspomaganie i wspieranie działań edukacyjnych podejmowanych w placówce odbywa się w szczególności przy współpracy z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną. Pomoc w trudnych sytuacjach rodzinnych zapewnia Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. W zakresie profilaktyki i opieki zdrowotnej nawiązano współpracę z lokalną służbą zdrowia. Policja wspiera przedszkole w zapewnieniu dzieciom bezpieczeństwa, a szkoły (szkoła podstawowa i gimnazjum) - w przygotowaniu do nowego etapu edukacji oraz w organizacji uroczystości i akcji charytatywnych. Charakter współpracy wynika z potrzeb dzieci i ich sytuacji społecznej. Obszar badania: W przedszkolu są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność przedszkola. W przedszkolu realizowane są działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność przedszkolną. W ocenie dyrektora, nauczycieli i rodziców w przedszkolu nie dostrzega się przypadków dyskryminacji wśród dzieci. Rodzice zwracają uwagę na wiele działań antydyskryminacyjnych realizowanych przez nauczycieli, np. niwelują wśród dzieci różnice społeczne (cyt: równo traktują wszystkie dzieci z taką samą uwagą i bez faworyzowania ). Problematyka antydyskryminacyjna jest również obecna w zaplanowanych działaniach ujętych w planach wychowawczo-dydaktycznych, np: odwoływanie się do literatury dziecięcej poruszającej tą problematykę. Ponadto prowadzone są z dziećmi rozmowy na temat różnic w wyglądzie ludzi, płci, zamożności oraz odpowiednich zachowań wobec inności. Obszar badania: W opinii rodziców wsparcie otrzymywane w przedszkolu odpowiada potrzebom ich dzieci. W opinii wszystkich rodziców wsparcie otrzymywane w przedszkolu odpowiada potrzebom ich dzieci. Potwierdzają ten fakt wypowiedzi ankietowanych rodziców. Ich zdaniem nauczyciele w przedszkolu dają ich dziecku do zrozumienia, że wierzą w jego możliwości i może ono liczyć na wsparcie w pokonywaniu trudności. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 10/22

11 Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć, nauczyciele powinni działać zespołowo, organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu rozwoju dzieci oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli. Poziom spełnienia wymagania: B Nauczyciele pracują zespołowo. Planują przebieg procesów edukacyjnych i analizują efekty swojej pracy. Wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy oraz pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Obszar badania: Nauczyciele pracują zespołowo i wspólnie planują przebieg procesów edukacyjnych i analizują efekty swojej pracy. Procesy edukacyjne są planowane, analizowane i realizowane zespołowo, z udziałem wszystkich nauczycieli. Dokonują także analizy efektów swojej pracy. Wynika to z wypowiedzi nauczycieli i Dyrektora. Współpraca zespołowa opiera się głównie na uczestniczeniu nauczycieli w pracach zespołów zadaniowych, tj: ds. planowania pracy przedszkola - nauczyciele wspólnie wypracowują wnioski wynikające z podsumowania corocznych efektów, ustalają na ich podstawie zadania do dalszej realizacji; ds. diagnozy - nauczyciele opracowują arkusze obserwacyjne i diagnostyczne, w oparciu o które przeprowadzają diagnozę poziomu rozwoju dzieci 5-letnich, analizują ich stopień gotowości do podjęcia dalszej edukacji pod kątem uzyskanych efektów, ustalają kierunki dalszej pracy z dziećmi związane z udzielaniem im pomocy psychologiczno-pedagogicznej); ds.wychowawczo - opiekuńczych - nauczyciele wspólnie opracowują program adaptacyjny dla dzieci rozpoczynających edukacje przedszkolną, proponują modyfikację koncepcji pracy przedszkola, opracowują standardy współpracy wychowawczej z rodzicami w zakresie jednolitego wspomagania rozwoju dzieci. Ponadto nauczyciele współpracują także podczas planowania zadań ujmowanych w planach miesięcznych, przy ustalaniu kalendarza imprez i uroczystości przedszkolnych oraz przy realizacji bieżących zadań dydaktyczno-wychowawczych. Obszar badania: Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy. Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy. Potwierdzają ten fakt wypowiedzi nauczycieli i Dyrektora. Współpraca ta jest doskonalona na na wielu płaszczyznach, m. in. poprzez codzienną wymianę informacji o uzyskiwanych efektach pracy z dziećmi i występujących trudnościach dydaktyczno - wychowawczych. Dzięki tej współpracy udało się rozwiązać różne bieżące problemy. Np. problem zapewnienia opieki dzieciom przyprowadzanym we wczesnych godzinach porannych ( ) oraz popołudniowych ( ) - zorganizowano zmienną grupę dyżurującą; - problem wstępnego rozpoznawania u dzieci trudności logopedycznych nauczycielka posiadająca kwalifikacje logopedyczne udziela fachowych porad dla rodziców i nauczycieli; problem braku oddzielnej sali do organizacji imprez przedszkolnych Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 11/22

12 z okazji różnych uroczystości wprowadzono łączenie grup wiekowych na te imprezy. Obszar badania: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Wzajemna pomoc w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy nauczycieli jest wynikiem dobrze zorganizowanej współpracy nauczycieli. Potwierdzają to analizy przeprowadzonych badań. Wynika z nich, że wszyscy nauczyciele wspierają się w swoich działaniach oraz deklarują dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z innymi. M. in. wymieniają informacje o postępach dzieci w tych samych grupach wiekowych, prowadzą rozmowy na temat efektów zastosowanych na lekcji metod i form pracy, udostępniają własne materiały dydaktyczne, zapraszają na zajęcia otwarte oraz korzystają z pomocy innych. Ponadto wykorzystują we własnej pracy wnioski wynikające z ewaluacji wewnętrznej. Przykładami wdrożonych wniosków z ewaluacji wewnętrznej są: uatrakcyjnianie zajęć z dziećmi (wzbogacenie w pomoce dydaktyczne kącików zainteresowań i kącików do zajęć stymulacyjno-kompensacyjnych); częstsze prowadzenie konsultacji z innymi nauczycielami, w tym dzielenie się wiedzą zdobytą na kursach, szkoleniach i konferencjach. Równocześnie nauczyciele aktywnie pracują w zespołach zadaniowych i wspierają się w ewaluacji własnej pracy. Przykładami wspólnie zaplanowanych działań są: uczestnictwo przedszkola w projekcie unijnym, poświęconym doskonaleniu zawodowemu w zakresie poznawania nowatorskich metod pracy z dzieckiem; zaplanowanie kilku lekcji koleżeńskich i zajęć otwartych dla rodziców celem uzyskania informacji zwrotnej na temat efektów swojej pracy. Rys.1o Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 12/22

13 Wymaganie: Przedszkole w planowaniu pracy uwzględnia wnioski z analizy badań zewnętrznych i wewnętrznych Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół i placówek oświatowych są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych przedszkolach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: C W Przedszkolu analizuje się wyniki badań wewnętrznych dotyczących wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. Nauczyciele wspólnie planują i podejmują działania wychowawcze i edukacyjne z uwzględnieniem wyników ewaluacji wewnętrznej, co sprzyja podnoszeniu jakości pracy dydaktycznej i wychowawczej. Działania te są prowadzone, monitorowane i analizowane systematycznie, a w razie potrzeby również modyfikowane. Przedszkole prowadzi badania wewnętrzne, odpowiednio do potrzeb Przedszkola, w tym badania osiągnięć dzieci, które zakończyły wychowanie przedszkolne. Nauczyciele w bardzo małym zakresie wykorzystują dane z wyników zewnętrznych badań edukacyjnych (opisywanych np. w literaturze fachowej) w swojej pracy. Obszar badania: W przedszkolu analizuje się wyniki badań zewnętrznych i wewnętrznych dotyczących wspomagania rozwoju i edukacji dzieci. Wszyscy nauczyciele deklarują, że analizują badania wewnętrzne dotyczące wspomagania rozwoju i edukacji dzieci i wykorzystują je do planowania pracy wychowawczo-dydaktycznej przedszkola. Badania te związane są z diagnozowaniem poziomu rozwoju ogólnego dzieci (intelektualnego,emocjonalnego, społecznego, fizycznego) oraz dojrzałości szkolnej dzieci 5 letnich (zob. rys. 1o). Ponadto ponad połowa ankietowanych nauczycieli (5 z 9) deklaruje, że korzysta w swojej pracy z zewnętrznych badań edukacyjnych (opisywanych np. w literaturze fachowej). Natomiast w małym zakresie dokonywana jest analiza ogólnopolskich lub światowych badań dotyczących wspomagania rozwoju dzieci. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 13/22

14 Rys.1o Obszar badania: Nauczyciele planują i podejmują działania wychowawcze i edukacyjne z uwzględnieniem wyników ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Działania prowadzone przez przedszkole są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Nauczyciele planują i podejmują działania uwzględniające wyniki ewaluacji wewnętrznej. Działania te są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane. Potwierdzają to wypowiedzi nauczycieli i Dyrektora. Wynika z nich, że wszyscy nauczyciele podejmują działania wychowawcze i edukacyjne wynikające z wniosków z ewaluacji wewnętrznej. Najważniejszymi wnioskami wykorzystywanymi przez nauczycieli w planowaniu swojej pracy są: doskonalenie procedur i metod wspomagania rozwoju dziecka w tym indywidualizację oddziaływań zwłaszcza w zakresie przygotowania do nauki czytania i pisania; wymiana informacji pomiędzy nauczycielami z odbytych szkoleń; uwzględnianie w planach miesięcznych ćwiczeń stymulacyjno - kompensacyjnych; podejmowanie skutecznych działań wzbogacających wyposażenie i warunki lokalowe przedszkola. Obszar badania: W przedszkolu wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych. Nauczyciele nie wykorzystują wyników badań zewnętrznych. Wskazują na ten fakt analizy ankiet dla nauczycieli i Dyrektora. Prawie połowa ankietowanych nauczycieli (4 z 9) oraz Dyrektor nie potwierdza wykorzystywania w przedszkolu wyników zewnętrznych badań edukacyjnych. Pozostała grupa nauczycieli (5 z 9) deklaruje, że korzysta w swojej pracy z zewnętrznych badań edukacyjnych (opisywanych np. w literaturze fachowej) lecz w udzielonych odpowiedziach nie podaje żadnych przykładów, w jaki sposób wykorzystuje dane z tych badań w praktyce. Z kolei wszyscy nauczyciele wskazują, że wykorzystują dane z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całego przedszkola. W mniejszym stopniu z mikrobadań - prowadzonych indywidualnie lub w małych grupach. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 14/22

15 Obszar badania: W przedszkolu prowadzi się badania wewnętrzne, odpowiednio do potrzeb przedszkola, w tym badania osiągnięć dzieci, które zakończyły wychowanie przedszkolne. Przedszkole prowadzi badania wewnętrzne odpowiednio do jego potrzeb oraz wykorzystuje informacje o losach absolwentów. Wskazują na to wypowiedzi nauczycieli, Dyrektora i analiza danych. Wynika z nich, że wszyscy nauczyciele prowadzą analizy osiągnięć dzieci, a także zbierają od czasu do czasu informacje o losach dzieci uczęszczających do przedszkola. Wyniki tych badań i pozyskane informacje wykorzystują w różny sposób, m. in: przy tworzeniu indywidualnych planów pracy z dziećmi, organizowaniu dodatkowych zajęć rozwijających ich zainteresowania, w trakcie doboru form i metod pracy do potrzeb i możliwości dzieci, podczas wskazywania rodzicom indywidualnych kierunków wsparcia rozwoju dziecka (zob. rys.2o) oraz przy podejmowaniu efektywnych działań edukacyjnych i wychowawczych, a także do ukierunkowania pracy własnej i pracy przedszkola (zob. rys.1o). Rys.1o Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 15/22

16 Rys.2o Wymaganie: Zarządzanie przedszkolem służy jego rozwojowi Kluczowym elementem decydującym o jakości każdej organizacji jest zarządzanie, które służy jej rozwojowi. Skuteczne zarządzanie przedszkolem powinno koncentrować się na stworzeniu optymalnych warunków do rozwoju wychowanków, do indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli, ich doskonalenia zawodowego. Wnioski z prowadzonej zespołowo ewaluacji wewnętrznej i nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez dyrektora powinny umożliwiać podejmowanie decyzji służących rozwojowi przedszkola. Poziom spełnienia wymagania: Zarządzanie przedszkolem zapewnia warunki do harmonijnego rozwoju dzieci. Służy także indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. Nauczyciele wspólnie prowadzą ewaluację wewnętrzną, a w swojej pracy stosują rozwiązania nowatorskie. W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski z nadzoru pedagogicznego, podejmują działania służące rozwojowi przedszkola. Zarządzanie przedszkolem nie sprzyja udziałowi rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących jego działalności. Dyrektor nawiązuje kontakty z lokalnymi instytucjami zewnętrznymi, co przynosi wymierne efekty dla rozwoju dzieci i rozwoju przedszkola. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 16/22

17 Obszar badania: Zarządzanie przedszkolem zapewnia warunki do rozwoju dzieci. Zarządzanie przedszkolem stwarza odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie do wszechstronnego rozwoju dzieci. Potwierdzeniem tej tezy są wyniki przeprowadzonych badań. Wszyscy respondenci (nauczyciele, dyrektor, rodzice) wskazują na dobre warunki lokalowe przedszkola pod względem jego funkcjonalności, również wyposażenia. Obserwowane pomieszczenia do zajęć są estetycznie urządzone. Są także wyposażone w kąciki tematyczne, np. kącik książki, plastyczny, muzyczny, gospodarstwa domowego, przyrody i teatrzyku. Ponadto przy każdej sali jest magazyn z pomocami dydaktycznymi do realizacji podstawy programowej (klocki, układanki, gry dydaktyczne, zabawki do rożnych grup wiekowych, tablice demonstracyjne i materiały dydaktyczne). Zgromadzone w salach do zajęć wyposażenie umożliwia realizację podstawy programowej i prawidłową realizację procesu dydaktycznego. Występujące braki to: brak wydzielonego pomieszczenia z przeznaczeniem na pokój nauczycielski, brak oddzielnej toalety dla dzieci w kilku salach (budynek przedszkolny jest podnajmowany od parafii rzymsko-katolickiej). Obszar badania: Zarządzanie przedszkolem sprzyja indywidualnej i zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. Zarządzanie przedszkolem sprzyja pracy zespołowej nauczycieli i ich doskonaleniu zawodowemu. W mniejszym stopniu zapewniane są warunki do pracy własnej. Potwierdzają to wyniki badań ankietowych nauczycieli oraz Dyrektora. Większość nauczycieli (8 z 9) deklaruje, że ma zapewniony dostęp do zasobów, przydatnych dla rozwoju zawodowego (literatura, sprzęt, czas, finanse). Z kolei każdy nauczyciel miał możliwość uczestniczenia w ciągu ostatnich 12 miesięcy w różnych formach doskonalenia zawodowego. Najczęściej brali udział w szkoleniach Rady Pedagogicznej i obserwacjach lekcji koleżeńskich. Rzadziej w konferencjach, seminariach, kursach lub szkoleniach zewnętrznych. Kilka razy w miesiącu lub w półroczu, z inspiracji dyrektora, ma miejsce praca zespołowa nauczycieli, dbałość o profesjonalną komunikację oraz przypominanie nauczycielom o założeniach koncepcji pracy przedszkola. Ponadto Dyrektor zauważa sukcesy nauczycieli i je nagradza. Rzadziej (kilka razy w roku lub półroczu) ma miejsce w przedszkolu upowszechnianie wiedzy na temat najlepszych praktyk i najnowszych teorii, przydatnych w ich pracy. Obszar badania: Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami. Ewaluacja wewnętrzna w przedszkolu przeprowadzana jest przez powołany w tym celu zespół, w pracach którego uczestniczą wszyscy nauczyciele. Prowadząc ewaluację własnej pracy wszyscy nauczyciele współpracują ze sobą. Potwierdzeniem powyższej tezy są wypowiedzi respondentów. Wynika z nich, że zespół ds. ewaluacji zajmuje się badaniem ewaluacyjnym dotyczącym diagnozowania wybranego obszaru pracy przedszkola. Wybrane obszary to: współdziałanie nauczycieli we wspomaganiu i rozwoju edukacji dzieci; zapewnianie odpowiedniej bazy lokalowej i wyposażenia przedszkola. Aby zaangażować wszystkich nauczycieli do prowadzenia ewaluacji wewnętrznej, dyrektor podejmuje m. in. następujące działania: organizuje szkolenia wewnętrzne dotyczące ewaluacji pracy przedszkola, przedstawia celowość jej prowadzenia, wskazuje na jej użyteczność w rozwoju placówki, wspomaga w doborze narzędzi badawczych oraz w opracowaniu wniosków i rekomendacji. Z kolei udział nauczycieli w jej prowadzeniu jest przez nich uzasadniany m. in: dalszym doskonaleniem jakości pracy przedszkola, modyfikacją podejmowanych działań oraz rozpoznawaniem oczekiwań i potrzeb rodziców. Ponadto był spowodowany zwyczajem panującym w Przedszkolu (5 z 9) lub poleceniem wyraźnie sformułowanych przez Dyrektora (4 z 9). Wszyscy respondenci uważają ewaluacje za niezbędną dla Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 17/22

18 poprawienia jakości własnej pracy. Obszar badania: W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi przedszkola. W procesie zarządzania, podejmowane w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego działania, służą rozwojowi przedszkola. Wskazują na to wypowiedzi wszystkich respondentów. Np. według nauczycieli wnioski te są uwzględniane w pełni lub w dużym zakresie. Jako przykłady wprowadzenia najważniejszych zmian wynikających z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego, nauczyciele i Dyrektor podają: - powołanie zespołów zadaniowych, np. do diagnozowania osiągnięć dojrzałości szkolnej dzieci 5 letnich, planowania pracy przedszkola, opracowania propozycji zadań do planu wychowawczo-dydaktycznego i spraw organizacji pracy przedszkola (regulaminy); - udoskonalenie pracy stymulacyjno-kompensacyjnej odnoszącej się do dzieci z różnymi potrzebami rozwojowymi; - zwiększenie zaangażowania rodziców do wspólnego wspomagania rozwoju dziecka (konsultacje, ustalanie kierunków działań). Ponadto doposażanie przedszkola w pomoce dydaktyczne i sprzęt meblowy oraz dostosowanie czasu pracy do potrzeb rodziców (np. organizowanie dyżurów w okresie wakacyjnym). Ponadto partnerzy dostrzegają lepszą współpracę w zakresie rozwoju zainteresowań i uzdolnień dzieci, a także wyższy poziom przygotowania dzieci do występów na imprezach środowiskowych. Z kolei pracownicy niepedagogiczni dodają: zwiększenie się liczby oddziałów (o jeden oddział); zakup sprzętu poligraficznego, a także założenie elektronicznej blokady drzwi wejściowych. Z powyższego opisu wynika, że wdrażane wnioski płynące z nadzoru pedagogicznego mają wpływ na rozwój przedszkola. Obszar badania: Zarządzanie przedszkolem prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów. Zarządzanie przedszkolem prowadzi do podejmowania przez wszystkich nauczycieli nowatorskich działań wpływających na wszechstronny rozwój dzieci. Świadczą o tym wypowiedzi większości nauczycieli i Dyrektora. Podjętymi przez nich (w ciągu ostatnich 2 lat) działaniami, które uważają za nowatorskie są: - realizacja programów wspomagająco - zdrowotnych i ekologicznych ("Mamo, tato, wolę wodę", "Czyste powietrze wokół nas", "Akademia zdrowego przedszkolaka", "Kubusiowi przyjaciele natury"); - realizacja projektu ""Świerszczykowy klub pożeraczy liter" mającego na celu wspomaganie dzieci w przygotowaniu ich do czytania i pisania; - realizacja różnorodnych akcji i konkursów ekologicznych ("Czysta Małopolska - czysta Polska", "Drzewko za butelkę", "Zbieramy zużyte baterie") oraz charytatywnych ("Przemów ludzkim gestem", "Z sercem dla serca Oliwki"); - wykorzystywanie elementów nowatorskich metod pracy wspomagających wszechstronny rozwój dziecka ( metodę dziecięcej matematyki - E. Gruszczyk Kolczyńskiej, "metodę dobrego startu - M. Bogdanowicz", "metodę ruchu rozwijającego - W. Sherborne", "pedagogikę zabawy - Klanza", metoda symultaniczno-sekwencyjną - J. Cieszyńskiej, "bajkoterapię"oraz metodę ćwiczeń grafomotorycznych. Ponadto Dyrektor skutecznie inspiruje i motywuje nauczycieli do kreatywnych działań m. in. poprzez: zachęcanie nauczycieli do organizacji i uczestnictwa dzieci w różnych zewnętrznych konkursach tematycznych rozwijających ich wrażliwość estetyczną i wiedzę ekologiczną, dobór nauczycieli do danej grupy wiekowej o różnym doświadczeniu zawodowym i zainteresowaniach w celu wzajemnego wzbogacania podejmowanych działań, umożliwianie twórczego angażowania się nauczycieli w organizację imprez przedszkolnych według własnego pomysłu. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 18/22

19 Obszar badania: Zarządzanie przedszkolem sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników przedszkola oraz rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących przedszkola. Zarządzanie przedszkolem nie sprzyja powszechnemu udziałowi rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących przedszkola. Potwierdzają tę tezę wyniki badań ankietowych rodziców. Wynika z nich, że wpływ rodziców na podejmowane w przedszkolu decyzje jest bardzo mały lub żadny (zob. rys. 2o). Co dziesiąty wskazuje na organizację pracy przedszkola i zajęć dodatkowych. Jednocześnie Dyrektor i nauczyciele prowadzą działania zachęcające rodziców do współdecydowania o wszystkich sprawach dotyczących pracy przedszkola. Np. Dyrektor organizuje pierwsze spotkanie nowo wybranej Rady Rodziców, na którym przedstawia propozycję współpracy; analizuje wyniki prowadzonych badań ankietowych dla rodziców (nt. ich potrzeb i oczekiwań); umożliwia im wyrażenie własnej opinii poprzez skrzynkę "Pytań i sugestii". Natomiast nauczyciele konsultują z rodzicami organizację wyjazdów i wycieczek dla dzieci, także kierunki pracy z dzieckiem mającym problemy rozwojowe, ustalają diety dla dzieci z różnymi kłopotami zdrowotnymi, uzgadniają zapisy umieszczane w kodeksie właściwego postępowania dziecka. Z kolei zachęcanie nauczycieli do współdecydowania o sprawach przedszkola odbywa się poprzez organizację dla nich cyklicznych spotkań poświęconych bieżącym problemom organizacyjnym lub dydaktyczno-wychowawczym; prowadzenie indywidualnych konsultacji; uzgadnianie decyzji dotyczących wyboru programów wychowania przedszkolnego i obszarów do ewaluacji wewnętrznej. Nauczyciele wskazują, że mają wpływ na wiele decyzji dotyczących pracy przedszkola (zob. rys. 1o). Rys.1o Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 19/22

20 Rys.2o Obszar badania: Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające przedszkolu wspomaganie zewnętrzne odpowiednio do jego potrzeb. Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające przedszkolu wspomaganie zewnętrzne. Pozyskuje środki zewnętrzne na zadowalającym poziomie, o czym świadczą wypowiedzi większości nauczycieli (6 z 9). Nawiązuje kontakty z lokalnymi instytucjami zewnętrznymi (zob. rys. 1o), co przynosi wymierne efekty dla rozwoju dzieci i rozwoju przedszkola. Np. współpraca z Biblioteką Publiczną - zaowocowała uczestnictwem dzieci w ogólnopolskim programie cała Polska czyta dzieciom ; współpraca ze Szkołą Podstawową w Wierzchosławicach - umożliwia dzieciom 5-letnim zapoznanie się z obiektem i jego otoczeniem, jako następnym etapem edukacyjny; z Centrum Kultury Wsi Polskiej dzieci uczestniczą w koncertach, wystawach oraz występach artystycznych na ich scenie; z Gimnazjum w Wierzchosławicach wspólna organizacji uroczystości z okazji Dnia Matki; z policją i strażą pożarną - pogadanki na temat bezpieczeństwa dzieci na drodze oraz wykorzystywania sprzętu pożarniczego i zapobiegania pożarom. Dyrektor prowadzi ścisłą współprace ze wszystkimi lokalnymi instytucjami oraz inspiruje nauczycieli do podejmowania takiej współpracy. Efektem podejmowanych przez Dyrektora działań, w opinii rodziców, jest większa u dzieci otwartość i chęć do podejmowania różnorodnej aktywności na rzecz własnego rozwoju. Np. uczestniczą w konkursach: czytelniczych, recytatorskich, piosenkarskich, teatralnych, w akcjach charytatywnych ( Pola Nadziei ), akcjach związanych z bezpieczeństwem na drodze ( Odblaskowe Przedszkole ). Ma to znaczący wpływ na zaspokojenie ich naturalnej ciekawości poznawania najbliższego środowiska oraz umożliwia nabywanie przez nich nowych, przydatnych w rozwoju, wiadomości i umiejętności. Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 20/22

21 Rys.1o Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 21/22

22 Raport sporządzili Ferdynand Gawron Jadwiga Małyszko-Guzy Stanisław Siadek Kurator Oświaty:... Przedszkole Publiczne w Wierzchosławicach 22/22