Ocena czynnościowa dolnych dróg moczowych. Prof.Andrzej Prajsner Kliniczny Oddział Urologii Śląski Uniwersytet Medyczny

Transkrypt

1 Ocena czynnościowa dolnych dróg moczowych Prof.Andrzej Prajsner Kliniczny Oddział Urologii Śląski Uniwersytet Medyczny Katowice, 2015

2 Prawidłowo funkcjonujące dolne drogi moczowe zapewniają pełne trzymanie moczu w czasie napełnia i magazynowania w pęcherzu oraz dobrowolne, świadome,swobodne opróżnianie pęcherza w czasie mikcji,z możliwością jej dobrowolnego wstrzymania.

3 Faza napełniania i magazynowania Pves Pura

4 Faza napełniania i magazynowania Równanie Laplace Pdet = F/ R 2 C = V/ P R

5 Ciśnienie śródpęcherzowe Pabd Pdet + Pabd

6 Pelvic Nerve (Parasympathetic) ACh Hypogastric Nerve (Sympathetic) NE +M N Pudendal Nerve (Somatic) ACh

7 Kora Faza napełniania most Th10-L4 Acetylcholine (ACh) Norepinephrine (NE) Serotonin (5-HT) Glutamate GABA Dopamine (DA) S2-S4 β3 M2,3 α1 N

8 Kora Faza opróżniania most Th10-L4 S2-S4 β3 M2,3 α1 N

9

10 Celem badań urodynamicznych jest odtworzenie objawów podczas precyzyjnych pomiarów, dzięki którym można rozpoznać przyczynę ich występowania oraz ocenić ilościowo procesy patofizjologiczne.

11 Badanie urodynamiczne powinno umożliwić obiektywne określenie rodzaju zaburzenia i poznanie jego klinicznych następstw. W ten sposób możemy albo potwierdzić rozpoznanie, albo postawić nowe, w tym rozpoznanie urodynamiczne. Pomiary ilościowe można połączyć z badaniem obrazowym (badanie wideourodynamiczne).

12 Warunki dla prawidłowego przeprowadzenia badania Podstawowe wiadomości z neurofizjologii,biomechaniki i biofizyki Posiadanie właściwego sprzętu i znajomość zasad jego działania i obsługi Dobór właściwego testu : na podstawie analizy wywiadu i sformułowania pytania urodynamicznego. Prawidłowe przygotowanie chorego do badania Współpraca w trakcie badania

13 Testy urodynamiczne Nieinwazyjne Dziennik mikcji Uroflowmetria Zaleganie moczu EMG elektrodą powierzchniową Inwazyjne Cystometria Leak Point Pressure Badanie ciśnieniowo przepływowe EMG elektrodą igłową Profilometria cewkowa

14 Wywiad LUTS zwiazane z fazą napełniania magazynowani moczu w pęcherzu i opróżniania pęcherza moczowego Bóle ze strony narządów moczowo-płciowych Objawy związane z aktywnością seksualną Objawy związane z wypadaniem narządów miednicy małej

15 LUTS Magazynowanie Opróżniania częstomocz parcia naglące nokturia nietrzymanie moczu osłabienie strumienia moczu wykapywanie kroplowe zwlekanie z rozpoczęciem mikcji tłocznia brzuszna mikcja przerywana uczucie niepełnego opróznienia Występują w różnych kombinacjach ale: związane z magazynowaniem mają tendencję pojawiania się wcześniej związane z z opróżnianiem.póżniej.i są związane z wtórnym osłabieniem

16 Karta mikcyjna,dziennik mikcji. Wyznacza rytm dobowy mikcji, średnią pojemność czynnościową dzienną i nocną Pozwala odnotować takie incydenty jak nietrzymanie moczu, parcia naglące, ból lub inne odczucia oraz określić okoliczności w jakich występują.

17 K A R T A M I K C Y J N A Nazwisko : Kowalska Imię Irena ur. 10/11/1942 W rubryce objętość : podać ilość oddanego moczu moczenie : zaznaczyć każdy incydent moczenia ( gubienia moczu ),podając okoliczności w jakich doszło do wycieku moczu np. wysiłek, kaszel,kichanie czy parcie naglące ( tj. nieodparta potrzeba oddania moczu ) oraz stopień wyciekania moczu + minimalny wyciek ++ niewielki wyciek ( średni ) +++ wyciek szerokim strumieniem wkładki : zaznaczyć każdą zmianę wkładki ( bielizny ) Data, godzina Objętość oddanego moczu w ml Moczenie Wkładki 15/08/06 10: Kaszel + 13: Parcie ++ 15:00 Parcie ++

18 Karta mikcyjna,dziennik mikcji. Diureza nocna powinna stanowić około 1/3 diurezy dobowej. Objętość porcji z nocy jest zwykle o 50 % > od porcji moczu oddawanego w ciągu dnia. Ilość mikcji dziennych nie powinna przekraczać 6-7,ze średnią objętością ok ml. Czynniki wpływające na zawartość dziennika mikcji: Aktualna diureza ( wielomocz lub skąpomocz ) wskutek chorób towarzyszących,przyjmowanych leków. Nawyki i przyzwyczajenia jak ilość przyjmowanych płynów,przyjmowanie niewłściwej pozycji w trakcie mikcji. Ograniczony dostęp do toalety w związku z ułomnościami fizycznymi czy mentalnymi. Inne schorzenia dróg moczowych i narządów sąsiednich.