URZĄD STATYSTYCZNY W WAŁ B R Z Y C H U

Transkrypt

1 a WAŁBRZYCH URZĄD STATYSTYCZNY W WAŁ B R Z Y C H U AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA LUDNOŚCI WOJEWÓDZTWA WAŁBRZYSKIEGO W LATACH * LIPIEC 1997 r.

2 ł f " T* X. - t - «H * >.! :'»* - '.... * * t

3 URZĄD STATYSTYCZNY W WAŁBRZYCHU rolnctwa AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA LUDNOŚCI WOJEWÓDZTWA WAŁBRZYSKIEGO W LATACH LIPIEC 1997

4 Przy publkowanu danych Urzędu Statystycznego - prosmy o podane źródła w Opracował dr Andrzej Strumłło Skład komputerowy: zespół pod kerunkem Magdaleny Vctor Druk: Urząd Statystyczny w Legncy, zam. /97, nakład 80 egz. format A-4,

5 3 SPIS TREŚCI....;L..= : " - 1. UWAGI OGÓLNE UWAGI METODYCZNE AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA W WOJEWÓDZTWIE...7 Jednostk zarejestrowane w Rejestrze Gospodark Narodowej (REGON) Główne dzedzny dzałalnośc podmotów... 8 Zmany alokacj sektora prywatnego AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA W GMINACH Pozom przedsęborczośc w gmnach Pozom aktywnośc społeczno-gospodarczej PRACUJĄCY I BEZROBOTNI... ; Pracujący ogółem w województwe Pracujący w mastach...13 Pracujący na ws Bezrobotn Bezroboce długotrwałe...14 Podjęce pracy przez bezrobotnego...15 Podsumowane TABL. 1. PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI I WYBRANYCH FORM PRAWNYCH...18 TABL. 2. WSKAŹNIKI NATĘŻENIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI WEDŁUG GMIN....*...20 TABL. 3. UDZIAŁ PODATKÓW I OPŁAT LOKALNYCH W DOCHODACH BUDŻETÓW GMIN 22 TABL. 4. UDZIAŁ WYDATKÓW INWESTYCYJNYCH W WYDATKACH BUDŻETÓW GMIN 24 TABL. 5. PRACUJĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI TABL. 6. PRACUJĄCY WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI TABL. 7. PRACUJĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI W PODZIALE NA MIASTA I GMINY...28 TABL. 8. BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI WEDŁUG REJONÓW...40

6 4 1. UWAGI OGÓLNE Jednym z głównych czynnków warunkujących powodzene procesu przeman gospodarczych jest przede wszystkm przedsęborczość. W teor ekonom wymena sę ją jako czynnk wytwórczy, który w dzsejszych czasach jest równe ważny jak zema, kaptał praca. Jest to oczywste, bowem jedyne ludze przedsęborczy potrafą włączyć pozostałe czynnk produkcj do obegu wartośc w gospodarcey. Rynkowe rozumene gospodark ne rozróżna sfery produkcyjnej neprodukcyjnej, toteż przejawy przedsęborczośc (m.n. zakładane nowych frm), gdzekolwek sę pojawą są zawsze pożądane, bo zapowadają zmany w życu gospodarczym danego terenu (gmny). Powstane nowej frmy jest zaledwe początkem dzeła, które rozpoczął właśccel (właśccele). Badana nad zjawskem przedsęborczośc w krajach o utrwalonej gospodarce rynkowej dowodzą, że wększość frm upada po dwóch latach (60%), a dzesęć lat od założena jest w stane sę utrzymać na rynku tylko 10%. Oczywśce na mejsce frm, które z rynku znknęły wchodzą nowe, a właśccele z reguły są c sam. I to traktuje sę jako zjawsko normalne. Analza danych zaczerpnętych z REGON dać może przyblżony obraz rodzącej sę w Polsce przedsęborczośc. W żadnym jednak wypadku an przyrost nowo rejestrowanych frm an struktura rozlokowana ch w poszczególnych sekcjach gospodark ne może być podstawą do wnoskowana o zmanach sytuacj gospodarczej. Do opsu aktywnośc społeczno-gospodarczej wykorzystuje sę równeż wskaźnk natury ogólnejszej, jak np. udzał podatków opłat lokalnych w budżece gmny2/ oraz udzał gmny w podatkach należnych Skarbow Państwa. Podobną rolę spełna wskaźnk udzału nwestycj w wydatkach gmnnych. Na ch podstawe można sformułować tylko bardzo ogólny pogląd co do pozomu aktywnośc w różnych gmnach. Szczegółowe opne możlwe są dopero na podstawe analz przebegu realnych procesów gospodarczych, np. realzowanych programów czy strateg. Aktywność zawodowa ludnośc jest przedmotem zanteresowana welu organzacj nstytucj. Szczególnej wag nabera znajomość tego zjawska (podażowa strona) na lokalnych rynkach. Dane statystyczne zberane na podstawe sprawozdań zakładów pracy zatrudnających ponad 5 osób oraz dane o lczbe zarejestrowanych bezrobotnych w poszczególnych urzędach pracy mogą służyć jedyne jako punkt wyjśca do głębszej oceny sytuacj na rynku pracy. Potrzebne są dodatkowe badana prowadzone na mejscowych rynkach pracy3/ Aktywność zawodowa ludnośc ma szereg uwarunkowań społecznych, psychcznych, kulturowych, ekonomcznych, dlatego też jej ocena jest nezmerne trudna. Ludność pracująca w danej gmne to tylko część społecznośc. Pozostała część to osoby berne zawodowo, które równeż mogą meć wpływ na zarobkowane nnych osób w gmne. Są to sprawy, które wymagają oddzelnych zupełne badań. 17 Przedsęborczość jest określana jako zdolność do tworzena budowana praktyczne z nczego trwałych wartośc, co równeż obejmuje cągłość przepływu gotówk (dającą frme trwałość dzałana). Por. Jeffrey A. Tmmons, Leonard E. Smollen, Alexander L.M. Dngee, Jr. New Venture Crecton. Entrepreneurshp n the 1990 s. IRWIN, E. Kwatkowsk, Zróżncowane lokalnych rynków pracy w województwe potrkowskm w latach ". Rynek Pracy, 1996, nr 2., s. 23. v Podstawowym źródłem nformacj o sytuacj na rynku pracy osób w weku 15 lat węcej w ludnośc (BAEL) prowadzone przez GUS, ale próby poberane z województw są zbyt małe, by wynk mogły być na te województwa uogólnane.

7 5 2. UWAGI METODYCZNE Ludność aktywna zawodowo to wszystke osoby uznane za pracujące lub bezrobotne, a węc występujące na rynku pracy. Pracującym są osoby wykonujące pracę przynoszącą m zysk lub dochód. Należą do nch: - pracowncy najemn, - pracodawcy (w jednostkach prywatnych) pracujący na rachunek własny, w tym właśccele, współwłaśccele dzerżawcy gospodarstw ndywdualnych łączne z pomagającym m członkam rodzn, właśccele współwłaśccele zakładów osób fzycznych, spółek, fundacj, przedsęborstw zagrancznych drobnej wytwórczośc, osoby prowadzące na rachunek własny dzałalność w zakrese usług społecznych, - osoby wykonujące pracę nakładczą, - agenc pracujący na podstawe umów agencyjnych umów na warunkach zleceń (łączne z pracującym członkam ch rodzn oraz osobam zatrudnonym przez nch), - członkowe rolnczych spółdzeln produkcyjnych, - pracujący na dzałkach pracownków państwowych gospodarstw rolnych na dzałkach przyzagrodowych członków rolnczych spółdzeln produkcyjnych, - duchown wszystkch wyznań. Dane o pracujących pochodzą z rocznego sprawozdana Z-01 o stane zatrudnena, które sporządzają osoby prawne samodzelne blansujące jednostk ne posadające osobowośc prawnej zatrudnające powyżej 5 pracownków. Osoby zalczone do pracujących w poszczególnych jednostkach admnstracyjnych to faktyczne pracujący na danym terene, bez względu na sedzbę jednostk zatrudnającej, czy mejsce zameszkana pracownka. Pojęce bezrobotny oznacza osobę ne zatrudnoną ne wykonującą żadnej pracy zarobkowej, zdolną gotową do podjęca zatrudnena w pełnym wymarze czasu pracy, ne uczącą sę w szkole (dzennej), zarejestrowaną we właścwym dla mejsca zameldowana (stałego lub czasowego) rejonowym urzędze pracy, jeżel: - ukończyła 18 lat (z wyjątkem młodocanych absolwentów), - ne ukończyła 60 lat (kobety) lub 65 lat (mężczyźn), - ne ma prawa do emerytury lub renty nwaldzkej lub ne pobera nnych śwadczeń (rehabltacyjnych, chorobowych, macerzyńskch lub wychowawczych), - ne jest właśccelem lub posadaczem (samostnym lub zależnym) neruchomośc rolnej o powerzchn użytków rolnych powyżej 2 ha przelczenowych, - ne podlega ubezpeczenu emerytalno-rentowemu z tytułu stałej pracy jako domownk w gospodarstwe rolnym o powerzchn użytków rolnych powyżej 2 ha przelczenowych, - ne podjęła pozarolnczej dzałalnośc gospodarczej lub ne podlega obowązkow ubezpeczena społecznego lub zaopatrzena emerytalnego, - jest osobą nepełnosprawną, której stan zdrowa pozwala na podjęce pracy (co najmnej na 1/2 etatu) w danym zawodze lub służbe. Informacje o bezrobotnych dotyczą wyłączne osób zarejestrowanych w rejonowych urzędach pracy poszukujących pracy poprzez te urzędy. Dane te zaczerpnęte są ze sprawozdawczośc Mnsterstwa Pracy Poltyk Socjalnej (na formularzu MPPS) sporządzanej przez rejonowe urzędy pracy.

8 6 Podmot gospodark narodowej - podmot stosunków cywlno-prawnych prawa polskego wyposażony w autonomę decyzj prawnych, ekonomcznych fnansowych realzujący dzałalność określoną w statuce opsującym cel zasady dzałana podmotu; także osoba fzyczna prowadząca dzałalność gospodarczą w oparcu o przepsy ustawy o dzałalnośc gospodarczej (Dz. U. Nr 41, poz. 324 z 1988 r. ze zm.). Posadane osobowośc prawnej ne jest kryterum określena podmotu jako jednostk prawnej. Osoba prawna - jednostka organzacyjna, której przepsy szczególne przyznają osobowość prawną, także Skarb Państwa oraz gmna.». Spółka - określony w umowe zwązek dwóch lub węcej osób dla osągnęca wspólnego celu, główne gospodarczego. W kodekse handlowym przewdzana jest możlwość zawązana spółk jednoosobowej, tj. takej, w której 100% udzałów ma jedna osoba, stająca sę tym samym jednoosobowym zarządem tej spółk. Spółka prawa handlowego - spółka dzałająca w oparcu o przepsy prawa handlowego (Kodeks Handlowy). Spółk prawa handlowego dzelą sę na osobowe (jawne, komandytowe) kaptałowe (akcyjne, z ogranczoną odpowedzalnoścą). Dla spółek osobowych stotny jest skład osobowy określony w umowe, dla spółek kaptałowych - określony w umowe kaptał złożony z udzałów. Spółka cywlna - najstarsza forma prawna spółk, do której wkład może być wnesony w postac własnośc rzeczy lub nnego prawa oraz śwadczena usług. W Polsce dzałalność spółek cywlnych normuje kodeks cywlny. Osoba fzyczna prowadząca dzałalność gospodarczą - każdy, kto ukończył 18 lat ma pełną zdolność do czynnośc prawnych, podejmujący dzałalność gospodarczą; osoba fzyczna jest uznana przez prawo za osobę prawną dzałającą we własnym menu. Obecne rejestrowane są w zasadze zakłady osób fzycznych jako samodzelne jednostk prawne. Osobowość prawna - zdolność osoby prawnej do czynnośc prawnych, czyl wstępowana w stosunk cywlno-prawne z nnym podmotam. Zdolność ta jest ogranczona przez ustawę lub statut wyznaczające zakres dzałana osoby prawnej. Samodzelność podmotu - oznacza autonomę podejmowana decyzj ekonomcznych, fnansowych prawnych dotyczących prowadzena dzałalnośc; podmot samodzelny ne mus być osobą prawną. Jednostkam organzacyjnym ne mającym osobowośc prawnej uważanym za podmoty samodzelne są mędzy nnym jednostk budżetowe. Forma prawna - cecha wyodrębnająca grupę podmotów w określonej forme prawnej. Kryterum wyodrębnena jest zespół przepsów prawnych regulujących w sposób jednolty ch status prawny; dodatkowym atrybutem formy prawnej jest posadane przez podmot osobowośc prawnej lub jej brak. Osobowość prawną podmot uzyskuje z mocy ustawy, która go tworzy lub nadaje ją sąd rejestrowy zatwerdzający statut podmotu. Forma prawna jest podstawowym członem klasyfkacj Systematyka Form Organzacyjno-Prawnych - SFPO. Rodzaje podmotów gospodark narodowej przedstawa załączony schemat (str. 43).

9 7 f r 3. AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA W WOJEWÓDZTWIE Jednostk zarejestrowane w Rejestrze Gospodark Narodowej (REGON) W latach następował wyraźny wzrost lczby zarejestrowanych w REGON podmotów gospodarczych, co wskazuje na cągły ruch w sferze organzowana sę życa społeczno-gospodarczego w województwe. Szybk przyrost wynka główne z aktywnośc sektora prywatnego. Zjawsko to lustrują dane zawarte w ponższym zestawenu: / W tym * f- Lata Ogółem V J spółk prawa handlowego spółk cywlne osoby fzyczne województwborstwa przedsę państwowe komunalne J ogółem osoby 0 fzyczne publczne cywlne prowa spółk prywatne ogółem dzące dzałalność gospodarczą 25 XII 1994 r. " XII 1995 r XII 1996 r g 25 III 1997 r Systematycznemu spadkow lczby przedsęborstw państwowych komunalnych towarzyszył szybk przyrost lczby spółek prawa handlowego, cywlnych oraz osób fzycznych prowadzących dzałalność gospodarczą. W tym okrese ne uległa zasadnczej zmane struktura rodzajowa zborowośc. W omawanym okrese udzał przedsęborstw państwowych komunalnych spadł z 0,4% (1994 r.) do 0,2% (1996 r.), udzał spółek prawa handlowego zmenł sę odpowedno z 4% na 3,8%. Wzrósł neznaczne udzał spółek cywlnych osób fzycznych z 90,3% w 1994 r. do 90,8% w roku Podobną strukturę zachowała cała zborowość zarejestrowanych jednostek w końcu marca 1997 roku. W REGON zarejestrowane są równeż podmoty take jak fundacje, spółdzelne, stowarzyszena, samorządy gospodarcze zawodowe, koścoły różnych wyznań nne. Stanowły one newelką grupę, bo 5,3% wszystkch podmotów w roku 1994 oraz 5,2% w roku Wśród fundacj, których w końcu kwetna 1997 roku było 45, najwęcej zwązanych było z ośwatą, ochroną zdrowa oraz realzacją celów społeczno-kulturalnych. Trzy fundacje prowadzły równeż dzałalność gospodarczą. Tę formę organzowana wysłku osób prywatnych wokół celów pozaekonomcznych uznaje sę za stotny przejaw przedsęborczośc lokalnych społecznośc, bowem przyczyna sę równeż do powstawana nowych mejsc pracy.

10 8 Samorządy gospodarcze zawodowe to przede wszystkm kółka rolncze (12 w kwetnu 1997 r.), cechy rzemosł (8), zby (np. przemysłowa, rolncza, rzemeślncza) rady (adwokacke) oraz nne formy zorganzowanej dzałalnośc. Stowarzyszena organzacje społeczne zarejestrowane w REGON stanową grupę znaczne lcznejszą nż fundacje samorządy. Na początku maja 1997 r. było ch ponad 380. Do najlcznejszych należały stowarzyszena zwązane z kulturą fzyczną sportem (129), stowarzyszena społeczno-kulturalne (29), zwązane z ochroną zdrowa (27), ośwatowowychowawcze (16), kół łoweckch było 31, a organzacj zwązanych z turystyką Główne dzedzny dzałalnośc podmotów Do głównych dzedzn, w których dzałają zarejestrowane frmy należą: handel, produkcja, budownctwo, transport oraz hotelarstwo z gastronomą. W tych dzedznach dzała ponad 75% wszystkch podmotów gospodarczych. We wszystkch tych dzedznach najlcznejszy był sektor prywatny. Szczegółowe dane zawera ponższe zestawene: W tym pozostała n/. e dzałal Lata Ogółem dzałalność produkcyjna budownctwo handel naprawy hotele restauracje transport, składowane łączność obsługa neruchomośc frm ność usługowa komunalna, socjalna ndywdualna W lczbach bezwzględnych XII XII XII III W odsetkach XII ,0 14,6 8,5 49,3 4,1 6,1 7,6 3,6 XII ,0 14,5 8,8 45,5 3,8 6,1 9,6 4,1 XII ,0 12,8 8,4 43,4 3,4 8,0 10,4 4,5 III ,0 12,6 8,3 42,9 3,4 8,2 10,4 4,6 W podanych wyżej sekcjach Europejskej Klasyfkacj Dzałalnośc do sektora prywatnego należało około 90% wszystkch frm, z wyjątkem sekcj Pozostała dzałalność usługowa gdze było ch tylko 60%. % Z danych zawartych w zestawenu wynka, że w latach zmnejszył sę udzał frm zajmujących sę produkcją, handlem oraz hotelarstwem gastronomą, wzrósł natomast udzał frm zaangażowanych w transport, gospodarkę magazynową łączność. Tak sam udzał zachowały w tych latach frmy dzałające w budownctwe.»

11 9 Zmany alokacj sektora prywatnego Wspomnane wyżej zmany w strukturze dzałalnośc podmotów gospodarczych wdoczne są wyraźnej, gdy obserwacje ogranczy sę do spółek cywlnych osób fzycznych, a węc do drobnej prywatnej przedsęborczośc. Lczbę spółek cywlnych osób fzycznych prowadzących dzałalność gospodarczą według nektórych sekcj EKD zawera ponższe zestawene: Sekcje EKD Stan w końcu XII 1994 XII 1995 XII 1996 III 1997 W lczbach bezwzględnych Ogółem, # w tym:» j?, Rolnctwo, łowectwo ł 0 ). ę ( ' 1 % *.. >. ' r * \ leśnctwo Dzałalność produkcyjna ,. f» '.1 / *.. - ' T> * 4875 Budownctwo Handel naprawy Hotele restauracje Transport, składowańełączność Obsługa neruchomośc frm Ochrona zdrowa opeka socjalna Pozostała dzałalność usługowa komunalna, socjalna ndywdualna Rolnctwo, łowectwo W odsetkach leśnctwo 1, ,0 2,1 Dzałalność produkcyjna 14,4 14,2 12,5 12,3 Budownctwo 8.6 9,0 8,6 8,6 Handel naprawy 53,1 49,3 46,3 45,9 Hotele restauracje 4,4 4,1 3,6 3,6 Transport, składowane- łączność 6,5 6,6 8,6 8.9 Obsługa neruchomośc frm 7,2 9,4 10,4 10,3 Ochrona zdrowa opeka socjalna 1,7 2,1 2,9 3,1 Pozostała dzałalność usługowa komunalna, socjalna ndywdualna 1,9 2,1 3,0 3,0

12 10 Z przytoczonych danych wyraźne wdać, że mędzy grudnem 1994 r. a grudnem 1996 roku nastąpł wyraźny przyrost lczby frm prywatnych we wszystkch ujętych rodzajach dzałalnośc gospodarczej. Wzrost ten odnotowano równeż w końcu I kwartału 1997 roku. Zmany strukturalne śwadczą węc o tym, że nowo powstające frmy w tym okrese częścej wyberały te rodzaje dzałalnośc, które klasyfkowane są w sekcjach: rolnctwo, łowectwo leśnctwo, transport składowane łączność, obsługa neruchomośc frm, ochrona zdrowa opeka socjalna oraz w sekcj pozostała dzałalność usługowa komunalna, socjalna ndywdualna, która obejmuje różnorodną dzałalność, szczególne chętne podejmowaną przez sektor prywatnylz Rzadzej natomast przedsęborcy prywatn decydowal sę na ulokowane przedsęborstw np. w handlu produkcj, które dotąd były przez nch preferowane. Zjawsko to można przypsać zbyt dużej konkurencj w handlu produkcj jednocześne rysującym sę nowym możlwoścom rozwoju w nnych dzedznach. Przedsęborcy zmenają branże (sekcje), w których lokują swoje kaptały w zależnośc od spodzewanych zysków. Warto ponadto zwrócć uwagę na fakt, że pośrednctwo fnansowe staje sę tą dzedzną dzałalnośc gospodarczej, której znaczene dla frm stopnowo rośne. W omawanym okrese, tj. od grudna 1994 roku do grudna 1996 roku, trzykrotne wzrosła lczba frm śwadczących usług w tym zakrese (odpowedno ze 150 do 486), co śwadczy o zapotrzebowanu na te usług. z z 4. AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA W GMINACH Pozom przedsęborczośc w gmnach Rozlokowane w poszczególnych gmnach sektora prywatnego, główne w dzedznach takch jak produkcja, handel, hotelarstwo, rolnctwo nne, których towary usług służą bezpośredno zaspokajanu potrzeb ludnośc, wykorzystywane jest do określena stopna (pozomu) przedsęborczośc na danym terene. Służy temu wskaźnk natężena przedsęborczośc (WNP) lczony jako lczba meszkańców gmny przypadająca na jedną drobną frmę prywatną (spółkę cywlną osobę fzyczną prowadzącą dzałalność gospodarczą). W województwe wałbrzyskm wskaźnk ten z 26 meszkańców na jedną frmę prywatną w grudnu 1994 roku obnżył sę do 19,5 w grudnu 1996 roku. Dla poszczególnych gmn wskaźnk te znaczne sę różnły, (co wynkało z welu przyczyn ne objętych obserwacjam statystycznym). I tak np. dla Boguszowa-Gorc w grudnu 1994 roku wynosł 39,8 był najwyższy wśród gmn mejskch, w roku 1996 spadł do 27,3 nadal był najwyższy w tej kategor gmn. Głównym czynnkem kształtującym tak wysok pozom wskaźnka, może być np. układ przestrzenny masta, utrudnający dostęp frmom do klentów, ubóstwo ludnośc. Neco nższe (a węc neco lepsze) wskaźnk mały w roku 1994 Jedlna-Zdrój (35,9), Kudowa-Zdrój (35,9) oraz Dusznk-Zdrój (33,9), a najnższe Dzerżonów (14,6), Szczawno- Zdrój (15,2). Ostatne dwa przypadk można by tłumaczyć stosunkowo zasobnejszym rynkam zbytu, które pozwalają konkurować wększej lczbe frm. Dla tych samych mast wskaźnk WNP lczone według stanu w grudnu 1996 roku są o wele korzystnejsze. v Do tej sekcj należy np. dzałalność organzacj komercyjnych lub zwązanych z rekreacją, kulturą sportem czy też nna dzałalność usługowa jak prane czyszczene, fryzjerstwo, pogrzeby.

13 11 Nadal najlepej prezentuje sę Dzerżonów Szczawno-Zdrój. Wskaźnk dla Kłodzka w tym roku newele już sę różnł od wskaźnka dla wyżej wymenonych mast. Wskaźnk natężena przedsęborczośc różną sę wyraźne w poszczególnych gmnach. Najwyższe wskaźnk mały gmny wejske. Obrazuje to tablca nr 2. Pozom aktywnośc społeczno-gospodarczej Podatk opłaty lokalne są jednym ze źródeł dochodów budżetu gmny. Udzał tych / dochodów w całośc dochodów budżetu traktowany jest jako syntetyczna ocena pozomu aktywnośc społeczno-gospodarczej wynkającej z aktualnego stanu posadana, np. neruchomośc gospodarstw rolnych, środków transportu, przy założenu, ż majątek ten aktywne uczestnczy w procese gospodarowana. W tej grupe dochodów meszczą sę równeż podatk od dzałalnośc gospodarczej osób fzycznych opłacane w forme karty podatkowej. Udzał podatków opłat lokalnych w dochodach budżetowych ogółem w województwe wałbrzyskm wynosł 29,1% w roku 1994, w roku 1995 był neco wyższy - 29,9%, natomast w roku ,9%. W grupe gmn mejskch wartośc skrajne udzałów przedstawały sę następująco: - w roku udzał maksymalny wynosł 38,8% (Kłodzko), mnmalny - 19,5% (Szczaw no-zdrój), - w roku 1995 odpowedno 38,6% (Kłodzko) 20,0% (Szczawno-Zdrój), - w roku maksymalny udzał wynosł 26,5% (Nowa Ruda), a mnmalny - 14,4% (Boguszów-Gorce). Warto zaznaczyć, że we wszystkch wększych mastach udzały te były zblżone do wartośc maksymalnych. W gmnach mejsko-wejskch różnce mędzy udzałem maksymalnym mnmalnym były zblżone do podanych dla gmn mejskch. Zupełne naczej przedstawała sę ta sytuacja w gmnach wejskch. W latach różnce mędzy wartoścam skrajnym były w nch znaczne wększe. Na przykład w roku 1994 maksymalna wartość wynosła 43,5% (Cepłowody), a mnmalna 12,2% (Lewn Kłodzk). W roku 1996 rozpętość udzałów zmalała: maksymalny wynósł 29,9% (Czarny Bór), a mnmalny - 12,7% (Stare Bogaczowce). Szczegółowe wskaźnk dla poszczególnych gmn zawarte są w tablcy 3. Wydatk nwestycyjne stanowć wnny wyraz ne tylko możlwośc fnansowych gmny ale też aspracj całej społecznośc. Udzały wydatków nwestycyjnych w wydatkach budżetów gmn wykazują w poszczególnych latach duże rozpętośc. Tak gwałtowny wzrost / wydatków nwestycyjnych może być raczej wynkem sprzyjających okolcznośc (uzyskane wsparca fnansowego) nż uaktywnena sę społecznośc lokalnej. W dłuższym okrese wyraźne wysok pozom wydatków można traktować jako spełnene oczekwań społecznych oraz aktualne wyższy pozom aktywnośc zawodowej (np. nowe mejsca pracy, powstawane nowych frm). Dane dotyczące wydatków nwestycyjnych zawera tablca 4. Omawane wyżej wskaźnk mogą służyć ocene aktywnośc wyłączne w zestawe z nnym oraz na tle szerszych jakoścowych analz procesów społecznych gospodarczych zachodzących w gmnach.

14 12 5. PRACUJĄCY I BEZROBOTNI Pracujący ogółem w województwe.. v. ; *.». ' 1... * Dane statystyczne dotyczące pracujących pochodzą ze sprawozdań Z-01 sporządzanych przez podmoty gospodarcze zatrudnające powyżej 5 osób. Lczby tu przytaczane ne obejmują przede wszystkm rolnków ndywdualnych ( ch rodzn), osób fzycznych, spółek cywlnych. Ujęte są osoby pracujące na terene województwa wałbrzyskego, mmo ż frmy je zatrudnające mają swe sedzby poza województwem zatrudnają powyżej 5 osób). Całkowtą lczbę pracujących dla poszczególnych województw szacuje Główny Urząd Statystyczny jest ona wększa od danych podstawowych o około 35-39% w poszczególnych latach. Dla gmn takch szacunków ne dokonuje sę. :.--j Materał statystyczny (bez doszacowań GUS) dotyczący pracujących w województwe wałbrzyskm, obejmujący ponad 72% całej zborowośc daje podstawę do szeregu obserwacj natury ogólnej. Przede wszystkm trzeba odnotować systematyczny spadek lczby pracujących. W roku 1996 lczba ch była mnejsza o 4,4% od stanu z 1994 roku. Dotyczy to wyłączne sektora publcznego. W sektorze prywatnym lczba pracujących rosła dość szybko, bowem w stosunku do stanu w grudnu 1994 roku była ona o 13,6% wększa w roku 1995 o 24,4% wększa w 1996 roku. Słą rzeczy rósł równeż udzał pracujących w tym sektorze wśród zatrudnonych ogółem. W grudnu 1994 roku wynosł on 26,5%, a w grudnu już 34,1%. Szczegółowe dane o lczbe pracujących w nektórych sekcjach gospodark narodowej zawera tablca 5. Wyszczególnono w nej lczby pracujących w nektórych sekcjach, które \ dotąd stanowły rdzeń decydujący o powodzenu gospodark, tj. tzw. sferę produkcyjną (z wyjątkem rybołówstwa, gdze lczba pracujących w województwe wałbrzyskm wynos klka osób). Należą do nch: rolnctwo, łowectwo leśnctwo (sekcja A), górnctwo kopalnctwo (sekcja C), dzałalność produkcyjna (sekcja D), zaopatrywane w energę elektryczną, gaz wodę (sekcja E), budownctwo (sekcja F), handel naprawy (sekcja G), hotele restauracje (sekcja H) oraz transport, składowane łączność (I). Dane statystyczne wskazują że powol zmena sę ta dawna alokacja sły roboczej (w tym przypadku - pracujących). T Uwzględnone w nnejszych rozważanach 8 sekcj obejmowało w 1994 roku 67,2% wszystkch pracujących w województwe wałbrzyskm, a w roku 1996 już neco mnej, bo 64,7%. Wzmacnała sę węc rola pozostałych rodzajów dzałalnośc, a przede wszystkm obsług neruchomośc frm (sekcja K) oraz pośrednctwa fnansowego (sekcja I). Nadal duży udzał (tradycyjne) w zatrudnenu mały admnstracja publczna obrona narodowa, s edukacja, ochrona zdrowa opeka socjalna. Statystykax potwerdza przemany, które zachodzły w strukturze pracujących wskazując na ch powolny przebeg. Zjawska powyższe wyraźnej zaznaczyły sę w sektorze publcznym. W jego obrębe udzał dzałalnośc tzw. produkcyjnych w omawanych latach spadł z 58,2% do 52,2% (lcząc pracujących w tych sekcjach). W obrębe sektora prywatnego zauważyć można proces koncentrowana sę główne wokół trzech sekcj (D. F oraz G), które także dotąd stanowły nejako tradycyjne dzedzny jego aktywnośc, choć odnotować jednak trzeba spadek udzału pracujących w sekcj hotele restauracje (H). Z danych wynlćą, że sektor prywatny główne koncentruje sę wokół tradycyjnych rodzajów dzałalnośc, w grudnu 1994 roku sekcje te skupły 84,2%, a w tym samym okrese roku L996 już 89,1% wszystkch pracujących w tym sektorze.

15 13 Warto równeż odnotować bardzo wyraźne zarysowany w nektórych sekcjach (D, F, G) wzrost lczby osób pracujących w sektorze prywatnym w stosunku do lczby zatrudnonych ogółem. Tak węc w dzałalnośc produkcyjnej (sekcja D) udzał ten w kolejnych rozpatrywanych latach wynosł 33,8% w 1994 r., 39,9% w 1995 r. oraz 49,4%, w budownctwe (sekcja F) odpowedno - 64,1%, 71,7% 82,7%, a w handlu naprawach (sekcja G) (zgodne zresztą z powszechnym odczucam) kolejno: 65,7%, 89,0% oraz 92,5% Są to przejawy korzystnych przeman w strukturze zatrudnena osób pracujących. Dane szczegółowe na temat lczby pracujących według mast gmn w roku 1956 zawera tablca 7. ' 1 Pracujący w mastach Pracujący w zakładach zatrudnających ponad 5 osób w mastach stanowl w okrese około 85,5% wszystkch pracujących, ale ch lczba systematyczne spadała. W grudnu 1994 roku pracujących było osób, a w grudnu 1996 roku osób, tj. o.3,6% mnej. Jest to wynkem spadku pracujących w sektorze publcznym. Szczegółowe dane dotyczące pracujących w mastach według wybranych dzedzn dzałalnośc zawera tablca 6. W okrese od grudna 1994 roku do grudna 1996 roku zwększył sę wyraźne udzał pracujących w sektorze prywatnym z 24,6% do 32,4%. W handlu naprawach (sekcja G) udzał ten zwększył sę z 84,8% do 91,8%, w budownctwe (sekcja F) z 64,7% do 82,2%, w dzałalnośc produkcyjnej (sekcja D) z 30,7% do 46,6%. Jednocześne zmnejszył sę - to wyraźne - udzał sektora prywatnego w hotelach restauracjach (sekcja H) z 69,5% do 50,6%. Pracujący na ws Na ws sytuacja była podobna, tj. zmalała lczba pracujących ogółem, choć ten spadek był powolnejszy wynósł w cągu dwóch lat około 2,6%. W sektorze prywatnym pracujących przybywało z roku na rok, ale w tempe wyraźne wolnejszym, ch lczba zwększyła sę o 15,7%. " Bardzo szybko spadała lczba pracujących w rolnctwe. Mędzy grudnem 1994 roku, a grudnem 1996 roku spadek ten wynósł 26,5%. Jednak równe szybko (28,1%) rosła lczba pracujących w sekcj D - dzałalność produkcyjna. Wzrost odnotowano równeż w hotelarstwe oraz transporce (sekcja I), ale był to wzrost newelk. Równeż na ws wdać było wzrost udzału sektora prywatnego w lczbe pracujących z 37,6% do 44,7% w grudnu 1996 roku. Wspomnany wyżej wzrost lczby pracujących w dzałalnośc produkcyjnej na ws w grudnu 1994 r. był wynkem bardzo szybkego wzrostu lczby pracujących w sektorze prywatnym. W latach lczba ta wzrosła o 42,5%. To bardzo dużo, borąc pod uwagę skalę tej dzałalnośc w sektorze prywatnym. Sekcja ta zatrudnała ponad 60% pracujących ogółem. Omawane zmany lustrują dane zawarte w tablcy 6. V Bezrobotn ^ Bezrobotn są drugą - obok pracujących - grupą zalczaną do ludnośc aktywnej zawodowo. Lczbę bezrobotnych spełnających warunk podane w uwagach metodycznych - rejestrują urzędy pracy. V

16 14 Należy równeż zdawać sobe sprawę z tego, że stneje jeszcze pewna lczba osób - poszukujących pracy, choć ne ujęta w ofcjalnych rejestrach, główne z przyczyn formalnych. Dotyczyć to może np. osób ne meszczących sę w grancach weku ustawowo przewdzanego dla bezrobotnych, osób, które dobrowolne zrezygnowały ze ^statusu bezrobotnego lub skreślonych z powodu nepotwerdzena gotowośc do pracy. Dane dotyczące lczby bezrobotnych według rejonowych urzędów pracy w latach zawera tablca 8. W okrese nastąpł wyraźny spadek lczby bezrobotnych w województwe (z 87,2 tys. w grudnu 1994 r. do 65,3 tys. osób w grudnu 1996 r.) we wszystkch rejonach. Wzrost lczby bezrobotnych w stosunku do poprzednego roku odnotowano w grudnu 1996 f.» v roku w mastach Mędzylesu Stronu Śląskm w gmne Bardo oraz w gmnach należących do RUP w Wałbrzychu. Bezroboce długotrwałe Na ogólne bezroboce określane jako długotrwałe (czas oczekwana na pracę ponad 12 mesęcy) składają sę dwe grupy osób, tj. oczekujący od 12 do 24 mesęcy oraz ponad 24 mesące. Perwsza grupa lczebne szybko sę zmnejszała, druga natomast (po wysokm wzrośce w cągu roku 1994) zmnejszała sę znaczne wolnej. Poneważ ogólna lczba bezrobotnych w tym okrese zmnejszyła sę, w efekce wzrósł udzał obu grup w lczbe bezrobotnych ogółem. W grudnu 1994 r. obe grupy stanowły 47,2% całośc, w 1995 r. - 47,6%, a w 1996 r.-48,2%. Spadkow ogólnej lczby bezrobotnych rejestrowanych towarzyszy - jak wskazują na to dane statystyczne - relatywny wzrost lczby bezrobotnych oczekujących na pracę ponad 24 mesące. Mędzy marcem a grudnem roku 1994 nastąpł wyraźny wzrost lczebny tej kategor, co spowodowało, że wzrósł jej udzał w całej zborowośc, udzał ten nadal rośne. Ilustrują to dane zawarte w ponższym zestawenu: Udzał w lczbe bezrobotnych Czas pozostawana bez pracy ogółem osób pozostających»» V # Ogółem bez pracy Lata od 12 do 24 powyżej 24 od 12 do 24 powyżej 24 mesęcy mesęcy mesęcy mesęcy w tys. osób w % III ,5 29,2 15, ,5 XII ,2 18,7 22,5 21,4 25,8 XII ,0 15,0 21,2 19,7 K 27,9 # XII ,3 13,2 18,3 20,2 28,0

17 V 15 Podjęce pracy przez bezrobotnego Zgodne z przepsam podjęce pracy odnos sę do: 1) pracy stałej, 2) prac nterwencyjnych, 3) robót publcznych, 4) krótkotrwałej pracy sezonowej oraz 5) uruchomena własnej dzałalnośc gospodarczej z wykorzystanem udzelonej przez RUP pożyczk. Podjęce pracy w jakejkolwek forme jest zjawskem korzystnym, choć najbardzej oczekwanym byłoby podejmowane pracy stałej lub uruchamane własnej frmy. Podejmowane pracy powoduje wyłączene bezrobotnego z ewdencj. W latach podejmujący pracę stanowl odpowedno: 68,2%, 48,6% 56,9% osób wyłączonych z ewdencj. Ważnejsze przyczyny wyłączena z ewdencj bezrobotnych w województwe wałbrzyskm Przyczyny ogółem ogółem ogółem udzał w wyłączonych ogółem udzał w wyłączonych ogółem udzał w wyłączonych ogółem Osoby wyłączone z ewdencj ogółem , , ,0 w tym z powodu: podjęca pracy , , ,9 w tym: stałej , , ,8 własnej dzałalnośc gospodarczej 292 0, , ,3 nepotwerdzena gotowośc do pracy , , ,0 dobrowolnej rezygnacj ze statusu bezrobotnego , , \ V 1,9 W omawanym okrese lczba osób podejmujących pracę stałą w kolejnych latach znaczne sę różnła. Trudno węc mówć o zmanach systematycznych. Własną dzałalność gospodarczą uruchamało coraz mnej osób, ale tak udzał tej formy uceczk z bezroboca był znkomy. Wększego znaczena w tym okrese nabrały prace nterwencyjne oraz krótkotrwała praca sezonowa.

18 16 Zmalał udzał skreśleń z rejestru osób bezrobotnych spowodowany nepotwerdzenem gotowośc do pracy, co nekoneczne oznacza, ż osoby te pracę jakąś dla sebe znalazły. Lczba dobrowolnych rezygnacj ze statusu bezrobotnego systematyczne rosła, choć ne są to lczby duże. Może to być objaw znechęcena oczekwanem na pracę, ale wymagałoby to szerszych badań socjologcznych w rejonowych urzędach pracy. Podsumowane, Zawodowe zaangażowane ludnośc województwa wałbrzyskego, zostało w nnejszym opracowanu ujęte ze zbyt welu stron, aby można było zaprezentować różnorodność zjawska, które ofcjalne nazywa sę aktywnoścą zawodową, a dotyczy tylko ludz pracujących bezrobotnych. Pozostała ludność (w weku 15 lat węcej) określana jest jako berna zawodowo, choć powszechne wadomo, że ch znaczna część prowadz własne gospodarstwa domowe, wychowuje dzec tp. Ich dzałalność ne tworzy produktu krajowego. Nektóre dane charakteryzujące aktywność zawodową ludnośc w województwe zawera ponższe zestawene: Wyszczególnene Pracujący według szacunku GUS a) w tys. osób 234,8 226,5 227,2 Bezrobotn zarejestrowan ogółem w urzędach pracy a) w tys. osób 87,2 76,0 65,3 Ludność aktywna zawodowo według GUS w tys. osób 322,0 302,5 295,5 Stopa bezroboca w % 27,1 25,1 22,3 Pracujący według sprawozdawczośc Z-01b) 169,2 167,4 163,4 Bezroboce długotrwałe (oczekujący na pracę ponad 12 mesęcy) w tys. osób 41,2 36,6 31,5 Udzał bezrobotnych oczekujących na pracę ponad 12 mesęcy w lczbe bezrobotnych ogółem 47,2 47,6 48,2 Lczba spółek cywlnych osób fzycznych prowadzących dzałalność gospodarczą Ó58 % a) Stan w dnu 31 XII. b) Obejmuje pracujących zatrudnonych przez frmy mające sedzbę na terene województwa wałbrzyskego. Osoby zatrudnone w nch mogą pracować poza terenem tego województwa.

19 17 Nektóre dane charakteryzujące aktywność zawodową ludnośc (dok.), Wyszczególnene Udzał podatków opłat lokalnych w budżetach gmn w % I ''! *' 29,1 29,8 22,9 Udzał wydatków nwestycyjnych w wydatkach gmn w % 22,5 26,9 22,2 Natężene przedsęborczośc (lczba meszkańców przypadająca na 1 frmę prywatną, tj. spółkę... cywlną osobę fzyczną) 26,0 19,5 Ludność w weku 15 lat węcej w tys. osób 580,1 584,4 588,1 Ludność berna zawodowo 258,1 281,9 292,8 Współczynnk aktywnośc zawodowej w % 55,5 51,8 50,2 Aktywność zawodowa w stosunku do ludnośc w weku produkcyjnym w % 73,6 1 69,0 1 Przytoczone wyżej wskaźnk oraz dane statystyczne pozwalają szerzej spojrzeć na trzy arytmetyczne ujęca aktywnośc zawodowej1/. Wskazuje ona na jej spadek w okrese Powyższy współczynnk aktywnośc odnesony jest do ludnośc w weku 15 lat węcej. Lczba aktywnych zawodowo odnesona do lczby osób w weku produkcyjnym stanow oczywśce odsetek wększy, ale wskaźnk ten też maleje w kolejnych latach. V. Współczynnk aktywnośc zawodowej według metodolog stosowanej w BAEL (badanach aktywnośc ekonomcznej ludnośc) lczy sę jako procentowy udzał aktywnych zawodowo w ogólnej lczbe ludnośc danej kategor.

20 18 TABL. 1. PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI I WYBRANYCH FORM PRAWNYCH EUROPEJSKIEJ Sekcje Europejskej Klasyfkacj Dzałalnośc (EKD) zaopa LATA Razem Sektor rolnctwo, łowectwo leśnctwo trywa rybogórncdzane w łówstwo łalność ener butwo prokopal- gę- dow rynctwo elek nctwo 1 dukbactwo cyjna tryczną, gaz _ r handel naprawy pry watny publczny wodę OGOŁEM 25 XII » 25 XI XII III PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWOWE I KOMUNALNE * XII XII XII III SPÓŁKI PRAWA HANDLOWEGO XII XII XII III SPÓŁKI CYWILNE XII XII XII III OSOBY FIZYCZNE PROWADZĄCE DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ (bez spółek cywlnych) 25 XII XII XII III

21 19 TABL. 1. PODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI I WYBRANYCH FORM PRAWNYCH (dok.) Sekcje Europejskej Klasyfkacj Dzałalnośc (EKD) pozos LATA hotele restauracje transport, składowane łączność pośrednctwo fnansowe obsługa neru cho mośc f rm admnstracja publczna obrona narodowa edukacja ochrona zdrowa opeka socjalna tała dzałalność usługowa komunalna, socjana ndywdual gos- po- dars- twa domowe zatruć- 4 9 nające pra- cew nków orga- je nzać- zespoły m jędzy- na *,. rodo we na OGÓŁEM 25 XII ' XII XII III W PRZEDSIĘBIORSTWA PAŃSTWOWE I KOMUNALNE 25 XII XII XII * ł : 25 III SPÓŁKI PRAWA HANDLOWEGO 25 XII XII XII * m * 25 III SPÓŁKI CYWILNE 25 XII XII L 25 XII III OSOBY FIZYCZNE PROWADZĄCE DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ (bez spółek cywlnycl ) 25 XII XII XII III _

22 20 TABL. 2. WSKAŹNIKI NATĘŻENIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI WEDŁUG GMIN GMINY Grudzeń 1994 Grudzeń 1996 OGÓŁEM GMINY MIEJSKIE Wałbrzych Belawa Boguszów-Gorce Dusznk-Zdrój Dzerżonów Jedlna-Zdrój Kłodzko Kudo wa-zd rój Nowa Ruda Peszyce Pława Górna Polanca-Zdrój Szczawno-Zdrój Śwdnca Śwebodzce GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE Bardo Bystrzyca Kłodzka Głuszyca Jaworzyna Śląska Lądek-Zdrój Meroszów #

23 21 TABL. 2. WSKAŹNIKI NATĘŻENIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI WEDŁUG GMIN (dok.) GMINY Grudzeń 1994 Grudzeń 1996 GMINY MIEJSKO - WIEJSKIE (dok.) Mędzylese 35,9 33,0 Nemcza 25,9 20,3 Radków 36,6 32,7 Strone Śląske 31,4 27,8 Strzegom 36,6 24,0 "' l Szczytna 46,6 26,3 Ząbkowce Śląske 20,2 16,7 ' Zębce 30,9 27,2 Złoty Stok 30,9 21,1 Żarów 54,2 30,0 GMINY WIEJSKIE Cepłowody 56,3 33,2 Czarny Bór 38,7 28,9 Dobromerz 49,4 30,9 Dzerżonów 27,0 22,1 Kamenec Ząbkowck 38,7 28,2 Kłodzko 55,6 34,3 Lewn Kłodzk 48,0 27,6 Marcnowce 45,6 35,6 Nowa Ruda 41,7 43,1 Przeworno 66,1 55,3 Stare Bogaczowce 29,1 24,4 Stoszowce 28,8 25,6 Śwdnca 38,4 25,9 Walm 29,5 22,6

24 22 TA BL 3. UDZIAŁ PODATKÓW I OPŁAT LOKALNYCH W DOCHODACH BUDŻETÓW GMIN (w %) GMINY Województwo GMINY MIEJSKIE Wałbrzych Belawa Boguszów-Gorce Dzerżonów Jedlna-Zdrój Kłodzko Kudowa-Zdrój Nowa Ruda Peszyce Pława Górna Polanca-Zdrój Szcza wno-zdrój Śwdnca Śwebodzce GMINY MIEJSKO - WIEJSKIE Bardo Bystrzyca Kłodzka Głuszyca Jaworzyna Śląska Lądek-Zdrój Meroszów #

25 23 TABL. 3. UDZIAŁ PODATKÓW I OPŁAT LOKALNYCH W DOCHODACH BUDŻETÓW GMIN (dok.) GMINY 1995 GMINY MIEJSKO - WIEJSKIE (dok.) Nemcza Radków Strone Śląske Strzegom Szczytna Ząbkowce Śląske Zębce Złoty Stok Żarów GMINY WIEJSKIE Cepłowody Czarny Bór Dobromerz Dzerżonów Kamenec Ząbkowck Kłodzko Lewn Kłodzk Marcnowce Nowa Ruda Przeworno Stare Bogaczowce Stoszowce Śwdnca

26 24 TABL. 4. UDZIAŁ WYDATKÓW INWESTYCYJNYCH W WYDATKACH BUDŻETÓW GMIN (w %) GMINY Województwo 22,5 26,9 22,2 GMINY MIEJSKIE Wałbrzych 13,2 31,9 42,1 Belawa 15,7 28,6 20,1 Boguszów Gorce 23,8 16,1 9,4 Dusznk-Zdrój 40,1 26,6 26,5 Dzerżonów 27,9 28,7 26,9 Jedlna-Zdrój 15,8 17,0 14,8 Kłodzko 31,6 8,4 16,1 Kudowa-Zdrój 24,2 36,0 39,6 Nowa Ruda 26,6 35,6 26,1 Peszyce 5,1 7,9 4,3 Pława Górna 40,5 42,8 15,8 Polanca-Zdrój 21,3 27,7 40,7 Szczawno-Zdrój 4,4 18,6 12,8 Śwdnca 12,3 16,7 15,6 Śwebodzce 36,0 22,4 1 33,6 GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE Bardo 20,1 27,0 25,7 Bystrzyca Kłodzka 26,1 29,1 16,0 Głuszyca 12,2 17,1 16,1 Jaworzyna Śląska 44,2 37,3 18,2 Lądek-Zdrój 18,5 31,5 36,9 Meroszów 6,1 18,4 22,8 Mędzylese 6,5 18,0 10,7

27 25 TABL 4. UDZIAŁ WYDATKÓW INWESTYCYJNYCH W WYDATKACH BUDŻETÓW GMIN (dok.) GMINY Nemcza Strone Śląske Strzegom Szczytna Ząbkowce Śląske Zębce Złoty Stok Żarów GMINY WIEJSKIE Cepłowody Czarny Bór Dobromerz Dzerżonów Kamenec Ząbkowck Kłodzko Lewn Kłodzk Marcnowce Nowa Ruda Przeworno Stare Bogaczowce Stoszowce Śwdnca

28 26 TABL. 5. PRACUJĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI Stan w dnu 31 XII W tym WYSZCZEGÓLNIENIE. V. r >!. * Ogółem rolnctwo, łowecwo ' leśnctwo górnctwo kopalnctwo dzałalność produkcyjna zaopatrywane w energę elektryczną, gaz budownctwo handel naprawy hotele restauracje transport, składowane łączność a b c wodę LJczby be;cwzględnc Województwo ogółem a b c Sektor publczny a b c Sektor prywatny a b c W odsskach Województwo ogółem a 100 3,9 6,9 35,6 2,9 4,2 5,9 0,7 7,1 b 100 3,4 5,9 35,3 2,9 4,3 6,6 0,9 7,0 c 100 3,1 5,2 35,5 3,0 3,9 6,0 0,9 7,1 :! Sektor publczny a 100 3,1 8,2 31,2 3,3 2,0 1,2 0,3 8,9 b 100 2,8 7,0 30,5 3,5 1,8 1,0 0,4 9,3 c 100 2,4 6,3 27,3 3,8 U 0,7 0,6 10,0 Sektor prywatny a 100 6,3 3,2 44,1 1,9 10,1 14,7 2,0 1,9 b 100 4,9 3,3 46,3 1,4 10,2 19,1 2,0 1,8 c 100 4,4 3,1 51,4 1,4 9,6 16,3 1,5 1,4 Województwo ogółem =: 100 Sektor prywatny a 26,5 42,6 12,3 33,8 17,4 64,1 65,7 72,3 7,3 b 30,4 43,6 17,4 39,9 15,2 71,7 89,0 66,3 7,9 c 34,1 48,5 20,4 49,4 15,7 82,7 92,5 56,0 7,0 #

29 27 TABL. 6. PRACUJĄCY WEDŁUG DZIAŁALNOŚCI Stan w dnu 31 XII WYBRANYCH SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI W tym WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem rolnctwo, łowecwo leśnctwo górnctwo kopalnctwo dzałalność produkcyjna zaopatrywane w energę elektryczną, gaz budownctwo hotele naprawy s. handel restaul racje transport, składowane łączność a b c wodę jo Lczby bezwzględne Masta ogółem w tym: Sektor prywatny a b c a b c Pracujący ogółem w mastach = 100 Sektor prywatny a 24,6 33, ,7 17,5 64,7 84,8 69,5 b 28,6 37,7 4,7 36,9 14,7 71,4 88,1 63,0 c 32,4 39,1 5,9 46,6 15,1 82,2 91,8 50,6 Lczby bezwzględne Weś ogółem w tym: a b c Sektor prywatny a b c Pracujący ogółem na ws = 100 Sektor prywatny a c 37,6 44,7 51,5 62,5 16,2 59,1 95,1 92,3 41,5 45,2 53,9 65,0 23,2 74,3 96,1 92,5 44,7 51,0 58,7 69,0 22,3 86,5 99,6 97,2

30 28 TABL. 7. PRACUJĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI W PODZIALE NA MIASTA I GMINY Stan w dnu 31 XII1996 r. WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem Rolnctwo, łowectwo leśnctwo Rybołówstwo rybactwo. * * Górnctwo kopalnctwo Dzałalność produkcyjna Zaopatrywane w energę elektryczną, gaz, Budownctwo Handel naprawy. Hotele restauracje wodę Województwo ogółem Sektor publczny Sektor prywatny Masta razem Sektor publczny 94557! Sektor prywatny * * * j Wałbrzych Sektor publczny * Sektor prywatny Bardo Sektor publczny 848! Sektor prywatny Belawa Sektor publczny Sektor prywatny ^ Boguszów Gorce Sektor publczny Sektor prywatny Bystrzyca Kłodzka Sektor publczny Sektor prywatny W Dusznk-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Dzerżonów Sektor publczny Sektor prywatny ' Głuszyca Sektor publczny Sektor prywatny Jaworzyna Śląska # U Sektor publczny Sektor prywatny *

31 29 TABL. 7. PRACUJĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI W PODZIALE NA MIASTA I GMINY (cd.) Stan w dnu 31 XII1996 r. Zaopa WYSZCZEGÓLNIENIE Ogółem Rolnctwo, łowectwo leśnctwo Rybołówstwo rybactwo Górnctwo kopalnctwo Dzałalność produkcyjna trywa ne w energę elektryczną, gaz, Budownctwo Handel naprawy Hotele restauracje wodę $ Jedlna-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Kłodzko Sektor publczny Sektor prywatny Kudowa-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Lądek-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Meroszów Sektor publczny Sektor prywatny Mędzylese Sektor publczny Sektor prywatny Nemcza Sektor publczny Sektor prywatny Nowa Ruda Sektor publczny Sektor prywatny Peszyce Sektor publczny Sektor prywatny Pława Górna Sektor publczny Sektor prywatny Polanca-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny

32 30 TABL. 7. PRACUJĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI W PODZIALE NA MIASTA I GMINY (cd.) Stan w dnu 31 XII 1996 r. WYSZCZEGÓLNIENIE Rolnctwo, Ogółem łowectwo leśnctwo Rybołówstwo rybactwo Górnctwo kopalnctwo Dzałalność produkcyjna Zaopatrywa ne w energę elek trycz ną, gaz, Budownctwo Handel naprawy. Hotele restauracj e wodę Masta (dok.) 1 I Radków Sektor publczny Sektor prywatny Strone Śląske Sektor publczny # ) Sektor prywatny W Strzegom Sektor publczny Sektor prywatny Szczawno-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Szczytna Sektor publczny Sektor prywatny Śwdnca Sektor publczny Sektor prywatny 5521 I Śwebodzce Sektor publczny Sektor prywatny Ząbkowce Śląske Sektor publczny Sektor prywatny Zębce Sektor publczny Sektor prywatny Złoty Stok Sektor publczny Sektor prywatny Żarów Sektor publczny Sektor prywatny w

33 31 TABL. 7. PRACUJĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI W PODZIALE NA MIASTA I GMINY (cd.) Stan w dnu 31 XII1996 r. Pozostała WYSZCZEGÓLNIENIE Transport, składowane łączność fnansowe Pośrednctwo Obsługa neruchomośc frm Admnstrate! a publczna obrona narodowa Edukacja Ochrona zdrowa opeka socjalna dzałalność usługowa komunalna, socjalna ndywdualna Województwo ogółem lll 4083 Sektor publczny Sektor prywatny 8ł Masta razem (cd.) Sektor publczny Sektor prywatny ' 1575 Wałbrzych Sektor publczny Sektor prywatny Bardo Sektor publczny Sektor prywatny Belawa Sektor publczny Sektor prywatny Boguszów Gorce Sektor publczny Sektor prywatny Bystrzyca Kłodzka Sektor publczny Sektor prywatny Dusznk-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Dzerżonów Sektor publczny Sektor prywatny Głuszyca Sektor publczny Sektor prywatny Jaworzyna Śląska Sektor publczny Sektor prywatny

34 32 TABL. 7. PRACUJĄCY W GOSPODARCE NARODOWEJ WEDŁUG SEKCJI EUROPEJSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI W PODZIALE NA MIASTA I GMINY (cd.) Stan w dnu 31 XII1996 r. Pozostała WYSZCZEGÓLNIENIE V'l Transport, ne łączność Obsługa mośc frm Admnstracj a publczna obrona narodowa Edukacja Ochrona zdrowa opeka socjalha składowa- Pośrednctwo fnansowe nerucho- dzałalność usługowa komunalna, socjalna t. ' ndywdualna Masta (cd.) Jedlna-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Kłodzko : Sektor publczny Sektor prywatny Kudowa-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Lądek-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny Meroszów Sektor publczny Sektor prywatny Mędzylese Sektor publczny Sektor prywatny 8 Nemcza Sektor publczny Sektor prywatny 5 27 Nowa Ruda Sektor publczny Sektor prywatny Peszyce Sektor publczny Sektor prywatny Pława Górna Sektor publczny Sektor prywatny 4 6 Polanca-Zdrój Sektor publczny Sektor prywatny