R C(O)O2 + NO2 R C(O)O2NO2

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "R C(O)O2 + NO2 R C(O)O2NO2"

Transkrypt

1 reaktywność fotochemiczna spalin jest określona prędkością reakcji tworzenia się niepożądanego ozonu są to reakcje wolnorodnikowe, w których biorą udział tlenki azotu i niespalone węglowodory (np. aromatyczne) zawarte w spalinach ozon i wolne rodniki tlenowe Smog fotochemiczny nadtlenki węglowodorów RH + HO HO + R R + O RO rodniki nadtlenkowe aldehydy RO + NO NO + RO RO + O R CHO + HO NO + hν NO + O O + O O NO + O NO + O aldehydy nadtlenki aldehydów R CHO + HO R CO + HO R CO + O R C(O)O rodniki hydroksylowe azotan nadtlenoacetylowy (PAN - peroxyacetyl nitrate) O + HO HO R C(O)O + NO R C(O)ONO FRNiPN K_

2 Podsumowanie KATAGENEZA 0 0oC, m kraking homolityczny r. termiczne kraking heterolityczny r. katalityczne 0 0oC katageneza KEROGEN FRNiPN K_ PRANAFTA ROPA CIĘŻKA metageneza ROPA LEKKA METAN

3 Formowanie zbiorników Podział ze względu kształt Podstawowe rodzaje zbiorników Warstwowe Masywowe Nieregularne Zbiorniki warstwowe: są ograniczone na znacznej powierzchni skałami o niskiej przepuszczalności, warstwy w zbiorniku mają stosunkowo stałą grubość, warstwy te tworzą piaski, piaskowce, mułowce i wapnie kawerniste, złoża mogą zawierać nawet kilka zbiorników warstwowych, rozdzielnych skałami izolującymi. FRNiPN K_ Zespół zbiorników warstwowych skała zbiornikowa, skała o niskiej przepuszczalności, ropa naftowa i gaz ziemny,

4 Formowanie zbiorników Podział ze względu kształt Podstawowe rodzaje zbiorników Warstwowe Masywowe Nieregularne wyst. w skałach o zwiększonej porowatości i przepuszczalności, gdy następuje lokalna zmiana tych własności mogą być ograniczone albo skałami o niskiej przepuszczalności, albo też skałami wodonośnymi Zbiorniki o kształcie nieregularnym skała o niskiej przepuszczalności, ropa naftowa FRNiPN K_

5 Formowanie zbiorników Podział ze względu na rodzaj pułapki Podstawowe rodzaje pułapek Strukturalne Stratygraficzne (związane ze procesami tektonicznymi) (związane z procesami sedymentacyjnymi) Pułapki konstrukcyjne są najważniejszym rodzajem pułapek, ponieważ stanowią większość odkrytych na świecie zasobów RN. Pułapki stratygraficzne powstają w wyniku bocznych i pionowych zmian grubości, tekstury lub porowatości skał zbiornikowych. antyklinarne niezgodnościowe uskokowe związane korytami rzecznymi, podmorskimi diapirowe (najczęściej związane z tektoniką solną) związane strukturami rafowymi (ang. reef structures) z wyklinowania warstw (ang. pinch-out trap) FRNiPN K_

6 Węglowodory naftenowe Dwupierścieniowe w RN znajdują się także dwupierścieniowe cykloalkany takie jak hydroindan i oktahydropentalen i ich pochodne C FRNiPN K_ C Hydroindan Oktahydropentalen bicyklo[..0]nonan bicyklo[..0]oktan -metylo-bicyklo[,,0]nonan -metylo-bicyklo[,,0]oktan

7 Węglowodory naftenowe Dwupierścieniowe w RN stwierdzono także obecność nieskondensowanych układów pierścieniowych C C Bicykloheksyl CH FRNiPN K_ Cykloheksylocyclopentan CH0

8 Węglowodory naftenowe Dwupierścieniowe do pochodnych dekaliny obecnych w ropie należą metylodekaliny, etylodekaliny, dwumetylo-, trójmetylo- i czterometylodekaliny wraz ze wzrostem masy cząsteczkowej dwupierścieniowych węglowodorów naftenowych obserwuje się zwiększenie stopnia rozgałęzienia długiego podstawnika alifatycznego 0 C0 DEKALINA bicyklo[..0]dekan = dekahydronaftalen H H H H cis-dekalina FRNiPN K_ trans-dekalina pochodne dekaliny

9 Nazewnictwo cykloalkanów.. Nazwa zaczyna się od podania liczby pierścieni, np. : bicyklo-, tricyklo-. Następnie podaje się liczby atomów węgla w poszczególnych łańcuchach węglowych od mostka do mostka (pomiędzy przyczółkowymi atomami węgla). Na końcu (poza nawiasem kwadratowym) podaję się nazwę rdzenia wynikającą z sumy atomów węgla tworzących węglowodór. Numerację rozpoczyna się od jednego atomu przyczółkowego, przez najdłuższy mostek do drugiego atomu przyczółkowego (przykład P = ). Następnie numeruje się do pierwszego atomu przyczółkowego przez kolejny najdłuższy jeszcze nie numerowany łańcuch węglowy (przykład P = ). Następnie podaje się liczbę atomów węgla w łączącym mostku (przykład P = 0)..... atom przyczółkowy P P 0 P atom przyczółkowy bicyklo[..0]dekan FRNiPN K_ bicyklo[..0]nonan -izopropyl-metylobicyklobicyklo[..0]dekan

10 Nazewnictwo cykloalkanów. W przypadku tricyklicznych układów numerację również rozpoczyna się od przyczółkowego atomu węgla. Zgodnie ze wcześniej opisanymi zasadami podaję się kolejne liczby atomów węgla w łańcuchach, przykład P = [... Nazwę kończy przypisanie lokantów mostkowi przykład P =0,].. P P 0 bicyklo[..]heptan 0 FRNiPN K_ trójcyklo[...0,]dekan

11 Węglowodory naftenowe Węglowodory o budowie mostkowej Węglowodory dwupierścieniowe C C bicyklo[..]heptan bicyklo[..]oktan C bicyklo[..]oktan FRNiPN K_

12 Węglowodory naftenowe Węglowodory o budowie mostkowej Węglowodory trójpierścieniowe C0 0 0 trójcyklo[...0,]dekan C 0 C 0 trójcyklo[...0,]undekan FRNiPN K_ trójcyklo[...0,]dodekan

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii

Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie

Bardziej szczegółowo

CHEMIA 10 WĘGLOWODORY I ICH FLUOROWCOPOCHODNE. ALKOHOLE I FENOLE. IZOMERIA. POLIMERYZACJA.

CHEMIA 10 WĘGLOWODORY I ICH FLUOROWCOPOCHODNE. ALKOHOLE I FENOLE. IZOMERIA. POLIMERYZACJA. INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy do matury i rekrutacji na studia medyczne Rok 2017/2018 www.medicus.edu.pl tel. 501 38 39 55 CHEMIA 10 WĘGLOWODORY I ICH FLUOROWCOPOCHODNE. ALKOHOLE I FENOLE. IZOMERIA.

Bardziej szczegółowo

MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D.

MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D. MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D. Jerzy DomŜalski Gdańsk, 7 stycznia 2009 GEOLOGICZNA SEKWESTRACJA CO2 GEOLOGICZNA SEKWESTRACJA CO2 (geosekwestracja)

Bardziej szczegółowo

Alkany. Alkeny. Alkiny

Alkany. Alkeny. Alkiny Węglowodory Alkany Alkeny Alkiny Spis treści: Podział węglowodorów. Porównanie Alkany: budowa cząsteczki, szereg homologiczny, konformacje i izomeria, nazewnictwo, właściwości fizyczne, właściwości chemiczne.

Bardziej szczegółowo

Alkany i cykloalkany

Alkany i cykloalkany Alkany i cykloalkany ALKANY WĘGLOWODORY NASYCONE WĘGLOWODORY ALIFATYCZNE SKŁĄDAJĄ SIĘ Z ATOMÓW WĘGLA I WODORU POJEDYNCZE WIĄZANIA WĘGIEL WĘGIEL ATOM WĘGLA W HYBRYDYZACJI sp 3 KĄTY MIĘDZY WIĄZANIAMI, DŁUGOŚCI

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne

Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Podstawowe pojęcia i prawa chemiczne Pierwiastki, nazewnictwo i symbole. Budowa atomu, izotopy. Przemiany promieniotwórcze, okres półtrwania. Układ okresowy. Właściwości pierwiastków a ich położenie w

Bardziej szczegółowo

CHEMIA ORGANICZA - węglowodory. Podział węglowodorów

CHEMIA ORGANICZA - węglowodory. Podział węglowodorów EMIA ORGANIZA - węglowodory Podział węglowodorów Najprostsze związki organiczne Alkany są to węglowodory nasycone, w których występują tylko pojedyncze wiązania węgiel węgiel Wszystkie nazwy alkanów charakteryzuje

Bardziej szczegółowo

WĘGLOWODORY POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI

WĘGLOWODORY POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI WĘGLOWODORY POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI 1. W kórym punkcie zapisano wyłącznie węglowodory odbarwiające wodę bromową: a) C 2 H 6 ; C 4 H 10 ; C 6 H 14 b) C 9 H 20 ; C 8 H 16 ; C 2 H 4 c) C 2 H 2 ; C 3 H 6 ;

Bardziej szczegółowo

Konspekt wykładu Chemia Organiczna dla studentów Wydziału Inżynierii Chemicznej i Procesowej

Konspekt wykładu Chemia Organiczna dla studentów Wydziału Inżynierii Chemicznej i Procesowej Konspekt wykładu hemia Organiczna dla studentów Wydziału Inżynierii hemicznej i Procesowej ALKANY 2 godz. 1. Wzór sumaryczny: n 2n+2 (n = liczba naturalna) - węglowodory posiadające tylko wiązania pojedyncze

Bardziej szczegółowo

RJC A-B A + B. Slides 1 to 27

RJC A-B A + B. Slides 1 to 27 Reakcje Rodnikowe rodniki substytucja addycja polimeryzacje A-B A + B Slides 1 to 27 Reakcje Organiczne... powstawanie i rozrywanie wiązań kowalencyjnych. Addycja A + B AB Podstawienie AB + C A + BC Eliminacja

Bardziej szczegółowo

Slajd 1. Reakcje alkinów

Slajd 1. Reakcje alkinów Slajd 1 Reakcje alkinów Slajd 2 Alkiny to węglowodory zawierające wiązanie potrójne węgiel-węgiel Wzór ogólny: C n H 2n 2 (łańcuchowy); C n H 2n 4 (cykliczny) 1-heksyn terminalny alkin 3-heksyn wewnętrzny

Bardziej szczegółowo

CHEMIA 10. Oznaczenia: R - podstawnik węglowodorowy, zwykle alifatyczny (łańcuchowy) X, X 2 - atom lub cząsteczka fluorowca

CHEMIA 10. Oznaczenia: R - podstawnik węglowodorowy, zwykle alifatyczny (łańcuchowy) X, X 2 - atom lub cząsteczka fluorowca INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy na studia medyczne kierunek lekarski, stomatologia, farmacja, analityka medyczna tel. 0501 38 39 55 www.medicus.edu.pl CHEMIA 10 WĘGLOWODORY I ICH FLUOROWCOPOCHODNE.

Bardziej szczegółowo

Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści

Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy. Dział Zakres treści Anna Kulaszewicz Plan dydaktyczny z chemii klasa: 2TRA 1 godzina tygodniowo- zakres podstawowy lp. Dział Temat Zakres treści 1 Zapoznanie z przedmiotowym systemem oceniania i wymaganiami edukacyjnymi z

Bardziej szczegółowo

o skondensowanych pierścieniach.

o skondensowanych pierścieniach. Tabela F Wykaz złożonych ropopochodnych znajdujących się w wykazie substancji niebezpiecznych wraz z ich opisem, uporządkowany wg wzrastających mumerów indeksowych nr indeksowy: 649-001-00-3 nr WE: 265-102-1

Bardziej szczegółowo

Test sprawdzający, wielostopniowy z chemii: Węglowodory

Test sprawdzający, wielostopniowy z chemii: Węglowodory Test sprawdzający, wielostopniowy z chemii: Węglowodory Typ szkoły: Autor testu: technikum mgr Ewa Jagoda Skonstruowany przeze mnie test zawiera pytania zamknięte czterokrotnego wyboru, w których tylko

Bardziej szczegółowo

Zarys Chemii Organicznej

Zarys Chemii Organicznej Zarys hemii Organicznej hemię organiczną definiuje się jako chemię związków węgla. Ogólna liczba znanych związków organicznych przekracza obecnie 18 milionów i wielokrotnie przewyższa liczbę znanych związków

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe to jednofunkcyjne pochodne węglowodorów o grupie funkcyjnej -COOH zwanej grupą karboksylową.

Kwasy karboksylowe to jednofunkcyjne pochodne węglowodorów o grupie funkcyjnej -COOH zwanej grupą karboksylową. Spis treści: Charakterystyka grupy karboksylowej Podział kwasów karboksylowych Nazewnictwo kwasy monokarboksylowe alifatyczne nasycone kwasy monokarboksylowe alifatyczne nienasycone kwasy dikarboksylowe

Bardziej szczegółowo

Materiały do zajęć dokształcających z chemii organicznej

Materiały do zajęć dokształcających z chemii organicznej hemia Warta Poznania - nowa JAKOŚĆ studiowania -zwiększenie liczby absolwentów oraz atrakcyjności studiów na kierunku EMIA na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu Materiały do zajęć dokształcających

Bardziej szczegółowo

Modele: kulkowy i czaszowy: wzór półstrukturalny: H 2 C=CH 2. Obecność wiązania podwójnego sygnalizuje końcówka nazwy "-en" Wzór strukturalny:

Modele: kulkowy i czaszowy: wzór półstrukturalny: H 2 C=CH 2. Obecność wiązania podwójnego sygnalizuje końcówka nazwy -en Wzór strukturalny: Opracowanie: Marek Walnik, 0 Nazewnictwo alkenów Alkeny, zwane też olefinami, to węglowodory, w których cząsteczkach występują wiązania podwójne =. Węglowodory takie, ook alkinów, z potrójnymi wiązaniami,

Bardziej szczegółowo

Grupa karbonylowa. Grupa karbonylowa to grupa funkcyjna, w której atom tlenu połączony jest z atomem węgla podwójnym wiązaniem

Grupa karbonylowa. Grupa karbonylowa to grupa funkcyjna, w której atom tlenu połączony jest z atomem węgla podwójnym wiązaniem ALDEHYDY I KETNY Spis treści Grupa karbonylowa Aldehydy i ketony Aldehydy Nazewnictwo trzymywanie Właściwości chemiczne Aldehydy nienasycone Aldehydy aromatyczne Ketony Nazewnictwo trzymywanie Właściwości

Bardziej szczegółowo

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH

TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH CHEMIA SPALANIA TYPY REAKCJI CHEMICZNYCH Jednocząsteczkowe (I rzędu): A C+D (np. C 2 H 6 CH 3 + CH 3 ) Dwucząsteczkowe (II- rzędu) (np. H + O 2 OH + O) A + B C + D Trójcząsteczkowe (III rzędu) A + B +

Bardziej szczegółowo

3. Wprowadzenie do nazewnictwa związków organicznych

3. Wprowadzenie do nazewnictwa związków organicznych 3. Wprowadzenie do nazewnictwa związków organicznych 1 3.1. omologia i izomeria konstytucyjna omologi związki z tej samej klasy, każdy związek różni się od swego poprzednika o jedną grupę metylenową (C

Bardziej szczegółowo

H H H. Wzór "płaskostrukturalny": Wzór klinowy: H H. Model kulkowy cząsteczki: (obrazuje długosci wiązań, kąty między wiązaniami)

H H H. Wzór płaskostrukturalny: Wzór klinowy: H H. Model kulkowy cząsteczki: (obrazuje długosci wiązań, kąty między wiązaniami) Autor: Marek Walnik, 04 Alkany - węglowodory nasycone, parafiny. Związki węgla z wodorem, w których cząsteczkach występują wyłącznie wiązania pojedyncze. Szczególną klasę związków tego typu stanowią cykloalkany

Bardziej szczegółowo

Węglowodory aromatyczne (areny) to płaskie cykliczne związki węgla i wodoru. Areny. skondensowane liniowo. skondensowane kątowo

Węglowodory aromatyczne (areny) to płaskie cykliczne związki węgla i wodoru. Areny. skondensowane liniowo. skondensowane kątowo Spis treści Podstawowe pojęcia Właściwości chemiczne benzenu Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne Homologi benzenu Nazewnictwo związków aromatycznych Występowanie i otrzymywanie arenów Węglowodory

Bardziej szczegółowo

Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup

Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup Cz. XXV - Kwasy karboksylowe Def. Kwasy karboksylowe to związki, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup karboksylowych - CH ( - C - H ), atom C w grupie funkcyjnej jest na hybrydyzacji sp 2,

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Dokument z posiedzenia 2009 C6-0267/2006 2003/0256(COD) PL 06/09/2006 Wspólne stanowisko Wspólne stanowisko przyjęte przez Radę w dniu 27 czerwca 2006 r. w celu przyjęcia rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Instytut Pojazdów Samochodowych i Silników Spalinowych Marek Brzeżański Wpływ motoryzacji na jakość powietrza Spotkanie Grupy Roboczej ds. Ochrony Powietrza i Energetyki Urząd Marszałkowski Województwa

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Budowa alkanów. 1 Budowa alkanów 2 Reakcje chemiczne alkanów 3 Izomeria 4 Rzędowość atomów węgla 5 Energia wewnętrzna. Konformacje.

Spis treści. Budowa alkanów. 1 Budowa alkanów 2 Reakcje chemiczne alkanów 3 Izomeria 4 Rzędowość atomów węgla 5 Energia wewnętrzna. Konformacje. Spis treści 1 Budowa alkanów 2 Reakcje chemiczne alkanów 3 Izomeria 4 Rzędowość atomów węgla 5 Energia wewnętrzna. Konformacje. Budowa alkanów Poznawanie związków organicznych zaczniemy od substancji najprostszych

Bardziej szczegółowo

RJC # Defin i i n c i ja

RJC # Defin i i n c i ja Alkany - Izomery Strukturalne & Konformacyjne - Nomenklatura - Projekcje Newmana Slides 1 to 41 Definicja Wzór ogólny dla alkanów C n 2n+2 Przykładowo... metan C 4 etan C 2 6 propan C 3 8 butan C 4 10

Bardziej szczegółowo

Elementy chemii organicznej

Elementy chemii organicznej Elementy chemii organicznej Węglowodory alifatyczne Alkany C n H 2n+2 Alkeny C n H 2n Alkiny C n H 2n-2 Alkany C n H 2n+2 struktura Kekulégo wzór skrócony model Dreidinga metan etan propan butan Nazewnictwo

Bardziej szczegółowo

METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO

METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO Prowadzący: Mgr inż. Bartosz Papiernik Konspekt opracowali w postaci prezentacji PowerPoint B.Papiernik i M. Hajto na podstawie materiałów opracowanych

Bardziej szczegółowo

Konformacje cykloheksanu

Konformacje cykloheksanu I O T E C N O L CEMI O G ORGNICZN I Konformacje cykloheksanu Konformacje cykloheksanu sposób rysowania pierścienia sześcioczłonowego Dekalina MONOPODSTWIONE pochodne cykloheksanu Konformacja krzesłowa

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej

Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej Zagadnienia z chemii na egzamin wstępny kierunek Technik Farmaceutyczny Szkoła Policealna im. J. Romanowskiej 1) Podstawowe prawa i pojęcia chemiczne 2) Roztwory (zadania rachunkowe zbiór zadań Pazdro

Bardziej szczegółowo

Alkeny: Struktura, nazewnictwo, Termodynamika i kinetyka

Alkeny: Struktura, nazewnictwo, Termodynamika i kinetyka Slajd 1 Alkeny: Struktura, nazewnictwo, Termodynamika i kinetyka Slajd 2 Alkeny Węglowodory te zawierają wiązanie podwójne C C wiązanie double podwójne bond the grupa functional funkcyjna group centrum

Bardziej szczegółowo

Widma w podczerwieni (IR)

Widma w podczerwieni (IR) Spektroskopowe metody identyfikacji związków organicznych Widma w podczerwieni (IR) dr 2 Widmo w podczerwieni Liczba drgań zależy od liczby atomów w cząsteczce: cząsteczka nieliniowa o n atomach ma 3n-6

Bardziej szczegółowo

Treść podstawy programowej

Treść podstawy programowej CHEMIA ZR Ramowy rozkład materiału w kolejnych tomach podręczników I. Atomy, cząsteczki i stechiometria chemiczna Tom I 1. Masa atomowa I.2. 2. Izotopy I.1., I.3. 3. Reakcje jądrowe I.4. 4. Okres półtrwania

Bardziej szczegółowo

ALKANY (by Aleksandra Kołodziejczyk, UG) Węglowodory: - nasycone = alkany - nienasycone (alkeny, alkiny)

ALKANY (by Aleksandra Kołodziejczyk, UG) Węglowodory: - nasycone = alkany - nienasycone (alkeny, alkiny) ALKANY (by Aleksandra Kołodziejczyk, UG) Węglowodory: - nasycone = alkany - nienasycone (alkeny, alkiny) C n n+, brak gr. funkcyjnych. Alkany: - nierozgałęzione; - rozgałęzione; - cykliczne. Związki homologiczne

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie III

WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie III WYMAGANIA EDUKACYJNE w klasie III Nr lekcji Temat lekcji Treści nauczania (pismem pogrubionym zostały zaznaczone treści Podstawy Programowej) Węgiel i jego związki z wodorem Wymagania i kryteria ocen Uczeń:

Bardziej szczegółowo

DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu

DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu I. RODZAJE PALIW KOPALNYCH. II. PRZERÓBKA ROPY NAFTOWEJ I WĘGLA KAMIENNEGO. III. BENZYNA IV. SPOSOBY POZYSKIWANIA ENERGII A ŚRODOWIKO NATURALNE. 1. Wymienić

Bardziej szczegółowo

Węglowodory nienasycone

Węglowodory nienasycone AUTORZY SKRYPTU Szymon Michalski OPIEKUN MERYTORYCZNY mgr Adam Makówka Węglowodory nienasycone Alkeny Spis treści: 1.Określenie i wzór ogólny alkenów 2.Szereg homologiczny alkenów 3.Nazewnictwo alkenów

Bardziej szczegółowo

węglowodory łańcuchowe lub cykliczne posiadające dwa wiązania podwójne C=C KLASYFIKACJA DIENY SKUMULOWANE alleny (kumuleny)

węglowodory łańcuchowe lub cykliczne posiadające dwa wiązania podwójne C=C KLASYFIKACJA DIENY SKUMULOWANE alleny (kumuleny) DIENY węglowodory łańcuchowe lub cykliczne posiadające dwa wiązania podwójne C=C KLASYFIKACJA DIENY SKUMULOWANE alleny (kumuleny) 2 C C C 2 2 C C C C C 3 propa-1,2-dien penta-1,2,3-trien DIENY IZOLOWANE

Bardziej szczegółowo

pierwszorzędowe drugorzędowe trzeciorzędowe (1 ) (2 ) (3 )

pierwszorzędowe drugorzędowe trzeciorzędowe (1 ) (2 ) (3 ) FLUOROWCOPOCODNE alogenki alkilowe- Cl C 2 -C 2 -C 2 -C 3 C 3 -C-C 3 C 2 -C-C 3 pierwszorzędowe drugorzędowe trzeciorzędowe (1 ) (2 ) (3 ) I C 3 C 3 Cl-C 2 -C=C 2 Cl-C-C=C 2 1 2 3 Allilowe atom fluorowca

Bardziej szczegółowo

Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych

Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych Spis treści 1. Struktura elektronowa związków organicznych 13 2. Budowa przestrzenna cząsteczek związków organicznych 19 2.1. Zadania... 28 3. Zastosowanie metod spektroskopowych do ustalania struktury

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lipca 2005 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lipca 2005 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 lipca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać dokumentacje geologiczne złóż kopalin (Dz. U. Nr 136, poz. 1151 z dnia 25 lipca 2005

Bardziej szczegółowo

Chemia organiczna. Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok)

Chemia organiczna. Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok) Chemia organiczna Zagadnienia i przykładowe pytania do kolokwiów dla Biotechnologii (I rok) Zakład Chemii Organicznej Wydział Chemii Uniwersytet Wrocławski 2005 Lista zagadnień: Kolokwium I...3 Kolokwium

Bardziej szczegółowo

Wybrane procesy oparte na gazie syntezowym

Wybrane procesy oparte na gazie syntezowym Wybrane procesy oparte na gazie syntezowym Produkcja gazu syntezowego z gazu ziemnego i lekkich węglowodorów Dr hab. inŝ. Anna Skwierawska Przygotowanie surowca metan Usunięcie zanieczyszczeń stałych Metody

Bardziej szczegółowo

Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego

Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego 1. Przyporządkuj opisom odpowiadające im pojęcia. Wpisz litery (A I) w odpowiednie kratki. 3 p. A. hydraty D. wapno palone G. próchnica B. zaprawa wapienna

Bardziej szczegółowo

RECYKLING SUROWCOWY POLIOLEFIN I POLISTYRENU

RECYKLING SUROWCOWY POLIOLEFIN I POLISTYRENU POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY ZAKŁAD TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I CERAMIKI RECYKLING SUROWCOWY POLIOLEFIN I POLISTYRENU Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Autorzy: mgr inż. Michał Kabaciński

Bardziej szczegółowo

Wykład 19 XII 2018 Żywienie

Wykład 19 XII 2018 Żywienie Wykład 19 XII 2018 Żywienie Witold Bekas SGGW Witold Bekas SGGW Witold Bekas SGGW Witold Bekas SGGW Witold Bekas SGGW Witold Bekas SGGW Witold Bekas SGGW Witold Bekas SGGW Witold Bekas SGGW Witold Bekas

Bardziej szczegółowo

Węglowodory Aromatyczne

Węglowodory Aromatyczne Węglowodory Aromatyczne Benzen Rezonans & Aromatyczność Nazewnictwo (nomenklatura) Slides 1 to 38 Węglowodory Aromatyczne W pierwotnym znaczeniu słowo aroma nawiązywało do pachnących składników roślin;

Bardziej szczegółowo

GAZ Z ŁUPKÓW. www.naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl

GAZ Z ŁUPKÓW. www.naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl GAZ Z ŁUPKÓW www.naszaenergia.kujawsko-pomorskie.pl Co to jest gaz ziemny i gaz z łupków? Gaz ziemny to związek organiczny zaliczany do paliw kopalnych, często jego miejsca występowania związane są z występowaniem

Bardziej szczegółowo

-pinen (składnik terpentyny)

-pinen (składnik terpentyny) ALKENY (OLEFINY) WZÓR SUMARYZNY n 2n - alkeny łańcuchowe; n 2n-2 - alkeny cykliczne (cykloalkeny) etylen (produkcja polietylenu) WŁAŚIWOŚI FIZYZNE -pinen (składnik terpentyny) cis-trikoz-9-en (hormon płciowy

Bardziej szczegółowo

LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa. Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach:

LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa. Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach: LCH 1 Zajęcia nr 60 Diagnoza końcowa Zadanie 1 (3 pkt) Zaprojektuj jedno doświadczenie pozwalające na odróżnienie dwóch węglowodorów o wzorach: H 3 C CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 a) b) W tym celu: a) wybierz odpowiedni

Bardziej szczegółowo

11.Chemia organiczna. Irena Zubel Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechnika Wrocławska (na prawach rękopisu)

11.Chemia organiczna. Irena Zubel Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechnika Wrocławska (na prawach rękopisu) 11.Chemia organiczna. Irena Zubel Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechnika Wrocławska (na prawach rękopisu) Związki organiczne CHEMIA ORGANICZNA Def. 1. (Gmelin 1848, Kekule 1851 ) chemia

Bardziej szczegółowo

PRÓBY OTRZYMYWANIA ZWIĄZKÓW NITROWYCH ZAWIERAJĄCYCH W CZĄSTECZCE KRZEM (Komunikat)

PRÓBY OTRZYMYWANIA ZWIĄZKÓW NITROWYCH ZAWIERAJĄCYCH W CZĄSTECZCE KRZEM (Komunikat) BULETYN WOJSKOWEJ AKADEM TECHNCZNEJ im. J. DĄBROWSKEGO Rok X, nr 3 (115), marzec, 1962 r. ZOFA NOWAK TADEUSZ URBAŃSK PRÓBY OTRZYMYWANA ZWĄZKÓW NTROWYCH ZAWERAJĄCYCH W CZĄSTECZCE KRZEM (Komunikat) STRESZCZENE

Bardziej szczegółowo

Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1)

Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1) Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1) Jednostkowa stawka w zł za gazy i pyły wprowadzone do powietrza z jednostki spalonego

Bardziej szczegółowo

Chemia organiczna. Stereochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego

Chemia organiczna. Stereochemia. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Chemia organiczna Stereochemia Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Chemia organiczna jest nauką, która zajmuje się poszukiwaniem zależności pomiędzy budową cząsteczki a właściwościami

Bardziej szczegółowo

PROCESY OPARTE NA ROPIE NAFTOWEJ

PROCESY OPARTE NA ROPIE NAFTOWEJ Pochodzenie ropy naftowej PROCESY OPARTE NA ROPIE NAFTOWEJ Teorie nieorganiczne Berthelot (1866r.): węglowodory powstały w wyniku działania wody na węgliki metali alkalicznych, wytworzone w skutek redukcji

Bardziej szczegółowo

Alkeny. Wzór ogólny alkenów C n H 2n. (Uwaga identyczny wzór ogólny mają cykloakany!!!)

Alkeny. Wzór ogólny alkenów C n H 2n. (Uwaga identyczny wzór ogólny mają cykloakany!!!) Alkeny Wzór ogólny alkenów n 2n (Uwaga identyczny wzór ogólny mają cykloakany!!!) Węglowodory nienasycone, zawierające wiązanie podwójne, hybrydyzacja atomow węgla biorących udział w tworzeniu wiązania

Bardziej szczegółowo

4. ODAZOTOWANIE SPALIN

4. ODAZOTOWANIE SPALIN 4. DAZTWANIE SPALIN 4.1. Pochodzenie tlenków azotu w spalinach 4.2. Metody ograniczenia emisji tlenków azotu systematyka metod 4.3. Techniki ograniczania emisji tlenków azotu 4.4. Analiza porównawcza 1

Bardziej szczegółowo

STABILNOŚĆ TERMICZNA TWORZYW SZTUCZNYCH

STABILNOŚĆ TERMICZNA TWORZYW SZTUCZNYCH KATERA TELGII PLIMERÓW IŻYIERIA PLIMERÓW LABRATRIUM: STABILŚĆ TERMIZA TWRZYW SZTUZY pracował: dr inż. T. Łazarewicz 1 1. WPRWAZEIE TERETYZE Temperatura w której rozpoczyna się rozkład związków stanowi

Bardziej szczegółowo

KONSPEKT LEKCJI. METODY DYDAKTYCZNE: - słowna pogadanka naprowadzająca; - praktyczna ćwiczenia uczniowskie, praca w grupach;

KONSPEKT LEKCJI. METODY DYDAKTYCZNE: - słowna pogadanka naprowadzająca; - praktyczna ćwiczenia uczniowskie, praca w grupach; KLASA: III gimnazjum PRZEDMIOT: Chemia DZIAŁ: POCHODNE WĘGLOWODORÓW KONSPEKT LEKCJI TEMAT: Podsumowanie wiadomości o pochodnych węglowodorów. CELE OPERACYJNE LEKCJI: Cele operacyjne: Uczeń wie: - co to

Bardziej szczegółowo

Alkany i Cykloalkany C n H 2n+2

Alkany i Cykloalkany C n H 2n+2 Alkany i Cykloalkany C n H 2n+2 C n H 2n Alkany - węglowodory nasycone RH węglowodory ponieważ składają się jedynie z atomów C i H nasycone, bo zawierają jedynie pojedyncze wiązania C C i tym samym mają

Bardziej szczegółowo

Konspekt lekcji chemii w klasie III gimnazjum. Temat: Węglowodory i pochodne węglowodorów powtórzenie wiadomości.

Konspekt lekcji chemii w klasie III gimnazjum. Temat: Węglowodory i pochodne węglowodorów powtórzenie wiadomości. Konspekt lekcji chemii w klasie III gimnazjum. Temat: Węglowodory i pochodne węglowodorów powtórzenie wiadomości. Cel główny: przypomnienie i utrwalenie wiadomości dotyczących węglowodorów i pochodnych

Bardziej szczegółowo

Wymagania na poszczególne oceny z chemii w klasie III VII. Węgiel i jego związki z wodorem

Wymagania na poszczególne oceny z chemii w klasie III VII. Węgiel i jego związki z wodorem Wymagania na poszczególne oceny z chemii w klasie III VII. Węgiel i jego związki z wodorem 1 Uczeń: wyjaśnia, czym zajmuje się chemiaorganiczna (2) definiuje pojęcie węglowodory (2) wymienia naturalne

Bardziej szczegółowo

Aby pozbyć się nadmiaru CO2 z atmosfery należy go... Czerwiec Skompresować Wychwycić W jaki sposób przebiega technologia CCS? Dwutlenek węgla przeznaczony do geologicznego składowania pochodzi z obiektów

Bardziej szczegółowo

Budowa przestrzenna alkanów

Budowa przestrzenna alkanów Wykład 3 Budowa przestrzenna alkanów Podobnie jak w przypadku metanu, wiązanie C-H w alkanach powstaje w wyniku nakładania się zhybrydyzowanych orbitali sp 3. Z uwagi na to, że wiązania w alkanach skierowane

Bardziej szczegółowo

WĘGLOWODORY. Uczeń: Przykłady wymagań nadobowiązkowych Uczeń:

WĘGLOWODORY. Uczeń: Przykłady wymagań nadobowiązkowych Uczeń: WĘGLOWODORY Wymagania na ocenę dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą pisze wzory sumaryczne, zna nazwy czterech początkowych węglowodorów nasyconych; zna pojęcie: szereg homologiczny; zna ogólny

Bardziej szczegółowo

KWASY KARBOKSYLOWE I ICH POCHODNE. R-COOH lub R C gdzie R = H, CH 3 -, C 6 H 5 -, itp.

KWASY KARBOKSYLOWE I ICH POCHODNE. R-COOH lub R C gdzie R = H, CH 3 -, C 6 H 5 -, itp. KWASY KARBKSYLWE I IH PHDNE I. Wprowadzenie teoretyczne Kwasy karboksylowe Kwasami organicznymi nazywamy związki, w których grupa funkcyjna H zwana grupą karboksylową jest związana z rodnikiem węglowodorowym

Bardziej szczegółowo

Chemia organiczna to chemia związków węgla.

Chemia organiczna to chemia związków węgla. Chemia organiczna to chemia związków węgla. Do tej pory wyizolowano lub zsyntetyzowano kilkanaście milionów związków organicznych. Na dużą różnorodność chemii organicznej mają wpływ: średnia elektroujemność

Bardziej szczegółowo

MoŜliwości realizacji CCS w Grupie LOTOS z wykorzystaniem złóŝ ropy naftowej na Bałtyku

MoŜliwości realizacji CCS w Grupie LOTOS z wykorzystaniem złóŝ ropy naftowej na Bałtyku MoŜliwości realizacji CCS w Grupie LOTOS z wykorzystaniem złóŝ ropy naftowej na Bałtyku Wojciech Blew, Dyrektor ds. Rozwoju Technologii, Grupa LOTOS Jerzy DomŜalski, Główny Koordynator Kontraktów Geolog,

Bardziej szczegółowo

Wykład 6. Korzystałem z : R. Morrison, R. Boyd: Chemia organiczna (wyd. ang.)

Wykład 6. Korzystałem z : R. Morrison, R. Boyd: Chemia organiczna (wyd. ang.) Wykład 6 Korzystałem z : R. Morrison, R. Boyd: Chemia organiczna (wyd. ang.) Dieny Dieny są alkenami, których cząsteczki zawierają 2 podwójne wiązania C=C. Zasadnicze właściwości dienów są takie jak alkenów.

Bardziej szczegółowo

Aminy. - Budowa i klasyfikacja amin - Nazewnictwo i izomeria amin - Otrzymywanie amin - Właściwości amin

Aminy. - Budowa i klasyfikacja amin - Nazewnictwo i izomeria amin - Otrzymywanie amin - Właściwości amin Aminy - Budowa i klasyfikacja amin - Nazewnictwo i izomeria amin - Otrzymywanie amin - Właściwości amin Budowa i klasyfikacja amin Aminy pochodne amoniaku (NH 3 ), w cząsteczce którego jeden lub kilka

Bardziej szczegółowo

REDUXCO. Katalizator spalania. Leszek Borkowski DAGAS sp z.o.o. D/LB/6/13 GreenEvo

REDUXCO. Katalizator spalania. Leszek Borkowski DAGAS sp z.o.o. D/LB/6/13 GreenEvo Katalizator spalania DAGAS sp z.o.o Katalizator REDUXCO - wpływa na poprawę efektywności procesu spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych w różnego rodzaju kotłach instalacji wytwarzających energie

Bardziej szczegółowo

Pochodne węglowodorów, w cząsteczkach których jeden atom H jest zastąpiony grupą hydroksylową (- OH ).

Pochodne węglowodorów, w cząsteczkach których jeden atom H jest zastąpiony grupą hydroksylową (- OH ). Cz. XXII - Alkohole monohydroksylowe Pochodne węglowodorów, w cząsteczkach których jeden atom jest zastąpiony grupą hydroksylową (- ). 1. Klasyfikacja alkoholi monohydroksylowych i rodzaje izomerii, rzędowość

Bardziej szczegółowo

odbarwia wodę bromową

odbarwia wodę bromową Zadanie 1. (0 1) W którym wierszu tabeli poprawnie scharakteryzowano wymienione węglowodory? Wybierz odpowiedź spośród podanych. Metan Eten Etyn A. jest gazem jest gazem jest cieczą B. w jego cząsteczce

Bardziej szczegółowo

POŁOŻENIA SYGNAŁÓW PROTONÓW POŁOŻENIA SYGNAŁÓW ATOMÓW WĘGLA

POŁOŻENIA SYGNAŁÓW PROTONÓW POŁOŻENIA SYGNAŁÓW ATOMÓW WĘGLA POŁOŻENIA SYGNAŁÓW PROTONÓW SPEKTROSKOPIA NMR OH, NH alkeny kwasy aromatyczne aldehydy alkiny alkile przy heteroatomach alkile δ ppm 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 POŁOŻENIA SYGNAŁÓW ATOMÓW WĘGLA alkeny alkile

Bardziej szczegółowo

Dr Michał Wilczyński Niezależny ekspert CZY DEPONOWANIE DWUTLENKU WĘGLA W LITOSFERZE JEST MOŻLIWE I ZGODNE Z FILOZOFIĄ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU?

Dr Michał Wilczyński Niezależny ekspert CZY DEPONOWANIE DWUTLENKU WĘGLA W LITOSFERZE JEST MOŻLIWE I ZGODNE Z FILOZOFIĄ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU? Dr Michał Wilczyński Niezależny ekspert CZY DEPONOWANIE DWUTLENKU WĘGLA W LITOSFERZE JEST MOŻLIWE I ZGODNE Z FILOZOFIĄ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU? 1 METODY ELIMINACJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH METODA SKUTECZNOŚĆ

Bardziej szczegółowo

I. Węgiel i jego związki z wodorem

I. Węgiel i jego związki z wodorem NaCoBeZU z chemii dla klasy 3 I. Węgiel i jego związki z wodorem 1. Poznajemy naturalne źródła węglowodorów wymieniam kryteria podziału chemii na organiczną i nieorganiczną wyjaśniam, czym zajmuje się

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Budowa i nazewnictwo fenoli

Spis treści. Budowa i nazewnictwo fenoli Spis treści 1 Budowa i nazewnictwo fenoli 2 Kwasowość fenoli 2.1 Kwasowość atomów wodoru 2.2 Fenole jako kwasy organiczne. 3 Reakcje fenoli. 3.1 Zastosowanie fenolu Budowa i nazewnictwo fenoli Fenolami

Bardziej szczegółowo

Wymagania z chemii - Klasa III

Wymagania z chemii - Klasa III Wymagania z chemii - Klasa III Autor: Grażyna Serafin 04.04.2008. Zmieniony 12.11.2009. Zespół Szkół Rolniczych WYMAGANIA Z CHEMII DLA KLASY III ( 1 godzina chemii w tygodniu )I WĘGLOWODORYOcena dopuszczająca

Bardziej szczegółowo

Twórcza szkoła dla twórczego ucznia Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Twórcza szkoła dla twórczego ucznia Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego SCENARIUSZ LEKCJI PRZEDMIOT: CHEMIA TEMAT: POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI O WĘGLU I WĘGLOWODORACH AUTOR SCENARIUSZA: mgr Ewa Gryczman OPRACOWANIE ELEKTRONICZNO GRAFICZNE : mgr Beata Rusin TEMAT LEKCJI Powtórzenie

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Wskaż grupę związków chemicznych, do której należy węglowodór o gęstości 2,5 normalne). C. alkiny D. areny

Zadanie 1. Wskaż grupę związków chemicznych, do której należy węglowodór o gęstości 2,5 normalne). C. alkiny D. areny Węglowodory Zadanie 1. Wskaż grupę związków chemicznych, do której należy węglowodór o gęstości 2,5 normalne). (warunki A. alkany B. alkeny C. alkiny D. areny Zadanie 2. Wskaż wzór półstrukturalny węglowodoru

Bardziej szczegółowo

FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ

FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ FESTIWAL NAUKI PYTANIA Z CHEMII ORGANICZNEJ Agata Ołownia-Sarna 1. Chemia organiczna to chemia związków: a) Węgla, b) Tlenu, c) Azotu. 2. Do związków organicznych zaliczamy: a) Metan, b) Kwas węglowy,

Bardziej szczegółowo

Zakres materiału do sprawdzianu - alkeny, alkiny i areny + przykładowe zadania

Zakres materiału do sprawdzianu - alkeny, alkiny i areny + przykładowe zadania Zakres materiału do sprawdzianu - alkeny, alkiny i areny + przykładowe zadania I. Węglowodory nienasycone 1. Alkeny - węglowodory nienasycone w cząsteczkach których między atomami węgla występuje jedno

Bardziej szczegółowo

Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -COOH. Wykład 8 1

Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -COOH. Wykład 8 1 Kwasy karboksylowe grupa funkcyjna: -CH Wykład 8 1 1. Reakcje utleniania a) utlenianie alkoholi pierwszorzędowych trzymywanie kwasów CH 3 H 3 C C CH 2 H CH 3 alkohol pierwszorzędowy CH K 2 Cr 2 3 7 H 3

Bardziej szczegółowo

SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU. Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM

SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU. Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM SZKOŁA PODSTAWOWA IM. JANA PAWŁA II W DOBRONIU Dział 9. Węglowodory Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny CHEMIA KLASA 3 GIMNAZJUM rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; wie, w

Bardziej szczegółowo

Obliczenia stężeń w sieci receptorów

Obliczenia stężeń w sieci receptorów System obliczeń rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń "OPERAT FB" v.6.14.5/2016 r. Ryszard Samoć zatwierdzony przez Instytut Ochrony Środowiska w Warszawie pismem znak BA/147/96. Użytkownik programu: Ekologis

Bardziej szczegółowo

etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy

etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy Temat: Białka Aminy Pochodne węglowodorów zawierające grupę NH 2 Wzór ogólny amin: R NH 2 Przykład: CH 3 -CH 2 -NH 2 etyloamina Aminy mają właściwości zasadowe i w roztworach kwaśnych tworzą jon alkinowy

Bardziej szczegółowo

Dział 9. Węglowodory. Wymagania na ocenę. dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą. Przykłady wymagań nadobowiązkowych

Dział 9. Węglowodory. Wymagania na ocenę. dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą. Przykłady wymagań nadobowiązkowych Dział 9. Węglowodory rozumie pojęcia: chemia nieorganiczna, chemia organiczna; wie, w jakich postaciach występuje węgiel w przyrodzie; pisze wzory sumaryczne, zna nazwy czterech początkowych węglowodorów

Bardziej szczegółowo

Mieszanka paliwowo-powietrzna i składniki spalin

Mieszanka paliwowo-powietrzna i składniki spalin Mieszanka paliwowo-powietrzna i składniki spalin Rys,1 Powstanie mieszanki paliwowo - powietrznej Jeśli paliwo jest w formie płynnej (benzyna, gaz LPG lub LNG) to zanim będzie mogło utworzyć mieszankę

Bardziej szczegółowo

Elementy chemii organicznej

Elementy chemii organicznej Elementy chemii organicznej węglowodory alifatyczne węglowodory aromatyczne halogenopochodne węglowodorów alkohole etery aldehydy i ketony kwasy karboksylowe estry aminy Alkany C n H 2n+2 struktura Kekulégo

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA NA POPRAWĘ OCENY NIEDOSTATECZNEJ ZA SEMESTR I 2012/2013 CHEMIA. Klasa I Gimnazjum

ZAGADNIENIA NA POPRAWĘ OCENY NIEDOSTATECZNEJ ZA SEMESTR I 2012/2013 CHEMIA. Klasa I Gimnazjum Klasa I Gimnazjum 1. Znajomość podstawowych elementów szkła i sprzętu laboratoryjnego. 2. Umiejętność określania właściwości substancji tj: stan skupienia, barwa, zapach, połysk, smak, palność, twardość,

Bardziej szczegółowo

Oprócz podstawowej działalności produkcyjnej, jesteśmy operatorem największego

Oprócz podstawowej działalności produkcyjnej, jesteśmy operatorem największego Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA jest największą polską spółką działającą na krajowym rynku poszukiwania i wydobycia gazu ziemnego i ropy naftowej. Oddział PGNiG SA w Zielonej Górze funkcjonuje

Bardziej szczegółowo

Ocena dobra [ ] Uczeń:

Ocena dobra [ ] Uczeń: Chemia - klasa III Wymagania edukacyjne 1.Węglowodory Ocena dopuszczająca [1] definiuje pojęcia: węglowodory, alkany, alkeny, alkiny, szereg homologiczny, grupa alkilowa, reakcje podstawiania (substytucji),

Bardziej szczegółowo

Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014

Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014 ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych rok szkolny 2013/2014 Imię i nazwisko uczestnika Szkoła Klasa Nauczyciel Imię

Bardziej szczegółowo

4-6. Wprowadzenie do nazewnictwa związków organicznych

4-6. Wprowadzenie do nazewnictwa związków organicznych 4-6. Wprowadzenie do nazewnictwa związków organicznych 1 3.1. omologia i izomeria konstytucyjna omologi związki z tej samej klasy, każdy związek różni się od swego poprzednika o jedną grupę metylenową

Bardziej szczegółowo

1. Ogólne wymagania edukacyjne z zakresu chemii rozszerzonej klasa II. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności

1. Ogólne wymagania edukacyjne z zakresu chemii rozszerzonej klasa II. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności 1. Ogólne wymagania edukacyjne z zakresu chemii rozszerzonej klasa II. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, - formułuje

Bardziej szczegółowo

Węglowodory. Michał Szewczyk Kl. IV TI

Węglowodory. Michał Szewczyk Kl. IV TI Węglowodory Michał Szewczyk Kl. IV TI Węglowodory nasycone (Alkany) Węglowodory nasycone (Alkany)- to związki węgla z wodorem, w których pomiędzy atomami węgla występują tylko pojedyncze wiązania. Wzór

Bardziej szczegółowo

II Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2009/10. ETAP II r. Godz Zadanie 1 (10 pkt.)

II Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2009/10. ETAP II r. Godz Zadanie 1 (10 pkt.) II Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2009/10 ETAP II 19.12.2009 r. Godz. 10.00-12.00 KPKCh Zadanie 1 (10 pkt.) 1. Gęstość 22% roztworu kwasu chlorowodorowego o stężeniu 6,69 mol/dm 3 wynosi: a) 1,19 g/cm 3

Bardziej szczegółowo