Osteologia Antropometria
Antropometria
Cyrkiel kabłąkowy
Cyrkiel prosty
Cyrkiel koordynacyjny
Goniometr typu Mollisona
Mandibulometr
Deska osteometryczna
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
b bregma punkt leżący w miejscu zetknięcia się szwów wieńcowego (sutura coronalis) i strzałkowego (s. sagittalis). W przypadku asymetrii szwu strzałkowego, punkt należy wyznaczać w miejscu przecięcia się szwu wieńcowego ze śladem płaszczyzny pośrodkowej (PSM).
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
ft frontotemporale (parzysty) punkt położony najbardziej przy-środkowo na części czołowej kresy skroniowej (linea temporalis); punkt określa pomiar najmniejszej odległości między kresami na czole.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
g glabella punkt najbardziej wysunięty ku przodowi na gładziźnie kości czołowej przy ułożeniu czaszki w płaszczyźnie poziomej frankfurckiej (PHF). W przypadku braku wyniosłości charakteryzującej gładziznę, punkt należy lokalizować w miejscu przecięcia linii łączącej łuki brwiowe (arcus superciliaris) przez płaszczyznę pośrodkową (PSM). W przypadku braku zaakcentowania łuków brwiowych należy punkt umiejscawiać na linii łączącej najwyższe punkty leżące na górnej krawędzi oczodołów. Na czaszkach dziecięcych glabella nie jest punktem najsilniej wysuniętym ku przodowi. U człowieka żywego orientacją może być łuk brwiowy, na jego wysokości należy lokalizować punkt.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
n nasion punkt leżący na przecięciu się płaszczyzny pośrodkowej (PSM) ze szwem npsowo-czołowym (sutura nasofrontalis). Punkt ten nie zawsze jest miejscem najbardziej wysuniętym ku przodowi na szwie nosowoczołowym. Trudny do wyznaczenia na głowie palpacja nie zawsze doprowadza do wyszukania szwu nosowo-czołowego.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofrontale d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
mf maxillofrontale (parzysty) punkt położony w miejscu zetknięcia się krawędzi przypośrodkowej oczodołu (crista lacńmalis anterior) i szwu czołowo-szczękowego (sutura frontomaxillaris). Lokalizacja jest niemożliwa w przypadku spłaszczenia krawędzi przypośrodkowej oczodołu. Wówczas punkt można wyznaczyć w przybliżeniu w ten sposób, że pocią gamy po jej powierzchni ołówkiem położonym na płask, aż do miejsca zetknięcia się tej krawędzi ze szwem czołowoszczękowym; punkt umiejscawiamy na zakreślonej w ten sposób linii.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
d dakryon (parzysty) punkt położony w miejscu zetknięcia się, na stronie wewnętrznej oczodołów, szwów: łzowoszczękowego (sutura lacri-momaxillaris), czołowoszczękowego (s. frontomaxillaris) i czołowo-łzowego (s. frontolacrimalis). W przypadku obliteracji szwu łzowoszczękowego, jak również uszkodzenia kości łzowej, punkt należy umiejscawiać na szczycie kąta utworzonego przez szew czołowo-łzowy i szew łzowoszczękowy.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
rhi rhinion punkt położony najbardziej ku dołowi na szwie międzynosowym (sutura internasalis), w zasadzie w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM).
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
zm zygomaxillare (parzysty) punkt leżący najbardziej dolnie na szwie jarzmowo-szczękowym (sutura zygomatico-maxillare), na dolnej krawędzi wyrostka jarzmowego.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
or orbitale punkt najniższy na dolnej krawędzi lewego oczodołu, przy ułożeniu czaszki w płaszczyźnie poziomej frankfurckiej (do której wyznaczania punkt ten służy). Bywa również stosowany i dla oczodołu prawego.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
ns nasospinale punkt położony w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM), w miejscu, gdzie przecina ją styczna przechodząca przez obydwa punkty nariale (na). W przypadku silnie rozwiniętego kolca nosowego (spina nasalis anterior) punkt należy lokalizować na jego lewej bocznej powierzchni. Zaleca się wyznaczanie trójkąta przez punkty obydwa nariale i nasion spuszczona na podstawę wysokość tego trójkąta wyznacza na niej punkt nasospinale.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
po porion (parzysty) punkt położony na krawędzi górnej płaszczyzny wchodu przewodu słuchowego zewnętrznego (meatus acusticus externus), w miejscu, gdzie krawędź tę przecina linia pionowa przechodząca przez środek przewodu usznego zewnętrznego przy ułożeniu czaszki w PHF. Zaleca się przy lokalizacji tego punktu stosowanie kranioforu Mollisona (wyznaczanie jednego kolca i trójkąta suprameatycznego).
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
go gonion (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie z tyłu i najbardziej na kącie żuchwy (angulus mandibularis), na występującej tam chropowatości służącej jako przyczep mięśni. W przypadku gdy nie jest możliwe znalezienie miejsca najbardziej wychylonego w bok, punkt należy lokalizować w miejscu największej wypukłości kąta żuchwy w dół i ku tyłowi.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
i inion punkt położony zewnętrznie na guzowatości potylicznej zewnętrznej (protuberantia occipiłalis externa), w miejscu, gdzie następuje przecięcie się kresy karkowej górnej (linea nuchae superior) z grzebieniem potylicznym zewnętrznym (crista occipitalis externa) kości potylicznej. Punkt ten znajduje się jednocześnie w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM). Gdy kresy karkowe górne nie schodzą się, należy ołówkiem narysować ich przedłużenie. Punktu nie należy umiejscawiać na szczycie (kolcu) guzowatości potylicznej zewnętrznej.
Czaszka norma lateralis b bregma ft frontotemporale g glabella n nasion mf maxillofronatle d dakryon rhi rhinion zm zygomaxillare or orbitale ns nasospinale po porion go gonion i inion op opisthokranion b ft g n mf d rhi zm or ns po go i op
op opisthokranion punkt położony jest na kości potylicznej, w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM) w miejscu najbardziej odległym od punktu glabella (g). Należy go lokalizować dokonując pomiaru największej odległości między glabella a owym punktem. Jeśli Opisthokranion nie sta nowi jednego punktu lecz całą okolicę wówczas punkt umiejscawiamy pośrodku tego odcinka linii wyznaczonej przez płaszczyznę pośrodkową, na przestrzeni którego mógłby punkt się znajdować.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
eu euryon (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie na mózgoczaszce, najczęściej w okolicy dolnej kości ciemieniowej lub na łusce kości skroniowej.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
mf maxillofrontale (parzysty) punkt położony w miejscu zetknięcia się krawędzi przypośrodkowej oczodołu (crista lacńmalis anterior) i szwu czołowo-szczękowego (sutura frontomaxillaris). Lokalizacja jest niemożliwa w przypadku spłaszczenia krawędzi przypośrodkowej oczodołu. Wówczas punkt można wyznaczyć w przybliżeniu w ten sposób, że pocią gamy po jej powierzchni ołówkiem położonym na płask, aż do miejsca zetknięcia się tej krawędzi ze szwem czołowoszczękowym; punkt umiejscawiamy na zakreślonej w ten sposób linii.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
ek ektokonchion (parzysty) leży na bocznej krawędzi oczodołu w miejscu, gdzie krawędź tę przecina prosta równoległa do górnej krawędzi oczodołu, przechodząca przez punkt maxillofrontale (ntf). W przypadku gdy istnieje trudność wyznaczenia równoległej do górnej krawędzi oczodołu, krawędź oczodołu bowiem nie stanowi prostej, należy orientować się przy wyznaczaniu prostej również budową dolnej krawędzi oczodołu. Dotyczy to również przypadków, gdy krawędź boczna oczodołu przechodzi w krawędź górną łagodnym łukiem.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
spa suprakonchion (parzysty) punkt położony na górnym brzegu (krawędzi) oczodołu, w miejscu, gdzie krawędź tę przecina linia prostopadła do prostej łączącej punkty: maxillofrontale (mf) ektokonchion (ek), stanowiąca największą odległość między górną i dolną krawędzią oczodołu (pomijając miejsce, gdzie występuje wcięcie nadoczodołowe incisura supraorbitalis).
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
sbk subkonchion (parzysty) punkt leżący na dolnej krawędzi oczodołu, w miejscu, gdzie krawędź tę przecina prostopadła do linii maxillofrontale (mf) ektokonchion (ek), a stanowiąca największą odległość między górnym i dolnym brzegiem oczodołu (pomijając miejsce, gdzie występuje wcięcie nadoczodołowe incisura supraorbitale)
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
ft frontotemporale (parzysty) punkt położony najbardziej przy-środkowo na części czołowej kresy skroniowej (linea temporalis); punkt określa pomiar najmniejszej odległości między kresami na czole.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
d dakryon (parzysty) punkt położony w miejscu zetknięcia się, na stronie wewnętrznej oczodołów, szwów: łzowoszczękowego (sutura lacri-momaxillaris), czołowoszczękowego (s. frontomaxillaris) i czołowo-łzowego (s. frontolacrimalis). W przypadku obliteracji szwu łzowoszczękowego, jak również uszkodzenia kości łzowej, punkt należy umiejscawiać na szczycie kąta utworzonego przez szew czołowo-łzowy i szew łzowoszczękowy.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
zy zygion (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie na bocznej powierzchni łuku jarzmowego (arcus zygomaticus), określany przez pomiar największej odległości obu punktów zygion.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
or orbitale punkt najniższy na dolnej krawędzi lewego oczodołu, przy ułożeniu czaszki w płaszczyźnie poziomej frankfurckiej (do której wyznaczania punkt ten służy). Bywa również stosowany i dla oczodołu prawego.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
zm zygomaxillare (parzysty) punkt leżący najbardziej dolnie na szwie jarzmowo-szczękowym (sutura zygomatico-maxillare), na dolnej krawędzi wyrostka jarzmowego.
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
apt aperthion (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie na krawędziach bocznych otworu gruszko watego (apertura piriformis); punkt ten określa pomiar szerokości nosa (dokładniej, otworu gruszkowatego).
Punkty antropometryczne norma frontalis eu eurion mf maxillofrontale ek ektokonchion spa suprakonchion sbk subkonchion ft frontotemporale d dakryon zy zygion or orbitale zm zygomaxillare apt aperthion go gonion eu spa mf ft d zy ek or zm sbk apt go
go gonion (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie z tyłu i najbardziej na kącie żuchwy (angulus mandibularis), na występującej tam chropowatości służącej jako przyczep mięśni. W przypadku gdy nie jest możliwe znalezienie miejsca najbardziej wychylonego w bok, punkt należy lokalizować w miejscu największej wypukłości kąta żuchwy w dół i ku tyłowi.
Punkty antropometryczne norma frontalis b bregma g glabella n nasion rhi rhinion ns nasospinale pr prosthion id infradentale gn gnathion b g n rhi ns pr id gn
b bregma punkt leżący w miejscu zetknięcia się szwów wieńcowego (sutura coronalis) i strzałkowego (s. sagittalis). W przypadku asymetrii szwu strzałkowego, punkt należy wyznaczać w miejscu przecięcia się szwu wieńcowego ze śladem płaszczyzny pośrodkowej (PSM).
Punkty antropometryczne norma frontalis b bregma g glabella n nasion rhi rhinion ns nasospinale pr prosthion id infradentale gn gnathion b g n rhi ns pr id gn
g glabella punkt najbardziej wysunięty ku przodowi na gładziźnie kości czołowej przy ułożeniu czaszki w płaszczyźnie poziomej frankfurckiej (PHF). W przypadku braku wyniosłości charakteryzującej gładziznę, punkt należy lokalizować w miejscu przecięcia linii łączącej łuki brwiowe (arcus superciliaris) przez płaszczyznę pośrodkową (PSM). W przypadku braku zaakcentowania łuków brwiowych należy punkt umiejscawiać na linii łączącej najwyższe punkty leżące na górnej krawędzi oczodołów. Na czaszkach dziecięcych glabella nie jest punktem najsilniej wysuniętym ku przodowi. U człowieka żywego orientacją może być łuk brwiowy, na jego wysokości należy lokalizować punkt.
Punkty antropometryczne norma frontalis b bregma g glabella n nasion rhi rhinion ns nasospinale pr prosthion id infradentale gn gnathion b g n rhi ns pr id gn
n nasion punkt leżący na przecięciu się płaszczyzny pośrodkowej (PSM) ze szwem nosowo-czołowym (sutura nasofrontalis). Punkt ten nie zawsze jest miejscem najbardziej wysuniętym ku przodowi na szwie nosowoczołowym. Trudny do wyznaczenia na głowie palpacja nie zawsze doprowadza do wyszukania szwu nosowo-czołowego.
Punkty antropometryczne norma frontalis b bregma g glabella n nasion rhi rhinion ns nasospinale pr prosthion id infradentale gn gnathion b g n rhi ns pr id gn
rhi rhinion punkt położony najbardziej ku dołowi na szwie międzynosowym (sutura internasalis), w zasadzie w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM).
Punkty antropometryczne norma frontalis b bregma g glabella n nasion rhi rhinion ns nasospinale pr prosthion id infradentale gn gnathion b g n rhi ns pr id gn
ns nasospinale punkt położony w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM), w miejscu, gdzie przecina ją styczna przechodząca przez obydwa punkty nariale (na). W przypadku silnie rozwiniętego kolca nosowego (spina nasalis anterior) punkt należy lokalizować na jego lewej bocznej powierzchni. Zaleca się wyznaczanie trójkąta przez punkty obydwa nariale i nasion spuszczona na podstawę wysokość tego trójkąta wyznacza na niej punkt nasospinale.
Punkty antropometryczne norma frontalis b bregma g glabella n nasion rhi rhinion ns nasospinale pr prosthion id infradentale gn gnathion b g n rhi ns pr id gn
pr prosthion punkt położony najbardziej ku przodowi na wyrostku zębodołowym szczęki (processus alveolaris maxillae) między przyśrodkowymi siekaczami, a więc w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM). U człowieka żywego znajduje się na dziąśle między przyśrodkowymi siekaczami, odpowiada wówczas raczej punktowi kraniometrycznemu alveolare niż prosthion. Punkt ten zaleca się lokalizować, zależnie od pomiaru, bardziej ku przodowi lub ku dołowi, co jednak nie jest słuszne, albowiem służą temu inne punkty.
Punkty antropometryczne norma frontalis b bregma g glabella n nasion rhi rhinion ns nasospinale pr prosthion id infradentale gn gnathion b g n rhi ns pr id gn
id infradentale punkt położony w miejscu najbardziej wysuniętym ku przodowi na przegrodzie międzyzębodołowej (septum alveolaris) żuchwy, w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM). Odpowiednik prosthion (pr), lecz na żuchwie.
Punkty antropometryczne norma frontalis b bregma g glabella n nasion rhi rhinion ns nasospinale pr prosthion id infradentale gn gnathion b g n rhi ns pr id gn
gn gnathion punkt położony na krawędzi dolnej żuchwy (czaszka ułożona w płaszczyźnie poziomej frankfurckiej PHF) w miejscu przecięcia krawędzi przez płaszczyznę pośrodkową (PSM). W niektórych przypadkach nie jest to punkt najniższy na żuchwie, gdyż mogą istnieć części trzonu położone niżej, szczególnie przy kanciastym podbródku.
Punkty antropometryczne norma occipitalis l lambda op opisthokranion ast asterion i inion l op ast i
l lambda punkt położony w miejscu przecięcia się szwów węgłowego (sutura lambdoidea) i strzałkowego (s. sigittalis), punkt powinien znajdować się jednocześnie w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM).
Punkty antropometryczne norma occipitalis l lambda op opisthokranion ast asterion i inion l op ast i
op opisthokranion punkt położony jest na kości potylicznej, w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM) w miejscu najbardziej odległym od punktu glabella (g). Należy go lokalizować dokonując pomiaru największej odległości między glabella a owym punktem. Jeśli Opisthokranion nie stanowi jednego punktu lecz całą okolicę wówczas punkt umiejscawiamy pośrodku tego odcinka linii wyznaczonej przez płaszczyznę pośrodkową, na przestrzeni którego mógłby punkt się znajdować.
Punkty antropometryczne norma occipitalis l lambda op opisthokranion ast asterion i inion l op ast i
ast asterion (parzysty) punkt leży w miejscu, gdzie schodzą się szwy: węgłowy (sutura lambdoidea), potyliczno-sutkowy (sutura occipito-mastoidea) i ciemieniowo-sutkowy (sutura parietomastoidea). W przypadku gdy występują kości szwów (Worma) (ossa suturatum s. Wormiana), należy narysować ołówkiem przedłużenie szwów zgodnie z kierunkiem ich przebiegu i asterion wyznaczyć w miejscu ich przecięcia.
Punkty antropometryczne norma occipitalis l lambda op opisthokranion ast asterion i inion l op ast i
i inion punkt położony zewnętrznie na guzowatości potylicznej zewnętrznej (protuberantia occipiłalis externa), w miejscu, gdzie następuje przecięcie się kresy karkowej górnej (linea nuchae superior) z grzebieniem potylicznym zewnętrznym (crista occipitalis externa) kości potylicznej. Punkt ten znajduje się jednocześnie w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM). Gdy kresy karkowe górne nie schodzą się, należy ołówkiem narysować ich przedłużenie. Punktu nie należy umiejscawiać na szczycie (kolcu) guzowatości potylicznej zewnętrznej.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
ol orale punkt położony na wewnętrznej powierzchni wyrostka zębodołowego (processus alveolaris) siekaczy przyśrodkowych, w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM) w miejscu, gdzie płaszczyznę tę przecina styczna łącząca dwa punkty położone na środku grzebienia zębodołowego wewnętrznego szczęki (crista alveolaris interna maxillae). W przypadku gdy styczna nie dotyka podniebienia, punkt należy rzutować na podniebienie, w PSM.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
ekm ektomolare (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie na zewnętrznym grzebieniu zębodołowym (inaczej: na zewnętrznej krawędzi zębodołowej limbus alveolaris) II trzonowca (II molar). Zalecana bywa lokalizacja na krawędzi bocznej zębodołowej (crista lateralis limbus alveolaris), w miejscu, gdzie krawędź ta wychyla się najbardziej bocznie przypada to na wysokości II lub III trzonowca szczęki.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
enm endomolare (parzysty) punkt położony najbardziej przyśrodkowo na wewnętrznym grzebieniu zębodołowym szczęki (crista alveolaris interna maxillae) II trzonowca.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
spal palatinolaterale (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie na szwie podniebiennym poprzecznym (sutura palatina transversa), w miejscu, gdzie szew ten styka się z wyrostkiem zębodołowym (processus alveolaris).
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
sta staphylion punkt skrzyżowania się szwu podniebiennego pośrodkowego (sutura palatina mediana) z linią łączącą punkty staphyliolaterale (stal). W zasadzie w PSM. Według Buxtona i Moranta na szwie podniebiennym środkowym. Torók umiejscawia ten punkt na szczycie kolca nosowego tylnego (spina nasalis posterior). Martin określa jego położenie u podstawy kolca.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
zy zygion (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie na bocznej powierzchni łuku jarzmowego (arcus zygomaticus), określany przez pomiar największej odległości obu punktów zygion.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
avl alveolare Alveolare avl punkt ten położony jest najniżej na wyrostku zębo-dołowym szczęki (processus alveolaris maxillae) między środkowymi siekaczami, w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM). Nie należy mylić z punktem prosthion (pr), który jest położony ku górze i przodowi na tej części wyrostka.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
ba basion punkt położony w miejscu przecięcia płaszczyzny pośrodkowej (PSM) z przednią krawędzią otworu wielkiego (foramen magnum) kości potylicznej.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
eu euryon (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie na mózgoczaszce, najczęściej w okolicy dolnej kości ciemieniowej lub na łusce kości skroniowej.
op Punkty antropometryczne norma basiliaris ol orale ekm ektomolare enm endomolare spal palatinolaterale sta staphylion zy zygion avl alveolare ba basion eu eurion op opisthokranion ol ekm enm spal sta zy avl ba eu
op opisthokranion punkt położony jest na kości potylicznej, w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM) w miejscu najbardziej odległym od punktu glabella (g). Należy go lokalizować dokonując pomiaru największej odległości między glabella a owym punktem. Jeśli opisthokranion nie stanowi jednego punktu lecz całą okolicę wówczas punkt umiejscawiamy pośrodku tego odcinka linii wyznaczonej przez płaszczyznę pośrodkową, na przestrzeni którego mógłby punkt się znajdować.
Punkty antropometryczne norma verticalis op opisthocranion eu eurion b bregma ft frontotemporale op eu b ft
op opisthokranion punkt położony jest na kości potylicznej, w płaszczyźnie pośrodkowej (PSM) w miejscu najbardziej odległym od punktu glabella (g). Należy go lokalizować dokonując pomiaru największej odległości między glabellą a owym punktem. Jeśli opisthokranion nie stanowi jednego punktu lecz całą okolicę wówczas punkt umiejscawiamy pośrodku tego odcinka linii wyznaczonej przez płaszczyznę pośrodkową, na przestrzeni którego mógłby punkt się znajdować.
Punkty antropometryczne norma verticalis op opisthocranion eu eurion b bregma ft frontotemporale op eu b ft
eu euryon (parzysty) punkt położony najbardziej bocznie na mózgoczaszce, najczęściej w okolicy dolnej kości ciemieniowej lub na łusce kości skroniowej.
Punkty antropometryczne norma verticalis op opisthocranion eu eurion b bregma ft frontotemporale op eu b ft
b bregma punkt leżący w miejscu zetknięcia się szwów wieńcowego (sutura coronalis) i strzałkowego (s. sagittalis). W przypadku asymetrii szwu strzałkowego, punkt należy wyznaczać w miejscu przecięcia się szwu wieńcowego ze śladem płaszczyzny pośrodkowej (PSM).
Punkty antropometryczne norma verticalis op opisthocranion eu eurion b bregma ft frontotemporale op eu b ft
ft frontotemporale (parzysty) punkt położony najbardziej przyśrodkowo na części czołowej kresy skroniowej (linea temporalis); punkt określa pomiar najmniejszej odległości między kresami na czole.