KONFERENCJA PRASOWA WARSZAWA 04.03.2010 LECZENIE NERKOZASTĘPCZE Prof. Bolesław Rutkowski Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Gdański Uniwersytet Medyczny 1
Pierwsi pacjenci z cukrzycą leczeni powtarzanymi dializami 1965 (1 pacjent) Bernard Chazan Joslin Clinic 1966 (2 pacjentów) Morris Avram Long Island Hospital New York 1968 (1 pacjent) Joanna Sheldon Brighton 2
Pierwsi pacjenci z cukrzycą poddani przeszczepieniu nerki 1966 (1 przeszczepienie nerki) David Hume, Richmond 1967 (1 przeszczepienie nerki i trzustki) John Najarian,, David Sutherland, Minnneapolis 3
Congress of the International Society of Nephrology Sztokholm 1969 Congress of the International Diabetes Federation Bueonos Aires 1970 Ani jednego referatu czy doniesienia poświ więconego nefropatii cukrzycowej czy też niewydolności nerek w cukrzycy! 4
EDTA Registry 800 pacjentów w (1970) leczonych powtarzanymi dializami w tym 13 z nefropatią cukrzycową (0.5%) Do 1975 Nefropatia cukrzycowa nie była a raportowana oddzielnie i mieści ciła a się w grupie: Rarer causes of primary renal diseases. 5
EDTA Registry 1976 3% spośród d osób b zakwalifikowanych do terapii dializami w Europie to chorzy z cukrzycą. 6
Procent pacjentów w z nefropatią cukrzycową pośród d rozpoczynających cych leczenie dializami USA Europa UK 1981 3% 1985 20% 1991 34% 1998 43% 1975 3% 1985 6,3% 1990 10,8% 1993 17% 1975 1,5% 1985 11% 2000 18% USRDS Data System EDTA Registry EDTA Registry 7
Ritz E., Rychlik I., Locatelli F., Halimi S.: End-stage renal failure in type 2 diabetes: A medical catastrophe of worldwide dimensions. Am.J.Kidney.Dis.1999,34,795-808 8
Przełamywanie barier medycznych, technologicznych i psychologicznych w kwalifikacji chorych z cukrzycą do leczenia nerkozastępczego. USA 1972 wprowadzenie rozszerzonej refundacji terapii dializami Europa Zachodnia 1980-1990 1990 stopniowo w poszczególnych krajach Europy Zachodniej np.. UK 1989 Joint Working Party of College of Physicians, The UK Renal Association and British Diabetic Association 9
Przełamywanie barier medycznych, technologicznych i psychologicznych w kwalifikacji chorych z cukrzycą do leczenia nerkozastępczego. Europa Środkowa i Wschodnia 1990-2000 stopniowo w poszczególnych krajach. Polska koniec lat 90-tych, początek lat 2000-nych 10
2008 11
2008 12
2008 13
Slovenia Slovakia Serbia Russia Romania Poland Macedonia Lithuania Latvia Hungary Estonia Czech Rep Croatia Byelorussia B & H Bulgaria Utilization of dialysis modalities in CEE countries 80,5 9,5 83,8 6,2 82,2 7,8 83,5 6,5 86,8 13,2 89,5 10,5 99,5 0,5 93,8 6,2 79,1 20,9 94,1 5,9 62,1 36,9 92,8 7,2 93,3 6,7 94 6 98 2 92,8 7,2 HD PD 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Rutkowski B., NDT 2006, 21: 4-104 14
Renal Replacement Treatment In Poland 2008 Hemodialysis Units 225 PD in 63 Centres Renal transplantations in 18 centres 15
17000 16000 D i a l y s e d 15000 14000 13000 12000 11000 10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 497683 700 962 1144 1302 1508 180720502340 6103 5464 4835 4210 3665 2668 3037 6878 8424 7702 9345 10354 13094 13780 12443 11440 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 14645 Number of dialysed patients on 31.12 in years 1981-2007 16
p a t i e n t s p e r m i l l i o n 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 22,2 22,4 2426,628,3 19,4 17 32,7 34,837,941 54,8 52 48,1 67,5 84,5 102,8 99,1 96 120 122127 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 Number of CKD patients pmp in Poland starting RRT in years 1986-2007 17
Wzrost liczby chorych dializowanych z nefropatią cukrzycową w Polsce liczba chorych z DN 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 3274 3238 3072 2846 2359 2041 1689 1304 1088 800 709 liczba chorych z DN 565 436 333 142 224 3500 3000 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2500 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2000 18
Wzrost liczby chorych dializowanych z nefropatią cukrzycową w Polsce % chorych z nefropatią cukrzycową 25 20 15 10 5 4,6 6,1 7,9 9 10,3 11,6 11,6 14,1 15,8 18,5 20,3 20,6 22,9 23,5 23,8 22,1 0 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 19
Primary renal disease Poland Prevalence 1992-200 2007 60 52,1 40 22,1 20 17,5 12,4 0 4,7 GN DN HN 2 1992 2007 Rutkowski B. et al.; Polish Renal Registry 2007 20
575 489 A B C 13581 A HD 13581 osób = 92,73% B CAPD 575 osób = 3,93% C APD 489 osób = 2,53% Dialysis modalities in Poland on 31.12.2007r 21
% PD IN DT POLAND 15 % 10 6,6 7,9 9,6 10,6 10,3 10,6 11,2 10,65 10,3 8,6 7,5 6,5 7 5 3,7 5,2 0 1,2 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 22
700 600 500 400 300 200 PD HD RT 100 0 1984 1987 1990 1993 1996 1999 2002 2003 2004 2005 2006 2007 23
Kwalifikacja do leczenia nerkozastępczego 1. Wczesna edukacja pacjentów 2. Wybór metody na podstawie przeciwwskazań / wskazań medycznych i preferencji pacjenta (HD vs PD) 3. Wyprzedzający przeszczep nerki lub nerki i trzustki 24
Transplantacja nerki u chorych z nefropatią cukrzycową ograniczenie śmiertelności sercowo-naczyniowej po przeszczepie (korzyść relatywnie większa niż u chorych bez DM) chorzy z NC jako grupa ze szczególnymi wskazaniami do przeszczepu wyprzedzającego przeszczep nerki i trzustki jest obarczony większą możliwością powikłań, ale uwalnia chorego od zaburzeń metabolicznych i postępu powikłań cukrzycowych 25
Dializa otrzewnowa u chorych z cukrzycą Zalety: łatwy dostęp do otrzewnej stabilność krążeniowa stabilny poziom elektrolitów i równowagi kwasowo-zasadowej terapia domowa / jakość życia zachowanie resztkowej funkcji nerek możliwość podania insuliny dootrzewnowo zdecydowanie mniejsze zagrożenie hiperkalemią USRDS 2008 Anual Data Report 26
Podsumowanie 1. Cukrzycowa choroba nerek stała się w Polsce, podobnie jak w większości krajów świata, najczęstszą przyczyną schyłkowej niewydolności nerek. 2. Wyprzedzające przeszczepienie nerki oraz dializa otrzewnowa są metodami z wyboru w leczeniu nerkozastępczym pacjentów z cukrzycową chorobą nerek. 27