Trzy typy. metabolizmu. dieta. Tekst: Dr Grażyna Pająk



Podobne dokumenty
Rola poszczególnych składników pokarmowych

Wybieram zdrowie i zdrowe odżywianie

PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW

Wybieram zdrowie i zdrowe odżywianie

W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek?

SPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku

Co jadłem/jadłam wczoraj?

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r

TEST METABOLICZNY. A. Kiedy jestem zirytowany, zjedzenie mięsa pogłębia stan irytacji

Zasady zdrowego żywienia i aktywności fizycznej młodzieży

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA

Nieprawidłowe odżywianie jest szczególnie groźne w wieku podeszłym, gdyż może prowadzić do niedożywienia

Talerz zdrowia skuteczne

Warsztaty Żywieniowe. Temat: Zasady żywienia młodzieży aktywnej

Żywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie

8. Scenariusz lekcji dla klasy IV-VI szkoły podstawowej i I klasy gimnazjum

ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE

ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA ANETA SADOWSKA

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA. Agnieszka Wyszyńska Oddział HŻŻ i PU WSSE w Białymstoku

Żywienie w szpiczaku mnogim

Poradnia Dietetyczna Dbam O Siebie. Wzdęcia, zaparcia, biegunki, brak. Jak często? Po jakich produktach?

Produkty Mleczne Tłuszcze Mięso, ryby, jaja Piramida żywienia Czego powinniśmy unikać Napoje gazowane, Chipsy Słodycze, Fast Foody PAMIĘTAJ!!

Podstawowe składniki odżywcze i ich rola dla organizmu człowieka ZAPRASZAMY

zbyt wysoki poziom DOBRE I ZŁE STRONY CHOLESTEROLU Ponad 60% naszego społeczeństwa w populacji powyżej 18r.ż. ma cholesterolu całkowitego (>190mg/dl)

MAGDALENA KRZYSZKA studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI ZDROWY STYL ŻYCIA

ŻYWIENIE CZŁOWIEKA. Racjonalne żywienie jest jednym z podstawowych warunków prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego i dobrego zdrowia.

MIĘSO, WĘDLINY, RYBY, JAJKA I NASIONA ROŚLIN STRĄCZKOWYCH W DIECIE DZIECKA

EDUKACJA DLA RODZICÓW

Jedzmy zdrowo na kolorowo!

ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA DZIECI I MŁODZIEŻY W WIEKU SZKOLNYM

Piramida Żywienia. Dominika Kondrak Karina Warwas 1TFS

ZASADY ZDROWEGO Z YWIENIA DZIECI

Zapraszamy do oglądania

Zasady racjonalnego żywienia dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. mgr inż. Joanna Wierzbicka

7 00 L - karnityna + chrom + aminokwasy rozgałęzione, 7 30 I ŚNIADANIE, (głównie węglowodany złożone + owoce + warzywa):*

Odżywiamy się zdrowo! PREZENTACJA DLA PRZEDSZKOLAKÓW

Wzdęcia, zaparcia, biegunki, brak. Jak często? Po jakich produktach?

pomaga w nawiązaniu i utrzymaniu więzi towarzyskich 2% 1 dostarcza niezbędnych składników odżywczyc 97% 62 przynosi wiele przyjemności 2% 1

KWESTIONARIUSZ OCENY SPOSOBU ŻYWIENIA

Zasada trzecia. Zasada czwarta

Podstawy żywienia w sporcie. Aneta Sojak

Scenariusz zajęć edukacja zdrowotna - gimnazjum

ZDROWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW PORADNIK DLA RODZICÓW I UCZNIÓW

Znaczenie pierwszego śniadania, czyli zdrowe odżywianie dzieci i młodzieży. Na podstawie materiałów ORE- Anna Pisowacka

PROGRAM ZAJĘĆ W RAMACH AKADEMII ZDROWEGO ŻYWIENIA. Opis. - praca z materiałami drukowanymi, - pogadanka, - dyskusja problemowa

Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w Rudzie Śląskiej

Program edukacyjny Żyj smacznie i zdrowo

WARZYWA JAKIE I ILE W WYBRANYCH SCHORZENIACH

ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO. Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka

Wywiad żywieniowy (część 1) Część ogólna

Zadbaj o swoje zdrowie już dziś

W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

Dieta 1000 kalorii (wspomagająca chudnięcie brzucha)

Piramida zdrowego żywienia w cukrzycy

zdrowego żywienia w chorobie

Materiałpomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Co to jest dietetyka?

DIETA PRZY CHOROBACH SERCA

ZDROWE ODŻYWIANIE. Małgorzata Zep Błażej Engler Kl. VII

S ROZPOCZĘTY! Y PAMIĘ TA J!

Oto krótki przegląd zdrowych węglowodanów, tłuszczów oraz białek, które bezwględnie powinny gościć na naszych stołach.

NOWA PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA. (czyli podstawy zdrowego odżywiania postawione na głowie)

Katedra i Zakład Fizjologii, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

RACJONALNE ŻYWIENIE. Zespół Szkół Rolnicze Centrum Mokrzeszów r.

Warzywa i owoce powinny wchodzić w skład codziennej diety, gdyż są źródłem cennych witamin, zwłaszcza witaminy C oraz B - karotenu.

ZASADY ZDROWEGO ŻYWIENIA DZIECI I MŁODZIEŻY r.

KWESTINARIUSZ ŻYWIENIOWY PACJENTA

Śniadanie idealne. Strona główna» Zdrowie» Śniadanie idealne

"Program pilotażowy - Dieta Mamy".

PRZEZ ŻOŁĄDEK DO MÓZGU. odżywianie a sprawność umysłowa dziecka

Co należy jeść, a czego lepiej unikać, by odżywiać się zdrowo?

Sklepik wzorowy smaczny i zdrowy

11. Scenariusz lekcji dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych

Zalecenia dotyczące żywienia dzieci w przedszkolach

ZDROWO AKTYWNI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 8 W TARNOWIE

Zdrowe odżywianie - sposób odżywiania, polegający na przyjmowaniu substancji korzystnych dla zdrowia w celu zapewnienia lub poprawy zdrowia.

ANKIETA ŻYWIENIOWA Proszę o wypełnienie ankiety przed przyjściem do dietetyka oraz przyniesienie wyników badań na spotkanie.

Zdrowy talerz ucznia. mgr inż. Justyna Siwiela-Tomaszczyk lic. Ewa Stepek

ANKIETA ŻYWIENIOWA ...

Warsztaty nauczycieli Zespołu Szkół Zawodowych im. Króla Jana III Sobieskiego w Przeworsku w szkole partnerskiej Universita dei Sapori marzec

Żywienie a nastrój. Składniki odżywcze wpływające na nastrój:

Zasady diety piłkarskiej lek. med. Jarosław Madej

O naszej odporności decyduje także DIETA!

... Dzienniczek Badań. Centrum Promocji Zdrowia i Edukacji Ekologicznej Warszawa Bemowo 2010

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA MŁODEGO PIŁKARZA. mgr Natalia Stanecka Centrum Dietetyczne Naturhouse Dzierżoniów

ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA CZYLI JAK USTRZEC SIĘ CHORÓB CYWILIZACYJNYCH

Zbożowe śniadanie zimowe. dr inż. Marta Jeruszka-Bielak Centrum Komunikacji Społecznej

ANKIETA. Imię i nazwisko. Data urodzenia Masa ciała Wzrost. Tel. Kontaktowy. do wysłania diety i/lub kontaktu

Dieta cukrzyka jak stosować, by nie zaszkodzić zdrowiu?

Odżywiamy się zdrowo! Filip Batko

Dieta i zdrowie naszych dzieci

Prezentacja materiałów przygotowanych. programu edukacyjnego Trzymaj formę!

TEST WIEDZY O RACJONALNYM ODŻYWIANIU I KONTROLI WAGI

A, D, E, K, B2, B6, B12,

Joanna Kopińska Dietetyk

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Wymienniki dietetyczne w cukrzycy. Dr inż. Joanna Myszkowska-Ryciak Zakład Dietetyki Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

ŻYWIENIOWE INWESTYCJE, CZYLI JAK ŻYWIENIE WPŁYWA NA UCZNIA. mgr Natalia Rykowska, dietetyk, Gdański Ośrodek Promocji Zdrowia

Transkrypt:

dieta Trzy typy Tekst: Dr Grażyna Pająk metabolizmu Nie ma jednej wspaniałej diety, gdyż każdy z nas jest swoistą indywidualnością metaboliczną. Wykorzystując olbrzymią wiedzę z zakresu medycyny, biologii, biochemii, psychologii i genetyki można stworzyć całościowy szkic ogólnoustrojowy dla każdej osoby. To indywidualne podejście jest znacznie ważniejsze niż szukanie po omacku diety cud. JJuż w IV w. p. n. e. Hipokrates opracował podział pacjentów na różne typy. Jako ojciec medycyny powtarzał, że Znacznie ważniejsze jest to, by wiedzieć jaki jest typ pacjenta chorującego na daną chorobę, niż wiedzieć na jaką chorobę on cierpi. Holistycznie postrzegające człowieka systemy lecznicze medycyna chińska, ajurweda czy homeopatia zawsze odnosiły się do indywidualnego doboru właściwej diety i terapii. Precyzyjna biochemia Nasze indywidualne cechy mają swoje wzorce w biochemii organizmu. Po przodkach odziedziczamy słabości bądź siłę, które tworzą różnice na wielu poziomach w autonomicznym układzie nerwowym, w tempie utleniania, równowadze procesów katabolicznych i anabolicznych oraz w układzie hormonalnym. Autonomiczny układ nerwowy kieruje wszystkimi odruchowymi czynnościami organizmu zależy od niego bicie serca, oddychanie, trawienie, funkcje rozrodcze, reakcje immunologiczne. Utlenianie i procesy kataboliczno-anaboliczne decydują o jakości i ilości wytwarzanej energii, natomiast układ hormonalny wpływa na nasz metabolizm, sterując aktywnością tkanek i komórek. Oceniając pracę tych układów specjaliści potrafią ustalić zaburzenia powodujące zachwianie stanu równowagi organizmu. Zgodnie z biologią proces odżywiania zaopatruje organizm we wszystkie substancje konieczne do życia. Jeżeli chociaż jeden z niezbędnych składników pokarmowych jest systematycznie pomijany lub nie dostarczany w wystarczającej ilości, wówczas organizm w pełni nie przyswaja reszty ważnych substancji. W efekcie z braku potrzebnego surowca, energii i nadmiaru toksyn, nasze komórki przestają prawidłowo funkcjonować. Najczęściej pojawia się znane nam objawy: zmęczenie, bóle głowy, nerwowość, bezsenność, ogólne złe samopoczucie. Chcąc sobie pomóc sięgamy po leki, które na krótko eliminują przykre objawy. Mimo chwilowego polepszenia samopoczucia, główna przyczyna problemów zdrowotnych, którą jest niewłaściwe odżywienie, nie zostaje rozwiązana. Po 22 LNE & spa 5/2007

pewnym czasie negatywne objawy powracają ze zdwojoną siłą. Stopniowo obniża się odporność organizmu, pojawiają się infekcje, alergie, nadciśnienie, nadwaga, a nawet skłonność do depresji oraz szereg innych dobrze nam znanych schorzeń. Zmęczone komórki buntując się uświadamiają nam kryzys chorujemy na cukrzycę, osteoporozę, reumatyzm, pojawia się groźba nowotworu, zawału czy udaru. Nie ma jednej diety cud Nasi przodkowie jadali skromnie, ale zdrowo. Pożywienie pochodziło z rejonów zamieszkania, przy jego wyborze kierowano się intuicją i tradycją. Trudno wyobrazić sobie w diecie Eskimosów korzonki i zieleninę, podobnie jak nie sposób nakarmić mieszkańców strefy równikowej mięsem foki i tranem. Wówczas najprawdopodobniej typy metaboliczne były zgodne z dietą warunkowaną grupą krwi. Dzisiaj na skutek wielowiekowych migracji ludzi zależności te się wymieszały. Coraz częściej spotyka się osoby u których grupa krwi sugeruje np. dietę wegetariańską, a typ metaboliczny dietę dla Eskimosa, lub na odwrót. Obecnie zdrowe nawyki się zatarły. Żywność jest przetworzona i mało wartościowa. Coraz częściej giniemy także w lansowanych teoriach diet wegetariańskich, wysoko węglowodanowych, wysokobiałkowych, niskokalorycznych, odchudzających, odmładzających, wysoko energetycznych itp., zupełnie zapominając, że jedzenie powinno być indywidualnie dobrane w zależności od naszego aktualnego stanu zdrowia i skłonności genetycznych. Dbając o zdrowy styl życia warto sobie uświadomić, że nie ma jednej wspaniałej diety dla wszystkich. Zgodnie z badaniami każdy jest swoistą indywidualnością metaboliczną. To co jemy, warunkuje nasze samopoczucie zarówno pod kątem psychicznym jak i fizycznym. Różne pokarmy, w zależności od typu metabolizmu mają wpływ na nasze nastawienie do życia, irytację, agresję, spokój, radość, dobry sen. Świadoma zmiana diety to więc nie tylko wyeliminowanie negatywnych objawów, pokonanie różnych dolegliwości, ale również przypływ energii i skuteczna kontrola wagi. Określ swój typ metabolizmu Aby się przekonać zrób test i sprawdź w zarysie, jaki masz typ metabolizmu: Typy metaboliczne ankieta 1. Śniadanie A mogę nic nie jeść, albo zjem coś bardzo lekkiego np: owoce, tost, jogurt B najchętniej jem: jajka, tost i jakieś owoce C najchętniej jem coś solidnego tj: jajka na bekonie, kawałek parówki, tłuste wędliny, boczek lub mięso 2. Preferowane posiłki A wolę lżejsze dania, takie jak drób, chuda ryba, sałatki, warzywa, desery B coś pośredniego pomiędzy A i C C wolę solidne posiłki jak pieczeń wołowa, golonka, schab, ziemniaki, trochę jarzyn, na deser ewentualnie kawałek sernika 3. Klimat A doskonale czuję się w czasie upałów, gorących dni, nie znoszę zimna B dobrze się czuję, zarówno gdy jest ciepło, jak i zimno C czuję się bezapelacyjnie lepiej w czasie chłodnych dni 4. Stosunek do picia kawy: A czuję się świetnie po kawie, potrzebuję jej dla dobrego samopoczucia B w zasadzie kawa nie ma na mnie większego wpływu, jeśli ją piję to dlatego, że lubię ten smak lub zapach C kawa mi nie służy, jestem rozdygotany (a), źle się po niej czuję, serce bije mi za mocno, nie lubię kawy (bądź lubię, ale źle się po niej czuję) 5. Poziom apetytu w czasie śniadania A mam słaby apetyt bądź czuję jego brak, czasem zapominam, że mam zjeść śniadanie B mam normalny apetyt C nie mogę się doczekać śniadania, wstaje z pierwszą myślą, co by tu zjeść 6. Poziom apetytu w czasie obiadu A słaby apetyt B normalny apetyt C silny apetyt 7. Poziom apetytu w czasie kolacji A słaby apetyt B normalny apetyt C silny apetyt 8. Kaszel, pokasływanie, pochrząkiwanie Często odczuwam potrzebę pokasływania, pochrząkiwania niezależnie od infekcji Jeżeli się z tym identyfikujesz zaznacz C 9. Miewam zachcianki na A jarzyny, dojrzałe owoce, pieczywo, delikatne słodycze B z każdej z ww. grup coś mogę sobie poskubać C słone, tłuste potrawy, ser żółty, mięso, chipsy ziemniaczane, kwaśne potrawy LNE & spa 1/2005 23

dieta Typy metaboliczne ankieta 10. Deser A uwielbiam słodycze i często po posiłku potrzebuję przegryźć jeszcze coś słodkiego B od czasu do czasu jadam jakieś desery, ale nie specjalnie mi na nich zależy C ze słodyczy najbardziej smakuje mi śledź i ogórek małosolny 11. Jak wyobrażam sobie idealny obiad A coś lekkiego, pierś kurczaka, trochę kaszy, jakaś sałatka B w zasadzie nie mam żadnych szczególnych preferencji C wolę solidny mięsny obiad, ale żadna pierś drobiowa 12. Kolor małżowiny usznej A moje uszy są jaśniejsze, bledsze od twarzy B są takiego samego koloru jak twarz C są ciemniejsze, bardziej czerwone niż twarz 13. Częstotliwość posiłków (na dobę): A dwa, trzy posiłki i to raczej bez przekąsek B co najmniej trzy posiłki (nie muszą być przekąski) C trzy i więcej posiłków + jeszcze jakieś przekąski pomiędzy posiłkami 14. Wilgotność oczu i śluzówki nosa A raczej nie łzawią mi oczy i nie mam wilgotnego nosa B normalny stan wilgotności C dość łatwo łzawią mi oczy, często mam mokrą śluzówkę w nosie bez przyczyny 15. Stosunek do tłustych posiłków A nie znoszę tłustego posiłku B może być, ale bez przesady C bardzo lubię takie posiłki, zwłaszcza jeżeli jest w nich mięso, gdybym wiedział (a), że jest to dla mnie zdrowe, to jadł (a) bym to na okrągło 16. Jak byś się poczuł (a) po obiedzie złożonym z lekkiej sałatki owocowej z odrobiną białego sera, albo jogurtu? A świetny posiłek, nie będę głodny aż do kolacji B chwilowo to mnie zadowala, ale za chwilę będę głodny C dla mnie to nie obiad tylko przekąska, zwykle jestem po niej rozdrażniony (a) i w krótkim czasie będę szukał (a) normalnego jedzenia 17. Reakcja na ukąszenia komarów A nic mi się nie dzieje B trochę mnie swędzi C bardzo mnie swędzi, nie mogę spać, często brzydko wygląda, mocno reaguje przekrwieniem i opuchnięciem 18. Swędzenie oczu Jeśli cierpisz na niewytłumaczone swędzenie oczu, zwłaszcza kącików przynosowych (nie dotyczy to infekcji bakteryjnych, alergii, grzybicy) zaznacz C 19. Stosunek do ziemniaków A niespecjalnie je lubię B mogą być, ale nie muszą C kocham ziemniaki, mogę je jeść na okrągło 20. Stosunek do czerwonego mięsa A źle się czuję po zjedzeniu wołowiny, wieprzowiny, baraniny B mam neutralny stosunek C ubóstwiam takie jedzenie, ponieważ poprawia mi samopoczucie 21. Ilość produkowanej śliny A odczuwam uczucie przewlekłej suchości w jamie ustnej B produkuję ją normalnie C łatwo reaguję nadprodukcją śliny, nawet na myśl o jedzeniu, mam nawyk częstego przełykania 22. Wegetariańskie posiłki A są doskonałe, bardzo dobrze się po nich czuję B no cóż mogę ewentualnie chwilowo przebywać na takiej diecie C dla mnie są zupełnie nie do przyjęcia 23. Zjedzenie posiłku tuż przed snem A powoduje kłopoty z zaśnięciem, natychmiast się wybudzam z pierwszego snu lub mam jakieś nerwowe sny B nie zauważam żadnego wpływu posiłku chyba, że zjem za dużo C muszę wieczorem coś zjeść, aby dobrze spać i nie budzić się w nocy 24. Wypicie kubka soku pomarańczowego na pusty żołądek A uważam, że to jest świetny napój, zwłaszcza na śniadanie B może być, chociaż nie za bardzo za nim przepadam C wyraźnie źle się czuję po jego wypiciu, mam wtedy zgagę, nadkwaśność, niemiłe odczucia, jestem poirytowany (a), wręcz wściekły 25. Kilkugodzinny post A 4 lub 5 godzin bez posiłku nie jest dla mnie żadnym problemem B znoszę dłuższą przerwę bez problemu, chociaż czasem coś bym podjadł (a) C bardzo źle znoszę dłuższe przerwy pomiędzy posiłkami, nie jestem w stanie funkcjonować bez jedzenia 26. Irytacja A kiedy jestem zły (a) zjedzenie mięsa lub tłustej potrawy pogarsza ten stan B czasem jedzenie wycisza gniew i nie jest ważne, co zjadłem (a) C gniew i irytacja ustępują, kiedy zjem mięso lub coś tłustego, ciężkie potrawy poprawiają samopoczucie i wyciszają mnie 27. Niepokój A zjedzenie owoców lub warzyw uspakaja mnie B zjedzenie czegokolwiek wycisza mój niepokój C warzywa i słodkie owoce nasilają irytację i niepokój 28. Ciężar w piersiach Gdy odczuwasz ciężar w piersiach, uczucie ucisku w klatce piersiowej, tak jak by Ci się trudno oddychało zaznacz C 29. Jakie jedzenie osłabia twoją koncentrację? A mięso i tłuste potrawy B wydaje mi się, że żaden rodzaj jedzenia nie wpływa na moją koncentrację C owoce, warzywa, węglowodany zawarte w produktach zbożowych 30. Pękająca skóra gdy pęka Ci skóra bez żadnej konkretnej przyczyny (zwykle na czubkach palców, stopach, piętach) zaznacz C 31. Łupież To złuszczający się naskórek skóry głowy, gdy masz takie problemy zaznacz C 32. Kolor skóry twarzy A jest zdecydowanie blada B ma barwę pośrednią C jest zdecydowanie ciemniejsza lub rumiana 33. Cera twarzy A bardziej matowa, kredowa B przeciętna C jasna, promieniejąca, czysta 34. Grubość paznokci A moje paznokcie są grube, mocne, twarde B wydają się przeciętne C mam paznokcie zdecydowanie miękkie lub słabe 35. Odruch wymiotny A wyjątkowo rzadko mam ten odruch, trudno mnie do niego zmusić B wydaje mi się, że mam przeciętną skłonność C u mnie bardzo łatwo można wywołać ten odruch 36. Swędząca skóra Są osoby, które bardzo często swędzi skóra głowy, ramion, łydek w efekcie wiecznie się drapią gdy masz takie problemy zaznacz C 37. Twoja porcja posiłku A jest zdecydowanie mniejsza niż innych B wydaje mi się, że nie jem, ani mniej, ani więcej niż pozostali C zdecydowanie jem większe porcje niż pozostali 24 LNE & spa 5/2007

Typy metaboliczne ankieta 38. Osobowość A trzymam się na uboczu, zdecydowanie jestem typem samotnika lub introwertykiem B wydaje mi się, że jestem przeciętny C jestem duszą towarzystwa lub ekstrawertykiem 39. Czerwone mięso A obniża moją kondycję i dobre samopoczucie B nie zauważyłem żadnej określonej reakcji C czuję się dobrze, a nawet zdecydowanie lepiej po zjedzeniu czerwonego mięsa 40. Wielkość źrenicy A moja źrenica ma średnicę większą niż tęczówka B moja źrenica jest podobnej wielkości jak tęczówka C moja źrenica jest mniejsza od mojej tęczówki 41. Kichanie A prawie nigdy nie kicham B kicham od czasu do czasu mimo, że nie jestem chory C często regularnie kichami, lub zwykle po jedzeniu 42. Słodycze A zwykle zaspakajają mój apetyt i nie wywołują żadnych niepożądanych reakcji B czasem po słodyczach czuję się nie najlepiej, często nie zaspakajają mojego apetytu C jeżeli jem same słodycze zwykle nie czuję się dobrze, wywołują one różne niepożądane reakcje, powodują, że mam na nie ciągłą ochotę 43. Kwaśne jedzenie A nie przepadam za kwaśnymi posiłkami B jest mi to obojętne C zdecydowanie lubię kwaśne jedzenie, często go potrzebuję 44. Przybieranie na wadze A nadmiar mięsa i tłuste potrawy powodują, że tyję B bez względu na rodzaj jedzenia, tyję, jeżeli jem zbyt dużo i mało ćwiczę C tyję, jeżeli jem zbyt dużo chleba i innych pokarmów bogatych w węglowodany 45. Jaki jest dla ciebie najkorzystniejszy posiłek na obiad (16-18 godz) A coś lekkiego np. pierś z kurczaka bez skóry, ryż, sałatki, lekki deser B większość potraw jest dla mnie odpowiednia C zdecydowanie lepiej czuję się po konkretnym posiłku np. schabowy, ziemniaki, zasmażana kapusta Wyniki Podlicz swoje odpowiedzi: A-, B-, C- Osoby, które mają wyraźną przewagę A należą do grupy węglowodanowej, są wolnymi spalaczami mają TYP METABOLICZNY WĘGLOWODANOWY Osoby, które mają przewagę odpowiedzi B należą do grupy mieszczącej się w szeroko pojętej normie, umiarkowanymi spalaczami mają TYP METABOLICZNY MIESZANY. Osoby, które mają przewagę C należą do grupy białkowej, są szybkimi spalaczami mają TYP METABOLICZ- NY BIAŁKOWY. TYP WĘGLOWODANOWY A (wolny spalacz) to osoba, która ma skłonność do niedoboru enzymów rozkładających glukozę w trakcie cyklu kómrkowym Crebsa i wolno rozkłada węglowodany. Osoba taka potrzebuje: relatywnie mało białka, gdyż białko w cyklu Crebsa jest dobrze wykorzystywane, natomiast potrzebuje więcej produktów węglowodanowych, które są słabo wykorzystane. w typ ten charakteryzuje się dominacją układu współczulnego, wolna perystaltyka jelit, enzymy trawienne są wydzielane leniwie, trawienie w związku z tym jest niepełne, człowiek taki często narzeka na wzdęcia, ma wrażenie że coś mu zalega, jest wiecznie przeciążony jedzeniem w z reguły jest to osoba, która decyduje się na dietę jarską lub wegetariańską w pokarm spalany jest powoli, osoba ta nie odczuwa wielkiej potrzeby jedzenia, więc wystarczają mu średnio dwa posiłki dziennie w intuicyjnie najczęściej wybiera lekki, łatwostrawny posiłek w są to osoby, które w cyklu Crebsa produkują zbyt mało energii, aby normalnie funkcjonować, najczęściej muszą doładować się energetycznie, dość regularnie sięgają po kawę, po której lepiej się czują. w bardzo często w tej grupie są osoby uzależnione od wysoko oczyszczonych węglowodanów, a nieprawidłowy ich metabolizm, zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2 w mają skłonność do podwyższonego poziomu homocysteiny w ze względu na zalegające masy pokarmowe, przy słabej perystaltyce jaką posiada 'wolny spalacz' jest on bardziej narażony na stany zapalne jelit, różnego rodzaju ubytki śluzówki, owrzodzenia, kamicę żółciową, marskość wątroby i nowotwory przewodu pokarmowego w przy nawykowym przykurczu naczyń osoby te mają skłonność do nadciśnienia, częstsze są udary mózgu, pojawiają się problemy z chorobą Rejnoldsa w gdy wolny spalacz doda do swojej diety duże ilości białka, zwłaszcza zwierzęcego o dużej zawartości tłusz- LNE & spa 1/2005 25

dieta czu, spowolni i tak wolny cykl Crebsa, czyli spowoduje jeszcze większy deficyt wytwarzanej energii dla tego też wolny spalacz po obiedzie zawierającym wołowinę jest senny i osłabiony w dieta węglowodanowa u 'wolnego spalacza' stymuluje metabolizm, dostarcza mu łatwo dostępnego paliwa, które najtrudniej jest przerabiane i najmniej wykorzystywane, dlatego musi być uzupełniane na bieżąco w jednak w przypadku typu A nieporozumieniem jest regularne jedzenie słodyczy czy posiłków o wysokim indeksie glikemicznym w osoba z typem węglowodanowym powinna dostarczać do organizmu potrawy węglowodanowe: niskoglikemiczne, wysokobłonnikowe. Wolny spalacz, gdy jada niewłaściwe pokarmy, funduje sobie prawdopodobieństwo zachorowania na liczne schorzenia: cukrzycę, problemy jelitowe, marskość wątroby, kamicę żółciową, choroby układu krążenia, nowotwory. TYP BIAŁKOWY C (szybki spalacz) to osoba, która bardzo gwałtownie trawi węglowodany. Potrzebuje więcej białka, gdyż przy dużej ilości glukozy sprzęganej w cykl Crebsa, musi to zrównoważyć. Ponieważ jest pod wpływem przywspółczulnego układu autonomicznego, wszystko jest 'nakręcone', szybko wydzielają się wszystkie enzymy trawienne, przesuwany pasaż jelitowy jest bardzo szybki. w szybki spalacz najczęściej produkuje więcej soków trawiennych, ma zbyt aktywną perystaltykę objawiającą się np. biegunką w bardzo szybko trawi jedzenie i bez przerwy jest głodny, instynktownie wybiera tłuste, słone pokarmy, gdyż ma w cyklu Crebsa niedobory białka i tłuszczu w nie wytrzymuje na diecie niskokalorycznej musi jeść często, posiłki bez pustych kalorii w musi pamiętać o odkwaszaniu organizmu, ponieważ instynktownie sięgając po duże ilości białka ma skłonność do przesunięcia ph krwi w kierunku dolnej granicy w cierpi na niedobory wapnia, narażona jest na ubytki so- Wskazówki dietetyczne WOLNY SPALACZ 60% węglowodanów 40% białek i tłuszczy Białka kwaśne mleko, kefir, jogurt, przetwory mleczne, czasem jajka, ryby dorsz, pstrąg, flądra, okoń, halibut, biały tuńczyk, łosoś, białe części drobiu, bardzo chuda wieprzowina, czasem jajko ekologiczne Warzywa zielona sałata, papryka, cebula, rzodkiewka, kapusta, kiszone ogórki, buraki czerwone, kiełki, ogórki, kabaczki, cukinie, brukselka, brokuły, boćwina, dynia Skrobia zboża tylko pełnoziarniste wysokoskrobiowe- amarant, jęczmień, nieczyszczony ryż, gryka, kasza jaglana, pszenica orkiszowa, ziemniaki (od czasu do czasu), ryż, spagetti, pieczywo niepełnoziarniste, kaszki, płatki Słodycze łatwo przyswajalna forma słodkości czyli delikatne ciasta, dżemy, powidła, galaretki, rodzynki przejrzałe miękkie owoce, słonecznik skiełkowany, migdały, orzechy włoskie Tłuszcze oliwa z oliwek, lnu, dyni, masło sklarowane w małych ilościach Suplementacja witaminy z grupy B (B1, B2, B6), wit. D, K, C, kwas foliowy, wit. H (biotyna), żelazo, potas, magnez, miedź, mangan: dla podkręcenia cyklu Crebsa w po produkty zawierające mieszankę enzymów proteolitycznych, a więc ułatwiających trawienie zalegających białek w przewodzie pokarmowym w wolny spalacz ma rozleniwione jelita profilaktycznie do diety powinien włączyć błonnik, ochronę dla serca i naczyń, zabezpieczenie przed homocysteiną i ryzykiem udaru mózgu. w w tym typie metabolizcznym poleca się zestaw preparatów z Omegę 3, koenzymem Q 10, naturalną witaminę E. U wolnego spalacza, który ma problemy z nadwagą warto podać naturalny jod z glonów morskich, który skutecznie odwadnia tkankę tłuszczową, reguluje pracę tarczycy, zwiększa odporność na zimno w do wyciszenia nadwrażliwego układu wegetatywnego niezbędne są preparaty roślinne, np. wyciąg z owsa. Wolny spalacz powinien unikać mocnych alkoholi SZYBKI SPALACZ 30% węglowodanów 70% białek i tłuszczy Białka wysokopurynowe: ciemne części mięsne, domowe kiełbasy, kaczka, kuropatwa, kotlet domowy, baranina, śledzie, sardynki, kawior, owoce morza, większość grzybów, rośliny strączkowe tj. fasola, groch, orzeszki ziemne, sosy mięsne, ciemne części drobiu, jajka ekologiczne, czasami tłuste białe sery Warzywa wysokopurynowe: fasola, groch, soczewica, cieciorka, kalafior, szpinak, szparagi, seler, awokado, karczochy, ziemniaki sporadycznie i jedynie smażone na maśle Skrobia zboża tylko pełnoziarniste wysokobłonnikowe, wysokopurynowe: amarant, jęczmień, brązowy ryż, gryka, kasze pełnoziarniste, ciemny ryż, chleb tylko z ziaren kiełkujących Słodycze niskomączne (np. sernik, torcik z masą maślaną), lody domowe z tłustą bitą śmietaną, posypane orzechami, wysokotłuszczowe kwaśne twarde owoce, prawdziwa chałwa Tłuszcze smalec, masło, masło sklarowane, cięższe oleje roślinne tłoczone na zimno, domowy majonez na oleju lnianym lub z oliwą z oliwek Suplementacja wit. B12, wit. PP, bioflawonoidy cytrusowe, kwas pantotenowy, wapń, jod, fosfor, cynk, sód (suplementacja mineralna). Dla szybkiego spalacza zaleca się: w naturalne preparaty wapniowe, antyoksydanty (np. wit. C, A, E) niedobór tych witamin może ułatwiać ucieczkę wapnia i magnezu z tkanki kostnej). w wyciąg z owsa, który pomoże uspokoić nadmiernie reaktywne mięśnie gładkie w przewodzie pokarmowym w kwasy OMEGA 3 pomogą zlikwidować chroniczne stany zapalne śluzówki oraz zmniejszyć schorzenia alergiczne, w Pau Darco, probiotyki, wyciąg z innuliny i błonnik pozwolą skutecznie odkwasić organizm w ekstrakt z białej fasoli, zabezpieczy nas przy nadmiarze węglowodanów w naturalne preparaty mineralne Szybki spalacz powinien unikać ketczupu, octu, ostrych sosów, marynat, soków owocowych, napojów gazowanych, kawy, mocnej herbaty alkoholu 26 LNE & spa 5/2007

li mineralnych często doprowadzające do osteoporozy w zakwaszony organizm gorzej transportuje tlen, stąd niedokrwienie i niedotlenienie w szybki spalacz cierpi na nadmierne wydzielanie śluzu, bez przerwy kapie mu z nosa, łzawią mu oczy, ma nadprodukcję śliny, cierpi na schorzenia alergiczne, ma tendencję do wolnego bicia serca (bradykardii) i niezbyt wysokiego ciśnienia w ma skłonność do hipoglikemi funkcjonalnej po zjedzeniu wysoko cukrowego posiłku następuje wzrost poziomu glukozy w krwi, a następnie gwałtowny spadek, bardzo często poniżej dolnej granicy normy w insulina, która zostaje błyskawicznie 'wystrzelona' do krwiobiegu w ślad za wysokim poziomem glukozy ułatwia odkładanie tkanki tłuszczowej w szybki spalacz jest wiecznie głodny, dwa posiłki samo śniadanie i kolacja to za mało, po zjedzeniu słodyczy czuje się źle, tyje, cierpi na hipoglikemię, często na skutek braku kolejnego posiłku ma skłonność do omdleń i zawrotów głowy TYP METABOLICZNY MIESZANY to osoby, które mają najwięcej odpowiedzi B; A i B tyle samo przy małej wartości C; lub wszystkich A, B, C tyle samo są umiarkowanymi spalaczami. Typ mieszany mieści się pomiędzy typem węglowodanowym, a typem białkowym. Osoba o takim typie może jadać wszystko z listy zdrowych produktów, byle by nie przesadzała. Jeżeli nie przestrzegają dobrze zbilansowanego sposobu odżywiania, mogą przesunąć się do wzoru zachowań typu węglowodanowego lub białkowego. Gdy osoba o typie mieszanym ma mało zróżnicowaną dietę, często może mieć problemy z nadwagą. Typ metaboliczny mieszany pozwala korzystać nam z szerokiego spektrum produktów. W stanie homeostazy może utrzymać w organizmie wszystkie dobre cechy obu typów węglowodanowego i białkowego. Jednak w momencie zachwiania równowagi, braku dbania o organizm równie skutecznie może rozwijać wszystkie problemy charakterystyczne dla obu typów. Pocieszające jest to, że osoby o typie mieszanym są mniej podatne na zaburzenia. Aby utrzymać stan zdrowia i równowagi wystarczy stosować wszystkie ogólne zdrowe zasady odżywiania, o których pisałam wielokrotnie we wcześniejszych artykułach. INFO