Wykaz efektów kształcenia z przedmiotu: TECHNIKI POŁOŻNICZE I PROWADZENIE PORODU Kierunek: POŁOŻNICTWO Rok studiów: III rok Tryb: studia stacjonarne, pierwszy stopień TEMAT I: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W PROWADZENIU PORODU W UŁOŻENIACH ODGIĘCIOWYCH UŁOŻENIE WIERZCHOŁKOWE I CIEMIENIOWE CZOŁOWE I TWARZYCZKOWE. EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI Omawia mechanizm porodu w ułożeniach odgięciowych (wierzchołkowym, ciemieniowym, czołowym i twarzyczkowym) Rozpoznaje cechy odgięć w badaniu wewnętrznym. Rozróżnia dane położnicze w odmianach ułożeń. Wskazuje różnice w przebiegu I i II okresu porodu. Tłumaczy niebezpieczeństwa dla matki i płodu. Charakteryzuje zakres kompetencji i rolę położnej w prowadzeniu porodu. UMIEJĘTNOŚCI Rozpoznaje nieprawidłowe ułożenie w badaniu położniczym, różnicując cechy główki płodu. Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu drogami i siłami natury Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej patologii bądź nieprawidłowości/ sytuacji położniczej nad kobietą ciężarną, rodzącą oraz położnicą Prowadzi i przyjmuje poród zgodnie z techniką porodową adekwatną do danego stopnia odgięcia. Ocenia stan matki i dziecka po porodzie. Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie rodzącej Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas prowadzenia porodu w ułożeniach odgięciowych, Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i prowadzenia porodu, Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Angażuje się w edukację zdrowotną rodzącej 1
TEMAT II: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W PROWADZENIU PORODU U PACJENTKI Z NIEPRAWIDŁOWĄ BUDOWĄ MIEDNICY KOSTNEJ EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI Wymienia i charakteryzuje rodzaje miednic nieprawidłowych Tłumaczy przyczyny nieprawidłowości w miednicy kostnej Rozróżnia i wskazuje cechy patologiczne każdego rodzaju miednicy Objaśnia metody diagnostyki miednicy nieprawidłowej i rokowanie. Omawia przebieg porodu w przypadku nieprawidłowej miednicy Opisuje powikłania porodu. Scharakteryzuje niebezpieczeństwa dla matki i płodu. UMIEJĘTNOŚCI Rozpoznaje nieprawidłową miednicę na podstawie analizy dokumentacji, obserwacji, wywiadu. Rozpoznaje nieprawidłową miednicę w badaniu położniczym zewnętrznym [pomiar miednicy kostnej] i wewnętrznym. Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu drogami i siłami natury Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej patologii nad kobietą ciężarną/rodzącą Prowadzi i przyjmuje poród zgodnie z techniką porodową adekwatną do danego stopnia odgięcia. Ocenia stan matki i dziecka po porodzie. Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki 2
TEMAT III: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W PRZEBIEGU PORODU BLIŹNIACZEGO EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI Definiuje ciążę bliźniaczą i wyjaśnia jej etiologię Rozróżnia rodzaje ciąży bliźniaczej Zna metody diagnostyki ciąży bliźniaczej Rozpoznaje cechy w badaniu zewnętrznym i wewnętrznym. Rozróżnia dane położnicze w ciąży bliźniaczej Proponuje metody rozwiązania w zależności od sytuacji położniczej Wskazuje różnice w przebiegu I i II okresu porodu. Tłumaczy niebezpieczeństwa dla matki i płodu. Omawia mechanizm porodu. Charakteryzuje zakres kompetencji i rolę położnej w prowadzeniu porodu. Omawia zasady obowiązujące podczas prowadzenia porodu bliźniaczego Objaśnia postępowanie z dziećmi po porodzie. UMIEJĘTNOŚCI Rozpoznaje cechy ciąży bliźniaczej w badaniu położniczym zewnętrznym i wewnętrznym. Analizuje dokumentację i wyniki badań diagnostycznych [USG]. Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu drogami i siłami natury Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej sytuacji położniczej nad kobietą ciężarną, rodzącą oraz położnicą Realizuje opiekę nad rodzącą i dziećmi/dzieckiem w przebiegu porodu bliźniaczego i przedwczesnego Prowadzi i przyjmuje poród zgodnie z techniką porodową adekwatną do położenia płodów Przygotowuje ciężarną do cięcia cesarskiego i asystuje. Przyjmuje dzieci z cięcia cesarskiego. Ocenia stan matki i dzieci po porodzie. Prowadzi dokumentację porodu. Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi 3
Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki 4
TEMAT IV: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W PRZEBIEGU PORODU MIEDNICOWEGO EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI Definiuje położenie podłużne miednicowe płodu i wyjaśnia jego etiologię Rozróżnia odmiany położeń miednicowych ułożenia miednicowe, cechy w badaniu, płaszczyzny miarodajne Zna metody diagnostyki płodu w położeniach miednicowych Rozpoznaje cechy w badaniu zewnętrznym i wewnętrznym. Rozróżnia dane położnicze w położeniu podłużnym miednicowym płodu Proponuje metody rozwiązania w zależności od sytuacji położniczej Wskazuje różnice w przebiegu I i II okresu porodu. Tłumaczy niebezpieczeństwa dla matki i płodu. Omawia mechanizm porodu w położeniu podłużnym miednicowym Omawia technikę wykonania pomocy ręcznych - Brachta, Lovseta, wahania Mullera, klasyczny, Veita - Smelliego Charakteryzuje zakres kompetencji i rolę położnej w prowadzeniu porodu. Omawia zasady obowiązujące podczas prowadzenia porodu w położeniu podłużnym miednicowym. Objaśnia postępowanie z noworodkiem po porodzie UMIEJĘTNOŚCI Rozpoznaje cechy położenia podłużnego miednicowego w badaniu położniczym zewnętrznym i zewnętrznym i wewnętrznym. Analizuje dokumentację i wyniki badań diagnostycznych [USG]. Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu drogami i siłami natury Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej sytuacji położniczej nad n kobiety ciężarnej, rodzącej oraz położnicy Realizuje opiekę nad rodzącą i dzieckiem w przebiegu porodu miednicowego Omawia i pokazuje na fantomie pomoce ręczne - Brachta, Lovseta, wahania Mullera, klasyczny, Veita Smelliego Przygotowuje rodzącą i asystuje przy porodzie zgodnie z techniką porodową adekwatną do sytuacji położniczej Przygotowuje ciężarną do cięcia cesarskiego i asystuje. Przyjmuje noworodka z cięcia cesarskiego. Ocenia stan matki i dziecka po porodzie. Prowadzi dokumentację porodu. Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; 5
Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki 6
TEMAT V: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W PROWADZENIU PORODU NIEPRAWIDŁOWEGO I PATOLOGICZNEGO EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI Definiuje poród nieprawidłowy i patologiczny Dokonuje podziału nieprawidłowości porodu Objaśnia przyczyny wystąpienia powikłań porodu Opisuje profilaktykę i wczesne wykrywanie powikłań porodu Planuje postępowanie w wybranych powikłaniach porodu współpraca w zespole terapeutycznym Wymienia metody postępowania w wybranych powikłaniach porodu zgodnie ze standardami współpraca w zespole terapeutycznym rola położnej Proponuje opiekę i nadzór nad matka i płodem. Wymienia rodzaje obrotów położniczych Tłumaczy wskazania i warunki wykonania obrotów położniczych Objaśnia metody wykonania obrotów położniczych Charakteryzuje rolę położnej w asyście do obrotów położniczych UMIEJĘTNOŚCI Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu drogami i siłami natury Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej patologii bądź nieprawidłowości/ sytuacji położniczej nad kobietą ciężarną, rodzącą oraz położnicą Rozpoznaje czynniki ryzyka powikłań porodu Planuje profilaktykę powikłań porodu Wdraża metody wczesnego rozpoznawania powikłań porodu Podejmuje działania zgodnie ze zleceniem lekarskim praca w zespole terapeutycznym Realizuje proces pielęgnowania rodzącej z powikłaniami porodu Rozpoznaje i planuje postępowanie w przypadku wykonania obrotów położniczych. Asystuje przy porodzie z zastosowaniem obrotów położniczych. Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; 7
Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki; 8
TEMAT VI: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W PRZYPADKU PORODU PRZEDWCZESNEGO, PORODU MARTWEGO PŁODU I ŚMIERCI NOWORODKA W OKRESIE OKOŁOPORODOWYM EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI I Definiuje porodu przedwczesnego i wyjaśnia jego etiologię Rozróżnia metody profilaktyki porodu przedwczesnego i rokowanie Zna metody diagnostyki porodu przedwczesnego Rozpoznaje cechy rozpoczęcia i przebiegu porodu przedwczesnego w badaniu zewnętrznym i wewnętrznym. Rozróżnia dane położnicze w porodzie przedwczesnym Proponuje metody rozwiązania w zależności od sytuacji położniczej Wskazuje różnice w przebiegu porodu o czasie i porodu przedwczesnego. Tłumaczy niebezpieczeństwa dla matki i płodu. Omawia mechanizm porodu. Charakteryzuje zakres kompetencji i rolę położnej w prowadzeniu porodu przedwczesnego. Omawia zasady obowiązujące podczas prowadzenia porodu przedwczesnego Objaśnia postępowanie z wcześniakiem po porodzie. WIADOMOŚCI II Definiuje poród martwego płodu i problematykę śmierci noworodka w okresie okołoporodowym i wyjaśnia jego etiologię Rozróżnia metody profilaktyki śmierci noworodka w okresie okołoporodowym Proponuje metody diagnostyki porodu martwego płodu i stwierdzenia śmierci noworodka w okresie okołoporodowym Tłumaczy specyfikę przebiegu porodu martwego płodu i śmierci noworodka w okresie okołoporodowym. Proponuje metody rozwiązania w zależności od sytuacji położniczej porodu martwego płodu i śmierci noworodka w okresie okołoporodowym Wskazuje różnice w przebiegu porodu fizjologicznego oraz porodu martwego płodu i śmierci noworodka w okresie okołoporodowym Tłumaczy niebezpieczeństwa dla matki w trakcie porodu martwego płodu i śmierci noworodka w okresie okołoporodowym Charakteryzuje zakres kompetencji i rolę położnej w prowadzeniu porodu martwego płodu i śmierci noworodka w okresie okołoporodowym Omawia zasady obowiązujące podczas prowadzenia porodu martwego płodu i śmierci noworodka w okresie okołoporodowym zgodnie ze standardem Objaśnia postępowanie z martwym noworodkiem po porodzie zgodnie ze standardem. Planuje opiekę nad matką i rodziną w trakcie i po porodzie martwego płodu lub śmierci noworodka w okresie okołoporodowym 9
UMIEJĘTNOŚCI I Rozpoznaje cechy porodu przedwczesnego w badaniu położniczym zewnętrznym i wewnętrznym. Analizuje dokumentację i wyniki badań diagnostycznych [USG]. Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu przedwczesnego drogami i siłami natury Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej sytuacji położniczej nad kobietą ciężarną, rodzącą oraz położnicą w przebiegu porodu przedwczesnego zgodnie ze standardem. Realizuje opiekę nad rodzącą i dzieckiem w przebiegu porodu przedwczesnego Prowadzi i przyjmuje poród zgodnie z techniką porodową adekwatną do stanu wcześniaka. Podejmuje postępowanie z wcześniakiem zgodnie ze standardem. Ocenia stan matki po porodzie. Realizuje proces pielęgnowania w przebiegu porodu. Prowadzi dokumentację porodu. Kompetencje społeczne UMIEJĘTNOŚCI II Rozpoznaje cechy porodu martwego płodu lub śmierci noworodka w okresie okołoporodowym w badaniu położniczym zewnętrznym i wewnętrznym. Analizuje dokumentację i wyniki badań diagnostycznych [USG] w przypadku porodu martwego płodu lub śmierci noworodka w okresie okołoporodowym. Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu martwego płodu drogami i siłami natury Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej sytuacji położniczej nad kobietą ciężarną, rodzącą oraz położnicą w przypadku porodu martwego płodu lub śmierci noworodka w okresie okołoporodowym Realizuje opiekę w przebiegu porodu martwego płodu lub śmierci noworodka w okresie okołoporodowym Prowadzi i przyjmuje poród zgodnie z techniką porodową adekwatną do stanu martwego płodu Wdraża postępowanie z martwym płodem zgodnie ze standardem. Ocenia stan matki po porodzie. Prowadzi dokumentację porodu. Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki 10
TEMAT VII: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W ROZPOZNAWANIU STANÓW NAGŁYCH W OKRESIE OKOŁOPORODOWYCH (ZATOR PŁYNEM OWODNIOWYM, PRZODOWANIE I WYPADANIE PĘPOWINY, WYNICOWANIE I PĘKNIĘCIE MACICY) EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI: Wymienia stany nagłe w okresie okołoporodowym. Omawia czynniki ryzyka, częstość występowania. Objaśnia objawy i metody rozpoznania. Charakteryzuje działania profilaktyczne z uwzględnieniem roli położnej. Tłumaczy zasady postępowania w stanach nagłych w położnictwie Planuje postępowanie w przypadku wystąpienia stanu nagłego w położnictwie zgodnie ze standardami współpraca w zespole terapeutycznym. Proponuje realizacje procesu pielęgnowania w wybranych przypadkach. Planuje postępowanie w przypadku wystąpienia stanu nagłego w położnictwie zgodnie ze standardami Wymienia i opisuje powikłania dla matki i płodu UMIEJĘTNOŚCI Podejmuje działania profilaktyczne w celu uniknięcia powikłań nagłych. Rozpoznaje objawy stanów nagłych w położnictwie. Wdraża standardy postępowania Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej patologii bądź nieprawidłowości/ sytuacji położniczej nad kobietą ciężarną, rodzącą oraz położnicą Ocenia stan matki i płodu/noworodka Przygotowuje ciężarną do cięcia cesarskiego i asystuje. Ocenia stan matki i dziecka po porodzie. Prowadzi dokumentację porodu. Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; 11
Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki; 12
TEMAT VIII: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA KRWOTOKÓW ŚRÓDPORODOWYCH I WCZESNYCH POPORODOWYCH. PRZYCZYNY, DIAGNOSTYKA I ALGORYTM POSTĘPOWANIA EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI: Definiuje krwotok śródporodowy i wczesny poporodowy Charakteryzuje czynniki ryzyka, przyczyny Omawia problem wystąpienia krwotoków śródporodowych i wczesnych poporodowych. Tłumaczy metody diagnostyki krwotoków śródporodowych i wczesnych poporodowych. Omawia objawy krwotoków i różnicowanie śródporodowych i wczesnych poporodowych. Wymienia postępowanie zgodnie ze standardem postępowania w krwotoku okołoporodowym Tłumaczy niebezpieczeństwa dla matki i płodu. Charakteryzuje zakres kompetencji i rolę położnej w krwotokach porodowych. Objaśnia profilaktykę powikłań i postępowanie z położnicą i noworodkiem po porodzie powikłanym porodem. UMIEJĘTNOŚCI Rozpoznaje czynniki ryzyka Wykrywa i analizuje przyczyny krwotoków w okresie okołoporodowym Interpretuje objawy krwotoków w okresie okołoporodowym Analizuje dokumentację i wyniki badań diagnostycznych Stosuje standard postępowania we współpracy z zespołem Sali porodowej Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej sytuacji położniczej nad rodzącą i dzieckiem. Realizuje opiekę nad rodzącą i dzieckiem w przebiegu porodu powikłanego krwotokiem. Przygotowuje ciężarną do cięcia cesarskiego i asystuje. Ocenia stan matki i dziecka po porodzie. Prowadzi dokumentację porodu Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; 13
Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki; 14
TEMAT IX: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ W PRZYPADKU PORODU ZABIEGOWEGO Z UŻYCIEM PRÓŻNOCIĄGU POŁOŻNICZEGO I KLESZCZY POŁOŻNICZYCH - WSKAZANIA, PRZECIWWSKAZANIA, WARUNKI, TECHNIKA ZAŁOŻENIA, POWIKŁANIA DLA MATKI I DZIECKA EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI: Definiuje poród zabiegowy i wyjaśnia jego etiologię Wymienia i analizuje czynniki ryzyka porodu zabiegowego Wymienia wskazania i przeciwwskazania do zastosowania próżnociągu/kleszczy Objaśnia budowę i technikę działania próżnociągu położniczego Objaśnia budowę i technikę zakładania kleszczy Rozpoznaje warunki do założenia próżnociągu położniczego/kleszczy Rozpoznaje wskazania do zastosowania zabiegu w badaniu wewnętrznym.. Proponuje metody rozwiązania zgodne ze standardem postępowania i najnowszymi wytycznymi w zależności od sytuacji położniczej Tłumaczy niebezpieczeństwa dla płodu. Omawia postępowanie w trakcie II okresu porodu przygotowanie zestawu, asysta rola położnej Charakteryzuje zakres kompetencji i rolę położnej w prowadzeniu porodu zabiegowego. Omawia zasady obowiązujące podczas prowadzenia porodu powikłanego z zastosowaniem próżnociągu położniczego/kleszczy Objaśnia profilaktykę powikłań i postępowanie z noworodkiem po porodzie zabiegowym. UMIEJĘTNOŚCI Rozpoznaje czynniki ryzyka porodu zabiegowego w badaniu położniczym zewnętrznym i wewnętrznym. Analizuje dokumentację i wyniki badań diagnostycznych. Montuje zestaw do porodu zabiegowego i obsługuje próżnociąg położniczy/kleszcze Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu drogami i siłami natury Rozpoznaje wskazania do zastosowania w II okresie porodu próżnociągu/kleszczy Wykrywa i analizuje warunki do założenia próżnociągu/kleszczy Przygotowuje rodzącą do porodu zabiegowego Przygotowuje zestaw do porodu zabiegowego. Prowadzi i przyjmuje poród zgodnie ze standardem postępowania w II okresie porodu asystuje lekarzowi. Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej sytuacji położniczej nad rodzącą i dzieckiem. Realizuje opiekę nad rodzącą i dzieckiem w przebiegu porodu zabiegowego. Ocenia stan matki i dziecka po porodzie zabiegowym. Prowadzi dokumentację porodu. 15
Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki 16
TEMAT X: KOMPETENCJE I ZADANIA POŁOŻNEJ PRZYPADKU WYSTĄPIENIA DYSTOCJI BARKOWEJ. ROKOWANIE, POSTĘPOWANIE I PROFILAKTYKA. POWIKŁANIA DLA MATKI I PŁODU EFEKTY KSZTAŁCENIA: WIADOMOŚCI: Definiuje dystocję barkową i wyjaśnia jej etiologię Wymienia i analizuje czynniki ryzyka dystocji barkowej Zna metody diagnostyki dystocji barkowej Rozpoznaje ryzyko dystocji w badaniu zewnętrznym i wewnętrznym. Wskazuje czynniki ryzyka wystąpienia dystocji barkowej. Proponuje metody rozwiązania zgodne ze standardem postępowania i najnowszymi wytycznymi w zależności od sytuacji położniczej Tłumaczy niebezpieczeństwa dla płodu. Omawia postępowanie w trakcie II okresu porodu. Charakteryzuje zakres kompetencji i rolę położnej w prowadzeniu porodu. Omawia zasady obowiązujące podczas prowadzenia porodu powikłanego dystocja barkową. Objaśnia profilaktykę powikłań i postępowanie z noworodkiem po porodzie. UMIEJĘTNOŚCI Rozpoznaje czynniki ryzyka dystocji barkowej w badaniu położniczym zewnętrznym i wewnętrznym. Analizuje dokumentację i wyniki badań diagnostycznych [USG]. Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu drogami i siłami natury Rozpoznaje wystąpienie dystocji barkowej w II okresie porodu Prowadzi i przyjmuje poród zgodnie ze standardem postępowania w II okresie porodu. Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej sytuacji położniczej nad rodzącą i dzieckiem. Realizuje opiekę nad rodzącą i dzieckiem w przebiegu porodu powikłanego dystocją barkową. Przygotowuje ciężarną do cięcia cesarskiego i asystuje. Ocenia stan matki i dziecka po porodzie. Prowadzi dokumentację porodu. Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; 17
Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki WYKAZ EFEKTÓW Z SYLABUSA: WIADOMOŚCI W1 Omawia mechanizm porodu w ułożeniach odgięciowych (wierzchołkowym, ciemieniowym, czołowym i twarzyczkowym) W2 Opisuje mechanizm porodu w położeniach miednicowych płodu W3 Omawia rodzaje pomocy ręcznych stosowanych w prowadzeniu porodu miednicowego W4 Omawia przebieg porodu w przypadku nieprawidłowej miednicy W5 Omawia zasady obowiązujące podczas prowadzenia porodu bliźniaczego W6 Definiuje poród nieprawidłowy i patologiczny W7 Omawia rozpoznanie, wskazania, warunki i technikę wykonania obrotów położniczych W8 Charakteryzuje problem wystąpienia dystocji barkowej. Rokowanie, postępowanie i profilaktyka. Powikłania dla matki i płodu. W9 Omawia problem wystąpienia krwotoków śródporodowych i wczesnych poporodowych. Przyczyny, diagnostyka i algorytm postępowania. W10 Wymienia postępowanie zgodnie ze standardem postępowania w krwotoku okołoporodowym W11 Omawia czynniki ryzyka, częstość występowania, powikłania u matki, u płodu. Opieka w czasie porodu. Zasady postępowania w stanach nagłych w położnictwie W12 Planuje postępowanie w przypadku wystąpienia stanu nagłego w położnictwie zgodnie ze standardami W13 Omawia przebieg porodu z użyciem próżnociągu położniczego i kleszczy. Budowa, wskazania, technika wykonania zabiegu. W14 Wymienia i charakteryzuje rolę położnej w przypadku porodu przedwczesnego, porodu martwego płodu i śmierci noworodka w okresie okołoporodowym UMIEJĘTNOŚCI U1 Prognozuje prawdopodobny przebieg porodu i ocenia możliwość odbycia porodu drogami i siłami natury U2 Planuje postępowanie położnicze i opiekę w zależności od rozpoznanej patologii bądź nieprawidłowości/ sytuacji położniczej nad kobietą ciężarną, rodzącą oraz położnicą U3 Przygotowuje rodzącą do odbycia porodu miednicowego i zabiegowego oraz asystuje lekarzowi podczas porodu 18
U4 U5 U6 U7 U8 U9 U10 Realizuje opiekę nad rodzącą i dziećmi/dzieckiem w przebiegu porodu bliźniaczego i przedwczesnego Rozpoznaje i planuje postępowanie w przypadku wykonania obrotów położniczych. Asysta przy porodzie. Stosuje profilaktykę i dokonuje rozpoznania dystocji barkowej. Stosuje standard postępowania we współpracy z zespołem Sali porodowej Interpretuje objawy i przyczyny krwotoków w okresie okołoporodowym. Stosuje standard postępowania we współpracy z zespołem Sali porodowej Rozpoznaje objawy stanów nagłych w położnictwie. Wdraża standardy postępowania Potrafi asystować przy porodzie zabiegowym kleszcze, vaccum Prowadzi poród przedwczesny, poród martwego płodu postępuje według standardu w przypadku śmierci noworodka w okresie okołoporodowym P1 Podejmuje odpowiedzialność za życie i zdrowie ciężarnej/rodzącej P2 Okazuje wrażliwość na ból i cierpienie pacjentki; P3 Wykazuje się spostrzegawczością, wnikliwością i sumiennością podczas realizacji działań diagnostycznych, leczniczych u pacjentki; P4 Aktywnie współpracuje z zespołem terapeutycznym; P5 Wykazuje dokładność w określaniu diagnozy i realizacji procesu terapeutycznego pacjentki; P6 Dąży do bezbłędnego wykonywania zadań zawodowych zgodnie z obowiązującymi P7 Cechuje się opiekuńczością i gotowością niesienia pomocy innym; P8 Wykazuje się refleksem, operatywnością w działaniu oraz odpowiedzialnością za P9 Rozumie i akceptuje potrzeby religijne i kulturowe pacjentki i jej rodziny; P10 Angażuje się w edukację zdrowotną pacjentki; 19
ZALECANA LITERATURA: 1.Al.- Azzawi F. Atlas porodu i zabiegów położniczych. Libramed. Warszawa 1999. 2.Aleksander J. Lery, Roch S.: Nowoczesne położnictwo. PZWL. Warszawa 1995. 3.Balaskas J. Poród aktywny. Nowe spojrzenie na naturalny sposób rodzenia. Niezależna Oficyna Wydawnicza. Warszawa 1997. 4.Bałanda A. (red.): Opieka nad noworodkiem. PZWL, Warszawa 2009. 5.Baumert M. (red.): Ćwiczenia z neonatologii. Skrypt dla studentów. ŚAM, Katowice 2004. 6.Beck Jr W.W. Położnictwo i Ginekologia. Urban& Partner, wyd. I., Wrocław 1995. 7.Benrubi Guy I. Stany naglące w położnictwie i ginekologii. Sprinter PWN Warszawa 2001. 8.Benson R. Położnictwo i ginekologia. PZWL. Warszawa 1988. 9.Bień A. (red.): Opieka nad kobietą ciężarną. PZWL, Warszawa 2009. 10.Bień A. M.: Opieka nad kobietą ciężarną. PZWL, Warszawa 2009. 11.Bręborowicz G. Położnictwo. Podręcznik dla położnych i pielęgniarek. PZWL. Warszawa 2002. 12.Bręborowicz G., Malinowski, W. Ronin-Walknowska (red.) Ciąża wielopłodowa. OWN. Poznań 2003. 13.Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo i ginekologia. PZWL, Warszawa 2010r. 14.Cekański A. (red.): Wykłady z położnictwa. Alfa Medica Press, Bielsko Biała 2011. 15.Cekański A: Wybrane zagadnienia z położnictwa i ginekologii dla położnych. Podręcznik dla położnych. Wydawnictwo ŚAM, Katowice 1999. 16.Chapman V., Charles C.: Prowadzenie porodu. PZWL, Warszawa 2010. 17.Chazan B. i wsp. Postępowanie w nagłych stanach w położnictwie i ginekologii. PZWL. Warszawa 2002. 18.Chazan B. Leibschang J. Postępowanie w nagłych stanach w położnictwie i ginekologii. PZWL Warszawa 2001. 19.Chazan B. Położnictwo w praktyce lekarza rodzinnego. PZWL. Warszawa 1996. 20.Dmoch Gajzlerska E.: Położnictwo i ginekologia: dla studentów położnictwa i pielęgniarstwa, cz. 5 i 6. WUM, Warszawa 2008. 21.Dudenhausen J.W., Pschyrembel W.: Położnictwo praktyczne i operacje położnicze. PZWL, Warszawa 2010. 22.Freesner A. Raff. B. Pielęgniarstwo w położnictwie. PZWL. Warszawa 1980. 23.Janiuk E, Lichtenberg Kokoszka E. Domowe narodziny. Impuls. Kraków 2010 24.Jeż W. Położnictwo i Ginekologia. Repetytorium. ŚAM. Katowice 2002. 25.Kitzinger S. Rodzić w domu. Sprinter PWN. Warszawa 1995. 26.Klimek R. Położnictwo. PZWL. Warszawa 1988. 27.Klimek R., Szymański B.: Położnictwo. DREAM, Publishing Company Incorporation, Kraków 2008. 28.Łepecka Klusek C.: Pielęgniarstwo we współczesnym położnictwie i ginekologii. Czelej, Lublin 2010. 29.Malinowski W., Poręba A.(red.) Ciąża wielopłodowa FPR Macgref Katowice 2005. 30.Martius.G. i wsp. Operacje w położnictwie i ginekologii. PZWL Warszawa 1995. 31.May A. Znieczulenie zewnątrzoponowe porodu. A medica press, Bielska Biała,1994. 32.Merz E. (red.): Diagnostyka ultrasonograficzna w ginekologii i położnictwie. Tom 2: Położnictwo. Urban & Partner, Wrocław 2004. 33.Miller A.W.F. Hanretty K. P. Położnictwo ilustrowane. LibraMed. Warszawa 2000. 34.Mishell Jr D.R. Brenner P. F. Położnictwo. Λ- Medica press. Bielsko-Biała 1995. 20
35.Norwitz E., Schorge J. (red. nauk. Chazan B.): Położnictwo i ginekologia w zarysie. PZWL, Warszawa 2006. 36.Oleszczuk J. Rekomendacje postępowania w najczęstszych powikłaniach ciąży i porodu. BiFolium. Lublin 2002. 37.Opala T: Ginekologia. Podręcznik dla położnych, pielęgniarek i fizjoterapeutów. PZWL, Warszawa 2003. 38.Pisarski T. Położnictwo i ginekologia. PZWL. Warszawa 2002. 39.Pschyrembel W., Dudenhausen J. Położnictwo praktyczne i operacje położnicze. PZWL. Warszawa 2002. 40.Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 października 2010 r. w sprawie standardów postępowania oraz procedur medycznych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą rodzącą oraz jej dzieckiem (Dziennik Ustaw Nr 187 z dn. 7.10.2010 poz. 1259). 41.Słomko Z., Bręborowicz G. Krwotoki w położnictwie. PZWL. Warszawa 1990. 42.Soszka S. Położnictwo i ginekologia. PZWL. Warszawa 1985. 43.Troszyński M.: Położnictwo ćwiczenia. Podręcznik dla studentów medycyny. PZWL, Warszawa 2009. 44.Turrentine J.E., Aviles M., Novak J.S.: Standardy postępowania w nagłych stanach położniczo ginekologicznych. PZWL, Warszawa 1994. 45.Zalebska Z. Zasady postępowania w nagłych stanach położniczo-ginekologicznych. PZWL Warszawa 1994. Sporządziła: Dr n. med. Małgorzata Kazimierczak 21