PAŻP - Warszawa 19 grudnia 2011 r. Okres 1-11. 2011, liczba obsłużonych operacji, ruch GA oraz możliwości operacyjne lotnisk regionalnych. Pomimo pojawiających się spadków ruchu lotniczego w Państwach Europy, w Polsce w listopadzie 2011 utrzymywał się wzrost ruchu tranzytowego w polskiej przestrzeni powietrznej w stosunku do roku 2010. Wzrost w polskiej przestrzeni powietrznej jest jednym z najwyższych w Europie i jest stymulowany przez niskie opłaty nawigacyjne, które PAŻP pobiera od przewoźników. Przez pierwsze jedenaście miesięcy 2011 roku (z włączeniem tygodnia 48), PAŻP obsłużył 597 791 operacji lotniczych, to o 7,1 procent więcej niż w analogicznym okresie 2008 roku, czyli w szczycie popularności przewozów lotniczych. Względem pierwszych jedenastu miesięcy ubiegłego roku jest to wzrost o 9,2 procent. Zależnie od pory roku, codziennie na polskim niebie obsługiwanych jest od 1300 do 2100 lotów kontrolowanych. Z polskich lotniskach korzysta codziennie od 300 do 600 samolotów. Tygodniowo w polskiej przestrzeni powietrznej PAŻP obsługuje ponad 14 tysięcy operacji lotniczych. Doloty i odloty z polskich lotnisk to ok. 5 tysięcy operacji tygodniowo, a ponad 8 tysięcy to operacje tranzytowe. Właśnie liczba operacji tranzytowych (w 48 tygodniach 2011 to 346 184 operacji) rośnie najdynamiczniej względem roku ubiegłego w okresie 48 tygodni roku 2011 tranzytowe operacje wzrosły o 14,4 procent w stosunku do takiego samego okresu w roku 2010 i w roku 2008. Osiągnięty w polskiej przestrzeni powietrznej wynik w zakresie wzrostu liczby operacji jest znacznie lepszy niż wyniki w przestrzeni europejskiej, gdzie od października 2011 notuje się spadek liczby operacji w porównaniu do tego samego okresu roku 2010. Podane wyżej wielkości nie obejmują tzw. wielokrotnych podejść. Na polskich lotniskach regionalnych, poza lotami komunikacyjnymi (regularnymi i charterami) oraz cargo i specjalnymi, odbywają się operacje szkolne lotnictwa ogólnego (GA) polegające zwykle na ćwiczeniu podejść do lądowania, jednak bez samego lądowania i kołowania na lotnisku. PAŻP analizuje te operacje, gdyż są one podstawą do wystąpienia do właściwego Ministra ds. Transportu o zwrot kosztów ponoszonych na obsługę tego typu operacji. Zgodnie z zapisami Prawa Lotniczego, operacje VIP, MIL, SAR oraz większość rodzajów operacji statków powietrznych GA w Polsce jest zwolniona z opłat nawigacyjnych co w praktyce oznacza, że opłatę za te loty wnosi Państwo Polskie poprzez specjalną pulę środków alokowaną w budżecie MTBiGM i przeznaczoną na opłatę za loty GA, VIP, SAR i inne specjalne (w ostatnich latach kwota ta wynosi od około 6 do 8 milionów złotych rocznie). Wliczając w/w operacje, PAŻP obsłużyła w czasie 48 tygodni roku 2011 rekordową liczbę 650 707 operacji. Szczegóły zawarte są w tabeli i na przedstawionym poniżej wykresie. 1
W1 W3 W5 W7 W9 W11 W13 W15 W17 W19 W21 W23 W25 W27 W29 W31 W33 W35 W37 W39 W41 W43 W45 W47 W49 W51 Liczba operacji Ruch krajowy - wielokrotne podejścia 2 500 2 000 1 500 1 000 500 0 Możliwości operacyjne lotnisk regionalnych w Polsce. Numer tygodnia W jednym z najbardziej obciążonych tygodni (W28) w oku 2011 na polskich lotniskach regionalnych kontrolerzy ruchu lotniczego obsłużyli około 3 600 operacji (rozkładowych i nierozkładowych). Możliwości polskich lotnisk regionalnych w zakresie liczby obsługiwanych operacji kontroli ruchu lotniczego wynikają z tzw. zadeklarowanej pojemności, która w zależności od lotniska wynosi od 6 do 10 operacji na godzinę a w niektórych przypadkach może sięgać kilkunastu operacji (dla Warszawy ta zadeklarowana pojemności wynosi obecnie ponad 30 operacji na godzinę). Możliwości obsługi kilkunastu operacji na godzinę na głównych lotniskach regionalnych wzrosną do około 20 na godzinę, po wykonaniu inwestycji które obecnie są prowadzone w ramach przygotowań do rozgrywek piłkarskich w roku 2012. W szczególności chodzi o budowę dróg kołowania, dróg szybkiego zejścia i zwiększenie liczby stanowisk postojowych. Możliwości operacyjne lotnisk przygotowywanych na obsługę ruchu lotniczego w roku 2012 są obecnie szczegółowo analizowane i na wiosnę 2012 zostaną przedstawione w ramach raportowania gotowości transportu lotniczego do obsługi kibiców i drużyn. Wstępne analizy wykonywane w grudniu wskazują na gotowość polskiej infrastruktury do obsługi spodziewanego wzrostu liczby operacji. W całym roku 2011 PAŻP prognozuje wykonanie na wszystkich lotniskach regionalnych (bez Warszawy) około 160 000 operacji komunikacyjnych (dla analiz pojemności lotniska liczone są oddzielnie starty i lądowania statków powietrznych, których PAŻP spodziewa się obsłużyć ok. 80 000). Zakładając, że lotniska regionalne (bez Warszawy) czynne byłyby tylko 18 godzin na dobę i 7 dni w tygodniu, ich możliwości operacyjne obsługi wynoszą obecnie około 600 000 operacji lotniczych w roku. Przy założeniu pracy lotnisk regionalnych przez 24 godziny na dobę (bez ograniczeń nocnych) te możliwości rosną do ok. 790 000 operacji. Są to dane szacunkowe, nie uwzględniające ograniczeń pogodowych oraz sytuacji awaryjnych, ale biorąc pod uwagę takie ograniczenia i ich wielkości zanotowane w ostatnich latach, można przyjąć że podane wyżej wartości powinny być zmniejszone o maksymalnie 1 % z tych powodów. Maksymalne pojemności mogą być wykorzystane w 100% w przypadku kiedy po stronie obsługi lotniskowej (handling, przepustowość terminala, system komunikacji około lotniskowej) występuje odpowiednia gotowość operacyjna i przepustowość/pojemność. 2011 Ceny usług PAŻP Unit Rate = 35,81 EURO. Stawka Unit Rate ER (en-rute), pobierana przez PAŻP za przelot w polskiej przestrzeni powietrznej należy do najniższych w Europie! Tabela jednostkowych stawek opłaty trasowej obowiązujących w listopadzie 2011 r. jest załączona do niniejszej informacji (przyjęty przez Eurocontrol kurs wymiany to 4,34932 PLN za Euro). 2
Switzerland Spain Continent. Belg.-Luxembourg United Kingdom Slovenia Germany Italy Sweden Austria Norway Denmark France Netherlands Spain Canarias FYROM Slovak Republic Lithuania Portugal Lisboa Czech Republic Romania Albania Serb.-Montenegro Finland Bulgaria Croatia Hungary Greece Moldova Bosnia Herzeg. Poland Cyprus Ireland Turkey Latvia Armenia Malta Portugal S M Stawka jednostkowa trasowej opłaty nawigacyjnej (EUR) 120,00 100,00 80,00 60,00 Średnia 51,06 40,00 20,00 0,00 0,7 minuty opóźnienia na lot rekordowa punktualność na polskim niebie. Godnym podkreślenia jest wysiłek PAŻP zmierzający do obsłużenia rekordowej liczby operacji lotniczych przy utrzymaniu, a nawet zredukowaniu opóźnień w lotach samolotów w polskiej przestrzeni powietrznej. Pracujemy też nad ograniczeniem opóźnień w naszej przestrzeni. Umożliwiają nam to podjęte w 2009 r. i skutecznie wdrażane w 2010 r. działania organizacyjne w zakresie zarządzania pojemnością przestrzeni powietrznej, a także dynamiczna optymalizacja obsady oraz liczby kontrolerów i sektorów operacyjnych. Rys. Opóźnienia i wielkość ruchu w FIR Warszawa w latach 2002-2011 Źródło: Opracowanie własne PAŻP (dla 2011 r. podane wartości są prognozą) PAŻP zapowiadała, że w 2011 roku obniży średnie opóźnienie przypadające a operację lotniczą poniżej minuty. Po analizie danych za 11 miesięcy przewidywane średnie opóźnienie w roku 2011 wyniesie ok. 0,7 min/lot! Dzięki osiągniętym przez PAŻP efektom w zakresie poprawy efektywności operacyjnej, w przestrzeni powietrznej Polski generowanych jest jedynie 2,5% wszystkich opóźnień jakie w roku 2011 wygenerowane zostaną w całej przestrzeni Europy. Wpływ opóźnień generowanych w polskiej przestrzeni powietrznej na opóźnienia w Europie obrazują poniższe wykresy wykonane na bazie danych i materiałów EUROCONTROL. Polska jest jednym z Państw w których generowane są obecnie jedne z najniższych opóźnień. 3
Źródło: EUROCONTROL Network Operations Report November 2011. Udział poszczególnych ANSP w wysokości opóźnień w 2011r. Norw ay; 1,1% Croatia; 1,6% Netherlands; 2,0% Finland; 1,0% Other; 4,5% Austria; 2,0% Canarias; 2,2% Germany; 23,4% Poland; 2,5% Cyprus; 2,6% Sw itzerland; 3,4% Turkey; 4,1% United Kingdom; 4,6% Spain; 19,3% France; 10,2% Greece; 15,5% Źródło: Opracowanie własne PAŻP na podstawie bazy danych CFMU (okres od 1 stycznia 2011 do 31 października 2011) 640 630 2,5 620 600 580 597 588 2 1,5 560 540 520 544 554 1 0,5 500 2007 2008 2009 2010 2011 0 Średnie opóźnienie na operację Wielkość ruchu (w tys.) Źródło: Opracowanie własne PAŻP na podstawie bazy danych CFMU. Przewidywana wielkość opóźnień na tle przewidywanej wielkości ruchu lotniczego w roku 2011. 4
5