PROTOKÓŁ KONTROLI Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nawojowej, (kod 33 335) Nawojowa, Regon : 492736955, zwanym w dalszym ciągu,,gops Kierownikiem GOPS od dnia 22 maja 1990 r. jest Pani Józefa Kostecka. Stanowisko Głównej Księgowej zajmuje od dnia 2 listopada 2004r Pani Danuta Czerwińska. [Dowód: akta kontroli, str. 3]. Kontrola została przeprowadzona przez Tadeusza Jasińskiego specjalistę kontroli państwowej NajwyŜszej Izby Kontroli Delegatury w Krakowie, na podstawie upowaŝnienia nr 056487 z dnia 05 lutego 2007 roku, w okresie od dnia 06 lutego 2007 r. do dnia 29 marca 2007 r., z przerwą w dniach 7-28 luty, 6-16 marca 2007 r. [Dowód: akta kontroli, str. 1]. Przedmiotem kontroli było powiązanie budŝetu GOPS z budŝetem państwa w 2006 r. Ilekroć w treści niniejszego protokołu kontroli uŝyto następujących skrótów, oznaczają one: ustawa o NIK ustawę z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (j. t. Dz. U. z 2001 r., Nr 85, poz. 937 ze zm.), ustawa o finansach publicznych ustawę z dnia 20 grudnia 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249 poz. 2104 ze zm.), ustawa o postępowaniu wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej ustawę z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz.732), rozporządzenie MF z dnia 18 grudnia 2001 r. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budŝetu państwa, budŝetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 153, poz.1752 ze zm.), rozporządzenie MF z dnia 28 lipca 2006 r. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budŝetu państwa, budŝetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz.1020), MUW - Małopolski Urząd Wojewódzki, Gmina - Gmina Nawojowa,
2 Urząd Gminy - Urząd Gminy Nawojowa, W toku kontroli ustalono, co następuje: 1. Działania windykacyjne podejmowane przez GOPS w stosunku do podmiotów zalegających z uiszczaniem naleŝności. Zarządzeniem Nr 57/05 Wójta Gminy Nawojowa z dnia 7 października 2005r. upowaŝniono kierownika GOPS do prowadzenia postępowania wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz postępowania w sprawach zaliczek, a takŝe do wydawania decyzji administracyjnych w tych sprawach. [Dowód: akta kontroli, str.5]. 1.1-1.3 Na podstawie sprawozdania Rb - 27ZZ z wykonania planu dochodów GOPS za 2006r., ustalono Ŝe w dziale 852, rozdziale 85212, paragrafie 0970: naleŝności 107.474,52 zł (zaliczka alimentacyjna wypłacona powiększona o 5%), dochody wykonane ogółem 3.099,35 zł, w tym dochody potrącone przez jednostkę. 1.549,67 zł, dochody przekazane dla budŝetu państwa 1.549,68 zł, naleŝności pozostałe do zapłaty ogółem i zaległości odpowiednio po 104.374,17 zł, Dochodów w ww. dziale nie planowano. Na podstawie ewidencji szczegółowej do kont: 221 naleŝności z tytułu dochodów budŝetowych, 225 - rozrachunki z budŝetami, 240 - pozostałe rozrachunki za rok 2006, ustalono, zaległe dochody naleŝne budŝetowi państwa przedstawiały się jak niŝej: - osoby fizyczne zalegające z opłatami 17 ( wszystkie objęto badaniem ), - kwota zaległości objętych badaniem 52.187 zł, - okres zaległości we wpłatach - od 1 do 487 dni, - łączna kwota wyegzekwowanych naleŝności dla budŝetu państwa 1.549,68 zł. GOPS nie podejmował działań bezpośrednich celem wyegzekwowania naleŝności. [Dowód: akta kontroli, str.7-23]. W złoŝonym wyjaśnieniu, dotyczącym nie podejmowana działań w celu wyegzekwowana naleŝności Józefa Kostecka kierownik GOPS podała, Ŝe Ośrodek Pomocy Społecznej w celu wyegzekwowania naleŝności od dłuŝników alimentacyjnych nie podejmował działań
3 bezpośrednich w stosunku do 17 osób, które zalegały z opłatami w kwocie 52.187 zł na koniec 2006r., ale współdziałał ściśle z komornikiem sądowym działając zgodnie z art.3 ust.2, ustawy z dnia 22 kwietnia 2005r. o postępowaniu wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej, przeprowadzając wywiady środowiskowe u dłuŝników alimentacyjnych oraz przekazując istotne informacje mające wpływ dla skuteczności egzekucji. [Dowód: akta kontroli, str.25-27]. Na okoliczność niskiego stanu wyegzekwowanych zaległości z tytułu przyznawanych zaliczek alimentacyjnych złoŝył takŝe oświadczenie Pan Artur Kłonica - Komornik Sądowy Rewiru III przy Sądzie Rejonowym w Nowym Sączu podając, Ŝe przyczyną niskiej ściągalności jest: - brak legalnego zatrudnienia, - dochody z prac dorywczych są nieosiągalne, - zaległości na rzecz wierzycieli pokrywane są w pierwszej kolejności, co skutkuje tym, iŝ kwoty przekazywane do Urzędów Gmin z tytułu zaliczek są bardzo niskie, - brak składników majątkowych, z których moŝna skutecznie ściągnąć egzekucję. [Dowód: akta kontroli, str.29]. 2. Działania podejmowane przez GOPS w zakresie realizacji zadań wynikających z ustawy o postępowaniu wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej Dane o wydatkach na zaliczki alimentacyjne finansowane z dotacji celowej z budŝetu państwa dla osób uprawnionych, wg stanu na koniec 2006 r. ustalone na podstawie sprawozdania rzeczowo finansowego o wydatkach na zaliczki alimentacyjne sporządzonego przez GOPS dniu 17 stycznia 2007 r., ewidencji księgowej i rejestrów zaliczek alimentacyjnych oraz rejestru dłuŝników alimentacyjnych przedstawiały się jak niŝej: - Wypłacone zaliczki alimentacyjne (liczba ) 355 świadczeń, - Wypłacone zaliczki alimentacyjne 77.529 zł, - Koszty obsługi zaliczek alimentacyjnych 2.326 zł, - Umorzone naleŝności dłuŝników alimentacyjnych z tytułu wypłaconych zaliczek alimentacyjnych 0 zł, - Zaliczki alimentacyjne zwrócone przez dłuŝników (łącznie z kwotą powiększenia o 5%), - 3100 zł, - z tego przekazane na dochody budŝetu państwa 1.550 zł,
4 - z tego przekazane na dochody własne gminy 1.550 zł, - Zwrot nienaleŝnie pobranych zaliczek alimentacyjnych 0 zł, - Zwrot nienaleŝnie pobranych zaliczek alimentacyjnych 0 zł, - Liczba rodzin pobierających zaliczki alimentacyjne - 16 (od 1 stycznia 2006 r. 1 świadczeniobiorca zmienił miejsce zamieszkania, lecz naleŝności z tytułu wypłaconych zaliczek zostały w dokumentach GOPS, w związku z tym rozbieŝność pomiędzy rodzinami pobierającymi zaliczki a osobami zalegającymi z opłatami), - Liczba dłuŝników alimentacyjnych zamieszkujących na terenie gminy 21, - Liczba informacji, o których mowa w art. 3 ust.1 ustawy o postępowaniu wobec dłuŝników alimentacyjnych 11 ( informacje o stanie egzekucji i przyczynach jej bezskuteczności ), - Liczba wniosków o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego - 22 (1 wywiad przeprowadzony był na wniosek Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowym Sączu), - Liczba przeprowadzonych wywiadów 11 (w 11 przypadkach na podstawie notatek słuŝbowych ustalono, Ŝe niemoŝliwe było przeprowadzenie wywiadu poniewaŝ dłuŝnicy nie przebywają w miejscu zameldowania), - Liczba przypadków uchylenia się od wywiadu -0, - Liczba wniosków do urzędu pracy o ustalenie moŝliwości aktywizacji zawodowej dłuŝnika - 2 wnioski (w dniu 2 lutego 2006 r. została przeprowadzona rozmowa z PUP dla powiatu nowosądeckiego o moŝliwości zatrudnienia dłuŝników alimentacyjnych w ramach robót publicznych organizowanych przez Urząd Gminy, efektem rozmowy było zatrudnienie dwóch dłuŝników figurujących w ewidencji GOPS ), - Liczba wniosków do starosty o skierowanie dłuŝnika alimentacyjnego do prac organizowanych na zasadach robót publicznych- 0, - Liczba przypadków uchylania się od podjęcia pracy -0, - Liczba informacji do podmiotu właściwego do złoŝenia wniosku o przestępstwo alimentacyjne 0, - Liczba wniosków do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłuŝnika 0, - NaleŜności z tytułu wypłaconych zaliczek 107.474 zł. [Dowód: akta kontroli, str.13-17 ; 31-47]. GOPS w swej ewidencji księgowej wydzielił konta analityczne przeznaczone do księgowania wydatków i naleŝności, kosztów obsługi zaliczek oraz zwrotów zaliczek wyegzekwowanych przez komornika :
5 - konto 130, konto 400, wg klasyfikacji budŝetowej w którym ujęto m. in. wypłacone zaliczki alimentacyjne w kwocie 77.529,09 zł oraz koszty obsługi zaliczek alimentacyjnych na łączną kwotę 2.325,70 zł, - konto 221 naleŝności z tytułu dochodów budŝetowych, na którym ujęto m. in. kwotę wyegzekwowanych naleŝności stanowiącej dochód własny gminy - 1.549,67 zł, - konto 225 rozrachunki z budŝetami, na którym ujęto m. in. kwotę 1549,68 zł naleŝną budŝetowi państwa wyegzekwowaną przez komornika oraz saldo naleŝności pozostałych do zapłaty od dłuŝników, w kwocie 52.187,08 zł, - konto 240 pozostałe rozrachunki, na którym ujęto m. in. kwotę naleŝności ogółem od 17 dłuŝników, w wysokości 107.473,52 zł. Wyegzekwowane kwoty były przekazywane na wyodrębniony rachunek bankowy (konto 139 inne rachunki bankowe) 3.099,35 zł. Koszty związane za 2006r. z obsługą zaliczek alimentacyjnych wykazane w sprawozdaniu rzeczowo-finansowym wyniosły 2326,00 zł. [Dowód: akta kontroli, str. 13-17; 35-37; 49-55]. Plan kont GOPS zapewniał moŝliwość sporządzania sprawozdań finansowych i budŝetowych, lub innych sprawozdań określonych w odrębnych przepisach, zgodnie z przepisami art. 12, ust. 1, pkt. 5, rozporządzenia MF z dnia 18 grudnia 2001 r. (uchylonego z dniem 1 lipca 2006 r.), oraz 12, ust. 1 pkt. 5, rozporządzenia MF z dnia 28 lipca 2006 r. (obowiązującego od dnia 24 sierpnia 2006 r.). Dane ujęte w sprawozdaniu Rb-27ZZ za IV kwartał 2006r. oraz dane wykazane w sprawozdaniu rzeczowo-finansowym za IV kwartał 2006r. były zgodne z ewidencją księgową. [Dowód: akta kontroli, str. 9-17; 35-37; 49-55]. 2.1-2.2 Analiza 16 spraw zakończonych wydaniem w 2006r. przez kierownika GOPS decyzji o przyznaniu zaliczki alimentacyjnej wykazała, Ŝe Komornik Sądowy w kaŝdym przypadku (16 spraw) złoŝenia wniosku o zaliczkę alimentacyjną przesyłał zaświadczenie do GOPS (wg wzoru stanowiącego załącznik nr 2, rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 7 czerwca 2005 w sprawie wzoru wniosku o ustalenie prawa do zaliczki alimentacyjnej oraz odpowiednich zaświadczeń -Dz. U. Nr.105 poz. 882 ze zm. ) o bezskuteczności prowadzonego postępowania egzekucyjnego oraz o wysokości wyegzekwowanego świadczenia alimentacyjnego. Ponadto w 11 przypadkach, komornik przekazał informację do GOPS o stanie egzekucji i przyczynach jej bezskuteczności, wraz z wnioskiem o podanie
6 wszelkich informacji mających wpływ na skuteczność postępowania egzekucyjnego, zgodnie z art.3, ust.1, i 2, ustawy o postępowaniu wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. Komornik działając na podstawie art. 4, ust.1, ww. ustawy zwracał się równieŝ do GOPS o przeprowadzenie wywiadu środowiskowego u dłuŝników w celu ustalenia sytuacji majątkowej dłuŝnika. GOPS przeprowadził 11 wywiadów środowiskowych, w wyniku których poinformowano komornika o istotnych okolicznościach związanych z egzekucją dłuŝnika m. in. podawano (cyt.) pracuje tylko dorywczo, nie jest zarejestrowany w PUP jako osoba bezrobotna, posiada jedynie gospodarstwo rolne o pow. 1,53 ha.; jest osobą utrzymującą się z renty inwalidzkiej, dodatkowo nigdzie nie pracuje, nie jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy jako osoba poszukująca pracy. [Dowód: akta kontroli, str.57-93]. 2.3 Inspektor GOPS w dniu 2 lutego 2006 r. przeprowadził rozmowę z PUP dla powiatu nowosądeckiego, o moŝliwości zatrudnienia dłuŝników alimentacyjnych w ramach robót publicznych organizowanych przez Urząd Gminy w Nawojowej, wcześniej ustalając z Wójtem moŝliwość przyjęcia ich do pracy. GOPS w pismach z 10 kwietnia 2006 r. i 19 czerwca 2006 r. skierowanych do komornika sądowego poinformował o zatrudnieniu w ramach robót publicznych w Urzędzie dwóch dłuŝników alimentacyjnych. [Dowód: akta kontroli, str.95-101]. 2.4; 2.5; 2.6;2.7; GOPS w 2006r. nie występował z wnioskami do Starosty Nowosądeckiego o skierowanie dłuŝników do prac organizowanych na zasadach robót publicznych. Nie stwierdzono przypadku uniemoŝliwienia przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, oraz odmowy podjęcia pracy lub uchylenia się od niej. GOPS na podstawie art.209 ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks Karny,( Dz. U. Nr 88 poz. 553 ze zm.) nie składał wniosku o ściganie za przestępstwo alimentacyjne w roku 2006. GOPS w 2006r. nie skierował Ŝadnego wniosku do Starosty Nowosądeckiego o zatrzymanie prawa jazdy dłuŝnika alimentacyjnego, stosownie do art.5, ust.1, ustawy o postępowaniu wobec dłuŝników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. GOPS nie korzystał z moŝliwości wytoczenia powództwa stosownie do art.6, ust.1, ww. ustawy tj. przeciwko osobom zobowiązanym w dalszej kolejności do alimentacji. [Dowód: akta kontroli, str.103].
7 W złoŝonym wyjaśnieniu dotyczącym nie występowania z wnioskami do starosty, nie składania wniosku o ściganie za przestępstwo alimentacyjne, zatrzymanie prawa jazdy oraz wytoczenia powództwa Pani Józefa Kostecka Kierownik GOPS podała, Ŝe: - GOPS nie występował z wnioskami do starosty w 2006r. o skierowanie dłuŝnika do prac poniewaŝ zarejestrowanych było juŝ trzech dłuŝników alimentacyjnych w Powiatowym Urzędzie Pracy, z czego dwie osoby były zatrudnione w ramach robót publicznych przez Urząd Gminy, natomiast jedna osoba przebywała na zamkniętym leczeniu odwykowym. - W 11 przypadkach przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w miejscu zameldowania dłuŝnika alimentacyjnego, nie było moŝliwe przeprowadzenie wywiadu osobiście z dłuŝnikami, poniewaŝ nie przebywali w miejscu zameldowania od dłuŝszego czasu, tj. od 2 do15 lat. O wszystkich tych przypadkach GOPS informował komornika i uznaliśmy, Ŝe GOPS nie miał podstaw składania wniosku o ściganie za przestępstwo alimentacyjne. - GOPS w 2006r. nie kierował wniosków do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłuŝnika alimentacyjnego, gdyŝ nie stwierdzono w trakcie naszych kontroli uniemoŝliwienia przez dłuŝnika alimentacyjnego przeprowadzenia wywiadu lub odmowy podjęcia prac lub uchylania się od nich. - GOPS nie korzystał z moŝliwości wytoczenia powództwa przeciwko osobom zobowiązanym w dalszej kolejności do alimentacji gdyŝ stwierdził, Ŝe brak było przesłanek wymienionych w art.132, ustawy 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. [Dowód: akta kontroli, str.105-109]. Kontroler sprawdził dotacje celowe związane z wykonywaniem zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych stwierdzając wykonanie w dziale 852 (Pomoc społeczna) kwotę 2.963.773,16 zł. Kontrolą objęto rozdział 85212 (świadczenia rodzinne, zaliczki alimentacyjne oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego) kwota wykonania 2.920.893,40 zł., stwierdzając: 1. Środki powyŝsze wydatkowano na wypłatę niŝej wymienionych świadczeń rodzinnych w okresie od stycznia do grudnia 2006r oraz zaliczek alimentacyjnych 2 839 952,39 zł., w tym: zasiłki rodzinne w kwocie 1 121 871 zł liczba świadczeń 21 661, dodatki do zasiłków rodzinnych na kwotę 1 217 707 zł liczba świadczeń 12 584, świadczenia opiekuńcze na łączną kwotę 318 845zł liczba świadczeń 1 907,
8 jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka 104 000 zł liczba świadczeń 104, zaliczki alimentacyjne na kwotę 77 529,09 zł. 2. Składka na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego opłacono na łączną kwotę 10 229,88 liczba świadczeń 76. 3. Środki na wynagrodzenia i pochodne osoby zatrudnionej na obsługę świadczeń rodzinnych 36 868,53 zł 4. Pozostałe wydatki rzeczowe 33 842,60 zł. Z powyŝszych danych wynika, Ŝe GOPS otrzymaną dotację w rozdziale 85212 w kwocie 2.920.893,40 zł. wykorzystał zgodnie z przeznaczeniem. [Dowód: akta kontroli, str.111-125]. Poprzez zamieszczenie w protokole kontroli niŝej wymienionych pouczeń Kontroler informuje Panią Józefę Kostecką kierownika GOPS o przysługującym jej prawie: - zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, w terminie 14 dni od daty otrzymania niniejszego protokołu kontroli, pisemnych, umotywowanych zastrzeŝeń co do ustaleń zawartych w protokole kontroli (art. 55 ust. 1 i 2 ustawy o NIK), - odmowy podpisania niniejszego protokołu kontroli, z jednoczesnym obowiązkiem złoŝenia na tę okoliczność, w terminie 7 dni, wyjaśnień dotyczących przyczyn odmowy podpisania protokołu kontroli (art. 57 ust 1 ustawy o NIK), w przypadku zgłoszenia zastrzeŝeń, termin 7 dni zgodnie z art.57 ust.2 ustawy o NIK biegnie od dnia otrzymania ostatecznej uchwały w sprawie ich rozpatrzenia, - złoŝenia z własnej inicjatywy na piśmie dodatkowych wyjaśnień co do przyczyn i okoliczności powstania nieprawidłowości opisanych w niniejszym protokole kontroli, w terminie uzgodnionym z kontrolerem (art. 59 ust. 2 ustawy o NIK). O przeprowadzeniu kontroli dokonano wpisu do ksiąŝki ewidencji kontroli GOPS pod poz.1/07 Tadeusz Jasiński Nawojowa dnia 29 marca 2007 r. Specjalista kontroli państwowej Józefa Kostecka Nawojowa dnia 02 kwietnia 2007 r. Kierownik GOPS w Nawojowej
9 W dniu 29 marca 2007r. jeden egzemplarz protokołu kontroli doręczono Józefie Kosteckiej - Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nawojowej [Dowód: akta kontroli, str.127] Tadeusz Jasiński. Specjalista kp