SCALANIE MIĘDZYMODALNE



Podobne dokumenty
Prezentacja, którą czytacie jest jedynie zbiorem sugestii. Nie zawiera odpowiedzi na pytania wprost. Jeżeli nie wiedzielibyście jak odpowiedzieć na

Percepcja jako zmysłowy odbiór bodźców Procesy percepcji Percepcja jako proces Definicja percepcji/spostrzegania Odbiór wrażeń Percepcja rejestracja

Epistemologia. #00 Abstrakty prac. Paweł Łupkowski. Instytut Psychologii UAM

Poznawcze znaczenie dźwięku

Ucieleśnione poznanie

Korelacje wzrokowo-słuchowe

Wstęp. Przedmowa. 2o Psychologia rozwoju człowieka 63

DLA MARIOLI LUTY UCZENNICY KLASY I (ZESPÓŁ SZKÓŁ W STOCZKU ŁUKOWSKIM) NA LATA SZKOLNE

PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA PIOTRA OLICHWIROWICZA UCZNIA KLASY I (ZSZ NR 2 W BIAŁEJ PODLASKIEJ) NA LATA SZKOLNE

Słyszenie w środowisku

Emocje. dr hab. Adriana Schetz IF US

JAK WYKORZYSTAĆ MATERIAŁY

Wykorzystanie integracji sensorycznej w usprawnianiu zaburzeń rozwojowych.

Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie)

INTEGRACJA SENSORYCZNA JAKO METODA

Eksperta porady. Terapia ucznia w ramach indywidualizacji nauczania (199042)

Badania marketingowe. Omówione zagadnienia

Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA

Wstęp do kognitywistyki

Wczesne Wspomaganie Rozwoju Dziecka

Dr Marta Kochan - Wójcik Psychologia

Ucieleśnione poznanie

BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA I UKŁADY WYKONAWCZE SYSTEM MOTORYCZNY. SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne

WYKŁAD 8: ŚWIADOMOŚĆ. Psychologia poznawcza. dr Mateusz Hohol

Rozdział 7. Masaż punktowy głębokotkankowy pobudzenie wrażeń proprioceptywnych

Zaburzenia integracji sensorycznej

Różne sposoby widzenia świata materiał dla ucznia, wersja z instrukcją

Proces przetwarzania informacji i podejmowania decyzji. Cele

Dr inż. Krzysztof Petelczyc Optyka Widzenia

Słyszenie a słuchanie: klasyczne, ekologiczne i kognitywne podejście do słyszenia. III rok reżyserii dźwięku AM_1_2015

Integracja sensoryczna (SI) jest kompleksową metodą terapeutyczną, polegającą na dostarczaniu dziecku podczas jego aktywności ruchowej kontrolowanej

METODA INTEGRACJI SENSORYCZNEJ

Magiczny świat zmysłów

Plan wykładu. Prozopagnozja. wrażenie sensoryczne a percepcja. wrażenia sensoryczne i percepcja

Zagadnienia do próbnych matur z poziomu podstawowego.

ZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR

Budowanie skutecznego zespołu przez product managera

Ekologiczna teoria percepcji i jej kontynuacje. Adriana Schetz

AKTYWNE METODY PRACY Z UCZNIEM

PRZYRODA W SZKOLE PONADGIMNAZJALNEJ. Podstawa programowa w szkole ponadgimnazjalnej przyroda.

Różne sposoby widzenia świata materiał dla ucznia, wersja guided inquiry

Harmonogram zajęć Wprowadzenie do psychologii i historii myśli psychologicznej (konwersatorium) Rok akademicki 2018/19 Prowadzący: mgr Konrad Kośnik

Wpływ określonych rodzajów podkładu dźwiękowego na ocenę przyjemności, wynikającej z prezentacji różnych kategorii krajobrazów.

,,Doświadczam, myślę, jestem kreatywny

Percepcja. Percepcja jako zmysłowy odbiór bodźców. Percepcja jako proces. Definicja percepcji/spostrzegania

II. Metoda pracy Praca z podręcznikiem i atlasem, opis, wyjaśnianie, rozmowa dydaktyczna, obserwacja, prezentacje, gra dydaktyczna, pokaz.

IX KONGRES ZARZĄDZANIA OŚWIATĄ OSKKO - ŁÓDŹ,

DYSPRAKSJA CO TO TAKIEGO?

Wystawa MÓZG. Wystawa zaskakuje, bawi i ilustruje najnowsze osiągnięcia neuronauk.

Percepcja, język, myślenie

Vibramoov. neurorehabilitacja chodu przy użyciu zogniskowanej wibracji

Oferta szkoleń doskonalących proponowanych przez CDN w Sosnowcu na rok szkolny 2016 / 2017 luty czerwiec 2017

O Regan, Noe Sensomotoryczne ujęcie widzenia i świadomości wzrokowej

Złudzenia optyczne. . Złudzenia optyczne dzieli się na cztery kategorie:

OPIS PRZEDMIOTU. Procesy poznawcze - percepcja i uwaga 1100-Ps1PP-NJ. Wydział Pedagogiki i Psychologii Instytut Psychologii Psychologia

Spostrzeganie jako proces kategoryzacji percepcyjnej.

Czym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją?

Główne problemy kognitywistyki: Reprezentacja

Kierunki polityki oświatowej państwa uczeń niepełnosprawny w szkole

Przedmowa do wydania czwartego prof. Brian Neville / 11. Fragmenty przedmowy do wydania drugiego dr Mary D. Sheridan / 13

SPIS TREŚCI. Rozdział 1. Wprowadzenie... 9 Literatura... 15

Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory

SZKOŁA TERAPII RĘKI. Program autorski Szkoła Terapii Ręki 2013 Agnieszka Rosa. Program: Program. Częśd I Terapia ręki- wspomaganie funkcji pisania 29

Niegrice'owskie ujęcia komunikacji (1): R.G. Millikan biologiczny model języka

Rozwój funkcji chwytnej ręki

Przeznaczenie metody Metoda Integracji Sensorycznej jest wykorzystywana w pracy z dziećmi: z autyzmem z Zespołem Aspergera

rening strategii lotorycznych i PNF

Kierowanie uwagi jak lepiej zrozumieć eye tracking. Wojtek Chojnacki

Pamięć i uczenie się Behawioryzm. Uczenie się jako wytwarzanie odruchów warunkowych

FUNKCJONALNA TERAPIA RĘKI WSPIERANIE SAMODZIELNOŚCI DZIECKA

STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE

INTEGRACJA SENSORYCZNA (opracowanie: Małgorzata Paluch)

ANTROPOMOTORYKA TEORBA MOTORYGZNOŚCI CZŁOWIEKA W ZARYSIE

Zajęcia specjalistów TERAPIA LOGOPEDYCZNA

Ćwiczenia w autokorektorze

Podstawowe zagadnienia. Mgr Monika Mazurek Instytut Psychologii Uniwersytet Jagielloński

PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA PAWŁA ROMAŃCZUKA UCZNIA KLASY I NA LATA SZKOLNE

TEMAT : Przykłady innych funkcji i ich wykresy.

SI cóż to takiego? mgr Barbara Głąb surdopedagog, terapeuta SI PPP Wodzisław Śl.

Percepcja, język, myślenie

W Polsce żyje ok. 5,5 miliona osób niepełnosprawnych wzrost o 50% w ostatnich 20 latach

Wykład 9. ogólne prawa percepcji. dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii

INTEGRACJA SENSORYCZNA

PROGRAM ZAJĘĆ REWALIDACYJNYCH DLA DAMIANA NOWASZCZUKA UCZNIA KLASY I W ZSZ NR 2 W BIAŁEJ PODLASKIEJ NA LATA SZKOLNE

Co to jest integracja sensoryczna?

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015

Umiejętności szkolne i ich wykorzystanie w podstawie funkcjonowania sensomotorycznego. Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel

MAGICZNY DYWAN A DIAGNOZOWANIE POTRZEB ROZWOJOWYCH I EDUKACYJNYCH DZIECKA. Andrzej Peć FUNTRONIC

1.Definicja. Co to jest integracja sensoryczna.

Zachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z

Zdolności KOMPLEKSOWE ZWINNOŚĆ

Adam Kupś Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu Studenckie Koło Kognitywistyczne

TERAPIA RĘKI JAKO METODA WSPOMAGANIA ROZWOJU DZIECKA Z ZESPOŁEM DOWNA

SOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ

JOANNA ŻBIKOWSKA PORADNIA PSYCHOLOGICZNO PEDAGOGICZNA NR 2 W ELBLĄGU DOJRZAŁOŚĆ DO PODEJMOWANIA NAUKI CZYTANIA I PISANIA

Specyfika pracy edukacyjno-terapeutycznej z dzieckiem o specjalnych potrzebach edukacyjnych

ABC hipoterapii. Psychopedagogiczne aspekty hipoterapii dzieci i młodzieŝy niepełnosprawnych - pod red. A. Strumińskiej

Diagnoza funkcjonalna dziecka

INNOWACJA PEDAGOGICZNA Ruch, zmysł i koordynacja to przyjazna edukacja

EEG i ERP przykłady aplikacji

Transkrypt:

SCALANIE MIĘDZYMODALNE ROLA MÓŻDŻKU W PERCEPCJI JAKO PROCESIE INTEGRACJI SENSORYCZNO-MOTORYCZNEJ Adriana Schetz Instytut Filozofii Uniwersytet Szczeciński www.kognitywistykanaus/schetz/

CEL: POKAZAĆ JAK DANE SENSORYCZNE PRZEISTACZAJĄ SIĘ W DOŚWIADCZENIE PERCEPCYJNE Metoda: rozumowanie do najlepszego wyjaśnienia Hipoteza pomocnicza: percepcja jest formą działania; Hipoteza pomocnicza: dzięki elementom motoryki zaangażowanym w akt percepcji wytwarzamy tzw. oś motoryczną czy schemat motoryczny (moja terminologia); Hipoteza pomocnicza: Osie motoryczne porządkują dane sensoryczne w oparciu o prawa asocjacji; Hipoteza główna (hipoteza procesu integracji sensorycznej): Integracja sensoryczna choć wymaga udziału procesu kategoryzacji i innego typu oddziaływań odgórnych (top-down), to pierwotnie opiera się na mechanizmie porządkowania wrażeń sensorycznych według określonych schematów motorycznych czy osi motorycznych (bottom-up). Pierwotnym efektem integracji sensorycznej jest doświadczenie sensomotoryczne.

HP1: PERCEPCJA JEST FORMĄ DZIAŁANIA Tradycyjnie: David Marr i reprezentacje 2D, 2 ½ D, 3D Wady tego podejścia: nie ma zawiązku między percepcja a ruchem, ruch jest dodatkiem do percepcji, to raczej percepcja umożliwia poruszanie się (kontroluje je). Enaktywnie: Alva Noë i teza, że ruch konstytuuje doświadczenie percepcyjne Zalety tego podejścia: wyjaśnia np. stałość sceny percepcyjnej

ENAKTYWIZM Percepcja polega na rozumieniu, jak doznania sensoryczne zmieniają się w zależności od ruchu podmiotu percepcji zachowując jednocześnie swoją tożsamość: Percypowany wzrokowo prostokąt jest widziany jako prostokąt nawet, jeśli wygląda jak trapez.

HP2: TWORZENIE OSI MOTORYCZNEJ (SCHEMATU MOTORYCZNEGO) RUCH1 RUCH2...

HP3: ASOCJACJA WRAŻEŃ I RUCHU Dzięki temu, że informacja o ruchu staje się bodźcem modelującym interpretację danej sensorycznej, możliwa jest asocjacja nie tylko między wrażeniami, ale także między wrażeniami i ruchem (informacją motoryczną). Dopiero teraz można mówić o kontrolowaniu ruchu dzięki percepcji (Marr). A skoro tak, to może jest tu miejsce na interwencję móżdżku?

HG: PIERWOTNYM EFEKTEM INTEGRACJI SENSORYCZNEJ JEST DOŚWIADCZENIE SENSOMOTORYCZNE Argument z udziału móżdżku w uczeniu się przez warunkowanie klasyczne Eksperyment z warunkowaniem mrugania powieką [M.D. Mauk, J.F. Medina, W.L. Nores, T. Ohyama, Cerebellar Function: Coordination, Learning or Timing?, Current Biology 10 (2000), p. 522-525].

UDZIAŁ MÓŻDŻKU W INTEGRACJI SENSOMOTORYCZNEJ Poprzez TIMING Eksperyment: dźwiękowi towarzyszyło stymulowanie okolicy oka tak, by wywołać odruch mrugnięcia. Rezultat: Mrugnięcie przy samej obecności dźwięku. Obserwacja: Uczenie się następowało, gdy interwał czasowy między dźwiękiem a stymulacją okolicy oka był niemniejszy niż 100 milisekund oraz nie większy niż 500 milisekund (czyli 100-500 milisekund). Dwa bodźce dźwięk i stymulacja dotykowa okolicy oka odbierane są przez móżdżek przez włókna kiciaste (mossy fibers) oraz pnące (climbing fibers).

UDZIAŁ MÓŻDŻKU W INTEGRACJI SENSOMOTORYCZNEJ Wnioski: Uczenie się motoryczne (motor learning) i timing nie są mechanizmami odrębnymi. Móżdżkowe funkcje koordynacji poprzez integrację sensomotoryczną oraz uczenie się motoryczne (motor learning) są ze sobą splecione (intertwined). Ujawnione przez warunkowanie mrugania powieki uczenie się jest spójne z klasycznym zastosowaniem mechanizmu feedforward do inputu sensorycznego, w celu udoskonalenia dokładności ruchu W odniesieniu do doświadczenia percepcyjnego: Czyli dzięki ruchowi wiem, co nastąpi (jaki bodziec się pojawi). [M.D. Mauk, J.F. Medina, W.L. Nores, T. Ohyama, Cerebellar Function: Coordination, Learning or Timing?, Current Biology 10 (2000), p. 522-525].

UDZIAŁ MÓŻDŻKU W INTEGRACJI SENSOMOTORYCZNEJ Do integracji sensomotorycznej niezbędny jest zegar umożliwiający zgranie ze sobą bodźców, które mają być ze sobą kojarzone. Zegarem tym jest móżdżek. ---------------------------------------------------------------------------------------------------- Co więcej, zauważono aktywność móżdżku w zadaniach typu bodziec-bodziecreakcja.

PODSUMOWUJĄC Percepcja polega na integracji wrażeń sensorycznych z informacją dotyczącą ruchów własnego ciała. Dokonuje się ona dzięki wewnętrznemu zegarowi, w który wyposaża nas móżdżek. Tworząc oś motoryczną i korzystając z móżdżkowej regulacji asocjacji bodźców uzyskujemy złożone doświadczenia percepcyjne nie tylko typowo sensorycznomotoryczne (np. przy wykonywaniu ruchów haptycznych). Przykład: doświadczenie spożywania Chambertina choć w trakcie degustacji zmienia się smak, barwa, zapach porcji wina, które mamy w kieliszku, wciąż traktujemy te cechy jako cechy tego samego obiektu (zjawisko stałości percepcyjnej).