Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Rok studiów Semestr Moduły wprowadzające / wymagania wstępne i dodatkowe Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Pielęgniarstwo I stopnia (licencjackie) II, III ( stacjonarne) III, IV, V(stacjonarne) Student zna zagadnienia z zakresu anatomii, fizjologii, patologii, epidemiologii, farmakologii, odstaw pielęgniarstwa, psychologii, etyki zawodu Nazwa modułu (przedmiotu lub grupa przedmiotów): NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Typ modułu/ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) Język wykładowy: Osoba(y) prowadząca(e): Forma studiów /liczba godzin/liczba punktów ECTS: zajęcia zorganizowane: praca własna studenta: obowiązkowy J. polski prof. dr hab. Zbigniew Puchalski mgr Mirosław Dziekońska, mgr Małgorzata Malinowska, mgr Anna Citko studia Studia stacjonarne niestacjonarne w/ćw. w/ćw. wykłady - 70 seminaria - 20 zajęcia praktyczne -80 Liczba punktów ECTS 16 Opis przedmiotu Założenia i cel przedmiotu Zdobycie przez studenta zasobu wiadomości i umiejętności z zakresu chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego Wyposażenie studenta w wiedzę z zakresu pielęgnowania pacjentów leczonych chirurgicznie Przygotowanie do pełnienia roli edukacyjnej wobec pacjenta i jego środowiska z uwzględnieniem istoty schorzenia i metod leczenia chirurgicznego Metody dydaktyczne wykład dyskusja pogadanka opis przypadków
Narzędzia/środki dydaktyczne rzutnik multimedialny naturalne warunki oddziału sprzęt i aparatura medyczna czasopisma naukowe Efekty kształcenia: Symbol i numer przedmiotowego efektu kształcenia Student, który zaliczy moduł/przedmiot wie/umie/potrafi WIEDZA Forma zajęć dydaktycznych DW01 DW02 DWO3 DW04 DW05 DW06 DW07 DW08 DW09 DW10 charakteryzuje czynniki ryzyka i zagrożeń zdrowotnych pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia; zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku; wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie i opiekę pielęgniarską w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostnostawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi; zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku; zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie chirurgicznym; zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu zdrowia; zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia; charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego w różnych schorzeniach, w zależności od wieku i stanu zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania; charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym w zależności od jego wieku i stanu zdrowia; zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od jego wieku i stanu zdrowia; M1D_W01 M1D_W02 M1D_W03 M1D_W04 M1D_W05 M1D_W06 M1D_W07 M1D_W08 M1D_W09 M1D_W10
DW11 DW12 DW14 DW25 DW30 DW31 DW32 DW33 DW34 DW35 różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację w zależności od jego wieku i stanu zdrowia; zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego w zależności od wieku i stanu zdrowia pacjenta; zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej zna następstwa długotrwałego unieruchomienia; zna zasady żywienia chorych, z uwzględnieniem leczenia dietetycznego, wskazań przed- i pooperacyjnych; charakteryzuje czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne; zna zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie pilnym i planowym oraz w chirurgii jednego dnia; zna kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu operacyjnym, w celu zapobiegania wczesnym i późnym powikłaniom; wymienia objawy, charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania w określonych jednostkach chorobowych leczonych chirurgicznie; wyjaśnia działania zintegrowanego systemu opieki stomijnej i innych stowarzyszeń na rzecz zdrowia; UMIEJĘTNOŚCI M1D_W11 M1D_W12 M1D_W14 M1D_W25 M1D_W30 M1D_W31 M1D_W32 M1D_W33 M1D_W34 M1D_W35 DU01 DU05 DU08 DU09 DU10 DU11 gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki; prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób; diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich klasyfikacji; pobiera materiał do badań diagnostycznych; ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań po specjalistycznych badaniach diagnostycznych i powikłań pooperacyjnych; doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą insuliny szybko i krótko działającej; M1D _U01 M1D _U05 M1D _U08 M1D _U09 M1D _U10 M1D _U11
DU12 DU14 DU20 DU25 przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem fizycznym i psychicznym; doraźnie unieruchamia złamania kości, zwichnięcia i skręcenia oraz przygotowuje pacjenta do transportu; rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego i leczniczopielęgnacyjnego; prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów pacjenta; M1D _U12 M1D _U14 M1D _U20 M1D _U25 DU26 DU28 DU29 DU32 DU33 przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego; prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopieki; ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i nasilenie bólu oraz stosuje postępowanie przeciwbólowe; dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych; przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza; M1D _U26 M1D _U28 M1D _U29 M1D _U32 M1D _U33 KOMPETENCJE SPOŁECZNE/POSTAWY DK01 DK02 DK03 DK04 DK05 DK06 szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece; wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; przestrzega praw pacjenta; rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; M1D_K01 M1D_K02 M1D_K03 M1D_K04 M1D_K05 M1D_K06
DK07 DK08 DK09 DK10 przestrzega tajemnicy zawodowej; współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta; przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami; M1D_K07 M1D_K08 M1D_K09 M1D_K10 * FORMA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; ZP- zajęcia praktyczne; PZ- praktyka zawodowa; METODY WERYFIKACJI OSIĄGNĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA **PRZYKŁADY METOD PODSUMOWUJĄCYCH Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy: Egzamin ustny (niestandaryzowany, standaryzowany, tradycyjny, problemowy) Egzamin pisemny student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) Egzamin z otwartą książką Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności: Egzamin praktyczny Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/ - egzamin zorganizowany w postaci stacji z określonym zadaniem do wykonania /stacje z chorym lub bez chorego, z materiałem klinicznym lub bez niego, z symulatorem, z fantomem, pojedyncze lub sparowane, z obecnością dodatkowego personelu, wypoczynkowe/ Mini-CEX (mini clinical examination) Realizacja zleconego zadania Projekt, prezentacja Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych / postaw: Esej refleksyjny Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ocena 360 (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników) Samoocena ( w tym portfolio) ***PRZYKŁADY METOD FORMUJĄCYCH Obserwacja pracy studenta Test wstępny Bieżąca informacja zwrotna Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Obserwacja pracy na ćwiczeniach
Zaliczenie poszczególnych czynności Zaliczenie każdego ćwiczenia Kolokwium praktyczne ocena w systemie punktowym Ocena przygotowania do zajęć Dyskusja w czasie ćwiczeń Wejściówki na ćwiczeniach Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń Zaliczenia cząstkowe Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów Zaliczenie wstępne Opis przypadku Próba pracy TREŚCI PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Liczba godzin WYKŁADY Klinika 1. Zasady posterowania okołooperacyjnego w chirurgii ogólnej. Operacje planowe i nagłe. 2. Ostre i rzekomo ostre schorzenia jamy brzusznej wymagające leczenia chirurgicznego. Chirurgiczne postępowanie w niektórych nagłych stanach w gastroenterologii. 3. Krwotoki i krwawienia z przewodu pokarmowego. Perforacje przewodu pokarmowego. 4. Schorzenia przewlekłe wymagające leczenia chirurgicznego. 5. Przepukliny brzuszne. Zapalenie dróg żółciowych i kamica żółciowa. 6. Chirurgia endokrynologiczna: tarczycy, przytarczyc, guzów neuroendokrynnych, nadnerczy. 7. Chirurgiczne metody leczenia otyłości. 8. Nowe metody leczenia chirurgicznego. 9. Nowotwory przewodu pokarmowego - rodzaje, obraz kliniczny, diagnostyka, leczenie operacyjne, profilaktyka. 10. Przewlekła niewydolność żylna. Zastosowanie heparyn drobnocząsteczkowych w leczeniu i profilaktyce. Pielęgniarstwo 1. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta przygotowywanego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym.
2. Problemy pielęgnacyjne pacjenta po urazach narządu ruchu leczonego wyciągiem szkieletowym. 3. Edukacyjna rola pielęgniarki wobec pacjenta ze stomią. Opieka pacjenta w okresie przedoperacyjnym i w okresie pooperacyjnym 4. Proces pielęgnowania pacjenta ze złamaniem kości ramiennej leczonego opatrunkiem gipsowym. Rodzaje i sposób zakładania opasek gipsowych. Powikłania po założeniu opatrunku gipsowego. 5. Zadania edukacyjne pielęgniarki wobec pacjentów z żylakami kończyn dolnych 6. Pielęgnowanie i edukacja pacjenta po endoprotezo plastyce stawu biodrowego przebiegu choroby zwyrodnieniowej. Metody leczenia choroby zwyrodnieniowej biodra.. 7. Pielęgnowanie pacjenta w chorobie oparzeniowej i odmrożeniach. 8. Problemy pielęgnacyjne pielęgniarki wobec pacjentów leczonych chirurgicznie z powodów żylaków odbytu. 9. Problemy pielęgnacyjne pacjenta po urazach narządów ruchu leczonych wyciągiem szkieletowym. 10. Pielęgnowanie pacjenta z przerostem gruczołu krokowego. 11. Opieka pielęgniarska wobec pacjenta leczonego chirurgicznie z nowotworem nerki. 12. Pielęgnowanie pacjenta w chorobie nowotworowej płuc. 13. Pielęgnowanie i edukacja pacjenta po endoprotezo plastyce stawu kolanowego w przebiegu choroby zwyrodnieniowej. Metody leczenia. 14. Opieka pielęgniarska nad pacjentem z nowotworem leczonym chirurgicznie (rak żołądka, rak jelita). 15. Zadania edukacyjne wobec pacjentów z zespołem stopy cukrzycowej 16. Udział pielęgniarki w przygotowaniu do badań diagnostycznych w schorzeniach przewodu pokarmowego zasady pielęgnacji przed i po badaniach.
17. Rola pielęgniarki w leczeniu żywieniowym chorych leczonych chirurgicznie (żywienie doustne, dojelitowe i pozajelitowe). 18. Pielęgnacja pacjenta z kamicą pęcherzyka żółciowego przed i po zabiegu operacyjnym w zależności od metody operacyjnej. 19. Zadania pielęgniarki w przygotowaniu do badań diagnostycznych narządów klatki piersiowej - pielęgnowanie pacjenta po badaniach. Pielęgnowanie pacjenta leczonego chirurgicznie w schorzeniach narządów klatki piersiowej. 20. Udział pielęgniarki w przygotowaniu do badań diagnostycznych w chorobach naczyń obwodowych. Zasady pielęgnowania pacjenta poddanego tym badaniom. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta przygotowywanego do amputacji naczyniowej kończyn dolnych. ĆWICZENIA SEMINARIA 1. Problemy pielęgnacyjne i opieka pielęgniarska nad pacjentem leczonym chirurgicznie z powodu schorzeń tarczycy. 2. Pielęgnowanie pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu schorzeń przełyku przed i po zabiegu operacyjnym. 3. Problemy pielęgnacyjne pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu przepukliny brzusznej. 4. Opieka pielęgniarska nad pacjentem z przewlekłym i ostrym zapaleniem trzustki. Rak trzustki. 5. Zadania pielęgniarki wobec pacjentów po urazach czaszkowo mózgowych. 6. Badania diagnostyczne w chorobach układu moczowo płciowego. Pielęgnowanie pacjenta po badaniach. Problemy pielęgnacyjne pacjentów z nawracającymi zakażeniami układu moczowego. 7. Problemy pielęgnacyjne pacjenta po operacji gruczołu sutkowego. Zadania klubu kobiet po mastektomii
ZAJĘCIA PRAKTYCZE Amazonki. Edukacyjna rola pielęgniarki w profilaktyce raka piersi. 1. Ustalenie problemów pielęgnacyjnych pacjentom z ukierunkowaniem na powikłania pooperacyjne w schorzeniach tarczycy. 2. Zadania pielęgniarki wobec pacjentów leczonych chirurgicznie z powodu krwotoku, krwawienia i nowotworów przewodu pokarmowego. 3. Ustalenie problemów pielęgnacyjnych pacjenta w urazach kręgosłupa. 4. Problemy pielęgnacyjne pacjentów po urazach czaszki. 5. Ustalenie problemów pielęgnacyjnych pacjentom z ukierunkowaniem na powikłania pooperacyjne w schorzeniach trzustki. 6. Opieka pielęgniarska pacjenta leczonego chirurgicznie z powodu przepuklin. 7. Ustalenie problemów pielęgnacyjnych choremu po zabiegu operacyjnym w schorzeniach dróg żółciowych. Badania diagnostyczne. 8. Pielęgnowanie pacjenta leczonego chirurgicznie z przerostem gruczołu krokowego. Podsumowanie zajęć Samoocena i ocena pracy studentów. PRAKTYKI ZAWODOWE 1. Organizowanie stanowiska pracy. Komunikowanie się z chorym jego rodziną, i zespołem terapeutycznym. 2. Ocena stanu funkcji układu krążenia, oddechowego, moczowego, pokarmowego, narządu ruchu poprzez pomiar, obserwację, analizę dokumentacji, analizę wyników badań. 3. Pobieranie materiałów do badań diagnostycznych. Przygotowanie chorego do badań obrazowych. 4. Utrzymanie higieny osobistej i otoczenia pacjenta. 5. Wykonywanie zabiegów ułatwiających wydalanie. 6. Wykonywanie zabiegów pielęgnacyjno-leczniczych na skórze i błonach śluzowych 7. Przygotowanie chorego i asystowanie przy badaniach endoskopowych 8. Asystowanie, przygotowanie do zabiegu operacyjnego, obserwacja po zabiegu operacyjnym. 9. Podawanie leków różnymi drogami. Podawanie tlenu. 10. Wykonywanie zabiegów fizjoterapeutycznych. 160h
SAMOKSZTAŁ- CENIE 11. Prowadzenie edukacji odnośnie trybu życia w poszczególnych jednostkach chorobowych. a. Dokumentowanie działań pielęgniarskich. LITERATURA PODSTAWOWA 1. W. Rowiński, A. Dziak (red).: Chirurgia dla pielęgniarek. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2003. 2. Walewska E. (red): Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2006. 3. Fibak J.: Chirurgia dla studentów medycyny. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2002. 4. Góral R.: Podręcznik chirurgii. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2001. 5. Nielubowicz J.: Ostre schorzenia jamy brzusznej. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 1997. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 1. Fibak J.: - Chirurgia. Wyd. Lek. PZWL. Warszawa, Wydanie II 2001. 2. Kołodziej Jerzy.: Urazy klatki piersiowej. Wyd. Lek. PZWL. Warszawa 2004. 3. Kostewicz W.: Chirurgia laparoskopowa. Wyd. Lek. PZWL. Warszawa 2002. 4. Kozak J.: Drenaż jamy opłucnej. Wydawnictwo Adi. Łódź 1999. 5. Noszczyk W.: Żylaki i inne choroby. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2005. 6. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa. Tom I. Wyd. Czelej. Lublin 2004. 7. Zieliński J., Leńka J.: Urologia. Diagnostyka ogólna. Tom I. Wyd. Lek. PZWL. Warszawa 1999.