Excel. Zadania Zadanie 1. Utwórz arkusz do generowania serii zadań testowych na dodawanie. Pierwszy składnik jest jedno- lub dwucyfrowy, drugi jest jednocyfrowy. Wydrukowany arkusz może wyglądać przykładowo tak: Nazwisko: 11 9 13 + 6 + 4 + 7 18 5 5 + 8 + 1 + 8 19 16 4 + 3 + 9 + 6 4 14 1 + 5 + 5 + 4 3 2 5 + 1 + 5 + 2 Każdy kolejno wydrukowany arkusz ma inne dane liczbowe (liczby w zadaniach są więc losowane), Do losowania liczb należy użyć funkcji RANDBETWEEN(n; m) Jej wartością jest 1
liczbą losową x z przedziału [m, n]. Na przykład RANDBETWEEN(1; 9) losuje jedną z cyfr: 1,..., 9. Podkreślenie pod dodawanymi liczbami jest obramowaniem dolnym. Wielkość czcionki: 24p. Znak + jest wyrównany w prawo. Powielanie zadań metodą: kopiuj wklej. 2
Zadanie 2. Utwórz arkusz do generowania serii zadań testowych na mnożenie. Oba czynniki są dwucyfrowe. Wydrukowany arkusz może wyglądać przykładowo tak: Nazwisko: 90 90 36 35 71 58 64 15 49 74 5220 5760 540 1715 5254 29 31 64 77 54 65 54 17 30 19 1885 1674 1088 2310 1026 15 81 97 42 12 35 35 61 66 34 525 2835 5917 2772 408 73 14 66 17 99 40 78 94 42 30 2920 1092 6204 714 2970 51 57 52 17 23 63 43 19 30 50 3213 2451 988 510 1150 Wielkość czcionki: 18p. Znak jest z czcionki Symbol. Kolumny między zadaniami są zwężone, żeby na stronie zmieściło się pięć kolumn zadań. 3
Zadanie 3. Utwórz arkusz, w którym można stworzyć kwadrat magiczny. Główne czynności: 1. Zaznacz wiersze 8 11. Kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz: wysokość wiersza. Wstaw 48. W rezultacie wysokość wiersza będzie taka sama jak szerokość kolumny. 2. Zaznacz zakres D8-F10 i sformatuj odpowiednio 9 należących do niego komórek: Typ obramowania: Kontur i Wewnątrz Wyrównanie poziomo i pionowo do środka Czcionka Arial, rozmiar 20 Kolor tła: niebieski Ochrona: usuń zaznaczenie przy: Zablokuj. 3. Sformatuj teraz odpowiednio komórki otaczające kwadrat magiczny z dołu i z prawej strony. Należy w nie wpisać formuły obliczające sumy pionowe, poziome i dwie na przekątnych. 4. Zaznacz zakres C2 G2 i w zakładce: formatowanie komórek wybierz: zawijaj tekst i scalaj komórki. Wpisz tekst objaśniający. 5. W zakładce Narzędzia/opcje/widok usuń zaznaczenie przy: linie siatki, nagłówki wierszy i kolumn, karty arkuszy. 4
6. W zakładce Narzędzia/ochrona/chroń arkusz usuń zaznaczenie przy: Zaznaczanie zablokowanych komórek. Zadanie 4. Utworzyć arkusz, w którym są obliczane pierwiastki równania kwadratowego ax 2 + bx + c = 0. Jeżeli pierwiastki nie istnieją, zamiast wartości liczbowej wyświetlany jest odpowiedni komunikat. Rozwiązanie. Wykorzystamy funkcję logiczną JEŻELI(w; x; y). Wartością tej funkcji jest albo x, jeżeli zdanie (warunek) w jest prawdziwe, albo y w przeciwnym przypadku. Na przykład: wartością JEŻELI(x > 0; "Liczba dodatnia"; "Liczba nieujemna") jest komunikat zgodny ze znakiem liczby x. wartością JEŻELI(delta >= 0; (-b - pierwiastek(delta)/(2*a)); "brak pierwiastków") jest albo pierwszy pierwiastek równania, albo informacja, że równanie nie ma pierwiastków. Zadanie 5. Utworzyć arkusz, w którym obliczane jest pole trójkąta o bokach a, b, c. Zastosować wzór Herona S = p(p a)(p b)(p c), gdzie p = 1 (a+b+c). Jeżeli z odcinków a, b, c nie można zbudować trójkąta, 2 wyświetlany jest odpowiedni komunikat. Zadanie 6. Utworzyć arkusz ilustrujący pojęcie ułamka. Uczeń wpisuje w pole w lewym, górnym rogu arkusza wartość ułamka (na przykład 1). W 4 wyniku zostaje pomalowana odpowiednia część okręgu. 5
Szkic rozwiązania: w komórce B1 wpisz na przykład 0,25. Jak format liczby w tej komórce wybierz: Ułamkowe. W komórce B2 wpisz: = 1 - B2. Zaznacz obszar B1:B2. Teraz wstaw wykres typu kołowego. Ukryj liczbę z komórki B2 przez wybranie kolor białego jako koloru czcionki. Wybierz 24pt jako rozmiar czcionki z komórki B1. W zakładce Narzędzia/Opcje/Widok usuń zaznaczenie przy: linie siatki, nagłówki wierszy i kolumn, pionowy i poziomy pasek przewijania. Zmień kolor pierwszego sektora wykresu na czerwony, drugiego na biały. Zadanie 7. Utwórz arkusz, służący do rozwiązywania układu dwu równań z dwiema niewiadomymi. 6
Szkic rozwiązania. Zaznacz cały arkusz. Wybierz Arial jako czcionkę i 12pt jako jej wielkość. Utwórz blok tytułowy w zakresie C1:Q1. Zastosuj scalanie komórek. Utwórz blok informacyjny. Zaznacz zakres B2:R6 i wybierz jako format komórki: Zawijaj tekst, Scalaj komórki, Obramowanie: kontur. Wybierz kolor tła. Wpisz odpowiedni tekst. Żeby przejść do nowego wiersza w wybranym miejscu można użyc kombinacji klawiszy ALT+ ENTER. Utwórz następne bloki informacyjne.... W zakładce Narzędzia/opcje/widok usuń zaznaczenie przy: linie siatki, nagłówki wierszy i kolumn, karty arkuszy. Zabezpiecz arkusz przed zmianami. W tym celu zaznacz 9 komórek, w które będą wpisywane liczby i na karcie formatu z zakładce Ochrona usuń zaznaczenie przy: Zablokuj. W menu Narzędzia/Ochrona/Chroń arkusz wybierz ochronę po usunięciu zaznaczenia przy Zaznaczanie zablokowanych komórek. Zadanie 8. Utworzyć arkusz, który podaje zapis dziesiętny liczby zapisanej w systemie dwójkowym. 7
Wskazówka: w celu ukrycia pomocniczych wartości potęg 1, 2, 4,..., 128 wpisanych w komórki pewnego wiersza, można jako kolor czcionki dla tych komórek wybrać biały. Zadanie 9. Utworzyć arkusz, który wyznacza zapis dwójkowym danej liczby całkowitej. Rozwiązanie: przyjmijmy, że dana licza jest zapisana w komórce H19, a na zapis dwójkowy tej liczby jest przeznaczony zakres E13:L13. W komórce L12 8
wpisz wzór =H19. W komórce L13 wpisz wzór =MOD(L12; 2) i przekopiuj w lewo aż do E13. W komórce K12 wpisz wzór =LICZBA.CAŁK(L12/2) i przekopiuj w lewo aż do E12. Zadanie 10. Utworzyć arkusz do obliczania NWD dwu liczb za pomocą algorytmu Euklidesa. Rozwiązanie: Komórki B5 i B6 pomalować na zielono. Do komórki B7 wpisać wzór: =JEŻELI(B6 <> 0; MOD(B5; B6); 0) i skopiować w dół aż do B100. Przetestować działanie arkusza. NWD jest ostatnią niezerową liczbą w kolumnie B. Teraz za pomocą formatowania warunkowego należy ukryć niepotrzebne zera. W tym celu jako kolor tła kolumny B7:B100 wybierz jasnożółty. Zaznacz komórkę B7 i wybierz polecenie Format/Formatowanie warunkowe. Jako warunek 1. wybierz Wartość komórki jest równa 0. Jako format wybierz jasnożółty kolor czcionki. Dodaj opis algorytmu w polu tekstowymi i objaśnienie. Zadanie 11. Utworzyć tabliczkę mnożenia w zakresie 1 10: 9
Rozwiązanie: Najpierw wpisać ciąg 1,..., 10 w zakres B5-B14 oraz C4-L4. Do komórki C5 wpisać formułę =$B5 * C$4. Formułę tę kopiujemy do pozostałych komórek tabelki. Znak $ przy kolumnie B w adresie oznacza, że podczas kopiowania tego wzoru parametr B się nie zmieni (i w efekcie pierwszy czynnik będzie pobierany z kolumny B). Znak $ przy numerze wiersza 4 w adresie oznacza, że podczas kopiowania tego wzoru ten numer wiersza się nie zmieni (i w efekcie drugi czynnik będzie stale w wierszu 4). Zadanie 12. Utworzyć tabliczkę dodawania modulo 13. Wskazówka: wartością funkcji MOD(m; n) jest reszta z dzielenia m przez n. Zadanie 13. Utworzyć trójkąt Pascala współczynników dwumianowych ( ) n n! = k k!(n k)! 10
Rozwiązanie: zastosować taki sam system adresowania jak w poprzednim zadaniu. Użyć funkcji KOMBINACJE(n;k)= ( n k). Wykresy funkcji Zadanie 14. Niech a, b, a < b będą danymi liczbami rzeczywistymi. Niech x n, n = 0, 1, 2,..., będzie ciągiem arytmetycznym o pierwszym wyrazie a oraz o różnicy (b a)/100, to znaczy x n = a + n b a 100. Mamy na przykład x 0 = a, x 100 = b. Utworzyć tabelę z wierszami [n, x n ], gdzie n = 0, 1, 2,..., 100.... Rozwiązanie: Komórkom E2 i E3 dajemy nazwy a i b. Zakres A2:A102 wypełniamy ciągiem liczb 0, 1,..., 100. W komórce B2 wpisujemy formułę = a + A2 * (b-a)/100, którą kopiujemy w dół, aż do B102. Zadanie 15. Utworzyć tabelę wartości funkcji f : [a, b] R, f(x) = x 2 dla x = a, a + b a 100, a + 2 b a 100,..., a + 100 b a 100 = b. Utworzyć wykres funkcji f : [a, b] R. 11
Wierszami tabeli są [x n, f(x n )], gdzie n = 0, 1, 2,.... x n = a + n b a 100,... Rozwiązanie: Po wykonaniu tabeli takiej, jak w zadaniu poprzednim uzupełniamy ją o kolumnę wartości funkcji f. W tym celu w komórce C2 wpisujemy formułę = B2*B2, którą kopiujemy w dół, aż do C102. W celu utworzenia wykresu, zaznaczmy zakres B2:C102 i uruchamiamy kreatora wykresów. Jako typ wykresu wybieramy: XY, PUNKTOWY. Zadanie 16. Utworzyć wykres funkcji f : [a, b] R, f(x) = mx + d. Zarówno a, b jak i m R i d R są parametrami wykresu. Po wpisaniu 12
wartości liczbowych tych parametrów do arkusza, wykres się odpowiednio zmienia. Wskazówka: zdefiniować komórki m, d. Jako wartośc funkcji w tabeli wartości wpisywać na przykład =m*b2+d itd. (jeżeli kolumna zmiennej niezależnej zaczyna się od B2. ) Zadanie 17. Utworzyć wykres funkcji f : [a, b] R, f(x) = x 3 +px 2 +qx+r, gdzie p, q, r R są parametrami wykresu. 13
14