Prawa dziecka w przedszkolu Rozwój człowieka wyznacza sama ludzka natura, a w nią wpisane są prawa. Dziecko nie potrafi o siebie zadbać, potrzebuje do tego rodziców, opiekunów, dlatego naturalnymi strażnikami prawa są właśnie oni. Prawa człowieka przysługują każdemu człowiekowi z racji tego, że jest człowiekiem. Nikt nie musi na nie zasłużyć. Wszystkim ludziom przysługują takie same prawa podstawowe, z prawami człowieka wiążą się takie idee jak wolność i równość. Prawa człowieka są indywidualne nie grupowe. Dokumenty, w których zapisane są prawa człowieka to: Powszechna deklaracja Praw Człowieka Europejska Konwencja o ochronie Praw Człowieka Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych Konwencja o prawach dziecka - dla nas najważniejszy dokument. Konwencja o prawach dziecka to dokument regulujący wolność i prawa dziecka, za realizację którego odpowiadają instytucje oświatowe. Konwencja dbając o dobro dziecka nakłada na rodziców i wszystkie inne osoby, w tym nauczycieli oraz władze państwowe obowiązek kierowania się we wszelkich działaniach troską o najlepiej pojęty interes dziecka. Konwencja to zbiór przepisów, które mówią jakie prawa mają dzieci i jak należy ich przestrzegać. Polska podpisała Konwencje o Prawach Dziecka w 1991r. Oznacza to, że zobowiązuje się przestrzegania i szanowania praw wszystkich dzieci. Prawa zawarte w konwencji są pogrupowane w trzech kategoriach: 1. Zapewnienia prawo do posiadania, otrzymywania lub dostępu do pewnych dóbr i świadczeń np.: imienia, obywatelstwa, opieki zdrowotnej, edukacji, zabawy, prawo do opieki nad sierotami i osobami niepełnosprawnymi
2. Ochrony- prawo do ochrony przed szkodliwymi działaniami i praktykami np.: separacji rodziców, wykorzystywania fizycznego i psychicznego, przemocy wobec dziecka 3. Uczestnictwa prawo dziecka do bycia wysłuchanym przy podejmowaniu decyzji dotyczących jego życia Konwencja zwraca również uwagę na znaczenie rodziny dla prawidłowego rozwoju dziecka. Rodzice winni zapewnić dziecku jak najlepsze warunki rozwoju w pełnej akceptacji, zrozumienia, w poszanowaniu jego godności. Nauczyciel przedszkola także ponosi odpowiedzialność za przyszłe losy wychowanków. Wyposażając dzieci w wiedzę, odpowiednie postawy i wartości, już od najmłodszych lat uczymy jak ważne są prawa dziecka, dlaczego powinny być przestrzegane i chronione. Uczenie poszanowania praw innych i radzenie sobie w sytuacji naruszania swoich praw jest elementem przygotowania do życia w społeczeństwie. Oto wybrane prawa. Prawa dziecka zawarte w Konwencji: Prawo do życia i rozwoju oznacza, że nikogo nie wolno pozbawić życia, a dorośli muszą stworzyć dziecku warunki do prawidłowego rozwoju Prawo do życia bez przemocy i poniżania oznacza, że bicie, znęcanie, okrutne i poniżające traktowanie są niedopuszczalne i karalne Prawa do wychowania w rodzinie oznacza, że nikomu nie wolno zabrać dziecko od rodziców, chyba że z bardzo ważnych powodów, gdyby zdarzyło się, że rodzice będą mieszkać osobno, dziecko ma prawo do kontaktu z obojgiem rodziców Prawo do wypowiedzi - oznacza, że w ważnych sprawach dotyczących dzieci, dziecko samo może wygłaszać swoje zdanie, opinie, oświadczać swoją wolę. Dziecko może mówić, rysować, pisać na każdy temat, które je interesuje, ale w swoich wypowiedziach nie obrażać innych Prawo do swobody myśli, sumienia i religii - oznacza, że jeśli dziecko jest wystarczające świadome - samo decyduje o swoim światopoglądzie, wcześnie rodzice maja prawo nim kierować Prawo do nauki oznacza, że dziecko ma prawo do bezpłatnej nauki w szkole podstawowej i ma prawo dostępu do szkoły średniej i wyższej ale również może uczęszczać do przedszkola
Przedszkole jest pierwszą instytucją, w której dziecko nabywa kompetencji społecznych. W atmosferze spokoju, akceptacji poznaje reguły życia w grupie i własne prawa. Wiek przedszkolny to czas, w którym dziecko poznaje pierwsze podstawowe prawa moralne, uczy się odróżniać dobro od zła, dokonuje wartościowania zachowań własnych, jak i kolegów. Przedszkole tworzy takie warunki, aby dzieci mogły doświadczać, co dobre dla nich samych i dla ich otoczenia. Jednym z zadań przedszkola jest wyposażenie dzieci w takie kompetencje społeczno moralne, które umożliwią im funkcjonowanie w szerszej społeczności. Przedszkole dba też o to, aby dzieci poznawały swoje prawa i miały ich świadomość. Janusz Korczak wspaniały obserwator dziecka oraz nieugięty obrońca jego praw jako człowieka wymienia zasadnicze: Prawo do szacunku Prawo do niewiedzy Prawo do niepowodzeń i łez Prawo do upadków Prawo do własności Prawo do tajemnicy Prawo do radości Prawo do wypowiadania swoich myśli i uczuć Prawo do dnia dzisiejszego Dzieci w przedszkolu mają swobodę wypowiadania własnych myśli, formułowania własnych ocen i wyciągania wniosków z przeżytych doświadczeń i obserwacji, w formie ustnej, pisemnej i artystycznej, otrzymują informacje na nurtujące pytania. Odpowiednio zaplanowany rozkład dnia w przedszkolu uwzględnia wypoczynek, przestrzega higieny umysłowej, a organizowane wycieczki i zajęcia sportowe na świeżym powietrzu są najlepszą formą
aktywnego wypoczynku. Dzieci w przedszkolu wchodzą w swój pierwszy społeczny świat, uczą się tutaj norm i zasad współżycia w grupie oraz dostosowywania się do ustalonych reguł, a jednocześnie ma okazję podczas stwarzanych sytuacji stać się świadome swoich praw. Dziecko w wieku przedszkolnym to wrażliwy, podatny na wpływy młody człowiek. Niewiele jeszcze wie o świecie, nie potrafi sam zadbać o siebie, wymaga ciągłej uwagi i pomocy. Potrzebuje, rodziców, opiekunów, potrzebuje wielu innych ludzi. Naturalne wydaje się, że to oni zaspokajają wszystkie jego potrzeby i są "strażnikami" przysługujących mu praw. Jednak zanim dziecko uświadomi sobie istnienie swoich praw, a także nauczy się je egzekwować, nauczyciel przedszkolny może być osobą stojącą po jego stronie i w ekstremalnej sytuacji chroniącą, gdy jest krzywdzone poza przedszkolem. Wychowawcy spędzają z dzieckiem dużo czasu. Znają je i mogą wesprzeć w trudnych sytuacjach. Z pewnością świadomy praw dziecka nauczyciel jest w stanie swoimi oddziaływaniami wyposażyć dziecko w umiejętności, które pomogą mu żyć w świecie wydającym się czasami moralnie niejednoznacznym i radzić sobie z sytuacjami trudnymi. Prawa dzieci w przedszkolu Prawa dzieci zapisane są w statucie przedszkola i wynikają z Konwencji o Prawach Dziecka, w szczególności do : 1.Właściwie zorganizowanego procesu wychowawczo - dydaktycznego w oparciu o zasady ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i higieny, 2. Ochrony przed wszelkimi formami przemocy fizycznej i psychicznej, 3. Szacunku, życzliwości i sympatii ze strony wszystkich osób, zarówno dorosłych jaki i rówieśników,
4. Bezpiecznych warunków pobytu w przedszkolu, zaspokajania ich potrzeb fizycznych i psychicznych, 5. Wzmacniania i podkreślania ich silnych stron, rozwijania optymizmu i postawy radzenia sobie w różnych sytuacjach, Wychowankowie mają obowiązek : 1. Traktować z szacunkiem, życzliwością i sympatią wszystkie osoby, zarówno dorosłych jak i rówieśników, 2. Przestrzegać w miarę swoich możliwości przyjętych norm, zasad zachowania, 3. Dbać o bezpieczeństwo, zdrowie swoje oraz rówieśników, 4.Na miarę możliwości wiekowych respektować polecenia nauczyciela.