RAPORT Z EWALUACJI PROJEKTU JA MŁODY OBYWATEL w okresie kwiecień grudzień 2014 30 grudnia 2014 roku 1
Spis treści WSTĘP...3 Plan ewaluacji...4 REZULTATY...5 Rezultat 1...6 Rezultat 2...9 Rezultat 3... 11 Rezultat 4... 13 Rezultat 5... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. Rezultat 6... 14 Rezultat 7... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. WNIOSKI I PODSUMOWANIE... 16 Załączniki:... 16 2
WSTĘP Projekt Ja Młody Obywatel realizowany był przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Pomocy Q Zmianom w okresie od 1 kwietnia do 31 grudnia 2014 roku. Adresatami projektu byli uczniowie klas IV-VI warszawskich szkół podstawowych. Działania realizowane były w trzech szkołach podstawowych: Szkole Podstawowej nr 209, Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 223 i Szkole Podstawowej nr 77. Projekt współfinansowany był przez Biuro Edukacji Miasta Stołecznego Warszawa. Główną ideą projektu Ja Młody Obywatel był rozwój świadomości obywatelskiej i zaangażowania na rzecz społeczności lokalnej wśród dzieci z warszawskich szkół podstawowych, także z klas integracyjnych. Projekt był odpowiedzią na widoczne problemy, jakimi są: niski poziom zaangażowania w życie lokalnej społeczności u Warszawiaków, niska aktywność obywatelska, słabo rozwinięta świadomość bycia obywatelami Unii Europejskiej oraz brak atrakcyjnej oferty zajęć z zakresu edukacji obywatelskiej dla uczniów szkół podstawowych. Projekt Ja Młody Obywatel jest także odpowiedzią na potrzebę rozwijania u dzieci umiejętności współpracy, postawy otwartości oraz integracji klas i społeczności lokalnych. Głównym celem projektu był rozwój postaw obywatelskich wśród co najmniej 90 uczniów i uczennic ze szkół podstawowych z rejonu m. st. Warszawy.. Cele szczegółowe: podniesienie wiedzy i świadomości uczestników projektu na temat funkcjonowania społeczeństwa w demokratycznym państwie, praw i obowiązków obywatela; rozwój świadomości bycia obywatelami Unii Europejskiej, w tym zwiększenie wiedzy na temat praw i korzyści z tego wynikających; podniesienie świadomości na temat tego, jak aktywnie zaangażować się w lokalne życie społeczne; zwiększenie umiejętności współpracy w grupie; wzmocnienie postawy otwartości na innych i wzajemnej akceptacji; nauka działania metodą projektu. 3
Powyższe cele zostały zrealizowane poprzez uczestnictwo dzieci z klas IV-VI w działaniach edukacyjnych projektu, takich jak: warsztaty z zakresu edukacji obywatelskiej: Ja Młody Obywatel i My Młodzi Obywatele oraz zajęcia pozalekcyjne dla chętnych uczniów, na których pod opieką wychowawcy i trenera realizowali miniprojekt na rzecz społeczności szkolnej bądź lokalnej. Osiągnięciu założonych celów sprzyjały także przyjęte metody pracy z uczniami: metody aktywne (burza mózgów, scenki, analiza doświadczenia, praca grupowa i indywidualna), które rozwijają kompetencje społeczne, umiejętność współpracy i komunikacji oraz sprzyjają integracji klas. Ja Młody Obywatel warsztaty z zakresu edukacji obywatelskiej Ja Młody Obywatel i My Młodzi Obywatele zajęcia pozalekcyjne i realizacja miniprojektów obywatelskich dla społeczności lokalnych W projekcie Ja Młody Obywatel ewaluacji podlegały warsztaty dla dzieci z zakresu edukacji obywatelskiej oraz zajęcia pozalekcyjne, na których realizowano miniprojekty na rzecz społeczności szkolnej i lokalnej. Zostały stworzone ankiety ewaluacyjne pre i post test dla dzieci uczestniczących w warsztatach, ankiety dla uczestników zajęć pozalekcyjnych, oraz ankiety dla prowadzących zajęcia pozalekcyjne. Poniższy raport przedstawia wyniki ewaluacji uzyskane z ankiet, rozmów z wychowawcami oraz obserwacji trenerów. 4
REZULTATY W projekcie Ja Młody Obywatel udało się osiągnąć następujące rezultaty: Rezultaty ilościowe: 105 uczniów i uczennic klas IV-VI, uczestników programu edukacyjnego Ja Młody Obywatel ; 71 uczniów i uczennic uczestniczących w zajęciach pozalekcyjnych; 5 klas uczestniczących w projekcie, z czego 2 klasy integracyjne; 8 godzin warsztatów z zakresu edukacji obywatelskiej dla każdej klasy; 12h zajęć pozalekcyjnych dla uczniów każdej klasy uczestniczącej w projekcie; 5 miniprojektów zrealizowanych przez dzieci w 3 warszawskich szkołach podstawowych; 5 prezentacji podsumowujących miniprojekty; Dwa 4-godzinne scenariusze zajęć Ja Młody Obywatel i My Młodzi Obywatele ; Nowa zakładka na stronie internetowej projektu; Dokumentacja fotograficzna; Raport z ewaluacji projektu; Raport merytoryczny i finansowy z projektu. Działaniami udało się objąć więcej uczniów, niż pierwotnie zakładano 105 uczniów i uczennic. Bardzo cieszy nas też fakt, że w zajęciach pozalekcyjnych i realizacji miniprojektów obywatelskich uczestniczyło aż 68% wszystkich uczestników warsztatów. 5
Zakładane rezultaty jakościowe: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Pomocy Q Zmianom Rezultat 1. Wzrost wiedzy i świadomości uczestników projektu na temat funkcjonowania społeczeństwa w demokratycznym państwie, praw i obowiązków obywatela. Rezultat 2. Wzrost świadomości bycia obywatelami Unii Europejskiej wśród uczestników projektu, w tym zwiększenie wiedzy na temat praw i korzyści z tego wynikających. Rezultat 3. Wzrost świadomości uczestników projektu na temat tego, jak aktywnie zaangażować się w lokalne życie społeczne. Rezultat 4. Wzrost umiejętności współpracy w klasach uczestniczących w projekcie. Rezultat 5. Wzrost wiedzy i umiejętności uczestników projektu z zakresu działania metodą projektu. Rezultat 1 Wzrost wiedzy i świadomości uczestników projektu na temat funkcjonowania społeczeństwa w demokratycznym państwie, praw i obowiązków obywatela. Powyższy rezultat mierzony był za pomocą trzech otwartych pytań, na które uczniowie odpowiadali dwukrotnie: przed warsztatami i po nich. Jakie prawa i obowiązki ma obywatel / obywatelka Polski? Przed warsztatami, w ankiecie pre test, tylko 32% uczniów odpowiedziało na pytanie dotyczące praw obywatela / obywatelki. Po warsztatach aż 92% uczniów potrafiło wymienić przynajmniej jedno prawo obywatela, a 43% dzieci wymieniło 3 lub więcej takich praw (Wykres 1). Najczęściej dzieci wymieniały: prawo do prywatności, prawo do głosowania, prawo do nauki oraz prawo do wypowiadania własnego zdania. 44% uczniów przed warsztatami nie wymieniło ani jednego obowiązku obywatela / obywatelki, co zmalało po warsztatach do 7% - aż 93% uczniów wymieniło przynajmniej jeden obowiązek obywatelski. Co więcej, po warsztatach aż 57% uczniów potrafiło wymienić 2 lub więcej obowiązków obywatela, w porównaniu do 20% przed warsztatami. (Wykres 2). Dzieci najczęściej pisały o obowiązku dbania o przyrodę, obowiązku nauki, naprawiania wyrządzonej szkody, przestrzegania prawa, reagowania, gdy innym dzieje się krzywda. 6
Wykres 1. Jakie znasz prawa obywatela Wykres 2. Jakie znasz obowiązki obywatela Wymień trzy cechy dobrego obywatela / dobrej obywatelki W ankiecie pre i post test poproszono uczniów o wymienienie cech dobrego obywatela / dobrej obywatelki. Przed warsztatami 45% uczestników nie wymieniło ani jednej takiej cechy, natomiast po warsztatach, aż 93% uczniów potrafiło wymienić przynajmniej jedną cechę dobrego obywatela / dobrej obywatelki. Co więcej, po warsztatach ponad połowa uczestników (58%) wymieniła 3 cechy dobrego obywatela / dobrej obywatelki (w porównaniu do 20% przed warsztatami). Szczegółowe wyniki przedstawia wykres 3. 7
Wykres 3. Wymień cechy dobrego obywatela / dobrej obywatelki Dzieci najczęściej pisały, że dobry obywatel jest aktywny, pomocny, uczciwy, prawdomówny, koleżeński i że dba o otoczenie. Często też pojawiały się sformułowania poruszane na warsztatach podczas ćwiczenia dotyczącego Listu Arystotelesa, w którym dzieci dowiadywały się, że przykazania dobrego obywatela to wiedzieć, umieć i chcieć. Co więcej, w ankiecie post test aż 85% uczniów napisało, że dowiedziało się na warsztatach, kim jest dobry obywatel. Podaj jak najwięcej przykładów działania na rzecz społeczeństwa W ankietach pre test, aż 63% uczniów i uczennic nie wymieniło ani jednego przykładu działania na rzecz społeczeństwa, natomiast po warsztatach, przynajmniej jedno takie działanie wymieniło aż 66% dzieci. Co więcej, po warsztatach 38% uczniów wymieniało 2 lub więcej przykładów działania na rzecz społeczeństwa (w porównaniu do 19% przed warsztatami). Szczegółowe wyniki przedstawia wykres 4. 8
Wykres 4. Podaj przykłady działań na rzecz społeczeństwa Dzieci najczęściej pisały o działaniach związanych z dbaniem o przyrodę (sprzątanie okolicy, segregacja śmieci, sadzenie drzew i roślin) oraz z pomocą potrzebującym (pomoc chorym dzieciom, zbiórka zabawek dla domów dziecka, zbiórka darów dla schroniska dla zwierząt,). Dzieci pisały także o działaniach, które były realizowane w ramach miniprojektów w poprzednich edycjach projektu Ja Młody Obywatel, o których dzieci czytały na stronie. Uczniowie wymieniali projekty: cicha przerwa w szkole, kawiarenka dla zwierząt, dzień kreatywności. Na podstawie powyższych wyników można stwierdzić, że zakładany rezultat 1 został osiągnięty. U dzieci uczestniczących w warsztatach nastąpił wzrost wiedzy i świadomości na temat funkcjonowania społeczeństwa w demokratycznym państwie, praw i obowiązków obywatela. Rezultat 2 Wzrost świadomości bycia obywatelami Unii Europejskiej wśród uczestników projektu, w tym zwiększenie wiedzy na temat praw i korzyści z tego wynikających. Rezultat 2 mierzony był za pomocą otwartego pytania: Polska jest jednym z państw należących do Unii Europejskiej. Jak myślisz, jakie mamy dzięki temu korzyści?, które zadanego uczniom dwukrotnie: przed warsztatami i po nich. 9
Przed warsztatami 50% uczniów nie wymieniło ani jednej korzyści z członkostwa Polski w UE, natomiast po warsztatach, co najmniej 1 taką korzyść potrafiło wymienić aż 85% dzieci. Dodatkowo, po warsztatach, 37% uczniów wymieniło trzy lub więcej korzyści, w porównaniu do 9% przed warsztatami (Wykres 5.) Wykres 5. Wymień korzyści z członkostwa Polski w Unii Europejskiej Dzieci najczęściej wymieniały korzyści związane z: łatwiejszymi podróżami po Europie, dotacjami na budowę m.in. dróg i placów zabaw, ciekawymi dodatkowych zajęciami, np. w Domach Kultury, większą ilością miejsc pracy. Co więcej, w ankiecie post test 80% uczniów i uczennic napisało, że dowiedziało się na warsztatach nowych informacji dotyczących Unii Europejskiej, a 71% uczestników warsztatów zadeklarowało, że teraz wiedzą, jakie korzyści i prawa mają obywatele Unii Europejskiej. 10
Rezultat 3 Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Pomocy Q Zmianom Wzrost świadomości uczestników projektu na temat tego, jak aktywnie zaangażować się w lokalne życie społeczne. Rezultat 3 mierzony był za pomocą dwóch otwartych pytań, zadanych uczniom dwukrotnie: w ankietach pre i post test. Co chciałbyś / chciałabyś zrobić dla swojego otoczenia? W ankiecie pre test, ponad połowa uczniów (58%) nie wymieniła ani jednego działania, które chciałaby zorganizować dla swojego otoczenia, natomiast po warsztatach, co najmniej jedno takie działanie wymieniło aż 72% wszystkich uczniów. Po warsztatach, dwukrotnie wzrosła liczba osób, które napisały 2 lub więcej działań, które chciałyby zorganizować dla swojego otoczenia: z 21% przed warsztatami, do 50% po warsztatach (Wykres 6.) W swoich odpowiedziach uczniowie pisali o działaniach dla potrzebujących: pomoc chorym dzieciom, zbiórka pieniędzy dla biednych dzieci, zbiórka środków dla bezpańskich zwierząt. Często pojawiały się także odpowiedzi dotyczące dbania o otoczenie: sadzenie drzew, sprzątanie okolicy, dbanie o przyrodę. Uczniowie pisali także o piknikach sąsiedzkich i festynach rodzinnych, które mogłyby urozmaicić mieszkańcom spędzanie wolnego czasu. Wykres 6. Co chciałbyś / chciałabyś zrobić dla swojego otoczenia Co można byłoby zorganizować w Twojej szkole, żeby wszyscy się tu lepiej czuli i by 11
było ciekawiej? Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Pomocy Q Zmianom W ankiecie pre test, 42% uczniów i uczennic nie wymieniło ani jednego działania, które można byłoby zorganizować w szkole, natomiast po warsztatach aż 85% wszystkich uczestników miało pomysł, na choć jedno takie działanie. Co więcej, minimum 2 działania w szkole wymieniało po warsztatach 29% uczniów, w porównaniu z 18% przed warsztatami. Szczegółowe wyniki przedstawia wykres 7. Pomysły dzieci na działania w szkole były po warsztatach dużo bardziej konkretne i urozmaicone. Przed warsztatami, uczniowie pisali przede wszystkim, że warto by było zorganizować więcej zajęć sportowych i konkursów oraz mniej lekcji. Po warsztatach, odpowiedzi były dużo bardziej konkretne i zróżnicowane: cicha przerwa, sklepik ze zdrową żywnością, miniturniej sportowy, pomoc młodszym uczniom w lekcjach, piknik rodzinny, dni tematyczne: np. Dzień Zwierzaka. Wykres 7. Co można byłoby zorganizować w Twojej szkole, żeby wszyscy czuli się tu lepiej i by było ciekawiej? Ponadto, w ankiecie post test, uczniowie mieli za zadanie ustosunkować się do stwierdzenia: Myślę, że w przyszłości zrobię coś dla mojego otoczenia. Wyniki pokazują, że aż 63% wszystkich uczestników zgodziło się z tym zdaniem i chciałoby w przyszłości działać obywatelsko. 12
Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że rezultat 3 został osiągnięty. Nastąpił wzrost świadomości uczestników projektu, jak aktywnie angażować się w lokalne życie społeczne. Wyniki pokazują, że uczniowie chcą działać obywatelsko na rzecz otoczenia. Rezultat 4 Wzrost umiejętności współpracy w klasach uczestniczących w projekcie. Rezultat ten mierzony był poprzez stwierdzenia dotyczące współpracy na warsztatach i atmosfery panującej w zespole miniprojektowym, do których uczniowie mieli się ustosunkować w ankiecie post test po warsztatach oraz w ankiecie dotyczącej zajęć pozalekcyjnych, którą wypełniali po zrealizowaniu miniprojektów. W ankiecie post test aż 74% dzieci zgodziło się ze stwierdzeniem, że Uczestnicy warsztatów współpracowali ze sobą podczas ćwiczeń. Co więcej, aż 76% dzieci wskazało w ankiecie post test pracę w grupach, jako ten element, który podobał im się na warsztatach. W ankiecie, którą dzieci wypełniały po realizacji własnych miniprojektów obywatelskich, aż 79% uczestników zajęć całkowicie zgodziło się, a 13% raczej zgodziło się ze stwierdzeniem W grupie dobrze mi się pracowało. Co więcej, 66% dzieci całkowicie zgodziło się, a 25% raczej zgodziło się ze zdaniem Członkowie grupy pomagali sobie nawzajem (Wykres 8.) Uzyskane wyniki świadczą o tym, że uczniowie są zadowoleni z pracy grupowej i że atmosfera panująca na warsztatach i zajęciach pozalekcyjnych sprzyjała wspólnym działaniom i realizacji projektów. Wykres 8. Jak oceniasz pracę podczas realizacji miniprojektów?. 13
Obserwacje trenerów prowadzących zajęcia są zgodne z uzyskanymi wynikami. Wiele ćwiczeń prowadzonych podczas warsztatów wymagało pracy w grupach, wspólnego podejmowania decyzji i sprawnego komunikowania się ze sobą, a dzieci bardzo dobrze sobie z nimi radziły. Dużym zainteresowaniem wśród dzieci cieszyły się różne ćwiczenia i zabawy integracyjne uczniowie chętnie razem pracowali, motywowali się i pomagali sobie nawzajem. Ważne było też dla uczniów wspólne zrealizowanie miniprojektu na rzecz społeczności lokalnej lub szkolnej. Dzieci były bardzo zadowolone, że udało im się wspólnie, jako grupie zrealizować działanie obywatelskie. Także wychowawcy klas uczestniczących w projekcie dostrzegają wpływ warsztatów i zajęć pozalekcyjnych na wzrost umiejętności współpracy i integrację. W ankietach, które wypełniali po projekcie, wychowawcy ocenili wpływ udziału w projekcie na umiejętności współpracy u uczniów na 8,2 / 10, natomiast wpływ udziału w projekcie na poziom integracji klasy ocenili na 7,6 / 10. Rezultat 5 Wzrost wiedzy i umiejętności uczestników projektu z zakresu działania metodą projektu. W ankiecie wypełnianej po realizacji miniprojektów obywatelskich uczniowie wykonywali zadanie dotyczące kolejności etapów pracy metodą projektową. Okazało się, że aż 76% dzieci zrobiło to zadanie całkowicie poprawnie, a 14% wykonało zadanie częściowo poprawnie (z jednym błędem). Co więcej, 72% dzieci uczestniczących w zajęciach pozalekcyjnych całkowicie zgodziło się, a 24% częściowo zgodziło się ze stwierdzeniem: Wiem już, jak się realizuje takie miniprojekty. Na początku zajęć pozalekcyjnych dzieci zostały zapoznane z dokładnymi etapami i zasadami pracy metodą projektową, a w trakcie realizacji własnych miniprojektów obywatelskich wielokrotnie odwoływały się do planszy z przedstawionymi etapami, oceniając, na którym etapie realizacji projektu obecnie się znajdują. Powyższe wyniki pokazują, że zakładane rezultaty jakościowe z realizacji projektu Ja Młody Obywatel, zostały osiągnięte. Co więcej, działania projektowe zostały wysoko oceniane zarówno przez uczestników uczniów uczestniczących w warsztatach i realizujących miniprojekty, jak i przez wychowawców klas uczestniczących w projekcie. W ankiecie post test zapytano uczniów, które elementy warsztatów najbardziej im się podobały. Szczegółowe wyniki przedstawia tabela 1. Uczniom zdecydowanie najbardziej podobało się ćwiczenie Wspólny rysunek (84% wskazań), które ukazuje korzyści z współpracy 14
i wspólnego działania. Co więcej, aż 76% uczniów wskazało, że podczas warsztatów podobała im się praca grupowa. Bardzo cieszą nas te wyniki, gdyż programy edukacyjne tworzone przez Stowarzyszenie Q Zmianom opierają się o pracę metodami aktywnymi, których podstawą są właśnie grupowe aktywności, zwiększające współpracę i integrację klas. W programie Ja Młody Obywatel w najmniejszym stopniu podobało się uczniom (najrzadsza liczba wskazań) zawieranie kontraktu. Był to element na samym początku zajęć, kiedy to dzieci ustalały wraz z trenerkami zasady, na które następnie wszyscy się godzili. Mała ilość wskazań może wynikać z faktu, że dzieci nie wiedziały jeszcze, co się będzie działo na warsztatach i musiały się zgodzić na określone zasady. Symbole i kontrakt List od Arystotelesa Praca w grupie Wspólny rysunek Rebusyprawa i obowiązki obywateli Quiz o Unii Europejskiej Działania obywateli - scenki 27% 40% 76% 84% 53% 61% 57% Tabela 1. Jakie elementy podobały Ci się na warsztatach? Wychowawcy klas, które uczestniczyły w projekcie bardzo zachwalali sobie współpracę ze Stowarzyszeniem podczas poszczególnych działań. Zarówno warsztaty, jak i zajęcia pozalekcyjne zostały przez nich ocenione na 4,6 na 5-stopniowej skali. W ankiecie wypełnianej na zakończenie projektu wszyscy nauczyciele napisali, że poleciliby innym klasom i szkołom udział w projekcie Ja Młody Obywatel. Przykładowe wypowiedzi nauczycieli: Bardzo dobry pomysł, wysoko integrujący zespół klasowy, pozytywnie wpływa na postawy społeczne uczniów, Uczniowie bardzo chętnie angażują się w prace związane ze zrealizowaniem projektu. Wychowawcy mówili także trenerkom, że zajęcia projektowe umożliwiły lepsze poznanie się uczniów, a także poznanie umiejętności i zalet uczestników grupy projektowej. Na zajęciach dzieci zastanawiały się nad własnymi cechami i mocnymi stronami, które mogłyby być pomocne przy realizacji wspólnego projektu. Nauczyciele bardzo doceniali zaangażowanie, wykazywaną inicjatywę i pomysłowość uczniów realizujących miniprojekty na rzecz społeczności szkolnych i lokalnych. 15
WNIOSKI I PODSUMOWANIE Na podstawie powyższych wyników i analiz można stwierdzić, że cele projektu Ja Młody Obywatel zostały osiągnięte. Udział w warsztatach z zakresu edukacji obywatelskiej Ja Młody Obywatel i My Młodzi Obywatele oraz realizacja miniprojektów na rzecz społeczności lokalnych i szkolnych przyczyniły się do rozwoju postaw obywatelskich wśród uczniów i uczennic ze szkół podstawowych zaangażowanych w realizację projektu. Udało się zrealizować wszystkie zakładane rezultaty, zarówno ilościowe jak i jakościowe. Bardzo cieszy nas fakt, że projektem udało się objąć 105 uczniów i uczennic (a więc więcej niż zakładano) oraz że w zajęciach pozalekcyjnych wzięło udział aż 68% wszystkich uczestników warsztatów. Podsumowując, realizacja działań w projekcie Ja Młody Obywatel przyczyniła się do wzrostu wiedzy i świadomości uczestników projektu na temat funkcjonowania społeczeństwa w demokratycznym państwie, praw i obowiązków obywatela, a także do wzrostu świadomości bycia obywatelami Unii Europejskiej i zwiększenie wiedzy na temat praw i korzyści z tego wynikających. Można także mówić o wzroście świadomości uczestników projektu na temat tego, jak aktywnie zaangażować się w lokalne życie społeczne oraz o zwiększeniu umiejętności współpracy w klasach uczestniczących w projekcie. Uczniowie uczestniczący w projekcie i realizujący miniprojekty na rzecz społeczności zwiększyli także swoją wiedzę i umiejętności z zakresu działania metodą projektu. Ewaluacja wszystkich działań projektowych, a także rozmowy z wychowawcami klas uczestniczących w projekcie i z trenerkami prowadzącymi zajęcia umożliwiły rzetelne zbadanie założonych rezultatów. Jesteśmy zadowoleni z wyników, które udało nam się uzyskać, gdyż świadczą one o tym, że projekt Ja Młody Obywatel jest dobrze zaplanowany i że faktycznie wpływa na rozwój postaw obywatelskich wśród uczniów szkół podstawowych i aktywizuje dzieci do działania. W przyszłości chcielibyśmy kontynuować projekt Ja Młody Obywatel w kolejnych klasach i szkołach, aby zwiększać zasięg naszych działań i dotrzeć z ideą projektu do szerszego grona odbiorców. Załączniki: Załącznik 1. Ankieta pre test Załącznik 2. Ankieta post test Załącznik 3. Ankieta po zajęciach pozalekcyjnych Załącznik 4. Ankieta dla wychowawcy klasy uczestniczącej w projekcie 16
Załącznik 1. Ankieta pre test Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Pomocy Q Zmianom Ankieta dla uczestników warsztatów Ja Młody Obywatel Klasa.. Szkoła Płeć: Dziewczynka / Chłopiec 1. Jakie prawa i obowiązki ma obywatel / obywatelka Polski? PRAWA:. OBOWIĄZKI:. 2. Wymień trzy cechy dobrego obywatela / dobrej obywatelki : 3. Podaj jak najwięcej przykładów działania na rzecz społeczeństwa: 4. Polska jest jednym z państw należących do Unii Europejskiej. Jak myślisz, jakie mamy dzięki temu korzyści? 5. Co można byłoby zorganizować w Twojej szkole, żeby wszyscy się tu lepiej czuli i by było ciekawiej? 6. Co chciałbyś/ chciałabyś zrobić dla swojego otoczenia? Dziękujemy za wypełnienie ankiety! 17
Załącznik 2. Ankieta post test Ankieta dla uczestników warsztatów Ja Młody Obywatel Klasa.. Szkoła Płeć: Dziewczynka / Chłopiec 1. Zamaluj kredką lub długopisem te kształty, które nazywają to, co podobało Ci się na zajęciach. Symbole i kontrakt List od Arystotelesa Praca w grupie Wspólny rysunek Rebusy prawa i obowiązki Quiz o Unii Europejskiej Działania obywateli - scenki 2. Jakie prawa i obowiązki ma obywatel / obywatelka Polski? PRAWA:. OBOWIĄZKI:. 3. Wymień trzy cechy dobrego obywatela / dobrej obywatelki : 4. Podaj jak najwięcej przykładów działania na rzecz społeczeństwa: 5. Polska jest jednym z państw należących do Unii Europejskiej. Jak myślisz, jakie mamy dzięki temu korzyści? 6. Co można byłoby zorganizować w Twojej szkole, żeby wszyscy się tu lepiej czuli i by było ciekawiej?. 18
7. Co chciałbyś/ chciałabyś zrobić dla swojego otoczenia? 8. Zaznacz krzyżykiem w odpowiedniej kolumnie, czy zgadzasz się z poniższymi stwierdzeniami: TAK NIE Trudno powiedzieć Dowiedziałem/łam się, kim jest dobry obywatel Dowiedziałem/łam się nowych informacji o Unii Europejskiej Wiem, jakie korzyści i prawa ma obywatel Unii Europejskiej Chciałbym/chciałabym jeszcze raz uczestniczyć w takich zajęciach Chciałbym/chciałabym uczestniczyć w miniprojekcie realizowanym w mojej szkole Chcę być dobrym obywatelem/ dobrą obywatelką Myślę, że w przyszłości zrobię coś dla mojego otoczenia Uczestnicy warsztatów współpracowali ze sobą podczas ćwiczeń Dziękujemy za wypełnienie ankiety! 19
Załącznik 3. Ankieta po zajęciach pozalekcyjnych Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Pomocy Q Zmianom Ankieta dla uczniów uczestniczących w zajęciach pozalekcyjnych w ramach projektu Ja Młody Obywatel Klasa.. Szkoła Nazwa realizowanego miniprojektu... Zaznacz krzyżykiem (X) w odpowiednim miejscu Całkowicie się zgadzam Raczej się zgadzam Częściowo się zgadzam Raczej się nie zgadzam Całkowicie się nie zgadzam Cel naszego miniprojektu był dla mnie zrozumiały Uważam, że cel miniprojektu został zrealizowany Mogłam/mogłem realizować swoje pomysły Podczas zajęć byłam/byłem aktywna/aktywny Wykonywałam/wykonywałem zadania zgodnie z terminami Członkowie grupy pomagali sobie nawzajem W grupie dobrze mi się pracowało Wiem, że i ja mogę zrobić coś dobrego dla innych Wiem już, jak się realizuje takie miniprojekty Chciałabym/chciałbym jeszcze kiedyś wziąć udział w takim wydarzeniu Każdy miniprojekt ma swoje etapy. Ułóż w odpowiedniej kolejności (nadając numerki) etapy realizacji miniprojektu co dzieje się najpierw, a co jest później? planowanie działań: podział zadań w grupie, terminy ewaluacja projektu prezentacja projektu przygotowanie, określenie celu, wybór tematu działanie Dziękujemy za wypełnienie ankiety! 20
Załącznik 4: Ankieta dla wychowawców klas uczestniczących w projekcie Ja Młody Obywatel Klasa.. Szkoła 1. Jak oceniasz jakość działań zorganizowanych w ramach projektu? Zakreśl odpowiednią liczbę. warsztaty z zakresu edukacji obywatelskiej Ja Młody Obywatel i My Młodzi Obywatele 1 bardzo nisko 2 nisko 3 średnio 4 wysoko 5 bardzo wysoko zajęcia pozalekcyjne i realizację miniprojektów 1 bardzo nisko 2 nisko 3 średnio 4 wysoko 5 bardzo wysoko 2. Jednym z celów projektu Ja Młody Obywatel, oprócz rozwijania postaw obywatelskich, było również rozwijanie umiejętności współpracy wśród uczniów i uczennic, a także zwiększenie integracji klas uczestniczących w projekcie. Zaznacz na skali od 1 do 10 jak z perspektywy czasu oceniasz wpływ udziału w projekcie na: Wzrost poziomu integracji wśród uczniów i uczennic 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 brak wpływu bardzo duży wpływ Wzrost umiejętności współpracy wśród uczniów i uczennic 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 brak wpływu bardzo duży wpływ Poprawę komunikacji między uczniami i uczennicami 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 brak wpływu bardzo duży wpływ 3. Czy poleciłabyś udział w projekcie Informacje kto ma rację? innym szkołom? TAK/NIE Dlaczego? 4. Twoje uwagi i komentarze: Dziękujemy za wypełnienie ankiety 21
22