-------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax 42 636-85-50 NIP 727-11-49-261 Regon 000136886 e-mail:sekretariat@wiih.lodz.pl INFORMACJA Łódź, dnia 09.05.2017r. dotycząca kontroli środków spożywczych z importu, w tym oferowanych w sklepach lub na stoiskach z tzw. zdrową żywnością i kuchnie świata Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi w I kwartale 2017 r. w ramach realizacji programu Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów DIH 702 16(1)/16/AgŁ przeprowadził kontrole w 12 placówkach zlokalizowanych na terenie województwa łódzkiego prowadzących m.in. sprzedaż produktów z importu obejmując nimi: 5 sklepów sieci handlowych, 5 sklepów specjalistycznych, 2 pozostałe sklepy. Celem kontroli była ocena jakości handlowej środków spożywczych z importu, w tym oferowanych w sklepach lub na stoiskach z tzw. zdrową żywnością i kuchnie świata, a także sprawdzenie przestrzegania zasad obrotu tymi towarami. Łącznie ocenie poddano 65 partii produktów (w tym 21 z krajów trzecich) wartości 4.505 zł, tj.: 27 partii (w tym 11 partii z krajów trzecich) wartości 1.814 zł w sklepach sieci handlowych, 23 partie (w tym 5 partii z krajów trzecich) wartości 1.960 zł w sklepach specjalistycznych, 15 partii (w tym 5 partii z krajów trzecich) wartości 731 zł w pozostałych sklepach. Kontrolą objęto: 6 partii wyrobów cukierniczych (w tym 1 partię z kraju trzeciego) wartości 279 zł, 5 partii soków (w tym 2 partie z krajów trzecich) wartości 349 zł, 7 partii kaw wartości 742 zł, 7 partii herbat (w tym 4 partie z krajów trzecich) wartości 263 zł, 3 partie produktów mlecznych wartości 446 zł, 3 partie olejów roślinnych (w tym 1 partię z kraju trzeciego) wartości 433 zł, 9 partii żywności funkcjonalnej (w tym 4 partie z krajów trzecich) wartości 365 zł, 25 partii innych produktów (w tym 9 partii z krajów trzecich) wartości 1628 zł. Nieprawidłowości stwierdzono w 5 placówkach (42 %), w których to zakwestionowano 13 partii produktów (w tym 4 partie z krajów trzecich) wartości 810 zł (co stanowiło 20 % partii badanych). I tak w:
1 sklepie należącym do sieci handlowej zakwestionowano 1 partię pochodzącą z kraju trzeciego wartości 63 zł, 3 sklepach specjalistycznych zakwestionowano 6 partii (w tym 3 partie z krajów trzecich) wartości 407 zł, 1 pozostałym sklepie zakwestionowano 6 partii wartości 340 zł. Wśród zakwestionowanych wyrobów były: 1 partia wyrobu cukierniczego wartości 63 zł pochodząca z kraju trzeciego (spoza 3 partie kaw wartości 230 zł, 5 partii herbat wartości 237 zł, w tym 2 partie z krajów trzecich (spoza 1 partia produktu mlecznego wartości 74 zł, 2 partie żywności funkcjonalnej wartości 111 zł, w tym 1 partia z kraju trzeciego (spoza 1 partia innego produktów (dżem figowy) wartości 95 zł. JAKOŚĆ Celem dokonania oceny jakości poszczególnych rodzajów środków spożywczych z importu w zakresie cech organoleptycznych i fizykochemicznych w stosunku do obowiązujących przepisów i deklaracji producentów podanych w oznakowaniu wyrobów, pobrano do badań laboratoryjnych 12 partii produktów wartości łącznej 808 zł, w tym: 7 partii wartości 488 zł w sklepach sieci handlowych, 4 partie wartości 280 zł w sklepach specjalistycznych, 1 partię wartości 40 zł w pozostałym sklepie. Kontrolą objęto: 1 partię wyrobu cukierniczego wartości 63 zł pochodzącą z kraju trzeciego (spoza 1 partię soku wartości 63 zł pochodzącą z kraju trzeciego (spoza 1 partię produktu mlecznego wartości 74 zł, 3 partie żywności funkcjonalnej wartości 151 zł, w tym 1 partię z kraju trzeciego (spoza 6 partii innych produktów wartości 457 zł, w tym 1 partię z kraju trzeciego (spoza UE). W wyniku przeprowadzonych badań zakwestionowano 4 partie (w tym 2 partie z krajów trzecich) wartości łącznej 262 zł (co stanowiło 33 % partii badanych laboratoryjnie), tj.: 1 partię wartości 63 zł w sklepie sieci handlowej pochodzącą z kraju trzeciego (spoza 3 partie (w tym 1 partię pochodzącą z kraju trzeciego) wartości 199 zł w sklepach specjalistycznych. Wśród zakwestionowanych wyrobów były: 1 partia wyrobu cukierniczego wartości 63 zł (rachatłukum o smakach różanym i cytrynowym Gul Lim a 250 g, wyprodukowane w Turcji), 1 partia produktu mlecznego wartości 74 zł (bałkański ser sałatkowy a 200 g, wyprodukowany w Grecji), 2
1 partia innego produktu wartości 95 zł (dżem figowy a 200 g wyprodukowany w Grecji), 1 partia żywności funkcjonalnej wartości 30 zł (bakłażany w sosie typu adżyka a 530 g, wyprodukowane na Ukrainie). Powyższe produkty zostały zakwestionowano z uwagi na: niższą / wyższą zawartość cukrów dla rachatłukum o smakach różanym i cytrynowym na opakowaniu producent zadeklarował 85,8 g cukrów w 100g produktu, a stwierdzono 69,6 g przy niepewności wyniku ± 13,6 g, dla dżemu figowego na opakowaniu producent zadeklarował 30 g cukrów w 100g produktu, a stwierdzono 45 g przy niepewności wyniku ± 9 g, niższą / wyższą zawartość tłuszczu dla bałkańskiego sera sałatkowego na opakowaniu producent zadeklarował 24 g tłuszczu w 100g produktu, a stwierdzono 17,5 g przy niepewności wyniku ± 1,2 g, dla bakłażanów w sosie typu adżyka na opakowaniu producent zadeklarował 5,0 g tłuszczu w 100g produktu, a stwierdzono 9,4 g przy niepewności wyniku ± 0,6 g, wyższą zawartość soli dla bałkańskiego sera sałatkowego na opakowaniu producent zadeklarował 2 g soli w 100g produktu, a stwierdzono 3,67 g przy niepewności wyniku ± 0,44 g, dla bakłażanów w sosie typu adżyka na opakowaniu producent zadeklarował 1,25 g soli w 100g produktu, a stwierdzono 1,70 g przy niepewności wyniku ± 0,20 g, wyższą zawartość wody dla bałkańskiego sera sałatkowego na opakowaniu producent zadeklarował wilgotność < 58 %, a stwierdzono 64,5 % przy niepewności wyniku ± 1,9 %, niższą zawartość ekstraktu ogólnego dla dżemu figowego ekstrakt ogólny, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej dżemów, konfitur, galaretek, marmolad, powideł śliwkowych oraz słodzonego przecieru z kasztanów jadalnych (Dz. U. Nr 143,poz. 1398), winien wynosić nie mniej niż 60 %, a stwierdzono 49,7% przy niepewności wyniku ± 0,8 %. RZECZYWISTA ILOŚĆ PRODUKTU W zakresie zgodności masy netto z deklarowaną przez producentów w oznakowaniu produktu oceniono 28 opakowań produktów badanych laboratoryjnie wartości 270 zł, pochodzących z 12 partii wartości łącznej 808 zł. Niedoborów masy netto w stosunku do deklarowanej na opakowaniach jednostkowych nie stwierdzono. 3
PRAWIDŁOWOŚĆ OZNAKOWANIA Prawidłowość oznakowania sprawdzono we wszystkich kontrolowanych placówkach, obejmując kontrolą 65 partii produktów wartości 4.505 zł, w tym 21 partii z krajów trzecich (spoza UE). Kontrolą objęto: 6 partii wyrobów cukierniczych wartości 279 zł, w tym 1 partię z kraju trzeciego (spoza 5 partii soków wartości 349 zł, w tym 2 partie z krajów trzecich (spoza 7 partii kaw wartości 742 zł, 7 partii herbat wartości 263 zł, w tym 4 partie z krajów trzecich (spoza 3 partie produktów mlecznych wartości 446 zł, 3 partie olejów roślinnych wartości 433 zł, w tym 1 partię z kraju trzeciego (spoza 9 partii żywności funkcjonalnej wartości 365 zł, w tym 4 partie z krajów trzecich (spoza 25 partii innych produktów wartości 1628 zł, w tym 9 partii z krajów trzecich (spoza UE). W wyniku dokonanej oceny zakwestionowano 10 partii (w tym 2 partie z krajów trzecich) łącznej wartości 643 zł (co stanowiło 15,4 % partii badanych), tj.: 4 partie (w tym 2 partie pochodzące z krajów trzecich) wartości 303 zł w sklepach specjalistycznych, 6 partii wartości 340 zł w innych sklepach. Wśród zakwestionowanych wyrobów były: 3 partie kaw wartości 230 zł: kawa Lavazza Qualita ORO a 250 g wyprodukowana we Włoszech, kawa Dallmayr Espresso d Oro a 1000 g wyprodukowana w Niemczech, kawa NESCAFE typ Latte Macchiato a 250 g wyprodukowana w Niemczech, 5 partii herbat wartości 237 zł, w tym 2 partie z krajów trzecich (spoza UE). herbata Knightsbridge Gold Tea Bags a 250 g wyprodukowana w Wielkiej Brytanii, herbata Red Label Tea Bags a 500 g wyprodukowana w Wielkiej Brytanii, herbata PG tips a 464 g wyprodukowana w Wielkiej Brytanii, herbata zielona prasowana w kostkach a 125 g wyprodukowana w Chinach, herbata czerwona prasowana w kostkach a 125 g wyprodukowana w Chinach, 1 partia żywności funkcjonalnej wartości 81 zł banana ketchup a 125 g wyprodukowany w Grecji, 1 partia innego produktu wartości 95 zł dżem figowy a 200 g, wyprodukowany w Grecji, Wyroby te zakwestionowano z uwagi na: 4
brak oznaczeń w języku polskim (kawy Lavazza Qualita ORO a 250 g, Dallmayr Espresso d Oro a 1000 g, NESCAFE typ Latte Macchiato a 250 g oraz herbaty Knightsbridge Gold Tea Bags a 250 g, Red Label Tea Bags a 500 g, PG tips a 464 g), podanie w niewłaściwej kolejności cyfrowych dat określających daty minimalnej trwałości ( rok, miesiąc dzień zamiast dzień, miesiąc, rok dla herbaty zielonej prasowanej w kostkach a 125 g, herbaty czerwonej prasowanej w kostkach a 125 g, banana ketchup a 125 g oraz miesiąc, dzień, rok zamiast dzień, miesiąc, rok dla dżemu figowego a 200 g); podanie tylko nazwy handlowej, która nie pozwalała na poznanie prawdziwego charakteru środka spożywczego (banana ketchup a 125 g), niewłaściwy sposób wyrażania i prezentacji informacji o wartości odżywczej dla banana ketchup a 125 g w tabeli wartości odżywczej jako jeden z elementów wskazano tłuszcze nasycone, a nie kwasy tłuszczowe nasycone, dla dżemu figowego a 200 g w tabeli wartości odżywczej podano ilości białka i tłuszczu 0g w 100g produktu, a badania wykazały odpowiednio 0,61 g tłuszczu i 0,88g białka, tym samym podana wartość 0 była niezgodna z zasadami zaokrąglania w odniesieniu do informacji o składnikach odżywczych. Podane w składach produktów substancje dodatkowe stosowane były zgodnie z obowiązującymi przepisami, a zadeklarowane na opakowaniach produktów z grupy żywności funkcjonalnej oświadczenia żywieniowe spełniały warunki ich stosowania. PRZESTRZEGANIE TERMINÓW PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA, DAT MINIMALNEJ TRWAŁOŚCI ORAZ WARUNKÓW PRZECHOWYWANIA Przestrzeganie terminów przydatności do spożycia oraz dat minimalnej trwałości towarów sprawdzono we wszystkich placówkach. Zbadano 65 partii produktów z importu wartości łącznej 4.505 zł. Nie stwierdzono w sprzedaży produktów po upływie dat ważności. We wszystkich kontrolowanych placówkach sprawdzono warunki i sposób przechowywania produktów z uwzględnieniem deklaracji producentów oraz przepisów. Ogółem badaniu w tym zakresie poddano 65 partii produktów wartości 4.505 zł i nie stwierdzono nieprawidłowości. IDENTYFIKACJA DOSTAWCÓW Wszyscy kontrolowani przedsiębiorcy posiadali dowody dostaw, na podstawie których można było dokonać identyfikacji przedsiębiorców dostarczających oceniane środki spożywcze do kontrolowanych placówek. Nie stwierdzono naruszenia przepisów rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 kwietnia 2004r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu znakowania niektórych grup i rodzajów artykułów rolno spożywczych kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej (Dz. U. Nr 83, poz.772). IDENTYFIKACJA KONTROLOWANYCH PRZEDSIĘBIORCÓW 5
We wszystkich placówkach objętych kontrolą dokonano identyfikacji kontrolowanego przedsiębiorcy w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub Krajowego Rejestru Sądowego. Przedsiębiorcy posiadali książki kontroli. Placówki zostały zarejestrowane i zatwierdzone przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego oraz prowadziły działalność zgodnie z decyzjami wydanymi przez organ sanitarny. WYKORZYSTANIE USTALEŃ KONTROLI w 4 przypadkach wobec przedsiębiorców zostaną wszczęte postępowania administracyjne w sprawie wymierzenia kar pieniężnych wynikających z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2016r., poz. 1604 ze zm.), w 3 przypadkach wobec przedsiębiorców zostały wszczęte postępowanie w sprawie zobowiązania do uiszczenia kwot stanowiących równowartość kosztów przeprowadzonych badań produktów (art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej) w 3 przypadkach przedsiębiorcy wycofali z obrotu 8 partii produktów wartości 396 zł. Ponadto przesłano: 8 wystąpień pokontrolnych do dystrybutorów, importerów lub dostawców kwestionowanych wyrobów, 1 informację do Inspekcji Sanitarnej w Łodzi. 6