WARMIŃSKO-MAZURSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ

WARMIŃSKO-MAZURSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ INFORMACJA z działalności Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Olsztynie w 2016 roku Olsztyn - marzec- 2017 rok

2 Spis treści I. WPROWADZENIE... 3 II. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA... 6 III. OCHRONA INTERESÓW I PRAW KONSUMENTÓW... 13 IV. PODSUMOWANIE... 17

3 I. WPROWADZENIE Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r., poz. 1059 ze zm.) do zadań Inspekcji należy: kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów odrębnych w zakresie produkcji, handlu i usług; kontrola spełniania przez wyroby przeznaczone dla konsumentów zasadniczych, szczegółowych lub innych wymagań w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności, z wyłączeniem wyrobów podlegających kontroli innych właściwych organów; kontrola spełniania przez wyroby przeznaczone dla konsumentów wymagań lub kontrola w zakresie stwarzania przez wyroby zagrożenia w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz.U. poz. 542), z wyłączeniem wyrobów podlegających kontroli innych właściwych organów; kontrola produktów w rozumieniu ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz.U. z 2015 r. poz. 322 oraz z 2016 r. poz. 542) w zakresie spełniania ogólnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa; kontrola substancji chemicznych, ich mieszanin, wyrobów i detergentów przeznaczonych dla konsumentów, w zakresie określonym w przepisach o substancjach chemicznych i ich mieszaninach; kontrola produktów wykorzystujących energię wprowadzonych do obrotu lub oddanych do użytku, o których mowa w aktach delegowanych określonych w wykazie ogłaszanym na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 14 września 2012 r. o informowaniu o zużyciu energii przez produkty wykorzystujące energię oraz o kontroli realizacji programu znakowania urządzeń biurowych (Dz.U. poz. 1203, z 2015 r. poz. 1069 oraz z 2016 r. poz. 266 i 542) z wyłączeniem produktów wykorzystujących energię, o których mowa w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 1062/2010 z dnia 28 września 2010 r. uzupełniającym dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/30/UE w odniesieniu do etykiet efektywności energetycznej dla telewizorów (Dz. Urz. UE L 314 z 30.11.2010, str. 64) ; kontrola pojazdów, przedmiotów wyposażenia lub części przeznaczonych dla konsumentów w zakresie uzyskania przez producenta potwierdzenia spełnienia wymagań technicznych, o których mowa w art. 70c ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.); kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu, w tym w zakresie oznakowania i zafałszowań, oraz kontrola usług; z wyjątkiem kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych u producentów

4 oraz kontroli jakości zdrowotnej środków spożywczych określonych w przepisach odrębnych kontrola przestrzegania przez dystrybutorów przepisów art. 37 i art. 39 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. poz. 1688) ; kontrola przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurtowych przepisów art. 8, art. 9, art. 10 ust. 1, art. 11, art. 31 ust. 3, art. 48-50, art. 53 oraz art. 54 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U. z 2015 r. poz. 687 i 1688) ; przeprowadzanie kontroli, o której mowa w art. 168a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2016 r. poz. 672) ; kontrola znakowania wprowadzonych do obrotu produktów GMO w rozumieniu ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach i organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz.U. z 2015 r. poz. 806), przeznaczonych dla konsumentów, w tym pobieranie próbek i badanie próbek tych produktów w celu identyfikacji w tych produktach organizmów genetycznie zmodyfikowanych; kontrola znakowania genetycznie zmodyfikowanej żywności w zakresie wymagań określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (Dz. Urz. UE L 268 z 18.10.2003, str. 1; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 32, str. 432) oraz rozporządzeniu (WE) nr 1830/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. dotyczącym możliwości śledzenia i etykietowania organizmów zmodyfikowanych genetycznie oraz możliwości śledzenia żywności i produktów paszowych wyprodukowanych z organizmów zmodyfikowanych genetycznie i zmieniającym dyrektywę 2001/18/WE (Dz. Urz. UE L 268 z 18.10.2003, str. 24, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 32, str. 455), w obrocie detalicznym, w tym pobieranie i badanie próbek żywności w celu identyfikacji w niej organizmów genetycznie zmodyfikowanych; kontrola przestrzegania przez sprzedawców detalicznych i sprzedawców hurtowych przepisów art. 4 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 98/2013 z dnia 15 stycznia 2013 r. w sprawie wprowadzania do obrotu i używania prekursorów materiałów wybuchowych (Dz. Urz. UE L 39 z 09.02.2013, str. 1) ; prowadzenie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich w zakresie niezastrzeżonym odrębnymi przepisami dla innych organów; organizowanie i prowadzenie stałych sądów polubownych w zakresie niezastrzeżonym odrębnymi przepisami dla innych organów; prowadzenie poradnictwa konsumenckiego.

5 Działalność kontrolna Inspektoratu prowadzona była na podstawie kwartalnych planów kontroli sporządzanych przez Wojewódzkiego Inspektora na podstawie Planu Kontroli Inspekcji Handlowej na 2016 rok", opracowanego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Prowadzono również działania kontrolne na podstawie wniosków innych organów, informacji o nieprawidłowościach zgłaszanych przez konsumentów oraz z własnej inicjatywy. Kontrole prowadzone były przez pracowników Inspektoratu w Olsztynie, Delegatur Wojewódzkiego Inspektoratu w Elblągu i w Ełku. Na dzień 31 grudnia 2016 r. Inspektorat zatrudniał 54 osoby.

II. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA 6 W 2016 roku przeprowadzono ogółem 1014 kontroli u przedsiębiorców prowadzących działalność handlową, usługową i produkcyjną. Skontrolowano: - 866 placówek handlu detalicznego - 35 placówek gastronomicznych - 60 zakładów usługowych - 47 hurtowni - 6 innych placówek. - - 5,9% 4,6% 3,5% 0,6% - 6 innych placówek. 85,4% detal usługi hurtownie gastronomia inne W wyniku przeprowadzonych kontroli ujawniono różnego rodzaju nieprawidłowości, które dały podstawę do: skierowania 14 zawiadomień do organów ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa skierowania 9 wniosków do sądów o ukaranie ukarania grzywnami w drodze mandatów karnych 210 osób, wartość grzywien wyniosła 35750 zł wydania 91 decyzji administracyjnych (w tym wymierzających kary pieniężne). W trakcie kontroli zrealizowanoo niżej wymienione tematy kontroli wynikające z Planu Kontroli Inspekcji Handlowej na 2016 rok" ". KONTROLE W ZAKRESIE DYREKTYW NOWEGO PODEJŚCIA 1. Kontrola zabawek 2. Kontrola środków ochrony indywidualnej 3. Kontrola sprzętu elektrycznego 4. Kontrola maszyn 5. Kontrola etykiet energetycznych

7 KONTROLE W ZAKRESIE OGÓLNEGO BEZPIECZEŃSTWA PRODUKTÓW 1. Kontrola drabin i stołków 2. Kontrola zimowego sprzętu sportowego 3. Kontrola wyrobów konfekcyjnych dla dzieci 4. Kontrola mebli ogrodowych 5. Kontrola wyposażenia samochodowego KONTROLE W ZAKRESIE INNYCH ARTYKUŁÓW NIEŻYWNOŚCIOWYCH I USŁUG 1. Kontrola produktów włókienniczych 2. Kontrola prawidłowości oznakowania opakowań jednostkowych produktów biobójczych i wyrobów poddanych działaniu produktów biobójczych w sprzedaży hurtowej i detalicznej 3. Kontrola legalności działania przedsiębiorców prowadzących sprzedaż produktów i usług przez Internet 4. Kontrola prawidłowości przekazywania przez przedsiębiorców informacji o cenach towarów i usług 5. Kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców świadczących usługi w zakresie sal zabaw 6. Kontrola wyrobów pod względem zawartości niektórych substancji chemicznych 7. Kontrola legalności i rzetelności przedsiębiorców świadczących usługi hotelarskie 7. Kontrola prawidłowości oznakowania detergentów 8. Kontrola prawidłowości oznakowania i obrotu kosmetykami 9. Kontrola prawidłowości wprowadzenia do obrotu pojazdów, wyposażenia lub części przeznaczonych dla konsumentów (homologacja) 10. Kontrola prawidłowości etykietowania opon pod kątem efektywności paliwowej i innych zasadniczych parametrów 11. Kontrola prawidłowości oznakowania substancji i mieszanin niebezpiecznych 12. Kontrola jakości paliw. Ponadto prowadzono kontrole własne i interwencyjne. W ramach kontroli własnych sprawdzano prawidłowość sprzedaży produktów nieżywnościowych i świadczenia usług, legalność działalności gospodarczej podmiotów prowadzących obrót paliwami w zakresie posiadania koncesji, funkcjonowanie sklepów przemysłowych w zakresie prawidłowości informowania o cenach towarów i usług, prawidłowość świadczenia usług hotelarskich

8 w zakresie stosowania nazw i kategorii obiektów hotelarskich oraz wpisu do ewidencji prowadzonej przez właściwy organ gminy KONTROLE W ZAKRESIE ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH 1. Kontrola jakości handlowej nierafinowanych olejów roślinnych i oliwy z oliwek 2. Kontrola jakości handlowej wyrobów cukierniczych, w tym wyrobów czekoladowych, kakaowych, z zawartością alkoholu oraz w opakowaniach świątecznych 3. Kontrola mięsa i produktów mięsnych pod kątem ujawniania zafałszowania produktami tańszymi 4. Kontrola jakości i prawidłowości oznakowania produktów rolnictwa ekologicznego głównie z państw UE i państw trzecich 5. Kontrola prawidłowości funkcjonowania handlu i gastronomii w szkołach i na wyższych uczelniach, w klubach studenckich, internatach, akademikach 6. Kontrola produktów mlecznych w kierunku ujawniania zafałszowań tłuszczem niemlecznym, zamiany gatunku mleka pochodzącego od innych zwierząt niż deklarowane w oznakowaniu oraz nieuzasadnionego stosowania substancji dodatkowych 7. Kontrola prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi, w tym jakość handlowa napojów spirytusowych, głównie wódek i spirytusu 8. Kontrola jakości handlowej wyrobów winiarskich, a także napojów zadeklarowanych jako napoje alkoholowe na bazie piwa, których wygląd i oznaczenia wskazują, że są to wyroby winiarskie 9. Kontrola jakości handlowej suplementów diety w zakresie oznakowania, w tym zgodności składu faktycznego ze składem zadeklarowanym na opakowaniu 10. Kontrola jakości i prawidłowości oznakowania świeżych owoców i warzyw oferowanych w sieciach handlowych 11. Kontrola jakości handlowej wód oraz napojów bezalkoholowych, w tym także napojów energetyzujących 12. Kontrola jakości i oznakowania usług gastronomicznych oferujących potrawy typu fast food 13. Kontrola przestrzegania przepisów o uwidacznianiu cen oraz aktualności dat ważności środków spożywczych w sklepach i placówkach gastronomicznych na dworcach i stacjach kolejowych, dworcach autobusowych, lotniskach oraz stacjach paliw i przy głównych szlakach komunikacyjnych

9 14. Kontrola oznakowania produktów dobrowolnymi informacjami typu: wiejski, domowy, tradycyjny, naturalny, babuni, bezlaktozowy, bezglutenowy, bez konserwantów, bez barwników, bez GMO 15. Kontrola jakości handlowej produktów posiadających oznaczenia ChNP, ChOG i GTS 16. Kontrola jakości i prawidłowości oznakowania ryb i przetworów rybnych w tym mrożonych produktów w glazurze z uwzględnieniem badań w kierunku zgodności gatunku z deklarowanym 17. Kontrola jakości handlowej przypraw, w tym ziół. Ponadto prowadzono kontrole własne i interwencyjne. W ramach kontroli własnych sprawdzano : funkcjonowanie sklepów spożywczych i zakładów gastronomicznych w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz rzetelności obsługi konsumentów. KONTROLE W ZAKRESIE DYREKTYW NOWEGO PODEJŚCIA Przeprowadzono 75 kontroli, w toku których sprawdzono 334 wyroby znajdujące się w obrocie handlowym, w tym zabawki, sprzęt elektryczny (m. in. agd, oprawy oświetleniowe, w tym choinkowe, przedłużacze), maszyny (m. in. elektronarzędzia), sprzęt ochrony osobistej (rękawice, kaski, ochraniacze). Uwagi wniesiono w wyniku 43 kontroli do 118 wyrobów. Nieprawidłowości dotyczyły: niespełnienia wymagań o charakterze konstrukcyjnym 19 oraz w zakresie oznakowania, instrukcji, ostrzeżeń 102 braku lub nieprawidłowego oznakowania znakiem CE 5 braku lub nieprawidłowej deklaracji zgodności 20 innych nieprawidłowości wynikających z rozporządzeń implementujących dyrektywy nowego podejścia 4. W poszczególnych rodzajach wyrobów m. in. stwierdzono: - w zabawkach niedostateczną wytrzymałość na obciążenia (oddzielanie się elementów mieszczących się w cylinderku do badania małych części), nieuzasadnione ostrzeżenia dotyczące ograniczenia wiekowego, brak wymaganych informacji - w sprzęcie elektrycznym nieosłonięte elementy będące pod napięciem (dotyczy latarek akumulatorowych podczas ładowania), lampki dziecięce zasilane napięciem 230 V (dopuszczalne jest maksymalnie 24 V), brak wymaganych informacji, w tym polskojęzycznych instrukcji użytkowania - w maszynach brak lub niepełne deklaracje zgodności, brak wymaganych informacji w oznakowaniu wyrobów, brak polskojęzycznych instrukcji użytkowania

10 - w sprzęcie ochrony osobistej brak wymaganych informacji, brak lub nieprawidłowo sporządzone deklaracje zgodności. Wydano 5 decyzji zakazujących dalszego udostępniania wyrobu, do organów ścigania skierowano 12 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 45 ustawy o systemie oceny zgodności, do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów skierowano 17 wniosków o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie wyrobu niespełniającego wymagań. KONTROLE W ZAKRESIE OGÓLNEGO BEZPIECZEŃSTWA PRODUKTÓW Przeprowadzono 35 kontroli, w toku których sprawdzono bezpieczeństwo 171 wyrobów oferowanych na rynku. Kontrole dotyczyły wyrobów konfekcyjnych dla dzieci, drabin i stołków, zimowego sprzętu sportowego, mebli ogrodowych oraz wyposażenia samochodowego. W wyniku 19 kontroli wniesiono różnego rodzaju uwagi do 52 wyrobów, w tym: konfekcja dla dzieci 24 partie (zastosowano sznurki ściągające zagrażające bezpieczeństwu użytkownika) zimowy sprzęt sportowy 11 partii (brak w oznakowaniu produktów lub w instrukcjach użytkowania istotnych informacji dla konsumenta) meble ogrodowe 7 partii (2 partie zakwestionowano z uwagi na występujące zadziory lub brak zaślepek otworów, 6 z uwagi na brak wymaganych informacji) wyposażenie samochodowe 9 partii (nieprawidłowe oznakowanie wyrobów, w tym m. in. brak informacji o nominalnej sile ręcznej, o nieprzeciążaniu pasów mocujących, przy lince holowniczej brak opisu techniki holowania) drabiny 1 partia (do wyrobu nie dołączono wymaganych informacji). W związku z ustaleniami kontroli 5 spraw skierowano do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, w pozostałych sprawach podmioty podejmowały działania naprawcze. KONTROLE W ZAKRESIE INNYCH PRODUKTÓW NIEŻYWNOŚCIOWYCH I USŁUG Sprawdzeniem prawidłowości wprowadzenia do obrotu objęto m. in. wyroby włókiennicze, środki biobójcze, detergenty, wyroby chemii gospodarczej, kosmetyki, akumulatory i baterie, opony, części samochodowe podlegające homologacji, mieszaniny niebezpieczne, w tym zimowe płyny i koncentraty do spryskiwaczy samochodowych, wyroby pod względem zawartości substancji chemicznych. W zakresie usług m. in. kontrolowano legalność i rzetelność przedsiębiorców świadczących usługi hotelarskie. Nieprawidłowości stwierdzono m. in. w zakresie składu surowcowego wyrobów włókienniczych. Na zbadanych 14 wyrobów w 6 faktyczny skład surowcowy różnił się od

11 deklarowanego. Ponadto wniesiono uwagi do prawidłowości oznakowania 197 wyrobów włókienniczych spośród 574 sprawdzonych, kwestionowanego głównie z uwagi na stosowanie wyłącznie obcojęzycznych nazw włókien tekstylnych. W zakresie prawidłowości wprowadzenia części samochodowych podlegających homologacji uwagi wniesiono do 8 produktów na 22 sprawdzone. Dotyczyły braku wymaganego świadectwa homologacji (3) i niewłaściwego oznakowania (6). We współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego przeprowadzono kontrole przedsiębiorców, którzy świadczyli usługi hotelarskie. W wyniku 42 kontroli stwierdzono 37 przypadków stosowania zastrzeżonych nazw obiektów hotelarskich bez decyzji. W ramach systemu monitorowania i kontrolowania jakości paliw przeprowadzono 77 kontroli jakości paliw ciekłych i skroplonego gazu (LPG). Nieprawidłowości stwierdzono w 2 stacjach paliw w odniesieniu do 5 próbek paliw ciekłych: 4 partii oleju napędowego i 1 partii benzyny bezołowiowej 98. Olej kwestionowano z uwagi na niewłaściwą odporność na utlenianie, benzynę z uwagi na niższą od wymaganej liczbę oktanową (RON). W związku z niewłaściwą jakością paliw do prokuratury skierowano zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z art. 31 ust. 1 ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. KONTROLE W ZAKRESIE ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH Przeprowadzono 533 kontrole, w tym 35 kontroli w placówkach gastronomicznych, szczególny nacisk kładąc na kontrolę jakości handlowej środków spożywczych, w tym oznakowania oferowanych produktów oraz ujawniania zafałszowań. Kontrolowano również materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością oraz wyroby tytoniowe. Kontrolą objęto zarówno artykuły rolno-spożywcze najczęściej kupowane, stanowiące podstawę zaopatrzenia gospodarstw domowych takie jak: produkty mleczne, mięso i przetwory mięsne, ryby i przetwory rybne, wody, napoje bezalkoholowe, owoce i warzywa, przyprawy jak również wyroby alkoholowe, cukiernicze, nierafinowane oleje roślinne i oliwę z oliwek oraz produkty posiadające chronione oznaczenia ChOG, ChNP, GTS, produkty rolnictwa ekologicznego i suplementy diety. Przeprowadzono również kontrole jakości i prawidłowości oznakowania produktów dobrowolnymi informacjami typu: wiejski, domowy, tradycyjny, naturalny, babuni, bezlaktozowy, bezglutenowy, bez konserwantów, bez barwników, bez GMO. Prowadzono także kontrole funkcjonowania gastronomii w szkołach i na wyższych uczelniach oraz kontrole placówek gastronomicznych oferujących potrawy typu fast-food. Ogółem zbadano 4326 partii produktów, zakwestionowano 1095 partii. Produkty kwestionowano z uwagi na przekroczone daty ważności, niewłaściwe oznakowanie lub niewłaściwą jakość.

12 W wyniku badań laboratoryjnych zakwestionowano jakość: 5 partii ryb i przetworów rybnych (niższa masa ryby, wyższa zawartość glazury, podmiana gatunkowa ryby, wady organoleptyczne) 3 partii produktów mlecznych (obecność niedeklarowanego DNA pochodzącego od owcy, obecność niedeklarowanego DNA pochodzącego od kozy, niższa gęstość mleka) 1 partii wyrobów cukierniczych (wyższa zawartość ekwiwalentów tłuszczu kakaowego w kuwerturze) 5 partii wyrobów kulinarnych oferowanych w placówkach gastronomicznych (niezgodny skład surowcowy w stosunku do deklaracji, tj. zafałszowanie kebaba baraniego mięsem wołowodrobiowym, kebaba wołowego drobiem, kebaba wołowego mięsem wieprzowo-drobiowym, wołowiny z grzybami mun wieprzowiną, a rybę solę zastąpiono limandą żółtopłetwą) 2 partii tłuszczów smażalniczych (wyższa zawartość związków polarnych) oraz masę netto 1 partii przypraw. Ponadto na miejscu w kontrolowanej placówce zakwestionowano 1 partię wyrobu kulinarnego (podmiana asortymentowa tj. zastąpienie mintaja pangą). W wyniku kontroli placówek prowadzących sprzedaż produktów żywnościowych i wyrobów gastronomicznych nałożono 165 mandatów wartości 26,9 tys. zł, skierowano do sądów 2 wnioski o ukaranie. Za nieprawidłowości w uwidacznianiu cen w wyniku 6 decyzji nałożono kary pieniężne w wysokości 1,2 tys. zł. W związku z kwestionowaniem jakości produktów spożywczych w wyniku 17 decyzji nałożono kary pieniężne w wysokości 16,4 tys. zł, wydano 15 decyzji, w których zobowiązano kontrolowanych do uiszczenia kwoty 19,5 tys. zł, stanowiącej równowartość kosztów badań laboratoryjnych zakwestionowanych produktów.

13 III. OCHRONA INTERESÓW I PRAW KONSUMENTÓW PRZYJMOWA NIE I ZAŁATWIANIE INFORMACJI O NIEPRAWIDŁOWOŚCIACH ORAZ WNIOSKÓW O MEDIACJE W 2016 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Olsztynie wpłynęło 577 informacji o nieprawidłowościach i wniosków o mediację. W siedzibie Inspektoratu w Olsztynie przyjęto 358 informacji oraz wniosków i odpowiednio w Delegaturach: Elbląg - 165; Ełk 54. W omawianym okresie sprawozdawczym zlecono do załatwienia we własnym zakresie 543 informacje i wnioski, w tym 20 z poprzedniego okresu sprawozdawczego, załatwiono 528 informacji i wniosków, zaś 15 pozostało do załatwienia w następnym okresie. Spośród 543 wniosków i informacji najwięcej dotyczyło artykułów przemysłowych - 454 (83,61 %), następnie artykułów spożywczych 51 (9,39%) i usług- 38 (7%). 7,0% 9,4% 83,6% art. przem. usługi art. spoż. Konsumenci najczęściej kwestionowali obuwie - 345 wniosków i informacji, odzież - 33, sprzęt AGD i RTV - 17, meble - 14, mięso i przetwory mięsne - 8, wyroby i przetwory mleczne - 6, usługi remontowo budowlane -7 i usługi gastronomiczne - 6. Ponadto złożone wnioski dotyczyły: przetworów owocowo- warzywnych i napoi, wyrobów alkoholowych, usług motoryzacyjnych, usług fryzjerskich i kosmetycznych, itd. W złożonych wnioskach o mediacje konsumenci najczęściej podnosili złą jakość towarów, a zwłaszcza obuwia, stanowiącą podstawę do zgłoszenia reklamacji. Przyczyną sporów cywilnoprawnych było również dokonywanie przez sprzedawców wielokrotnych napraw, podczas gdy konsumenci żądali

14 wydania nowego towaru. Przyczyną sporów bywa także brak porozumienia konsumentów i sprzedawców co do terminu ostatecznego załatwienia reklamacji, co w efekcie skutkowało długotrwałym oczekiwaniem na naprawę lub wymianę towaru. Innymi przyczynami,,skarg konsumenckich'' było niewłaściwe pod względem jakościowym wykonanie usług, nieterminowość i niezgodność wykonania z zamówionym zakresem. Źródłem sporów był też brak potwierdzenia postanowień umowy w formie pisemnej. Z ogólnej ilości informacji i wniosków załatwionych we własnym zakresie pozytywnie zakończono 239 (45,27 %) sprawy. Negatywne rozstrzygnięcia nastąpiły w 250 (47,35 %) sprawach, głównie z powodu niemożności zawarcia ugody między stronami lub bezzasadności zarzutów konsumentów. Razem przeprowadzono 421 mediacji, z których 211 (50,12 %) zakończyło się pozytywnie dla konsumentów. Na 68 spraw załatwionych w formie kontroli stawiane zarzuty potwierdzono w 22 (32,35 %) przypadkach i częściowo w 6 (8,82%) przypadkach. Sprawy załatwiane były z reguły bez zbędnej zwłoki w terminie 1 miesiąca. W porównaniu do ubiegłego roku konsumenci złożyli o 178 mniej wniosków i informacji. DZIAŁALNOŚĆ STAŁEGO POLUBOWNEGO SĄDU KONSUMENCKIEGO W OLSZTYNIE W 2016 ROKU W 2016 roku do Stałego Polubownego Sądu Konsumenckiego (SPSK) w Olsztynie wpłynęło ogółem 77 wniosków o rozstrzygnięcie sporu pomiędzy konsumentami a przedsiębiorcami, dotyczących następujących towarów i usług: sprzęt RTV AGD..3 ( 3,9 %) sprzęt elektroniczny......3 ( 3,9 %) odzież....1 ( 1,3 %) obuwie 40 ( 51,9 %) meble.7 ( 9,1 %) inne.....15 ( 19,5 %) usługi rem.bud.4 ( 5,2 %) usługi inne.....2 ( 2,6 %) energia elektryczna...2 ( 2,6 %) Łączna wartość zgłoszonych roszczeń wyniosła 108 080,00 zł.

15 2,60% 5,20% 2,60% 3,90% 3,90% 1,30% Sprzęt elektroniczny Odzież 19,50% 9,10% 51,90% Obuwie Meble Inne Usługi rem bud Usługi inne Energia elektryczna sprzęt RTV i AGD W porównaniu do roku 2015 liczba przyjętych wniosków jest mniejsza o 10 (rok 2015 87, rok 2016 77), a ogólna wartość przedmiotów sporu wzrosła o 19604,00 zł. Niezmiennie od wielu lat najwięcej zgłoszonych wniosków dotyczyło sporów w zakresie jakości obuwia (51,9%). Konsumenci dochodzili swoich roszczeń z tytułu niezgodności towaru (usługi) z umową w 75 przypadkach, a z tytułu gwarancji jedynie w 2. W 54 zgłoszonych sprawach przedsiębiorcy nie wyrazili zgody na rozstrzygnięcie sporu przez SPSK w Olsztynie, ani też nie podjęli działań zmierzających do załagodzenia sporu w postępowaniu wstępnym. Stanowi to 70 % ogółu załatwionych w 2016 r. spraw. W porównaniu do roku 2015 wskaźnik ten zwiększył się o 12 %. W okresie sprawozdawczym Sąd rozpatrzył 20 spraw, wydając: 2 postanowienia o pozostawieniu sprawy bez dalszego biegu -(obuwie, inne przemysłowe) 4 wyroki uznające roszczenia klienta - (obuwie, usługa remontowo-budowlana, meble, inne przemysłowe) 1 ugoda sądowa -( usługi remontowo-budowlane) 13 postanowień o umorzeniu postępowania w związku z zawartymi ugodami w postępowaniu wstępnym. W wyniku podjętych działań przez SPSK w Olsztynie klienci odzyskali łączną kwotę 20376 zł.

16 PORADNICTWO KONSUMENCKIE Jednym z ustawowych zadań wykonywanych przez Inspekcję Handlową jest prowadzenie bezpłatnego poradnictwa konsumenckiego. Edukacja konsumentów realizowana jest poprzez udzielanie porad i instruktaży konsumentom i przedsiębiorcom w formie telefonicznej, pisemnej, za pomocą poczty elektronicznej i bezpośrednio. W roku 2016 r. tut. Inspektorat udzielił łącznie 3969 takich porad, z tego 3450 konsumentom i 519 przedsiębiorcom. Udzielone porady i instruktaże dotyczyły przede wszystkim postępowania reklamacyjnego, praw przysługujących konsumentom i sposobu dochodzenia roszczeń.

17 IV. PODSUMOWANIE Rok 2016 był nadal pełen zmian, które miały wpływ na działania Inspekcji Handlowej. Ciągłe zmiany, głównie w bazie normatywnej oraz nowe interpretacje przepisów prawa przyczyniały się do zmian w podejmowaniu i prowadzeniu kontroli. Inspektorat 2016 roku w celu właściwego wykorzystania wyników kontroli współpracował z: Inspekcją Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych Państwową Inspekcją Sanitarną Urzędami Miar Urzędem Kontroli Skarbowej Urzędem Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego Urzędami Celnymi Urzędem Regulacji Energetyki. Współpracowano również z rzecznikami konsumentów, wymieniając informacje i interpretacje przepisów z zakresu ochrony konsumentów. Ponadto konsultowano możliwości eliminowania nieprawidłowych sposobów załatwiania reklamacji przez przedsiębiorców. Podobną współpracę utrzymywano z Oddziałem Federacji Konsumentów w Olsztynie.