KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA Higiena stomatologiczna Dr n. med. Aleksandra Rutkowska
Plan na dziś Regulamin przedmiotu Komunikacja Interpersonalna Teoria cz. I. Wprowadzenie do tematu komunikacji: podstawy komunikacji, style i bariery w komunikowaniu się Ćwiczenie praca w grupach: w jaki sposób teoria komunikacji może być przydatna w relacji z pacjentem stomatologicznym? Jakie są zadania higienisty w relacji z pacjentem? Teoria cz. II. Komunikacja werbalna i niewerbalna Ćwiczenie- praca w parach, w jaki sposób komunikacja werbalna i niewerbalna może być przydatna w relacji z pacjentem stomatologicznym? Teoria III. Prawa pacjenta Podsumowanie
Teoria cz. I Wprowadzenie do tematu komunikacji Komunikacja to wzajemne przekazywanie informacji pomiędzy jej uczestnikami (nadawca kanał/kod odbiorca) bariery w komunikacji Przekaz informacji może być zakłócony poprzez różnice w wiedzy, postawie, motywacji, emocjach, a także używanie różnego języka komunikacji. Istnieje komunikacja werbalna i niewerbalna, Badania pokazują, że 55% informacji odbieranych jest z mimiki nadawcy, 38% z tonu jego głosu, a zaledwie 7% ze słów używanych do przekazania informacji Komunikat jaki chcemy przekazać musi być zatem spójny werbalnie i niewerbalnie (!) Cechy prawidłowego komunikatu to: jasność (używanie prostego słownictwa) zwięzłość (skracanie wypowiedzi), empatia ( wczuwanie się w rolę rozmówcy, jego nastawienie, oczekiwania, obawy i nadzieje)
4 style komunikacji
STYL AGRESYWNY Osoby o stylu agresywnym, wyrażają swoje potrzeby i opinie bez względu na uczucia i prawa innych. Podnoszą głos, przeklinają, krytykują, obwiniają, grożą, są nieuprzejmi, nie słuchają, przerywają, używają zdań ty zamiast ja. Mowa ciała często odzwierciedla ich mowę, będą próbować cię zdominować, zastraszyć, robić groźne miny, stać zbyt blisko, zaciskać pięści, patrzeć intensywnie. Jak może zachowywać się pacjent, który ma styl agresywny?
STYL PASYWNY Osoby o stylu pasywnym nie dają sobie prawa do wyrażania własnych potrzeb i opinii. Po jakimś czasie poczucie krzywdy i żalu nawarstwia się i osoba wybucha w sposób nieadekwatny do sytuacji (przesadny) Po takim wybuchu osoba ma poczcie winy i wstydzi się swojego zachowania i powraca do poprzedniej, pasywnej fazy. Osoba pasywna zgodzi się na każdy warunek, nie potrafi negocjować, czy wywalczyć czegoś dla siebie, robi mnóstwo rzeczy dla innych nie prosząc o nic w zamian, w konflikcie wycofa się lub spróbuje natychmiast załagodzić sytuację własnym kosztem. Chyba, że akurat miarka się przeleje, wtedy wybucha zupełnie znienacka i pozornie bez powodu, a potem przeprasza bez końca i umiaru. Mowa ciała wyraża poddanie, może być przygarbiona, ze spuszczonym wzrokiem, jej głos jest słaby, przepraszający Jak może zachowywać się pacjent, który ma styl pasywny?
AGRESYWNO PASYWNY Osoby o tym stylu na zewnątrz wydają się ugodowe i łagodne, w rzeczywistości cały czas sabotują i manipulują. Potocznie nazywamy ich dwulicowymi, uśmiechną się do ciebie, jednocześnie kopiąc pod tobą dołek. Nie widzą swojej złości, nie wchodzą nigdy w otwarte konflikty, działają za kulisami, w szarej strefie. Osoby te zwykle są pełne żalu i poczucia bezsilności, ale nie zdają sobie z tego sprawy. Otwarcie mogą mówić i wierzyć, że są bezkonfliktowe i lubią wszystkich ludzi. Będą mamrotać do siebie, kiedy są niezadowolone, obgadywać, uśmiechać się, mimo, że widać ich złość Nie przyznają się do pretensji, tylko powiedzą, że ktoś inny uważa, że takie postępowanie jest nieakceptowalne. Zgodzą się na coś, a potem będą sabotować zadanie. Styl ten powstaje często w środowisku przemocowym lub takim, gdzie osoba była karana za wyrażanie własnej opinii. Ponieważ własne przeżycia i potrzeby nie znikają, musiała wyrazić siebie w sposób niebezpośredni. Jak może zachowywać się pacjent, który ma styl agresywno-pasywny?
Ćwiczenie praca w grupach: w jaki sposób teoria komunikacji może być przydatna w relacji z pacjentem stomatologicznym? Jakie są zadania higienisty w relacji z pacjentem?
Teoria cz. II. Komunikacja niewerbalna gestykulacja => ruchy rąk, dłoni, palców, nóg, stóp, głowy i korpusu ciała > wyraz mimiczny twarzy daje nam bogate możliwości przekazywania zarówno stanów psychicznych, jak i informacji obiektywnych dotyk i kontakt fizyczny od łagodnego głaskania do brutalnego uderzenia > kontakt wzrokowy- jakość i długość spojrzeń > wygląd fizyczny sposób ubierania się, czesania, ozdabiania, malowania dźwięki paralingwistyczne- westchnienia, pomruki, płacz, sapanie, gwizdanie, jęki, śmiech, eee, yyy - WSZELKIE ODGŁOSY KTÓRE NIE TWORZĄ SŁÓW I ICH CZĘŚCI > kanał wokalny intonacja, akcentowanie, barwa głosu, rytm mówienia, szybkość mówienia, wysokość głosu > pozycja ciała m.in. poziom napięcia i rozluźnienia, otwartość i zamknięcie > organizacja środowiska to jak tworzymy otoczenie w którym żyjemy tzn. wystój naszego domu, samochód, dobór przyjaciół
Proksemika- strefy dystansu komunikacyjnego:
Ćwiczenie Jak sądzisz, W jaki sposób komunikacja werbalna i niewerbalna może być przydatna w relacji z pacjentem stomatologicznym?
Teoria III Prawa Pacjenta Podstawowe prawa Pacjenta to: Prawo do ochrony danych osobowych Prawo do intymności Prawo do informacji o stanie zdrowia Prawo do wyrażenia świadomej zgody na leczenie lub odstąpienie od niego Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty: Rozdział 5. Zasady wykonywania zawodu lekarza. Art. 31.1. Lekarz ma obowiązek udzielać pacjentowi lub jego ustawowemu przedstawicielowi przystępnej informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu
Podsumowanie Co zapamiętałeś z dzisiejszych zajęć?