PRAWA PACJENTA. Katarzyna Syroka-Marczewska Warszawa, 2014 r.

Transkrypt

1 1 PRAWA PACJENTA Katarzyna Syroka-Marczewska Warszawa, 2014 r.

2 2 DEFINICJA POJĘCIA PACJENT Osoba zwracającą się o udzielenie świadczeń zdrowotnych lub korzystającą ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych lub osobę wykonującą zawód medyczny art. 3 ust. 1 pkt 4 upp Osoba korzystająca ze świadczeń opieki zdrowotnej niezależnie od tego, czy jest zdrowa, czy chora - (Światowa Organizacja Zdrowia - WHO)

3 3 PRAWA PACJENTA Prawo pacjenta do świadczeń zdrowotnych Prawo pacjenta do informacji Prawo pacjenta do tajemnicy informacji z nim związanych Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta Prawo pacjenta do dokumentacji medycznej

4 4 PRAWA PACJENTA Prawo pacjenta do zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza Prawo pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych Prawo pacjenta do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego Prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej

5 5 PRAWO PACJENTA DO ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej. Pacjent ma prawo, w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń zdrowotnych do procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń, która jest : przejrzysta; obiektywna; oparta na kryteriach medycznych. Pacjent ma prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia

6 6 PRAWO PACJENTA DO INFORMACJI Pacjent ma prawo do informacji o swoim stanie zdrowia. Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat lub jego ustawowy przedstawiciel mają prawo do uzyskania od lekarza: przystępnej informacji o stanie zdrowia; rozpoznaniu; proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych; dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania; wynikach leczenia oraz rokowaniu.

7 7 PRAWO PACJENTA DO TAJEMNICY INFORMACJI Z NIM ZWIĄZANYCH Pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego. Wyjątki: tak stanowią przepisy odrębnych ustaw; zachowanie tajemnicy może stanowić niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy wyraża zgodę na ujawnienie tajemnicy zachodzi potrzeba przekazania niezbędnych informacji o pacjencie związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych innym osobom wykonującym zawód medyczny, uczestniczącym w udzielaniu tych świadczeń

8 8 PRAWO PACJENTA DO WYRAŻENIA ZGODY NA UDZIELENIE ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH Pacjent, w tym małoletni, który ukończył 16 lat, ma prawo do wyrażenia zgody na przeprowadzenie badania lub udzielenie innych świadczeń zdrowotnych przez lekarza. Zgoda musi być udzielona pozytywnie, zaś milczenie pacjenta nie stanowi dostatecznej podstawy do ustalenia rzeczywistej woli pacjenta. Zgoda blankietowa wyrażona a priori, jak również zgoda wyrażona następczo po zabiegu, jest prawnie nieskuteczna Prawo nie nakazuje pacjentowi poddawać się interwencji medycznej, a lekarzowi pokonywać oporu pacjenta albo przez wykonywanie czynności, na które nie wyraził lub którym się sprzeciw, albo przez występowanie do sądu, aby taki sprzeciw pozbawił mocy orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2005 r. (III CK 155/05, OSN 2006, nr 7-8, poz. 137).

9 9 PRAWO PACJENTA DO INTYMNOŚCI I GODNOŚCI Pacjent ma prawo do poszanowania intymności i godności, w szczególności w czasie udzielania mu świadczeń zdrowotnych. Zdaniem doktryny przez intymność należy rozumieć zarówno przeżycia wewnętrzne, jak i fizyczne aspekty funkcjonowania jednostki, których ujawnienie powoduje u przeciętnego człowieka uczucie dyskomfortu lub zażenowania. Godność jest tym dobrem osobistym człowieka, które odzwierciedla wewnętrzne poczucie własnej wartości i ważności, jako indywidualnej osoby ludzkiej. Doznaje naruszenia wówczas, gdy inna osoba daje wyraz gorszej ocenie, co wywołuje usprawiedliwiony stan dyskomfortu psychicznego u adresata - SN z r., IV CK 149/02, LEX nr

10 10 PRAWO PACJENTA DO DOKUMENTACJI MEDYCZNEJ Pacjent ma prawo do dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych. Dokumentacja medyczna jest udostępniana: do wglądu w siedzibie podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych; poprzez sporządzenie jej wyciągów, odpisów lub kopii - podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych może pobierać opłatę; poprzez wydanie oryginału za pokwitowaniem odbioru i z zastrzeżeniem zwrotu po wykorzystaniu, jeżeli uprawniony organ lub podmiot żąda udostępnienia oryginałów tej dokumentacji.

11 11 PRAWO PACJENTA DO ZGŁOSZENIA SPRZECIWU WOBEC OPINII ALBO ORZECZENIA LEKARZA Pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia lekarza, które mają wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa. Mechanizm sprzeciwu nie dotyczy sytuacji, w których odrębne przepisy przewidują postępowanie odwoławcze wobec opinii lub orzeczenia.

12 12 PRAWO PACJENTA DO POSZANOWANIA ŻYCIA PRYWATNEGO I RODZINNEGO Pacjent przebywający w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej ma prawo do: kontaktu osobistego; kontaktu telefonicznego; kontaktu korespondencyjnego ; odmowy kontaktu. Pacjent ma prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej opieki, która nie polega na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w tym także opieki sprawowanej nad pacjentką w warunkach ciąży, porodu i połogu.

13 13 PRAWO PACJENTA DO OPIEKI DUSZPASTERSKIEJ Pacjent przebywający w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej ma prawo do opieki duszpasterskiej.

14 14 PRAWO PACJENTA DO PRZECHOWYWANIA RZECZY WARTOŚCIOWYCH W DEPOZYCIE Pacjent w przebywający w podmiocie leczniczym wykonującym działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej ma prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie.

15 15 RODZAJE ODPOWIEDZIALNOŚCI ZWIĄZANEJ Z NARUSZENIEM PRAW PACJENTA ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZAWODOWA