Grupa PKO Banku Polskiego jako regularny emitent listów zastawnych w Polsce Credit Update Listopad 2017
Grupa PKO Banku Polskiego jest regularnym emitentem listów zastawnych zabezpieczonych wyłącznie wysokiej jakości złotowymi kredytami mieszkaniowymi Najsilniejsza grupa bankowa w Polsce Niekwestionowany lider na rynku kredytów mieszkaniowych Znowelizowane prawo zwiększające poziom bezpieczeństwa listów zastawnych Bank Hipoteczny Specjalistyczny bank hipoteczny regularny emitent listów zastawnych...listy zastawne oparte wyłącznie na złotowych kredytach mieszkaniowych...posiadające rating Moody s na poziomie country ceiling (Aa3) 2
1 Grupa PKO Banku Polskiego 2 PKO Bank Hipoteczny - regularny emitent listów zastawnych 3 Załączniki a) Grupa PKO Banku Polskiego b) Polska gospodarka i sektora bankowy b) Polski rynek mieszkaniowy i rynek kredytów mieszkaniowych c) PKO Bank Hipoteczny jako regularny emitent d) Legislacja w zakresie listów zastawnych zgodna ze standardami europejskimi 3
Grupa PKO Banku Polskiego jest liderem rynku bankowego w Polsce... Grupa PKO Banku Polskiego Lider polskiego sektora bankowego pod względem sumy aktywów, zysku netto, kapitałów, portfela kredytowego i depozytów, liczby klientów oraz wielkości sieci dystrybucji Długoterminowy rating długu na poziomie A3 nadany przez Moody s Jeden z 25 największych europejskich banków pod względem kapitalizacji rynkowej W 2016 roku PKO Bank Polski został wybrany jako "Bank of the Year in Poland" w rocznym rankingu magazynu branżowego "Banker" Notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie od 2004 r. Skarb Państwa posiada 29,43% akcji PKO Banku Polskiego Grupa PKO Banku Polskiego została zidentyfikowana przez KNF jako instytucja o znaczeniu systemowym, co wiąże się z nałożeniem dodatkowego bufora kapitałowego w wysokości 0,75 p.p całkowitej ekspozycji na ryzyko Kapitał własny ogółem Grupy PKO Banku Polskiego wyniósł 34,3 mld zł na dzień 30 czerwca 2017 roku 9,3 mln Klientów w segmencie detalicznym (MŚP włącznie) 1,2 tys. Oddziałów Pozycja rynkowa pod względem sumy aktywów na dzień 30.06.2017 (mld PLN) #1 286,4 170,5 149,8 129,4 120,2 72,0 69,5 64,4 61,8 9,3 mln Użytkowników z dostępem do bankowości elektronicznej (MŚP włącznie) 0,79 tys. Agencji 433 tys. Klientów w segmencie MŚP 3,2 tys. Bankomatów PKO BP PEKAO BZ WBK mbank ING BGŻ BNP Paribas Millennium Getin Alior Bank 14,5 tys. Klientów w segmencie korporacyjnym 28,8 tys. Pracowników Grupy Grupa: Źródło: Sprawozdania finansowe Grupy PKO Banku Polskiego Źródło: PKO Bank Polski, półroczne sprawozdania finansowe banków Bank hipoteczny w grupie 4
z dominującą pozycją w kredytach mieszkaniowych Kluczowe dane finansowe Grupy PKO Banku Polskiego (mld PLN) 1H 2017 1H 2016 1h 2017 / 1H 2016 zmiana Aktywa Grupy PKO Banku Polskiego (mld PLN) CAGR = 6,5% 190,7 193,2 199,2 248,7 266,9 285,6 286,4 Zysk netto (PLN mln) 1 382 1 512 1-8,6% Aktywa 286 272 +5,1% Kredyty 205 192 +6,8% Depozyty 207 199 +4,0% Kapitały własne 34 32 +8,7% 63,4 64,2 68,9 90,8 96,1 101,4 101,4 2011 2012 2013 2014 2015 2016 1H 2017 Hipoteczne kredyty mieszkaniowe Inne aktywa Źródło: Sprawozdania finansowe Grupy PKO Banku Polskiego Struktura portfela kredytów hipotecznych Grupy PKO Banku Polskiego Źródło: Sprawozdania finansowe Grupy PKO Banku Polskiego 1 Sprzedaż Visa Europe Limited 63,4 64,2 68,9 90,8 96,1 101,4 101,4 Podstawowe wskaźniki Grupy PKO Banku Polskiego za 1H 2017 Wskaźniki PKO Grupa Sektor Bankowy 1 TCR 16,9% 17,7% ROE 8,4% 7,8% ROA 1,0% 0,8% C/I 47,9% 56,2% Wskaźnik dźwigni 2 11,7% 9,6% 37,8 41,7 47,7 56,1 60,6 67,0 70,3 2011 2012 2013 2014 2015 2016 H1 2017 denominowane w PLN Źródło: Sprawozdanie finansowe oraz prezentacja inwestorska Grupy PKO Banku Polskiego Udział Grupy PKO Banku Polskiego w rynku mieszkaniowych kredytów hipotecznych na dzień 30.06.2017 28,6% denominowane w walutach obcych 29,0% NPL 5,7% 6,1% NPL dla mieszkaniowych kredytów hipotecznych Źródło: KNF, Sprawozdanie finansowe Grupy PKO Banku Polskiego 1. Dane za 2016 r. 2. Liczony jako wskaźnik kapitału do aktywów 1,9% 2,6% 71,4% Grupa PKO Inni 71,0% Nowa Sprzedaż Grupy PKO Źródło: Sprawozdania finansowe Grupy PKO Banku Polskiego Inni 5
Grupa PKO Banku Polskiego - finansowanie i silna baza kapitałowa CET1 przejściowy: Wpływ negatywnego scenariusza roku 2018 (rok 2015 jako punkt startowy) Źródło: 2016 EU WIDE STRESS TEST rezultaty, 29/07/2016 Struktura finansowania Grupy PKO BP na dzień 30.06.2017 Struktura depozytów Grupy PKO BP na dzień 30.06.2017 7% 9% 2% Depozyty klientów 82% Dłużne papiery wartościowe i zobowiązania podporządkowane Inne zobowiązania Listy zastawne 23% 5% 72% Depozyty klientów detalicznych Depozyty klientów korporacyjnych Depozyty sektora publicznego Źródło: PKO BH na podstawie danych ze sprawozdania finansowego Grupy PKO Banku Polskiego Źródło: PKO BH na podstawie danych ze sprawozdania finansowego Grupy PKO Banku Polskiego 6 DNB PKO BP Swedbank CMC-CIC Jyske Danske SEB Nordea VWFS BNPP SHB Criteria Caixa Intesa Lloyds Credit Ag. HSBC UBI BPCE SocGen Unicredit LBP Sabadell Helaba BBVA KBC BFA Tendora ING Santander Popolare Barclays Erste OTP Raiffeisen Nord/LB Belfius OP Dekabank Nykredit Rabobank DB BOI ABN Popular Commerzbank BayernLB LBBW BNG NRW Bank RBS AIB BMPS 0,0% -1,8% -1,9% -2,0% -2,1% -2,1% -2,3% -2,4% -2,4% -2,5% -2,7% -2,7% -2,7% -2,9% -3,0% -3,1% -3,2% -3,3% -3,4% -3,5% -3,5% -3,5% -3,7% -3,8% -3,9% -3,9% -3,9% -4,0% -4,1% -4,1% -4,2% -4,2% -4,3% -4,3% -4,5% -4,6% -4,9% -5,3% -5,4% -5,4% -5,6% -6,0% -6,1% -6,4% -6,9% -6,9% -7,1% -7,4% -7,5% -8,5% -14,2%
1 Grupa PKO Banku Polskiego 2 PKO Bank Hipoteczny - regularny emitent listów zastawnych 3 Załączniki a) Grupa PKO Banku Polskiego b) Polska gospodarka i sektor bankowy b) Polski rynek mieszkaniowy i rynek kredytów mieszkaniowych c) PKO Bank Hipoteczny jako regularny emitent d) Legislacja w zakresie listów zastawnych zgodna ze standardami europejskimi 7
PKO Bank Hipoteczny działa jako regularny emitent w ramach Grupy PKO Banku Polskiego PKO Bank Hipoteczny jako Bank: Rozpoczął działalność w kwietniu 2015 Suma aktywów: 12,1 mld PLN 1 TCR/CET1: 16,7% 1 Rejestr zabezpieczeń: 10,7 mld PLN 2 Wyemitowane listy zastawne: 8,9 mld 2 PLN w tym: 2,295 mld PLN 1,525 mld EUR Zwycięzca międzynarodowej nagrody 2017 The Covered Bonds Report for Excellence Award w kategorii: Pionier Laureat konkursu Gwiazdy Bankowości 2017 : pierwsze miejsce w kategorii banki specjalistyczne Synergie z Grupą PKO Banku Polskiego: PKO Bank Hipoteczny prowadzi działalność w oparciu o zasoby Grupy PKO Banku Polskiego (sieć sprzedaży, infrastruktura IT) oraz oferuje grupowe produkty PKO Bank Hipoteczny wykorzystuje know-how Grupy PKO Banku Polskiego oraz stosuje grupowe modele oceny ryzyka I III II IV PKO Bank Hipoteczny jako spółka Grupy PKO Banku Polskiego: PKO Bank Polski posiada 100% akcji PKO Banku Hipotecznego PKO Bank Polski deklaruje wsparcie finansowe dla PKO Banku Hipotecznego pozwalające utrzymać wskaźniki płynności i adekwatności kapitałowej na wymaganym poziomie PKO Bank Hipoteczny jako emitent LZ: Podlega ściśle określonym limitom ustawowym w zakresie działalności banku oraz emisji listów zastawnych Stosuje konserwatywne podejście do wyceny nieruchomości (BHWN) stanowiących zabezpieczenie kredytów Jest pod stałym nadzorem powiernika (powołanego przez KNF) nad działalnością PKO Banku Hipotecznego i Rejestrem Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych 1. Dane na 30 czerwca 2017 2. Dane na 31 października 2017; do przeliczeń przyjęto kurs fixing NBP EUR/PLN z dnia 31 października 2017 r. 8
PKO Bank Hipoteczny dynamicznie rozwija portfel kredytów mieszkaniowych i wolumen listów zastawnych Portfel kredytów mieszkaniowych w PLN (mln PLN) Wzrost wartości RZHLZ (PLN mn) 11 539 8 248 723 2015 2016 1H 2017 Źródło: PKO BH financial statement 9 840 10 650 8 291 6 792 4 735 82 31.12.2015 31.12.2016 31.03.2017 30.06.2017 30.09.2017 31.10.2017 Kapitał własny (mln PLN) Wartość listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego w obrocie 8 776 (mln PLN) 1 300 800 1 100 3 155 2015 2016 Oct 2017 30 2015 2016 Oct 2017 Źródło: PKO BH financial statement 1 Emisje denominowane w EUR zostały przeliczone po kursie średnim NBP z dnia 31.10.2017 Źródło: http://www.pkobh.pl 1 Na podstawie kursu NBP z dnia 31 października 2017 roku. 9
Zabezpieczenie listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego stanowią wyłącznie wysokiej jakości złotowe kredyty mieszkaniowe udzielone przez Grupę PKO Banku Polskiego NOWA SPRZEDAŻ KREDYTÓW TRANSFER KREDYTÓW Roczna sprzedaż złotowych kredytów mieszkaniowych w Grupie PKO Banku Polskiego ( 12 mld PLN w 2016 roku) Nowa sprzedaż PKO Banku Hipotecznego Wspólny produkt z PKO Bankiem Polskim (klient składa jedną aplikację do obu banków) oferowany za pośrednictwem sieci sprzedaży PKO Banku Polskiego Długoterminowa wartość nieruchomości (BHWN) ustalana przez PKO Bank Hipoteczny zgodnie z regulaminem zatwierdzonym przez KNF (z uwzględnieniem korekty wartości rynkowej na poziomie ok. 5-15%) Decyzja kredytowa podejmowana w oparciu o grupowe metodyki oceny ryzyka Portfel złotowych kredytów mieszkaniowych Grupy PKO Banku Polskiego ( 70 mld PLN na 30.06.2017) Transfer kredytów do PKO Banku Hipotecznego Transfer wyłącznie złotowych kredytów mieszkaniowych bez opóźnień w spłacie Długoterminowa wartość nieruchomości (BHWN) ustalana przez PKO Bank Hipoteczny zgodnie z regulaminem zatwierdzonym przez KNF (z uwzględnieniem korekty wartości rynkowej na poziomie ok. 15-25%) Udział PKO Banku Hipotecznego w nowej sprzedaży Grupy PKO Banku Polskiego na poziomie 25-30% Duża część portfela Grupy PKO Banku Polskiego kwalifikująca się do transferu do PKO Banku Hipotecznego Obsługa posprzedażowa kredytów prowadzona przez PKO Bank Polski na podstawie umowy outsourcingowej 10
Grupa PKO Banku Polskiego stosuje rygorystyczne kryteria doboru kredytów stanowiących zabezpieczenie listów zastawnych Kryteria: Polskie regulacje sektora bankowego 1 LTV (na bazie wartości rynkowej) 80% 1 2 LTV (na bazie długoterminowej wartości nieruchomości(bhwn)) 100% Polskie regulacje dla banków hipotecznych 3 Zabezpieczenie nieruchomości na hipotece z wpisem na 1. miejscu w KW 4 Tytuł prawny do nieruchomości: własność lub użytkowanie wieczyste Kryteria Grupy PKO Banku Polskiego (na bazie aktualnej oferty Grupy PKO Banku Polskiego) 5 6 7 Kredyty w PLN Kredyty mieszkaniowe dla osób prywatnych Okres kredytowania do 35 lat 8 Stopa procentowa: zmienna/stała (2 lata) 9 Rodzaj rynku: pierwotny lub wtórny Kryteria PKO Banku Hipotecznego 10 Rodzaj zabezpieczenia: mieszkanie lub dom (gotowy lub w trakcie budowy) 11 Kredyty regulowane bez opóźnień (w przypadku transferu kredytów) Po uprawomocnieniu wpisu do KW i akceptacji Powiernika kredyty wpisywane są do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego 1. Do 90% w przypadku ubezpieczenia niskiego wkładu własnego 11
przekładające się na bardzo wysoką jakość zabezpieczenia listów zastawnych Rejestr Zabezpieczenia Hipotecznych Listów Zastawnych (RZHLZ) na dzień 31.10.2017 Wartości RZHLZ 10,7 mld PLN Wyłącznie kredyty złotowe Wyłącznie kredyty mieszkaniowe Nadzabezpieczenie: powyżej limitów ustawowych Średnia wartość kredytu: 181,1 tys. PLN Średnie LtV: 58,1% Struktura RZHLZ 2 2% Wiek portfela 1 : 39 miesięcy Złotowe kredyty mieszkaniowe Cechy typowego mieszkaniowego kredytu hipotecznego 98% Obligacje Skarbu Państwa Zmienna stopa oprocentowania oparta na stawce WIBOR 3M 3 Amortyzacja miesięczna Przeznaczony na własne cele mieszkaniowe Źródło: Raport Ujawnień PKO Banku Hipotecznego 1. Średni ważony okres od uruchomienia kredytu 2. Bez uwzględnienia instrumentów pochodnych o wartości netto -57 mln PLN 3. Dotyczy 99,89% kredytów hipotecznych w RZHLZ 12
w postaci zdywersyfikowanego portfela złotowych kredytów mieszkaniowych z niskim LtV RZHLZ wg lokalizacji nieruchomości stanowiących zabezpieczenie kredytów na dzień 31.10.2017 Gdańsk (%) Poznan Wroclaw Zachodniopomorskie 3.7% Lubuskie 2.4% Pomorskie 6.9% Kujawsko- Pomorskie 4.7% Wielkopolskie 8.9% Dolnośląskie 9.8% Opolskie Cracow Warmińsko- Mazurskie 3.5% Mazowieckie 23.6% Łódzkie 5.1% Lubelskie 4.8% Świętokrzyskie 1.8% Śląskie 1.1% 10.3% Małopolskie 7.4% Podlaskie 2.7% Podkarpackie 3.5% Warsaw Lodz RZHLZ wg LtV na dzień 31.10.2017 (%) 19% 14% 17% 19% Średnie LtV = 58,1% 21% 11% 40% (40-50%] (50-60%] (60-70%] (70-80%] (80-90%] (90%- 100%] 0% RZHLZ wg wieku portfela na dzień 31.10.2017 (%) Średni ważony okres od uruchomienia kredytu = 39 miesięcy 33% 18% 9% 15% 25% Do 12 miesięcy 12-24 miesięcy 24-36 miesięcy 36-60 miesięcy 60 miesięcy RZHLZ wg wartości kredytów na dzień 31.10.2017 (%) 34% 5% 33% 28% Średnia wysokość kredytu = 181,1 tys. PLN PLN 150 tys (PLN 150-250 tys] (PLN 250-500 tys] > PLN 500 tys Źródło: Raport Ujawnień PKO Banku Hipotecznego z dnia 31.10.2017 13
PKO Bank Hipoteczny jako jedyny w Polsce emituje listy zastawne oparte wyłącznie o wysokiej jakości złotowe kredyty mieszkaniowe Początek działalności 2015 1999 1999 Zabezpieczenie listów zastawnych wg. typu nieruchomości Wyłącznie kredyty mieszkaniowe niskie ryzyko kredytowe kredyty mieszkaniowe i komercyjne kredyty mieszkaniowe i komercyjne PLN EUR USD Zabezpieczenie listów zastawnych wg. waluty PLN brak ryzyka walutowego PLN/EUR/USD PLN/EUR/USD/CHF Rating listów zastawnych 1 Aa3/-/- na poziomie country ceiling -/-/A -/-/A Emisje listów zastawnych w 2017 1 265 mln PLN 1 525 mln EUR najwięcej w Polsce 1 500 mln PLN 125 mln EUR 100 mln PLN Saldo listów zastawnych na 30 września 2017 1 795 mln PLN 1 525 mln EUR 3 635 mln PLN 484 mln EUR 945 mln PLN 86,5 mln EUR 1. Moody s / S&P / Fitch Źródło: https://mhipoteczny.pl; http://www.pekaobh.pl; https://www.pkobh.pl/ 14
Listy Zastawne Grupy PKO Banku Polskiego posiadają najwyższy możliwy do uzyskania przez polskie papiery wartościowe rating Rating Polski A2/P-1 perspektywa stabilna Rating PKO Banku Polskiego A3/(P)P-2 perspektywa stabilna +2 stopnie +3 stopnie Rating listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego (PLN & EUR) Aa3 Rating PKO Banku Hipotecznego Baa1/P-2 perspektywa stabilna +4 stopnie Country ceiling dla Polski = Aa3 Rating listów zastawnych PKO Banku Hipotecznego uwzględnia: ocenę jakości rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych ustawowe nadzabezpieczenie listów zastawnych na poziomie min. 10% procedurę zaspokojenia wierzycieli w przypadku upadłości banku 15
Grupa PKO Banku Polskiego wprowadziła na stałe do swojej oferty listy zastawne jako istotny element strategii finansowania swojej działalności Warungu emisji #1 Warungu emisji #2 Warungu emisji #3 Warungu emisji #4 Warungu emisji #5 Data emisji 27 Kwietnia 2016 Data emisji 17 czerwca 2016 Data emisji 28 kwietnia 2017 Data emisji 22 czerwca 2017 Data emisji 27 października 2017 Nominał 500,000,000 PLN Nominał 500,000,000 PLN Nominał 500,000,000 PLN Nominał 265,000,000 PLN Nominał 500,000,000 PLN Data wykupu 28 kwietnia 2021 Data wykupu 18 czerwca 2021 Data wykupu 18 maja 2022 Data wykupu 10 września 2021 Data wykupu 27 czerwca 2023 Rentowność WIBOR 3M + 0.65% (30pb powyżej WZ) Rentowność WIBOR3M +0.59% (19pb powyżej WZ) Rentowność WIBOR 3M +0.69% (23pb powyżej WZ) Rentowność 2.69% (25pb powyżej SP) Rentowność WIBOR + 0.60% (29 pb powyżej WZ) Notowania GPW i BondSpot Notowania GPW i BondSpot Notowania GPW i BondSpot Notowania GPW i BondSpot Notowania GPW i BondSpot Kod ISIN PLPKOHP00025 Kod ISIN PLPKOHP00033 Kod ISIN PLPKOHP00041 Kod ISIN PLPKOHP00058 Kod ISIN PLPKOHP00066 Rating Moody s Aa3 Rating Moody s Aa3 Rating Moody s Aa3 Rating Moody s Aa3 Rating Moody s Aa3 PKO Group jest regularnym emitentem listów zastawnych Struktura emisji (według pochodzenia inwestorów) 21% Krajowi 79% Zagraniczni Źródło: PKO Bank Hipoteczny 16
awansując do rangi regularnego emitenta także na rynku europejskim poprzez trzy benchmarkowe emisje listów zastawnych w EUR Warunki emisji Nominał 500 000 000 EUR Warunki emisji Nominał 500 000 000 EUR Grupa PKO Banku Polskiego jako pierwszy i jedyny emitent przeprowadziła dwie emisje benchmarkowe listów zastawnych denominowane w EUR. Rating Moody s Marża Aa3 MS + 18 pb Rating Moody s Marża Aa3 MS + 27 pb Grupa PKO Banku Polskiego wyemitowała listy zastawne o wartości 1 mld EUR objęte przez zagranicznych oraz polskich inwestorów, w tym EBOiR Kupon 0,125% p.a. Data emisji 24 października 2016 r. Kupon 0,625% p.a. Data emisji 30 marca 2017 r. Struktura emisji (w/g pochodzenia inwestorów) Data zapadalności 24 czerwca 2022 r. Notowania LuxSE i GPW Data zapadalności 24 stycznia 2023 r. Notowania LuxSE i GPW 6% 4% 6% Kod ISIN Popyt vs wartość emisji (mln EUR) ok.1 500 XS1508351357 Kod ISIN Popyt vs wartość emisji (mln EUR) XS1588411188 7% 8% 9% 48% 12% 94 inwestorów 500 79 inwestorów ok. 800 72 inwestorów 500 64 inwestorów Niemcy CEE UK Szwajcaria Skandynawia Austria Benelux Pozostałe kraje Popyt według księgi Źródło: PKO Bank Hipoteczny Wartość emisji Popyt według księgi Wartość emisji 17
Podsumowanie trzeciej benchmarkowej emisji listów zastawnych denominowanych w EUR Kluczowe cechy emisji denominowanej w EUR Podsumowanie transakcji Alokacja wg. rodzaju inwestora Nominał Rodzaj instrumentu finansowego Rating agencji Moody s Marża Kupon 500 mln EUR List zastawny, zabezpieczony mieszkaniowymi kredytami hipotecznymi w PLN Aa3 MS + 28 p.b. 0.750%, Act/Act ICMA; krótki pierwszy okres, płatności roczne Cena/rentowność 99.906%/0.764% Data emisji 27 Września 2017 Data zapadalności 27 Sierpnia 2024 Miejsce notowań Kod ISIN Joint Leads: Co-leads: Luksemburg oraz Warszawa XS1690669574 HSBC, LBBW, UBS oraz PKO Bank Polski Erste Group oraz DekaBank Poprzez trzecią benchmarkową emisję listów zastawnych w EUR na kwotę 500 mln, w horyzoncie jednego roku, PKO Bank Hipoteczny potwierdził pozycję lidera rynkowego. Poza wydłużeniem profilu zapadalności wyemitowanych listów, bank poszerzył znacząco bazę inwestorów. Głównym atutem emisji było wysokiej jakości zabezpieczenie polskimi mieszkaniowymi kredytami hipotecznymi w PLN o dobrej dywersyfikacji i niskim wskaźniku LtV. Wsparcie stanowiły zaktualizowane ramy prawne dotyczące banków hipotecznych i listów zastawnych. Wysokość marży dla listów zastawnych została ustalona na poziomie 28 p.b. ponad stopę Mid Swap. W procesie budowy księgi popytu uczestniczyło 109 inwestorów, którzy złożyli oferty na sumę 1,4 miliarda EUR. Sukces trzeciej bechmarkowej emisji listów zastawnych potwierdził strategiczną pozycję PKO Banku Hipotecznego jako regularnego emitenta listów zastawnych na europejskim rynku. Podsumowanie spotkań z inwestorami Grupa PKO Banku Polskiego przeprowadziła serię spotkań z inwestorami w ramach kilkudniowego roadshow w Barcelonie (w ramach konferencji Euromoney/ECBC Covered Bond), Frankfurcie oraz Helsinkach. Ubezpieczyciele 13% Fundusze Inwest. 27% Beneluks 6% Francja 8% Austria 12% Włochy 5% Banki Centralne i Instytucje Międzyn. 5% Inni1% Alokacja wg. regionu Wlk. Brytania i Inni Szwajcaria Irlandia 3% 5% 3% Kraje Nordyckie 13% Banki 54% Niemcy 46% 18
Wartość dla inwestorów list zastawny spełniający kryteria inwestycyjne Solidne ramy prawne dla listów zastawnych porównywalne z najlepszymi benchmarkami z UE Wyłączone z bail-in (BRRD) Preferencyjne traktowanie regulacyjne Zgodne z CRR Zgodne z Wypłacalnością II LCR - kwalifikujące się do Poziomu 1 (benchmarki EUR) ECB dopuszczone do transakcji repo (EUR) NBP dopuszczone do transakcji repo (PLN) ECB CBPP dopuszczone do programu skupu X Wysokiej jakości zabezpieczenie Rejestr zabezpieczenia wyłącznie kredyty mieszkaniowe w PLN Zabezpieczenie ryzyka walutowego Rating na poziomie country ceiling Aa3 19
1 Grupa PKO Banku Polskiego 2 PKO Bank Hipoteczny - regularny emitent listów zastawnych 3 Załączniki a) Grupa PKO Banku Polskiego b) Polska gospodarka i sektor bankowego b) Polski rynek mieszkaniowy i rynek kredytów mieszkaniowych c) PKO Bank Hipoteczny jako regularny emitent d) Legislacja w zakresie listów zastawnych zgodna ze standardami europejskimi 20
Grupa PKO Banku Polskiego wprowadza na stałe do swojej oferty listy zastawne jako istotny element strategii finansowania jej działalności Struktura finansowania polskiego sektora bankowego po I półroczu 2017 r. (%) Relacja hipotecznych listów zastawnych do łącznej wartości kredytów hipotecznych w Europie w 2016 roku (%) 158.6% 2% 4% 6% vs. 42.7% 37.4% 37.7% 21.2% 15.6% Europa 1 = 26.7% 2.4% Dania Hiszpania Czechy Włochy Francja Niemcy Polska Źródło: EMF 87% Depozyty Zobowiązania z tytułu emisji i podporzadkowane Other liabilities (without equity) Listy zastawne Źródło: KNF Grupy bankowe w Polsce: suma aktywów na 30.09.2017 (bln PLN) 350 300 250 200 150 100 50 0 PKO BP PEKAO BZ WBK mbank ING BGŻ BNP Paribas Źródło: sprawozdania finansowe banków oraz publikacje prasowe Millennium Getin Alior Bank Banki hipoteczne w grupie Banki hipoteczne w budowie 1 Średnia obliczona dla wybranych krajów Europy: Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Niemcy, Węgry, Irlandia, Włochy, Polska, Portugalia, Wielka Brytania, Hiszpania, Francja, Szwecja 21
Grupa PKO Banku Polskiego Stabilny długoterminowy wzrost wartości Skonsolidowane dane Grupy PKO Banku Polskiego: Wyniki finansowe (mld PLN) 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 CAGR 2005-2016 Aktywa 91,6 102,0 108,6 134,6 156,5 169,7 190,4 193,2 199,2 248,7 266,9 285,6 11,5% Kredyty 46,9 58,9 76,4 101,1 116,6 130,7 141,3 143,5 149,6 179,5 190,4 200,6 15,8% Depozyty 76,7 83,5 86,6 102,9 125,1 133,0 146,5 146,2 151,9 174,4 195,8 205,1 9,8% Kapitał własny 8,7 10,1 11,9 14,0 20,4 21,4 22,5 24,4 25,2 27,6 30,3 32,6 12,7% Przychody (WNDB) 6,5 6,5 7,7 9,4 8,9 10,2 11,1 11,6 10,7 11,1 10,7 11,8 6,4% OPEX 4,2 3,8 4,1 4,3 4,2 4,2 4,4 4,7 4,6 5,2 5,6 5,6 3,2% Wynik z tytułu odpisów aktualizujących -0,2 0,0-0,1-1,1-1,7-1,9-1,9-2,3-2,0-1,9-1,5-1,6 22,7% Zysk netto 1,7 2,1 2,9 3,1 2,3 3,2 3,8 3,7 3,2 3,3 2,6 3,0 6,5% Wskaźniki finansowe, % 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Marża odsetkowa 4,4 4,4 4,9 5,8 3,9 4,4 4,6 4,7 3,7 3,7 3,0 3,2 Koszt ryzyka -0,4 0,0-0,2-1,1-1,5-1,5-1,3-1,5-1,3-1,0-0,7-0,8 Marża odsetkowa po kosztach ryzyka 4,0 4,4 4,7 4,7 2,4 2,8 3,3 3,2 2,4 2,7 2,3 2,4 C/I 64,4 58,5 52,7 45,8 47,9 41,7 39,6 40,3 43,2 47,1 56,6 47,4 ROE 19,0 22,7 26,2 24,0 14,8 14,9 17,5 16,0 13,2 12,4 9,0 9,1 ROA 1,9 2,3 2,8 2,6 1,6 2,0 2,1 2,0 1,6 1,4 1,0 1,1 Łączny współczynnik kapitałowy 13,9 11,8 12,0 11,3 14,7 12,5 12,4 12,9 13,6 13,0 14,6 15,8 Tier 1 bd. 11,6 10,2 9,9 13,3 11,3 11,2 11,8 12,5 11,7 13,3 14,5 L/D 61,1 70,5 88,2 98,2 93,2 98,3 96,4 98,1 98,5 102,9 97,3 97,8 Wyjaśnienie: OPEX, zysk netto, ROE, ROA, C/I za 2016 r. z wyłączeniem zdarzeń jednorazowych. Źródło: Sprawozdania finansowe Grupy PKO Banku Polskiego oraz Sprawozdanie Zarządu Banku z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego 22
Grupa PKO Banku Polskiego Najwyższy wskaźnik dźwigni ze wszystkich krajów objętych testami warunków skrajnych Dane liczbowe według krajów PKO Bank Polski wskaźnik dźwigni EUR (Gru-15) Grudzień-15 Polska reprezentowana przez PKO Bank Polski osiągnęła najwyższy wskaźnik dźwigni finansowej ze wszystkich krajów objętych testami warunków skrajnych w ramach EBA. W niekorzystnym scenariuszu wskaźnik zmniejszyłby się do 7,9% pozostając znacznie powyżej średniej. Źródło: 2016 Wyniki EU STRESS TEST, 29 lipiec 2016 23
1 Grupa PKO Banku Polskiego 2 PKO Bank Hipoteczny - regularny emitent listów zastawnych 3 Załączniki a) Grupa PKO Banku Polskiego b) Polska gospodarka i sektor bankowy b) Polski rynek mieszkaniowy i rynek kredytów mieszkaniowych c) PKO Bank Hipoteczny jako regularny emitent d) Legislacja w zakresie listów zastawnych zgodna ze standardami europejskimi 24
Polska - jedna z najszybciej rosnących gospodarek rozwijających się w Unii Europejskiej Skumulowany wzrost PKB 2005-2016 (%) 80% 60% 40% 26,3% 50,4% 60,6% Udział funduszy unijnych w PKB (perspektywa 2014-2020) (%) 2,9% Struktura polskiego eksportu w 2016 roku (%) 27,3% 20% 0% -20% 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 (f) 2018 (f) Dania (2016: 1,1%) Niemiec (2016: 1,9%) Hiszpania (2016: 3,2%) 2.,1% 0,5% 0,4% 0,2% 0,1% 0,1% 49,3% Niemcy 6,6% 5,4% 4,8% 6,6% Wlk. Brytania Francja (2016: 1,2%) Włochy (2016: 0,9%) Czechy (2016: 2,4%) Polska (2016: 2,7%) Czechy Włochy Francja Inni Źródło: Eurostat, GUS, Komisja Europejska ( prognoza wiosna 2017) Źródło: Eurostat, Europejskie Fundusze Strukturalne Źródło: Eurostat Najdłuższy nieprzerwany okres wzrostu PKB 1 (w latach) 25 25 Polska 1992-YTD Australia 1992-YTD 30 Finlandia 1961-1990 27 27 26 Austria 1982-2008 Norwegia 1961-1987 Holandia 1983-2008 Udział sektorów gospodarki w PKB (%) 2% 26% 65% 7% Rolnictwo, leśnictwo i rybołóstwo Przemysł Budownictwo Usługi Dług prywatny i publiczny w 2016 r. (% PKB) 211% 38% 143% 1 147% 96% 99% 114% 133% 100% Dania Francja Hiszpania Włochy Niemcy Polska Czechy 68% Konstytucyjny limit dla długu publicznego 60% 82% 54% 69% 37% Źródło: Bank Światowy 1 Dane od 1961 r. Źródło: Eurostat Źródło: Eurostat dług prywatny dług publiczny 1 Dane za 2015 r. 25
Polska duże państwo w Unii Europejskiej z bogacącym się społeczeństwem Dochód do dyspozycji brutto (w tys. EUR, PPP) Country 2006 2015 Zmiana % Zmiana w tys. EUR Polska 9,5 15,0 58% 5,5 Dania 18,2 23,4 29% 5,2 Niemcy 22,4 28,2 26% 5,8 Czechy 13,3 16,0 1 20% 2,7 Francja 20,9 24,9 19% 4,0 Włochy 2,0 21,3 6% 1,3 Hiszpania 18,0 19,0 6% 1,0 Źródło: Eurostat 1 Dane za 2014 r. Liczba ludności w wybranych krajach UE na dzień 1 stycznia 2017 (w mln) Stopa bezrobocia (%) 30 25 20 15 10,3% 9,0% 7,5% 10 6,2% 5,2% 4,4% 5 0 2013 2014 2015 2016 2017 (f) 2018 (f) Dania Niemcy Hiszpania Francja Włochy Czechy Polska Źródło: Eurostat, Komisja Europejska ( prognoza wiosna 2017) Zharmonizowane wskaźniki cen konsumpcyjnych w strefie euro (HICP)(%) 82,8 67,0 60,6 46,5 38,0 10,6 5,7 3 2 1 0-1 2,1% 0,8% -0,7% 2013 2014 2015 2016 2017 (f) 2018 (f) Miejsce Niemcy Francja Włochy Hiszpania Polska Czechy Dania 1 2 4 5 6 11 17 Dania Niemcy Hiszpania Francja Włochy Czechy Polska Źródło: Eurostat Źródło: Eurostat, Komisja Europejska (prognoza wiosna 2017) 26
Polski sektor bankowy solidna baza kapitałowa TCR, Tier 1 i wskaźnik pokrycia aktywów kapitałami własnymi za 2016 r. (%) Rekomendowany przez KNF TCR 13.25% Kapitał do aktywów Tier 1 TCR 20,7% 18,4% 7,4% 18,8% 17,7% 16,3% 16,1% 9,5% 6,0% 17,6% 14,1% 5,7% 16,7% 14,8% 16,2% 13,1% 7,6% 7,8% 13,8% 11,3% 5,5% Źródło: MFW, KNF Dania Niemcy Polska Francja Czechy Hiszpania Włochy Kluczowe wskaźniki dla polskiego sektora bankowego w 2016 r. Kluczowe dane rynkowe Wskaźnik Sektor bankowy 30.12.2016 30.06.2017 31.10.2017 TCR 17,7% ROE 7,8% ROA 0,8% WIBOR 3M 1,73% 1,73% 1,73% C/I 56,2% Kapitał do aktywów 9,5% 4,42 4,23 4,25 Kredyty zagrożone 6,1% EUR/PLN Hipoteczne kredyty zagrożone 2,6% Źródło: MFW, KNF Źródło: NBP, Reuters 27
w połączeniu z dużym potencjałem wzrostowym Aktywa sektora bankowego w relacji do PKB dla wybranych państw za 2016 r. (%) 328% 324% 322% 226% Łączne aktywa polskiego sektora bankowego (bln PLN) 1,295 1,350 1,406 CAGR = 4,8% 1,532 1,600 1,711 148% 126% 92% Dania Francja Hiszpania Niemcy Włochy Czechy Polska 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: wyliczenia własne PKO BH na podstawie danych EBC Źródło: KNF Wskaźnik kredytów do depozytów dla gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw niefinansowych za 2016 r. (%) 274% Źródło: EBC 119% 112% 108% 99% 91% 79% Dania Hiszpania Francja Włochy Niemcy Polska Czechy Pozycja rynkowa ze względu na sumę aktywów w I półroczu 2017 (%) 51% 7% 16% 7% Źródło: KNF, sprawozdania finansowe banków 10% 9% PKO BP PEKAO BZ WBK mbank ING Pozostali Group: 28
1 Grupa PKO Banku Polskiego 2 PKO Bank Hipoteczny - regularny emitent listów zastawnych 3 Załączniki a) Grupa PKO Banku Polskiego b) Polska gospodarka i sektor bankowy b) Polski rynek mieszkaniowy i rynek kredytów mieszkaniowych c) PKO Bank Hipoteczny jako regularny emitent d) Legislacja w zakresie listów zastawnych zgodna ze standardami europejskimi 29
Rynek mieszkaniowy w Polsce Rosnący rynek ze stabilnymi cenami Liczba mieszkań na tys. mieszkańców w wybranych krajach UE w 2016 550 516 516 1 514 464 372 Hiszpania Francja Włochy Niemcy Czechy Polska Źródło: Raport Deloitte Property Index z lipca 2017 1 Dane za rok 2015 Liczba mieszkań w Polsce (w tys.) 13 587 13 723 13 853 13 983 14 119 14 282 131,0 152,9 145,1 143,2 147,7 163,3 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Źródło: GUS Ogółem Zakończonych budów Struktura własnościowa mieszkań w 2016 roku w wybranych krajach UE 17% 27% 22% 72% 56% 59% 48% 26% 22% 47% 33% 12% 17% 19% 26% 31% 31% 36% 37% Polska Włochy Czechy Niemcy Hiszpania Francja Dania Źródło: Eurostat Hipoteka Własność bez kredytu Wynajem 14% 48% Ceny transakcyjne mieszkań (w tys. PLN/metr kw.) na rynku pierwotnym (lewa oś) oraz dostępność (prawa oś) 10 9 8 7 6 5 2011 Źródło: PKO BH na podstawie danych z NBP i GUS 2012 2013 2014 2015 2016 Średnia cena w 7 najwiekszych miastach Polski (tys. PLN) Dostepność (średnia cena m.kw. za przeciętne roczne wynagrodzenie) Ceny transakcyjne mieszkań (w tys. PLN/metr kw.) na rynku wtórnym (lewa oś) oraz dostępność (prawa oś) 10 9 8 7 6 5 4 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Średnia cena w 7 najwiekszych miastach Polski (tys. PLN) Dostepność (cena m.kw. za przeciętne roczne wynagrodzenie) Źródło: PKO BH na podstawie danych z NBP i GUS 9,50 8,50 7,50 6,50 5,50 11,00 9,00 7,00 5,00 30
Rynek mieszkaniowy w Polsce Rosnący rynek ze stabilnymi cenami Ceny transakcyjne mieszkań (w tys. PLN/metr kw.) na rynku pierwotnym (lewa oś) oraz dostępność (prawa oś) 10 9 8 7 6 5 4 2011 2012 2013 2014 2015 Średnia cena Warszawa Dostępność Warszawa (średnia cena mkw za przeciętne roczne wynagrodzenie) Źródło: obliczenia PKO BH na podstawie danych NBP oraz GUS 2016 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 8 7 6 5 4 3 Ceny transakcyjne mieszkań (w tys. PLN/metr kw.) na rynku pierwotnym (lewa oś) oraz dostępność (prawa oś) 2011 2012 2013 2014 2015 Źródło: obliczenia PKO BH na podstawie danych NBP oraz GUS 2016 Średnia cena w 6 miastach bez Warszawy w tys. PLN Średnia cena w 10 miastach w tys. PLN Dostępność w 6 miastach bez Warszawy (średnia cena m. kw. za przeciętne roczne wynagrodzenie) Dostępność w 10 miastach (średnia cena m. kw. za przeciętne miesięczne wynagrodzenie) 12,00 11,00 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 Ceny transakcyjne mieszkań (w tys. PLN/metr kw.) na rynku wtórnym (lewa oś) oraz dostępność (prawa oś) 11 10 9 8 7 6 5 2011 2012 2013 2014 2015 Średnia cena Warszawa Dostępność Warszawa (średnia cena mkw za przeciętne miesięczne wynagrodzenie) Źródło: obliczenia PKO BH na podstawie danych NBP oraz GUS 6 największych miast: Warszawa, Gdańsk, Gdynia, Łódź, Kraków, Poznań, Wrocław 10 miast: Białystok, Bydgoszcz, Katowice, Kielce, Lublin, Olsztyn, Opole, Rzeszów, Szczecin, Zielona Góra 2016 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 8 7 6 5 4 3 Ceny transakcyjne mieszkań (w tys. PLN/metr kw.) na rynku wtórnym (lewa oś) oraz dostępność (prawa oś) 2011 2012 2013 2014 2015 Średnia cena w 6 miastach bez Warszawy w tys. PLN Średnia cena w 10 miastach w tys. PLN Dostępnośc w 6 miastach bez Warszawy(średnia cena m.kw. za przeciętne roczne wynagrodzenie) Dostepność w 10 miastach (średnia cena m.kw. za przeciętne roczne wynagrodzenie) Źródło: obliczenia PKO BH na podstawie danych NBP oraz GUS 2016 13,00 12,00 11,00 10,00 9,00 8,00 31
Rynek mieszkaniowy w Polsce Duży potencjał wzrostu rynku kredytów mieszkaniowych Relacja łącznej wartości mieszkaniowych kredytów hipotecznych do PKB w 2016 roku w wybranych krajach Europy (%) 88,0% 48,9% 44,8% 42,3% Wartość mieszkaniowych kredytów hipotecznych w Polsce jako procent łącznej sumy aktywów sektora bankowego (mld PLN) CAGR = 3.4% 317,6 320,3 333,9 353,5 22,0% 21,7% 20,0% Dania Hiszpania Francja Niemcy Włochy Polska Czechy Źródło: EMF EU 28 = 47,1% 378,1 396,8 9% 11% 12% 12% 13% 14% Wartość nowej sprzedaży mieszkaniowych kredytów hipotecznych w Polsce (mld PLN) 49,2 39,1 36,6 36,8 39,4 39,5 79% 95% 99% 99% 98% 98% 21% 5% 1% 1% 2% 2% 2011 2012 2013 2014 2015 2016 denominowane w walucie obcej denominowane w PLN Źródło: Związek Banków Polskich Charakterystyka standardowego kredytu hipotecznego: Oprocentowanie: Stopa zmienna Waluta: Polski złoty Okres kredytowania: 25-30 lat Płatność: miesięczna amortyzacja LTV: do 80% 1 Wskaźnik NPL dla mieszkaniowych kredytów hipotecznych 6% 15% 13% 12% 11% 10% 9% 2011 2012 2013 2014 2015 2016 denominowane w walucie obcej denominownane w PLN Źródło: NBP, KNF 1 Do 90% w przypadku ubezpieczenia niskiego wkładu własnego 4% 2% 0% 2011 2012 2013 2014 2015 2016 denominowane w PLN denominowane w walucie obcej Źródło: Wyliczenia PKO BH na podstawie danych z NBP 3,4% 2,6% 32
1 Grupa PKO Banku Polskiego 2 PKO Bank Hipoteczny - regularny emitent listów zastawnych 3 Załączniki a) Grupa PKO Banku Polskiego b) Polska gospodarka i sektor bankowy b) Polski rynek mieszkaniowy i rynek kredytów mieszkaniowych c) PKO Bank Hipoteczny jako regularny emitent d) Legislacja w zakresie listów zastawnych zgodna ze standardami europejskimi 33
PKO Bank Hipoteczny Solidna baza kapitałowa wspierająca wzrost portfela kredytowego Rosnąca wartość aktywów: Wartość aktywów ogółem: 12,1 mld PLN Pozytywny wynik finansowy od 1H 2016 Przyrost wartości portfela kredytowego 1 :39,9% Bilans na 30 czerwca 2017 roku Suma aktywów: 12,1 mld PLN Pozostałe 4,9% Bezpieczna sytuacja finansowa: Współczynnik dźwigni finansowej: 7,6% TCR: 16,7% LCR: 280% Kapitał własny: 1 100 mln PLN 2 50,4% Wyemitowane listy zastawne Portfel kredytowy oraz rejestr zabezpieczeń listów zastawnych składa się ze zdywersyfikowanych kredytów hipotecznych wysokiej jakości: Kredyty hipoteczne wyłącznie w PLN NPL: 0% Kredyty mieszkaniowe zabezpieczone hipoteką 95,1% 15,8% Wyemitowane obligacje niezabezpieczone Aktywa o niskim ryzyku: Portfel inwestycyjny składa się tylko z bezpiecznych papierów dłużnych wyemitowanych przez Polski rząd. Dane na 30.06.2017 Źródło: Raporty finansowe PKO BH 1. Porównanie r/r 2. na dzień 11.09.2017 Aktywa 14,7% 10,3% Płatność odroczona za transfer kredytów Linia kredytowa 7,8% Kapitał własny 1,0% Pozostałe Kapitały i zobowiązania 34
PKO Bank Hipoteczny Wybrane dane finansowe na 30.06.2017 Zysk netto (mln PLN) Aktywa (mln PLN) Emisje listów zastawnych (mln PLN) Emisje PKO BH 13,2 25,1 8 610 12 134 3 242 6 127 2016 H1 2017 Źródło: Sprawozdanie finansowe PKO BH Kapitał Własny (mln PLN) 2016 H1 2017 Źródło: Sprawozdanie finansowe PKO BH Portfel mieszkaniowych kredytów hipotecznych (mln PLN) 2016 H1 2017 vs Wartość polskiego rynku hipotecznych listów zastawnych na dzień 30.06.2017 PLN 781 950 8 248 11 539 12 570 mln 2016 H1 2017 Źródło: Sprawozdanie finansowe PKO BH 2016 H1 2017 Źródło: Sprawozdanie finansowe PKO BH Źródło:https://mhipoteczny.pl; http://www.pekaobh.pl; http://www.pkobh.pl 35
PKO Bank Hipoteczny Wybrane dane finansowe na 30.06.2017 Grupa PKO Banku Polskiego PKO BH Wybrane dane finansowe (PLN mln) 30.06.2017 Wybrane dane finansowe (PLN mln) 30.06.2017 Wynik odsetkowy 4 160 Wynik z tyt. opłat i prowizji 1 443 Odpisy aktualizujące (783) Ogólne koszty administracyjne (2 938) Wynik operacyjny 1 916 Wynik brutto 1 927 Wynik netto 1 386 Aktywa 286 389 Kredyty netto 204 620 Wynik odsetkowy 62,2 Wynik z tyt. opłat i prowizji (2,1) Odpisy aktualizujące (1,5) Ogólne koszty administracyjne (19,6) Wynik operacyjny 34,0 Wynik brutto 34,0 Wynik netto 25,1 Aktywa 12.134,5 Kredyty netto 11.538,6 Depozyty 207 248 Depozyty N/A Kapitały własne 34 340 Kapitał zakładowy 1 250 Łączny współczynnik kapitałowy 16,85% Łączny kapitał podstawowy Tier 1 (CET 1) 30 276 Fundusze własne 34 340 Kapitały własne 948,5 Kapitał zakładowy 950 Łączny współczynnik kapitałowy 16,7% Łączny kapitał podstawowy Tier 1 (CET 1) 944,3 Fundusze własne 944,3 Źródło: Sprawozdania finansowe Grupy PKO Banku Polskiego oraz PKO BH 36
PKO Bank Hipoteczny Charakterystyka listów zastawnych Profil zapadalności listów zastawnych PKO BH na dzień 31.10.2017 (mln PLN) 2 625 2 625 500 500 2 231 1 265 2 354 2 125 30 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 Emisje LZ w EUR* Emisje LZ w PLN Źródło: Raport Ujawnień PKO BH *obliczenia na podstawie kursu NBP EUR/PLN fixing z dnia 31.10.2017 Krzywa dochodowości polskich obligacji rządowych denominowanych w EUR (I-spread) 40 31 37 30 20 15 24 21 10 6 0-10 -5-4 03/2021 01/2022 01/2023 01/2024 01/2025 01/2026 05/2027 10/2028 Źródło: Bloomberg dane z dnia 07.11.2017 37
oraz zabezpieczonego ryzyka walutowego i stopy procentowej 10,7 mld PLN 0,3 mld PLN Obligacje Skarbowe 0,7 mld PLN Dane na 31 października 2017 Przestrzeń na kolejne emisje listów zastawnych 1,1 mld PLN 15% OC według limitów wewnętrznych 10,4 mld PLN PLN mieszkaniowe kredyty hipoteczne WIBOR 3M 3M WIBOR* 6,6 mld PLN 1 (1,5 mld EUR) Denominowane w EUR na stałej stopie 0,3 mld PLN stała stopa % 2,0 mld PLN Denominowane w PLN WIBOR 3M Ryzyka walutowe oraz stopy procentowej zabezpieczone są transakcjami CIRS oraz FX Forward Ryzyko stopy procentowej zabezpieczone jest transakcją IRS Spójność waluty i stopy procentowej z RZHLZ Ryzyko walutowe i stóp procentowych jest zabezpieczone poprzez transakcje CIRS, IRS i FX Forward (PKO Bank Polski jako kontrahent) zgodnie z wymogami Agencji Ratingowej Moody s, tj.: jednostronne zabezpieczenie (kontrahent zobowiązany do złożenia zabezpieczenia przy ujemnej wycenie) dla ratingów A3/Baa1 dla CIRS oraz IRS reguła zastępowania kontrahenta na poziomie ratingu Baa1/Baa2 dla transakcji CIRS wydłużenie terminu transakcji o 12 miesięcy w przypadku bankructwa banku (replikuje strukturę listów zastawnych) RZHLZ Listy Zastawne 1.Przeliczone po kursie średnim NBP z dnia 31.10.2017 Dane na dzień 31 października 2017 38
1 Grupa PKO Banku Polskiego 2 PKO Bank Hipoteczny - regularny emitent listów zastawnych 3 Załączniki a) Grupa PKO Banku Polskiego b) Polska gospodarka i sektor bankowy b) Polski rynek mieszkaniowy i rynek kredytów mieszkaniowych c) PKO Bank Hipoteczny jako regularny emitent d) Legislacja w zakresie listów zastawnych zgodna ze standardami europejskimi 39
Legislacja w zakresie listów zastawnych Hipoteczny list zastawny jako rodzaj obligacji zabezpieczonej jest jednym z najbezpieczniejszych instrumentów finansowych EUR 100,000 1. Listy zastawne i działalność banków hipotecznych są regulowane Ustawą o listach zastawnych i bankach hipotecznych, Ustawą prawo bankowe, Ustawą prawo upadłościowe oraz rozporządzeniami Ministra Finansów i rekomendacjami KNF (zmienione w latach 2015 2016) Hipoteczny List Zastawny Collateral xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx 2. Zgodnie z prawem wyłącznie wyspecjalizowane banki hipoteczne mają prawa emitować listy zastawne w Polsce 3. Wyodrębnienie aktywów stanowiących podstawę emisji listów zastawnych poprzez mechanizm rejestru zabezpieczenia listów zastawnych (wyłącznie kredyty hipoteczne, gotówka oraz skarbowe lub podobne papiery wartościowe) 4. Stały nadzór niezależnego powiernika (mianowanego przez KNF) nad działalnością banku hipotecznego i rejestrem zabezpieczenia listów zastawnych 5. Konserwatywne zaakceptowane przez KNF, podejście do określania długoterminowej (through-the-cycle) wartości nieruchomości (BHWN) stanowiących zabezpieczenie kredytów 6. Ściśle określone limity ustawowe dla banków hipotecznych i emisji listów zastawnych: minimum 10% nadzabezpieczenia wartości emisji bufor płynności na pokrycie sześciomiesięcznych odsetek od listów zastawnych test równowagi pokrycia i test płynności 7. Obowiązkowe zabezpieczenie ryzyka walutowego 8. Zdefiniowana prawnie i przewidywalna, niezależna od emitenta, procedura upadłości zaprojektowana tak, by zapewnić najwyższy zwrot dla posiadaczy listów zastawnych (wydłużenie zapadalności o 12 miesięcy w przypadku upadłości emitenta, uruchomienie procedury pass-through wyłącznie w przypadku negatywnego wyniku testu równowagi pokrycia lub testu płynności) 9. Wyłączenie listów zastawnych z procedury bail-in w procesie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banku (BRRD) 1. Papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez Skarb Państwa RP, Narodowy Bank Polski, EBC, rządy i banki centralne państw członkowskich UE i OECD (z wyjątkiem państw, które ponownie zrestrukturyzowały swój dług zewnętrzny w ciągu ostatnich pięciu lat). 2. W przypadku obowiązkowej restrukturyzacji banków hipotecznych listy zastawne mogą podlegać obowiązkowi odpisu i/ lub konwersji w zakresie, w jakim wartość listów zastawnych przekracza wartość RZHLZ 40
Legislacja w zakresie listów zastawnych Limity regulacyjne dla banków hipotecznych Struktura rejestru zabezpieczenia listów zastawnych z min. 10% OC i sześciomiesięcznym buforem płynności Limit finansowa nia (listami zast.) MIN of 80% 1 x BHWN or 100% x Wartość kredytu Min. 6m odsetek od LZ Nadzabezpieczenie (OC): 10% 25% Maks. wartość kredytu MIN of Wartość 80% 2 x rynkowa or 100% x BHWN 85% 100% BHWN Wartość rynkowa 5 25% haircut Rejestr zabezpieczeń listów Listy zastawne zastawnych Test równowagi pokrycia (nie rzadziej niż co 6 miesięcy) Test płynności (nie rzadziej niż co 3 miesiące) Kredyty Aktywa zastępcze Bufor płynności 1. Dla nieruchomości mieszkalnych, 60% dla pozostałych 2. Do 90% w przypadku ubezpieczenia niskiego wkładu własnego 41
Legislacja w zakresie listów zastawnych Zmiany w prawie dodatkowo zwiększyły poziom bezpieczeństwa listów zastawnych Poprzedni stan prawny Aktualny stan prawny Wzrost: 1997-2015 2016 1 Struktura zaspokojenia wierzycieli w przypadku upadłości Hard bullet Wydłużenie terminu wykupu / inwestorzy mają możliwość interwencji Bezpieczeństwa Minimalny poziom nadzabezpieczenia (OC) 0% 10% Bufor płynności na zabezpieczenie odsetek w okresie 6 miesięcy Nie Tak 2 Podaży 3 Limit refinansowania BHWN listami zastawnymi 60% 80% Podatek u źródła Tak Nie Popytu Odrębny limit OFE na listy zastawne danego emitenta Nie Tak (5% aktywów) 42
Legislacja w zakresie listów zastawnych Postępowanie upadłościowe Emitenta Listów Zastawnych Proces upadłości Spłata Listów Zastawnych Regres i pierwszeństwo Zabezpieczenie P1. Przejrzysty proces postępowania upadłościowego P2. Terminy kluczowych czynności postępowania upadłościowego uregulowane prawnie w sposób wyraźny C1. Brak czasowego uprzywilejowania C2. Przejrzyste zasady spłaty Listów Zastawnych C3. Jasne zasady obsług listów zastawnych, które stały się wymagalne przed ogłoszeniem upadłości R1. Dwie masy upadłości (masa upadłości na zabezpieczenie LZ wydzielona z ogólnej masy upadłości) R2. Wyraźnie określone zasady pierwszeństwa zaspokajania wierzytelności z osobnej masy upadłości H1. Terminy wymagalności wobec wierzycieli przedłużeniu o 12 miesięcy od ogłoszenia upadłości H2. Możliwość przystąpienia wierzycieli upadłego do transakcji w przedmiocie zabezpieczenia (w przypadku pozytywnych testów) Wierzyciele Listów Zastawnych uprawnieni do interwencji w kwestii procedury bankructwa Test Pokrycia Wynik pozytywny Wynik pozytywny Wynik negatywny Test Płynności Wynik pozytywny Wynik negatywny n/a Konsekwencje: Dodatkowe prawa wierzycieli 1. Roszczenia wierzycieli LZ zaspokajane są zgodnie z warunkami emisji przy odroczeniu wymagalności zobowiązań o 12 miesięcy, 2. Syndyk może zawierać umowy dotyczące instrumentów finansowych Zgromadzenie wierzycieli LZ większością 2/3 głosów może zadecydować o sprzedaży wszystkich wierzytelności i praw upadłego banku hipotecznego należących do osobnej masy upadłościowej na rzecz banku lub innego podmiotu 1. Wydłużenie terminu wymagalności zobowiązań banku hipotecznego wobec wierzycieli LZ o 3 lata od najpóźniejszego terminu wymagalności wierzytelności. 2. Odrębne zasady zaspokajania roszczeń w terminach wcześniejszych Zgromadzenie wierzycieli LZ większością 2/3 głosów może podjąć uchwałę: 1. O przedłużeniu terminu wymagalności, lub 2. O sprzedaży wierzytelności i praw na rzecz banku lub innego podmiotu Prawdopodobieństwo upadłości według tabeli Moody s Idealised Cumulative Default Probabilities : Baa1: 5Y 1.10%; 7Y 1.67%; 10Y 2.60% A3: 5Y 0.73%; 7Y 1.11%; 10Y 1.80% 43
Szczegóły dotyczące zaspokojenia wierzycieli Listów Zastawnych w przypadku upadłości emitenta(1/5) Jasny i przejrzysty proces ogłaszania upadłości W przypadku niedostatecznych aktywów do pokrycia wszystkich zobowiązań banku, zgodnie z bilansem sporządzonym na ostatni dzień danego okresu sprawozdawczego, Zarząd musi niezwłocznie powiadomić Komisję Nadzoru Finansowego. Wierzyciel banku, w tym posiadacz dłużnych papierów wartościowych emitowanych przez bank, nie może zgłosić wniosku o ogłoszenie upadłości tego banku. Przed ogłoszeniem upadłości banku, Sąd upadłościowy zapyta przedstawicieli KNF,Członków Zarządu, wierzycieli banku oraz Kuratora o podstawę do ogłoszenia bankructwa. Kolejność zaspokajania wierzytelności z osobnej masy upadłości koszty likwidacji osobnej masy upadłości, które obejmują także wynagrodzenie kuratora, oraz odsetki i inne należności uboczne z listów zastawnych; listy zastawne według ich wartości nominalnej. 44
Szczegóły dotyczące zaspokojenia wierzycieli Listów Zastawnych w przypadku upadłości emitenta(2/5) Terminy kluczowych czynności postępowania upadłościowego określone ustawowo W pierwszym dniu po ogłoszeniu upadłości banku hipotecznego: Powołanie syndyka (zarządzającego majątkiem upadłego) oraz ograniczenie uprawnień zarządu i rady nadzorczej Ustanowienie kuratora dla reprezentowania praw posiadaczy listów zastawnych w postępowaniu upadłościowym Utworzenie osobnej masy upadłości na podstawie wierzytelności wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, w której skład wchodzą także środki uzyskane w wyniku spłaty wierzytelności wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych oraz składniki majątkowe uzyskane w zamian za aktywa wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych Odmowa, z uwagi na niedopuszczalność, potrącenia wierzytelności wierzycieli upadłego banku hipotecznego z wierzytelnościami upadłego banku hipotecznego należącymi do osobnej masy upadłości Odpowiednie stosowanie zasad dotyczących zaspakajania roszczeń posiadaczy listów zastawnych do zaspokajania roszczeń wierzycieli z innych instrumentów finansowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia Wydłużenie o 12 miesięcy terminów wymagalności zobowiązań wobec wierzycieli z listów zastawnych Odsetki od wierzytelności z listów zastawnych należne od upadłego wypłaca się w sposób i terminach określonych w warunkach emisji W terminie 21 dni od ogłoszenia upadłości banku hipotecznego: Kurator zgłasza do masy upadłości ogólną sumę nominalną nieumorzonych listów zastawnych, których termin płatności przypada przed ogłoszeniem upadłości oraz po ogłoszeniu upadłości, oraz ogólną sumę niezapłaconych odsetek i planowanych premii; W terminie 3 miesięcy od ogłoszenia upadłości banku hipotecznego : Syndyk przeprowadza w odniesieniu do osobnej masy upadłości test równowagi pokrycia oraz test płynności W zależności od wyników testów, zastosowanie znajduje jeden z trzech scenariuszy Nie później niż w terminie 1 miesiąca od ogłoszenia wyników testów: Złożenie wniosku o zwołanie zgromadzenia wierzycieli z listów zastawnych 45
Szczegóły dotyczące zaspokojenia wierzycieli Listów Zastawnych w przypadku upadłości emitenta (3/5) Zasady wcześniejszej spłaty zabezpieczonych Listów Zastawnych: Pozytywne wyniki Testów Równowagi Pokrycia i Płynności: Roszczenia wierzycieli z listów zastawnych zaspokajane są zgodnie z warunkami emisji, przy czym wymagalność zobowiązań banku hipotecznego wobec wierzycieli z listów zastawnych zostanie odroczona o 12 miesięcy; Zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych, zwołane na wniosek złożony nie później niż w terminie miesiąca od dnia obwieszczenia o wynikach testów może, nie później niż w terminie 2 miesięcy od tego dnia podjąć, większością dwóch trzecich głosów wierzycieli z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie, uchwałę o zobowiązaniu syndyka do podjęcia działań w celu sprzedaży wszystkich wierzytelności i praw upadłego banku hipotecznego należących do osobnej masy upadłości; Sprzedaż wierzytelności i praw, o której mowa powyżej, może nastąpić na rzecz: a) banku hipotecznego (z przejściem lub bez przejścia zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych); albo b) innego banku (bez przejścia zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych); Jeżeli wpływy ze sprzedaży składników osobnej masy upadłości pomniejszone o Rezerwę Płynności i wymagalne, a niezapłacone zobowiązania wobec wierzycieli z listów zastawnych wyniosą co najmniej 5% łącznej kwoty nominalnych wartości znajdujących się w obrocie listów zastawnych, roszczenia wierzycieli z listów zastawnych mogą być zaspokojone proporcjonalnie do ich wysokości, a środki te są przekazywane wierzycielom z listów zastawnych w najbliższym terminie płatności odsetek określonym w warunkach emisji jednak nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sędziego-komisarza; 46
Szczegóły dotyczące zaspokojenia wierzycieli Listów Zastawnych w przypadku upadłości emitenta (4/5) Zasady wcześniejszej spłaty zabezpieczonych Listów Zastawnych Negatywny wynik jednego Testu Płynności: Przedłużenie terminu wymagalności zobowiązań banku hipotecznego wobec wierzycieli z listów zastawnych (wartość nominalna) o 3 lata od najpóźniejszego terminu wymagalności wierzytelności wpisanej do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych; albo Zaspokajanie tych roszczeń proporcjonalnie do ich wysokości w terminach wcześniejszych ze środków tworzących osobną masę upadłości, o ile środki te po obniżeniu ich o wysokość: a) łącznej kwoty nominalnych wartości odsetek od znajdujących się w obrocie listów zastawnych, przypadających do wypłaty w okresie kolejnych 6 miesięcy, b) kosztów postępowania upadłościowego w zakresie osobnej masy upadłości wynikających ze sprawozdania syndyka, wyniosą co najmniej 5% łącznej kwoty nominalnych wartości znajdujących się w obrocie listów zastawnych; przy czym listy zastawne w zaspokojonej części podlegają umorzeniu; Zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych większością dwóch trzecich głosów wierzycieli z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie może podjąć uchwałę o niestosowaniu powyższych reguł albo o zastosowaniu innej procedury; 47
Szczegóły dotyczące zaspokojenia wierzycieli Listów Zastawnych w przypadku upadłości emitenta (5/5) Zasady wcześniejszej spłaty zabezpieczonych Listów Zastawnych Negatywny wynik Testu Równowagi Pokrycia: Odpowiednio stosuje się reguły przedłużania terminu wymagalności i proporcjonalnego zaspokajania roszczeń w sytuacji pozytywnego wyniku testu równowagi pokrycia i braku pozytywnego wyniku testu płynności; Zgromadzenie wierzycieli z listów zastawnych większością dwóch trzecich głosów wierzycieli z tytułu nominalnej wartości listów zastawnych pozostających w obrocie może podjąć uchwałę o wyrażeniu zgody na likwidację osobnej masy upadłości i sprzedaży składników majątkowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, przy czym zobowiązania banku hipotecznego wobec wierzycieli z listów zastawnych stają się wymagalne z dniem podjęcia takiej uchwały; Sprzedaż składników majątkowych wpisanych do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, o której mowa powyżej, może nastąpić na rzecz: a) banku innego niż bank hipoteczny bez przejścia na nabywcę zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych; lub b) podmiotu innego niż bank w przypadku składników, których posiadanie nie jest zastrzeżone dla banków; Środki uzyskane ze sprzedaży składnika majątkowego wpisanego do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych bez przejścia na nabywcę zobowiązań upadłego banku wobec wierzycieli z listów zastawnych są przeznaczane na zaspokojenie roszczeń o odsetki z listów zastawnych zabezpieczonych tym składnikiem wyłącznie za okres do dnia sprzedaży tego składnika majątkowego. 48
Legislacja w zakresie listów zastawnych W celu zapewnienia bezpieczeństwa listów zastawnych Bank przeprowadza Test Równowagi Pokrycia Rejestr Zabezpieczeń Hipotecznych Listów Zastawnych Aktywa podstawowe Aktywa zastępcze Instrumenty zabezpieczające Bufor płynności Nominalna kwota niespłaconych listów zastawnych Koszty likwidacji osobnej masy upadłościowej Należne i niezapłacone odsetki Test Równowagi Pokrycia sprawdza czy prawa i środki wpisane do Rejestru Zabezpieczeń Listów Zastawnych wystarczają na pełne zaspokojenie posiadaczy wyemitowanych listów zastawnych. Test Równowagi Pokrycia przeprowadza się nie rzadziej niż co 6 miesięcy Test przeprowadza się : na dzień sporządzenia testu z uwzględnieniem różnych scenariuszy zmian kursów walutowych 49