Listy Kontrolne. do oceny kompetencji językowych

ODKRYW JĘZYK Listy Kontrolne do oceny kompetencji językowych

Informacje o publikacji Publikacja ta opracowana została w ramach międzynarodowego projektu Grundtvig realizowanego w ramach programu Uczenie się Przez ałe Życie i dostępna jest na stronie internetowej projektu www.showmiproject.eu utorzy: Niniejszy Odkrywca Języka należy do: Imię i nazwisko: WSTĘP ustria: Thomas Fritz Die Wiener Volkshochschulen GmbH www.vhs. at Włochy: Eleonora Guglielman Learning ommunity www.learningcom.it Hiszpania: zucena Martinez senjo Instituto de Formación Integral, S.L.U IFI www.ifi.com.es Szwajcaria: ernadette Morand-ymon Fédération Suisse pour la formation continue www. alice.ch Niemcy: eate enndorf-helbig Thüringer Volkshochschulverband e.v. www.vhs-th.de Polska: Marta Kedzia, Marta Piegat-Kaczmarczyk, Zuzanna Rejmer Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania www.swspiz.pl UK: Steve Hailstone Lancashire dult Learning www.lal.lancashire. gov.uk Niniejszy Odkrywca Języka (Language Explorer) przeznaczony jest dla osób z przeszłością migracyjną. Odnosi się on do reguł Europejskiego Paszportu Językowego stanowiącego część Europejskiego Portfolio Językowego (zob. www.coe.int /portfolio) które dokumentuje i ilustruje doświadczenia oraz osiągnięcia w uczeniu się. Odkrywca Języka (Language Explorer) może być używany w celu opisania biegłości językowej jego posiadaczki/a, uzyskanej przed przyjazdem do kraju goszczącego. Jest to/są to np. język /i używane w domu, sąsiedztwie lub w szkole do której uczęszczał/a. Odnotowuje on języki, w których posiadacz osiągnął/ęła kompetencje oraz szczegółowy poziom biegłości językowej w określonych dziedzinach życia. Koncentruje się w szczególności na ch używanych w domu, pracy, w trakcie edukacji i w kontaktach społecznych. Umiejętności językowe zdefiniowano w kategoriach poziomu biegłości, zgodnie z opisem zawartym w pozycji EFRL - Europejski System Opisu Kształcenia Językowego: uczenie się, nauczanie, ewaluacja. Skala została zilustrowana na stronach 5 6. Odkrywca Języka (Language Explorer) opracowano w ramach projektu ShowMi umiejętności językowe migrantów wartością dla innych. Projekt jest współfinansowany przez Program Uczenie się Przez ałe Życie i trwa od 2009 do 2011. Więcej informacji na stronie projektu: www.showmiproject.eu JK KORZYSTĆ Z ODKRYWY JĘZYK I Z PSZPORTU JĘZYKOWEGO opyright 2011 partnerstwo projektu ShowMi Helping migrants to show the value of their languages to others (Grundtvig 2009) numer projektu 504003-LLP-1-2009-1-DE-GRUNDTVIG-GMP Wszystkie prawa zastrzeżone. Przedruk i rozpowszechnianie materiału z niniejszej publikacji jest dozwolony wyłącznie na zasadach niekomercyjnych, pod warunkiem podania źródła. Ten projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej (Program LLP Grundtvig). Projekt i publikacja odzwierciedlają jedynie stanowisko ich autora i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w nich zawartość merytoryczną. Rozpocznij pracę od Paszportu Językowego; Na stronie Moje języki wybierz te języki, które chcesz uwzględnić; Wybierz obszary tematyczne: np. Zdrowie, Praca, Życie codzienne itd. Przejdź do Eksplorera Języka; Zapoznaj się z wyjaśnieniami poziomów (,,) na stronach 5 do 6; Przejdź do pierwszego wybranego obszaru tematycznego; 3

O mnie 2. Potrafię udzielić informacji o moim pochodzeniu. np., Przeczytaj umiem powiedzieć opis kompetencji skąd pochodzę. (np. Potrafię udzielić ogólnych informacji o sobie ). Spójrz na zamieszczone poniżej takiego oraz opisu geografię przykłady i podać powody i zaznacz wyjazdu. te, które dotyczą np., potrafię opisać mój kraj ojczysty oraz rodzinne miasto, jego położenie iebie w zakresie: wypowiedzi, słuchania, czytania i np., potrafię opisać sytuację polityczną i religijną w kraju pisania. Każdy przykład przypisany jest określonemu rodzinnym oraz jej rozwój na przestrzeni czasu. Jestem w stanie wyrazić poziomowi własną (zobacz opinię o owej poniższy sytuacji. przykład): Potrafię opisać, jak w moim przekonaniu, sytuacja będzie wyglądała w przyszłości. Można dodawać tam własne przykłady; Warto zauważyć, że poziom w każdej domenie może być inny! Przykład: Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 1. Potrafię udzielić ogólnych informacji o sobie. np., umiem powiedzieć skąd pochodzę, podać swój wiek, powiedzieć co robię oraz jaki jest mój stan cywilny. np., umiem powiedzieć jak wyglądam, jakie mam zainteresowania i co lubię. np., umiem opisać dlaczego coś lubię a dlaczego czegoś nie lubię. Nawet w ramach tego samego obszaru poziom kompetencji językowych może być różny w stosunku do każdego z analizowanych obszarów tj. wypowiadania się, słuchania, czytania i pisania; Po określeniu swoich kompetencji językowych w Eksplorerze można przenieść te wyniki do Paszportu jeśli są z tym trudności, warto zapytać doradcę lub trenera; Nie jest konieczne ocenianie wszystkich obszarów tematycznych (np. Praca, Zdrowie). Należy wybrać te, które są najistotniejsze. Dziedziny Rozumienie Mówienie zytanie Pisanie O mnie Użytkownik zaawansowany Słuchanie zytanie Porozumiewanie się / Rozmowa Samodzielna wypowiedź Pisanie Użytkownik samodzielny Słuchanie zytanie Porozumiewanie się / Rozmowa Samodzielna wypowiedź Pisanie POZIOMY IEGŁOŚI Potrafię używać mojego w sposób kompleksowy. Rozumiem teksty ogólne oraz specjalistyczne, zarówno w postaci przekazu ustnego, jak i formie pisemnej. Jestem w stanie wyrazić niuanse znaczeniowe za pomocą różnych wyrażeń. Nie mam żadnych trudności ze zrozumieniem komunikatu mówionego bądź przekazywanego przez media. Z łatwością czytam wszystkie pisane teksty, również abstrakcyjne czy też skomplikowane pod względem językowym, takie jak: podręczniki, artykuły specjalistyczne i literaturę piękną. ez wysiłku uczestniczę w dyskusjach i rozmowach. Umiem posługiwać się figurami retorycznymi oraz idiomami potocznego. Potrafię mówić płynnie i wyrażać niuanse znaczeniowe. Jeżeli wypowiedź nastręcza mi jakieś trudności, to potrafię zastąpić brakujące wyrażenia w sposób niezauważalny dla otoczenia. Umiem jasno i płynnie opowiedzieć i omówić wydarzenia będąc zrozumianym, posługując się stosownym stylem. Potrafię zrozumiale wypowiedzieć się na piśmie, używając odpowiedniego stylu. Potrafię pisać skomplikowane listy, raporty bądź artykuły, przedstawiając zagadnienie za pomocą efektywnej logicznej struktury. Umiem pisać streszczenia profesjonalnych prac i recenzje dzieł literackich. Potrafię wyrazić znane mi koncepcje oraz użyć język w znanych mi sytuacjach w celu wyrażenia własnych doświadczeń, wrażeń własnego punktu widzenia oraz potrafię jasno przedstawić swoją argumentację. Rozumiem innych w takich samych sytuacjach. Rozumiem tak dłuższe wypowiedzi, jak i skomplikowane dyskusje, jeżeli jestem dobrze zaznajomiony z tematem. Rozumiem większość wiadomości radiowych i telewizyjnych oraz programy prezentujące bieżące zagadnienia. Rozumiem większość filmów, w których używa się standardowego. zytam i rozumiem artykuły i raporty dotyczące bieżących problemów, w których autorzy wyjaśniają swoje opinie, jak np. w gazetach. Rozumiem współczesną literaturę. Potrafię porozumiewać się swobodnie i płynnie w sposób umożliwiający normalną rozmowę z innym rodzimym użytkownikiem. Mogę brać udział w dyskusji na znane mi tematy i jestem w stanie sformułować własną opinię i obronić swój punkt widzenia. Potrafię przedstawić jasno sformułowany, szczegółowy opis szerokiego zakresu tematów związanych z przedmiotem moich zainteresowań. Jestem w stanie wyjaśnić swój punkt widzenia na dany temat podając argumenty przemawiające za, jak i przeciwko owej kwestii. Jestem w stanie pisać jasno sformułowane szczegółowe teksty na temat wielu przedmiotów w ramach moich zainteresowań, potrafię pisać listy, kładąc nacisk na to, jakie znaczenie mają wydarzenia i doświadczenia dla mnie. 4 5

Użytkownik początkujący Umiem wykorzystać język do radzenia sobie z codziennymi sytuacjami, w bardzo prosty sposób wyrażając swoje bezpośrednie potrzeby. Rozumiem innych mówiących moim językiem, gdy zwracają się bezpośrednio do mnie i mówią /piszą o sprawach bezpośrednio mnie dotyczących. O mnie Słuchanie zytanie Pisanie Poziom Słuchanie zytanie Porozumiewanie się / Rozmowa Samodzielna wypowiedź Potrafię zrozumieć proste zdania i najczęściej używane słowa, które są dla mnie ważne (np. proste informacje dotyczące mnie oraz mojej rodziny, zakupów w sklepie spożywczym, pracy, mojego najbliższego otoczenia). Jestem w stanie zrozumieć podstawową treść krótkich, przejrzystych i łatwych informacji oraz komunikatów. Potrafię czytać bardzo krótkie i proste teksty. Potrafię odnaleźć podstawowe informacje w tekstach codziennych (np. powiadomienia, broszury, rozkłady jazdy), które odnoszą się do mojego codziennego życia. Rozumiem krótkie i łatwe informacje. Potrafię porozumiewać się w prostych codziennych sytuacjach, które dotyczą w bezpośredni sposób znanych mi tematów i czynności. Mogę brać udział w krótkiej wymianie zdań. zasem muszę prosić o wyjaśnienie. Potrafię opisać moją rodzinę, innych ludzi, moje sytuacje życiowe, moje wykształcenie i moją obecną lub ostatnią pracę. 1. Potrafię udzielić ogólnych informacji o sobie. np., umiem powiedzieć skąd pochodzę, podać swój wiek, powiedzieć co robię oraz jaki jest mój stan cywilny. np., umiem powiedzieć jak wyglądam, jakie mam zainteresowania i co lubię. np., umiem opisać dlaczego coś lubię a dlaczego czegoś nie lubię. Pisanie Potrafię pisać krótkie, proste uwagi i informacje. Potrafię pisać krótkie listy osobiste. Potrafię wpisać swoje dane w oficjalnych formularzach. 2. Potrafię udzielić informacji o moim pochodzeniu. np., umiem powiedzieć skąd pochodzę. np., potrafię opisać mój kraj ojczysty oraz rodzinne miasto, jego położenie oraz geografię i podać powody wyjazdu. np., potrafię opisać sytuację polityczną i religijną w kraju rodzinnym oraz jej rozwój na przestrzeni czasu. Jestem w stanie wyrazić własną opinię o owej sytuacji. Potrafię opisać, jak w moim przekonaniu, sytuacja będzie wyglądała w przyszłości. 6 7

O mnie Słuchanie zytanie Pisanie Poziom O mnie Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 3. Potrafię udzielić informacji o rodzinie i przyjaciołach. 5. Potrafię udzielić informacji o swoich planach. np., umiem wymienić członków rodziny. Jestem w stanie powiedzieć jak wyglądają, skąd pochodzą i co robią. np., umiem opisać członków rodziny i przyjaciół, podając ich charakterystykę oraz opisując co robią. np., umiem opisać charaktery członków mojej rodziny I przyjaciół, stosując porównania bądź anegdoty. np., potrafię opowiedzieć co chciałbym robić w przyszłości. np., potrafię wyjaśnić dlaczego chcę robić coś w przyszłości. np., potrafię przeanalizować swoje perspektywy oraz wyobrażenia odnoszące się do historii mojego życia, opisać alternatywne plany I uzasadnić wybory. 4. Potrafię udzielić informacji o mojej podróży życiowej. np., potrafię powiedzieć w jakich krajach przebywałam /em. np., umiem opisać swoje przeszłe życie uzasadniając jego różne etapy. np., potrafię opisać swoją życiową podróż wykorzystując anegdoty, ironię oraz alegorie. 6. Potrafię udzielić informacji o tym co jest dla mnie najważniejsze. np., umiem powiedzieć co lubię, a czego nie. np., potrafię wyjaśnić co jest dla mnie ważne w życiu i dlaczego. np., umiem opisać swoje przekonania oraz wartości, komentować je i uzasadniać. 7. Potrafię udzielić informacji o swoich mocnych stronach. np., umiem powiedzieć w czym czuję się dobry, a w czym słabszy. np., umiem powiedzieć w czym jestem dobry, a co chciałbym robić lepiej i wyjaśnić dlaczego. np., umiem uzasadnić swoje mocne strony i powiedzieć co chcę w sobie udoskonalić, analizując sytuację bieżącą, określając cele oraz opisując przyszły rozwój. 8 9

O mnie Słuchanie zytanie Pisanie Poziom Edukacja Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 8. Umiem opowiedzieć w jaki sposób spędzam wolny czas. 1. Umiem opisać swoją szkolną edukację. np., potrafię wymienić swoje hobby oraz zainteresowania. np., umiem szczegółowo opisać swoje hobby i zainteresowania oraz wyjaśnić ich przyczyny. np., umiem powiedzieć ile lat spędziłem w szkole i jakich przedmiotów się uczyłam /em. np., umiem opowiedzieć o swojej szkolnej edukacji, powiedzieć co lubiłam /em, czego nie i dlaczego. Jestem w stanie wyrazić opinię na temat aktualnego systemu szkolnego. 9. Potrafię opowiedzieć o różnicach kulturowych. np., umiem porównać i omówić plany związane z zawodem, biorąc pod uwagę przeszłe doświadczenia, kwalifikacje oraz przyszłe możliwości, jak i porównać systemy szkolnictwa. np., umiem podać kilka przykładów różnicy pomiędzy krajem rodzinnym a tym, w którym żyję obecnie. np., jestem w stanie dokonać porównania kultur krajów, w których żyłem, podać różnice oraz ich przyczyny. np., umiem wyjaśnić różnice kulturowe pomiędzy krajami, w których żyłem i potrafię pośredniczyć pomiędzy ludźmi z różnych krajów. 2. Umiem opisać doświadczenia z nauki w dorosłym życiu. np., umiem porozmawiać o przedmiotach, których się uczę oraz czy je lubię, czy nie. np., potrafię opisać kursy, na które uczęszczałam /em w celu podniesienia swoich kompetencji i wyjaśnić dlaczego je wybrałam /em. np., umiem porównać i przedstawić różnice w moich doświadczeniach z uczenia się będąc dorosłym /ą oraz wytłumaczyć dlaczego wybrałam dane kursy odnosząc się do mojego rozwoju osobistego oraz zawodowego. 10 11

Edukacja Słuchanie zytanie Pisanie Poziom Edukacja Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 3. Umiem opisać swoje umiejętności, wiedzę i doświadczenie. 5. Potrafię opowiedzieć o kwalifikacjach potrzebnych do pracy lub studiów. np., umiem powiedzieć czego się uczyłam / łem. np., umiem wymienić i opisać swoje umiejętności i kwalifikacje oraz omówić argumenty za i przeciw związane z historią mojej nauki. np., umiem opisać co potrafię robić i co wiem np. umiem gotować i mówić po włosku. np., umiem opisać umiejętności wymagane do uzyskania posiadanych przeze mnie kwalifikacji zawodowych. np., rozumiem opisy historii uczenia się innych osób. np., potrafię dokładnie opisać swoje kompetencje, podając okoliczności ich zdobycia oraz uzasadnić swoje mocne strony i opisać przyszły rozwój. np., rozumiem, jakie wymagania należy spełnić, by zostać przyjętym do placówki kształcenia lub uzyskać dostęp do rynku pracy w moim nowym kraju. np., potrafię opisać tytuł akademicki oraz kwalifikacje uzyskane w kraju /ach, w których mieszkałem i odnieść je do mojego nowego kraju. 4. Umiem opisać swoje nastawienie do nauki. np., potrafię wymienić swoje ulubione i nie lubiane przedmioty. Umiem powiedzieć, że je lubię czy ich nie lubię. np., umiem opisać jak najlepiej mi się uczy i opowiedzieć o pozytywnym doświadczeniu z uczenia się w przeszłości. np., umiem porównać różne style uczenia się i wyjaśnić dlaczego pewne sposoby uczenia się są dla mnie najlepsze podając jako przykład anegdotę oraz żartując na temat doświadczeń z przeszłości. 6. Umiem pomagać innym. np., z przedmiotów, które znam dobrze potrafię udzielić innym wsparcia w wykonywaniu zadań szkolnych w domu. np., umiem rozwiązać praktyczne problemy mówiąc co myślę i pytając innych co myślą, np. wybierając kursy w kształceniu dla dorosłych. np., potrafię rozmawiać o moich doświadczeniach edukacyjnych wyjaśniając wady i zalety mojego systemu oraz pomagając innym w podjęciu decyzji o przyszłej edukacji. np., potrafię opisać szkolne kariery oraz kompetencje innych osób. np., jestem w stanie być mediatorem pomiędzy innymi ludźmi a organami edukacyjnymi porównując systemy i doświadczenia poprzez podawanie przyczyn i przedstawiając propozycje. 12 13

odzienne sprawy Słuchanie zytanie Pisanie Poziom odzienne sprawy Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 1. Umiem robić zakupy. 3. Umiem udzielać informacji o odzieży. np., umiem wymienić to co potrzebuję i powiedzieć ile czego potrzebuję. np., umiem nazwać części garderoby oraz rozumiem informacje na temat np. rozmiaru czy koloru. np., rozumiem ceny i sposób płatności. np., umiem zapytać sprzedawcę o szczegóły i specyficzne cechy kupowanego artykułu (gwarancja, zasady bhp, itd.). np., potrafię omówić wady i zalety podobnych przedmiotów I negocjować cenę. np., umiem omówić funkcje techniczne przedmiotu, porównać z innymi podobnymi oraz uzasadnić mój wybór. np., rozumiem szczegółowe o pisy produktu oraz instrukcję prania /czyszczenia odzieży i potrafię je omówić. np., potrafię wyrazić opinię na temat pewnych typów ubioru i wyjaśnić co lubię, a czego nie. np., umiem omówić sposób ubierania się w moim kraju / krajach pochodzenia i porównać ze spotykanym w moim nowym kraju oraz uzasadnić pełnioną przez odzież funkcję kulturową. 2. Potrafię poruszać tematy związane z jedzeniem. np., umiem powiedzieć co lubię, a czego nie. np., umiem wyjaśnić co lubię, bądź nie lubię i podać przyczyny. np., umiem podać przepis, sposób wykonania i składniki potrzebne do przygotowania mojego ulubionego dania. np., potrafię wytłumaczyć dlaczego coś lubię, bądź czegoś nie lubię, podając przykłady, dowody w postaci anegdot oraz dowcipów. 4. Umiem opowiedzieć o rozrywkach. np., umiem wymienić jakie typy rozrywki lubię, a jakich nie (np. TV, radio, hobby) np., potrafię omówić wady i zalety różnych typów rozrywki. np., jestem w stanie przekonywać o wpływie pewnych typów rozrywki na społeczeństwo, dzieci, itd, oraz zestawić z przeszłością i przyszłością. 14 15

odzienne sprawy Słuchanie zytanie Pisanie Poziom odzienne sprawy Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 5. Umiem rozmawiać z moimi dziećmi i o nich. 7. Umiem rozmawiać o podróżach i podróżowaniu. np., umiem powiedzieć mojemu dziecku co ma robić, (np. przyjść, iść do, jeść, spać ) np., potrafię powiedzieć o moim ulubionym sposobie podróżowania lub moim ulubionym kraju. np., umiem sformułować życzenie w stosunku do organów, instytucji, np. nauczycieli w szkole, urzędników, oraz wyjaśnić skąd się bierze moja prośba. np., rozumiem świadectwo szkolne wystawione mojemu dziecku. np., umiem omówić wady i zalety różnych sposobów podróżowania oraz podać powody, dla których dany sposób jest moim ulubionym. np., umiem rozmawiać o jakimś szczególnym momencie podczas moich ostatnich wakacji i opisać dlaczego był on szczególny oraz jakie miał dla mnie konsekwencje. np., jestem w stanie dyskutować o wychowaniu dzieci oraz porównywać metody, opinie i tradycje w różnych krajach. np., potrafię wyjaśnić zachowanie i potrzeby mojego dziecka oraz omówić je, przedyskutować działania alternatywne, wspierać dziecko i komentować proces jego edukacji. 8. Potrafię porozumiewać się z ludźmi w różnych życiowych sytuacjach np., potrafię zamawiać jedzenie i picie w restauracji bądź kiosku gastronomicznym. 6. Umiem mówić o różnych imprezach / wydarzeniach. np., potrafię wymienić różne wydarzenia, jak urodziny czy święta religijne. np., umiem porównywać wydarzenia z różnych kultur i wyjaśniać czym się różnią. np., potrafię omówić z pracownikiem banku najstosowniejszy dla mnie rodzaj rachunku bankowego. np., potrafię uzasadnić swoją prośbę skierowaną do oficjalnej agencji oraz podać przyczyny na jej uzasadnienie. np., umiem komentować różnice kulturowe w celebrowaniu ważnych wydarzeń w różnych kulturach, porównując je i podając ich historyczne bądź wynikające z tradycji przyczyny oraz poprzeć swoje wywody odpowiednią anegdotą. 9. Potrafię pomagać ludziom w sytuacjach związanych z kwestiami prawnymi. np., umiem pomóc w znalezieniu rozwiązania kwestii spornej, np. odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną w wynajętym mieszkaniu. np., potrafię udzielić pomocy w negocjowaniu rozwiązania w prawnej kwestii spornej, np. umowie o pracę oraz mediować pomiędzy ludźmi mówiącymi w moim ojczystym języku oraz ludźmi mówiącymi językiem zamieszkiwanego przeze mnie obecnie kraju. 16 17

odzienne sprawy Słuchanie zytanie Pisanie Poziom Zdrowie Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 10. Potrafię poskarżyć się innym ludziom. 1. Potrafię rozmawiać o zdrowiu swoim lub innych np., umiem powiedzieć, że nie podoba mi się jakaś sytuacja, wydarzenie lub przedmiot. np., umiem wyrazić skargę z powodu zniszczonego przedmiotu i domagać się odpowiedniego działania. np., umiem wyjaśnić dlaczego moja skarga jest uzasadniona i podać propozycje rozwiązania sytuacji. np., umiem opisać swoje samopoczucie lub przedstawić samopoczucie członków mojej rodziny, np. umiem powiedzieć, że boli mnie głowa lub, że moje dziecko ma ból zęba. np., potrafię określić co mi dolega, np. że mam alergię na penicylinę. np., umiem wyjaśnić swoje emocje i uczucia oraz powiedzieć dlaczego tak się czuję. np., potrafię wytłumaczyć na czym polega moje zaburzenie oraz co to dla mnie oznacza. 11. Potrafię udzielać praktycznych rad i wskazówek. np., umiem objaśnić drogę do miejsca, do którego często chodzę, np. supermarketu. np., potrafię wyjaśnić jakie konsekwencje ma moje zaburzenie dla mnie i dla innych oraz uzasadnić zalecenia do życia z nim. np., umiem wytłumaczyć jak ugotować jakieś specyficzne danie, wyjaśnić dlaczego jest ono moim ulubionym oraz gdzie kupić potrzebne do niego składniki. 2. Rozumiem zalecane leczenie. Np. potrafię opowiedzieć o historii bądź tradycji związanej z moim ulubionym daniem i opowiedzieć anegdoty związane z jedzeniem go lub przygotowaniem. np., rozumiem wskazówki odnoszące się do mojego leczenia, np. że muszę zostać w łóżku przez tydzień. np., w trakcie wizyty u lekarza potrafię opisać wszelkiego rodzaju potrzebne w moim stanie zdrowia leczenie oraz omówić wady i zalety wybranej kuracji. np., potrafię omówić ze swoim lekarzem różne wersje ewentualnego leczenia oraz jego konsekwencje. Przykłady własne: 18 19

Zdrowie Słuchanie zytanie Pisanie Poziom Moja Społeczność Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 3. Potrafię pomóc innym ludziom w czasie wizyty u lekarza. 1. Umiem opisywać innych ludzi. np., jeśli moi znajomi byli u lekarza lub w szpitalu, umiem im powiedzieć w naszym wspólnym języku jakie leczenie proponuje lekarz. np., potrafię rozmawiać o chorobach innych osób. Umiem omówić jakie zostało im przepisane leczenie i jakie mają możliwości wyboru w zakresie poprawy zdrowia. np., umiem opisać swoich sąsiadów: kim są i gdzie mieszkają. np., umiem opisać stosunek moich sąsiadów do mnie. np., potrafię opisać sąsiadów używając alegorii z literatury, filmu lub polityki. 2. Potrafię opisać swoje stosunki z sąsiadami. 4. Rozumiem recepty i informacje lekarskie. np., potrafię przeczytać receptę lekarską i zrozumieć jak często i kiedy zażywać lekarstwo. np., potrafię czytać dokumenty z diagnozą. np., umiem czytać opisy leczenia. np., umiem wyjaśnić dlaczego lubię lub nie lubię moich sąsiadów. np., umiem opisać mój stosunek do sąsiadów i wyjaśnić go. np., umiem opowiadać historie i anegdoty o moich sąsiadach. np., umiem czytać szczegółowe informacje o usługach szpitalnych 3. Umiem rozmawiać o moim sąsiedztwie. 5. Potrafię rozmawiać o usługach lekarskich. np., potrafię nazwać lekarzy, do których zazwyczaj chodzę, np. dentystę, pediatrę. np., potrafię opisać jakiego typu porady lekarskiej potrzebuję ja lub inne osoby. np., potrafię omówić wady i zalety usług medycznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego. np., potrafię wyjaśnić w jakiej okolicy: mieście lub kraju mieszkam. np., potrafię opisać ludzi mieszkających w moim sąsiedztwie. np., umiem uzasadnić i wytłumaczyć dlaczego sąsiedztwo posiada pewną strukturę społeczną, podać tego przyczyny i znaczenie. np., potrafię przedstawić system działania służby zdrowia w kraju mojego pochodzenia i w kraju, w którym mieszkam obecnie oraz dokonać ich porównania. 20 21

Moja Społeczność Słuchanie zytanie Pisanie Poziom Praca Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 4. Umiem brać udział w wydarzeniach w sąsiedztwie. 1. Umiem rozmawiać o mojej pracy. np., umiem wymienić wydarzenia zachodzące w moim sąsiedztwie. np., rozumiem czego się ode mnie oczekuje, np. pójścia po zakupy, udekorowania sali. np., potrafię udzielić wskazówek innym członkom zespołu. np., potrafię zorganizować ogłoszenia o wydarzeniach w mojej społeczności, np. zaprojektować ulotki, porozmawiać z prasą, napisać notatkę dla prasy. np. umiem powiedzieć co robię, gdzie i kiedy pracuję. np., umiem opisać, co zazwyczaj robię w pracy, gdzie chodzę do pracy i co tam robię. Umiem opowiedzieć o toku mojej pracy. np., umiem opisać swoje umiejętności związane z pracą oraz doświadczenie, np. że potrafię reperować urządzenia i maszyny, bądź pracować jako szpitalna pielęgniarka oraz opisać wykonywane czynności. np., umiem opowiedzieć o swoim doświadczeniu związanym z pracą lub szkoleniem, np. umiem porozmawiać z kolegą lub przyjacielem o aktualnej pracy albo szkoleniu. 5. Umiem porozumiewać się ze swoim sąsiedztwem. np., umiem wyjaśnić różne procesy zachodzące w mojej pracy, uzasadnić to co robię, żartować na ten temat oraz używać aluzyjnego z kolegami. np., umiem przedstawić ludzi, z którymi zazwyczaj spędzam wolny czas, nazywając ich, np. przyjaciele, członkowie rodziny i sąsiedzi. np., potrafię określić co robię w wolnym czasie, powiedzieć o uprawianym sporcie lub swoim hobby. np., umiem rozmawiać o swoim ulubionym klubie piłkarskim lub zajęciach w czasie wolnym i powiedzieć dlaczego je lubię. np., potrafię podzielić się opinią jakie zmiany można by wprowadzić w sąsiedztwie w celu ulepszenia /go. np., umiem poinstruować sąsiadów jak i gdzie znaleźć pomoc. np., jestem w stanie opisać tradycyjne sposoby spędzania wolnego czasu w kraju / krajach mojego pochodzenia i porównać z sytuacją w moim nowym kraju. 2. Rozumiem instrukcje. np., rozumiem podstawowe informacje przekazywane mi w pracy, instrukcje i wyjaśnienia, np. gdy ktoś wydaje mi polecenie skoszenia trawy. np., rozumiem informacje techniczne, takie jak instrukcja obsługi znanych mi typów wyposażenia, np. maszyn, wyposażenia sprzętu technicznego, leczenia lub oprogramowania komputerowego. np., rozumiem informacje techniczne, jak np. instrukcję obsługi nowego lub nieznanego mi wyposażenia technicznego 22 23

Praca Słuchanie zytanie Pisanie Poziom Praca Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 3. Umiem udzielać wskazówek. 5. Potrafię ubiegać się o pracę. np., umiem informować innych w pracy, instruować ich lub wyjaśniać, np. udzielać praktycznych wskazówek jak coś wykonać, np. jak coś ugotować lub użyć oprogramowania. np., umiem przyczynić się do napisania podręcznika / instrukcji. np., potrafię szkolić innych w pracy. np., umiem określić co chcę robić i potrafię znaleźć gdzie i jak mam się ubiegać o pracę (adres, godziny urzędowania, itd.). np., umiem wypełnić formularz wniosku o pracę. np., potrafię napisać V używając szablonu. np., umiem zaprezentować się w czasie rozmowy kwalifikacyjnej oraz powiedzieć dlaczego nadaję się do danej pracy. np., umiem opisać poprzednie doświadczenia z pracą, w szczególności swoje mocne strony oraz plany na przyszłość. 4. Umiem wydawać i wykonywać polecenia np., umiem zapytać gdzie mam pracować i co mam robić. np., umiem zastosować się do wydanych poleceń i pytań w miejscu pracy oraz wyjaśnić dlaczego coś zrobiłam. np., potrafię zareagować na życzenie /polecenie, wyjaśnić możliwości oraz uzasadnić swój wybór używając dyplomatycznego. 6. Potrafię współpracować z kolegami. np., umiem uczestniczyć i zabierać głos w spotkaniach zespołu, np. umiem powiedzieć co myślę, słuchać innych i omawiać różne kwestie, takie jak plany pracy I harmonogramy. np., umiem uczestniczyć wraz z innymi w rozwiązywaniu problemów. np., umiem prowadzić spotkanie zespołu. 24 25

Praca Słuchanie zytanie Pisanie Poziom 7. Umiem czytać i pisać raporty. np., umiem czytać sprawozdania i inne dokumenty odnoszące się do mojej pracy, jak np. raporty pracy kolegów oraz protokoły ze spotkań, w których nie uczestniczyłem. np., potrafię pisać sprawozdania, takie jak raporty z pracy oraz protokoły ze spotkań. Przykłady własne: 8. Umiem rozmawiać z gośćmi w moim miejscu pracy. np., potrafię zabawić zagranicznych gości w firmie, w której pracuję, jeżeli posługują się moim ojczystym językiem. Przykłady własne: 26

ODKRYW JĘZYK Listy Kontrolne do oceny kompetencji językowych ODKRYW JĘZYK Listy Kontrolne do oceny kompetencji językowych