Bez stresu do sukcesu Dlaczego warto? 15 minut dziennie wystarczy by skutecznie przyswoić nowe umiejętności skuteczne metody połączenie nowoczesnych i tradycyjnych metod wygoda i elastyczny plan uczysz się gdzie chcesz i kiedy chcesz, bez sztywnych grafików profesjonalne wsparcie podczas trwania kursu objęty zostajesz darmową opieką nauczyciela bezstresowa nauka brak niezapowiedzianych testów, a zadania domowe są dobrowolne cenione umiejętności poszerzenie kwalifikacji potwierdzone zaświadczeniem lub certyfikatem
Sekcje A-B Wprowadzenie nowego materiału. A2 Litera n Nowe słówka i wyrażenia. W tej czêœci lekcji skupimy siê na krótkim tekœcie dotycz¹cym naszych bohaterów. Na pocz¹tku poznaj s³ówka i zwroty, które w nim wystêpuj¹: tjugonio (29) > [ gu`ni:u] dwadzieœcia dziewiêæ läsa (läser) > [`l :sa] czytaæ datalingvistik > [`d :ta~l v s ti:k] lingwistyka komputerowa spanska > [`spanska] jêzyk hiszpañski ogift > [`u:j ft] nie onaty, niezamê na ha (har) > [h :] mieæ en lägenhet > [`l :g n he:t] mieszkanie den > [den:] on, ona, ono liten > [`li:t n] ma³y bara > [`b :ra] tylko ett rum > [r m:] pokój ett kök > [ :k] kuchnia trettio (30) > [Êtret: ] trzydzieœci trettioett (31) > [tret: Ê t:] trzydzieœci jeden (dla r. nijakiego) engelska > [Ê : lska] jêzyk angielski svenska > [`sv n:ska] jêzyk szwedzki de > [d m:] oni två (2) > [tfo:] dwa ett barn, två barn > [b : ] dziecko, dwoje dzieci ett hus > [h :s] dom det > [d :] on, ona, ono (o rzeczach) stor > [stu:r] du y en bil > [bi:l] samochód Teraz wys³uchaj tekstu: Mats Svensson är 29 år och studerar i Skövde. Han läser datalingvistik och spanska. Mats har en lägenhet. Den är liten bara ett rum och ett litet kök. Göran Jansson är gift med Karin. Han är 30 år och hon är 31 år. Göran är lärare i engelska och svenska. De har två barn. De heter Olle och Åsa. Göran och Karin bor i ett hus. Det är litet. De har ett stort kök och en gammal bil. Wys³uchaj tekstu jeszcze raz i powtarzaj za lektorem ka de zdanie, zwracaj¹c uwagê na poprawn¹ wymowê: Mats Svensson är 29 år och studerar Mats Svensson ma 29 lat i studiuje i Skövde. w Skövde. Han läser datalingvistik och spanska. (On) Uczy siê lingwistyki komputerowej i hiszpañskiego. Mats har en lägenhet. Mats ma mieszkanie. Den är liten bara ett rum och ett litet kök. Ono jest ma³e tylko jeden pokój i ma³a kuchnia. Göran Jansson är gift med Karin. Göran Jansson jest onaty z Karin. Han är 30 år och hon är 31 år. On ma 30 lat, a ona ma 31 lat. Göran är lärare i engelska och svenska. Göran jest nauczycielem jêzyka angielskiego i szwedzkiego. De har två barn. Oni maj¹ dwoje dzieci. 3
Litera i Informacje dotyczące gramatyki i użycia słówek. De heter Olle och Åsa. Göran och Karin bor i ett hus. Det är litet. De har ett stort kök och en gammal bil. (One) Majà na imiæ Olle i Åsa. Göran i Karin mieszkaj¹ w domu. On jest ma³y. Oni maj¹ du ¹ kuchniê i stary samochód. W tej sekcji skupimy uwagê na gramatyce. Zajmiemy siê bli ej rzeczownikami, rodzajnikami nieokreœlonymi oraz przymiotnikami. Oczywiœcie nasz wyk³ad bêdzie œciœle powi¹zany ze znanym Ci tekstem. Przyjrzyjmy siê zatem jego poszczególnym fragmentom: Mats har en lägenhet. Mats ma mieszkanie. De har ett stort kök och en gammal bil. Oni maj¹ du ¹ kuchniê i stary samochód. Wystêpuj¹ce w tych zdaniach s³ówka en i ett to rodzajniki nieokreœlone. Stoj¹ przed rzeczownikiem, gdy mówimy o czymœ po raz pierwszy, gdy rzecz lub osoba jest jeszcze nieznana lub nieokreœlona. W pewnych wypadkach mo na je traktowaæ tak e jako liczebniki jeden, jedna, jedno lub zaimki jakiœ, jakaœ, jakieœ. Rzeczowniki szwedzkie posiadaj¹ dwa rodzaje: rodzaj nienijaki (mêsko- eñski) i nijaki. Rzeczowniki nale ¹ce do rodzaju nienijakiego otrzymuj¹ w formie nieokreœlonej wolno stoj¹cy rodzajnik en (nazywamy je wyrazami z en ), natomiast rzeczowniki rodzaju nijakiego rodzajnik ett (tzw. wyrazy z ett). wyrazy z en (rodzaj nienijaki) wyrazy z ett (rodzaj nijaki) en bil en lägenhet ett kök ett rum ett hus Ramka Taka ramka prezentuje szczegóły warte zapamiętania. Wiêkszoœæ rzeczowników w jêzyku szwedzkim jest rodzaju nienijakiego. Nie ma jednak zbyt wielu regu³, które pomagaj¹ nam zgadn¹æ, do którego rodzaju dany rzeczownik nale y. Ucz¹c siê rzeczowników, nale y opanowywaæ je wraz z odpowiadaj¹cym im rodzajnikiem. W niewielu przypadkach rzeczowniki szwedzkie wystêpuj¹ bez rodzajnika. Jeden z takich przypadków mamy w tekœcie: Göran är lärare i engelska och svenska. Göran jest nauczycielem jêzyka angielskiego i szwedzkiego. Rzeczowniki, które oznaczaj¹ zawody i wystêpuj¹ po czasowniku vara ( byæ ), s¹ u ywane bez rodzajnika. Zwróæ te uwagê na nowe zaimki osobowe, które wyst¹pi³y w naszym tekœcie den i det : Mats har en lägenhet. Den är liten. Mats ma mieszkanie. Ono jest ma³e. Göran och Karin bor i ett hus. Det är stort. Göran i Karin mieszkaj¹ w domu. On jest du y. Zaimek osobowy den odnosi siê do rodzaju nienijakiego, a det do rodzaju nijakiego. Zaimki te zastêpuj¹ rzeczowniki w formie okreœlonej, które nie odnosz¹ siê do ludzi, lecz do przedmiotów, zwierz¹t i pojêæ abstrakcyjnych. Teraz z ³atwoœci¹ uzupe³nisz poni sze zdania nowymi zaimkami: Göran och Karin har ett hus. >Det är litet. De har en bil också. > Den är gammal. 4
Zaimkiem osobowym jest tak e wystêpuj¹cy w tekœcie zaimek de ( oni 3 os. lm). Jego wymowa wyraÿnie odbiega od pisowni: [d m:]. Rzadko spotyka siê wymowê [de:]: De har två barn. Oni maj¹ dwoje dzieci. Litera z Ćwiczenia sprawdzające znajomość nowych słówek, gramatyki lub wymowy. W tym samym fragmencie tekstu wyst¹pi³y równie przymiotniki, które odnosz¹ siê do obu rodzajów liten (rodzaj nienijaki) oraz stort (rodzaj nijaki). Podobnie jak w jêzyku polskim przymiotniki dostosowuj¹ siê pod wzglêdem rodzaju do okreœlanego rzeczownika: Mats har en lägenhet. Den är liten. Mats ma mieszkanie. Ono jest ma³e. Göran och Karin bor i ett hus. Det är stort. Göran i Karin mieszkaj¹ w domu. On jest du y. De har ett stort kök. Oni maj¹ du ¹ kuchniê. W rodzaju nijakim do przymiotników dodaje siê koñcówkê t. W s³owniczku bêdziemy podawaæ formê podstawow¹ przymiotników, czyli rodzaj nienijaki. W naszym przypadku formy podstawowe powy szych przymiotników brzmi¹ liten i stor. Uzupe³nij teraz zdania o brakuj¹ce rodzajniki i przymiotniki z odpowiedni¹ koñcówk¹: (liten) Jag bor i > en liten lägenhet. (gammal) Han bor i > ett gammalt hus. (liten) Mats har > ett litet kök. W tekœcie znalaz³ siê rzeczownik, który w liczbie mnogiej nie otrzymuje koñcówki: lp ett barn ( dziecko ) lm två barn ( dwoje dzieci ). W naszym krótkim tekœcie wyst¹pi³y równie nazwy kilku jêzyków: Han läser datalingvistik och spanska. On studiuje (uczy siê) lingwistykê komputerow¹ i jêzyk hiszpañski. Han är lärare i engelska och svenska. On jest nauczycielem jêzyka angielskiego i szwedzkiego. Poznaliœmy te nowy czasownik läsa ( uczyæ siê, czytaæ ) i frazê lärare i... (nauczyciel + przedmiot). Szare tło Szare tło wyróżnia nowe zagadnienia gramatyczne i leksykalne. Wykorzystuj¹c nowo poznane s³ówka, uzupe³nij nastêpuj¹ce zdania: Vad > läser du? Co studiujesz (czego siê uczysz)? Är han lärare > i engelska? Czy on jest nauczycielem angielskiego? Läser han > spanska? Czy on uczy siê (studiuje) hiszpañskiego? Na zakoñczenie tej sekcji przeæwiczmy jeszcze wymowê niektórych g³osek: k przed miêkkimi samog³oskami ( e, i, y, ä, ö ) wymawia siê jak polskie œ Powtórz teraz za lektorem: kök [ :k] w wyrazie barn pojawia siê grupa spó³g³osek rn. W œrodkowej i pó³nocnej Szwecji (czyli tam, gdzie u ywa siê standardowego jêzyka) r w grupach spó³g³oskowych rn, rt, rd, rl, rs ulega asymilacji z nastêpn¹ spó³g³osk¹, dÿwiêk ten wymawia siê z czubkiem jêzyka nieco posuniêtym do ty³u; w po³udniowej Szwecji spó³g³oski te wymawia siê osobno Powtórz teraz za lektorem: barn [b : ], gärna [`j : a] 5
B2 W nowym tekœcie poznasz bardzo przydatne s³ownictwo odnosz¹ce siê do sfery codziennych zakupów. Zapoznaj siê najpierw z wykorzystanymi w tekœcie s³ówkami (po rzeczowniku podajemy w nawiasie jego formê okreœlon¹; przed rzeczownikami niepoliczalnymi w nawiasie podajemy rodzajniki nieokreœlone): lördag > [Êl : a] sobota tio > [`ti: ] dziesiêæ på förmiddagen > [po`f :r~m d: n] przed po³udniem > [po`f :r~m d :g n] en familj (familjen) > [faêm l:j] rodzina hemma > [`h m:a] w domu en tidning (tidningen) > [`ti:dni ] gazeta handla (handlar) > [`han:dla] robiæ zakupy en affär (affären) > [aêf :r] sklep ligga (ligger) > [`l g:a] le eæ köpa (köper) > [` :pa] kupowaæ (en) mjölk (mjölken) > [mj l:k] mleko (ett) kaffe (kaffet) > [`kaf: ] kawa (ett) smör (smöret) > [sm :r] mas³o billig > [`b l: /g/] tani kosta (kostar) > [`k s:ta] kosztowaæ kr (kronor) > [`kru:nur] korony dyr > [dy:r] drogi tolv (12) > [t l:v] dwanaœcie sedan > [`se:dan, s n:] potem hem > [h m:] do domu baka > [`b :ka] piec (np. ciasto) en kaka (kakan) > [`k :ka] ciasto (ciastko) Teraz wys³uchaj nagranego na p³ycie tekstu: Det är lördag. Klockan är tio på förmiddagen. Familjen Jansson är hemma. Göran läser tidningen. Karin går och handlar i en affär. Affären ligger på Torggatan. Hon köper mjölk, kaffe och smör. Mjölken är billig. Den kostar 6 kr. Kaffet är dyrt. Det kostar 30 kr. Smöret är också dyrt. Det kostar 12 kr. Sedan går hon hem och bakar en kaka. Wys³uchaj tego samego tekstu nagranego w wolniejszym tempie i powtarzaj za lektorem ka de zdanie: Det är lördag. Jest sobota. Klockan är tio på förmiddagen. Jest godzina dziesi¹ta przed po³udniem. Familjen Jansson är hemma. Rodzina Janssonów jest w domu. Göran läser tidningen. Göran czyta gazetê. Karin går och handlar i en affär. Karin idzie po zakupy (dos³. Karin idzie i robi zakupy w sklepie). Affären ligger på Torggatan. Sklep znajduje siê na ulicy Torggatan. Hon köper mjölk, kaffe och smör. Ona kupuje mleko, kawê i mas³o. Mjölken är billig. Mleko jest tanie. Den kostar 6 kr. Ono kosztuje 6 koron. Kaffet är dyrt. Kawa jest droga. Det kostar 30 kr. Ona kosztuje 30 koron. Smöret är också dyrt. Mas³o jest tak e drogie. Det kostar 12 kr. Ono kosztuje 12 koron. Sedan går hon hem och bakar en kaka. Potem idzie do domu i piecze ciasto. 6
W tekœcie wyst¹pi³a znana Ci ju forma nieokreœlona rzeczowników. U ywamy jej, gdy o danej rzeczy czy obiekcie mówimy po raz pierwszy, gdy nie s¹ one nam znane: Karin går och handlar i en affär. Karin idzie po zakupy do sklepu. Hon bakar en kaka. Ona piecze ciasto. Ramka Taka ramka prezentuje szczegóły warte zapamiętania. Mamy te tutaj kolejne (po rzeczownikach oznaczaj¹cych zawody) przyk³ady rzeczowników wystêpuj¹cych bez rodzajnika: Hon köper mjölk, kaffe och smör. Ona kupuje mleko, kawê i mas³o. Mleko, kawa i mas³o s¹ rzeczownikami niepoliczalnymi i klasyfikuje siê je jako materia³y, które wystêpuj¹ bez rodzajnika. Nowym dla nas zagadnieniem gramatycznym jest forma okreœlona rzeczowników. Stosuje siê j¹, gdy mówimy o znanych, okreœlonych pojêciach, osobach i rzeczach, tak jak w przyk³adach: Familjen Jansson är hemma. Rodzina Janssonów jest w domu. Affären ligger på Torggatan. Sklep znajduje siæ na ulicy Torggatan. Znamy ju rodzinê Janssonów, o sklepie ( en affär ) wspomniano w poprzednim zdaniu. Mówi¹c natomiast: Göran läser tidningen. Göran czyta gazetê. zak³ada siê, e Göran ma swoj¹ ulubion¹, okreœlon¹ gazetê, któr¹ zwykle czyta rano. St¹d równie forma okreœlona tidningen. W poni szych przyk³adach zastosowano formê okreœlon¹, poniewa ju wczeœniej wspomniano o zakupie tych produktów: Mjölken är billig. Mleko jest tanie. Kaffet är dyrt. Kawa jest droga. Smöret är också dyrt. Masùo jest takýe drogie. Dokonajmy teraz zestawienia znanych nam z tekstu okreœlonych i nieokreœlonych form rzeczowników (rodzajnik nieokreœlony w nawiasie podajemy przy rzeczownikach niepoliczalnych, wystêpuj¹cych zwykle bez rodzajnika): wyrazy z en (rodzaj nienijaki) wyrazy z ett (rodzaj nijaki) forma nieokreœlona forma okreœlona forma nieokreœlona forma okreœlona en affär affären (ett) kaffe kaffet en tidning tidningen (ett) smör smöret (en) mjölk mjölken Z pewnoœci¹ dostrzegasz ju zasadê tworzenia formy okreœlonej rzeczowników w liczbie pojedynczej: Jeœli rzeczownik rodzaju nienijakiego koñczy siê na spó³g³oskê, w formie okreœlonej dodajemy koñcówkê en (affären). W wyrazach rodzaju nijakiego zakoñczonych na samog³oskê dodaje siê koñcówkê t (kaffet), a w zakoñczonych na spó³g³oskê koñcówkê et (smöret). Teraz uzupe³nij poni sze zdania rzeczownikami i przymiotnikami w odpowiedniej formie: (billig) Hon köper mjölk. Mjölken är > billig. (dyr) Han köper kaffe. Kaffet är > dyrt. (dyr) Han köper smör. Smöret är > dyrt. (stor) De handlar i en affär. Affären är > stor. 7
Przypomnijmy teraz poznane ju przez nas zaimki osobowe den i det, które zastêpuj¹ rzeczowniki w formie okreœlonej. Jak ju wiesz, zaimki te odnosz¹ siê do rzeczowników oznaczaj¹cych rzeczy lub pojêcia abstrakcyjne, nie osoby. Zwi¹zek miêdzy form¹ nieokreœlon¹ i okreœlon¹ rzeczownika oraz zaimkiem osobowym mo na przedstawiæ na przyk³adzie nastêpuj¹cych zdañ: Han har en lägenhet. Lägenheten är liten. Den är liten. De har ett hus. Huset är litet. Det är litet. Dla u³atwienia zapiszmy to w formie schematu: en lägenhet lägenheten den ett hus huset det Kolejne æwiczenie polegaj¹ce na zast¹pieniu rzeczowników w formie okreœlonej odpowiednim zaimkiem nie powinno sprawiæ Ci k³opotów: Hon köper mjölk. Mjölken är billig. > Den är billig. Han har en lägenhet. Lägenheten är liten. > Den är liten. Han köper kaffe. Kaffet är dyrt. > Det är dyrt. Wróæmy teraz do pocz¹tku naszego krótkiego tekstu, w którym podawany jest dzieñ tygodnia i godzina: Det är lördag. Jest sobota. Klockan är tio (på förmiddagen). Jest godzina dziesi¹ta (przed po³udniem). Zauwa, e dzieñ tygodnia podawany jest w takiej konstrukcji bez rodzajnika, natomiast godzina mo e zostaæ uzupe³niona o porê dnia på förmiddagen (forma okreœlona). Przypomnijmy jeszcze konstrukcjê, któr¹ pozna³eœ w sekcji B1: Går det bra i morgon klockan fem? Czy mo e byæ jutro o godzinie pi¹tej? Do podawania godziny, wieku, numeru domu itd. potrzebna jest znajomoœæ liczebników g³ównych. Do tej pory pozna³eœ nastêpuj¹ce liczebniki g³ówne: en/ett (1), två (2), tre (3), fem (5), sex (6), tio (10), tolv (12), tjugonio (29), trettio (30), trettioett (31) Wykonaj æwiczenie sprawdzaj¹ce znajomoœæ tych liczebników. Uzupe³nij poni sze zdania: Jest godzina szósta. Klockan är > sex. Jest godzina dwunasta. Klockan är > tolv. Jest godzina dziesi¹ta przed po³udniem. Klockan > är tio på förmiddagen. On ma 30 lat. Han är > trettio år. Mas³o kosztuje 10 koron. Smöret kostar > tio kronor. 8
Rzeczownik kronor wystêpuje w liczbie mnogiej ( en krona två kronor ). W tekœcie wyst¹pi³y te okoliczniki miejsca: hemma i hem. Przypomnijmy je: Familjen Jansson är hemma. Rodzina Janssonów jest w domu (gdzie?). Sedan går hon hem. Potem (ona) idzie do domu (dok¹d?). Proponujemy teraz æwiczenie, przy którego wykonywaniu powtórzysz s³ówka i wyra enia wprowadzone w tej sekcji. Twoim zadaniem jest uzupe³nienie luk w zdaniach t³umaczonych z jêzyka polskiego: Jest godzina dziesi¹ta przed po³udniem. >Klockan är tio på förmiddagen. Ona idzie po zakupy (dos³. Ona idzie Hon går och > handlar i en affär. i robi zakupy w sklepie). Co ona kupuje? Vad>köper hon? Mas³o kosztuje 37 kr. Smöret > kostar 37 kr. Czy ona idzie do domu? Går hon > hem? Szare tło Szare tło wyróżnia nowe zagadnienia gramatyczne i leksykalne. Na koniec sekcji skupimy siê na wymowie niektórych g³osek i przeæwiczymy wymowê nowych s³ów. Najpierw zajmiemy siê spó³g³oskami: zbitka spó³g³oskowa rd w wyrazie lördag jest wymawiana jako jedna g³oska z lekko cofniêtym czubkiem jêzyka; koñcowe g w tym wyrazie ulega zwykle redukcji Powtórz za lektorem: lördag [Êl : a] nosowa g³oska ng w wyrazie tidning jest wymawiana jak w s³owie länge [`l : ] Powtórz za lektorem: tidning [`ti:dni ] Przeæwicz te wymowê wyrazów, w których znajduj¹ siê d³ugie samog³oski. Powtórz za lektorem: baka [`b :ka], kaka [`k :ka], köpa [` :pa] ( k przed miêkk¹ samog³osk¹ wymawiane jak polskie œ ), smör [sm :r], affär [aêf :r] Teraz postaraj siê poprawnie wymówiæ wyrazy zawieraj¹ce krótkie samog³oski i d³ugie spó³g³oski. Powtórz za lektorem: ligga [`l g:a], mjölk [mj l:k], kaffe [`kaf: ], tolv [t l:v] Przyk³ad tolv ilustruje tak e zasadê, e dÿwiêczne spó³g³oski na koñcu wyrazu, jak tutaj [v], które wymawia siê jak polskie w, nie trac¹ dÿwiêcznoœci (odwrotnie ni w jêzyku polskim). 9
Sekcja C Powtórzenie i utrwalenie wiedzy. C2 W tej sekcji powtórzymy gramatykê i s³ownictwo odnosz¹ce siê do drugiej czêœci lekcji pierwszej. Æwiczenie 1 Na p³ycie us³yszysz zdania informuj¹ce, która jest godzina. Napisz ka de z nich poni ej przy odpowiednim zegarze: 1.... 2.... 3.... 4.... 5.... Æwiczenie 2 W poni szych zdaniach wstaw rodzajniki nieokreœlone, tam gdzie to jest konieczne. Jeœli rodzajnik jest zbêdny, wstaw poziom¹ kreskê: 1. Mats handlar i... affär. 2. Hon köper... mjölk och... smör. 3. Göran är... lärare i svenska och engelska. 4. De bor i... hus. 5. Han har... lägenhet. Æwiczenie 3 Wstaw podane w zdaniach rzeczowniki w formie okreœlonej oraz przymiotniki podane w nawiasach z odpowiedni¹ koñcówk¹: 1. De bor i ett hus.... är.... (liten) 2. Han har en bil.... är.... (gammal) 3. Karin köper kaffe.... är.... (dyr) 4. Det är ett kök.... är.... (stor) 5. Han har en lägenhet.... är.... (stor) Æwiczenie 4 W zdaniach z æwiczenia 3 zast¹p rzeczownik w formie okreœlonej odpowiednim zaimkiem osobowym. Wpisz te same co poprzednio formy przymiotników: 1. De bor i ett hus.... är.... (liten) 2. Han har en bil.... är.... (gammal) 3. Karin köper kaffe.... är.... (dyr) 4. Det är ett kök.... är.... (stor) 5. Han har en lägenhet.... är.... (stor) Æwiczenie 5 Wys³uchaj uwa nie tekstu wypowiedzianego przez Görana i uzupe³nij poni szy tekst o brakuj¹ce wyrazy. SprawdŸ, czy poprawnie wykona³eœ æwiczenie. Nastêpnie wykorzystaj tekst do nauki p³ynnego czytania. Wys³uchaj Görana kilkakrotnie i spróbuj przeczytaæ tekst tak jak on: Jag är... med Karin. Hon är 31.... Vi har två.... Vi bor i... litet hus. Vi har... bil.... är gammal. Min... Mats studerar... Skövde. Han... spanska och datalingvistik. Han har... liten lägenhet på... rum och kök. Karin... en kaka. 10
Podsumowanie 1 1. Odmiana czasowników Czasowniki maj¹ tê sam¹ koñcówkê we wszystkich osobach: ar, er lub r (poza kilkoma wyj¹tkami): Bezokolicznik vara baka ha hälsa handla studera heta komma köpa läsa ligga bo göra Forma osobowa är bakar har hälsar handlar studerar heter kommer köper läser ligger bor gör Poznanym przez nas wyj¹tkiem jest czasownik wzajemny ses ( zobaczyæ siê ), który ma koñcówkê s. 2. Forma nieokreœlona rzeczowników (rodzajniki nieokreœlone en i ett ) Rzeczownik ma dwa rodzaje: rodzaj nienijaki (mêsko- eñski) albo nijaki. Rzeczowniki nale ¹ce do rodzaju nienijakiego otrzymuj¹ w liczbie pojedynczej i formie nieokreœlonej wolno stoj¹cy rodzajnik en (wyrazy z en), natomiast rzeczowniki rodzaju nijakiego rodzajnik ett (wyrazy z ett). wyrazy z en: en lägenhet, en affär, en bil wyrazy z ett: ett barn, ett hus, ett kök Zasad¹ jest, e rzeczowniki oznaczaj¹ce osoby s¹ najczêœciej rodzaju nienijakiego, np. en kompis. Wyj¹tkiem jest rzeczownik ett barn dziecko, który nale y (podobnie jak w jêzyku polskim) do rodzaju nijakiego. Bez rodzajnika wystêpuj¹: rzeczowniki oznaczaj¹ce zawody (lub inn¹ funkcjê) stoj¹ce po czasowniku vara ( byæ ) Han är lärare. On jest nauczycielem. oraz niepoliczalne rzeczowniki oznaczaj¹ce materia³y (np. artyku³y spo ywcze) Hon köper mjölk och kaffe. Ona kupuje mleko i kawê. 3. Przymiotnik Forma podstawowa przymiotników najczêœciej koñczy siê na spó³g³oskê, np. stor, liten. Formê tê stosuje siê dla rzeczowników rodzaju nienijakiego: Han har en liten lägenhet. On ma ma³e mieszkanie. Lägenheten är liten. Mieszkanie jest ma³e. Dla rzeczowników rodzaju nijakiego do formy podstawowej dodaje siê koñcówkê t : De har ett stort hus. Oni maj¹ du y dom. Huset är stort. Dom jest du y. 11
PROGRAM KURSU Pakiet 1 lekcje 1-2 Słownictwo: przedstawianie siebie i innych, zwroty grzecznościowe, podawanie wieku, liczebniki (0-12 i 20-30), podawanie godzin (pełne, niepełne, kwadranse), prosta rozmowa telefoniczna. Gramatyka: odmiana czasowników w czasie teraźniejszym, forma nieokreślona i określona rzeczowników w lp, zaimki osobowe, pytania ogólne i szczegółowe, przymiotnik w lp i zaimki pytające, przeczenie, czasowniki modalne: vill, kan, måste. Pakiet 2 lekcje 3-4 Słownictwo: pory dnia, godziny (niepełne), rodzina, liczebniki (13-19, 31-50), przedmioty codziennego użytku, urządzenie mieszkania, przy stole. Gramatyka: czasowniki modalne (cd.), lm rzeczowników i przymiotników (forma nieokreślona), okoliczniki czasu, dopełniacz (imiona własne), zaimki dzierżawcze, zaimek względny som. Pakiet 3 lekcje 5-6 Słownictwo: miasto, pytanie o drogę, zakupy odzieży, kolory, liczebniki do 1000, dni tygodnia, urządzenie mieszkania (cd.). Gramatyka: forma określona rzeczowników (lp i lm), wolno stojący zaimek wskazujący den i den här, przymiotniki (forma określona), zwrotny zaimek dzierżawczy, przyimki przestrzenne. Pakiet 4 lekcje 7-8 Słownictwo: pogoda, pory roku, miesiące, klimat Szwecji, alfabet, literowanie nazwiska, w restauracji. Gramatyka: okoliczniki czasu, zaimek ingen, konstrukcje z zaimkiem det, czasownik z partykułą tycka om, forma skrócona odpowiedzi, odpowiedzi ja / nej / jo, czas przyszły z czasownikami ska i tänka, określenia miejsca i kierunku där / dit. Pakiet 5 lekcje 9-10 Słownictwo: podróż pociągiem, godziny odjazdu, kartka z podróży, Sztokholm. Gramatyka: zaimek bezosobowy man, pytania zależne, pytania zależne jako zdania oznajmujące, partykuły określające kierunek i miejsce, forma nieokreślona i określona lm nietypowych rzeczowników, liczebniki porządkowe. Pakiet 6 lekcje 11-12 Słownictwo: zakupy (artykuły spożywcze i odzież), przy bankomacie, pieniądze. Gramatyka: stopniowanie przymiotników i przysłówków, spójnik utan, lm rzeczowników (cd.), rzeczowniki policzalne i niepoliczalne. Pakiet 7 lekcje 13-14 Słownictwo: czas wolny, hobby, wyjazd do domku letniskowego, podawanie dat (liczebniki porządkowe). Gramatyka: przymiotniki stopniowane nieregularnie, czasowniki posiłkowe, liczebniki porządkowe (1-31), określenia częstotliwości, konstrukcja emfatyczna det är..., som..., czasowniki hoppas i lova. Pakiet 8 lekcje 15-16 Słownictwo: choroba, części ciała, apteka, u lekarza. Gramatyka: czasowniki zwrotne, zaimki zwrotne, czas przeszło-teraźniejszy (perfekt), zaimek sådan, zdania poboczne z innan i z medan, formy supinum, zdania warunkowe z om. Pakiet 9 lekcje 17-18 Słownictwo: opowiadanie o zdarzeniach z przeszłości. Gramatyka: użycie czasu przeszło-teraźniejszego (cd.), użycie czasu przeszłego (preteritum), miejsce okolicznika zdania w zdaniu głównym i pobocznym, czasowniki modalne w czasie przeszłym, dopełniacz rzeczowników i nazw własnych, czasownik få. Pakiet 10 lekcje 19-20 Słownictwo: opowiadanie o zdarzeniach z przeszłości, tradycje nocy świętojańskiej, określenia pokrewieństwa. Gramatyka: okoliczniki czasu, czas przyszło-teraźniejszy (futurum preteritum), forma rozkazująca 1 os. lm, rodzajnik nieokreślony, przeczenia dla rzeczowników ingen / inte någon, przeczenia inte heller / ingen... heller, zaimek egen / eget / egna. Pakiet 11 lekcje 21-22 Słownictwo: szkoła, literatura dziecięca, życie i twórczość Astrid Lindgren. Gramatyka: płaszczyzna czasowa teraz i płaszczyzna czasowa wtedy, spójnik som, spójniki podrzędne trots att i så... att, tills, czas zaprzeszły (pluskvamperfekt). Pakiet 12 lekcje 23-24 Słownictwo: szkolnictwo wyższe w Szwecji, nazwy krajów i narodowości. Gramatyka: spójnik współrzędny antingen... eller, spójniki podrzędne eftersom i för att, zaimki pytające vem i vilka, przyimki w zdaniach względnych. Pakiet 13 lekcje 25-26 Słownictwo: geografia Szwecji. Gramatyka: czasowniki tycka i tro, mowa zależna z czasownikiem säga na płaszczyźnie czasowej teraz i wtedy, spójnik podrzędny så att, szyk wyrazów w zdaniach wykrzyknikowych, zaimki någon i ingen w funkcji podmiotu. Pakiet 14 lekcje 27-28 Słownictwo: rezerwacja hotelu, wyjazd w góry, prognoza pogody, wiadomości radiowe, awaria samochodu. Gramatyka: przyimki temporalne fåre i innan, strona bierna w czasie przeszłym (czasowniki I i II koniugacji), przeczenia ingen i inte... någon. Pakiet 15 lekcje 29-30 Słownictwo: w restauracji, potrawy, tradycje Dnia Świętej Łucji. Gramatyka: imiesłowy przeszłe (perfekt particip), strona bierna w czasie teraźniejszym (I i II koniugacja), czasowniki z dwoma dopełnieniami. Pakiet 16 lekcje 31-32 Słownictwo: prezenty gwiazdkowe, informacje prasowe, wyrażanie opinii, poczta. Gramatyka: imiesłowy przeszłe, strona bierna z s w czasie przeszłym, strona bierna z s z czasownikami modalnymi, czasownik modalny böra. Pakiet 17 lekcje 33-34 Słownictwo: z dziejów Szwecji, atrakcje turystyczne, Lapończycy, uniwersytety. Gramatyka: szyk zdania w stronie biernej, strona bierna z określeniem sprawcy czynności, imiesłowy przeszłe w liczbie mnogiej (I, II, IV koniugacja), strona bierna bli + imiesłów przeszły, zdania warunkowe w trybie przypuszczającym. Pakiet 18 lekcje 35-36 Słownictwo: troska o środowisko naturalne, segregowanie odpadów, na łonie natury. Gramatyka: miejsce okolicznika zdania inte w zdaniu głównym, czasowniki przechodnie i nieprzechodnie, spójniki förrän i utan att. Pakiet 19 lekcje 37-38 Słownictwo: poszukiwanie pracy, rozmowa kwalifikacyjna, szwedzkie wynalazki. Gramatyka: okoliczniki zdania, imiesłów przeszły od czasowników III koniugacji, spójniki ju... desto i ifall, okoliczniki miejsca i czasu, zaimek względny vars, zaimki określające den, det i de. Pakiet 20 lekcje 39-40 Słownictwo: ślub i wesele, w nowym mieszkaniu, przyjmowanie gości. Gramatyka: zdanie warunkowe w trybie przypuszczającym odnoszące się do przeszłości, zaimek względny vilket, konstrukcja emfatyczna, zdania egzystencjalne, czasowniki z partykułą i przyimkiem.
Opieka nauczyciela Podczas trwania kursu każdy student jest objęty indywidualnym wsparciem nauczyciela, który sprawdza prace domowe, wychwytuje błędy i naprowadza na prawidłowe rozwiązania.
Spotkajmy się na Campusie Campus to międzynarodowa społeczność studentów, gdzie: - znajdziesz ludzi o podobnych zainteresowaniach, - podzielisz się swoją pasją, - zyskasz dostęp do dodatkowych materiałów szkoleniowych.